Cato major sive De senectute, Laelius sive De amicitia et Epistolae selectae. With notes, and an index

발행: 1850년

분량: 303페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

261쪽

EPISTOLARU Μ LIBRI DUO.

gaudium praestabo. Cratippo me scito non ut discipulum sed ut filium esse conjunctissimum. Νam quum audio illum libenter, tum etiam propriam ejus SuaVitatem Vehe-

menter amplector. Sum totos dies cum eo, noctiSquel Saepenumero partem. EXOro enim ut mecum quam SaepiS-Sime caenet. Hac introducta consuetudine, saepe inScien-

tibus nobis et caenantibus obrepit, sublataque Severitate philosophiae humanissime nobiscum jocatur. Quare da Operam ut hunc talem, tam jucundum, tam excellentem virum Videas quam primum. Νam quid ego de Bruttio dicam i quem nullo tempore a me patior discedere : cujus quum frugi severaque est vita, tum etiam jucundissima convictio. Νon est enim sejunctus jocus a φιλολογίs et quotidiana συζητι σει. Huic ego locum in proXimo conduxi, et ut possum eX meis angustiis illius sustento tenuitatem. Ρraeterea declamitare Graece apud Cassium institui: Latine autem apud Bruttium exerceri volo. Utor familiaribus et quotidianis convictoribus, quos Secum Μitylenis Cratippus adduxit, hominibus et doctis et illi probatissimis. Μultum enim mecum est Epicrates, princepS Atheniensium, et Leonides, et horum ceteri similes. Tα

De Gorgia autem quod mihi scribis, erat quidem illo in

quotidiana declamatione utilis: sed omnia postposui dummodo praeceptis patris parerem. Διαρργιδην enim Scrip-

Cratippo J Cicoro spesis Ofhim in tho Do ossiciis i. I). Caenantibus obrepit, J Ηρ

262쪽

M. TULLII CICERONIS

serat ut eum dimitterem statim. Tergiversari nolui, ne mea nimia Oroυδὴ SuSpicionem ei aliquam importaret. Deinde illud etiam mihi succurrebat, grave eSSe me de judicio patris judicare. Tuum tamen studium et consilium gratum acceptumque est mihi. EXcusationem angustiarum tui temporis accipio. Scio enim quam Soleas eSSe occupatus. Emisse te praedium vehementer gaudeo; feliciterque tibi rem istam evenire cupio. Hoc loco me tibi gratulari noli mirari. Eodem enim fere loco tu quoque emisse te fecisti me certiorem. Habes. Deponendae tibi sunt urbanitates. Rusticus Romanus factus es. Quomodo l

ego mihi nunc ante oculos tuum jucundissimum conspectum propono i Videor enim videre ementem te rusticas reS, cum villico loquentem, in lacinia servantem eX mensa Secunda Semina. Sed quod ad rem pertinet, me tum tibi defuisse aeque ac tu doleo. Sed noli dubitare, mi Tiro, quin te sublevaturus sim, si modo fortuna me: praesertim

quum Sciam communem nobis emptum esse istum fundum.

De mandatis quod tibi curae fuit, est mihi gratum. Sed

illil itoll

ini rhetorician, is accused of havingled the young students at Athensitito bad habiis, Which Was a Sufficient reason for tho order of Cicoro to his son. Plutarch, Liseos Cicero, c. 24.)Hoc loco J In this pars of myletter.' ' Congratulations should come 1irst in a letter, but as Tiro informed Cicero of the purchase intho latior part of his letior, Cicero deferred his congratulation to thecioso of his letter. Habe8. Deponendae, &c.J Thereare other readings; but this seemsto bo tho bost. You have gotit: you must lay aside your cityhabitS. LaciniaJ Μanutius has a noteon the various senses of lacinia,' Which he seems to conclude rightlyto signisy here a naphin or clothused by a man at table. This imaginary picture Os the toWn-bred, bookish Deedman, mining his country purchases, latring tollis balliis, and gathering the applepips in his naphin at the desseri, shoWs that young Cicero had somo

MandatisJ See Π0. 26, lib. i.

