Venerabilis servi Dei Bartholomaei Holzhauser ... interpretatio in Apocalypsin. [With the text.]

121쪽

108 Cap. o. v. s. quorum gyrus denis stadiis num raretur, ut eo citius fa-mB necarentur; quod totum opus completum fuit intra triduum celeritato plus quam humana, ut adimpleretur dictum Christi Luc. Cap. l9. Venient dies in te et circumdabunt te inimici tui vallo, est coangustahunt te ete. et non relinquent in te lapidem super lapidem. Quod et factum est; nam sunditus evertit Titus urbem Jerusalem, quando occupaVit eam. Eι qui se bat super rim h. e. Flavius Vespasianus, qui anno Christi M. obtinuit euhernacula Imperii. Filius vero anno Christi γ9 ohsidens, et in potestatem accipiens Jerusalem, et gentem Iudaeorum: habebat stateram in manu sua h. o. divinam justitiam, quam opere eXequebatur; siquidem ex ordine divinae justitiae processit, quod per silium gens iudao-orum, same, gladio, et captivitate perierit miserabiliter in vindictam mortis Christi, et inauditae malitiae, et crudelitatis silao Luc. 19. quod ipsum tamen erat, praeter intentionem Titi, et eXercitus sui. qui propter aliam causam Uenerunt contra judaeos, h. e. propter rebellionem contra Imperium Romanum cui patet ex Josepho, de Bello Jud. ideo

dicitur: habebat stateram in manu sua, Qt non in mente;

nam exequebatur opus divinae justitiae, modo praedicto, permanum enim opus intelligitur, quod per eam esticitur. Et

audiri tanquam vocem in medio quatuor animatium, dicentium: Sequitur in his verbis sententia condemnativa divinae justitiae ad specialem poenam, ob speciale delictum judaeis iussi-gendum. Et auatri tanquam roeem, scit. divinao justitiae in medio quatuor animalium, h. e. do throno Dei, in cujus circuitu quatuor animalia esse dicuntur tam in militante, quam in triumphante Christi regno. Dieontium, quia quatuor animalia loquebantur dictam divinae justitiae sententiam; utpote summi Archica1icellarii Regni Christi. Ex quo confirmatur, factum Titi contra Judaeos ex ordinatione divina processisse. A Deo enim solo procedit malum poenae. Amos C. S. Si erit malum in civitate quod Dominus non seciti Bilibris resetiei denario, et tres bilibres horaei denario ete. ad intelligendum haec verba, notandum 1 mo ex Hugono Floriaeensi de fine belli Romani contra Judaeos, qui sic dicit: Fessi deniquo

Romani multa caede, quaerebant. quibus captiva mancipia venderent, sed quia plurimi venales, et pauci emptores inveniebantur, non desuere, qui triginta mancipia uno numismnte mercarentur, ut sicut Dominum emerant triginta argenteis, seu denariis; sic econverso denario uno triginta Diuili od by Corale

122쪽

P. VI. r. 7 , S. Iosvendoretitur Judaei. 2do Notandum, quod bilibris ait nomen compositum ex bis . et Iibra. quia continet duas libras. 3tio Notandum est, quinque Judaeos designari per unam libram, eo quod o libri Moysis ab omnibus recipiantur. Alios libros Iudaei non recipiunt, qui dicuntur Saducaei. 4to Pertriticum intelligi fortiores, aptiores, et nobiliores Judaeos, per hordeum vero, quod est vile granum. viliores, Et sae-cem populi. 5to Per vinum, et oleum designari Christianos, qui non fuerunt laesi per exercitum Titi. Nam ante ejus adventum Cliristi alii habilantes in aerusalein. st in Judaea, monitu Angelico transierunt ultra Jordanem in civitatem nomine Pellam, in reo no Agrippae existentem, quae confoederata erat novi avia. Vinum enim metaphorice signi-fieat Charitatem Dei, et oleum cliaritate iii proximi. Hinc dicitur bilibris tritici, li. v. decem Judaei principes uno denario, et Dea bilibres hordei li. e. trigiti tu ex faece plebis Judaeorum uno denario vendebantur. Et vinum et oleum Christiani acii. aervati sunt. V. Vera. 7. cum Uemisset Syiuum quartum, aurininoeem quarti animalia. uicentis: eni eι riae. Vera. 8. M ecce equus yalliatis: et qui se has super

