Scotus academicus : seu Universa doctoris subtilis theologica dogmata

111쪽

ΑΝ INFIDELIUM OPERA SINT MECCAΤΑ. 105 quid steriliter sumus Arbor enim bones bonos fructus facit absit

autem, ut Deus bonus, a quo securis aratur arboribus ori facientibus fructum orium, excidat, et in suem mittat arbores bonas Nullo modositur homines sunt te iliter boni seu qui boni sti sunt, possuti esse alii minus, alii clois moli. Ergo ex S. AuguStino milia poteS VirtuSe e Sterilis. - Distiriguo minorem nulla poteS QSSe virtus Sterilis respectu boni naturaliS, aut Supornaturali conSequendi, Oneedo: nulla potest SSe io eundo reSpoetu boni naturalis, et Sterili respeetu

boni Supernaturalis, nego. Nam pSemo S. Augustinus libro . Di Civitate Dei, eap. b. Dicinat euin dedisse Romanis Imperium in

tot GenteS, O regna in remunerationem pSorum Virtutum eiVilium, O moralium. Censet ergo Virtute illa morale aliquam temporalem moreodem promereri Subindeque etiam Si Sterile appareant reSpeetu felicitati aeternae, poSSunt tamen reVera SSe ineunda reSpectu boni

temporalis, quod in mercedem Deus ipsis repromittit et retribuit. URGENT S. Augustinus fidem ogat homine posse esse steriliteri uos ibi enim Julianum arguit, quod diXerit omne Virtute eSSe

Hieri non potest inquit sanetus Doetor ut steriliter bori simus, eia boni ori stimus qui uiu steriliter suo us. Et paulo post ibidein nullo modo homiries steriliter oui sunt. Et adhue aliquanto poSt, Julianum Sic increpat: Quo nouo Uitur, obsecro, aut ocaris is iis disputationibus sui eliras, qui sterilium fructus arborum a uuas, qui tutique, aut multi sunt, are si mali sunt, laureandi ori sunt aut si fructus boni

Sunt, Profecto steriles arbores uoM urit timo et O Hae sunt, quonia' fructus boni sunt, et debent Deo piscere, cui bovae arbore HOH DOSSuus, nisi lacere et laudem in fine apitis praedicti declarat, bonum non Se id, quod est tori te, hi verbi : Dicantur, inquit, secuti uiam te hujusmodi voluretates arbores b0na', si pocit, quod apud Deum steriles 8uut G Per hoc bona'. E quibus omnibus si inferre ieet si aliquod Sset pii inoraliter bonum in infidelibus, illud esset Sterilse, O non Ondueen ad finem Salutis peteriise at e Supra dietis . Au- Stini locis, nullum datur bonum sterile ergo nullum datur in infidelibus opus moraliter bonum. - Responcte ctiatinguendo minorem: nulluli datur Oniani sterile, a quo dieantur homine boni Simpliciter et perfecte, O ne edo a quo dieantur boni Secundum quid et minus Perfecte, nego. Iterum istinouo non datur bonum Sterile ad Sonsum Juliani quom ibi impugnat . AuguStinuS, concedo alio SeuSu, quem Vulgo propugnant Theologi , u0go i ortum enim HS dari aliquod bonum Sterile, O Su, quem Vulgo propugnant Theologi nempe bonum illud quod e Objoeto fine, et ei reum Stantii bonum est in Orate nihil lanien prodeS ad Salutem, quia iitrabsque gratia. uSinodi eniti bonum Sterile agnOSeunt S. Patres. In tori: utero S. Ambrosius in rum PSal. 1. Vel Sieulum D On inuete ubi Hii modi bona moralia

reppellat moralis ruament i uecoris, ori subsidio redemptionis. Et N. Fulgentius lib. De Lucamatis me et rativi Christi eap. 26. ubi ait: umus iam aliquvi quidem orire, quin au societ ut is humanae pertinerus 'quitatem, inesse posse seu quis charitate Dei ori iuret, MOH Ν, e

112쪽

406 AN INFIDELIUM OPERA SINT PECCATA.

borum non sunt laudandi at infideles Sunt arbores steriles igitu oomin metus, de S aetUS, non Sunt laudandi. - Respondeo istinguendo majorem sterilium rhoi iam Steriliter et insid0liter ope

lIRGENT EX EODEM S AUGUST1NO: Si ruere honi Sunt, proseeto sterile arbore non utit ergo Si bona sunt pora in s d lium, ins dol0 non sunt dicendi arbore Sterile S, quod Si contra . UgUStinum. Respondeo distinguεndo antecedens: Si Tudita Sint honi Simplieiter, eone sedo si honi sunt dumta X at SeeUndiam quid nego. INSTANT ITERUM e eodem AuguStino: oluntas sterilis ori st orio igitur opus Sterile non St Onum. Re Spondeo distinguendo

dum quid nego hoc St, non St hora in Ordine ad Salutem peternam OD SQ quendBm, usu Si Upremiam homini honum; Sed in ordine ad honestatem morat sem, et ad rectam naturalem hominis institutionem.