263쪽

peto a te ut quam celerrime mihi librarius mittatur, maxime quidem Graecus; multum mihi enim eripitur operae in exscribendis hypomnematis. Tu velim in primis cures ut

VRlORS, Ut Una συm νιλολογειν poSSimus. Anterum tibi Commendo. Vale.

7. CAESAR IMP. S. D. CICERONI IMP.

AD ATTICUM, IX. 6. A. U. C. 705. Quum Furnium nostrum tantum vidissem, neque loqui neque audire meo commodo potuiSSem, properarem atque

essem in itinere praemissis jam legionibus, praeterire tamen non potui quin et scriberem ad te et illum mitterem gratiasque agerem ; etSi hoc et feci saepe et saepius mihi facturus videor; ita de me mereris. In primis a te peto, quoniam gonfido me celeriter ad urbem venturum, ut te ibi videam, at tuo consilio, gratia, dignitate, ope omnium rerum uti Iossim. Ad propositum revertar : festinationi meae

264쪽

M. TULLII CICERONIs

brevitatique literarurn ignosces. Reliqua eX Furnio cog- p

8. CAESAR OPPIO CORNELIO S.

AD ATTICUM, IX. 7. A. U. c. 705.)Gaudeo mehercule vos significare literis quam Valde pro betis ea quae apud Corfinium sunt gesta. Consilio veStro utar libenter, et hoc libentius quod mea sponte facere con Stitueram ut quam lenissimum me praeberem, et Pom pieum darem operam ut reconciliarem. Tentemus hoc modo Si poSSumus omnium voluntates recuperare et diuturna victoria uti, quoniam reliqui crudelitate odium effugere non potuerunt neque victoriam diutius tenere, praeter unum L. Sullam quem imitaturus non Sum. Haee nova sit ratio vincendi ut misericordia et liberalitate nos muniamus. Id quemadmodum fieri possit nonnulla mihi in mentem veniunt et multa reperiri possunt. De his rebus rogo vos ut cogitationem Suscipiatis.

Ν. Μagium Pompeii praesectum deprehendi. Scilicet

meo instituto usus sum et eum statim missum seci. Jam

duo praesecti fabrum Pompeii in meam poteStatem Vene

alit 8. This lotior is preserved in aletter of Cicero to Atticus. Cicero says, Ι have Sent tO yOu copi es exempla) of tho letters of Balbus and Oppius to me, and HSo a copyos Caesar's letter to them. '' Baliabus is C. Cornelius BalbuS, mentionedabove no. 39, lib. i.). OppiuSis C. Oppius, a friend of Caesar, Who employed him and Balbus very much in his private affairs. A. Gellius says xvii. 9) that in his time there Was a collection libri epistolarum) of Caesar's letters to Oppius and Balbus, Some paris Ofwhicli Wore Writton in cipher. σniumJ Caesar tOOk Corfinium in Picenum On his march

Dom tho Rubicon to Brundusium in pursuit of Ρompeius; and heset at liberty L. Domitius Ahenobarbus and other men of rankWhom he captured there. L. SullamJ L. Cornelius Sulla, Who Was made dictator B. C. 8l, after the complete overthrow of the faction of Marius. He used his poWer With crueity, and shed blood withous remorso. Plutarchlias writton the life of Sulla. MagiumJ Ηis capture is mentioned by Caesar Beli. Civ. i. 24). Caesar sent him to Pompeius, Wh0 latituwas then in Brundusium, With proposais for Peuce. liti

265쪽

EPISTOLARUM LIBRI DUO.

runt et a me missi sunt. Si volent grati esse, debebunt Pompeium hortari ut malit mihi esse amicus quam iis qui et illi et mihi semper fuerunt inimicissimi; quorum artificiis effectum est ut res publica in hunc Statum perveniret.

