Clarorum hispanorum opuscula selecta et rariora tum Latina, tum Hispana, magna ex parte nunc primum in lucem edita, collecta et illustrata a Francisco Cerdano et Rico, ... Volumen primum

321쪽

L. ANDREA RES ENDIO AUCTORE. Ccubilit sYGAEA decus telluris Iberae ,

Ac aevi ac sexus gloria prima sui. Maeretis caramque deae lugetis alumnam , Vestraque iustitio squallida templa silent An mage SYGAEAM, Musae, gaudetis ademiam, Quod par ter ternis una deabus erat ZMaeretis certe : nam nec bona numina livent, Muneribusque suis, siqua dedere , lavent.

Ergo agite , occlusum quamvis , mihi pandite

montem :

Non per ego illicitum tendo protinus iter. Nam licet a vobis rc trahat me iniuria fati, Vester , ut ante sui , sum modo; Vester ero. . ' Audivere novem faciles mea vota Camoenae, Et secreta iugi sunt patefacta sacri. Imparibus mihi visa modis fas esto referre, Quique habitus meritae, laneris instar, honoso Iuxta Hippocrenen viridi de cespite Factus, Et pulla tumulus veste adopertus erat. Circum aderant Musae: quarum quae maxima, luctus Praefica , sic orsa est, subcinuitque chorus: CALLIo. Plangite sYGAEAM , quantum fas plangore divas, Et date lanereum carmen ad exsequias. AMVSAE. Qua fas iusque tenus, SYGAEAM plangimus omnes, Funereumque damus carmen ad exsequias. si ALLIo. Nulla fuit nostris instructior artibus umquam, Linguarumque suit nulla perita magis. Scu Dissiligod by Corale

322쪽

Seu sando ad veteres se componebat Athenas, Currebat passu cum Xenophonte pari. Seu moderabatur Latia gravitate loquelam, Mirari Arpinas quam potuisset, erat. Seu Solymos ritus & scrinia sancta petisset, Scriptaque veridicis Mosis originibus: Non heros potuit lacundius ille , redum

Qui populi ductor de Babylone suit.

Sive ad Chaldeos converterat ora SophiStas, Sive Arabum ad morat ad monimenta manus: Ouum nihil haec lingua titubante rotaret, haberi Alterutris meruit iure diserta suo. Quid quod , & Etrusce voluit si dicere , Dantis Scripta videbantur Tusca suisse minus λGalla putabatur , presso quum coeperat ore Gallica nativo frangere verba Sono. Risi ego tam multis variantem os molle figuris. Et, quid non , dixi , nostra puella potest ZHanc ego suscepi a terra mihi rite dicatam, Susceptae adflastis numine quaeque suo. Hanc , Lusitam quum iam mihi cresceret aula, Ablueram nostra vos meministis aqua. Huic ego , Lunai quum montis oreades inter Virgo iret, carmen compositura noVum: Ira gravata comas non sum , iuvique subinde, Conantem lacili texere verba pede.8ntria testis erit, sYGAEAE carmine longe, Quam tot regum opera , nobilitata magis. Et nisi virgineum thalamis violasset honorem,

Hac ultra noster cresceret ordo no em.

MVSAE. Talis erat, qualis per saecula quinque decemque Non tetigit lucos erudienda Sacros. Virgineumque licet thalamis violarit honorem, Noster ea poterit greX Superare noVem. ALLIo. Ecquam doctrinae , nobis fautricibus , ergo

323쪽

Reginae plures expetiere sibi Ecqua autem Mariae divino principis ortu Aptius a studiis danda ministra fuit'

Eccilius nomen , quacumque aetate , puellae

Plus doctorum hominum doeta per oratulit pQuamque ea pontificem permorit fama supremum ,

Littera pontificis laude reserta docet. Quod nisi virgineum thalamis violasset honorem, Nuptum Dulichia tam procul urbe data, Unam plus Helicon dominam gauderet adeptus, Vnaque plus fontem huiN participaret hera. MVsAE. Scimus , & ingenio plus nulli indulsimus umquam , Nec plus institimus numine quaeque Suo. Et quum Dulichia nuptum procul iret ab urbe, Non illam auspicio vidimus ire bono. Nec quia virgineam zonam discinxerit Hymen, Sitque Dioneo vincta marita iugo: Idcirco illam Helicon dedignaretur adeptus. Aut decimam sons hic participatus heram. CAIIIo. Plangite Naiades sYGAEAE sata Taganae, Vicimeque Tago Dorides aurifluo. Plangite: vadentem vestri per terga profundi Agmine cinxistis, vestrum crat illa decus. φMVsAx. Nec dubium Tagides quin plangant funera Nymphae , Nataque Armosa Doride turba seequens. EA ILIO. Nectite flexibileis hedera vivace corollas; Spargite Paestanas terque quaterque IOSas. MusAx. Quin & flexibileis ramos neliemus Iasmes, Sertaque Leucoiis lilia purpureis. CALLIo. Audiat haec noster quoque LVCius ipse , puellam Qui coluit, sancta cultus amicitia. Perierat & marito nostra laec mandata parenti:

324쪽

Parce umbram lacrimis sollicitare piam. . Illiistreis inter censebitur heminas , , Quas merito ingenii fama sacraVit anus. . . Quin age, de gnata neptem mihi.dede minore, Cui sacer a cunis imbuat ora liquor. Quae . qua praeluxit matertera doeta , sequatutasYGAEAE nobis impleat illa vicem. POETA. Concussus tonuit laeto mons omine , laeto omine frondiscrum mugiit omne nemus. Largius & sontes exundaVere Vagati, Et Lamus ab summo culmine crevit aquis. Post quae delituit subito turma illa dearum ,

- . . Sublata eX oculis nube cadente meis. .

EPITAPHIVM

EODEM AUCTORE.

HIC. SITA . SYGAEA. EST. SATIS. HOC. QVI.CETERA.NESCIT. BARBARVS. EST. ARTEIS. NEC. COLIT . ILLE. BONAS.

CL. M SELLI CASTROVILLANENSIS

IN MORTEM ALOISIAE SYGAEAE TOLETANAE

EPIGRAMMA.

FErrea crudelis superavit vincula Parcae, Ouum cecinit dium dia Lois A melo 1iatac non exstinguent torpentis flumina Lethes , , Quam sic illus: rat C nthius arte.sua..

325쪽

ADVERSUS EOS, QUI AIUNT SENSISSE ANIMAM

CUM CORPORE EXSTINGUI.

AD CAROLUM HISPANIARUM PRINCIPEM

DOCTORE THEOLOGO, ELOQUENTIAE ET PHILOsOPHIAE COMPLUTI PROFESSORE , ET COLLEGA IN CONTUBERNIO DIVO ILLEPHONSO NUNCUPATO.

OFFICINA IOANNEs BRITONII. M. D. LX.

327쪽

ΗISPANIARUM PRINCIPEM

DOCTORIs THEOLOGI , ELOQUENTIAE ET PHILOSOPHIAE COMPLVII PROFESSO RiS , ATQUE IBI DEM COLLEGAE D. ILLE PHONSI

IN APOLOGIAM ARISTOTELIs DE ANIMOR. IMMORTALITATE

PRAEFATIO. aEgni cura , & rempub. administrandi ratio, Λ PRiNCEPs sERENIssi ME , quemadmodum Per Se ipsam satis clara atque honorifica est, ita quoque magni laboris atque difficultatis est plena. Neque

enim est quispiam tam stupidus atque ignarus rerum , qui non Videat , magno atque excelso aniamo , admirabili prudentia , usuque multarum rerum praeditum esse oportere , qui mores hominum, quos regnum idem intra Se Continet , tam Varios. quam sit ipsa natura , ad observationem legum , Sevitae mediocritatem Velit revocare. Neque immerito , mea quidem Sententia , ab antiquis homini-hus , qui rem istam probe callebant, qui primi aut seros populos legibus devinxerunt, aut constrictos iam olim retinuerunt in ossicio virtutis , deorum loco habiti sunt, & pari cum illis honore Celebrati , quod intelligerent sane , ad praestandum , qua optimum principem decent , non tantum humana, sed etiam divina vi atque ficultate opus esse. Ac licet nullus sere usquam exstiterit, qui Oblatos id genus honores recusarit, quod blanda in primis ita Lla Pe-

328쪽

perandi libido mentis oculos perstringere , atque animum soleat effascinare ; non pauci profecto memorantur ex iis , qui simul cum ipso regno regni fastidia degustarim , qui gravissimam istam imperii

molem procul a suis humeris eXcutere maluerunt,& privati in otio versari , quam tot molestis Curis& sollicitudinibus cruciari atque misere confici. Huius . rei si nullum aliud nobis exemplum Superes-Set, Unus aetate nostra clari Ssimus atque admirabilis avus tuuS CAROLUS V. rex noster atque orbis Imperator ad fidem Liciendam satis esse posset , qui

summa cum sua laude atque omnium admiratione

de hostibus tum regni , tum etiam religionis Chri-Stianae , quam semper coniunctisSimam sibi , ut par est, habuit . Victoria reportata , potentissimis regibus subactis , multis populis superatis ac domitis, Paternoque regno adiectis , Vita denique praeclarissime atque innocentissime acta , Sceptrum PHILIPpo

