장음표시 사용
121쪽
DISSERT.IV. mam revocando. Argumento est Concilium Toletanum M. Eius - CAp. IU. I laudat caput ultimum seu s. de quo satis multa diximus suo loco , aliisque ex Conciliis lare omnibus decerpit quidquid initis
argumenti suam in rem potest trahere. Longum esset retexere hanc telam viri eruditissimi. ordo celebrandi Concilii a nobis alia latus ex Concilio Toletano IV. & posteriori aliquantum alio illustratus : alloquutiones omnes Catholicorum Regum ς ac dentiam , Tolet. x. que Potam ii causa audita solitarie tantum ,feretimque adunatis
Pourificibus Dei c relictis videlicet Uicariis Episcoporum , Abbatibus , ct Palatinis , qui aderant Concilio , ne Episcopalis flagitii testes fierent a contrarium aperte docent. Ouod tam peris spicue patet ex disputatis in isto capite , ut, si eorum memoria conservetur , nullus duhitem , quin Thomassini opinio penitus abjiciatur.
m. Id silentio praeteriri non debet, quod illis ex Synodis qui- .rox, ἡ hu utitur Thomassinus ad convertenda Toletana Concilia in Coinditi e. di i initia Regni, non obscure elicitur additamentum illud celebre fini veteriem ordinis Romani antiqui a Jacobo Gaietano editi, de quo antear - - Pssu. sum loquutus, corruptam scilicet disciplinam appellans suffragia presbyterorum in Conciliis , quippe quae neque in Hispaniis per septimum seculum , florente inibi disciplina , consueverunt admitti; neque per seculum quintumdecimum tolerari in Conciliis Episcoporum voluerunt. Quumque tum promiserim cor ruptam ejusnodi disciplinam suo loco me exploraturum , occasionem mihi videor nactus esse ex Conciliis a Thomassino lauda-
tis . Ciam eonsilio Servorum Dei, ait Carolomannus , ct intimatum meorum Eoiscopos, qui in meo Reaeno funt eum presisteris ad Concilium ct Synodum congrex vi reo Carolomannus Dux Princeps Franeorum . Ita in Concilio Liptinensi . In Suessionensi vero Pipinus pari modo presbyteros esse voluerat, ut eκ
eodem liquet: Si quἰs hoe decretum, quod .iginti trer Discopi cum allit Sacerdotibus vel Servis Dei una eam eonsensu prine is Fistini vel optimatum Franeorum conssio constituerust. ι;a , . Rςςkx- dum hic esse iterum puto additamentum illud ordinis eexi .. 'e0.ei . lebrandi Concilii , ubi agitur de presbyteris et I uos tamen , ait, fessuros seeum Metropolitanus elexerit, qui utique eum eo judieare aliquid se de ire posunt. Disciplinam hanc singularem
Romanae Ecclesiae, cujus Conciliis non Pontificis electione, sed veteri ex consuetudine Vertices Cleri presbyteri Cardinales intererant , judicabant , definiebant cum Episcopis ; obtinuisse in Hispa Disitigod by GOrale
122쪽
Hispaniis nemo ausit assirmaret vix siquidem Nationalibus in DIssERT. IU. Synodis , seu Conciliis Regiae urbis tres praecipuas cleri dignita- CAP. LV. tes Archipresbyterum , Archidiaconum , & Primicerium id secise comperiet. Nec nisi maxima in ea disciplinae omnis calamitate , Arianorum tempore , aliquid simile deprehenditur in Concilio Tarraconensi , quod suadente necessitate esse laetum corruptissimi clericorum ejus provinciae mores , quin etiam scelera, aperte docent. Hac de re simul decernunt Episcopi cum suo Metropolita Joanne: Ut non solum a Cathedralibus Ecclesii pre1Θ- cine Tare. au. teri, verum etiam de dioecesanis ad Concilium trahant, ct ali- I s. eap. I 3. quos de filiis Delesiasaecularibus secum ad eare debeant . Uerum eos Presbyteros non advocandos, ut cum Episcopis definirent , praesentissimum argumentum est Gerundense Concilium anno post celebratum cui nullus presbyterorum subscripsit. Accersendi erant igitur, ut definita ab Episcopis audirent e quod sane doctrinae potius compendium dixerim , quam disciplinae insuetum genus. Itaque si ne tanta quidem in rerum calamitate apud Hispanos nanciscimur additamenti eius argumenta, quae contra certa suppetunt ex laudatis Gallicanis Synodis , certo certius est, non alibi, quam in Galliis additamentum illud a disciplina veteri abhorrens, accessisse ordini laudato , quem a V i-gilano prosectum iure dixi : quicquid enim additum, quicquid
