Sancti Gregorii papae I. cognomento magni Opera omnia : iam olim ad manuscriptos codices romanos, gallicanos, anglicanos emendata, aucta, & illustrata notis

발행: 1768년

분량: 471페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

71쪽

Expositio

'Tia 'ctos quosque intelligimus , qui

firmiores dum divinan sapientiam intra cor- ς' ' ora sua retinent, quasi nucleum in fragili te ita portanti Sunt enim quam plures in cclesia, qui assidue divinae Scripturae intendunt , quam sua. is sit Dominus ultantes , amplius gustare concupiscunt , sancta gaudia in corde ruminant, Mi uminantes magis ac magis convalescunt; Stamen soris nescientibus eos, viles apparent; quia ignoratur quam suavem si suis intemotibus cibum portent . Quid isti , nisi nuces exsistunc, qui nuclei dulcedinem intus serunt,

exterius vero carnis utilitatem praetendunt De quibus erat Apost uus, a. cρη qui dicebat Habemus thesaurum istum iu as sectilibus Hortus igi-ru nucum, corda sunt Sanctorum qui dum diligunt, coelestem dulcedinem in intimis erunt . Unde in . . o. o. Psalmo scriptum est ' Quam magna multitudo dulcedinis tuae , Domine

quam abscondoli timentibus est Sed quid est quod in hortum nucum

Sponsus descendit, ut poma videat, cum potius nuces videre debeat Verumtamen sciendum est , quod plerumque corda perfectorum visi tat, eisque benignitatis suae suavita tem manifestat ut per eos ad infirmiores postmodum veniat , quantum in augmentum justitiae profecerint , per illos cognoscat. Unde . . s. a. scriptum esto Dominus de coelo νο- spexit super lios hominum , ut videat si es intelligens, aut requirens Deum . Dum enim divina bonitas corda persectorum illustrat, eosque ad curam proximorum per caritatis

sollicitudinem instigat , quid hoc es aliud ; nisi quod ad horium veniens, poma convallis per illos quibus praeli det, prospectato Tunc enim Dominus videre, vel cognoscere dicitur, cum Sanctos suos quos issu strat, ad videndum exhortatur. Sed

a Male legeriint edit invitans, pro immma aut, quod habent si omites.

Cap. I. siquid est quod non poma montis sed poma convallis, ut vidcat de- id

1cendit, illi quod ilic rei pectum permaneant.

suae miserationis tribuit, quos in humilitate persiste e cognoscii De quo per salmistam dicitur ouiam s. 13 - . excelsus Dominus , cer humilia respicit, O alta a longe cognitor . Et

ipse Dominus per semetipsum ex . . voce Prophetoe dicit 'Super quem requiescet piritus meus , nisii super bumilem, quietum, tremi Etem fermones meost equitur autem Sponsus, is dicit Et inspicerem se βο- ruid it ine)e, germinassent mala

punica . Vineae florent , quando in Ecclesia filii recenter in fide generantur, ad sanctam conversatio. nem , quasi ad fructus soliditatem praeparantur . Mala punica germinant, quando persecti quique per

exempla sua proximos aedificant, in novitatem sanctae conversationis per praedicationem, bonorum operum ostensionem ' immutant. Illud a quippe malum punicum , videlicet Apostolus Paulus germinaverat, qui Ga . . st. dicebat Filioli et , quos iterum parturio, donec formetur bristus iuvobis . Sic etenim in sancta Ecclesia agitur , ut per bonos mali con- Vertantur, Ter perfectos impei secti nutriantur , donec, ipsi ad persectionem veniant, in infirmos quo Dque sicut ipsi perducii sunt, ad meliora perducant . Hoc Christus Ecclesiae Sponsus di visitando prospicit, respiciendo corpus sanctum conjungit qui ideo corpus infirmitatis asse sumsisse cognoscitur , ut in corpuS sua claritatis septa sinu Ecclesia

transformetur inde beatus Paulus ait: Qui reformabit corpus humilita pio, itis no strae , consiguratum torpori claritatis suae Haec omnia in fine mundi Synagoga tandem excitata

72쪽

12, Sancti Gregorii super Cantica cant M. t. i, Nescivi avima mea conturbavit is, reliquiae salvae sient . Revertanae propter quadrigas Aminadab. tur ergo Sunamitis, ut eam intuea-

synaeog 3. Ac si diceret: Tot virtutes mur , id est Synagoga ad fidem con-: 'I in sancta Ecesesia fieri videns, quare vertatur in poenitentia sua nebris, m in tanto tempore non percepi' Quare nibus ostendat quantum malum' '' incredula perstiti Cur tamdiu per in faceret, quando Deum suum in cru- fidelitatem meam in tenebris ignoran ce configebat . Sed protinus cum

tiar perstitia Sed propter quadrigas A Ecclesia fidem Synagogae intueri ap. minadab conturbatur, quia quando petit, Sponsus congratulando quasique per Christi praedicationem ad interrogans respondet, dicit: filem suscipiendam excitatur Aminadab enim spontaneus populi iei P VII.

