장음표시 사용
471쪽
Quod autum illius divini Mediatoris gratia et opitulatio longo aute Suum in mundunt nee Sum hominibu profuerit ad Salutem, praeclaredoeet . nutu 1 ad Cor. 10. hi Verbis: Patres nostri innes subnisbe fueruiit, et omnes mare transierunt, et omnes in Mous baptizati sunt in ube, et in mori et omnes eam lem escam spiritualem monitu Cerunt, et moes ei dem potum spiritualem biferunt bibebant autem de spiri toti consequinte eos Petra Petra autem erat Christus. Hine S. Patres Oeent fidem in Christum Semper fuisse hominibus
quoVi in Statu nee Sariam ad Salutem. Quod etiam non obseure in-Sinunt . nutu ad Hom. . ubi cum diXiSSet Omiles pecca erunt,
et mentitoris D i. Subdit Iustineat per gratiam ipsius, Dei rede-ptionem, quo est in hristo Iesu, queo proposuit Deus propitiationem per liuem in sanguine ipsius ad ostensiouem justitiae mari Pro ter remissionem Princedentium delictorum, in sustentutione Dei, au ostensi nem justitio ejus in hoc tempore, ut sit ipse justus, ei justificans eum, qui est ex fide est Christi. mine . AuguStinUS. Truet. 5. in Joan.
praeclare docet eamdem SSE dein Synagogae, et celeSiae, quantum ad jus objoetum Temporci, inquit cari ita sunt, ori es mutestus est sol Derbi, ueniet, au cenit ecluem tamen des utrosque conjungit. Et eri n. . D Ten ore: Una inquit, est sides novi e ceteris Testamenti. Quapropter lib. 1. Netractat. cap. 3 cloe et ChriStianam religionem extitisse ab initi mundi, quamquam eo nomine non uerit
appellata Issia es, inquit quo Nuri Christi tria Beligio uuncupatur, res et apud Antiquus, fuit, initio se Heri hum tui, quousque Ipse Leniret ira car Nelsis, um jam erat, minit c De lari Christicinia. Cum enim J os Desurrectiouem, Ascensionemque in caelum comissent postoli rindieare, et plurimi rederent, primum
spuit Iutiochioni, sicut scriptum est, appello si sunt Discipuli sticini. Nostris temporisu Mec est Christi in Nelfio, quia
cinit egregie S. Leo, Serm. finitute Cessent itur, inquit illorum quereloe, qui impio murnia De divinis dispenscitionibus obloquentes de iniuras retici totis rari a te clusantur fiamqucrni Preteritis te pinribus u it inpensum, quod in ultimia munia aucue est oestum. erbi Incarnatio haec contulit a Venus, quae fracta, et sacranientum salutis hum in re in nulla ius intiquitate cessavit. Quou Proedi neruus Apostoli, hoc annunties seruo P m far Π in citum, quod 5emper est creditum. Sapientio ero et benignitia D i hac solutiferi Ueris mores opsciore uos Sum comtioni ejecit, ut quod multis si- unis multis voci Bus, multisquε mysteriis, per tot fuerat a cula rc nuntiatum, in his uisbus mari lii non esse rem suum; et notivitas, quini reniti miracula, omnemque intellisentire erat excessuria mensuram, tanto constantiorem in uobis moriere sidem, quanto pro diciatio ejus tantiquior pro cessisset, ei crebrior Noth tesque uos consili Deus rebias inonis serra miserration consuli te sed a mustitutione Duod uncim, an seque mulsus clusoni salutis institui . Grestio autem D i. qua semper est uiserritos justi otia Sanctorum, ueta est Christia ascente, non coeptes. Et hoc ius in is fiatis in re neutum, quo totus ammundus impletus est, tρ iis elim is suis si incationibus fuit,
472쪽
458 DE AUGMENTO FIDEI. ut non minus adepti sint qui in illud aeredidere promissum, quam qui