eum, nomaen illi mora, et infernus Fequebatur eum, et aa-

a esι illi polestas aver quinuor parteη terrae, intersicere gladio, fame, et morte, et be3liis terrae. Victa, et deleta gente Judaeorum, saevisaimo JEau Chri uti, ovi nivinque Christianorum hoste. aequitur secunda principalis persecutio. Et bellum immane contra Christianitatem a Domitiano motum. Et eum aperuisset Sisutum quartum, amiari nocem quarti animalia, dicentis: Veni. et viae. Haec est ipsa met S. Joait nis Evangelistae peruoria, abstractive sumpta, prout acit.

quartum dignitatis locum obtinet in regno Christi militante,

et triumphante, et tea timonio suo corroborat Evangelicam veritatem.

Et ecce Equus, qui est populus Romanus, pallidus dicitur, eX metu et Tyrannide Domitiani, principia erudelia, et avari; tu enim eo processit vesaniae, ut se Deum appellari jusserit: praeter a magnam partem Senatorum, et aliorum nobilium in exilium misit, et interfecit, imponens eis crimina, ut sic raperet eurum bona; unde caeteri iam Romae, quam alibi orant in magno timore positi, De similiter eis sieret: et quia timor membra exteriora maxime

iaciem) pallida reddit, dicitur, et describitur Imperium Ro-

123쪽

lio Cap. VI. v. S, 9, 1ο, II. manum pro illo tempore Equus yallidus. Et qui sedebat super eum, h. e. Domitianus Imperator surgetis ad Imperium A. Christi 81. Nomen illi mors. lmo active, quia, ut dictum. plurimos innocenteu interfecit, potissimum vero Christianos, contra quos secundam movit persecutionem, portio et haerea Neronianae crudelitatis. 2do Passive, quia et ipse sinaliter intersectus est ex insidiis a liberio Clementis Consulis, quem antea impietati a praetextu damitarat, et aieriua memoria deleta suit. Eι infernus aequebatur eum. Quia ex subitanea hac occasione moriens in impietate alia alatim raptus est ad poenam inferni infelix. Et data est uti poteatas aver quatuor partea terrae, in quibus tunc dilatatum erat Imperium Romanum. Inter fleere olauio, fame, et morte, et bestiis terrae. His verbis designatur crudelitas hujua persecutionis, ex varietate tormentorum, et diversis generibus mortis. linum Est intersseere gladio: Νam in omnibus Romani imperii partibus multi Christiani fuere gladio occiat, jussu , et mandato ipsius. 2dum fame, quia plurimi etiam in

carceribus fame cruciati interierunt. 3lium ansete; Per hoc significatur diversus et universus modus, quo afflicti sunt. et oecisi Christiani, acilicet suspensione, submersione, combustione, austocatione. 4tum Et bestiis terrae. Innuitur his verbis specialia crudelitas, qua dolectabatur plurimos Chr stianos hostiis devorandos per risum, et ludibrium eX- ponere. Ostendunt hoc historiae ecclesiasticae, Martyrologia, et vitae Sanctorum.

l. II.