interpretatur . Et bene proculdubio an m. Christus Iesus a Patre spontaneus Uid idebis in Sunamite , . ni populi mei dicitur , quia vere spon choros castrorum λtanea caritate ad populum salvan Castra quippe militantium sunt si ,hu Fn, dum descendit ut nos a morte Castra ergo in Sunamite videban. id pugn*- relevaret, pia voluntate, benigna tur quia pro de , quam modo ' gratia mortem in cruce suscepit . impugnat, tunc robuste contra per-r i. i. f. Unxi a Patrem ait et o fidos praeliabitur. Sed quia hoc perluntarie facris abo tibi. Et unus ex sanctam Ecclesiam fiet ut Synagoga redemtis ad Christum loquens, je convertatur,quia sermonibus ti exem-rs. ιε. , bat Exaudi me Domine , quoniam plis praedicatorum ad sidem converbenigna est misericordia tua. Propter tetur, ideo recte ad laudem pon-

quadrigas ergo Aminadab Synagoga sar ponius se convertit, dicens: conturbatur quia quando tandem Quam pulcri sunt gressus tui inquatuor Christi Evangelia in muri calceamentis tuis , silia principisci ri LAdo currentia, in cordibus hominum r. Filia principis sancta Ecclesia ferventia per idem contemplatur , dicitur, quia praedicatione Christi in kEmpi ,-ino de infidelitatis sua tenebris con vitam novam regeneratur , qui per V ' i' funditur oborta confutione a divinitati Potentiam, omni creat tas.

lubri, ad poenitentiam comovetur. ad quam condidit, principatur. Quid Cui Ecclesia benigne loquitur , di autem sunt calceamenta Ecclesiae cens : nisi exempla pra cedentium patrum , Reberiere , retortere Sunamitis , quibus in via mundi hujus muni

r evertcre revertere, ut intueamur te . tur , ut per omnes tribulationes quaei . Sunamitis quippe captiva in exsurgunt, confidenter calceata gra-ί : terpretatur . Sunamitis ergo ut re diatur Unde alibi praedicatoribus Ecclesi vertatur vocatur quia Synagogae Paulus dicit Calceati pedes in prae-Τ' ' in fine mundi fides ab Ecclesia of parationem Evangelii pacis . Calce/'ξρh sis. i sertur, ut dignitatem pristinam re menta quippe de mortuis animalibcipiat, quae sub infidelitatis jugo a bus fiunt. Et nos pedes spiritaliter daemonibus captivatur. Et bene qua calceamus , quando a patribus sari ter reverti ad inonetur; quia in qua diis carne mortuis exempla sumi- tuo mundi patres modo Judaei di mus, ut ad eorum similitudinem spersi sunt , qui ubicumque sue mundi hujus tentationes expugnerint, ut dictum est , in sine mun mus . Potest tamen intelligi quod di convertentur , sicut praedictum Ecclesia calceatur , quando in prae-

73쪽

rum Concor

dia Christi

Quae aliis Propinat

praedicator abundantius caeteris iis bat Alalem Esemplis Sanctorum muniendi sumus

Expositio Pulchri ergo aio sponsae gressus

calceatae, quae filia est principis quia coram divinis oculis placet os ficium cujuslibc electi secundum exempla patrum praedicantis . Sequitur:

Iunctura A feminum tuorum, sicut monili. quae fabricata sunt manu misciS. 3. Per duo semina sponsis , duo populi Ecclesiae per jucduram emi num concordia designatur praedicatorum , quibus populi uniuntur dum ad idem catholicam circumcisio, praeputium per Os erudiuntur . Qui ut monilia exsistunt quia dum in sapientia , qua refulgent sancta opera faciunt, quasi in auro lapides gerunt. De quibus sequitur: Quae fabricata sunt manu artis cis . Manu artificis monilia fabricantur quia opere Christi praedicatores pulcri utiles cisciuntur. Sequitur. Umbilicus tuus crater tornatilis nunquam indigens poculis. . Umbilicus etiam sanistorum praedicatorum ordo est qui benecrater esse dicitur , quia dum per eos populus eruditur, vino spiritabii psbrum ossicio ebriatur . Qui benet ornatilis nuncupatur I quia juxta mores hominum universbs necesse est ut lingua praedicatoris volvatur

Qui poculis non indiget quia quod

aliis propinat, necesse est ut abundantius caeteris bibat plenius quod dat, contineat . Sequitur: Venter tuus sicut acerυus tritici, Dallatus liliis. s. Per ventrem , populi latitudo designatur : qui bene sicut acervus tritici liis valla turri quia dum operibus sanctis intendens, in coeleste horreum praeparatur, exemplis anctorum , ut perseveret , undique munitur : de quibus iterum dicitur: Duo ubera tria sicut duo hinnuli caprea gemelli. Ita s. pro smara, fesorum quod habent vulgati.