ademtum eidem sit, summa rei eadem est. Qua etiam de causa mutationes, & additiones reliquas praetermitto , tamquam meo eum in st i tuto minus Deientes . Absit, ut Gallicanae Ecclesiae Praesulibus antiquis vertamus XXVIII. vitio disciplinam contra Canones , prorsusque novam eXcogitatam . Praeterit enimvero omnium neminem , quod florente in ioribu, Domi Hispaniis , atque in Narbonensi Gallia Catholica religione, at- diseiplina re-que Ecclesiastica disciplina et in Galliis, Germaniis , ac Belgicis lxgy0 me um
ex aduerso sensim collabens , ac denique sub Ebroino , ac ceteris 'majoribus domi utraque ad incitas redacta, Pontificis Zachariae,ae Bonifacii Moguntini aevo , Ecclesiam illam ad extremum miseram constituerant. Id testatur Hinc marus: Tempore, inquiens, Di f.ε.cap. I s.
Cur oli Frincipis, quando propter discordiam , ct contentionem de Frineipatu , inter eam ct Raaea redum , ct frequentia se eivilia, imo plusquam eivilia , quia intestina , ct parricidialia Bella in Germanteis ct Belateis, ae GaIlicanis provinciis omnis
religio Christianitatis pene fuit alolita, ita ut Episcopis in paucis locis residuis Episeopia lateis donata O rebus divisa fuerint. Disitigod by GOrale
123쪽
DisMRTIU. Testisque oeulatus Bonifacius Zachariae legatus pessimam hane Cap. IV. Ecclesiae conditionem describens Pontifici: Franei enim, ait, ut
M. Bo .ep. seniores dicunt, piusquam per tempus octoginta annorum Duo 33 ι dum non feeerunt, nee Archiepiscopum habuerunt, nee Eeelesiae eanonica jura alicui fundabant, vel renovabant .... Maxima
ox parte per Civitates Episeopoles sedes traditae sunt Dieis evidis ad possidendum, vel a veratis clericis , seortatoribus =ρα- bHeanis seeulariter ad perfruendum . . . . Novissime , quod pejutost sub talibus testimoniis per gradus singulos ascendenter ordiis
nantur , ct nominantur Episcopi. Quamobrem haud effugeret temeritatis notam, qui Francorum Regno, sive Germaniis, Galliis, Belgicis, ut tunc audiebant, immerentibus notam istam inis ureret; non secus atque earum provinciarum Episcopi, qui Gregorii magni aevo Apostolicas vices in Arelatensi Metropoliis adhuc reverentes, ac privilegiis & ipsi ornari ab eadem Sede Apostolica optantes , S Sacrorum Canonum, S Decretorum Pontificum custodes plerique, gliscentia potius mala eradicare, ae vitiatam instaurare disciplinam studuerant; earum , inquam Episcopi provinciarum nec Canonibus, nec decretis Pontificum haerentem excogitaverint disciplinam . Dura scilicet necessitate id eogente, dum nedum disciplina in eo Regno, ipsa religio interierat , quidquid Episcoporum , ac preSbyterorum potuit, coactum est, Bonifacio Moguntino agente, & quatenus licuit, tractari coepit immensum illud vulnus , quod caeteroqui nonnisi regnante Magno Carolo cicatricem obduxit. Id vero nec novum,
neque inauditum, ubi agitur de religione ipsa pessumdata instauranda et primi siquidem Canones , qui in Ecclesia creduntur iacti, nempe Illi heritani, ex Concilio novemdecim Episcoporum, ac presbyterorum sex & viginti simul definientium S subscribentium prodierunt . Novum porro, atque inauditum esset ex hujusmodi rerum statu veterem disciplinam exprimere, fidenterque illam cum Hispaniensi omnibus absoluta numeris comparare; quod tamen Thomassinus, hac certe in parte minus eruditus