9. CICERO IMP. S. D. CAESARI ΙΜP.

AD ATTICUM, IX. 11. A. U. C. 705.

Ut legi tuas literas quas a Furnio noStro acceperam quibus mecum agebas ut ad urbem essem, te velle uti consilio et dignitate mea, minus sum admiratus ; de gratia et de ope quid significares mecum ipse quaerebam: Spe tamen de ducebar ad eam cogitationem ut te pro tua admirabili ac singulari sapientia de otio, de pace, de concordia civium agi velle arbitrarer ; et ad eam rationem eXistimabam satis aptam eSSe et naturam et perSonam meam. Quod si ita est, et si qua de Pompeio nostro tuendo et tibi ac rei publicae reconciliando cura te attingit, magis idoneum

quam ego sum ad eam causam profecto reperieS neminem;

qui et illi semper et senatui quum primum potui pacis auctor fui, nec sumptis armis belli ullam partem attigi; judicavique eo bello te violari contra cujus honorem populi

Romani beneficio concessum inimici atque invidi niterentur. Sed ut eo tempore non modo ipse fautor dignitatis tuae fui verum etiam ceteris auctor ad te adjuvandum, sic me nunc Pompeii dignitas vehementer movet. Aliquot enim sunt anni quum vos duo delegi quos praecipue colerem et

s. This is an ans or to tho letteraehicli Cicero received hom Caesar by Furnius. It is preserved in aetior to Atticus, in Which he says Μisi ad to exemplum literarum nearum ad Caesarem, quibus melliquid profecturum puto.'' PersonamJ See De Am. c. I. Aliquot enim εunt anni quumJIt is noW some years Since, ' &C. RS We Say. Quum' is Sometimosthus used to express a period offime past up to the present time. Τho Fronch have the Same eX- pression with ques for tho toximight bo translated il y a quel-qHeS annees que je me Suis attache

266쪽

206M. TULLII CICERONIS

quibus essem Sicut Sum amiciSsimus. Quamobrem a te peto vel potius omnibus precibus te oro et obtestor ut in tuis maximis curis aliquid impertias temporis huic quoque cogitationi, ut tuo beneficio bonus vir, gratus, pius denique osse in maximi beneficii memoria possim. Quae si tantum ad me ipsum pertinerent, Sperarem me a te tamen impetraturum; Sed, ut arbitror, et ad tuam fidem et ad rem publicam pertinet me e paucis et ad utriusque vestrum et ad civium concordiam per te quam accommodatissimum conservari. Ego quum antea tibi de Lentulo gratias egissem, quum ei saluti qui mihi fuerat fuisses, tamen lectis ejus literis, quas ad me gratissimo animo de tua liberalitate beneficioque misit, eandem me Salutem a te accepisse putavi quam ille; in quem si me intelligis esse gratum, cura, obSecro, ut etiam in Pompeium esse possim.

10. CICERO ATTICO S.

AD ATTICUM, IX. 16. A. U. C. 705. Quum quod scriberem ad te nihil haberem, tamen ne quem diem intermitterem has dedi literaS. A. D. VI. Kal. CaeSarem Sinuessae mansurum nuntiabant. Ab eo mihi literae redditae sunt A. D. VII. Kalend. quibus jam opes meas non ut Superioribus literi S opem exspectat. Quum

D maximi benescii memorisJ Cicero in this suppliant lettermisites to keep on good terms With Caesar, but yet not to aci sotoWards Ρompeius as to incur thecharge of ingratitude to him. Howishes to be excused coming to Rome, Where measures might botinen against Pompeius, io Whichhe could not be a party consistently with gratitudo to him. LentuloJ Ρ. Cornelius Lentulus Spinther Was made PriSOnerin Corfinium by Caesar Beli. Civ. i. 23 and released. This Lentulus in his consciship took tho Ioad intho recal of Cicero stom exile, in which he was supported by Cn. PompeiuS. 10. A letter to Atticus, in Whichhe Sends a copy of Caesar's letterto him. Ρompeius having lest Brundusium and salied to thocoast of Epirus, Caesar WaS nOWreturning to Rome, as Cicero Wasinformed, by Way Of BeneVentum, Capua, and Sinuessa, at the close of the monili os March. Θω-opemJ Ιt does not seem likely that Caesar meant any thing

267쪽

Hus clementiam Corfiniensem illam per literas collauda Vissem, rescripsit hoc exemplo.