OnatCiUNT . Plures alis S. Augia Stini Sententias quibus videtur aporte retori omnia insidelium opera SS poeeata, eo quod quidquid intordum boni g0ro Videntur, malo ne id Xequantur. Idque pro

sertim asserit libro primo De Nuptiis e Concupiscentia, apito 3. Cum situr, inquit, faciunt ore homines sine siue quo videntur ad conju- qem pudicitiam pertinere, sise homiNibus placere urerentes, et Asbi, et aliis, ire in his rebus, quas itisse 9M cupiscunt, humanos tolestias denissentes, sive o monibus servientes, Hora peccata mercentur, mraliis peccestis alit pece to incuntur. Ibsit eruo pudicum vel aliter Hi i qui non propter Deum versm dem connubii sem est uxori. Similiter lib. s. orat a Julisnu- eap. 3. Juliano interrogante Sisentilis nodum operierit, numquid quia non si eae si e peccatum est Si respondet: Prorsus quantum non est ex siue peccatum est. Et iterum ei ren iisdem capiti finem, eum d0m Julianum sic alloquitur Intelliue inquit, quos ait Dominus: Si erilus tuu nequam St, totum OPPUS tuum tenebrosum erit: si Rutem euiu tuu SimplOX St, totum corpuStuum lucidum erit et hunc eulum unosce intentionem, qua scit quisque, Nou facit, et Hisce eum qui non facit op ria boues inferetione sideri si in hoc est, ejus, quo ilectionem operatur, totum quosic Dus, quod illis, velut membris, peribus constrat, tenebrosum esse, hoc si plerium iuredine Peccatorum Aut certe, quouiam miten corimo His opera infidelium, Due tibi videntur bona, non tramen eos ad salutem sempite iam regnumque ρrducere, scito uos illud bon in hominum, Hi illam volun talem bonam, illud opus Ouum sine Deiuratio, tyuci statu er unum Mediatorem Dei et hominum, nemini P0 uferri, Per quod solum homo otest ad internum Dei reonum, euriumque Der luci. Omnis roinde eo tera, quin identur interra in habere fi liquit lautis, videantur tibi virtutes vera', viderentur fero bona, sine ullo factes eccoto Q 0u au Pertiuet, hoc quies Gnon facit noluntas bono. Eolunt' quippe insidetis, atque m H

S. Augustinum, dum iis dolium per appellat peccata, Sumero nomen Deo oti nerotina, et pro omni nutu qui ad vitam et 'imam prod0880

113쪽

non potest utpote facto in Statu peSSimo non ero pedenti Olmen

usurpat in triet et propria Signifieatione, quatenus nempe Signifieatae tum die tamini metae rationi S a pra Seriptis legibus difformem aeeontrarium Nespondeo . Ut plurimum quidem infidelium opera

PecentR. qui raro contingis ut reVera non Sint ne tu reguli bene vivendi ut metae rationi di i mos nam agere Solent e infidelitate quae eum Sit regula erronen haud dubium Si quidquid X ea procedit. Vitiatum S Se et peccaminOSum. Rem deo . dei reo infidelium pora ut plurimum SSe eeeata, quin raro Sihi in Sui proponunt peribu reetutii liquem ne in ut ad Dei gloria in obedientiam ipsius mandati prae Stent imo plerumque gunt propter finem peS-Simum quin ut dieit S. Augustinus Verbis Supra laudatis, Vel Sibi. vel alii plaeere quaerunt inde apite . libri l. conti ci Iulisnum, ubi pronuntiaVit. Operire nudum in quantum non St e fide. peeentum esse, Statim Subjieit: Non stilis 3 sum farium, Mot stuu ui rire peccotum est seu de tali opere non in Domino gloriari, peccatum est moriori 'in non in Domino es aliquid, quourn eliter it superbiam, scilicet ac ramum fionem redolose unde eodem eapite rationem reddens eur infideles bona male ae inui ait:

uis secticet ea non ideli sed insideli et noxia faciunt nodunt est . Denique dum eodem capite ait: Ubi non est intentio bonoe dei, quoeperdilectionem o reatur, totum coryti plenum est rei edio peccos uni

solum voluit peeentum in infidelibus regnare et SSe eone Omitnnter.