Vers. 9.L. Et eum aperuisset Sigillum quintum, vidi subtus a tars animas interfectorum Wopter Verbum Dei, et promer te stimonium, quod habebant. Vera. 10. Et elamabant voee mayna, dicentes: Usquequo Domine, Sanetus et verus) non judieas, et non vindicasaansumem nostrum ae iis, qui habitant in terra PVera. 1 l. Et datae sunt illis sinsulae stolae inaes et vietum est illis, ut requiescerent adhuc tempus modicum,

nec commeantur eonferri eorum, et fratres eorum, gui inte

siciendi sunt stetit et illi. Ex apertione quinti Sigilli sequitur

124쪽

P. VI. v. s. iii continuatio persecutionum in Christianos, quae a Traiano Imperatore duravit usquis ad Diocleetialium annis ducentis. Anno enim Christi M. ad Imperium pervenit M. Ulpius Traianus , natione Hispanus . qui tertiam exercuit perseeutionem contra Ecclesiam Christi; cum enim is putaret, a Jove ae adeptum Imperium, quem devotissime coluerat, et alias esset superstitiosissimus in colendis idolis, primus ingessit senatui de Religione patria. seu antiqua eonservanda, multiplicabantur enim tunc Christiani ubique terrarum, spernebanturque idola, et vietimae non inveniebant emptores, Oracula etiam tunc pleraque obmutescebant, ut testatur quoque Juvenalis cum Plutarcho. Et hoc ipsum occasionem praebuit

tertiae persecutioni in Christianos. Sub Adriano, et Antonino Pio, paululum quievit Ecclesia, qui nullum publicum edictum contra Christianos ediderunt. Anno Christi 161. laetus Imperator M. Aurelius Antonius, quartae persecutionis excitavit procellam contra Ecclesiam Christi, quae absorbuit Polycarpum. Justinum, et alios plurimos Christianos. Suh Commodo Antonio Aelio. Pertinace, et Tito Juliano iterum Eeelesia habuit aliquam quietem. Anno Christi 193. ad Imperium veniens Septimus Severus, quintam movit persecutionem contra Christianos, in qua occisus S. Irenaeus, quae atrox fuit adeo, ut nonnulli putaverint, illum esso Antichristum. Antonius Bassianus Caracalla; Macrinus, Heliogabalus, et M. Aurelius Severus nihil contra Christianos tentarunt. Anno Christi 235 aurrexit Julius Maximinus sextae persecutionis auctor, ob gravem, ut creditur, invidiam contra familiam Alexandri. nam . in qua complures fideles versabantur. Anno Salutis 24s. Decius, Christianorum acerrimus hostis, septimam movit, quam persecutionem permissam a Deo ob corruptam Christianorum disciplinam luculenter S. Cyprianus, Oculatus testis, libro de lapsis demonstrat. et sic disserit: Tormenta venerunt, et tormenta sine sine tortoris, sine exitu damnationis, sine solatio mortis; tormenta, quae ad Coronam non facile dimittant, sed tam diu torqueant, quam diu deficiant, nisi aliquis divina dignatione subtractus inter ipsa cruciamenta pros cerit, adeptus gloriam non termino supplicii, sed veloeitate morion di. Et Gregorius Nyssetius in Thauinaturgo: neque aliud, tum publicum, tum privatum agebatur quidquam, aut nullum ponebatur studium ab iis, qui tractabant publica, quam ut obsiderent eos, et punirent, qui fidem sequebantur. Erant autem non solum minae verborum terribiles, sed cum

125쪽

112 Ca P. VI. v. s. iis varius apparatus suppliciorum, nullum non afferebant stuporem, et antequam proveniretur ad periculum, metum incutiebant hominibus. Enaes, et ignes, et bestiae, et fossae, et instrumenta ad torquendum membra accoinodata, et serreae in igno cathedrae, et ligna erecta, in quibus eorum, qui persistebant extensa corpora, porrectis horrendis Ianiabantur ungulis, et alia innumerabilia ad multiplices corporum cruciatus inventa ab eis excogitabantur, unumque studium erat eis, qui hanc habebant potestatem, ut nullus eo scelere posset ostendi supserior. Alii quidem deserebant; alii judicabant;