summa ope conatus est facere .XXIX Dixisset: Gallieanam Eeelesiam discordiis civilibus, cupidi-VIT O.h tate, ignorantia , Sacerdotum flagitiis pessumdatam , disciplinae
Gothica eum. Omnis, ac religionis exspertem post seculi fere integri spatium Francorum misericors Deus respexit; quare Bonifacii Moguntini ope, ac
ἔμ' ' studio Principum , qui suorum praedecessorum irreligionem indignabantur , Carolomanni videlicet, ct Pipini, coacta sunt Concilia Di sitiroo by Cooste
124쪽
cilia duo , quorum ingenium haud multum discrepat ab iis , quae Duuar. IV. per septimum seculum in Hispaniis celebrabantur: Disi veram , CAI . IV. verae admodum similem rem , assirinasse videretur . At summa in ea religionis , disciplinae , Praesulum , rerumque omnium Ecclesiasticarum angustia , congregatas Synodos Episcoporum, Presbyterorumque & laicorum , constituisse instar moduli ad Concilia propemodum omnia Toletana circumscribenda intra limites Comitiorum et id vero qui disciplinae veteris illustrationem appellare non dubitat, is dormire in utramque aurem vel pueris videretur . Hinc est, quod hanc ego partem disciplinae depravatam appello, indeque id tantum commodi in rem meam desu mo , quod nuper indicabam , additamentum videlicet Romani
ordinis, quod in Wigilano desideratur, factum esse in Galliis ,
calamitosissimi eius aevi consuetudinis, seu potius necessitatis ratione habita r etenim , ut verum fatear , tota in antiquitate occidentalis Ecclesiae argumenta eius rei certiora non suppetunt
laudatis duobus Conciliis , quae a Τhomastino adhibentur ad anserendam Toletanis naturam Comitiorum . Me prosecto non su-git , quod in praecipuis Sedibus , praesertim in Alexandrina , SConstantinopolitana , etiamsi presbyteri Cardinales in iis non essent, ut Romae ς earumdem tamen presbyteri Conciliis Episcoporum aderant, cumque iis deliberabant. Uerum indagare ni hil morans, num istae Synodi melius consilia , coetus , congregationes in gravioris alicuius momenti negotio appellarentur, quam Concilia ; id certum mihi esse dico, quod laudatum utrum-- que Concilium tanto a Toletanis dissidet intervallo , quantum Ccementa, materiesque omnis congesta ad excitandum aedificium,
ipso distant ab aedificio affabre elaborato. Quamobrem comparatione , qua utitur Thomassinus, prorsus reiecta, de Gallicanis Conciliis octavi seculi disciplinam omnino aliam stabilire oportet . Imitati sunt scilicet Gallicani Episcopi morem Hispaniensum , ad convocationem , celebrationemque Conciliorum quod attinet. Nec dissicile factu hoe illis suisset, etiamsi nullo alio uterentur praesidi et namque Narbonensis provinciae Episcopos, qui, vigente Regno Gothieo, aedisciplina Ecclesiae Hispaniensis, convocabantur ad Toletana Concilia , norantque Optime , constan terque retinebant absolutissimam eam disciplinam , dum caeterae Francorum provinciae pessumibant, quam utique per Reges
Francos servare iis licuit post ealamitates Hispaniarum , Narbonenses inquam Episcopos adhibere magistros poterant. De qui-- hiis
125쪽
DrssrRT. IV. hus rebus ut constet , non taedeat per ocium adire occita nam hi CAp. IV. storiam ς mihi enim est satis autoritate Annalium cum Petro Marca asserere Christianam religionem , patriasque leges Gothis Mare. Hispan. provinciae ejus e Pipinus Rex , ait Annalista Metensis anno set. 'AE' per Dieun. Muum Narbonem obtinuit; expulsisque de tota Gotbia
hominibus ilias: Griseianos de servitio durracenorum liberavit. Et alius Annalista celebris : Franci Narbonam obsidenti datoque faeramento Gothis , qui ibi erant, ut si Civitatem partibus tra derent Pippini Regis Francorum permitterent eos Iegem suam