propter abSentiam et delectum fidei quae est prine ipium justinea

URGENT: Quidquid infidolos se infidelitate operantur pede a tum St1Ormaliter et non Solum eo ne omitanter Sed S. Augustinu testatur infideles omnia etiam quae identur bona per lacere. Semper gereo infidelitate . nam lib. 1. De Nuptiis et Concupiscentia, cap. q. ait: Insideles cum uilitatio conjugalis bonum hiabent, quia in deliter fun

jorom quidquid inlideles agunt formaliter e ins delitate peccatum PSt. Oneedo quia nempe PS infidelitas est mala arbor quae non potest bono fruetus acer quidquid agunt in statu insidelitatis, or- maliter Oeeatum St. nego. Ne aliud Voluit S. AugustinUS: nam eodem loco Subjieit Lo modo ervo, et illam concupiscentiam Umiis, quia coro concupisci ad orsus spiritum M usum justum coone tuo sidelium ut time certum Si autem dolium nuptia non OnVertere.

nisi dum fido liter et ex fide operantur unde subjungit Habent qui inferetionem Venerandi regenerandos ut qui culis si untur in Dei filios renos oritur. URGENT: Si quod non est e fide peccatum e SSet dum in X ut Oneomitanter et non Ormaliter vana esset et inutilis . Augustini adversus ulianum ratiocinatio siquidem Julianus abSque negotio admisisset revera quidquid orma litor ab infidelitate meedit, eoatum esSo: Sem autem esse de caeteri operibus insidolium, quae non sunt ormaliter actu infidelitatis. ged ad in virtutis vel misericordiae, vel justitiae' vel temporanti se ergo S. Augustinus non solum enSet opera infidelium peccata, quatenus proveniunt ab ipsa infidelitate etiam prout liunt in ipso antidelitate. - Nogo antecedens, Gulianus

114쪽

enim non solum X istimabat infidolium opera SSe bona moraliter: sed etiam Sumeere ad gratiam sanetineantem, et gloriam peternam promerendam existimabat etiam posse hominem Studio Savetitatisaee 'dmito gratin illiserere non OSSe PecentiS. ut OS sntur . Augustinus prses ato apite . lib. 4. Contra, inquit Subditis, atque conceditis uicentes, Derfacile situr fuclio sanctitutis, quod Deus a Qui ci tes carere eccatis; hune nutem errorem impugnat illis Apostoli Verbis, Quod es ex fide, eccatum est. - 'super existimabat Julianus ea pora quae bona Sunt e objedio, etsi fierent e fine per-Vereo, nihilominus esse bona quod ipsi exprobrat ibidem Sane tu Au gu Stinus tamquam Ogrnu peSSimum et Viri Chri Stiani prorsus indignum. Unde inquit uisi ideiar calumni tri ipses tua Der , jam

9Ham si unetarum inquis, origo Virtutum in rationabili anima sita si St, et affectu OmneS, per quo aut ruetuOSe, aut Steriliter bonio Sumus, in Sullaeet Sunt menti ΠOStrii prudentia, juStitia, tempe- rantia, fortitudo. Horum igitur affoetuu in is eum insit omnibus naturaliter inquis, non tamen ad unum finem in omnibu properat, Sed pro judiei Voluntatis, cujus nutu SerViunt, ut ad aeterna, aut ad temporalia diriguntur. Quod eum Sit in eo quod Sunt, non in eo, quod gunt, Sed in e Sol Variant, quod merentur: nee O- si mini igitur ut inquis, OSsunt, ne generi SHStinere diSpendium, Sed SoliuS, quod appetiverunt, praemii, aut amplitudine ditantur, aut exilitate frustrantur . Quain Juliani Sententiam Velut insulsam

si refellit S. Augustinus : Hoec uis didiceris, sem famem cernis,

ut arbitror, OH AHquens esse, ut ver sit Dirtus avaroru- prudentia, qua ex vitant uenera lucelloruue: Davarorum justitia, qua straviorum iam Horum metu facilitis sua OH Humquam Orate mutius, quam Sui