filio , christianissimo regi nostro , parentique tuo, tamquam lampada tradidit, atque intra coenobii Hieronymiani angustos parietes procul ab omni vitae negotio reliquum Vitae tempus religiosissime atque sanctissime transegit. Is igitur Sapientissimus atque optimus avus tuus, PRINCEPs clarissime , abiecto im-Perio , quod annos plurimos insigniter rexerat, plane nos docuit suo exemplo , laboriosum admodum esse & sollicitudinum atque curarum plenum imperandi munus : quemadmodum, quum imperium teneret , rebus tam praeclare gestis , ut eisdem latissimam sibi ad immortalitatem atque aeternam gloriam Viam patefecerit , orbi terrarum luce clarius ostendit, nihil optimo principe melius excellentius ve a Deo O. M. mortalibus in terris concedi posse. Cuius exemplum in instituenda vitae ratione moderationeque regni PHILIPPus noster felicissime imb

329쪽

tus tantum prosecit , ut brevi gloria rerum domi

atque militiae gestarum immortalis atque divinus evaserit. Quorum si tu , PRINCEPS ClariSSime , ex Pressam propriis Virtutibus imaginem animo contemplari velis , atque exprimere agendo, numquam

te suscepti imperii poenitebit. Quod utinam senex

Jegas cum PHILIPPO seniore. Illi enim te , si ani- anum intendas , magno compendio docere poterunt, quibus artibus immortale nomen atque aeterna gloria debeant imperando comparari , qui dies noctesque in ea una re gloriosissime desudarunt, neque ullam umquam occasionem praetermi Serunt, quae gloriae atque honoris accessionem aliqUam posset adferre. Igitur si ad paternam gloriam adspiras , CAROLE magne , quae te beatum in terris & coelo dignum efficiat, statue in primis apud animum tuum diligenter enitendum tibi esse , Ut hac aetate tenera , & quae tractari atque fingi facile possit, rectas

habeas de rebus opiniones. Illae enim te , ubi cum cetate adoleverint , ad beatam Vitam perducent. Recte autum de rebus sentimuS , quUm rem unam quamque tanem esse putamus, qualis ipsa est: quocieSi sane sapientis munus atque officium , siquidem illa vera sapientia est , de rebus incorrupte iudi-Care : Ut non Sine magna ratione divinus ille Plato in ea re summum studium collocandum putarit. Ηuiusmodi vero incorruptum de rebus iudicium nulla re melius, quam recta atque prudenti educatione . Comparatur : bonorum autem Virorum consuetudine familiaritateque Confirmatur. Quam rem quum

PHILIPPVs rex noster admodum acute , Ut cetera,

Cerneret, & prudenter conSideraret, curavit, Ut prima tua educatio atque institutio illis viris commiteretur; quibus ad eam rem tua Hispania doctiorem, Prudentiorem , aut. magis idoneum habet neminem.

330쪽

Vt enim paedagogum sileam , virum nobilissimum,& magna in rebus gerendis dexteritate atque consilio praestantem, de quo Satius esse puto Silere , quam pauca dicere: profecto litterarius institutor morumisque tuorum formator HONORATUS IOANNIVs quum

ad generis antiquam nobilitatem exactam linguarum peritiam , disciplinarumque Cognitionam attulerit, atque insuper longo usu rerum Summam prudentiam Comparaverit, omnium consensu dignissimus habitus est, qui teneram istam tanti principis aetatem litteris , optimisque consiliis atque admonitionibus infirmaret. Quem multo ante LUDOVICVS VI VEs , vir summo iudicio vide quantum animorum praesagia Valeant) in scriptis suis ad maxima quaeque divino consilio natum esse praedixerat. Vtrumisque igitur institutorem tuum patienter ausculta; &utriusque praeclaras admonitiones atque Consilia alta mente repone : ne dubita , facile quidem Clarissimus atque maXimus evades. Avi praeterea atque parentis tui excellentissimorum principum exemploda operam , Ut Cognitos habeas atque perspectos, ®ia foveis benignitate , quicumque in amplissimis tuis regnis religione , probitate , prudentia, Consilio, peritia rei militaris, scientia gubernandi, aut denique bonis quibusque artibus valent plurimum. Hi enim, quum res poStulaverit, magnis negotiis tuto admovebuntur : hi magnatum copiarum instar hostibus tuis terrori erunt : hi regni splendorem &maiestatem rebus maximis praesecti amplificabunt. Denique raras istas divitias opulentissimi quique reges iar agna ratione tibi invidebunt. Horum similes tacite invenias in tuis regnis , in quibus divino beneficio ad omnes bonas artes multi maxime idonei quotidie nascuntur r praesertim Si te senserint si

milibus delectari , eisdemque bene Velle atque fa