장음표시 사용
491쪽
OB.JECTUM FIDEI EST INEVIDENS 477
poteSt, quam humanu capiat intellectUS et O in eaS QSSe posset illi pro ratione Voluntas, stetit et fuit, quod mundum non Priu produX0rit quum id potuisset nulla enim alia a SSignari potest eausa.
TRUM OBJECTUM FIDEI ITA NECESSARIO DEBEAT ESSE OBSCURUM, UT NULLA RATIONE POSSIT ESSE EVIDENS
NOTANDUM 1 Duplicem obseuritatem in fide posse distingui aliam quidem ex pari objecti formulis quod reditur, alteram Ver e partΘ subjecti seu redentis obseuritas e parte objecti ormalis, Seu medii eui innititur eonsistit in eo, quod medium istud, etiamsi ei tam Ognitionem meiat, non tamen illam mei claram et intuitivam: oh Seuritas Vero e parte subjecti, Seu intellectus in quo residet fides, consistit in eo, quod tali intelleetus eredat quidem Deum, et ea quae ab ipso reVelata Sunt, propter diVinum Hu testimonium, ii Sum tamen
et ab eo revelata non Videat. Quaeritur autem, an ObSeurita tam ex parte Objecti Ormalis quam e parte Subjecti, OnSiSten in eo, quod Veritas per fidem eredita non Videatur elare, ne intuitiVe pereipiatur por ipsum aetum fidei, ita pertineat ad rationem formalem ejusmodinetuS, ut nulla ratione possit e SSe evidenS. NOTANDUM 2. videntiam esse claram et perspicunm Objoeti veritatem, quae innotesei e perSpecta neceSSarin contieXione praedieaticum Subjecto quae utique est duploX aliquod enim objeetum est Videns e torminis, quando Videt ieet apparet naturali lumine noeessari neonneXi praedictit eum Subjecto, ut eum dieitur Deus est aliud vero dieitur evidens ex prinei piis Si per discursum Videnter colligitur Potrum Sse risibilem, quia omnis homo est risibilis. Insuperovidentia rei duplex est, tilia quidem intrin Seen, alia Vero Xtriti Seen. Prior est quod petitur ex ipsa me rei mani1eStatione et praeSentia ita quod intuitiV eonSpie possit in se, aut Saltem X alio evidenter et intuitivo cognito ita aperto deduci, ut intelle eiu ei rea HuS SSensum ipso lumine rationi praebendum, nullatenu an eops, aut dubiu linerent: OSterior ero St ea, uti Petitur e principii eXtrinSeeis, eum quibus non habet quidem naturalem et neeeSSariam eonneXionem, sed dum in Xat moralem ita quod ista Sint Signa, Seu notae quaedam, ex quibus ita Vidonter eonStet rem XiStere, ut merito Vir prudens Onm ita esse eerto credat. Hine quaeritur utrum hae dupliei vid sentia, ni dum inXat posteriori objoetum fidei possit SSO Vidsens, Seu videnter redibilo. NOTANDim 3. Hi non moVeri controverSiam do existΡntin imulto non habitus seientiae, o fidei, Si V divinae Si V humanae in eodem intelloetu ire idem objoetum, o quidem SSe OSSibile jam Satis, Superque demonstraVimus in nostra PhiloSOphia, agendo de haraeteribus et proprio intibus Selentio : ne etiam praeSonS OVO tur quaestio utrum assensu fidei possit eonnaturaliter eon Sistore eum notitia intuitiva o Seiontifica V0eti istud enim ibidem ori non posse probavimuS, X eo quod dum intollectus noSter evidenti Seientis lumin
Objectum apprehendit, non possit illud ipsum por inevidens fido lu-
492쪽
478 uJECTUM FIDEL EST IN EVIDENS.men istud ore ipsere, ut egregie probat Doetor in . lat. 4. n. 21. ubi eoueludit Si tenetur, quod omnium articulorum si una sides, potest diei, quod Apostoli habuerint fidem de articulis, et ita credidissent
Christum esse crucinaeum, si ora vidissent seu es quo viderunt, Non crediderunt pro tunc, nec unquam postea, recomicindo illius crucifi-xi0Henn, obuerunt idem de em sicut nec cum viderunt intuiti De habebast tamen habitum, quo illud credidissent si non vidissent. Quu-
propter . 13. OStquam X plicuiSSet quatuor noeeSSaria conditioneS ad Seientiam, nempe quod Sit orta, VidonS, rei neeeSSariae, et PerenuSam, Subjungit illo modo excipiensio scientiam, impossibile est e eodem esse simul scientiam et fidem. Quae utique assertio firmatur etiam apertissima S. Patrum Oetrina nam . AuguSt. ornet. 68. in Joann ait Fide autem, qua eorum, qui Deum suu visuri, qua mutu ere inaretur, cordes mundantur, quou non videt, credit nam si vides,