alii vero acrutabantur eos, qui fugiebant; alii autem injectis oculis in facultates fidelium, ut rebus eorum potirentur, praetextu pietatis, et religionis, eos, qui sidem amplectebantur, exagitabant. Haec ille. Ρlurimi tum patria relicta solitudines montium et desertas Regiones peti strunt. Ex quibus Paulus ille Anachoretarum princeps. Insuper in hac persecutione multi abnegarunt fidem , idque duplici modo: quidam enim aperte Diia sacri sicarunt; quidam vero non abnegabant religionem quidem, sed accipiebant libellum a praealdibiis, ne publice Diis cogerentur sacrificare. Anno Christi 254. Licinius valerianus Caesar factus, Oetavam Peraecutionem ex consilio magi cujusdam aegyptiaci intendit Ecclesiae, quae et B. Cyprianum, Episcopum Carthagitiensem absumpsit, ac saeviit adeo haec persecutio, ut Dionysius Alexandrinus apud Eusebium Iliat. L. 7. C. s. tempora illa omnium infelicissima de Antichristo a S. Joanne in Apocalypsi praedicta in Valeriano putaverit esse completa. Λnno Christi me. Galienus nonam movit persecutionem, eam tamen variis cladibus adni otii tua furentem compressit. Ouam tamen postea Anno Ch. 272. Valerius Aurelianua complevit. Licet autem multi Imperatores intermedii suerint inter illos, quorum temporibus multi etiam Christiani fuerunt martyrio affecti; isti tamen dicuntur specialiter Christianorum per

secutionem exercuisse, quia secerunt, et renovarunt edicta contra eos; alii vero non sic. Et haec erat facies Ecclesiae natantia continuo in sanguine Martyrum ad trecentos annos,

quae plane fuit admirabilis permissio Dei contra amicos suos, et Ecclesiam sibi tam charam. Unde sequitur clamor, et admiratio Sanctorum Dei subtus altare, ut videbimus. Vers. s. Et cum aperuisset Sisillum quintum permittendo praedicina persecutiones, quasi continuas, Vim imaginario, et tu spiritu) subtus auare animas interfectorum h. e. Mar- Diqitigod by Corale

126쪽

έν. VI. r. IO, et I. Ita tyres interfectos, eoquod ibi orant corpora eorum; est ab milis modus loquendi, sicut Exodi C. 1. Omnes antinae, quas egressae sunt de semoro Jacob, h. e. hoinines. Temporibu4 enim Imperatorum istorum non serant Ecclesiae, nee altaria stabilia, sed in occuliis locis et potissimum in Martyrum cryptis, in quibus eorum corpora sepseliebantur, erigebantur altaria lignea, unde dicitur, quod viderit subtua cutor . animmas interfectorum, propter Verbum Dei. uuantum ad Do-etores, qui fuerunt Martyrio assecti propter praedicationem Uerhi Dei; et testimonium, quod habebant, quantum ad sim plices Christianos, qui necabantur, eoquod nolebant nogaruchristum, sed magis protestabantur, et affirmaban L he tu ipsum credere. Vers. 10. Et clamabanι roes mayna. Est vox moralis clamoris bicut Gen. C. 4. dicitur: Ecce vox sanguini a fra tris tui clamat ad ino de terra) quae ex effusione Sanguinis innocentis sequens eo magis clamat ad Dominum Deum, quo major, crudelior, et diuturnior est impiorum persecutio, et potestas, sicut temporibus illis erat nimis crudelis, ex nimia diuturna. uinc subditur: Usquequo Domine h. s. qua' diu permittis, Domine, sancitis, et τerus, h. e. qui tamen eηjustus, et scis, et vides nequitiam impiorum contra irinopen, tes saevientem. Continent haee verba admirationem majgnam de voluntate Divina, quae permisit Ecclesiam albi iam dilectam, et tam Salictain trecentis annia natare in Sanguinutot millium Martyrum, et praevalere impios. Ε hoc sancto, rum statu discamus, et nos aliquid pati pro Νοmine JΕ p. et dilectionis divinae mensuram non θηsa semper in sonSDelationibus, et prosperitatibus, sud in multis tribulationibus, persecutionibus, et vilipendiis hominum supor terram, Da

