장음표시 사용
61쪽
DE NECESSITATE GRATI E AD VERUM COGNOSCENDUM i5
piuin speculabilium, et ultimus finis praetieabilium, et si eognitio
per principia desumpta ab ea Si purior et eminentior. - Crediderim igitur euin Subtili Doctoro, S. Augustinum per re is infe os rerum uecessariorum, intelligere idea qua dieit Xi Stere in lue inerenta, tum quia Deus eontinet in Se hujuSmodi deas tum quia produxit illas ab aeterno producendo nimirum reatura in esse intelligibili tum quia denique De IIS Si mensura omnium Spe eulabilium et partium inter poeulabilia Philosophi ergo cognoscunt Veritate nec ΡSSaria, in regulis aeternis, hoe est in Sui ideiS, non quas Vident in Verbo sed qua participant e Verbo: Omnes nim deae, qua habemus de Veritatibus necessarii S, Sunt participationes dearum diVinarum. Et se ere,ponsio confirmari potest X eodem S. Augustino lib. I, Trinitate, cap. 16. ubi contendit philoSOphos non OgnOSeere contingentia in regulis aeternis Si enim per rectulas ceteritas intelligeret speetalo auXilium gratiae, non negaret contingentia OSSe cognoSei in reguli aeterni S, quia non minori nuXilio opus est ud OgnOSeenda contingentia, quam neceSSuria ergo ex eo quod neget contingentia cognose in regulis Oeternis, oportet per illas intelligamus ideas immutabile et poteritas, in quibus repraesentari non OSSint contingentia. IXATABIS: Idem S. Augustinus, lib. 3. u. 146. requirit maXimn mpuritato in in illis, qui Veritntem capeSeere eupiunt: senui si urinan w, inquit ad eram perdiu ut sed illa puritas haberi nequital Sque gratia ergo hae neceSSarin est ad Veritatis notitiam comparandam. Distinguit majorem octo ibidem D. 22 S. Augustinus requirit puritatem physicam, Seu Platoni eam, in ' est depuratio et
SedeSSUS a Sensibilibus tum X terni S. tum interniS Seum PhantRS INR-tibuS. One edit requirit puritatem moralem, Seu depurationem et Separationem n Vitiis. me dumtaXat per gratiam poteS Obtineri negat.
Nam idem Augustinus Supra laudatus lib. b. De Trinit , eap. b.
concedit quod injustu Videt in regulis aeternis. OBJICIES . Deu eSt Xorandus, ut Scientiam et notitiam eone edat. qua Verita deprehendatur ergo hae notitia comparari nequit natur
viribus Patet antecedens ex illo S. Jacobi, cap. 1. Si quis auferastrum indi i sapientia, postuletis Deo, qui sit Omnibus siluenter. triori improperat, ei dabitur ei. Postulet aut, ni in de nihil tu sitians. equent. Similiter est evidens; nam inquit S. August. Epist. 5. io est arissima ratio testineotio. Et Epistola liti dieit Gratiarum actio est certissimum si uni bene i ratuiti. - Responcteo,
auXilio generali Deum orare, et de eo obtento ipsi gratia regere, quando habet aliquid eontingentio et allibilitatis: nam ob talem
contingentiam habet rationem beneficii, non Specialis quia debitum St. Sed generali quia contingon est, et X parte Ventus allibilitat In habet quapropter oramus 'Quin pro pluVin Serenitate, frugibuSteri I , et illi obtentis, gratia agimus illi quia lieo pertinoant ad pro-Videntiam generalem, tamen contingentiam ei allibilitato in habent ex
OBJICIES L. Non poteS homo notitiam alicujus veritat ut . quin illi objeeta sensibilia ita conveni uter proponantur ut eum in Veram eo itionem, non in errorem, indueant sed id non est in O-