pant aliquid alienum et carorum temperestitia, qua uinuri in quo- uictan sumptuom est, prohibent appetitum, soloque Hecessaris victu. tegumentoque contenti sunt et Darorum fortitudo, qua, ut sit Horatius lib. 1. Epist. 1. Per mare pauperiem Ugiunt, per RXn, per igneS: qua denique ouuovimus quadam irruptiore barbarica uisa prodenda, quin habebant nullis hostiuis tormentis potuisse compellia unde On- eludit Urseo virtu es istin tali sine turpes, atque deforme , et ideo nullo modo sterni GH P, Verseque Virtutes tibi fiamen ita Derce videntur, t pulchroe, ut ne uomiuis sui possent, uec Veneris sustinere dispendium sed solius, qu0d appetit erunt, se cemii exilitate frustrentur, idest

reo um comm9dorumque fructu, Hon coel stium proe Aniorum. AdverSus autem hune OSteriorem errore ni plurim alia congerit Sanctu AugustinuS, quibus Signifieat id maluin Sse quod mala. OX in et infideli Voluntate fit.

INRTAX ITERUM: Quae fuerit S. Augustini meus de infidelium

operibuS, Videntiu patere non pol Si quam e doctrina ju DiSeipulorum mn Xime nncti Prosperi: Sed S. Prosper reperte a totur in li-deliu in Opora, quatenus fiunt in statu infidelitatiS, SSe oceatn: ergo. te. Probatur intuor e libro contria incito rem, cap. 22. Natura,

inquit bovis suis mille uti ur, in tibus siue culti ceri Dei, impietatibus, immunditiisque incitur, et unde se ui ferire existin t accus in fur. Et lib. 1. De Docatione Gentium, eap. i. Sive cultu veri Dei, inquit, etiam quod videtur virtus esse, erestum est uec lacere illud

115쪽

Di G sine Deo potest: qui ero Deo non pisces cui nisi sibi, et iobolo plocet Denique, lib. De ingratis cap. 16. Omne enim probitatis opus, uiri semine Dei inuritur dei peccatum est, inque restum ei titur, et sterilis cumulat sibi fortes amom.

Nomino nutem hujus moriae SteriliS, quae ibi Poenam deum illat. Signissent opsera infidelium in statu infidelitatis elieita igitur ete. Respondeo S. ProSperum eo modo Xpliennium S Se quo S. Ugustinum XPOSuimuS: Diminum de opere mora litor Ono quod fit infideliter et eum aliqua praesumptione comparandae per illud gravie. Siquidem Semipelagiani, adVersus uos militat . ProSper. Xi StimR-bant posse hominem naturali studio ae desidori fidei tum fidem

ipsam tum 'etera dona Dei quibus d Vitam perVenitur Hernam. promerori. S. Ver ProSper X adverso doe et se opera illo Superbiae typo Re Spiritu on Opin peeenta SSO in Ontum Verti PoenRmque potiu cumulare quam Tatiam promereri quod Videnter X plicat Cap. T. Supra nudato:

smeri Dropriti virtute capescere quemquam Posse ut tui, sit e suus es in iste uva i Vinium meruisse, junt, bonia ceres petentis Crescere concipiunt, minui ritur prosiciere o De eluuio ut udo codunt curreri 6 recedunt.

Eodem rorSUS Od OXplieandus est alter oeus jusdem S. FrOSpseri se libro De nites contemplatisa, cap. o. ubi ait Apostolum ieeudo omne quod non St e fide peccatum est si mrasse, quod om OHa,

ut ex de Vesta virtutes sint, aut si fuerint siue siue non sunt aliques

uarit, infestoso pro pitunt, atque a sinimus fusis eliminans.

Loquitur nim hi S. Prosper de intentionibus infidelium quas non sola fidei abessent in sed inlidelis et noxia voluntres ulpabile reddit. S. enim Prosper Satis innuit illa opora Spiritu superbi' eliei dum

ait illa res ito otos similiter dum addit quod do inlidolibus

diXit etiam ni Versus idele torqueri OSSet qui non Secundum Deum. Sed secundum hominem viVunt. Tandem Hii mens ludulentiu apparot

sed a i comparanseam loriam Populorem. Die 'ndum igitur Pum Omine illius moriae sterilis. usu ibi conam ne cumulat non aliud intelligere, quam Vnnam gloriam qua infidele undique XundRbant maXime Vero Philosophi, quo ideire animestici mo se Tertullianus appellRt. CONGERUNT ADIERSARII Varia alioriam . Augustini discipulorum