sus ' mere oriatum. His etiam Auffragatur ratio Omne enim quovis tempore dole tondere debuerunt in eamdem beatitudinem, et o eumdem Mediatorem ChriStum ergo nee essum fuit, ut Omne inVieem convenirent in eadem fide, saltem implieita, et Secundum SubStantiam. Secuncta sar Probatur, nempe quod Omni tempore fidelium Ro-etoreS, PaStores, et Principe OXplicitam habuerunt fidem praeeipuorum mysteriorum; hoe enim ignisse at ChriStu Dominus ues 10. generalitor diesens Apostolis: Deoti oculi qui ident quo vos videres dimenim vobis, quoi multi Prophetis, et me volueruri videre quin os videtis, et non triderunt et audire quin auditis, et non audierunt. EX quo ueto colligit sanetu Irenaeus, lib. . cap. 24. Si siesideraverunt, ero in eum credisierunt. Hine Sanetus Leo Epist. 23. diei a pringi pio gonoris humani denuntiatum hominibu Christum in carne venturum. Quam utique denuntiationsem et fidem propagarunt etiam Gentile aliqui modiis in idololatriae tenebris, ut eon Stat de Sancti SSimo Viro Job, qui cap. 19. dicit , io, quia edemptor meus iΓit. - Verum eum hae fides infidelitate Gentilium obseurata fuisset et pene Xtineta, denuo suseitat fuit in Abruli amori qui X preSSiorem mysteriorumtidem habuit, nxime vero Inearnationis, ut ChriStu Dominus testatu Joan. . Ibrahiam Pater Dester exultavit, ut videret Hiem me uni vidite uanisus est. Ab eo autem SanetiSSimo Patria retia ad omne Hus postero fides do incarnando Verbo propagata est, unde S. Paulus ad Gal. 3. Abraho dicto sunt promissiones, et semini stis. Eam autem divinam dem per requente revelationes aetas Patriarchis Isaae plane ob. Xeoluit Deus Sque ad puella Moysi tempora, de quo priusquam legem neciperet S. Paulia ad Heb. 11. ita seribit Fide Moyses se an iis factus negant se esse ilium silice Pharaonis, suis eligens assi cum populo Dei, quam tempora lis peccesti hesbe re jucundi ratem,
majores Hi vilicis instimans thesatiro tiorum improperium Christi amicissa enim in remunerationem. Prae aeteri autem Israelitis, qui poS Mob Sem ViXerunt, XpreSSionem de Incarnatione orbi, jusqu0 mysteriorum iis , Mortis ac Resurreetioni habuerunt David, et Isaias: nam de Davide legimus Matth. 22. quod Christum in spiri Docst Dominum Hicens: Dixit Dominus Domino meo, sed a re tris meis, te de Isai Vero Joan. 12. Hage ixit Isai is quando vidis utorism bus, et locutus est e eo.
Tertiam partem aperte locet S. Gregorius, Hom. 16 in EZeehiolem,
ubi ei rea medium, ait Dei omnitio, quo in at 'ibus spirituali s fuit, nota toti populo febrinorum non fuit Nam omnipotentem Deum, auctam Dideli et Trinitatem, cum Prosehetoe res dicarent, populus sum rabas, solum decalogum tenebat is iue Duem Trinitatis uesciens. Quibus signi eat non omnes dolos Isra0 litas habuisse explieitam 1idem praeeipuorum dei mysteriorum, puta Trinitatis, necnon ei Divinitatis senturi Messiae multo minia noverani pocialia mysteria, quae nune Xplieito redit populus Christianus, et distincto X primuntur ne declarantur in Symbolo unde S. Paulus ad phos. 3. ait:
aliis Venerationibus reon es nouitum filiis hominu-, sicuti uum celatum 'At sanctis postolis ejus es Prophetis in spiritu. Cui 0ueinit
473쪽
S. ORII. I Pi St. l. ap. b. Scimus quoniam Filius Dei enit, et edis uobis sensum, uti nos ramim verum Deum, et simus in vero fi liosus. Ex his igitur sequitur fidem Xplieitam aliquorum objectorum in
particulari non fuisse Semper aequalem, nee ideles Vulgares Testamenti Veteris, imo et eorum Reetore ita distinet mysteria ride noviSSe, ac noVit etiam rude Chri Stianorum Vulgus. In Super in ipso tiam Statu logis naturae aut Seripto non Semper eadem Xtitit fidei se litas aliquando obtenet, reSeente rerum notitia, Blia Ver per Prophota renoVa in quod etiam Ontingit in Statu legi gratiae non enim fidele omnium Saeculorum reque Xplicitam ne distinctam habu0runt plurium objectorum fidem contigit enim ut quorum notitiam explieitam habuerant majores postmodum eadem ride ignorantire nebris in pleris au illorum postori consopita rurSUS in lucem re eata fuerit Cone illorum et initionibus sanctionibus Pontilli eum, ne Doetorum labore et Studio. Di s 1 Tota Christiana fidos eontino tur in lege nova te autem nova tota continetur in Veteri lege: Si enim illa myStiea rota in rota ut notat EZeehiel, eap. 1 igitur magis apertam et explieitam fidem habere obuerunt ridele Veteri Te Stamenti quam NOVi. - ego Consequentiam licet enim XoVum Testamentum implieit saltem in Veteri laudatur inde tamen non St onSequens vetere fidele Seamdem quam O inplicitam mysteriorum habuisse idem nam. Ut