quequo Domne sSanctus et ver ) non judicas et nou pindicaa AEanguinem nostrum aes iis, qui habitant in terra ' h. v. de Tibrannis, et eorum ministris dominantibus super terram, Vera. 11. Et clatus sunt illis sinsulas stolas auce ς Per stolas albas intelligitur, et signisicatur gloria a limas, quas unicuique marorum, et sanctorum animae datur ascundη meritum. Ideo additur: Singulae, ut cujusque proemii. et gloriae proprietas designetur. Et metum eae illis, ut requieoeerent adhuc tempus modicum, donec compleantur con3ervi eorum, et fratres eorum, qui inter tendi sunt, stetit et tui. His verbis blande consolatur Deus Ecclesiam suam cujus typum et vi ees gesserunt Sancti Dei Martyres interpellando, Et claman-

127쪽

li4 Cay. VI. r. II, I P. .lo Divinam justitiam, et promittit requiein, quae consecuta Est lempore Constantini M. Et aietum est illis h. e. Acceperunt responsum divinum, lino: Circa Ecclesiam militantem, ut requiescerent in patientia, submittentes se divinae voluntati, cui ab aeterno complacuit, ad majorem gloriam servorum auorum haec permittere. Adhuc modicum tempus. li. e. persecutionis ultimae, quae fuit omnium saevissima, mota a Diocletiano, et Maximiano, ut infra videbimus. Donec compleantur conferri eorum, et fratres eorum la. e. donec numerus reliquorum SS. Martyrum impleatur, qui dicuntur con- aerei ab uno ministerio Christi, quo ipsi conservituit. Et fratres a cliaritate, quae est in Claristo JEsu; qm interficiendi stunt, nempe tempore Diocletiani, in ultima persecutione; Sievi et illi intersecti sunt praecedentibus persecutionibus. 2do: Quoad Ecclesiam triumphantem, dictum est illis,

ut requiescerent corpora eorum in monumentis se tis adhuc

modicum, nimirum usque ad extremum judicii diem, quod dicitur adhue modicum aeternitati comparatum I. Joannis C. 2. Filiolit Novissima hora est; tunc enim ii resurgent corporibus gloriosis, et sic habebunt secundam stolam, quactost gloria corporis. Donec eo leantur eonservi eorum et fratres eorum, qui intersiciendi εunt, usque od consummationem

saeculi propter Nomen Christi, sicut et uti sunt interfecti.

g. III

Vers. 12. I. Et rivi, cum Ueruisset Sistillum sextum: Et ecce terraemotus mayvus factus est, et sot factus est niser tanquam saceus cilicinus: et luna lota faeta est sicut Sanovis. Sub

apertione hujus sexti Sigilli describitur decima, et ultima persecutio contra Ecclebiam Christi a Diocletiano, et Collega eius Maximiano mota An. Christi 303. Ponitur siti, ape-eiali Sigillo ob suam nimiam immanitalom, diuturnitatem, et quia ultima fuit; duravit autem ad duodecim propct annos, donec Constantinus M. victo Maxentio venit ad Imperium. De hac persecutione Sulpitius scribit: I ac tempestate omnia sere sacro Martyrum Sanguine orbis insectus est, multoque avidius tune martyria gloriοκis mortibua quaerebantur, quam nunc Episcopatus pravis ambitionibus appetuntur. Nullis unquam bellis mundus magis exhaustus est, neque Diuili od by Corale