CAESAR IMP. CICERONI IMP. S. D.

Recte auguraris de me, bene enim tibi cognitus sum, nihil a me abesse longius crudelitate. Atque ego quum ex ipsa re magnam capio Voluptatem, tum meum factum

probari abs te triumpho gaudio. N eque illud me movet quod ii qui a me dimissi sunt discessisse dicuntur ut mihi rursus bellum inferrent; nihil enim malo quam et me mei similem esse et illos sui. Tu velim mihi ad urbem praesto sis ut tuis consiliis atque opibus ut consuevi in omnibus rebus utar. Dolabella tuo nihil scito mihi osse jucundius. Hanc adeo habebo gratiam illi; neque enim aliter facere poterit, tanta ejus humanitas, is SenSUS, ea in

me est benevolentia.

IV. 12. A. U. C. 709. Etsi scio non jucundissimum me nuntium vobis allaturum, tamen, quoniam caSUS et natura in nobis dominatur, visum by using the plural Word instoad

Corfinium.

Triumpho gaudioJ Τhis is

taro laetitia et triumphare gaudio.''Mei similem Orelli, Who has meis similem, ' gives no notice Ofany Various reading. The Variorum edition has mei.' Oreissi's meis is apparently a mi sprint. Similis,' With a genitivo as explained by

268쪽

Μ. TULLII CICERONIS

est faciendum quoquo modo res Se haberet vos certiores facere. A. d. X. Kal. Jun. quum ab Epidauro Piraeeum navi advectus essem, ibi Alarcellum collegam nostrum conveni, eumque diem ibi consumpSi Ut cum eo essem. Postero die quum ab eo digressus eSsem eo consilio ut ab

Athonis in Boeotiam irem reliquamque jurisdictionem absolverem, ille, ut aiebat, supra Μ aleam in Italiam ver-Sus navigaturus erat. Post diem tertium ejus diei, quum ab Athenis proficisci in animo haberem, circiter hora decima noctis P. Postumius, familiaris ejus, ad me venit, et mihi nuntiavit Μ. Μarcellum, collegam nOStrum, POSt Caenae tempus a P. Μagio Cilone, familiare ejus, pugione percussum eSSe et duo Vulnera accepi SSe, unum in Stomacho,

fortune and nature Over us human

rejected. Sulpicius means tO Saythat we are under the dominion ofchance and accident, as weli asunder the ostablislied iam Of nature, by Whicli ali mon must die. CollegamJ Μ. Claudius Μarcellus Was the colleague of Sulpicius in tho consulfhip, B. C. 5 l.

Ut ab AthenisJ The province of Sulpicius was Achaea xiii. 26).Ηo had just como from Epidaurus

in the Ρeloponnesus, and WaS goinginto Boeotia to finisti his circuit, which he expresses by the words reliquam jurisdictionem absolverem.' ' The Roman gOVernors made circulis in their provinces conventus agebant) for the pur- posse of administering justice atfixed places, and transacting Other matters which Were dono at thecouris whicli they held. See Caesar

Supra MaleamJ Malea, tho

Post diem tertium, &c.J Thereis a reading postridie ejus diei, tho day after that day.' Thoreading in the texi means on thethird day after that day, that is aday being interposed, for the fratand third are included in tho

Livy, XXVii. 35. Circiter hora decimaJ Thereis a reading horam decimam. The accusativo with circiter' is the common usage, and Forcellini gives no Other examples. The

269쪽

EPISTOLARUM LIBRI DUO.