pluribi notat S. Apostolus. ni rra contingebant illis. DICE 2 Variato objecto, etiam habitus mutatur igitur si aliquid credant novi Testamenti fideles, quod a fidelibus se teris Testamenti
non uerit agnitum sequitur etiam mutatam S Se idem, MUS Ontrarium Supra docuimus e Sanet Augustino die sente Tempora cariatia suus, ete. - Distinguo antecedens mutato objecto Soeundum rationem intrinse eam Objecti cone edo Secundum Variam ejusdem objecti propositionem et magis ut minus Xplieitam ejus dem reVelationem jogo. Si autem Objeeta fido dumtaXat Variata Sunt, ut quae priu ObSeurius nune di StinetiUS proponantur et Xpli sentur. Di CE 3: Omnia fidei mysteria maXime quae Oncernunt VitRm. ne intum ChriSi Domini quod non ora Sunt de praeterito, aliquando
Ver erant de utur ergo leui modo Verum S Christum osse 11 Carnntum. Rium et a um, it Verum erat in praeterito Christume e incarnandum, nasciturum et a urum . et qua ratione nune Steredibile de praeterito. adem ratione eredibit de futuro. - Re SPondeo, quod omnia, quae credimu de praeterito, uerunt equidem eredendod futuro implicite, Oneodo: Xplieite tantum ac diStinete nego. .X-plientius nim ne distinetius nobis proponuntur Objoeta fidei quam Olim Judo is a proinde plura nune X plieite redimuS. tiam ereditum fuerit ab iis qui Christi adventum et praedicationem pra de erunt, Ut
474쪽
fuserant olim per Prophetas et Patri elias quapropter adorandus illo Salvator dieitur Luae mundi Onu. . quia ut denuntiaverat IsaiaScap. 9. R eiu adVentum populus qui ambules bat in tenebris uidit lucem mactnam habitantibus in micue umbrin mortis tuae orta est eis. Hine dicebat Apostolis ues 8. is uatum est nosse mysterii reoni Dei coeteris autem is parabolis, ut viderites Non uieant, et ara clientes non intelligant. Quapropter Dan. 15. eisdem dioebat: Vos autem uiae amicos quia Omnia quincumque Huic a Pestre meo notat ei obis undo Apostolu ad Ephesio 1. Habemus redemptionem per
ω'guinem ejus, remissionem elicitorum secundum clivitias gratio , qu e suo rabundavit in nobis H omni sapientia et prudentia, ut notumi iacere nobis sacramentum coluntiatis sum. Quibus omnibu constat
Deum uberiori fidei lumine illustraro fidel0S OV Testamenti, quam veteris, tu quod veteri Eeelesin fideles illustrati fuerint fide, volutaurorae erepta Seulo, nobi Vero diVina fide affulgeat Seeundum omnem suae luminis plenitudinem ; fidelium enim, Stetit et Justorum semita quessi lux splendetis, profecti et crescit usqtie ad pertie tum diem. Quam utique Veritatem egregie Xplient . Leo Serm. 13. De Passione: ubi euati dixissset Incarnatio ei bi et cessio ac resurrectio Christi uni-oersorum Helium Glus facta est et sanctuis unius Iusti, quem nobis fiat fer si avit, quia eum pro reconciliatioue mundi crρ limus fusum.
hoc contulit Vestrifus, qui similiter credidere furadendum Tandem oncludit: Nil ergo ullo fissimi ab antiquis sionisi rationibus in Christisna religiori disersum St, Hec unquam a prince lentibus Iustis, uiri in Domino Iesu Christo scit alio perram est, dispens&tionibus pro divino coluutaris ratione variatis sed is idipsum corus an fibras et legis festimoniis, et Prophetice oraculis, et oblationiblis hostiarum quia sic
cono ruebat illos populos esurire, ut Quin et elata uori caseerent Obumbra ta suscipere ut et major caupli esset ultoritas, cui tot signis totque miraculis, atque listeriis eteris Testamenti pagino deservissent. Hi ne addit Serm. 2. De Ascensione Quod edemptoris nostri conspicuum fuit, in sacramenta frausi Lit, et ut si tes eaecellentior essoto strinior, Disioni Oetri)la succeSSit cujus auctoriis tem si emis illv.
minsta radiis credentium coriac Sequerentur.