XXX. - Ad reliquas vero Concilii partes quod spectat, Gallicana P. - plarimum ab Hispaniensibus discrepare non est mirum . Quan--issi μ, doquidem antequam Gallia Gothica potiretur Pipinus , dum
Princeps, ac Dux Francorum adhuc erat, quae fuerant Concilia celebrata , quum agebatur de instauranda religione , S Ecclesiasti ea disciplina , quantumlibet se torqueat qui secus sentit, ad laudatum ordinem celebrandi Concilii, qui apud Hispanos viguit, pertrahi nequaquam possunt. Regnante autem Pipino, hujusque successore S filio Carolo , qui postea Imperator , tum
ex plurium annorum apud Gallicanos consuetudine , tum ex
Narbonensium rediviva disciplina , ordo ille est conflatus, qui
caeremoniam eam omnem Wisigothorum Regum , utpote Franocis non arridentem rejicit, suffragia Presbyterorum admittit, mutationesque alias,quae ipsum conserenti cum Uigilano patent, continet: ejusque autor non est alius,quam consarcinator ille Isidorus Peccator , de quo alibi dictum fuit. Hunc ipsissimum li- Cone. Lab.ιο. I. quet esse editum a Jacobo Gaietano in suo ordine Romano, ex sv 7- illo simili, quem Harduinus profert ex Codice Parisiensi : namque provinciali Synodo aptior est, quam Wigilanus, qui Nationalis etiam Concilii ordinem praesesert . Eumdem vindicare nil melius potest quam exempla;quae uno eodemque tempore distri. men cum Wigilano, ac proinde inutilem Thomassini conatum subjicient omnium oculis . Anno 88. Narbone habetur Conciislium adversus Felicem Urgellitanum , ct pro Ecclesiasticis allia causs. Idem est celebratum autoritate Hadriani Summi Pontificis , ct Caroli Regis , qui per suum Legatum Desiderium De is Lami. Concilio interest e Complurimorum Collegio Venerabilium Episcoporum , una eum autoritate Domini inpostoliei, Missoque praedicto Domini Regis Caroli ero. Certe qui Wisigothorum Regum ingressum in Concilii locum, adorationem, eX-
126쪽
hortationem, ac post benedictionem discessum , antequam ali- DHsgstr. IV. quid decernant Episcopi, animo reputet, ex Regii legati praesen- CAp. IV. tia discrimen colliget celebrationis, causasque cur ea quae Regem spectant, desiderentur in ordine . Has vero lubet clariores asseriare ex Concilio alio, cui Rex CaroluS per se , non per Legatum intererat. Anno 794. Adriani ejusdem autoritate , & Caroli Regis jussione celebratur Synodus illa celebris Franco sordiensis, iaqua Elipandus Toletanus Praesul , S Felix Urgellitanus condem nantur praesente Carolo . Ventum deinde est ad negotia caetera reorumque in definitione legere est : Statutum es a Domno Rege, ct Sancta Θnodo ... Definitum es a Domno Rege O S.Θ- nodo die. Postremo Carolus, qui decreta omnia Concilii tua
ipsius autoritate roborari audiverat Episcoporum ore , vixit c.M. Hau afetiam Dominus Rex in eadem Θnodo ,Ie a Sede Apostolica, ides ab Adriano Ponti e ueentiam habuisse , at AviIramnum rehiepiscopum in suo palatio asidue haberet propter utilitates Gelsastieas : deprecatus es eamdem Ssnodum oec. Unde maxima pii Regis veneratio erga Episcopos , eaque cum ub isigothorum obsequio facile comparanda , conjicitur e sed locus Regiae allocutionis clam nemine esse patitur , quod contra Wisigothorum morem Rex Concilio interfuerat ab initio ad finem . mo. Atque haec quidem perspicue ostendunt inter utrumque Unde fit evila
ordinem descrimen . Additio vero illa presbyteris suffragium 49 cum Episcopis tribuens , non minus dilucide, ita me Deus amet, V p. ib, 'deprehenditur facta esse in Galliis ex libello eo celebri Sacrosylla. ris. ho a Francosordiensi eadem Synodo ad Hispaniarum Epitcopos
