장음표시 사용
31쪽
action:bus promerendam,sibi viderit in praemii quoque iucunditate consociatam, S gaudebit indubie videre in conlocori g. lationssociam , quam in labore vitae habuerat murutra a .aiaque adiutricem.Ex his ergo manifestum relinquitur, quem ----admodum rationalis anima aeque atque caeterri substantia- . res formae,materiam appetat atque desideret. - De priuatione,ut est principium quouam transmutationis r
Voniam aute sicuti iam diximus sorma perficit ma
teria & ad omne sorma est materia indisserens,penitus ex se indeterminata,adeo ut quaelibet materia Qmnes omnium reru formas suscipere per successione nata sit, qua-ν, a. o.quamuimul eas continere neu ueat.hinc fit,Vt maturatae . a ' -- terminate Qualibet sorma desideret & amet.Vnde& prssen
csse tem forma atqΠiosollata materia amat,& seruare eam abnque fastidio cupit :& tamen quoniam indeterminata est, eas quas no habet,similiter desiderat,atq, conatur habere,& genuino quoda natiuoq, conatu ad eas tendit,cupitq, de fomma tra sire ad forma,quasi hac ratione suae quaeres imperfectioni mederi. Atq; ita fit,ut collaboret ad eius sormae qui habet destructione,dum alia quaerit,quae hanc est expulsura qua habet.Et licet non hoc per se intedat, conseques tamen est,ut adueniente forma alia, prior licet persectior emigret, atque abscedat: atque ita per accidens,dum ea desiderat acquirere forma qua non habet,se ipsam priuat ea qua his Dat.Sane materia omnes pariter formas, si id fieri pollet,libenssustineret,optare q, s seri id posset impleri simul om. Q nibus:sed formae plures se pariter non copatruntur de vii mis rerum formis loquimur sicut nec pluriu sigillorum impressiones pariter in ea de massa coexistcre valent.Atque ita adueniente una,necessario pellitur altera. ARAExhis tet, mndmodum priuatio formλrum absentium in materia, - ' π videlicet quas ipsa nata sit habere, & au no habet, causa Quaeri sit quare festi Himentur,&materiarer naturalium de forma transeat in forma. Qui ob cauum di- ξt Psillosos Cus,priuationem conari ad malenctu rei. α' de hinc est, quod vulgo priuationem tertium principium 3nunt tras utation re si enim maia
sein is aliis substanJ1libus caret quas non Irabet, &' nata ea habere, hinc est, quod ad Goendit desiderio, quas
32쪽
ton habet , sicque per se ad nouae formae aequisisonem, ae proinde ad noua rei generitionem tendit,pei vero
ad prioris formae amissionem, atraue ex conseq unei prioris rei malefictum & eorruptionem.Non debet tam n priuatio illa principium dici remin naturamim , sed ta, ni principium transinutationis rerum naturalium. N curo rem L . , am substatialiter compon)t,neque in re maἡ t, post uam generata est: sed quoties res aliqua generatur, priuatio illa abiicitur,quae ad prioris maleficium machinata fuit. Quem admodum cum insubiectum quodlibet habitus introducitur privatio elicitur,cum nequeant opposita simul inesse eidem. Vnde cum principia rerum naturalium ut supra patuit res ipsas naturales debeant constituere atque substatialiter comis ronere,manifestum est,priuationem non esse dicendam prin
eiprum rerum naturalium. Transmutationis tamen earum
principium,ratione supraposita poterit admitti.Ω-omodo intelligendum, priuationem es transmMatiunn Principium,m ad rei maleficium eoneri.