62쪽
56 DE NECESSITATE GRATI E AD VERUM COGNOSCENDUM.
minis p0testate, ut aliter ab objecti excitetur, et ad Ognitionem disponatur, Siquidem pendet e peculiari proVidentia Dei rerum ordinum ita statuentis ergo Speciale Dei beneficium est, quod homo
verum aliquod cognoSeere OSSit Major OnStat Mitior probatur: Otuit Deus ros eronta ita diSponere, uti earum ut Su et operatione, homo qui aliquando Verum RSSequitur, Semper in errorem impingeret:
unde quod reipsa re ita disponantur, ut hominem in Veri eognitionem aliquando edueant, Non prOVenit e generali Dei proVidentia, qua potuit res aliter diSponere, Sed ad poetalem ejus providentiam et ordinationem poetat, Subindeque ad gratiam peculia iram a creationis honesi ei distinetam ergo potuit homo, SalVa Dei erentione et providenti generali, oujuSque Veritati cognitione ea rere. - Nego minorem: lieo enim Deus de potentia absoluta Si potuisset universum instituere, ut objecta hine inde Oeeurrentia hominem in errorem indueerent; quod amoti aliter re diSposuerit non est proprie benefletum gratia , de qua hie S Sermo, Sed benescium ipsius me ereationiS,
licet priori quae institui poterat dispositione avorabilius. Vnde quidquid in ordinaria per Ommunem onuSRrum fluxum, et Oneul Sum
generalem Dei X stli ordinatione equitur, ad idem reationi beneficium Spectat alioqui erte, quod homo Sit anu eorpore, membriSinteger, et cum apta SeiaSuum diS9OSitione naSeatur, poeuliari gratire . o non beneficio reationi adseribendum SSet, qui Secu potuiSSeteontingere, Si nimirum Deu alium in rebri ordinem Statuisset, quod tamen nem Samo menti di Xerit. OB.JICIES . Cum Henrico: Objoeta SenSibilia perpetuo mutantur: ergo non OSSunt poete ab ipSi desumptae Sumuere ad eognitionem certam. Deinde, non poteS qui habere ortam, et infallibilem oritatis notitiam, nisi habeat aliquid per quod possit verum a Verisimili diseornero: Sed illud aliud esse non poteSt, quam gratiae beneficium: orgo illud ad veritatem dotegendum requiritur. Probatur minore Siquid aliud Sume oret, maXime poete Reeepta ab objeetis: Sed illa ad
id est insumetonS, quia quandoque SeipSam reprae Seniat, quandoque Vero S repraeSentnt tamquam Objectum quod exprimit ubi Vero Seipsam dumtaXat repraeSentat, Ognitio St Vera ubi Vero repraeSentatis tum- quam objectum, St alsa ergo illa poete non .ameit, ut qui diseernere OSSit, an Su eognitio Sit sal Sa aut Verisimilis, aut ora. Denique, anima est de se mutabilis et Subjeeta errori ergo non poteS ab error liberari per aliquid, quod sit ipsa mutabiliuS: Sed Spoeios erentae Sunt mutabiliore ipsa anima ergo per ipsa non OtoS nnim ab errore liberari, Negat consequentiam Doctor in 1. diSt. 3. v. l. n. o. et ad primum quidem respondet, de re mutabili comparari possui imi tutabilem notitiam, Sicut et de eontingenti noeeSSariam, quia quamvis objectum esset mutabile, tamen OSSO enuSare Speciem, qui 'repraesentaret ipsum Sub ratione immutabili; nam mutabilitas non est ratio gignendi poetem, Sed ipSa natur Objecti, quae Secundum SP tyroedicata Sua utrius 'ea non est mutabili S, Sed eodem modo Semperso ubui. Addit insuper, quod quamvis Specie a re mutabili aeeoptaeSSei mutabili S, OSSet tamen repraeSentare rem Sub ratione immutn-hili si eut Deus, licet sit immutabilis, repraes litatur tamen per aliquid
in se mutabile, ut per speciem insusam, aut aequisitam nil securi dum
63쪽
DD NECESSITATE GRATI E AD VERUM COGNOSCENDUM GT
dicit Doetor rationem dumtaxat Valere eontra negantes poete intelligibiles ut distineta a phantasmatibuS. et amrmante Sola phnntaSmata deservire ad determinandum intellectum; nam qui admittunt species intolligibiles, negare poSSunt quod illae aliquando repra Sentent Se ut Seipsas aliquando Vero, ut Objeetum; nam Semper Se repraeSentant, ut SeipsaS, ne unquam qui ei utitur, dum dormit. Ad tertium re- Spondet reVern nimn St mutabilis b ignorantia ad Scientiam, et aneguione intolle etioni ad intellectionem, concedit: est mutabilis areeta cognitione ad cognitionem erroneam, maxime ire Objee in quoenata Sunt auSare Videntiam quando debite applicantur, qualia Sunt, V. gr. Prima Principia, et OneluSione e ei deduetae, negat. OBJICIES T. Plurim se Sunt Veritate naturale haetenus ignotae Phil OSOphiS ut enuSR ReeeSSus et receSSus maris, aliaque multa igitur non Ot 'Si homo On omne cognOSeere distributiVe Deinde, Si Singui se ejusmodi veritates naturalis ordiniS, et distributi e Sumptae cognosei P0 ent Sine gratia, eum Sol eoneurSi generali, quem Deu eonfert intra naturae ordinem, poSSent a quolibyt homine eognoSei cujus tamen rei contrarium experimur. Denique, ad habendam cognitionem Veritatum Pure naturalium Deum oramus inde Salomon Sapientiae .