116쪽

110 AN INFIDELIUM OPERA SINT PECCATA.

maliter peeeata Imprimi nainque rem aperte definire videtur S. Ful-gontius lib. De veritate pro destinationis, cap. 18 ubi ait Priusquam nec piat humana noluntas dem punisionere per seipsam potest me- eri, non idem Omne enim quod non St e fide egeatum St, et sine fido impossibile est placere Deo. Qui autem Deo nou placet, sineretilio Deo displicet, non Deum mitigat, sed potius exacerbat. Et lib. 2. cap. 5. Deo OH placemus, nisi elimus, sed ab ipso nobis tribuitur, ut velimus, a quo nisi noluuias hominis mutetur, ut bona sit, aut semper appetit malum, ut numquam bene appetit bonum ac sic dum in rebus bonis rectum ordinem non tenet, De vero, et bono ulici tenus placet. Primasius ad se Verba 14 eapiti ad Romano : Quod non est eae de ait: Non eae side, quia Der charitatem operatur: Omne autem, quod nones eae siue peccatum est quidquid non a disicat, non est eae siue et ideo peccatum est. - Beda ad aput itatum : Omnis insidelium vito peccessuis est et uini bonum siue summo bono ubi enim deest onitio infe o et incommutabilis veritatis, falsa vi tus etiam est in optimis moribus. - Prudentiu libro oratra Ioannem Scotum, eap. 4 habet: Homo post illam amnationem habet liberum arbitrium, quo propria voluntate Helinari potest, ef inclinatur ad malum, habet liberum arbitrium quo possit assuruere ad bonum. Ut autem assuruat ad bonum, non est propria virtutis, sed oratia Dei miserentis. Habet liberu=n arbitrium ut possit bene velle, ut possit bene vivere, ut possit Deo adhin- ere sed ut bene velit, ut bene Divat, ut Deo 'reat, ora est suci Di sutis, sed oratio Dei miserentis. - anetus semigius, et Ceelesia Lugdunensis lib. De tribus epistolis, cap. 22. Vere mortua sunt opera influetium, non solum quando aperte itiis et peccatis serviunt, sedetism quando naturali suo in quantum omnipotens Creator tribuit instigati, vel Haturali leue communiti, quia dam oria opera, et velut quosdam virtutes habere atque exercere fidentur quia sidem Dei et Christi ejus et ignorantes, vel oui habentes, aut etiam persequentes,

quod eae illa sicle non Derantur, omHira nec bonum OPHS, Nec era it tus S, Potest, qua Non pro edit eae radice veritatis et bonitatis dum enim illa ista quae securi dum hominem identur esse OH O era, nequaquam vera de a Dominum referuntur quem OHOrant, e propter eum agunt, sed propter quamdam honestatem, uti inter homines m toni videantur, vel propter cupiditatem alicujus commodi temporalis,

pietate insidelitatis, ipsa innatione elationis, ipsa perversitate

cupiditoris, ita immunda, et inquinata sunt Omnia, ut apud Deum non virtutes, sed vities judicentur. - anetu Bernardus, Sermone primo De Innuuciatione Certum est, inquit, ad suam , mem universa

quantum in eis /s tendere, et tu eam semper esse parte Procimiora.

Sic et nos qui de nihilo creati sumus, constat quis si nobis ipsis relinquimur, is eccatum en er, quod uihil est, labimur. - Respondeo,

illos Sanetos Patre iniselligendo OSSO O modo quo Sanctu Augu-Stinus, nempe in infidelibus nullum SSo bonum, nullasque VirtuteSVera , et eorum per OSSe eeenta, Vel quia eupiditatum pondere gravat o Vieti saepissimo in Vitia ruunt vel quin Verum Deum non RgHOSeente non Solum non operantur propter jus gloriam, Sed propter eupiditatem alicujus temporalis ut inunis Vanitatis, quo sit, Sicut OX

loquebatur delusia Lugdunsensis, ipsa impietate in Ad litatis, ipsa in-

117쪽

AN INFIDELIUM OPERA SINT PECCATA. 111 otione elut uis ipfra percersitate cupiditatis ita immunda es inquiuum sunt omnis, ut apud Deum non uirtutes, seu Ditis u licentur. et denique die infidelium Virtutes et opera mora litor bona diei