CVm vero in praecedentibus diximus de priuatione,quda
ipsa ad maleficium rei instinetur:& de materia, quod μ λ eonetur atque laboret ad novae sormae acquisitionem per accidens ad veteris expulsionem. 8c rei perditionem: n mo ita intelligat quemadmodum verborum ficies sorsitan praetendit quasi privationem dicamus vim aliquam habere si ' agendi,per quam ipsa conetur & operetur rei naturalis com A si ruptionem, ut materiam virtutem aliquam activam similem habere,ratione prauationis, per quam ipsa aliquid effi- ciat ad formae unius expulsionem, & acquisitionem alterius. Quo enim pacto privasso ipsa quae ens verum non est,sedentis potius priuatio,& non existentia tantum forni in subiecto apto eam habere poterit ullam habere activitatis estucaciam Sed & de materia iam supra declaratum est, agendi
virtutem ei minime competere, neq; generare quicqua aut corrumpere, que destruere nosse,neque producere. Quod
ergo de priuatione dictum est,eam ad rei maleficium nrachinari,in ligendum est secundum occasior iam .si quidem privatio formae substatialis in materia ipsa est oceaso,ob quam corruptioni res est obnoxia. Quod ex eius diffinitione facile intelligi potest, quae est haec:
33쪽
u DE PRINC. RERUM NATUR FGrma priuatis est, non existentia eis insubiecto
ram habere nato. Quemadmodum caecitas,carentia est di non existentia visus in hominis oculo, qui aptus est potentiam talem in se ha 2 Ρr' Π itaque modo quoniam materia apta &nata est ha -- γγ v mori, qu1mlibet sormam. non tamen habet nisi unam sub η - - .n existit constat aliarum otii nisi sormarita aesie priuationem.Et quoniam sic quamlibet aliarum aeque habere apta est et nata, atque unam hanc pro tempore inexistentem, hinc fit occasionaliter,ut quacunque virtute agentis natur , superueniente,si ipsam praedominari contingat virtuti sortinae ipsius quae inhabitat,materia ipsa statim agentis praedominantis impressionem acceptet,nullo utique tormae prioris odio,sed ratione inexistentis priuationis,quoniam videlicet& formam istam quae introducitur non habebat, & habere' apta erat atque atque eam quam tenebat. Vnde propter hae indifferentiam,iuxta virtutem praedominantis agentis, semper ipsa materia par ta est de sorma transire in sormam. farctist- Odemadmodum cillitas,quae in messio duorum regnorum Apropu hosita neu sed quali media & neutra ad utruque eam rem ae est indifferens, propter suam hanc indifferentiam frequenter cotrarios habet siue hospites sἔue dsminos. Vtrutinet enim regnorum illorum praedominari contigerit, non reluctatur ciuicas illa neutra.SςdICHher ex regi Pin eam ingressus suetit stiperuenies autem alter virtute superauerit,victorem suscipiet,pulso alteromon xtique prioris odio,sed ratione indisserentiae, quoniam praedominatus est superuenies. suo modo hac in re dici potest indisserentia illa, causa esse & occasio expulsionis regis psioris .non tamen quicquam incit neque egit i Ili differentiadiub ut ita dicam neutralitas in αὰeprmatione dicendum victetur In in materia corporum coeles uis is fit etiam supradicta
DE coelestiu vero corporu materia dubitari potest, num habeat etia ipsa huiusmodi in se priuationem. Si enim sim lem habere dicatur,videbuntur coelestia corpora corru-moni quoque subiecta, cum sit ista priuatio principiti transmutationis in rebus naturalibus.Vbi autem eadem est ratio,
iam videtur consequi efiectus. Quod vero illa priuatio in coelest
34쪽
ea Iesium eorporu materia ponenda sit,eorum maxime sententiam consequi videtur,qui materia poniit eande specie in coelestibus atque in his inserioribus. Nam si unius eiusdem que speciei sit omnis materia, videbitur,quomodo inferiora istoru materia ex sua natura est indeterminata & indifferens ad omnem forma,& quamlibet apta & nata habere,ea etiam quam nunqua habuit neque est liabitura: ita etia coelestium materiam aptam & natam habere quamlibet sormam,atque ita cu aliis omnibus careat prster eam qua habet, omnium aliarum in ea esse priuationein .Quod si admittatur, questio deinde fiet , cur minus sint obnoxia corruptioni coelestia corpora quam inferiora,& quam ob rem illorii materia non ita de forma transire possit in formam,quemadmodum inateria inset torum istorum. Selastur qMaia prepψια erae eael thul, Ari&μ ιιιι θ ε - tibilitas monil ratur.