non est siues. Et S. Chrysostomus Homil. 22. in epistolam ad Hebra OS, est Si des est aruumentum eorum, quin non identur, quid est cultis a Diuere, ut excidatis a fides Et S. rogorius, o mil. 26. in
Evangelia: Fides, inquit, eorum rerum arreumentum St, u E GPDGrere OH 088uut, quin Him apparent, jam idem non essent, sed a9Hitionem. Quibus subseribit S. Bernardus, lib. b. De Consideratioue, cap. 3. ubi ait Fides est voluntaria qua diam certa pro libatio . hec dum pro
palathe Deritatis Unde iidem S. Patres explicantes illud Joan. 20. Quia vidisti me, Thoma, credidisti dieunt ipsum aliud vidisse, aliud erodidisseri vidit enim hominem, et redidit Deum. Quibus ita praemissis, tria dumtaxat hie Supersunt resolvenda Primum, quod fide neeeSSari debent habere Obseuritatem tam e parte Objeeti, quam e parte subjecti Secundum, quod obj0etum fidei sit ovidenter credibile Tertium, quaenam sint praeeipua fidei nostrae motiva et romenta. Con CIMBio Pima. - FIDES THEOLOGICA NECESSARIO IABET ANNEXAM OBSCURITATEM TAM EX PARTE OBJECTI, UAM EX PARTE SUBJEC I. sec Si communi quantum ad utramque artem, quarum
Probatur prima ex illo Apostoli ad Hebraeos 11. Fides est sperandarum suist tutis rerum a sumentum non Parentium. Quibit Verbis aperte indieat, quod objectum fidei in Sit ObSeurum ut On Pparent. Hine Dionysius lib. De mustica Theolouia, cap. 1. ait: Nonnisi per socroe calfinis tenebras, humariue mentes sunt, nec Hebent dii in conte seplari mysteris. Quapropter idem Apostoli1 1 ad Corinth. 13. ait: idemus nunc e speculum et in centum a te tuo autem facie ad faciem Speculum autem et seu ma obscuritatem divinae roVolationiS, cui fides innititur, reperte dedistrant. Unde , Cyrillus ride my- Steria appellat Socratissimiae liue centuma. Ad id probandum deserviunt omnes illud S. Patrum a uetoritatus mox laudiit se in . Notabili signisseant enim fidem et visionum intrinseco opponi Sod haec OPPO
Sitio non provenit prodesse ex objoeto formali quod nempe e divinaveritate; siquidem divino veritas p0testissi objoetum fidei et istonis intuitivost eamdem enim divinam veritatem, quam erodunt viatores, Beati intuitive conspieiunt igitur ratio hujus oppositionis et di Seriminis inter idem ei sesentiam otunda objecto si Seu
493쪽
OBJECTUM FIDEI EST IN EVIDENS 479
ratione sub quia fides et Seienti in Suum objectum eruntur, ita qHod fides obseuro, eientia intuitivo illud percipiat. Patet etiam Secuncta pars, nempe quod fide etiani Sit ObScura ex parto subjecti, ita quod ipsemet fidei habitus intellectum. Qui inest, si inclinet nil percipienda mySteri modo bSeuro Ut neVidenti, Ut veri intem, quam eredit, intuitiVe per alium aetum non percipiat Enimvero eum fide tota innitatur revelatione, tali eS HUS aetuS, quale medium et moti um, per quod ndit in objeetum sed divina revelatio est omnino inevidens o obseura igitur et ipse fidei ae tu obseurus dotio et inevidonS. Hae autem inevidentia maxime eondueit ad fidei commendationem, et meritum mani, inquit S. AuguSt. traei. 9 in Joan. cec est aus dei, si quod editur, non videtur. Unde S. Leo, Serin . . De Ascensione Maonarum hic visor est mentium, et Dia lue
Helium lumen est animarum, iocunctanter credere quin corpore NON Uidentur intuitu, et tibi Dere esideriunt, quo neque is N ferre convectum,
'te. Hi ne Sanetus Gregorius, Homil. 26. in Vangelia praeelare ait: Vides non habet meritum, cui humana ratio prcebet experimeritum. Di CE soci obseuritas nil aliud est, quam negatio Videntis et VisioniS: Sed nulla negatio poetare pote Si oeeSSurio ad Objeetum et ne tum fidei igitur obscuritas non est de ratione formali objeeti tactus fidei Minor conficit, Siquidem obieetum et aetus fidei sunt aliquid positiVum nulla autem negatio Si de ratione formali sentis O- Sitivi Mojor pariter St Videns Siquidem ObSeurum per ordinem ad cognitionem nihil aliud St, quam non SS ViSum ut ΠΟΠ ESS ViSum est liquid negativum, aut privati Vuni igitur, te. Nego majorem, et ad jus probationem dico, quod etSi SS OhSeurum Xprimatur ΠΟ-mine negativo, ut hilominus est aliquid positiVum plura namque Sunti Sitiva, upe