128쪽

Cap. VI. v. IB. 115 majore unquam triumpho vicimus, quam cum decem anno. rum stragibus vinei non potuimus. Quod spectat ad eorum numerum, qui sunt ea persecutione sublati; si ex unicorneiise totius tot annorum temporis, quo ea post haec duravit, licet deducere rationem; plane in immensum excrescit numerum. Νam in libro de Romanis Pontificibus traditur. uno duntaxat mense numerata 17000; Tantumque abest, ut temperatius post haec actum fuerit, ut ullis etiam, quae subsecuta, edictis aueta persecutio in dies fuerit. Traditur etiam

in una Aegypto occisa esse toto ejus Diocletiani) tempore,144000 hominum. 72000 in exilium esse, ejecta. Nec minor in aliis provinciis strages nisi in quihus Constantinus Chlorus, Constantini M. pater, regebat, qui, etsi Christianus non esset, mitius tamen cum iis egit) nulli quidquam vendero, et emere licebat, nisi quibusdam statuis ubique pansim collocatis, thura prius incenderet, Erantque constituti circa insulas, aquas, et vicos compulsores, qui neque molendi, neque aquas hauriendi potestatem sacerent, nisi iis, qui idolis libassent. Vide Baron. Inter alias vero persecutiones gravissima fuit illa, qua ad libros comburendos, aut eos tradendos Christiani ubique urgebantur. Qui ergo ntrocitat poenarum perterriti, quos apud se habebant, codicea tradebant, traditores voeabantur, quorum ingena fuit numerus; sed props inlinitus illorum, qui mortem potius per acorbissima tormenta elegerunt, quam libros prodere, quorum omnium memoriam una die nempe eda Ianuarii Romana Ecclesia celebrat hoc praeconio: Romae eonimemoratio plurimorum Sanctorum Martyrum, qui spreto Diocletiani Imperatoria edicto, quo tradi SS. Codices jubebantur, potius corpora carnifieihus, quam sancta dare canibus maluerunt. In qua tanta atrocitate persecutionis multi ad barbaros confugientes, licet captivi, benigne tamen habiti sunt, et ritus Christianos libero lotorali exercuere: ut videre est in odicto Constantini pro

Christianis apud Eusebium in ejus vita L. II. C. 15. Vide

Haronium. Item cum tune imperatores penitua religionem Christianam 8 vellere decreverant, a militibus incipiendum existimarunt, ne, cum publica eorum per universum Imperium edicta saevirent, essent, qui obsisterent, armati Christiani. Tota Thebanorum Legio, Duco S. Mauritio a militi-hua caesareis iugulatur: nocte Natalitiorum 20000 Christianorum in templis comburuntur; martyrium patiuntur S. Mar cellinus Papa, S. Sebastianus, Serena Diocletiani uxor, Lu-8. Duiligod by GOoste

129쪽

it 6 Cup. VI. r. Ist. cianus, Vilicentilis. Cliris toplioriis, Blauillu, Gervasiua, Pro lasilis, Cosmas et Damianus, uti iri ii iis . Gorgonius, Agnes, Lucia, Panthaleon. Bonifacilis. Methodius, Clemens, Aii granus, Euphemia, Georgius. Harbara, aliique infiniti, et subversae sunt per totum mundum, et subrutae Ecclesiae; omnes ordines Christianorum trucidati; ita, ut nullum vestigium Christianitatis iii nonnullis provinciis appareret. Die Dominica Paschae, vel Resurrectionis Cliristi Omnes trucidari Christianos, et vastari Ecclesias imperarunt, Virgines Christianas item turpiter violare, et lupanaribus includere conati sunt. Qua de ro ita scribit S. Basilius L. de Virg. Cum serveret, inquit, persecutionis i in in alii las, electae Virginea propteraponsi sidem ad illudendum impiis tortoribus traditae, corporibus inviolatae perdurarunt; in eo scilicet, cujuA gratia id

perserebant, impiorum conatus ab earum Carne irritos arcente, et integra eorum corpora custodiente: Augustae etiam

Vindelicorum Al Ira, publica ante meretriX, cum matre Hilaria tribus puellis, Digna, Elipomia, Eutropia ae tota iam ilia, nec non aliis pluribus iitriusque sexus hominibus ad sidem Cliristi

conversis ibidem una martyrii coronam sunt assecutae. Unde recte sequitur iii textu: II. Vers. 12. Et rivi, eum aperuisset Sistillum seaetum: Etestes terrae motus maynus factus est. Per terrae motum intelligitur maxima commotio, turbatio, concusAio, et convulsio Regni