directo . Siquidem ex eo constat, Presbyteros, Diaconos , Clerumque omnem praesente Rege , atque Episcopis sedentibus , sta re circum consuevisse , contra quam ordo migilanus docet, qui suffragium presbyteris non tribuit , verum sedere eos jubet a tergo Episcoporum , stantibus Diaconis . Uerba libelli non indigent commentariis r euadam die , inquit, residentibus c ut iis tibia in aula Saeri Palatii, adsistentibus in modum corona Presbte- Bu. nc.Haη-ris , Diaconibus, eunctoque Cero sub praesentia praedisii Prin- for i. eipis. Hinc est quod sedere ex presbyteris ii tantum poterant, quibus Metropolitani arbitratu suffragium permittebatur . Estque id perquam apertum in laudata ordinis additione : etenim post ea verba r Presbteri a tergo eorum resideant : Continuo
conditio haec subjungitur e quos tamen sessuros secum Metropolitanus elegerit , qui utique cum eo judieare aliquid, ct de Tom.II. Ο uire Disitiroo by Cooste
127쪽
DrasERT. IV. nire possunt. Itaque praeter magnum id discrimen, quod vidi- CAP. IV. mus Gallicanis Conciliis cum Hispaniensibus intercedere, quia illis aderat Rex c utquumque obsequii ac venerationis plenus usque ad finem; Hispaniensia uero in quae Rex ingrediebatur, ab iisque cum benedictione discedebat, nonnisi abeunte Rege
celebrabantur et non levis momenti aliud erat discrimen , quod presbyteri aut non sedebant, aut si una cum Episcopis sedebant, una etiam simul cum iisdem iudicabant. Quamobrem nullateis nus possunt Concilia Hispaniensia conferri cum Gallicanis i imiamo potius longe ut horum exemplo illa in Comitiorum naturam convertantur, optimo meritoque jure assirmandum est, quod, praeter convocationem , quam Principibus indulsit Romanus Ponti sex , ordinem celebrandi Concilia Gallicani Praesu Ies ab Hispaniensibus mutuati sunt. Non autem res tanta antiis quitate remotas ,& , quod peius, tantis obvolutas tenebris data opera, dubii omnis expertes venditarem; nisi mature omnibus ad
trutinam revocatis, tam quae ex monumentis veterum pugnant
cum Thomassini opinione, quam quae ex Recentiorum aliquot argumentis reiici non posse cum insana eorum doctrina intelligo , id mihi licuisset eruere , quod legentium oculis mox subiiciam . Erit hoc scilicet instar coronidis eorum , quae de Hispaniarum Conciliis disputavi, ut Comitiorum notam injuria iiDdem inustam ostenderem , eorumque autoritatem pro meis viribus vindicarem : quin etiam prolixi huius capitis velut complexio quaedam erit , ut rei summa variis saepe argumentis distra iacta , breviori nunc sermone collecta mentibus altius sedeat.
YYYII. Ut Hispaniarum Conciliis praecipue Τoletanis dignitas, &Additiones sere autoritas, vanis argumentationibus labefactata , citra quaelibeth, . ., oh testimonia Veterum asseratur, satis est nosse, quod ex tribus omitariae Isidoro dinis celebrandi Concilii exemplis primum S alterum ad Hispa-Merc tori re- nias pertinent: tertium ad Gallias. Primum , utpote in Concilio ς ψ ψη φςςς Toletano IU. editum , omni procul dubio ad Hispaniarum Concilia spectat et alterum , quo illustratur primum , tam eviden Rest in Conciliis ipsis , ut inter eruditos iure constet, ordinem qui praefertur in Collectionibus Conciliorum ad Hispanienses Synodos pertinere . De tertio tantum exemplo , quod in laudato ordine Romano extat apud Mabillonium , quaestio est . Nunc sane ordinem falso eruditi confundunt cum altero Hispaniens , quem Purum putumqne edidit ex Cod. Nigilano Card. Aguirrius; quod prae aliis videmus factum in nuperrima Collectione Con-
128쪽
ailiorum, tametsi charactere Italico exhibeantur desiderata in Driss vr. IV.