ita Deum supplex affatur: Da mihi Dontine sed tum quarum. assis tricem in ieritioni, et: igitur ad cognitionem ejusmodi Veritatum opus est
divina liberalitate, ae subinde gratiae benefieio. Nego On Sequentiam. imum dico, istas veritate esse naturale ratione Objeeti tantum non ero ratione objeeti, et medii Simul vel Si sint naturales etiam ration modii earum ignorantia non provenit e deseetu Virtutis in intelloetu . Sed vel o defeetu Studii, applicationis et Xperientiae, vel e alio aliquo defeetu unde aetum St, ut plurimae Veritate prioribus seeulis ineognitae, tandem posterioribu innotuerint. Ad secundum, me Sestu elo 'tecedentis, cujus ratio St. quod intelleetus eujuslibet hominis onsiderari possit duobu modis primo quidem
Secundum ea quae ipSi OnVeniunt per Se QSSentialiter et e natura Sua Pedifica secundo, pene particulare quasdam rationeS. O conditiones necidentales, qua habet e diversitate temperamenti et qualitatum corporis. Priori modo intelleetus homini S, quantum S de se, habet sumetentem virtutem phySi eam n eognoscondam quamlibet Veritatem Pure naturalem, ration Objecti, et sedit Simul, Sed quia intellectus in sua operation pendet a corpore et Hus Omperamento. inde fit, quod ratione eo inpleXionis ejusmodi illa virtus se sumetentia physica non possit redue ad actum in liquibus . VOS ODStat hoe 90Steriori modo esse minus apto ad Seientiam comparandam. Onclusio autem nostra intelligitur de Virtute naturali priori modo spectata non ero poSteriori. Ad tertium distinouo antecedens Doum ora. mus ad jusmodi cognitionem uellius obtinenda a Vel ut ipsa utamur quemadmodum Xpedit ad Salutem, Oneedo ad eam inbendnm Rimpliciter quasi hune in insem neceSSaria Sit absolute me dam gratia. nego. Nee enim aliter intellig0nda est Salomoni depreentio. Si ad
Sola Veritate naturalis ordinis QStringntur illa nim etiam red Oritate Supernaturali ordini Exisendi potest.
64쪽
58 DU NECESSITATE GRATI E AD VERUM COGNOSCENDUM.
ConoIu Sio SQ uncta. - HOMO IN STATU NATURAE APRI NON
POTEST OMNES ET SINGULAS VERITATES NATURALES TAM DISJUNCTIVE QUAM COLLECTIVE DEPREI IENDERE, ABSQUE SPECIALI DIVIN E GRATIAExUXILIO.
Probatur primo: ieet ad en omnes Veritate naturales olleetia opereipienda habeat homo potentiam physi eam, quia illae continentur intra linealia entis SonSibilis, Seu OgnOSeibili per Speeios a SonSibus aeceptas, quod St Objectum proportionatum OStro intellee tui . non tamen ad id habet potentium moralem abSque poetali gratis Subsidio ergo O pu habet. Cousequenti patet. Antecedens paritur, Siquidemn agendum requiritur non Solum potenti phySion, Sed etiam moralis et expedita Seu ub omnibus impedimenti libera. In hoc autem Statu naturae lapsae intellectiva aeultu hominis plurimis impedimentis irretitur et ligatur, ne possit in totum Suum objectum olleetiVe Sumptum Sine errore et defeetu prorumpere. Prim namque ab eo reVOent Vitae brevitas, longisSimo enim a diuturno tempore Opus S ad Veritate omne cognOSeendRS, utpote quae Sint innumerae, et inter RSqusedam intellectu dimeillim se, adeo ut maxima vitae par insumenda sit in alicujus ex illis veritatibus deprehensione. Secundo, longo imperfectum Si enSuum miniSterium, quorum beneflet Verita deprehendi debet magna Siquidem eorum graVitaS, et operationi tRrdita magna pariter organorum, in quibus resident, debilitas, et in die ingraVeSeen inrirmitaS, propter nimiam in iteratis Saeptu eorum aetionibus Spirituum animalium OnSumptionem. Tertio ObStaeulum QS ipS corporis mortalis hebetudo et eorruptibilitas unde GalenuS horis . . Ars onua, vim brevis, Occasio praeceps, experimentum ericulosum, judicium dispicile. His adde passionum inSultuS, SenSuumquo ludibria, et exiguo limites, eum iren Sensibilia tantum VerSentur. ex quibus alia per ualogiam et diSeursum Sunt eruenda, non Sine magno et frequenti perieulo falsitatis nude pariter frequentem Sollieitudinem et Oeeupationem ei rea temporalia et neceSSari a Vietum VeStitum, incolatum, te. Quae omnia tempus ad Veritatem deprehendendam aliunde a SSumunt. --:De omnia impedimenta lueuienter annotaVit, et Xaravit Sapiens eap. 9. dieen Corpus quod corrumpitur. 