peceat comparati ad Virtute theologicas et morales iniuSa, Virtute enim morale aequisitae mediare Videntur inter illa virtutes theologi ea ne morale infuSRS. et vitia Seu egeata. Unde eurn medium comparatum ad X tremum perieetiu eonSeatur imperseetum e contra Vero identur perfectum dum confertur eum alio Xtrem minu per-10eto Si tepidum Omparatum alido Videtur rigidum, et comparatum 1 rigido, Videtur ealidum: Similiter fuSeum comparatum ad nigrum appalit album, Videtur autem nigrum dum uXta album apponitur. Hine est quod Virtute morale ne qui Sitae, per ordinem, et O mPRrR-tionem ad theologica et morale infusa S. vel quae operantur e principio gratiae et chari intiS diguntur imperiectae e eontra Ver cenSeri poSSunt perseetae, Si comparentur ad vitia quibu Opponuntur. Quoniam igitur Sane tu Augustinus et ejus Discipuli onsiderant Virtutes inti-delium per ordinem ad Virtute pθrfecta Chri Stianorum, ill RSque eumitatis eo inparant; ideo die uni ea non SS Vern VirtuteS, Sed mentitas et illa Vera peccata, ne Virtutum umbraS, et Similitudine n9pellant. GUMENTUM ULTIMUM petit ratione. - OBaici Nullum dari pol t bonum Opus Sine recta et perfecta intentione sed in infidelibu nulla pol Si SSi recta intentio ergo ne ullum pus moraliter

bonum. Major patet e illo Sancti Ambrosii lib. 1. De olliciis eap. 3. Affectus tuus semen ponit operi tuo P 0 fur minor ibi non poteStintenti reeta ubi non St 1ide S, quae St menti Oeuiu intentionem dirigens Nemo enim, inquit Sanetus Augustinus Super Salmum 1 computet operia sua oria rite sidem, ubi enim de Hori erat. bonum Pus Hon e si bonum opus intentio facit, intentionem si es Virigit. - Respondeo, doneeSS mo ore diStinguendo ii ubi non est fidos ibi non poteS QSS reeta intentio ne Operi directio in finem ultimum Superitaturalem, concedo in finem OnθStum Subniternum naturaleni et morat in nego. Sieut enim fides dirigit ho-m tui intentionem reSpoetu fiui ultimi SupernaturaliS. Sic Opiam n-tionis lumen dirigere potest intentionem respectu allevius boni honesti connaturali homini. INSTANT Omne opus quod in linem aliquein reatum refertur, nee in 'eum dirigitur, euentum est sed ubi non Si vera Dei fid0 et eo-gnitio, pia in Deum dirigi ii quit ergo eum in infidelibus non sit vera Dei fide et notitia, eonSequeu eSt eorum opera SSe pedeatn Protinnim tuorem ex Sinet Augustino, lib. 4. Cois res Iulianum lib. 3. Quidqui boni sit ab homine, inquit, et non ropter hoe sis propio seri sopientio resecipit, etsi licio videatur uum, ipso fcciatum est. - Distinguo majorem quod in Deum non olertur vel explieite, vel implieite: aetualiter aut virtualiter nut habitualiter, e QR tulit concedo quod refertur inplieite habitualiter, et virtualitor sedieet per relationem intrinsecam, qu e identi fientur, et velut imbibitur ini PS entitate actus, de eatum St, nego. Potest enim aetii ad Deum referri tribus modiS, ut Otat Sanctus Bona Ventura in . liX f. i. scilicet ne tua liter. virtutiliter, et habitudinaliter imo se , quando

118쪽

quis de Deo cogitans, illum amat, et in pSiu gloriam Suum Opus dirigit. Secundo modo, quo quis refert aliquod pu in Deum absens initio operis ejus gloriam pro lino, licet de eo non ogitet in peris succeSSU Tertius suus QSi quando non praecogitato fine ultimo si D0o e Sola boni operis natura fit illius in Deum directio. Infidolos autem qui nullatenu Deum gnOSeunt, non OSSunt quidem Xplicite se aetuatitor Suum opus in jus gloriam dirigere id oro possunt implieite ; nam eum agant propist finem particula rom Virtutis, Si eut reVera agere poSSunt puta cum eleemoSyna erogant, quia rationaturalis dietat honestum pSSo genti subvonire, implieito et Virtua- litor ut habitualitor opus illud referunt ad Deum agunt quippe propter finem a Deo institutum. URGENT : Si liceret agere propter aliquom alium finem praeter Dei gloriam, et stetit aliquis reaturae referri posset lieit ad aliquem finem creatum, nXime ad ipSiu Virtutis honeStatem atqui e sancto Augustino, lib. 19. De Civitate Dei, non leot gore propter Solum finem virtutis: Licet ori , inquit, a quimus m tunc ero et mnestinputentur esse virtutes, cum V seipscis referantur, etiam tunc inflata sui si perba sunt et ille non virtutes, seu cuia judicanda sunt ergo nullatenu stetu potest esse bonus qui nil alium noni quam ad Deum