fiunt quia dum in amore fraterno semper vivunt , se invicci lacte pietatis in caritate nutriuntur . Qui bene duo binnuli capreae gemelli nominantur : quia dum per praedicationem Synagogae in de geniti in ejus Scripturis nutriuntur , in spem aeternitatis intendentes, taci si in montibus concordes pascuntur. De quibus praedicatoribus sequitur Collum tuum scut turris eburnea. 7. Collum sponsae sicut turris eburnea dicitur : quia praedicatores Ecclesiae alti per contemplatio

nem , sortes per sanctorum peram exercitationem, pretiosi per divinam sapientiam habentur . De

quibus iterum dicitur: Oculi tui Ischi piscinae tu usebon , qua sunt in porta liae multi-ttidinis.

8. Hesebon cingulum Ceroris interpretatur . Oculi ergo sponsae sicut piscinae in Hesebon dicuntur quia dum de peregrinatione sua contristantur,is moerore corroborati contra spiritales hostes accinguntur, lacrymis se levant, ut per eo populi convenienter coram Deo muri dentur . In porta autem fili. multitudinis stant quia in fide stant per quam Ecclesiae multitudinem ad coelestia introducunt Sequitur 2 asus tuus sectit Arris ι bani quae respicit contra Damascum. 9. I n naso odoris discretio tabe tur . Per nasum ergo b ordo praedicatorum designatur et quia per eos nobis virtutum odores, d vitiorum,scetores demonstrantur . Sed nasus sicut turris Libani exsistit quia dum semel praedicatores aqua Baptismatis lavantur, Qquotidianis lacrymis a peccatis quae contra eum commiserunt dealbantur , digni fiunt ut ad altiora magis ac magis per sortitudinem eri etantur. Sed turris con-

Iudaeorum Gentiislium in fide

genitorum fraterna

concordia Hors. Collum sponsae Iae sicatore . Cur I; Idem

oculi, qui luetent

fient Per nasum, praedicato rum discre ito signatur,

Excusi, discretio rad eatorum.

74쪽

Capitis hujus quae sint

s Sancti Gregorii super

tra Damascum respicit quia peccatoribus semper sanctus quilibet praedicator contradicit Damascus quippe sanguineus interpretatur, ueccatrici genti dicitur : Manus tua

plena funt anguine . Sed quia de membris dixit , dignum est ut de

capite loquatur . Ideo subditur: Caput tuum ut Carmelus o. mae capitis tui ut purpura Regis uu-cta canalibus.

Io Caput cesesia Christus qui bene ut Carmelus dicitur; quia ipse per passionem quam sustinuit , ad gloriam Patris est exaltatus. De quo scriptum est Et erit in novissimis

diebus praeparatus Mons domtis Du-mini in ertice montium . In Carmel quippe Elias or4ns pluviam

impetravit: nos in Carmel orantes pluviam impetramus, quando in Christum credentes, Christum desideramus Patre irrigationem gratia suscipimus, quam rogamu S. Moraliter autem caput sponsae mens vocatur: quia sicut a capite membra , sic a mente omnes cogitatus nostri disponuntur Carmelus autem scientia circumcisionis interpretatur.

Caput ergo sponta ut Carmelus esse perhibetur; quia quaelibet sancta mens novit qualiter digne circumcidat hirci novit quia nihil est quidquid in corpore agitur, si mens immunda fuerit quae te implum Christi essicitur, ab ipso inhabitatur. Quod iiii a Pharisaei non agebant, ideo dicebat beatus Stephanus eis qui eum

Occidebat Lura cervice , o incircumsis cordibus, auribus, vos femper restitistis Spiritu sancto . Comae autem capitis ejus ut purpura Regis juncta canalibus csse memorantur . Purpura quippe per fasciculos in canalibus ligatur, super quos dum aqua projicitur, per canales ad vestem quae supposita est, currit, ut vestis tingatur inde nomen ac-

Hic nonnulla mutavimus , ope cod. mss.etu excusorum lectio non multum a sensa

Cantica cant. cipit , ut tincta colore purpureo purpura Voce tu , quae omnia sanctae menti congruunt , si intelligantur Comae quippe capitis sunt cogitationes mentis, quae in canalibus ligata. tur , quia in Scripturis divinis ne inutiliter fluant, stringuntur. SUPer quas aqua projicitur , quae vellem regiam tingit quia in cogitationibus sancta mentis , gratia coelestis

suscipitur, Qtotam animam in coeleste ornamentum componit ut jam tota anima in vitam aeternam in ardescat, ad aeternum Sponsum etiam per sanguinem martyrii pergere concupiscat . De tota quippe Ecclesia Paulus dicit aut exhibuit tis s. sibi cilesiam , vestem sine macula ruga . Et de singulis Ecclesiae si

delibus dicitur : His omnibus velut Isu; . ornamento vestieris. Sic tinctae ergo,

sic pulcrae, sic purpura factae sponsae ad gaudens sponsus loquitur, di,

cen Set

Quam pulcra es , ct quam deco ri r .ra carissima in deliciis

ai. Notandum quod carissima in Christus e .