99ravat animam, et terrena inhabitatio deprimit sensum multa cossitantem. Nam Vitae brevitaS, et infirmita eorporiS, SenSuumque hebetudo Signisseantur per eorpus, quod eorrumpitur tarditaS, et pigritia addiseendi, judieiique istieultas per animam aggraVntam : Oeeusentio Vero in rebuS Xternis, et re vietum neeessariis, per habitationem terrenam diverSi tandem passionum motu animum ConturbuntOS et hine inde pertrahentes, per SenSum multu Ogitantem. Confirmatur praefata probatio Quod aetenus actum non St, merito judicatur fieri non posse naturae viribus at nullus hominum ha etenu inVentu eSt, qui omne Veritate SpessulatiVn comparaVerit quinimo quotquot extitere inter Philosophos Veteres, in hi erraVerunt; unde AriStoteleS, 1. Phusicorum multo Veterum errore notaViteire nuturae principiari et ipsemet aeternitatem mundi asSeruit, atque de immortalitate ani uas valde anceps uit ViXque Veterum Sapientum unu fuit, qui Deum uni eum mundi reetorem asSΡruerit, et coluerit,
65쪽
DU NECESSITATE GRATIAE AD VERUM COGNOSCENDUM 59
adeoque nullus aetenus inVentu est, qui Veritate Omne naturaleS sive divisim, Sive conjunctim iteri RSSeeutUS. DICE 1 App0titus naturalis non debet eSSe fruStraneus, sed in aliquo Saltem indiViduo assequitur id, in quod tendit a nobis insitus est naturali appetitu ad cognoseondam quamlibet veritatem naturalem igitur appetitus ille in aliquo saltem individuo humanae naturae expleri debet per asseeutionem Ognitioni omnium Veritatum. - Di-Stinguo majorem: ppetitu aSSequitur in aliquo saltem individuo id in quod tendit, tam intenSive quam X tenSiVe, nego intenSiVe Saltem, One 'do. Ad minorem die appetitum ad eognoseondas veritates non expleri quidem Xtensive, quantum Videliget ad Ognitionem ingularum earum . quia non omne Sub SenSum endunt, ne ad intellectum PerVeniunt; Sed expletur Saltem intensive, quia Videliget agnOSei omnium rerum principi generalia, e quibus eduliare conetu-Siones et Veritate deduci OSSunt. DICES : Intelle diu noster apa est Omnium prorSu Veritatum naturalium : ergo poteSi quaS libet OgnOSeere. - Distinguo antecedens : Si debit Sensibus applicentur, Oncedo: Se HS nego. Non POS- Sumu autem Omne ejusmodi Veritates noStri SenSibu applicare tum propter quarumdam Xilitatem ; Sunt enim re aliquae Xiliores. quam ut OSSint nostri Sensibus patere, quali Sunt invisibilia tum propter ingentem earum numerum, qui enim Stella eaeli, renam mariS Rrborum Olia, te numero tenere potest PETES an Saltem ejuSmodi Ognitio rerum omnium naturalium
haberi possit per adjutorium et benefletum Dei extraordinarium 3 Affirmo, tum quin nulla afferri poteSt repugnantis ratio : tum quia de fael ad posse Valet onsequentia; atentur autem Theologi, leui et Philosophi Christiani, Deum ejusmodi rerum Omnium notitiam Adamo necnon et Salomoni eone eSSisseri quidni igitur idoni beneficium alteri largiri posset
PETES ITERUM: an istud beneficium ore ordini naturalis, Vel Supernaturali88 Respondeo Ore Supernaturale per ReeidonS, et rationem Odi, quia ei licet natu e Viribus Omparari non posset Oro autem naturale ratione Objeeti, quia nempe cognitio ejusmodi objectorum eSSet ejuSdem Speciei eum OStra notitia, sleut oculi, quo ChriStus Dominus dedit e me nato uerunt ejusdem speete eum oeuli quOS
QUAESTIO SECUNDA.AN ET QUALITER GRATI SIT NECESSARIA AD VERUM
NOTANDIM 1. Veritates praeticas esse in dupliei differentia : nam aliae Sunt de operibu artis, et Oeantur ire hani oe, de quibus eadem est ratio ae de peculativisci lis Vero dicuntur moralρs, IV Vide licet hominum more probe, justeque inStituendo Spectant. Rursus Veritate moraleS, Vel Speetantur ut uiuersalis, qualia Sunt principia generalia morum, Pina. Vimia tibi non vis mi 'i alteri u feceris Deus
66쪽
DU NECESSITATE GRATIAE AD VERUM COGNOSCENDUM,
es colendus Parentes sunto oraredi, etc. Vel parti tua res, ut quod hie et nune Sit honorandus parens eleemosyna ui vel illi pauperio roganda St. Hi autem non St Sermo de Veritatibu univerSulibus, quia earum notitia eadem S eum cognitione Veritatum speculativa rum Sed tota disti euitas versatur maxime ei rea Veritate particulareS, quatenu Videlicet poetantur eum milibus ireum stantiis requisitis ad bono agendum moralit r.