Christi supper terram, quia in omnibus partibus Imperii Romani ex decretis, et edictis Diocletiani, et Maximia ui, moti

sunt judices et potentes ad intersectionem, et eversionem populi Christiani. Et sol factus est nister, tanquam saccus cilicinus. ωΡer solem designatur Christus, qui est sol justitiae, et lumen veritatis; hic denigratiis est; quantum ad famam Dominis, et etiam in membris suis, quibus imponebatur, quod essent venefici, et magi, et quod hoc a Christo edocti per Λpostolos, aliosque discipulos essent. Sic gentiles, quantum in se, nomen Christi denigrabant. Et luna tota facta est, sicut sun-

suis. Sub luna Eeclesiam intellige, quia sicut luna a sole lueem; ita haec a Christo justitiae sole lumen veritatis accipit, insuper ad imitationem lunae erescit, et decrescit temporibus suis, et haec sub Tyrannide Diocletiani, et Maximiani tota saeta est sub sanguine Martyrum rubicunda: Mactabantur anim ubique terrarum Christiani, sicut bestiae in innumerabili multitudine, ut superius dictum. Diqitigod by Corale

130쪽

vers. 13. Et stellae de coelo erei munt suyer terram, si-eia fleus emittit strosaeos suos, eum a vento mayno movetur.

Sunt hae stellae eminentes in Regno Christi, qui timore mortis et tormentorum inclinati, in idololatriam ceciderunt, inter quon fuit Marcellinus Papa, et plures alii, quamvis hic poenitentia ductus martyrium postea pro Christo Ibrtiter subierit. Et cessavit sub haec Episcopatus Romanus septem annis, et sex mensi hus propter immanitatem persecutionis illius. Sieue fleus emittit strossos suos. Comparantur Christiani Grossia scus ob imbecillitatem, et immanitatem, sicut enim Grossisicus sunt primi temporis sevctus immaturi, et facile cadunt vento magno concussi, ita tunc Christiani non bene in chari. tate Christi radicati, et in patientia immaturi a flanis tunc temporis in Ecclesia tempestuosae nimia persecutionis turbino ceciderunt, et defecerunt. Vera. 14. Et coelum recessit, sieut tiber innotuitis. Per

coelum designatur Regnum, ac Ecclesia Christi, quod dispersum fuit a vento suriosae hujus tempestatis in quatuor ventos coeli, sicut solia libri dissoluta compactura sua. Romae enim cessavit Episcopatus primas sedis, Christiani fuere dispersi, alii abdiderunt se in speluncis, et montibus, et in desertia Io eis, et regionibus. Alii fugerunt ad barbaros. Item S S. codicea edicto Imperatoris, ex quibus doctrina Christiana hauriebatur, comburebantur, dispergebantur, et dilacerabantur, ut dictum nuperius. Eι omnis mons, et Insulae de locis suis motae sunt. Sumitur coutinens pro contento; tanta enim laria hujus persecutionis suit, ut Christiani in montibus, et insulis maris quasi inaccessibilibus, ad quaa confugerant, conquirerentur

studiose quod in aliis persecutionibus non fuit factum) et ad

supplicia traherentur, et in exterminium. Conspirarunt enim isti duo Imperatores cum loto mundo in exterminium totius Christianitatis, ut patet ex supra dictis. Praeterea dicitur:

Omnis mons, et insulas ae Iocis suis motae sunt, nempe per

bellum saevissimum Diocletiani, et Maximiani, quo quasi omnia regna, principatus, insulas et nationes, et munitissima loca in oriente, et occidente subegerunt Imperio Romano, cujus sines ab ortu usque ad Indos, a meridie usque ad Aethiopes, ab Aquilone usque ad barbaros, serasque nationes Sarmatarum, ab occasu usque ad Gensoriacum simul, et Brittannicum Oceanum dilatarunt per se, et suos Collegas. Un eoi sequenter subditur: Diqitigod by Corale