refertur. - DiStinguo minorem non ieet agere propter honestatem Virtutis, tamquam propter ultimum sinem, Oncedo tamquam propter senem Subalternum, et ordinabilem ad ultimum finem, Sive Virtualiter,sivo listbitudinaliter nego. Priori autem Sensu Sanetus Augustinia ait VirtuteS, eum ad SeipSa referuntur. SSe Superba set inliniaS, qualeSplurimum uero Virtute plurium Gentilium, maXimo PhiloSophorum, necnon et Virorum fortium, qui Sui in Virtutibu Vel praeclare geSti S, nil nisi humanam a fugaeem gloriam sapiebant unde Sanctu AuguStinuS, lib. . Operis Imperfecti ontra Julianum Iudite, et infel-lsite fortitudinem Gentilium muni nes cupiditas fortitudinem autem Christianorum Dei charitas facit, quin imusa est is cordii s Ostris, Non per voluntatis arbitrium, quod est se nobis seu per Spiritum sari ctum, qui uatus est nobis. Vel ut lib. De verti elisione, e . 38 luculentius explieat Serviunt iusideles, inquit cupiditati triplici, et voluptatis, vel excellentire, vel spectaculi ito uescientes iliount tem p rcuis, ut inde beatitudinem e retent. His autem rebus, quibus quisque

beatus vult spici, serviat necesse est, velit, uotis uam quocumque u - runt sequitur, et quisquis eas visus fuerit auferre, metuitur. OnaiciUNT . Si posSet aliquis ne tu OSSO Onu abSque grntia SQ-

queretur Quin non aliter Oneurrore ad netum malum, et peceami-Π0Sum, quam n aetum Virtutis, quia in utrumquo oneurSu dumtaxat generali, O ut natura Auctor concurreret: sed consequeris S eontrado trinam orthodoXam O Catholientia quam neerrim tuetur nnetuSAuguStinus, lib. 2. De eccatorum meritis, et remis moe cap. 18 ubi probat Deum Ss auetorem boni peri in nobis, non Vero mali: I turitas, inquit, ut bona est, ut mala; tutique malam vovi ab udeae Deo restat eruo, ut bonam volunt ite habeamus eae De . . . qui circes quod a Deo nos avertimus, ostrum est, ei coluntas mala: quod vero ad Deum uos convertimus, is ipso exestante sint ad caute sumus, et cet coluntas oria ergo nullum opus bonum

119쪽

morale fieri poteS absque gratia -- Nogo sequelam majoris Deus enim Oneum ad actum bonum per se, et intendendo illum directe qui gener'lem SuvmIeon ut Sum creaturis ramet, ea intentiones it bene eo tantur cum Verin aetum malum mullaterius intendat s0d tantum essu concursu generalis doterminetur assi malum insem ior Voluntatem reatam, quae 9S Sibi impenSO Oneui Su Onerali abutitur, eum detorquendo in pravum inem a Deo non intentum ident tantum per aestiden Deu ad Stum malum actum coneurrere dicendus est 1NSTABIR Si se ita SSent, Sequeretur dari One poSS emesere opus moraliter Onum, quia ire naturae non sunt minus perfoetae in monibus, quam in hominibuS: Od abSurdum est consequens ero' et an ecedens. - ego Sequelam majoris, et ad Hu probationem die Viro naturule non SSe quidem minu perfecta in daemonibus uuam ui Ominibus, Secundum SubStantiam, a Principium phVSieum, tran-Seat Secundum 'tatum miSerint . in quo Sunt semones, ne es Hie enim Statu prohibet ne bonum aliquod morato naturali. ordini ex omni parte posSint emeere, qui in eo Statu obstinati sunt in malo

unde ut nullum actum possint licero, quin sat se aliqui mala

et reum Stantia. t X asseetu praVi finis. CovoIIavium I. EX TRIBUS PRPE PATIM QUAESTIONIBL SEO UITI RPBIMo, hominem lapsum Sine ullo poetali aetuali nuXilio Supernatui ad ordini po8Se aliquod bonum morale exercere Subindeque minus probabilem apparere sententiam Gregorii Ariminsensis dis 28 quaeSt. l. art. . ubi docet ultra omnem Ogitationem et praea iam motionem quae per eat a naturale fieri poSSit nocessarium ess aliquod

suum ad Deum noui ultimum referat, in qua platione et habitu line eius ille nequit SS moraliter bonus. - Verum X dietis abunde liquet neque neceSSariam SS Retualem illam relationem univerSIm ad opus moraliter bonum, Sed intordum virtualom et habitualem Sumeere neque opHS SSe ullo Supernaturali subsidio, ut eius illo exeratur. Prinm, quia ad id umetunt quatitumvis debilis et infrimantis humani arbitrii vires. Quis ut docet sanetus Augustinus libro