. a rras non est

deliciis dicitur , quia ad caritatem ii si qui seia familiaritatem Christi non per eos scriptaα venit, quisquis Scriptura sancia deli ' o 'ciis cibundare non contendit. Inde benim dicitur: Omni habenti dabitur , Vat. I, ra, abundabit ei autem qui non habet, O quod videtur habere, auferetur ab eo. His enim deliciis qui abundat , rescitur : his resectus, assidue ad maiora percipienda praeparatur. Unde S huic sponsae caristi mi dicitur:

Statura tua assimilata es palmae, f. . tibera tua botris.11. Palma quippe dum crescit filii Mdeorsum stringitur, is ursum dila progress ristatur. Sic sancta anima ab imis adς- in xi minima incipit, paulatim ad majora crescendo, usque ad amplitudinem perfecte caritatis pervenit. Nemo enim , sicut scriptum est, repente

deflectet et a

75쪽

Christi eruκ coelestem ci. bum a Iat Vers. Hane quasi palmam Christus ta

cendens ,

jus tu Dis nobis obtuisiit.

Expositio

pente sat summus. In Psalmo autem de justo homine dicitur Iustus ut palma florebit. Ubera autem sponsae , duo praecepta caritatis exustunt; quae animam pousident, vino coelesti inebriantis nutriunt. Potest tamen

per palmam crux Christi intelligi Palma enim in sublime valde crescens, dulci ui mos fructus gignit: crux Christi coelestem cibum nobis praeparavit. Cui statura sponsae asse similatur e quia pro Christo mori non dubitat, quisquis Christum valde diligens digne imitatur. De palma sequitur Sponsus, dicens: Dixi, Ascendam in Palmam, O prebendam fructus ejus erunt ubera tua sicut botri meae ct odororis tui sicut malorum. II. Dixit vere , Mascendit quia sicut ante secula pro morte nostra

mori disposuit , sic in fine mundi

propitius verax adimplevit. In palmam ergo ascendit fructus ejus apprehendit i quia in cruce scisse pensus, fructum invenit, apprehendit, nobis tribuit. Unde adimpletum est quod sequitur : Et erunt

tibera tua scut botri in ea . Vere per crucem ubera sponta sicut o

tri vinea exsistunt; quia in morte Christi duo praecepta caritatis sensus animae susceperunt , quibus pasta anima debrietur, debriata posteriora obliviscatur in anteriora extendatur . His uberibus etiam proximos quosque nutrit, ac roboratos secum ad ea quae concupiscit, perducit. n. de scriptum est Qui audit, dicat: tini Sequitur : Et odor oris tui sicut malorio m. Mali punica, de quibus superius tam saepe dictum est, hic rememorantur , quorum odori odor oris sponsae bene satis assimilatur. Per Inala autem punica Martyres designari superius diximus Peros autem sponsae hic debere intelligi ejus praedicationem putamus. Qua dum virtutes Martyrum praedicat dum ad eorum similitudinem animos Cap. VII. 33 audientium instigat, dum in unius

praedicatione fidei multas virtutes esse manifestat, quid aliud quam malorum odorem in ore portat Quia ruborem corticis in martyrio ostendit quod praedicat, in virtutibus multitudinem granorum sub eadem de quasi sub eodem cortice demonstrat. De quo subditur: Guttur tuum quasi binum optimum dignum dilecto meo ad potandum , trI

labiisque dentibus illius ad ru

minandum.1 q. In gutture quippe vox est. Per guttur ergo ipsa praedicatio i Quae radi-

terum designatur quae quali inuru sit opti. optimum isse dicitur, quia mentes hominum inebriat, ut prarieritorum

sicut dictum est, obliviscantur ,

in anteriora currentes non lassentur.

De quo sponsa , verbum de ore Sponsi suscipiens, adjungit Dignum dilecto me ad potandum , labiisque dentibus illius ad timinandum . Tale est sponse vinum , ut dignum sit dilecto ad potandum : quia dum sancta Ecclesia fidem veram praedicat, dum auditores suos ad sancta Opera excitat , dum solum Christum diligere , imitari , amplecti bonum e se , verbis, operibus demonstrat, quid aliud quam vinum suum dignum facit , ut in ore Sponsi sapiat Quod bene Christus potare dicitur : quia a corpore suo , id est a populis fidelibus amabiliter potatur. De quo notandum est quod omnes potant, sed labia sola, solidentes ruminanto quia dum Ecclesia per Sanctos suos praedicat omnes quidem audiunt , sed non omnes quanta sit virtus sententiarum quae dicuntur , discernunt . Labia vero dentes ruminant; quia dum

persectiores quique post auditum

verba ad memoriam revocant, dum audita quaeque exercitatione assidua cogitant , quasi ad os revocantes