Prohat etiam hanc veritatem S. Gregorius useer Ezechielem, Homil. 6. ubi ait: si Per tuerementa temporum erevit Seientia Spiritualium Pno trum. Plus arnque M QS, quam braham; tu Proplietie, quam Moyses; tu Apostoli, quam Prophetae, in omnipotenti Dei Scientia eruditi sunt. Fallor si se ipsa Seriptura non loquitur Pertransio bunt lurimi, et multiplex erit scientia. Sed haec eadem, quae de Adam, MoySe, Prophetis, et ApoStoli diXimus, e HuSdem erio turpe VerbiS, Si OSSumuS, SisendamuS. Qui etiam neSeiat, quia Abraham eum Deo locutus est Et tamen ad MoySem Dominus dieit Eoo sum Deus Abraham, Deus Isaac et Deus scob, et uomerio meum dona usu iudicavi eis Eee plus Moysi, quam AbrahR: innotuerat, qui illud de Se indieat quod se non Abi alite iudieasse narrabat. Sed videamus si Prophetiae plus quam Moyses divinam Sesentiam se prehendere potuerunt. Cert Psalmista dieit Quo mouo
diu i legem tuum D mine toto rei meditatis est. Atque Subo unxit super omnes docente nia, intellexi, quia testimoni tuti m -
475쪽
DE AUGMENTO FIDEI. 461 ilitatio meti est. Et iterum Super Seniores intellexi. Qui ergo legem
si meditari se memorat, et Super Omne d Oeente se ne seniore intel-
lexisSe testatur, quia di, inam legem, tu quam OJ Se nee erat, si manifeStat. Quomodo autem StenSuri SumVS quia plus postoli edoeti Sunt, quam Prophetiae Certe Voritas dieit Multi Lem. Prophetin voluerunt videre quo videlis, es audire quae auditis, sed si non viderunt. Ulu ergo, quam Prophetae de divina eientia novo si runt, quia quae illi Solo Spiritu Viderant. pSi etiam corporaliter Vi- debant. Impleta itaque S ea, quam Superiti diximuS, Danielis sententia quis Dertrausinunt pluri ni et multiplex erit scientia.
Mensura ergo alami, qui St e cubitorum, et palmo, dueatur ado ubito decem, et mensura deeem cubitorum ad Xtremum Surgato in tredecim, quia quant mundus ad extremitatem dueitur tanto si nobis X terme scientis aditu largiu aperitur . Concludendum est ergo cum Seraphie Doetore Supra laudato, quod Seeundum diversitntem temporum fide er Vit Primo, Pene Veritatis X hibitionem secundo, propter majorem gratiae diffusionem; tertio, propter planiorem inStructionem ideo enim eredent S larius
jam est veritas Xhibita per Christum jam etiam gratia sanet Spiritus amplius diffunditur in Sacramentis ovo legis propter Christi meritum, et pretium jam Solutum jam etiam nune fide apertius serpe- dieatur, doeetur, probatur, et defenditur per Viden Chri Sti et eorum
Hanc probat Hugo Victorinus, lib. 1. De Sacra meritis, p. 11. RP. 4. ubi ait Duo sunt secundum utio siue crescere dicitur, eo itis et fectus secundum monitionem des crescit, quando eruditur ad sesentiam secundum sectum vero, quando seu devotionem eaecitatur. Unde diei praesignatum fuiSSe in lib. merorum, cap. 13. per botrum . quia duobus hominibus in Oete portabatur: botru senim inquit ille inveete, ChriStu in erue est, ouju mySterium in aeramonio duo populi portant qui praedeSSerant, OrtaVerunt, Sed non Viderunt: quin praeeedente adventum HUS ne ramentu RSsionis ipsin porta, erunt, Sed non mu' per cognitionsem intelligere aluerunt: Seeundi automportant, et Vident, quia idele post adventum Christi, Sacramentum pasSionis Hu per fidem Suscipiunt, et per revelatam cognitionem jam aperte cognOSeunt hinc St, quod eum OStra fide pleniorem ne planiorem habeat irradiationem, etiam firmiorem intelloetus SSensum
importat. Unde S. Leo, Serm. 2. De ascensione Domini, ait: lanctilem Ascensione Domini auctam, et Spiritus sonet munere roborat
non carceres, Ora exilia, OH fames, non sites, non aniatus ferarum,
ne exquisitu persequentium crudelitati s suppilirio terruerunt. Pro hae siue Per unice sum mundum, non solum uiri, sed et seni ininium, ne tantuni impubes pueri, seu etiam tenerre ni mines resqui ad Uusionem sui sanouinis decertarunt. Ioec de rem uoum serit, inuritudines epulit, mortuos suscitovit. Unde et i isti eos Apostoli,
476쪽
miraculis confirmati, tot sermoHibus eruditi, atrocitatem tamen Dominica passionis expaverant, et eritatem re8urrectionis jus non sine hinsitatione susceperant, tantum de Is ensione Domini profecerunt, ut quicquid illis pnius lutulerat metum certeretur Nisa uuium. Coneludendum ergo cum Seraphie Doetore quaest. 3. quod fides augmentum SuSeipit tribu modiS: primo extensii e quantum ad Rrticulorum explicationem; Seeundo intensice, quantum ad lariorem illuminationem tertio radica iiDe quantum ad ortitudiniS, et devotioni ad DPSionem. Quod quidem Rugmentum non Solum respieit diversos homine in diverSi Statibus, Sed etiam Sub eadem lege ViVenteS. Nani, ut obserVa Hugo Victorinus Supra laudatuS, Seeundum inerementa fidei diversa genera hominum inveniuntur si Quidam enim i- dele Sunt, qui Sola pietate restore eligunt, Sed utrum erodendum Sit, Vel non ratione non comprehendunt. Alii Ver ratiotae appro-
bant quod fide jam redunt. Alii vero quod fide redunt et rationeo approbant, purifieatae mentis intelligentia experiuntur. Imprimis sola fides faeit eleetionem. In Soeundis rati adjungit approbatio nem. In tertii purita intelligentis apprehendit certitudinem .