NOTANDUM . Veritatem praeticam duplieitor poSSe'Ognose naturaliter: Videlicet, vel per lumen singimis hominibu in riuum, quo qui Sque natura duee ne odente, et absque ullo ratio einio, Vel mΡndieat aliundo lumine, novit ho et illud esse bonum ut malum, Sequendum Vel fugiendum Vel per lumen comparatum et nequi Situm beneficio rati ossiuit aut Studii, quo quisque potest deprehendere, quidreetae rationi onVeniat aut disconVeniat, nedum in genere, Sed etiam in partieulari. Hi autem non est Sermo de notitia ingenita; ertum QSi enim illam naturae sortem sequi, ita quod ubi Vegetior Si intellectuS, etiam praestantiu assulgo ingenitum lumen, quo clariu 3P- pareat, quid Sequendum Sit, quidVe fugiendum Secundum internum e Seleutis dietamen proindeque sola difficultas Solvenda reSint anquiSque per Omparatum naturale lumen possit quaslibet veritate praetiens in peetali detegere, absque ullo gratiae stetuali Subsidio. NOTANDUM 3. Veritate praetiea quasdam esse tantae perseetioniSae sublimitatis, ut nonniῆ Deo revelante possint agnoSei, quale Sunt illae omnes, quae hominem Christianum et Evangeli eum informantae illustrant diuunturque veritates et Virtutes Evangelieae, ut abnegati Sui pSius, Voluntaria paupertas Iliae vero Sunt inferiori graduSet ordiniS, quae ad hominem Spectant intra Solam naturae et rationiS lineam eonSi Stentem, quaeque, ut diximus, innoteSeere OSSunt per lumen ingenitum, Vel omparatum. Hi non est disti eulta de Veritatibus primi ordinis, Sed dumtaXat o veritatibus praetidi posterioris ordiniS, de quibu quaeritur, an absque Speetali gratiae Xeitantis et adjuvantis benesteio possint deprehendi.
Con Iu Sio rima. - POTEST HOMO IN STATU NATURAE APS 4 COGNOSCERE VERITATES ALIQUAS MORALES, ABSQUE NI ECIALI GRATIAE
Probatur primo ex Apostolo ad Roman. 1. dieente, sentiles Philosopho fuisse in0Xeusabiles in sua idololatria et morum depraVR-tione, quia cum Deum vnoΓissent, non sicut Deum forisi verunt denset ergo Phil OSopho naturali lumine novisse Deum esse glorificandum, alia non pecca Ssent, ipsi gloriam et obitum honor m non repetendo Sieut enim Oeentum quodlibet Voluntarium St, ita Supponit judietum et notitiam de re aetenda. In super dein ApostoluS, cap . nil en es, quin lectem non habent, naturaliter ea, ques lectis
suu faciunt ejusmodi leuem non habendis ipsi sibi sunt eae, qui osten- l Uus eois scriptum in cordibus suis testimonium redderet illis
conscientis ipsorum id est ostendunt se naturae ViribuS, et per ingenitum lumen cognos gere quid agendum, quidque lugiendum Sit di- etante naturali lumine igitur quom nil inodum lumen naturale intel-I 'etus peculativi adhue etiam in Sinti naturae rapsse viget, et sumett
67쪽
DE NECESSITATE GRATI E AD VERUM COGNOSCENDUM 61
ad deprehendenda Veritate SpoeulatiVa Si etiam Viget, et adhuc subsistit lumen naturale synderesiS, Sive intellegitis praeti ei ad eo-gnoseenda Veritate morum. Nec refert, quod . AlaguStinu eap. i. lib. De spiritu et littera, referat hune locum ad Gentile pertinentes ad gratiam Mediat0ris non enim ibidem improbat Sententiam eorum, qui illum referunt ad Ethnicos infideles. Prohant amuem Veritatem S. Patres, nam . ChrySOStomuS,Hom. 50. in Genes ait: In natura nostra insita est scientia boni et Bhali nullus situr proeteaeest, quod suo raris virtutem negligat, etc. Et Homi l. s. Sulpicientem, inquit, massistrum habemus conscieritiam, et sieri non potest, ut qui illo a jumento privetur nam imul cum o motione hominis insita est scientia faciendorum, et non faciendorum. Ipsi oneinit sanetus Augustinu lib. 2. COHfe88. eap. 4 Leae tua. inquit, scripta est in cordibus hominum, quam OH ipsa quidem deletiniquitas Quis enim fur equo anim furem patitur Quam utique ententiam mirum in modum explicat . Prosper, armine De pro Diuentia