quod sumserunt, quanta sit virtus cibi quem comedunt, sentiunt. Idit

76쪽

ues Sancti Gregorii super Cantica cant. in Lege scribitur, quia ani perspicit ad quem prosectum teneri

imperfectim excrescunt

Soli Deo ad

ma quod non ruminat, immundum

habetur quia quisquis bona quae

audit sive legit, non recogitat, a cans a sanctis cogitationibus, necesse sario immundas cogitat Sequitur

sponsa, dicit: Ego dilecto meo, ad me conversi ejus.11 Ac si diceret: Quoniam sideae dilectione soli Christo ad hae reo, solum sequor, blum cum Patre Spiritu sancto unum Deum videre concupiico, respectionis ejus suavitatem , visitationis benignitatem , conversionis dulcedinem gaudenter cxperio , experiens proclamo: e Veni dilecte egrediamur in agruim commuremur in villisci manes urgamus ad vineas , videamus Is

floruit vinei, si fores fructus parturiunt , s soruerunt mala punices: ibi dabo tibi ubera mea

de proximi nem experta se reficit, de proximo

etiam cogitat, Quem ipsius Sponsi praecepto licui se diligit quia sponti praecepta intelligit, etiam ut alii intelligant concupiscit , dicens: Veni dilecte mi , egrediamur in agrum Ager quippe, teste e-1itato, est hic mundus. In agrum vero cum sponsa sponsus egreditur 4 quando Verbum mei carne u scepta, in thalamo Virginis mundo monstratur. In villis commoratur, quando Gentes per sidem visitat,

quam recipientibus largitur Mane ad vineas surgit quia post resurrectionem suam in gloria Patris sedens, Ecclesias quas construit, etiam defendit. Si floruit vinea conspicit, quia omnem irosectum Ecclesiae districto examine perpendit . Videt: flores fructus parturiunt: quia

Excusi , Immundas congregas. Iidem , conυersationis . Optime nisi. uυersionis cum haec verba expotnantur ad me conversio ejus. In recent vulgatis, racepta vel feciι.

in quod in il non legimus.

quique imperiecti Videt tiam si floruerunt mala puni

ca; quia perfectos quosque respicit,

kquid utilitatis in proximis habeant, quasi in floribus fructum cognoscit, de quibus bene sequitur ni dabo tibi ubera mea . In malis punicis dat Sponso sponsa ubera , quia in persectis vivit caritas carina , cx. qua dum infirma membra in Ecclesia nutriunt, quasi Christum lactant, quem in minimis suis est praesentem cognoscunt . De quibus bene subditur:

Mandragorae dederunt odorem suum

in portis nostris. 17. Quid per mandragoram, her bam scilicet medicinalem, odori seram, nisi virtus perfnctorum intelligitur Z Per quam persecti quique dum imperfectorum infirmitat,bus medentur, in fide quam praedicant, id est in portis Ecclesiae veri medici esse comprobantur. Qui dum

exemi la bonorum operum circum-

quaque per sanctam famam tribuunt , quasi odorem quo aegroti

sanentur, aspergunt. Sequitur ominia Poma nova, vetera

dilecte mi, servavi tibi. 18. Hic per poma, sensus Scripturarum sanctarum intelliguntur quae dum ex Patribus sanctis ad nos usque perveniunt creduntur quasi ex ardoribus poma e X surgunt, quibus animae delectantur . Omnia ergo poma , nova vetera dilecto suo sponsa servat quia sic novum Testamentum Ecclesia catholica recipit , ut vetus non abjiciat sic

Vetus veneratur, ut novum semper

in ipsis sacrificiis carnalibus per spiritum intelligat in novo scilicet Christum venisse congaudens , in

Hie non consentiunt nisi . In Val. cI. legrius quando erium Dei susceptum inih.. lam Virginis in mundo monstratu . In Theod. Rem QRotom quando Herb. Deis cepI .... caro in m do monstrorue

Πιά. I. Ex per actorum viristatibus meis dela, sua vis odor Ib sem Quid e u

troque Te stantento dicendi .

77쪽

m. MaVeteris Erclesiae Chri

stum ex sp antis desiideria

Expositio. veteri autem semper venturum exspectans, dicens:

fugentem ubera matris mea,

ut inveniam te solum foris, deο-sculer, jam me nemo despiciat ZI. In veteri Lege posita Christum , exspectabat in secreto

Patris manentem, foras venire per carnem ad humanos oculos non mediocriter cupiebat . Unde David desiderans dicebat: Exsurge ne repellas in nem . Et alibi: Inclina coelos tuos , oe descende . Et Isaias valde cupiens cum videre, dicebat: Utinam di rumperes coelos, ct descenderes Vult ergo Sponsum oris sponsa invenire, Ddeolculari quia concupiscit sub Lege posita, ut per

carnem appareat ut ei per amorem serviat, cui prius non accepta gratia , plus timore quam amore serviebat. Post cujus osculum jam nemine despicitur: quia postquam Christus venit, delibus suis spiritum libertatis infundit , ab ipsis

etiam Angelis Ecclesia honoratur.