UTRUM OBJECTUM FIDEI SIT ITA NECESSARIO VERUM, UT NULLATENUS EI FALSUM SUBESSE POSSIT.
NOTANDUM 1. Concipi posse, quod Objeet 1idei inesse possit alsitas dupliei ex eapite primo quidem, ex parto Dei dicentiS, et re- Volantis, Si Videlicet mentiretur, et alS pro Veri proponeret secundo, e parte hominis redentis, Si nimirum iste humana possit inelinare credentem, ut firmiter existimet aliquid esse revelatum a Deo, quod ita non esset ita ut fide divina qui moveatur ad elieiendum RSSenSum falsum et erroneum. Fuit autem Olim Priscillianistarum, qui Si dieti Sunt a Priscilliano Episcopo Abulensi, blasphemia qua ore impudenti digebant D um poSSe auetorem esse mendaei et ni SitatiS, ut inde concluderent ieitum SSe non Solum mentiri, Sed etiam mendacium firmare juramento propter tegendum Secretum unde eis Stud erat vulgare jura, per jura, ecretum prodere noli. Quam utique impietatem licet Catholi ei omnes Xoerati fuerint, attamen non desuerunt aliqui Doctores, qui ieet OneeSSerint Deum de potentia ordinaria nulla ratione mentiri OSSe, ne falsum ieere, attamen do potentia absoluta id praeStare OSSe, Si per e, Si per alio eXistimabant. Ita doeuit Gabriel, in . dist. 12 qu St. 1. Petrus de lineo, in 1 quaeSt. 12 et J Ioleot in . dist . Quam tamen Sententiam ita temperare identur, ut ad deelinandam vocis mendacii invidiam, non admittunt quidem Deum OSSe mentiri quia, inquit Gabriel , mendae tum signissent falsum dictum eum aliqua deordination et malitin morali Deus autem etsi alSum dioeret, nullum neero malum moraliter, o ideo
ΝΟΤΑΝDUM . Mentiri nil aliud osse, quam diuero aliquid Seiunior aliter a Sentimus ita . Augustinus in uehiridio, cap. 18 qui ibidem colligit non idem esse mentiri, ne fiat um icere: 0test aliquis digere
477쪽
1ulsum absque mendacio, quia nimirum Xi Stimn id Verum pSSe; atque ideo eum non loquatur praeter mentem, etiam On mentitur; siquidem mentiri est e tra mentem ire e contra Ver poteS aliquiS dicere Verum, qui nihilominus rex era mentiretur, quia videlicet id quod ipSe profert Verum quidem est, tamen ni Sum SSe XiStimabat atque ideo Seienter diXit aliter a Sentiebat quam utique Veritat Omlueuienter ibidem explicat . Augustinus his verbis: Melior est qui nesciens falsum dicit, quoniam id erum putat, quam qui mentiendi an uni sciens erit, uescieri verum esse, quod dicit ille namque aliud non habet in animo, alim in Derbo huic ero qualecumque per uni si quod ab eo diei ur, ali uia tamen clau8um in pectore, aliud in i sua promptum est, quod malum proprii N est mentientis. Ex quibus inferre licet duplicem in verbis distingui OSSe alSitatem.
nempe materialem, et Ormalem Materialis est, quando aliqui putans verum quod dicit, deeipitur et decipit, qua ratione non Ommittitur quidem mendae tum, Sed orte levita et temerita in die endo quod aliquam mendacii notum et malitiam inVolvit. Formalis autemini Sita eSt, quando qui cognoscens at Sum esse quod dieit, illudum ruant et Venditat pro Vero aut OgnOSeen eSS Verum illud negat in quo Ormaliter consistit ratio et malitia mendae ii C: Pterum in Deo non iubet oeum deceptio, Seu falsitas materialis cum enim Deu non posSit alli . Sed n cessario noVerit id uine, quod Verum St, inde eonSequenS Si eum On OSSe loqui ni Suin quin mentiatur, et loquatur conirn metitem.