nonniSi nominibu negativi Signifierentur, ut diximus a udo de attributis negati Vi Dei. Dic Es 2 Fieri potest, ut quis habeat evidentem notitiam revelationi sibi aetae Sed eo in easu dei eius non erit ObScuruS igitur obScurita non Si de ratione formali aetus dei Major constat variis exemplis uam primu Angelu durn esset Viator, eri et Videnter civit se a Solo Deo poSSe illuminari, quia non habebat Superiorem Angelum, a quo illuminationem neeiperet similiter . Virgo eum novi et e non peperi e Via ordinuria, a Simul Se QSSe Virginem set Matroni, taleque Signum Xeepisset ab Angelo, tamqunm Certum Pgumentum, quod filius ex ea aSeendus e SSet Filius Dei, e comperta
Sun Virginitato et ineunditate habebat evidens teStimonium de divi-uitute Filii sui. En uidem evidentiam ubuerunt plerique Prophetae,undo David . Rog., eap. 23. ait: Dixit Deus Israel, mihi locutuΛ . Isreses, ominator hominum, justus domi, tor in timore Dei sicut lux auro in oriente sole mane bsque ui mus 'utilat, et sicuriis Verminos herbes e terra Hane pariter evidentiam habuerunt
Apostoli et EvangeliStae, nam S. Jonai. EpiSt. 1. cap. 1. nit Quod uilii N. Iu u niuimus uli nostris, quod ei fetamus, et manus uos in contrectaverunt se verbo citra . . . testes Hur, et aureuntismus vobis, etc. igitur aetus sido Mon noeessario obseuritate in imporint. ReSPoncteo cuni evidentia revelati0nis ex parte reti tantis, nil illo minu remanor obseuritatem it in se videntiam e parte rei revelatoe, O eon Sequenter
494쪽
480 1DEL MYSTERIA SUNT EVIDENTER CREDIBILIA.d en abori posse dona quamquam enim Videntur mihi Onstares Deum mihi revelaro aliquod mysterium, inde tamen mysterium istud non mihi foret intrin Soe evidenS, quantumvis oro ovidens Deum Summe Veraeem id QStari, Solum enim rei re Volatae, inde aecederet evidentin quaedam X trinseca, fundata in his prinei piis extrinsedis, attamen videntibus: Quidquid Deus reveles est erum seu Deus revolat se esse trinum in personis Indo enim Videnter Sequitur, hane propositionem osso Vornm igitur Deus es trinus adeoquo Qxistentinvoritatis istius propositionis est Videns, non Videnti rei in So, Sed dumtaxat extrinSoco licita e priae fati praemiSSis. Hine non obstante evidentia e parte att0Stanti et QVelantis, Semper remanet obseurit e parte se revelatae unde ros ista adhue fido divina eredi pot0st.
Quod utiquo praeelare doeet Doetor in . dist. 14. n. 17. ubi loquendodo Proph0tis set S. Apostolis eximiis illi viris, qui habuerunt certam notitiam, quod seus ipsi Veritate r0Velarit, ait Tales habuerunt habitum promentem sonum assensum, ites quod illo tante non potu ruri non cissentire veritani. Illa tamen certitudo uori fuit evidens eaee identia Dei, quia tunc contradictio esset, quod hujusmodi notitia efii ies simul farent i it tamen certitudo illes firma, sicut est certitudo scientialis, quin ara Assur eae principiis otis eae evidentia terminorum: seu non causabatur a falibus principiis ideo scientia non potui dicie eoidentio ei fui tamen majori titudo, quam certitudo fidei quia sicles non ex iuuit omnem usitationem, seu aliqua dubitatio potest stare cum side. Quibus orbis ignis eat Doetor, non quod Prophetaeo Apostoli sthuserint cognitionem mysteriorum se habitum n fide distinetum, et medium inter fidem et Scientiam ut 0Xi Stimant aliqui,
sed dumtaxat quod linbuerint eVidentiam XtrinSeeam, quae eo quidem certiores meiebat, quod Deu i Sta Veritate reVela Sset, quam aeteris dolos redunt ejusmodi mysteria a Deo SSe reVela in non inmentia bobant evidentiam intrinsecam, quae requiritur ad intuitivam aut scientifieam cognitionem uno Verbo habuerunt illi Videntiam revelationis, non autem Videntiam rei oVelntae. Con Iu Sio SQ ouncta. - IIRISTIAN E PIDEI MYSTERIA SUNT EVIDENTER CREDIBILIA HBee St ommuni apud Theologos; tProbatur primo auctoritate Scri9turm Sacrae, maximo e PSal. 2. T stimonia uti erodibilia facta sunt nimis quasi diceret plurimis argumenti it 'monstrasti mySterin a te roVolata, et legem a te prae- Seriptam roVOra te Deum habere uetorem ubi Signanter particula nimis Non videtur minorem, quam Videntoria notitiam signifieare;