Dei VerSu medium, ita eanen : Ite ises in esti in penetralia meritis, et intus I cisos apices ac Scripta columina cordis Inspicile, et oenitam vobiscum agnoscite legem: Nam quis erit, modo, supecu actri, ut bellua ponti,
Qui vitiis adeo stolide oblectetur apertis, Aut quod agit velit ipse pati Mendacia fallax,
Futura rapax, furiosum atrox, Omicida cruentum Damnat, et D moechum ladios disti insit Hulter. Probatur insuper time assertio ratione Primo quidem, morali et praetiea Verita eS objectum proportionatum lumini naturali intolloetu humani ergo naturaliter potest ab eo deprehendi. Sequela patet; omni namque aeulta nuturali proprii Viribus percipere poteS obje-etum ibi eonnaturale et proportionatum neque enim oculus indiget Speetali gratia, ut objectum coloratum deprehendat. Infecedens etiam constat Veritu enim morali naturali est intra lineam naturalis intelleetus subindeque est objeetum illi proportionatum. - Deinde, potest homo se lumen ingenitum, cognOSeere prinoipia uniVerSultu,q e Spectant ad more probe, juSteque informandos, ut o die tuniest tum e Seriptura, tum X aneti Patribus : ergo iisdem viribus absque poetali gratiae Subsidio eognoSeor potest OneluSione particulares se illis prineipiis dedueta qui enim . . OVit in genere eleemoSynnm OSSe egeno tribuendam, quotieSeumque in partieulari se Ossere oecasio rogandi eleemosynam, natura ipsa dietanto stello judieabit eleemosynam tali pauperi osSe tribuendam. Denique, Si non poSSet homo naturae tribu aliqua Veritate morales in particulari
Sequela majoris nam non 8Set in illiu poteState habere talem eo-gnitionem, unde ejuS modi ignorantia veritatum Sset omnino invinei-bilis, atque adeo ad ulpam pSi non imputaretur quidquid contra
68쪽
62 DU NECESSITATE GRATIAE AD VERUM COGNOSCENDUM.
dentiae quae H Sinu Virtute Omne eo inpleetitu Sed Virtute Omnes comparari non OSSunt abSque poetali gratiae benefleto ergo ne illarum Veritatum notitia. - Distinguo majorem: Omparatur habitus prudontiae imperseetuS, et tantum quoad quoSdam leViSSimo gradus, tranSent coinparntur habitus prudentiae perseetus, quo quis dieitur Vere prudens, et facilitatem permanentem habet quavis data Oeensione, et dum gravissimne istieultates Oeeurrunt rudenter Se gerendi, et Sanum judietum do agendis proferendi, nego. Et Similiter distinetam Ore nego consequentiam. Siquidem prudentia, quae Suo in dicitur omne Virtute compleeti, non nonnium Si imperfecta prudentia, qua qui eXercet aliquem aetum prudentiae naturaliS, aut Semel, et iterum recte judieat de re agenda, et non agenda Sed Si permanens 'metuS, et anum judietum ut plurimum 'ne judieandi de rebus agendi etiam in ardui hae autem absque gratiae Subsidio gomparari non poteSt prior er Soli naturae viribus poteS Obtineri,
DICER Approbare at Sa pro Veri eS Vulnia per egentum Originale contractum, ut pluribi Oeet Sanetus AugustinuS, RXime Vero in ii quae ad Veritate praeticas poetant ergo est Veritate detegere S gratiae beneficium. - Distinguo antecedens Illa approbare approbatione effieaei, et quae asseetum moveat et pertrahat, est VulnuSpeceat originalis, eoneedo approbatione inestieaei, nego. COH8equentiam similiter distinguo non approbare omnia falS pro Veri QStheneficium gratiae eoneed : liquu dumtaXat, ego Fatemur igitur rationem humanam plerumque eaeeutire, et a vero Xorbitare in plurimis Veritatibus moralibus detegendis; si enim Gentiles Philosophi