NOTANDUM . Deum tribu modi posse conelpi per alio mentiri: primo quidem proprie priecipiendo Videlicet alicui ut Su proprio, ,el ipsius Dei loquenti nomi 11 1al Sa pro Veri annuntiet securicio. eum ad id stimulando et incitando per motum aliquem interiorem non US a grRlia Sun praeVeniente OS OX citat ad aliqua bona opera; tertio produe udo in eo et habitum mendacii, quo OVentur, tracilitatem habeat ad dieendum falsa pro Veris Vel produeendo in ejus inteli Petu SS DSum 1alsum. Quod rursus Oneipi poteSt fieri 90SSeduobuS Odi primo quidem se Sol eum produeeudo in intellectu: quo eas intelleetu per eum intelligeret paSSive non autem Reti Vo. securido, ita ut eum intellectu Speciali modo ad Hu productionem Oncurrat, eum ad illum determinando, qua ratione in eo auSat grati praevenient , a Simile veras illuStrationes, me etSi hySic etiam ab intelloetu producantur tamen quia Deu eSt praecipua Rrum e RUSI, et homo ad ea non oneurrit libere, Soli Deo tamquam bSolutae enuSae tribuuntur. Unde Arausi ea num au. 20. ait: -- in homine multa fescere, quae OH iacit homo, initieet morali modo agendo, et libere, sivi ita ut homini imputari debeant. ConoIu Sio vima. - REPUGNAT DEUM MENTIRI TAM PENQUAN MER ALIUM, MI IAM DE POTENTI EX DIRA ORDINARIA. Maec icommunis apud Catholi eos Doetores. Et probatur apertis Scripturae textibus P - quidem. Num. o.
Deus quasi homo, ut menticitur nec filius hominis, ut v tetur re it, et non fari et locutus est, et ut ii implebit Ex quo testimonio tria leo inferre: Primum, quod non Solum Deus non possit
478쪽
464 DU VERITATE OBJECTI FIDEI.
mentiri eo menda ei quod sit peccatum, Sed etiam nee possit dicero falsum alioquin nulla esset hae Prophetae ratiocinatio Deus mentiri non potest ergo usu roinisi implet i posset enim aliquis respondere Deum equidem non OSSe mentiri, OSSe tamen falsum dicero et promitterae atque adeo ecipSiu promi SSione non QSSe eon Sequens, quod res Sit ponenda. Secundum est, quod ibi amrmetur non minu repugnare Deo mendacium, quam mutationem impOSSibile est Deum mutari etiam de potentia abSoluta ergo pariter impossibile est ipsum mentiri. Tertium quod inferre leot est quod eum Deus ne hominem
eomparatur Soeundum repugnuntiam mentiendi, non comparatur Se-
eundum Retum; nam Sunt quidam homines, qui de saeto non Sunt mentiti, ut patet de Beata Virgine, et S. Joanno aptista sed illaeomparatio fit Seeundum eapneitatem, quia Dei natura non est ea pax mendaeii, Sicut Si humana natura; unde per antonomaSiam Deus in Seriptura aer dieitur Verax homo autem menda : Si Joan . . Qui misit me, certi est. Ad Rom. 3. Est autem Deus cerciae omnis utem homo mendaae. - Confirmatur e illo ad Hebr. . ubi Apostolus ait:
Volens Deus offendere pollicitiationis cere libus minobilitatem eonsilii sui, interposuit jusjurandum ut per Has res immobiles, quibus impossibile estnientiri Deum, fortissimum solatium haberemus quibuSApostolus significat tam Dei promiSSionem, quam juramentum, SSO duas se immobil0s, in quibuS impossibile Sit Deum mentiri, tam in prOmisSione, quam in juramento: quapropter Christus Dominus Lues 21. dieebat Coelum et terra transmunt verbes stitem mea nou rstis thuufeperinde enim est a Si diceret epeliam et terra deficere OSSent, utique de potentia abSoluta de ordinaria namque non defieient. Prohatur Secuncto auctoritate S. Patrum, qui communi calculo doeunt tam impossibile Deum mentiri, quum Deum non SSQ, aut non
QSS Omnipotentem. Si S. DionySius, cap. . De divinis uo-inibus: Nesatio, inquit, sim est a neritate Dolapsis, est δε eo, quo O- lapsio Deus autem ab eo quoia est prolab Hon potest quasi dieeret,
eedere non poteSi ergo ne a Veritato. Similiter . Athanasius lib. De Inciarnatione erbi, infert dei reo mendaeium non posse inVeniri in Deo, quia alia non SSet DeuS. Absurdum est, inquit reicere, Deum posse mentiri, si enim dixit, quoia perituri sumus, noti esset Deu Ν. si non erissemus. Qualia utique OnSequentiam approbat Selinus, lib. 1. Cur Deus homo, cap. 12 dicens: Non enim sequitur, inquit, usitim est mentiri, si Deus vult entiri sed potius Deum illum non esse Nam nequaquam potest velle mentiri volunt is uiri in quo orrupta est veritas imo Noe deserenuo verit item corrupti est. Et subdit:
Cum eruo initur: Si Deus vult mentiri non est oliud, quam si Deus est filis uaturo , quo mili mentiri et Meirco uori sequitur, justum esse mendacium, uiri tes intellistatur, sicut de uobus in ossimili ius iei-mus si hoc est, illud est quis neque hoc, aut illud est. Noe Valet
reponere S ADSolmum loqui Olum do mendae io, prout ineludente malitiam, qua ratione repugnat Deo; imo enim probat non potuissct in Deo reperiri materiale ipsius moiadnei sine malitia, et turpitudine: diei quippe non posse fieri illum aetum X o quod Deus illum volit: ergo ConSQ non posse Separariis turpitudin0 Quod iursu ,Xplicat
479쪽
DE VERITATE OB.IECTI FIDEI. 465 rati quam affert, quies o M potest elle mentiri voluntas, ut si is quae mi es Derisesse quam veritatis eorruptionem Supponit repugnare divinae voluntati, quia alioquin Voluntas deserendo veritatem eorrupta ergo se mente S. Anselmi ipsa etiam eorruptio veritatis Deo repugnat, et ideo ei repugnat mendaeium. - Ennidum impossibilitatemdsemon Strat . Ambrosius e repugnantia mendacii eum omnipotentia
Dei. In ossibile istud, inquit non in semitatis, sed irtutis est et foris, quis veritas ecipit menda ium, nec mi ni tus levitatis erro em. Cui Subseribit S. Augustinus: Deus Diu, cum si omnipotens, mori non Potest, falli =Ofest, mentiri non potest. Quom multes non potest, es omnipotens si et ideo est omnipotens, quis non potest nam si mori osset, non esset omnipotens si meriti falli, si in m a re, non esse omnipotens, quia Si hoc in eo esset, fuisset tonus, qui esse omnipotens. In eodem Sensu loquitur Chryso stomus Homil. 1. in Sym holum. inquit, Deo omnii tenti, quia osse ipsius non potest invenire u se am aliqua ori utpote falli, fallere, mentiri Certum est autem quod ue de potontia
soluta alli potest sermo eodem modo non poteSt altero quod item
repetit lib. 1. I, Pro Mentio post medium, Item Bernario Serua D ni notis Deus neque folli, neque sal est.
Suffragatur etiam ratio Primo quidem non minus repugnat Deo monilaeium et falsitas, quam peceatum Sed P centum hSolute repugnat Deo : ergo et mendaeium Minori si est D 'US enim ne pecent. nee Pe ea re OIPSt ut sume tentor probavimus in Seeundo Volumine agendo do Sane litate divina Mojor ero probatur ideire Deu poe- eare non Otost quia si utriusve Sentialiter sanetus sed etiam si intrin See ne essentialiter verus et vorax, quia Si prima Veritas, cui omne mendae tum omnisque falsitas Opugnnt: Si quidem mondacium est deviatio a veritat0 prima autem veritas a veritate deviare noti pote, t alioqui derie retin Hii Sa. Sicque non e et prima VeritaS indefici sens . quemadmodum non esso prima Sanetitas et anetuS1ormaliter ne intrinsece si peccare pos et poeentum nim Omne e Sti viatio a reetitudine i t anetitate igitur DeUS nee 'ecare. NOC1alsum die sere pot0st. - 'sti citur: Si Deus quaeumque potentia mentiri OSSet non Ses sum Di veraestas, Sicut non Sset summa bonitas. Si o et male agere major enim esset illa veritas, Pt bonitas, quae nulla pot0ntin o et a Vero et a recto berrare at absurdum est assoror Deum non habere sentia veraestatem et tonitati m. qua
major eone ipi nequeat igitur, te. - Deinde, infinita uetoritas indicendo et cui summa lides obeatur est sane periectio Simplieitor Simplex, quod utique infertur a contrario, eum etiam inter homine sit quid indignum aboro talem auctoritatem. Hi eum Ormidine credi POSMt: 0 luee infinita uetoritas in dicendo non sesso in se in liqui ratione sentiri 0 ei igitur stetit impossibilo est, quod Deu eareat aliqua portoetion simplieiter simplici, ita imp sibile est, quod montiatur. Denique, si de potentia absoluta Deus mentiri posset, nutaro tota fides nostra, nee Seripturae sacro auctoritas e stantissima 1oro ne indubitata illam enim detreo rectissime credimus quia IUPin illa Ont insentur Deus revolavit Si autem revera Deus mentiri