DRopositae vero quaestioni responderi poterit,admiurndo V
I priuatione, es uale diximus etia in e re lisi Iueniri materia,neque ruineiIζmIEdui tua fertΣ ipsa rar/- , ne nutus priuationis transire possit a sorma in forma, ac proiade corpora ipsa coelestia transmutationi, qliae est secudum fgeneratione & corruptionem, sint obnoxia.Forme enim subvantiales caelestiu corporum cum sint Persectissimae in insor se mando sita materia sic eam tua pei lectione imolent. &Πἰe e
se indifferentem lalidissima dispositione . 1 talitatibu stabiluit, tamque poteres sunt ad se s stis miti sita qua ab initio creatae sunt materia, ut nullia sit agens
nTturale cieatu tantae virtutissiluod adueri usib sarsi aliqium pollit pro te. e. Neque patiuntur in suam quam inhabitant inter a , Ila omnino extranea impressione ullo pacto repugnantem iutroduci:atq; ita propter sormς persectione fit,vede sorma in formam transire non possit materia. Et qui de rectius videtur, c lationi magis cossentaneu,ve coe orti impassibilitate & incorruptib l:tate assignemus ex parte formet,qui ex ip a natura materiae. Quod ut intelligatur clarius,suprapositam libet analogia resumere. Ciuitas enim illa indi Gr nx se neutra, Qua capite XXI i. yropoluimus duorum regnorum velut mediana,tametsi ex se sic indifferens re neutra, & iuxt. Praedominantis regni virtute, teporis successu,nunc huicinuόc 2
35쪽
illi subiicitur,transitque de domino in dominum . eotest tamen,si praepotentem admodum resem contigerit illam oecupare,ita validi stimis turribus,arcibus,castris, muris, vallis& firmissimo prςsidio muniri,diligentissima quoque adhibita custodia sidelissime obseruari,iam utique potenter, plen' ter,& valide,ut spes vltra no videatur contrario domino aliquadose posse illius potentiae praeualere.Quod ubi suerit, ciuitas illa quae primum erat indifferens& neutra,atque etiamnum quantum ex se talis permanet,per virtutem mimam,scsortim mam munitionem occupantis & praedominaris, facta est modo quodam eius iam regno & potestati addicta.Neque poterit ultra de domino transire in dominum,aut de regno ad regnum, non utique ratione ipsius ciuitatis,sed ratio 1 h n ne occupantis,cuius potentiae nimiae non videtur spes ut alia quando potestas contraria resistat.&e sane vile coelesti ma- Ο 's teria dicendum, propter persecti op ta di putentiam maepotentissima inforniatm--α data est ab initio, eam de forma in formam transire non pcis quoniam agem na- . turale deest, quod illi possit vel aliam imprimere, vel suam
'. Soluit superius obiecta ratis.
si A D rationem vero qui in oppositum obiiciebatur, pro-
1 ponentem , ubi essem est cissa eii A mema Consequio hssectu m trespondebitur non esse nisi occasionem *milem in coelestibus &inferioribus,cum priuatio ut supra dictum est ncm fit vera causa perae essectiva ipsius transmutationis deforma in sormam,sed tantum occasio, & causa sine qua non.