plurium Veritatum praetiearum ortam notitiam non uerunt asseeuti: qualiter enim asseeti sumus, taliter judietum formamu de rebuS: Spe-piSSimo autem eontingit homine esse imale asseetos Subindeque er- tum St, plerumque OS Verum morale eri non pprehendere. INSTABIS EX Sanetis Patribus homo dieitur per originale peccatumnedum VulneratuS, Sed etiam exementus ergo in Statu natura lapSIenulliu Veritati S maXim praeticae et moralis, potest notitiam assequi absque divinae gratiae illustratione et beneficio. Patet antecedens. maXime e S. Gregorio Magno, Homil. 11. in Darioelia, ubi loquens de redeo, quem Christus uen 1 . illuminavit, hae habet: Quis juaesti histori in coectis ille fuerit iunoramus seci tamen stra id per mysterium fionisicet novimus coecus quippe est sterius humanum, quod a par ut primo laudiis Paradisi expulsum, claritatem superno lucisci orans, lamnationis sua tenebras patitur sed tamen per Nedemptoris sui promsentiam illuminatur, ut interum lucis os uiata jam per desiderium videat, atque in Cia ita boni operi gressus Onas. - Distinguo ante-Cectens homo or Originale edentum Xe mentur, quuntum n notitia in Veri intum Supernaturalium, quam per jacturnio fidei et Seientiae infusae deperdidit, eone sedo quantum ad notitiam Veritatum naturalium tum peculatiVarum quam praetiearum, nego. Sicut enim rationi lumen per Originale peccatum non Xtinguitur , ita ne deporditur innata illa vis et capaeitas intelloetus ad quaslibet veritate percipiendas, quae Sunt intra latitudinem sui objoeti naturalis. Quod autem ea fuerit mens S. Patrum, et maximo S. Gregorii, patet, eodem ibi-
69쪽
DE NECESSITATE GRATI E AD VERUM COGNOSCENDUM 63
lem, ait enim : Dum Redemptor Hoster appronio aret Iericho recus id tumen rediat qui dum Divinitas defectum nostro cureis suscepit,hum GHum uerius lumen, quoia λHi8erat, recepit unite enim Deus humana patitur, inde homo ad divinia sublecatur. Quibus apparet eum dumtaxat sermonem instituere de e Peltate Spirituali quantum ad 11Otitiam Veritatum Supernaturalium, quam Adam pede ante genu humanum una cum innoeenti deperdidit . quamque recuperavit a Veniente et radiante Sole justitiae, qui illuminat omnem hominem Venientem in hune mundum. D1CE 3. Plerumque homine ita graUi daemoni tentatione urgentur, ut R Veritntum moralium Studi et contemplatione abducantur ergo ut ea tentatione eVineant et Superent ei OpHS S gratifenuXilio. - Distinguo consequens Opu eSt gratiae auXilio confortante Voluntatem ut ea tentatione Superet, ne animum ab earum eritatum Studio reVOeet et diStrahat. Oneed eonfortante ne roborante intelleetum ut illarum Veritatum Studio p9lientUS. earumdem notitiam obtinent, nego. Hi autem non St Sermo de dissiduitate, quam humana Volunta pati OteSt orga Veritati Studium. Sicut patitur interdum erga aliud bonum opus Sed de virtute, quam habet intellectus ad 'reipienda Veritates, me sunt intra latitudinem ui obieeti naturalis : qua Utique didimu percipi OSSe abSque ullo gratiae beneficio. DICES DENIQUE Si OSS et Om per Sola naturae ire nSSequi ΠΟ-titiam rerum gendarum, Sequeretur eum habere aliquid necessarium ad bene agendum moraliter, quod ibi non Rutem Deo referri de-boret aeceptum, tali Siquidem Ogniti neeeSSaria Si ad bene operandum : Sed istud aperte militat in Apostolum 1 ad Corinth. 4 dicent in Quis enim te iscerni quid habes, quoi non accepisti si autem accepistri, quid stl seris, quaSi non acceperis Ergo, te.