undo Lyranus noster si exponit Creditum iacta sunt nimis, ides in clois quam rima rincipis scientiaru- Quaproptor sanetus Augustinus, lib. T. Confess. cap. 10. ait: Facilius dubitarem vivere me, quam Mera quo audivi. Idem Vincitur X illo Jonn. 15. hi Christus do Judaeis orduollibu Sermonem saetens, it Si ori venisse re, e locutus fuissem, peccatum nori haherent; nunc aut scitionem noulioben cle eccato suo. Quibus verbis signissent motiva lido maiora reposso Vidsentiam erodibilitatis; nam i solam probatillitatem effieorsent excusationem haberent, qui Sequerentur aliud judietum probabile, quo existimarent se musterio non esse redibilia
495쪽
FIDEI MYSTERI, SUNT EVIDENTER CREDIBILIA. 481
Idipsum etiam uactet ratio : eum Di in Deus Velit nos firmissimeo indubitanter credere quae nobis revelat et ideire poterna Saluteae boatitudine priVet eos, qui HuS modi mySterii non SSentiuntur illosque aeternis suppliciis Subjieini reeta, justaque ratio Xigebat ut evidentia praeberet Signa Veritatis, quam credendam exhibebat. X quibu certo cognOSei OSSet, quae intin i PS revelata, qud Vero On. Deinde, sicut Sino evidentia ei bilitatis nihil est certo et evidenter cognoscibile, et Sicut Sine Videntia probabilitatis nihil est utrinque opinabile, ita pariter Sino Vidontia redibilitatis nihil est redibile. Ne die a Voluntatem posse pro Suo in intelloetum dominio ipsi imperare, ut credat liquid, quod etiam non apparet QVidenter eredibile: Voluntas enim non poteS moVere intellectum, ut eratur ultra phoeram Sui objeeti. Cum autem objeetum intellectu Sit id quod apparet Verum, non poteS VoluntaS OVere intelle e tum ut redat firmiter et certo, quod eri non apparet redibile. Denique illud senseri debet ovidenter credibile, quod emendissimis rationibu ne alidissimi argumenti firmatur a plura Sunt argumenta et moti Va, quibu my-
Steria ride apparent ora unde S. August. lib. 6 utres Epist. Furii menti, cap. 4 ait: Mult furit, oti sis me iustissime tonens: consensio populorum et sentium, rectoriis miraculis inchoata spe auris, charitote sir nuta es Defusiste utrita Tenet ab ipses sedem tri ostoli, cui pascendas oves sus Dominus mandavit, resque ad res sentem piscopatuin, successio acer lotum. Tene denique ipsum Cotholicae nomen, quod non sine musci inter tam multos cera isto Meseri obtinuit ut cum omnes remetici sese Catholieos diei e re qumrenti anten ere in alicui, ubi H Catholientia conveniretur, nullus hes reticorum vel rasilicani suom. De domum audes ostendere. Hine egregie Pleus Miran uilanus Epist. l. eribit: us es in an- uelis non credere, cuju Deritatem sanuuis Marsurum clamat Apostolico res Uri Prodigiti probaut, alio confirmat, elementa luntur, Hoemones consitentur. Sed - si insanis est, si veritate
monoelii uon ubita inere tramen, quasi si sus falsifeste non u-ι fares. DICES 1 Si mysteria nostrae fido ossent Videnter credibilia nemo Sana mentis. Qui uim lenter proponerentur. OSSet illa r puere, et oi quod contrarium est magis erodibile judient se: hoe in ussiduam Xperientiam militat igitur e te umor se set eonstat enim ab ipso nascenti Eeelesis primordio non Solum sapientiores inter Judoeos, et gentile Philosophos, sed etiam serotidos nitunde in rebus Christi se religioni Versato plurimi oppugnare fidei mysteria, et i is Onti ni in pro Ver habere, et constanti ime tueri tur, nemo Sanae mentis sentire potest contrarium ei quod eo oseit videnter Verum, a judieat e ' fide dignum alioqui veritati mauis tae regaretur, ae Subinde rationi dictamen ne lumen Xueret. - Nego ma-borom: ieet enim obieeta fido sint evid0nter redibilia, nihilominus
negari et oppugnarii Sunt a viri aliunde rvdsentibus t sagaeii Dei quia ei non debite proponuntur: ρ quia ipsi qua debent attenta se diligenti consideratione ea non ponderont et expendunt, Sed plerumque ab eorum Xam in considerationem avertunt, convertuntque ad alia ipsis optiosita vel quia praVo assectu ducuntur, ne hujusmodi FBASSE Theol. Tom. VIII. i
496쪽