Nisi enim in materia priuatit, format qua a s ritu M. Aeni τὰ nisi eas es et apta habere alias non habet nunctuam deis matransinutaretur ad sormam. Atque eatenus dicItur priua tio occatio esse,& causa tantum sine qua non, ae cosequetermincipi u quoddam trasmutationis huiusmodi. C steru huius transmutationis vera & efiicientem caussam diximus esse agens naturale,quoa Ern aumiri in in I presst 1Lnes forinae existenti cotrarias. forma'.qDn ipsem villi introducere conuenietes imprimitist male a sicq: ei det forma transire facit sua activa virtute in forma. Ouauis ergo eade admittatur occasio trasmutationis in coelestib' atq; inferioribus istis, nota me est causa eade.no est aut nectae,quocietaq; eade occur
36쪽
fit oecasio siue eade causa sine qua no,ut ide ponatur effecthqueadmodu securis acuties occasio quaedi est, & causa sine qua no sectionis ligni.No enim secaret securis,nis acuta.NO est tame necesse , ut semper fiat sectio,donec est securis acu- ta:sed veram causun adesse oportet, di sectionem essicietem hoc est,ipsum secantem priusquam fiat sectio. Vbi aute desuerit secans,quantumuis acuta iaceat securis, non fiet ligni sinio Ira n ira , vita inueniri nullia pota si, quod effectum eiulniodi producat in eoelesti matella nempe ita mutationem in formam aliam, nihil proficit occasina L. Nihil eniin prodesse valet eraesentia causae lineilua non qui desuerit causaqiue est: ctum tum operetur. Muomodo im nullam patiantur corporum eristium miseria ineo et od is firma non transeant in formam.
SId videri sorsitan poterit vim pati coelestium materia,&violenter cohiberi a formis, ne transeat in formas abra. Cum enim ex sua natura dicatur materia cupere transitum de forma in forma,si ab hoc cohibeatur atque impediatur, -- videtur id non carere violentia. APParet autem inconueuiens admittere perpetuam talam in nobilissimis talis
r2 ribus violentiam. Verum diligentius attendentes . comperiemus coelessium corporum materiam prorsus nul- Ob Gρ lam vim a suis formis perpeti imo quietem bonam & stabi-so tρ. τ' litatem congruam sic eam accipere:id quod supra positae '' facile monstrat per similitudinem.
Onomodo enim ciuitas illa ex se indisserens & neut aullum patitur violentiae incommodum,ex eo quod potens 1 L. U . 'le imperator sic eam sibi firmat munitionibus validis atque diligenti et iodja,ad eum modu que m lupra Ap essimus. imo magis quietem dulcem & bonὸ coni motas auitur. duio a pereetua illa instabilitate liberaturi stabili mansioe in ipsa habitantis imperatoris ornatur,ditatur, pei ficiturque
lesti violentia cc in per marisi Poin tota linabitante eth inficit, Liate eiusmodi liberatur, Per-
sectistiani, qualitatibuq di nobili dispositione semper plenis sma, eo quod nobili sitin an ut si imarum sit habitaculum. Ex imperiectione enim est,quod ita instabilis existem materia , semper quaerat de sol matransire in Brmam. Neque
37쪽
'τ' .male puerorum cupiditati, materiae hoc desiderium potest ' ' φ comvarari suos videmus nonnunquam ea Quae in manibus beta siue cibaria,sive alia quaelibet, proiicere, ut alia quae rte porristuntur, item apprehendant. Neque raro panem aut ornes abliclunit e mauivus, ut Iapidem aut carbonem aut aliud vile quippiam apprehendant. Quorum cupidae inis stabilitati parentes bene consulunt, neque vim ullam eis f ci une, dum pro cibo quem tenent, aliud nihil apprehendere stabilita, eos sirimit Sic Rae E materiς si equeinter eueniti lina si1a la-st, bilitate seis uer transire eestiat, pro forma nobilissima.& f. pei fictioribus qualitatibus sub quibus itabat, tormam imperfectiorem & viliores alliolitiones Ili recipiat, cantillicani, AEsepico non admodum dirimilis, qui pro carnis umbra spieu quae videbatur in aqua maior,carnis subsantiam fibi permi- sit desntibus okeiflore Hid vero instibilitati dum sernia cinis, Iesiis lita perfectione medetur,non Ium vim non cima teriae: verumetiam quiete bona eam perficit,& maeno amcit. henescio.