Nego Sequelam majoris Xinde enim non habet homo ansam sibi gratulandi et gloriandi Primo quia non poteSt certo Seire, qui jusmodi cogitationem habet, utrum habuerit per Sola naturae ireS, Vel solo gratis divinae beneficio contingit enim aliquando, ut DeuS. quaSi divinitus et miraeulose aliquos informet de illi rebuS, quae per Solam rationem naturalem OgΠOSei OSSent. Quamobrem nonnisi temere et Superbe potest qui moriari de quacumque bona cogitatione quasi illam non aeeeperit a Deo eum orte de faeto e speciali Dei gratia et beneficio habuerit. Dein te, etiamsi orto Seiretis habuisse ejusmodi cogitationem e proprii Viribu et industria Sua, non deberet propterea inde gloriari mula, leui reet monet anetu Cyprianus lib. 3. 4 Quirinum, cap. 4. In nullo moriandura est quando nihil nostrummit omnia bona naturalia Sunt a Deo Siquidem ab eo Recepimus u turae ireS, Omnemque agendi acultatem, nee Sine generali saltem Hu concurS POSSumu quidquam agere. Ad locum Apostoli rei millum proprie debere intelligi de rebus pertinentibu n pietatem et sinem Supernaturalem Saluti aeternae, quo SenS illum exponit . u-gustinus lib. De P cedestiniation Sauctorum, cap. 4 et 5.
70쪽
04 DU NECESSITATE GRATIAE AD VERUM COGNOSCENDUM.
AN ET ILE GRATIA NECESSARIA SIT AD COGNOSCENDAS VERITATES SUPERNATURALES, SEU AD ASSENTIENDUM
NOTANDUM 1. Veritatem aliquam tripliei ratione diei posse supernaturalem Videlico e parte objecti, e parte rationi Seu motiV aSSentiendi, e parte utriuSque Simul Verita aliqua Supernaturalis dieitur ex arte objecti tantum, quando e Se tranSeendit quidem captum naturalem intellectus, nee percipi OSSetiniSi utSSet diVinitu revelata int- tamen attingitur ratione et OtiVO tantum naturali, ut contingit inlisereticis, quoties iumana fide, et Voluntate propria veritati alleui Supernaturali puta mySterio Trinitati et Ingaruationis esu Christi
praebent SsonSum, liget enim Veritate iSto e Se in Supernaturales, motivum tumen Seu ratio qua haeretieu ei aSSentitur, Si puro a turalis : non ei RSSonSum praebet propter OtiVum diVinse revelationis alia pari ratione epetera mySteria revelata eroderet Sed dumtaxat movetur ad illa myStoria redenda propter rationem humanam errori obnoxiam. Secundo, Verita aliqua dieitur Supernaturali eae parte motis tantum, quando Videt ieet intellectu eam pereipit, eique RSSenSum praebet per diVinam reVelationem : V. . dum quis redit Saae genuiSS Jacob, hoe enim pure naturale est ex parte objoeti fit autem Supernaturale ratione motiVi, quando qui illud eredit, eo quod ipsum Deo reVelante Seriptura aera referat Tertio tandem, Verita aliqua diuitur Supernaturali eae parte Objecti et motivi, quando idolieo objectum Ognitum, et moti m quo cognOSeitur, Supernaturalia Sunt ut dum redimus Deum esse trinum, Auli ChristuS Stud revelavit. NOTANDUM 2. Veritatem aliquam Supernaturalem ad Sui cognitionem duo requirere unum quidem e parte Objecti, nempe quod proponatur intelleetui, et ipsi Vietatur percipiendum alterum parte intellectus, nimirum ut possit Sibi propoSitum Objectum eredere, ipSique SSenSum praebere. De utroque nutem moVetur disticultaS; num videliget requiratur gratia Supernaturalis, tam ut Objeetum proponatur intellectui, quam ut intellectu ipSi praebeat SSenSum. Primum quidem admittobat Pelagius, conoedendo requiri ad fidem de mysteriis habendam, quod illa per Vangelii praedientionem proponerentur; negabat autem Secundum, nempe gratiam interiorem SSe eeeSSariam ad redendum Veritati reVelatae, aut Saltem Volebat eam tantum desiderari ad faeilius erodendum, ut diutum S in primo columine, referendo errore Pelagii. NOTANDUM . ire praesentem dissicultatem in o maximo emi pelagiano a Pelagianis diserepasse, quod eorum aliqui admitterent quidem gratiam esse noeeSSariam ad perseetam fidem SSequendam, et Xereendam Volebant tamen in nobis esse quaedam fidei initia et Semina, quibuS OSSemu eum fidem perseetam promereri de quibuSS. Prosper Epi St. ad . Augustinum se habet Quidam vero inrumin tantum es Pelaoianis seminis mori eclinant, re cum ad consueui meam Christi oratium, qua omni euicti meritia hu-ana, maritur,ue si enitis reduitur frustres oratia uo uinetur, ad conditionem anc