482 PIDEI MYSTERIA SUNT EVIDENTER CREDIBILIA.mysteriis ne divinis Veritatibus assensum praebenteS, inde tenerentur non solum captivare intellectum in obSequium fidei, o Si quodammodo exupro libertatem naturalem SSonSu et usu rationiS, Verum etiam ea mploeti, usse en Suum Oblectationi repugnarent. Hi ne fit, quod metu istius captivitati molestae in obSequium fidei necnon et ineundae obligationi ad Vitam nuSteriorem, vel propOS ita mySteriaeXaminare ne penetrare refugiunt vel ratione et motiVa, quibuS sunt evidenter redibilia, infirmare ne contrarii rationibu ObSeu raretentant Mel quia pro Sua libertat illis attendere respuunt Sicut enim iii et quis Seiat evidenter bonum temperantiae QSSe prudenter ninnbile, pot0st tamen illud non amare ita etiam licet aliqui e0gnOSeat Suum Seetnm non OSSe prud inter retinere, 'oetu tamen depravato potest volt ipsi adhaerere, Sicut omni qui e malitia ostent novit evidentor Se imprudenter agere, nee tamen propterea ab Operutione eeSSat. His adde quod Deu nonnunquam denegat infidelibus et haeretieis illa auxilia proxime emeaeia, quibus eorum intelloetu moVentur et Ρ-plicetur ad percipiendam Videntiam redibilitatis mysteriorum fidei, ut dodo S. Paulus 2 ad Cor. 4 dieenS: Deus hujus inculi eae oecavit montes insidelium, ut non si tueat illis illumincilio Danuelit olorio Christi. INSTABis: Si ita esset, quod infideles, quibu proponuntur mySteria
fidoi, cognoscerent illa SSe Videnter credibilia Sequeretur, quod PR-riter OgDOSeerent Sua Seeta et lia Christianae religioni opposita Sesse evidenter neredibileS, nee prudenti judiei QSS SequendaS, quia essent improbabileS: enimVero quod est ne redibile non Si proba hile: at contrarium apparet igitur, te. - Distinguo majorem Seirent evidenter illa Seeta non eSSe prudenter eredibileS, eoneedo non esse ullatenus redibile Sia o prudenter SiVe imprudenter, nego. Ibieetenim post Sumeientem mySteriorum propositionem adhue pertinaciter
in Suo errore permaneant, inde non St OnSequenS, quod non OV rint Suae Seetae non SSe prudenter adhaerendum; Sed ita SeSe gerunt
quoniam sunt rebelles lumini, et diligunt magi tenebras quam lucem. Di CRA 2 Si mysteria nostrae fidei ess0nt evidenter erodibilia, pOSSet quilibet Philosophus illorum possibilitatem naturaliter cognoscere: Sed id fiseri posse negant Theologi orgo, te. Probatur sequela majori quod judientur impossibile os inerodibile ergo quod judieatur Sse evidenter erodibile judientur etiam evidenter non esse impoSSibile: Sed possibilo, et non impossibile Sunt termini sequi pollentes ergo quod judicatur non osse inpossibile judientur evidenter SSe OSSibile enim Vero b opposito eonSequentis ad Oppositum anteeedentis
tionem dico, hane eo Sequentiam non valere aliquid judicatur evidenter SSe credibile ergo judientur Videntur non esse impossibilo: sod inferri debet ergo videnter judicatur illud non apparere impOS- sibile ut enim aliquid sit redibile, non St noeesse, quod judicetur non OSSE QUOI R impossibile, Sed Sume it, quod ejus impos, ibilitas non
appareat. Unde ad illam regulam Logi eos, ab Uposito consequeutis bene a multur ad oppositum antecedentis, die illam dumtaxat intelligido opp0Sit contradictorio, non ero de OppoSit Contrario V. . Petru Ν
497쪽
FIDEL MUSTERIA SUNT EVIDENTER CREDIBILIA ines homo e reo et u es an si non bene argueretur Petrus Horam ale eryo est bimium, eum tamen brutum sit Oppositum hominis quin nimirum rusum non opponitur homini contradietorio sed contrario Solum ergo OteSt interri non Si nimal ergo non Sthomo: Si enim arguitur ad prOPO Sitionem Ontradictoriam antecedentis seu ad negativam illius idem die endum in pri lato argu
INSTABIS: Haec OuSequentia est Viden SQ aliquod objectum est ore dibile fide divina ergo est Verum nam divina ride nihil nisi verum credi potest: orgo si mysteria Christianae religioni Sint evidenter eredibilia id divina sequitur quod Sint Videnter Vera Sed ni Sum est, quod nostro ridei mysteria sint Uidenter vera; lioqui non essent jeeta fidei, sed eientiae igitur non Sunt Videnter redibilii. ReSpondeo non QSSe consequens quod i mysteria ide Sint eviden toreredit, ilia etiam Sint evidenter Vera : aliud enim Si quod aliqua propositio sit sera aliud autem quod Sit redibilis Verita namque petitur X Onno Xione intrinseca Subjecti et praedicati eredibilitas autem