edito ab Harduino in Collectione Regia, S a Mabillonio in Mu- CAp. IV.seo Italico. Multum siquidem discrimen est huic ordini cum Hispaniarum veteri disciplina. Ratio autem suppetit ex Harduino eodem , qui se vulgare eum fatetur ex Codice Parisiensi Collectionis Isidori Mercatoris, e cujus figlina tot falsa documenta prodierunt . Collectionem hanc Card. Bona putat a Riculis Mo- Rep. . l. a. Iguntino ex Hispaniis in Gallias delatam Iahente octavo seculo : Ηι'.Ecialec. Natalis insuper docet, quod Anglisamnus Metensis Episcopus omnium primus eadem uti coepit in Collectione Capitulorum , quae Adriani Pontificis mentito nomine circumfertur; ita ut de hujus collectionis aetate nostris temporibus dubitare sit inutile . Itaque intra limites Octaui seculi farrago haec ineptissima , quae specie Apostolicam Sedem gloria implet, re autem vera ejus dignitatem , & autoritatem immaturis rerum eventibus disturbat, coarctari debet. Quae quum ita sint, mea nihil refert indagare figulum , quem malim cum Card. Bona Hispanum credere, quam Germano-Gallicum cum homine Heterodoxo, tametsi hac in reodhaeream huius argumentis; attamen sedulo animadverti Melim,
quod Metensein illum Episcopum Angliramnum , qui primus Isidorianas merces venditavit, Synodus Francosordiensis Carolo Regi concessit, ut rerum Ecclesiasticarum satageret : quod ex
optima ea disciplina , quae per seculum septimum in Hispaniis viguit , & ex ea corruptissima quam in Galliis nuper vidimus, Narbonensis provinciar Episcoporum ope, qui iam parebant Francis , ordo celebrandi Concilia est conflatus eum illa additione, quae suffragium dat presbyteris;ablatis scilicet iis omnibus,
quae Regem spectant, non enim Francorum Reges in Synodis imitari Wisigothos consueverunt, tempestive adveniendo, orando , adhortando , benedictionis munus accipiendo, atque ab Episcoporum praesentia recedendo , ne disceptationibus , atque definitionibus libertatem auferrent: sed una cum Episcopis residentes , quidquid decernebatur , audiebant, ipsorumque in oculis Concilia celebrabantur: quod denique magna in ea conco
dia Sacerdotii S Regni , quae inter Romanum Pontificem & Re- fges Francos diu viguit, Episcoporum , qui in ditione Francorum erant necnon s. Sedis . ratione Patriciatus , postea etiam Imperii, ut nempe haec desensorem suum haberet ad Gallicana Concilia simul confluentium disciplina cum Hispaniensi veteri haud comparanda emersit, quam eruere unusquisque potest eX
129쪽
DissgRT. IV. Gallicanis Conciliis Francosordiense Consequutis. Magnum cerisCAp. IV. te pondus huic disciplinae accessit ex Romanorum Pontificum approbatione. Qui autem secus facerent λ Virtute ac pietate Francorum Regum Italia omnis , & Sancta Sedes a barbarorum tyrannide, & ab orientalium vexationibus erant ereptae , amisplissimi Francorum Regni Ecclesia pessumdata , S conculcata reis Iigio excitata fuerat, disciplina sensian instaurabatur. Praeterea farrago illa Canonum & Decretorum pietate magis quam verinsutia docente conflata erat, magnum disciplinae damnum inlatum fuerat; sed religioni R S. Sedi quamquam non necessa rium , ct quod Ossendiculum olim futurum erat rerum scientioribus ipsis Gallicanis quorum majores eam conflaverant non modicum additum incrementum.
CAPUT RDe disciplina Eeelsae Hispaniarum per seH. VII.