480쪽
466 DS VERITATE OBJECTI FIDEI.
illi eram Seriptui se partem revelavit igitur aut dubia est fides 110stra, aut imp0ssibile Si Deum mentiri. Ex his autem constat, quod Sicut Deu per SeipSum mentiri, ut 1allore non potest, ita ne etiam per aliOS, qui Hu nomine loquantur; si enim Deus non haberet eamdem impotentiam allendi, aut falsum die ondi per alios, nee9S QSSet ne nutabunda aerae Seripturae auetorita S, quippe eum Deu ipSe Sit, qui locutus Si per Sacro SeriptoreS, et ideo Lues 1 et ad Hebraeos 1 Deus dicitur locutus per ora Prophetarum, et in utroque eaSu aequo dieitur seu loqui, hoe est tam per Se quam per miniStrOS; hine ubi dieitur Exod 3. quod Deus apparuerit Moysi, et oeutus o fuerit in flamma rubi, S. Stephanus Aetor T. dixit Deum loeutum fuisse Moysi per Angelum idem Stenim loqui per SeipSum, ne per Angelum a Sodologatum igitur qua ratione Deus non potest mentiri, et alSum digere per SeipSum, eadΘmne per Angelum, nee per alterum mentiri OSSe constat. Cousirmiatur: quia leui materialiter tantum Se habet, quod qui loquatur OeibuS, nutibuS, Vel Scriptura, quia Obligatio diuendae vel Signifieandae aut seribendae oritati eadem St, ita prorSu materialiter Se habet quod Deus et per Se immediate, vel per nuntium Suum loquatur quippe eum nuntiu ab eo delegatu Sit dumtaXat jus instrumentum , Si eut Seriptura Vel alia Signa, quibus utitur: quapropter David linguam Suam appella 'it calamum emes er Scribentis igitur, te. OBJICIES 1. Vario Seripturae textus, quibus Deus dieitur improboSin fraudem et errorem indueere. Si Job 12. Qui immutat cor Principum, et decipit eos, et errare facit eos sicut ebrios. Et 1 ad ThoSSal. 2. I leo mittet illis Deus operationem erroris, ut credant m/ ndacio El. 3. Reg. 22. Dedit Dominus spiritum mendacii in ore omnium Prophetarum tuorum cibidemque ait Dominus ad Spiritum mendaeii Decipies. et proe valebis: mredere, et Q ita similitor Zoellio 14. Deus ait: Propheth cum errat erit, et locutus fuerit Lerbum, euo, Dominus Jece i rophetam illuni. Et illud Jeremiae 20. Seduxisti ne Domine, et ductus sum, fortior me fuisti, et invaluisti. - Responcteo, hi omnibus loeis Verbum uecipere aut Seu iacere usurpari non quidem stetive, quaSi Deus priaecipiat mendacium, ut aliquem impellat et induent in orrorem et alSitatem Sed tantum nSSiV Seu permiSSiVe, untdnuS Deus perinittit aliquem decipi in conam peccatorum, ne impedit aut reprimit eum, qui promptu ne paratu QSt ad decipiendum; non enim infroquen est in Scriptura stera, ut Pro ciere a Permittere pro milem usurpentur, ut plurie jam alia diXimus, quod manifeste apparet XJ Vangolistis. Nam Mare 10. eum Pharisaei Christo Domino dixissunt:
Moyses permisit libellum repudii seri iere Christia Dominus respondit: Iu uritiam cordis vestri scripsit nobis oro ceptum istud. Idom logitur Matth. 19. eum enim Pharisaei dixissent: Quid eroo Moyses inranda Ariari libellum repudii Christus rospondit Permisit obis linit ore
uxorem. X quibuS ΡXtibus invi eoin collati apparet verba Pro me eo Permittere pro uno eodem quo indiscriminatim aecipi.
ualuiRA . Varios itidem Seripturo textus, quibus repparet O mi nos o spiritu afflatos interdum mentitos luisse unde e0nsequens est Deum auom per ministros posse mentiri, Seu falsum Merore Sie Genes. 22. Abraham Meensurus montum, ut lilium sanes imm0laret,