Quςmagmodum tarpora glorifeata post reserrectionem μbμι- formis sempiterna atque dulci pima quiete requiescunt.
Vod autem nunc de materia & formis coelestium eo
porum diximus, idem etiam de materia in homini- ,rificatis post factam resurrectionem dicendum vid tur,nulla videlicet violentia eam a suo illo transitu in varias
Q Vormas cohiberi, neq; violenter detineri, sed quiete summa iaci ς' atq; dulcissima ex immortalitaris dono sub suis quamq, sor
- mis ita firmari atque stabiliri, ut nullo amplius transitu perdere valeant quam habent, vel quam non habent acquirere. In hoc tamen est cons deranda diuersitas, quod in coelestibus corporibus, formae ipsae ex sua persectione naturaliter, ita materiam quam informant, perficiunt atque stabiliunt, Vt extraneam impressionem recipere non valeant. in hominibus aurem post resurrectionem futuris gloriosis, non ipsa naturalis animae virtus hoc praestabit, sed Dei voluntas S bei placitum, ita ut in beatorum corporibus hoc sit praesti, tura gratia, & Dei bona voluntas, per immortalitatis domum gratuitu, quod coelestibus orbibus ipse naturae amor,
Mundum primam cotulit institutione. Et quidem quod d
38쪽
damnatos attinet,quos etiam necesse esit iuxta Iaeratissimae catholicae fidei confessionem tuba canente, in suis eorporia r c bus ad iudicium & ultionem exurgere,si in eis ponamus violentiam perpetuam,nullum sempiternum videbitur inconueniens,illic nimirum, i horror & terror:nullus vero ordo zέν inhabitat, ubi diuinae voluntatis iustitia, violenta quae natura perpetuo non sustinet suae diuinitatis potentia ad H nem eis in aeternitate substentabit. Caeterum, in corporibus beatorum gloriosissimo illo immortalitatis dono ex diuini conspectus consortio factis immortalibus, dulcissima utique
pace & quiete suauissima nihil dubium est quiescere pauper
culam ex se & egenam illam materiam, cum sua hospita ra- tionali anima, cui ut in peregrinatione laboris olim fuerat ministra,ita in patria dulcissimae tune beatitudinis erit socia. si enim potest coelestis corporis forma ab institutione naturae , suam quam ictabitat materiam in se stabilire, eamque , in pace & quiete perpetua possidere poterit S hoc rationalis anima in deum iam absorpta, cum plenitudinε acceperit inhabitantis in se diuinitatis, ex Dei voluntate, eam videlicet
quae illi restituetur habitationem, stabilem sbi atque perpetuam seruare,sicque sibi firmo laedere &solidissuna cohet
tione connectere,ut ultra ab ea pelli non possit. Similiter rein impiis,ad aeternam exercendam vindictam,colligationem hanc faciet iustus ille ultor, ut perpetuis tormentis di suppliciis inaestimabilibus,vltra a corpore antina, quantumcunq; desiderauerit, separari omnino non possit. Diis quidem ad gloriam aeternam, ut ab ea ad quam semel ad musti suerant, beatitudine non possint excidere. His vero ad sempiterna supplicia, ut cruciatibus diabolo & minisses seius ab initio Praeparatis nunquam valeant abesse. Et hactenus quidem quae de rerum naturalium principiis, ad omnipotentis Dei notitiam & gloriam conducere videbantur, pro nostra par
uitate tractauimus .Proximum est,ut ad earum causas utcun
que explicandas,altero libro,transeamus, si prius in ipso libri huius termino,ex iis quae diximus,laudis quale q, canticum cecinerimus altissimo rerum omnium domino, qui super omnia vivit benedictus in aeterna secula. Amen. Finit ad Dei omi
39쪽
clusionis terminum,primo & optimo rerum omnium principio. COUtebor tibi domine in toto eoiae meo, meditabo in εχ -b-s mirabilibus is s. Non est sim lis tui in diis domine, essecundum opera tis T solus inhabitas aternitatem eum 'm genito tuo, insincto stiritvsemper perfelns atque beatus. ω tibi opus non erat, ut sedaeres in eo : terra vero σ uniue D et sunt in ea, quem tibi usum Habere poterunt, qui rebus nutabi indiges Quia voluisti, quando morusiost vo pi,ita verta dixisti,tπρrrexit uniuersa hae machina,magna nim s. Ecce non es in omnibus gentibus vir indushrius, aut potens a rifex, vi sus,iet de nibila vel puluisculum rerre. o autem ex nihilo fecisti quacu se nostris sunt obiecta sensebus,molem magnam valde.