Sumitur a testimonio X trin See dicenti S. nee non et D Signi et motivi R. quae reddunt illam propoSitionem redibilem, Seu fide dignatii. Adde quod, quamquam 3 Steria fidei sint Videnter redibilia non tamen Sequitur, quod Sint evidenter credibilia fide divina quomodo 'nim OgnOSei OsSet evidenter, quod aliquid Sset credendum fido diVina eum Seiri Non possit evidenter dari idem divinam et inlusam γSolum igitur Videnter cognose imus myst ri illa talia proponi ut
quRntum e nobis St. prudenter eouari OSSimus ad illa redonda firmiter, et Sine ulla Desitatione praeS indendo ab eo quod SS SUSiste lietatur aut Solis natur3 Viribu S. nut per idem in1uSam. URGEBis: Si sola mysteriorum redibilita, cognOSeeretur Videnter. non ut m eorum I OritnS. Sequeretur quod in illo priori eorum v steriorum Verita Solum OgnOSeeretur probabiliter ne Suhinde quodetistin probabili appareret Verita contrariae et OppOSitre propositionis. et OnSequenter uberi non POSM RSSenSUS eertuS: non enim POSSum HS
certo assentiri alicui objedio. Si eodem instanti Oppositum illius appareat probabile. Responcleo quod etSi in eo instanti quo proponuntur objoeta lido eum illis motivis, quibus apparent Videnter credibilia. etiam Oritas objecti oppositi probabilis videatur tamen motiva illa maniles tantia erodibilitatem objeeti idei licet non aboant vim susti-eientem ad manifeStandam ex identer eorum Veritatem habent tamen vim Sulmeientem ad Stendendum Uidenter quod Voluntas prudontis- Si me potes imp rare S SONSum Xeludentem Omnem tormidi nom. IUUnasci posset se moti Vi eontrariis unde in illo instanti quo oliditurri dei assensus, non est tormido ne tuali pro OppOSit Objeeto nec sensus Vmbabilis illius. Sed 0lum remunt motiva nonnulla quae
Sent generare ormidinem nisi Ohiberentur se Voluntatis imperium. INSTABIS ITERUM mnia argumenta Ont ramo Stram fidem Videntor Sol Vuntur Orgo Otiam evidenter ostenditur e mysteria non solum evidenter redibilia sed etiam evidenter vera ubi uim stenditur inestieaei In nrgumentorum CDnti Rriorum apparet quod alueum 'mbabant. - ego consequentiam aliud enim St. quod argumenta illa non convineant in nium aliud vero probare quod Ondant ad nisum
498쪽
probandum unde eet OSSimu primum Stendere evidenter, non tamen Secundum Videnter ostendi potest.
DICES DEX1QUE; Illa doctrina non est Videnter redibilis, quae plurima Dei majestate prorSu indigna continet: at ita est de doctrinntide Christianae; hae enim docet Deum homi non fieri, in Virginis
utero re eludi, Hil laete nutriri, erucifigi Diori et . quae Dei majestate indigna sunt igitur fidei mysteria non sunt videnter redibilia. Nego minorem hae enim omnia mysteria, etsi aliqua ex parte Dei depressionem et humilitatem Significent, .nliundo tamen mirum in modum divinam majestatem commendant conceptus est Siquidem ChriStus, Sed opere Spiritu Sancti natii est, Sed ex Virgine in praesepi reel intituS, Sed a Regibu Stella radiante, et iam monStrante
quaesitu et inVentu adoratur; erueisiXu et mortuus, sed ad HuS mortem terra tremuit, Sol ObSeurntu QSt, et Omnia elementa SUR OneuSSione eum esse mundi Reetorem, et Supremum Dominum demonstrarunt. Hue quod Sta myStoria o Dei majeStato dignior eonSenda Sunt, quod humRnam rationem innino tranScendunt, ne inhisa Valeant
ullatenus penetrari; unde praeelare Tertullianus jam Semel et iterum a nobis laudatus, ait lib. De carne Christi: Natus est Christus, non pudendum, quia creueri tum est mortuus est ore libile, quia incredibile resurrexit, possibile quia impossibile udientur. Qui l enim est universum i sustelium, nisi mera stultitia, si cum humans ratione conferatur ' Et ontra Mareionem, ait assumpsisse Deum quin iam sibi indigna, nobis autem necessaria, et He jam Deo sua, quia nihil tam Deo suum, quam scutis hominis.