Hinc est quod Josue Angelum adoravit i Johanni vero volenti se ado- .rare dixit: Vide ne feceris , conservus enim tuus sum fratrum tuoram

habentium testimonium Jesu . Sed quia venientem Ecclesia suscepit, Synagoga repulit, quae iterum eum in sine mundi suscipiet Mamabit, ideo subsequitur Ecclesia, dicit:

Apprehendam te cam in domum matris mea, ct in cubiculum genitricis meae. Ibi me docebis ibi dabo tibi poculum ex vino conditum, mustum malorum granatorum meorum. In Val cl. Theod. ac Rem etiam cum me nemo despiciat. In recent. d. Christum exonabat. In Vet Paris tantum , Christum exoptabat, o

Tom. XIV,

Cap. VIII. 71. Apprehensum in domum matris suae ducit , quia Synagoga in fine mundi Christum , in quem credit, praedicabito dumque per praedicationem Ecclesiae susceptus fuerit ibi Ecclesiam docebit: quia se do. ceri gaudebit, quando Synagogam jam idem corpus factam erudiri secum videbit Poculum ex vino con

ditum Ecclesia dabit, quia ipsi Sy

nagogae novum Testamentum cum

veteri praedicabit quasi vino poculum condiet, quia ut edinem E. vangelii testimoniis Legis , quae a.

spera est , ut robustius teneatur, cinget . Mustum vero malorum granatorum suorum tribuet, quia sortium virorum qui unitatem Ecclesiae etiam in martyrio tenuerunt, exempla apponet, ut ad eorum similitudinem Synagoga inardescat, & Antichristi persecutionibus, Martyrum praecedentium exemplis roborata non succumbat. Cum enim fortium pugnatorum victorias audierit, ad eo. rum imitationem pugnam subire non dubitabit. Quod nerte mani

festat cum subiungit: Lava ejus sub capite meo , ct dex

tera illius amplexabitur me. 3. Laeva Christi, vita pra se iaci de X-tera vero, vita beata habetur . Caput autem nostrum spiritualiter mens

esse perhibetur. Dicit ergo Synagoga praedicationibus Ecclesia jam conversa, exemplis roborata , imitatione sublevatari Laeva ejus sub capite me dextera illius amplexabitur me . Ac si diceretri Quoniam nunc tandem Christi dem teneo ejus ineaffabilem gratiam experior concupiscibilem quam desiderare nesciebam dulcedinem sentiori jam terrena omnia postpono , etiam ipsam

vitam carnis pro ejus amore contem-

Ecelasia Christum

apprehen sum in cloa

sa est Cui pictv Testamen ivinum optiis inum propiis natra est Vers. 3. Gratia nebriati ei na

cta despiis

erunt.

in . Superfluit tamen, exoptabat, cum paulo post legatur, cupiebat. Alioquin abest ab omnibus mss. In vulgatis, Qtinus fratrum,

78쪽

ue Sancti Gregoriino, ad ejus beatitudinem videndam totis desideriis anhelo . Hoc quippe quod rem aliquam amplectitur, ipsam quam amplictitur rem ex omni parte intra se habere non ignoratur . Laeva ergo sub capite est dextera amplexatur, quando sancta anima menti ea quae videt supponit, quae non videt , omni conatuis universis suis cogi tationibus cippetit . Sunt quippe modo nonnulli, qui tanto desiderio coelestia seetantur , ut omnia visibilia pro nihil, reputent mentem suam coelestibus studiis sine intermissione occupent ut nihil aliud agere libeat quidquid extra spiritalem actionem est, animus fastidiat, hanc 1blam diligat , caetera contemnat nisi forte ea isti necessaria est cognoscat. Isti vero sub capite lae. vam habent quia mente erecta ad beatitudinem Christi, vitam praesentem sub se vident. Et dextera Christi eos amplexatur quia ex omni parte eos dilectio coelestis in-Hi beata vi tra se retinens tuetur . Hujusmodisiaegustani quippe Viri sancto otio delectantur, in quo vitae beatae dilectione concupiscibiliter per contemplationem perfruuntur . In . qua contemplatione oculum cordis mundant , ut Deum

adhuc etiam in hac carne positi, quantum humanae infirmitati datum est , videant , cujus visiones se illii minent, suavitate reficiant. Isti illam beatitudinem jam aliquantulum experiuntur , de qua in Evangelio I Veritatis voce dicitur: Beati mundo corde , quoniam ipse Deum videbunt.