Sub materia,non ex materia tan uisti bae omnia,seum iniqua rondus librans. Materia quidam eognata erant,er indiuisaformarum autem varietate separasti ea. Ω-m unico opera demonstrare nequisti infinitam pulchritudi-vem tuam, rimis se rerum steriebus,mti manifestam fac res. arcta modo in boe mirabios dulcedo sapientia tua, d sic diue sillima natiuo nectis amore. Et qua per sese inimica videntur,tuo iussu, inseparabiosent congrutinata dilemone. Ver e magnus es tu, er faeiens mirabilia, tu es Deus solus errator
omnium,ereator earli Cr terra.
Tibi sob laus, honor, er gloria, tu es se,s adorastas, doni mus noster. Vt quid dominaremittis alienis honorem tuum, Cr quare eum
praeripiunt tibs ereatura tua,qua adorantur in tems Intende ait visitan las omnes tentes, agnoscatur gloria nomiam super omnem terram,ut non deficiat laus rua de ore nepoto piternum.
GAVia patri Crfῖο er spiritui sancto. Sicut erat in principio, nune, er semper, o in sola secia
40쪽
MN a quod creatum est, aliquam necesse est suae existentiae habeat causam, etiam a gelica ipsa, licet nobilissima creatura. Omnia siquidem quae creata sunt,manifesta est ab eo qui ipsa creauit atque effecit, suum esse accipere, & suum eSctorem suae ex, stentiae causam habere. Necesse item est ad finem omnia ordinari,propter quem creata sunt, x ad suam sin uia existea iam perducta. Atque ita quidem effetentem & finalem raum, omnia quae sunt creata & visibilia& inuisibilia, spiritus di corpora, necessum est habere. Ceterum res corporeae, di naturales, praeter supradicta duo causarum genera, coninspiciuntur& alia duo requirere. Materialem causam dico ex qua constent, & formalem per quam suam accipiant existentiam. Et de his quidem posteriorib usin priori libro, quatenus principia sunt rerum naturalium, coeptum est d terminari:propter quod non ita prolixa nobis praesenti hodlibro de eis facienda erit determinatio,nisi quantum ipsa causilitatis ratio exposcet. De prioribus autem duobus proliator rectat tractatus. Ad gloriam ergo eius qui est omnium causarum prima atque nouissima,ae N ω, principium & fiois
omnium, ex materia componens singula, & suis forinis in sua exissentia ligans uniuersa, rerum illarum iam aggredi mur determinationem. Donitio cause, π quomodo ab occasioneseparanda eos .
C fusa definiri solet ad cuius ese consequitur C s
aliud. miis prior. Qua definitione indicatur, omne illud esse alterius causim,quod ei quomodocunque dat esse, siue Ut fit,aut a quo
hoc alterum accipit quomodocunq; ut sit.Quemadmodum sexempli gratia ad Dei esse consequitur omniu esse creat is