. DLURA coalescentis disciplinae semina inter calamitates Eeis disputari3b ues L hujus , dum Ariani Principes potiebantur rerum, in-hoe, di seqq. dicasse me memini, atque huc lectorem invitasse , ut absolutissi-ς π mam Ecclesiae ejusdem disciplinam assequeretur sub Catholicis Regibus . Fore autem confido , ut fallaci se illectum spe non dicat, ubi, quaecumque disserere nunc demum instituo , ad finem perduxero . Curabo scilicet molestiae partem Lectori auserre ita
rerum molem digerendo, ut, quae unius Capitis dumi nimis multis enarrare paragraphis oporteret , perspicuitatis gratia singulis ea capitibus persequar . Itaque , tametsi mores Clericorum , Divinorum ossiciorum ordo, & Beneficia Ecclesiastica, ad unicum Disciplinae Caput referri posse videantur; ego tamen hoc primo capite nonnisi de ossicio , institutisque Clericorum disseram , deinde de eorum moribus , atque iudiciis , ac demum de Ecclesiasticis beneficiis singillatim disputabo. De Divinis autem
Officiis brevem ae peculiarem dissertationem instruam , quum de veteri liturgia postremum omnium disputabo. Ad officium S instituta Clericorum quod spectat, necnon ad primae Wos illos Ecclesiasticorum mores , disciplinam ubique veterem videre erita priscis institutam Pontificibus usu ue ad Gregoriuin Magnum , Canonibusque Conciliorum uuatuor Generalium , localiumque plurimorum, mirabili consensu Praesulum statutam . Nonnihil saepe occurret rigidiusculum , redolensque priora Ecclesiae adΟ-
130쪽
Iescentis tempora'. Id vero notandum potius est ut constantiam, DISSERT.IV. studiumque ardens Episcoporum , raro utentium cum S. Sede CAP. V. Commercio, debitis prosequamur laudibus, quam ut inde immutabiles Disciplinae leges audeamus exprimere. Quis enim nesciat, supremum Ecclesiae Principem Romanum Pontificem pro locorum , temporum , rerumque conditionibus moderari Ecclesiam omnem , modo noVas serendo leges , quae universam obligent ἔmodo aut statuta localium Synodorum , aut consuetudines alicu- ius Dieectas , seu Regni, confirmando , ut generalis induant legis naturam ς modo demum adhaerendo Principum , Praesulumve votis , ita ut peculiarem alicubi disciplinam obtinere permittat , quam nedum cum veteri nullatenus comparandam, cum recenti etiam Romana conserendam nemo susciperet. Ipsa autem haec Disciplinae varietas, quae summam rei ne minimum quidem mutat, audaciam eorum sugillat, qui rudem adhuc, tenuique penu Ecclesiam quarti seculi, atque ejus disciplinam afferre non verentur , splendidissimae illius instar , quae sensim eximia
habuit incrementa , quemadmodum spectare nobis licet . Non enim ii reputant abusus , S corruptelas , quas politiae huic Ecclesiasticae vicissitudines intulerunt; neque animadvertunt, quod quandoque utilitate prodeunte , quandoque etiam urgente ne cessitate , paterno providoque Romani Pontificis consilio, quem Divina semper Sapientia illuminat, multa indulgenter constituta sunt , quae licet minus rigida , remissioranue videantur, unum nihilominus eumdemque ad sanctissimum finem collineant, ut in Fidei morumque unitate Universa Ecclesia perseverans, Per mutabilem hanc, variamque disciplinam ad immutabilis, perpetuaeque Sapientiae amorem bonis actibus provehatur. Ordiar igitur ab institutis , moribusque Clericorum Hispaniae , quae duo huius capitis materiam sore sum pollicitus . Multiplicem de ordinis gradibus , seu de minoribus ordi- .nibus quaestionem , immo , si Deo placet, discrepantiam intercl. d. v ' 'veteres tum Graecos , tum latinos Scriptores , praetermisi lu- tiquitur areabens, ad Episcopos , Presbyteros, Diaconos mea omnia con-nae prodiorunt
Vertens . Nec litem mihi, arbitror , quisquam moveat, quod de 're prioribus Seculis tam incerta ieiune admodum sim loquutus , decreta potius Conciliorum , Romanorumve Pontificum OPPOrtune afferendo, quam instaurando post doctissimos recentiores, praesertim Joannem Morinum , disputationem. Quod si cui, Scriptorum fortasse dissidia hac de re , parum certam ordinationum disciis Disitigod by GOrale