Quod enim futurum cst, jam in eis incipit compleri qui etsi in

hoc mundo adhuc in carne vivunt, jam tamen per hoc quod majus est in eis, extra carnem sunt. Ab his

impletur quod per salmistam di

al. s. 11. Vina voce praecipitur : Vacate videte, quoniam ego sum D us. Hi enim quo sine mundi strepitu vivunt, super Cantica cant. eo mentem in Dei vinonem per desiderium, contemplationem figunt. Et quoniam tales multi ex Synagoga in fine mundi , ut credimus, per convcrsionem erunt , bene ad

hujul modi dictum intelligitur : Laetae 1us sub capite meo, o dextera illius amplexabitur me. De quibus pro quibus Sponsus loquitur consequenter:

adjur vos, filiae crusalem , ne fuscitetis, neque evigilare faciatis dilectam , donec ipsa velit. Sed quia hoc superius exposuimus, iterum exponere recusa in US.

Sed de eadem Synagoga jam facta Ecclesia, filiae Ierusalcm admirantes interrogantis dicunt:

Qua es isti, quae ascendit de defert , deliciis affluens , innixa super dilectum suum Zq. Sancta Ecclesia , vel quaelibet sancia anima , de deserto ascendit quia in exsilio hujus peregrinationis

posita, ad coelestia gaudia mente cogitationibus tendit . Unde Paulus dicebat: Vostra conversatio in coelis est. Deliciis affluit , quia sanctae Scriptura meditationibus intendens, coelesti pabulo assidue mentem pascit. Super dilectum innititur, quia in solius histi auxilio confidens, eo largiente , ab exsilio ad patriam transfertur . Ipsa quippe Veritas omnibus delibus ait Sine me nihil potestis facere. Unde

vero acceperit , ut ab nsmis ad superiora , a deserto ad regnum ascendere possit, manifestat dilectus cum

subdit: Sub arbore malos citaυ te ibi corrupta est mater tua , ibi violata est genitrix tua . s. Quid per arborem malum nisi sancta crux designatures quae malum illud sustinuit, de quo eadem sponsa in superioribus dicit :Sicut malus inter ligna silvarum sit dilectus meus inter lios . Sed

Clis istus in

siam susciis

d Iidem, qui mente erecta ad beatitudinem Chri si currentesi

79쪽

Expositio Cap. VIII. 19 sponsam suam Christus sub arbo Bene proculdubio sortis ut mors

re malo suscitavit , quia an cruce

positus, subditam sibi cese tam ad

vitam vocavit ut a somno mortis resurgeret, .cum illo se crucifi gens , ad novam resurrectionem pro

dilectio esse exhibetur quia dum per dilectionem a vitiis mortificamur, quod mors agit in sensibus corporis, hoc agit dilectio in cupiditatibus mentis. Sunt nim nonnul-

Cordi m primenda est dilectio quae fortis

peraret. Unde Apostolus cuivis ii qui sic diligunt Deum, ut omnia animae mortuae dicit: Surge qui dormis exsurge a mortuis, illuminabit te Christus . Et quibusdam qui jam surrexerant , alibi dicit Si consurrexistis cum Christo , qua visibila negligant , dum mente

in aeterna tendunt, ad omnia rem

poralia pene insensibile sant . In his nimirum ut mors dilectio sortis exsistit, quia sicut mors exterioresfursum sunt quaerite. Sed qui corporis sensus ab omni proprio delitas Synagogae Christum crucifi naturali appetitii interficit , sic dilexit, ideo sequitur : Ibi corrupta es et i in talibus viris omnia terrena

mater tua. Sub arbore malo mater desideria contemnere mentem alias

Ecclesiae corrupta esse dicitur , quia intentam compellit. Hujusmodi mor- quando Salvatorem suum in ligno tuis, vivis dicebat Apostolus: br-tixit, nefando scelere se corrupit tui enim estis , et ita Lesera a cou

Vers. s.chium ponatur

Cujus sceleris magnitudinem inculcat, cum idem replicat, dicens nitiolata est genitrix tua. Sed quOniam ad hoc caecitas in Israel facta est, ut plenitudo Gentium intraret, ideo intranti Ecclesiae dicitur: Pone me ut signaculum super cor tuum, ut gnaculum super brachium

tuum.

Chiisti si 6. In corde sunt cogitationes, enaenivm in brachio operatione . Super cor

super ra. ergo Ouper brachium 1 pontae

dilectus ut signaculum ponitur quia in sancta anima quantum ab ea diligatur voluntate rictione designatur . Signum quippe sancta mens interius, exterius Christum portat , quia dum in ejus meditationibus allidue laborat, in exteriori actione eum imitari non cessat

quo ejus dilecta esse dubitari non debeat . De quo signo ipse ponis.as sus discipulis suis aiebat hoc

cognoscent omnes quia ere mei di

scipuli estis, si dilectionem habueri

tis ad invicem . De qua dilectione mox subditur: uuia fortis sit mors dilectiose dura sicut infernus aemulatis lampades ejus lampades ignis atque flammarum.