Con Iutilo tortia. - VARIA, SED PR ECIPUE SEX CAPITALIA SUNT OTIVA ET ARGUMENTA, QUIBUS NOSTR E RELIGIONIS CHRISTIANIRΜYSTERIA FIUNT VIDENTER CREDIBILIA. Maee SL commuini inpiust
Theologos, qui licet plurima ejusmodi motiVa 8Signent, et Subtilis
Doetor quaeSt. 2. Prolvi, num 3 et 13. R deeennarium numerum ea
multipliget, attamen recte ad quinarium reduei OSSunt. Primum argumentum petitur X Joctrino Puritate, dicacia et concorata. Apparet, inquam, Heligionem Christianam revera esse divinitus oditam ex puritate illius ocrinoe et miranda ejusdem Do torum OH sensione nulla enim alia se et aequo perimet ne sublimiter do Dei magnitudine, ne di Vinis ejus praeeollentii Sentit Sicut Christiana, quae Deum infinito perfoetum ne Sanetum praedient, et ab o romovet id omne, quod Vitium aut defectum Sapit quod utique non praestanteaeterae Soetae: nam Judaei postquam a Vera de defecerunt, varios in serrores lapSi sunt circa Dei perfoetiones, ut uso domonstrat Ludovieus Granatonsi in suo Catechismo, p. 22. sentite Vero viti pro numinibus Olunt, et daemone pro dii Venerantur haeresie aut in etiam indigna o Deo eon Sent. - Nulla pariter Stolin Secta, quae Sui Sectatoribus tantum perfoetioni Studium ingerat, ne Christiana religio;
on enim Si quae ab assectu terrenorum mente M VOent O n ea lostium amor in traducit haec enim undo divitiarum, honorum et
Voluptatum eontemptum, proVoeat ad requont nuda Hunia se alias eorporis ni t lietionos, quibus earni trangantur impetus, i t ipsa Spiritui Subjiei tur ex quo argumenturn isso debet, Chri Stiannm religionem
499쪽
SEM MOTIVA CREDIBILITATIS. 485QSSe omnino a te Stem, non enim poteS illa religio non eSSe epet Stis, quae naturain humanam utimi ne ea duci rebus adhaerentem avellit, ut d bona caelestia promoVent, quo terrenorum amorem OXPUgunt, ut aeternorum dilectionem in forni denique eo humanum asseetum traduent, ut homo qui more Suo ad proeSeriptae fidei ne doetrinae Christinus regula et instituta reformat, Vero caelesti QSSo oonSeatur, illiuSonim eon' ei Satio tota in eae liS St. Illiu etiam doetrim emeaeiam
praeelaro Xplieat S. PauluS, dum Christianismum appellat hominis renovationem, EpheS. I. uenonamini, inquit, spis tu mentis est in efinduite ovum hominen qui secundum Deum creatus est in fustitit ei sanctis Ut verit retis, et: et reformationem, Romanorum 12. Nolite conformari huic inculo, seu reforma uini in novitiate sensus vestri. Unde de logo Christiana vatiei natu videtur Regius saltes Sal. 18. dum ait Lex Domini immaculata cono tens animas Immaeul ut quidem,
quia Omnia prorSu Vitia et peceat eliminat, etiam minima. ConNeriens uim is, qui non tunium ordiunt, et probe Omponit etv QXteriores, ut Omne humanae legeS, Sed etiam interioreS, quippe non Solum prohibet Oeeidere, Sed etiam ulterius iraSei, ne Solum vetat adulterium, Sed etiam Videre mulierem ad Oneu piseendum unde ipsa totum hominem reformat, ut pulchre OXplicat Laetantius. Iib. 3. cap. 25. si Dei Praeceptu, quin et Simplieia, et Ver Sunt, quantum Valeant in animis hominum, quotidia un X perimenta demonStrant Da mihi Virum, quio Sit ira eunduS, maledicus, straenatuS; pauciSSimis Dei orbis tam placiduin, quam Vem reddam. Da eupidum, Varum jam tibi eum liberalem dabo, et poeu uiam plenis manibu largientem. Da timidum doloriS, ae mortiS jam erueo et igneS, Periculum et nurum Ono temnet. Da libidinosum adulterunt ganeonem Ham Sobrium, eBStum, eontinentelia videbis. Da erudelem, et Sanguini appetentem jam in Veram clementiam uror ille mutabitur. Da injustum, insipientem, si Peceatorem eontinuo, et aequuS, et rudonS, et in noeen erit tanta enim divinae Sapientiae Vis St, ut in homini peetus infuSa, delio torum Stultitium uno Semel imp 'tu expellat. - euique apparet cloetrinam Christianam esse divinitu inSpiratam e miranda OnSen-Fione et Oncordia tum auetorum uerae Scripturae, tum Saerorum Doetorum nam, inquit Doetor num. i. plure Ruetore di UerSηrum aetatum et temporum non OSSunt OnVenire in principii ne Onelusionibu praeSertim morulibuS, ni Si Deu ei Specialiter SSiStat, et ab eo ipsorum antini inelinentur nd 8SSonSum: Sed ΠOStri Doctore quantumvis divorsimodo dispositi, o diVerso tempore XiStenteS, mirum iu modum eonSenSerunt quantum nil praecepta moralia noenon et quantum
ad Veritatu praeeipua fido erodendas igitur, te usjorem probat Doctor, rimo quidem auctoritate . Augustini, lib. 1 . De Cisitate, . A. Auctores nostri sarie pauci esse debueruut, ne multitudine nil ceres quoi charum Pelio hone esse Dorteret, nec tesmeri tes reuci, ut eorum uori mirandia si consensio. Neque enim iri multitudine 'hilosophorum, qui labore etioni litterario monumento suorum in natum reliquerunt, facile quis in uerit, quod inter curicta, res Sensere, sui eniunt.