D ei/tu et ut a c. 28. non usque adeo in animia mimiana imauo De terrenorum me tuum labe stetrites est, ut uullo in I Delut men-menta remam rei, Hue merito dici possit elicini in ipso in istote fue

iit. Gm et ps hom/nes emant, et is illa naturin inerat eis, quia le-/ὶtimum a qu/u amma ratio natis et sentit e facit sed et is uinna am in an transfert Maram, et internam, oeni hi et in Hvertentem an/mss. Unde Auctor libri Moon Geon, qui otus e S. Augustini Sententii coniectu est, ait, cap. 4 Esse ric

120쪽

114 AN INFIDELIUM MPER, SINT PECCATA. idmitti otes usus aliquis liberi arbitrii bonus, siMe non malus et oratis Christi in uriam facit, qui uia se uti et docet. Unde merito

ossius lib. De Auxiliis, cap. 10. num . . constanter affirmat Sententiam Gregorii AriminenSi una eum Michaeli Baj errone do et rina, ab his Ponti cibus esse damnatam. His aude est omnia quibu in Secunda Quaestione probavimus gratia non deSiderari ad bonum opus morale naturali OrdiniS. In super, si ad quodlib' bonum opu desideraretur Speciale auxilium anteceden praeViam motionem quae per auSas naturale fieri possit, ita quod in eo nullu fieri OSSit Retu bonuS, et eo poSito, non possit non fieri, ut idem GregoriuS Oeet Sequeretur primo aetuan bonum non fieri libere, quia non fieret eum indisserentia et potestate nutueedente ad appetitum Siquidem Voluntas praeventa illo auxilio non poteS non operari S queretur Securicto QOS OmneS, qui bene non operantur moraliter, SSe omnino impotente ad reetemperandum, quia carent aliquo abSolute neceSSario, et antecedenS, quod neque reipSahabent neque S in eorum libera potestate, ut illud obtineant; nam si possent illud habere et promereri, maxime mediante aliquo uetumoraliter hono Sed ad illum aetum bonum praerequiritur tale auXilium, ut eontendit GregoriuS. Quapropter Vel ante Omnem notum o num deberet praeeedere aliqui aetu bonus, quod implicat vel talo auXiliuin non Si in poteState operanti S, nee pendet ab aliquo actu hono Hu qui e privatur. Devique eum tali uetus moraliter bonus Sit naturali ordini S immerito negatur Vi phySi est eompleta et Sufficienter poten Sine illo auxilio Speciali tranSeunte, ut Volunta poSSit oum aetum Xerdere Si quid enim illum actum improportionatum voluntati redderet, maXime bonitas moralis sed illa non mei imonetum reddit proportionatum Voluntati, quippe cum ejus objectum proportionatum Sit bonum In Orate Seu rationi OuSonum. Proeterea liberum arbitrium in homine lapS non QS prorSu eXtinetum, Sed duinta X ut inlarinum, ut Supra dictum est ex Concilio Tridentino : rgo Sicut in infirmo aliquae Supersunt Vires ad notum Sumeientes, licet imper-foelum, ita et in voluntate homini lapsi manent vires sumetontes ad aliquod pia bonum et honeStum moraliter aciendum V. g. n eo lendo parenteS, SubVeniendum egenis, te Fundamenta Gregorii una eum fundamenti VuκqueZii infra Sol Ventur. Coro II avium II. - SEQUITUM SECUNDO, minu etiam SSO Probabilem sententiam VaZqueZii, qui Hisputatione 190. do et ad opus bonum moraliter prae requiri aliquod auXilium, non ut det OSSe, Sed Retu agere, illudque OnSi Stere euSet in quadam eogitatione honesta et congrua, Oe QSt, attemperata genio, Ompi Xioni Seu temperamento hominis, vel a Deo immissa in circumstantii illis et oeensionibuS, in quibus praevidit ab aeterno per Seientiam inediam liberum arbitrium per illam iam e gitationem excitatum illi eouSensurum. Hoe aut Speetalo auxilium diei esse gratiam per Chri Stum eo ne0Ssum. Quod situri fia, Si probat omne donum Dei non debitum vi erentionis est Spu-cialis inVor et gratia, Sive donum gratuitum : Sed omni eogitatio Congrun, cum qua moraliter bene agitur, Si ita indebita quia homo CX natur Sua non magis una in cogitutionem quam aliam exigit, neq