lita est cum Christo in Deo. Hi pro .culdubio vitam suam cum Christo abscondunt oui dum omnia quae videmus , postponunt , in his quae non videmus, in beatitudine scilicet Christi , veraciteris secrete vivunt Quia enim falsam vitam delpiciunt,

quae visibiliter apparet, in vera vitas abscondunt, quae non nisi invisibilibus oculis se manifestam praebet. Potest tamen intelligi , ut hoc de seipso Christus dicat, inquiens: Pone me ut signacivum super cor tuum, ut signaculum super brachium tuum quia fortis es ut mors Llectio. Ac si di ceret Dignum est, ut in mente e adtione signum dilectionis Nae meipsum tecum seras, quia in sortitudine d lectionis tuae mortem subii ut tu quae mortua in infidelitate eras , mecum resurgens , in fidei novitate spiritaliter vivas. 8. Sed quia in cruce suspensus nequaquam fuisset nisi ad magnam invidiam cor Synagogae ex apsi isset, ideo subditur Dura ut infernus mulatio . Emulatio quippe, in bonum in malum accipitur. In bonum enim accipitur , sicut per Apostolum dicitur: si nulam im g 4ba-

in bonum in malum sumita .

80쪽

6 Sanciti Gregorii

rismata meliora. In malum autem assumitur , ubi per Samuelem Saulix s. is dicitur Auferetur a te tanum, da Oitur emulo tuo. Emulus quippe ejus David dicitur , cui Saul invidere non ignoratur Dura est ergo ut infernus aemulatio; quia dum Synagoga Christum ad inferos posse transmittere se putavit , i usque ad

mortem corde immisericordi invi- Dura Iu .dit. Ut in sernus aemulatio dura ex- laorum stitit; tua sicut infernus sine mise

- π daica plebs Christum apprehendens

sine respectu pietatis ad mortem trahebat. De qua bene subditur Lampades ejus , lampades ignis atque flammarum. Sicut enim Fgni quae incendit consumit, sic Iudaeos ab , mni fidei virtute invidia sua destruaxit de quibus bene alibi dicitur: ἴoi e p . Et nunc ignis adversarios consumit ιε. 3- Ac si diceretur Antequam ad ae

ἱsis; ante ernum ignem Veniant, in ptae lenti

ips. pr consumuntur , quia in se ipsis ignem

inflammabir . . . . I

tu ire tui an Vidsae portant, qui in portantis icρ υ combustione non portatur. Hic ignis

invidiae sammas protulit , quando per exempla in quibus accensus est, etiam in Gentilibus usque ad Christianorum martyria per mundum universum excrevit . Sed quia hine ignis invidiae, hinc ignis caritatis se extulit, ideo subditur Aquae multa non potuerunt exstin Suere caritatem , nec flumina obruentulam aper e, ito. 9 4ritate quippe Martyres santem vice cti Daciter ardebatu, quia in Dei μ' My proximi dilectione mirabiliter flagrabant. Hanc caritatem aqua multae exstinguere non poterant , quia quantaecumque tisit, rationes eis ierent , ad odium eos transmutare non valebant . Hoc nimiru)m ellet

caritatem exstinguere , si in tribulationibus quas ingerebant , ad Dei it proximi odium eos humiliare patuissent. Sed Cum aqua dicta sint,

a diti, adeo caritatis vigor vixit

super Cantica cant. quid rursum per sumina , nisi quarum ipsarum incrementas vivacitas intelligitur Flumina quippe vivas aquas solere dici cognoscimus. Flumina ergo maximas tribulationes accipimus; quae dum per totum orbem super Martyres ebullierunt ad exstinguendum caritatis ignem grandi impetu confluxerunt . Sed quia inter flumina φ adeo caritas vivit, ut potius flumina consumeret, quam se ab illis exstingui per mitteret; ideo multi etiam persecutorum , ad eamdem caritatem se convertebant, ita ut dimitterent quidquid in mundo possidebant, .sci, psos morti darent, quam prius patientibus crudeliter inferebant. Unde subditur Si dederit homo omnem substantiam Ibἰδεα, domus suae pro dilectione, quasi nihildrspiciet fam.

Io. Cum terrenae substantia cupi. Pro caritate

ditate Deus non diligitur, quia ter spicienda renus amor culum cordis sordidat,

ne divina claritas videatur. Contra quod in Evangelio dicitur : Beati Matri s. g. mundo coris , quoniam ipsi Deum vi debunt. Et Iohannes Apostolus ait: Si quis diligit mundum , non est a' o. a. i. ritas atris in eo. Nec mirum quomodo enim eum diligere potest quem nescit' ut quomodo eum scit, ad quem sciendam , culurn cordis claudi Sed homo omnem substantiam domus suae pro dilectione tribuit, quando quidquid in in do possidet, pro Christo distribuit; ut abjiciens quod impedit , eun a diligat, Qterso pulvere sollicitudi.

num oculos aperiat ut videat. Et cum omnem substantiam dederit,

quasi nihil eam despicit quia post

quam oculus tersit, meum conspexit , in illius visione quidquid possederat, nihili pendit. Hoc Apostoli fecerunt, qui non solum posse sessa , sed etiam cupit , ut Christum sequerentur , dimiserunt. Quibus ipse Chri-

SEARCH

MENU NAVIGATION