alterum in capite Secundum aurem ; Sperare tamen eum vivere posse: Μagium Se ipSum intersectSse: postea se a Marcello ad me missum esse qui haec nuntiaret et rogaret uti medicos cogerem . Coegi, et e VeStigio eo Sum profectus prima luce. Quum non longe a Ρiraeeo abessem,

puor Acidini obviam mihi venit cum codicillis, in quibus

erat scriptum paullo ante lucem Marcellum diem suum obisse. Ita vir clarissimus ab homine deterrimo acerbissima morte est affectus, et cui inimici propter dignitatem pepercerant, inventuS eSt amicus qui ei mortem afferret. Ego tamen ad tabernaculum ejus perrexi . Inveni duos libertos et pauculos ServoS. Reliquos aiebant profugisse metu perterritoS, quod dominuS eorum ante tabernaculum interfectus esset. Coactus Sum in eadem illa lectica qua ipse delatus eram meisque lecticariis in urbem eum reserre :

Soo Key's Grammar, 137I. Uti medicosJ Somo ΜSS. have uti medicos cogorem, ' ' but itis very probabio that Sulpicius omittod

distilliJ A diminutive of

codex,' means a Writing tablet, or Some material On which a lotior WaS Written. Is appears to boused in the plural number, eXceptin tho Codex Theodosianus. The Way in Whicli tho term codicilli' came to be applied to a codicil ortestamentary disposition is explainod in tho Institutiones of Jus

there Was another Senatus consultum Νeronianum) in tho timo

270쪽

1. TULLII CICERONIS

ibique pro ea copia quae Athenis erat funus ei satis amplum faciendum curavi. Ab Atheniensibus locum sepulturae intra urbem ut darent impetrare non potui, quod religione se impediri dicerent; neque tamen id antea cuiquam conceSSerant. Quod proximum fuit, uti in quo

vellemus gymnasio eum Sepeliremus nobiS permiserunt. Νos in nobilissimo orbis terrarum gymnasio Academiae locum delegimus ibique eum combuSSimus; poSteaque curavimus ut iidem Athenienses in eodem loco monumentum ei marmoreum faciendum locarent. Ita quae nostra ossicia fuerunt pro collegio et pro propinquitate et vivo et mortuo omnia ei praestitimus. Vale. D. pr. Kal. Iun. Athenis.

12. SERVIUS CICERONI, S.

Posteaquam mihi renuntiatum est de obitu Tulliae, filia otuae, Sane quam pro eo ac debui graviter molesteque

Pro ea copia J Such as the his davrater, Who was divorcedmoans of A thens allowed, Whicli Dom her third husband, Ρ. Corat this time mere nos very great. nelius Dolabella, Some time in B. C. Comp. pro viribus,' De Sen. c. 9. 46. Early in B. C. 45 she gaveand pro tua . . . prudentia.' ΝΟ. birili to a Son, and sho diod shortly I9. after at her father's Tusculanum in AtheniensibusJ The Atheniatis Februa . Cicero himself was atdid not allow the ashes of the this time divorced Dom Terentia, dead to rest Within tho city, nor and had married Publilia, but thocould the governor obtain per- match WaS not a happy one, and mission Dom them to inter Mar- he lost in his davgliter tho onlycollus inere. This instance shoWs domestic comfori that ho had. that tho Romans did not intersere Sane quam Theso words have With the peculiar customs of sOme no neceSsary connexion with pro placos within their dominions. eo ac debui, as my duty was,'

GymnasiumJ Marcellus Was See Ep. li, pro ea copia ') forburiod in the Academia, Where the sentence Will bo completo is Plato taught. they are omitted. Caelius says in Locarent.J Seo Smitti's Dict. a letter to Cicero cviii. 10) sano os Antiqs. Locatio.' quam literis C. Cassii et Deiotari

picius to Cicero on the death of turbed by the letters, mightily

SEARCH

MENU NAVIGATION