Probat etiani fine ration Cum intellectuS, inquit, quantuni ad S- SenSum, Sit natu moveri ab objecto evidente in Se vel in alio, nihil aliud ab objecto videtur talem SSenSum OSSe enuSare, ni, Virtun-
500쪽
lit0 includat evidentiam objoeti nam Si nihil tale movent intel- lectum, remanebit ibi Theologia neutra Nihil autem est tale de non evidentibu ex terminiS, nisi intelleetus Superior nostro nihil autem intelligen superius homine potest hominem essective edocere, si niSi Deus. usir nat maximo ex eo, quod Seriptore illi neri 9OSteriore nou fuerint priorum diseipuli; ne senim tu a, meehiel prophetan in Babylone eo tempore, quo Jeremia Vaticinabatur in Judaea, potui SSet eum eo Oneordare, ni Si habui SSent reliquem communem Doetorem supra intelloetum humanum. Quod maxime Verum est do Auetoribus novi Testamenti, qui eum multa praecepta legalia, et se rem Onialia et ri Testamenti proseripserint, etiam haud dubio dissensissent ab Auetoribus ejusdem Testamenti ire praecepta moralia, nisi qui prioribu Seriptoribus Vetu Testamentum die inVerat undom novi Testamenti Auetoribu Seribenda in Spirasset.
Hinc oritur Secundum motivum et arguitientum Veritatis OStrs fido ne religionis, nempe cinctitas ito a morum purit&8, quae n-ximo relucet in Christianae do ne legis ultoribus plurimi nim
amni Saeculo, Omnique aetate Vitae Sanctimonia celebre HXtito runt,
otium ex illis, qui ante SuSeeptum hane se leStem religionem gra Vi&simis egeati erant dediti quod ei te argumentum est religionem, quum Sectati Sunt, SS Veram, quia religio falsa ad Sanetitatem eram non perdueit; religio enim est Sanctitatis undamentum, nee posset illud aelesto odisseium extrui Super mendaei pernieios et inerilego, quali est omni Simulatio, et omne mendaeium in seligione. Fieari etiam nequit, ut religio ni Sa animum a terreni RVocet, o ad sole
Stia traduent, ut diVin amore mentem Reeendat, et ad proximorum Salutem, ne Dei gloriam promoVendam, etiam eum aperta bonorum omniunt j netura, et imminenti ita dispendio, etiam per modios in 10Stissimos laboreS, a Varia Ormentorum gener impellat hae autem omnia operatur Christiana lides et religi in uis seetatoribus. - Neque his obstat, quod etiam inter fidele Catholico multi Sunt, qui non Solum Sanete non Vi Vunt, Sed etiam gi missimis Vitii subjacent, id enim non faciunt ex indulgentia religionis, Sed e perverso usu liberi arbitrii; cum enim tria Sint, quae hominem n malo VOearo, et ad bonum in- eitare queant, nempe timor Supplicii, Spe praemii, et honesta ipsa operis boni tria se e Xeellentissime proponit, et ubique inculea Suis Soetatoribus religio Christiana undo Si aliqui ex ejus Seetatoribu nil eam Sanctimoniam non Spirant, id non ipsi religioni, Sed libertati arbitrii qua' eonirn illa omniam bonum incitamentu perverse hi utitur, imputandum St. Tertium motivum est, quod ipsa Christiana de Sit mundo eoaeva; siles nim noStra ab ipso mundi aseenti eXOrdi ad nos Squo immutabili SueeeSSione propagata est quippe, ut diximus objectum fidei sompo idem uit reditum, id nim Antiqui implieito erodiderunt quod nos explieite eredimus; unde religio Christiana et Catholi ea non 80lum fisereticos, Sed et Gentile omnes idololatras antiquitate Superat, quibi proinde ingerere 90SSumus, quae Tertullianus objieiebat haeretieis sui