장음표시 사용
131쪽
128 DIs PUTATIO I. animalis quam continet in imperfecto corpore. Nihil igitur in semine est quod ad operandum concurrit quam calor & spiritus, quae sunt instrumenta animae formantis pariter a generante seu efficiente primario prosecta cum forma. Cum itaque semen non largiatur formam rei sed solummodo contineat, re
illa sit proprie causa efficiens principalis , quae sommam producit, ipsaque corporis fabricatio non sit generatio, sed imperfecti saltem corporis persectiosequitur vim generandi principalem, non sine gravi
errore semini quatenus semen attribui a D. Sennerto lib. de Gai. cum Chym. cons. & dissc. s. Generatio enim fit cum semen formam rei nascentis actu vel potentia continens producitur ab efficiente , non cum id quod formam actu vel potentia continet,secundum partes sui corporis consormatur. Generatio siquidem est formi productio, non corporis constructio. Quρ jacto fundamento instantiae Sennertianae loco citato adductae facile diluuntur, & opinionis, qua asseritur,rerum generationem perpetuari virtute seminum innata ab exordio rerum , eaque primas & principales csse generationis causas, patescit vanitas. Et cedo, quae haec est argumentatio quam allegato profert loco p Semini non possunt partes generantis instrumentarii duntaxat tribui, quia generans , a quo semen communicatum vel longe abesse, vel periisse potest, quasi generans formam rei,
juxta peculiarem eorum sensum , aut potentiam ad formam cum semine non communicasset; quae actio
Scaligero & philosophis generatio nuncupatur. L V. Quod vho adeo mordicus urget Sennertus, ubi datur actio animi,ibi est anima praesens. Generatio
132쪽
DE. PARADox Is SECTAE SEN. I 29neratio est actio animae &c. Negamus majorem reminorem .Hanc ex ipso Sennerto inficiamur. In Physica sua, seu Epitome naturalis scientiae lib.3. c. 2, t. ar . inquit: Causam mistionis efficientem genera lem esse coelum, proximam vero actionem duarum
qualitatum. Et ibidem capite sequenti adserit, misti generationem esse in mistione, & mistionem in mi iii generatione. Et paulo ante inquit: In generatione prius producitur forma misti quam anima. Et licet dicat Sennertus formas specificas habere vim seipsas multiplicandi,tamen cum multiplicant sese,disponunt subjectum vel materiam sibi convenientem, quod fit per commodam mistionem, quo ipso sibi ipsi iterum est contrarius, primo quod mistio &mixti generatio fiat ante animam vel formam specificam ipso asserente, secundo quod sola ipsi siti primaria mistionis causa. Cum itaque mistionem primarium animae munus esse asserat, & tamen haud fieri antequam anima superveniat, imo si ipsa misit se ma est vera pro anima recipi cnda dispositio & proximum animae subjectum, uti ibi inquit, eamque hac I tione praecedat, sane actiones quas animae adscribit, absente anima fieri posse nec usum est. Pari modo ex limo ranae, mures, & ex re putrescente vermes generantur, cum vi caloris nativi tum coelestis, non per actionem animae.
LVI.Progrediendum ad alia non absimilia hactenus commemoratis; uno inconvenienti admisso innumera sequi par est. Alimenta quibus homo caeteraque nutriuntur a dimantia, non simpliciter ex Elementis constare aut
mista esse, sed esse humidum radicate, de spiritum
133쪽
x3o DISPUTATIO quendam insitum, quibus in escam cedentibus, noster vitalis insitusque spiritus& humidum radicate
restauretur & conservetur asserit D. Senn.lib. I. Inst.
c. 6. Istius humidi radicalis quod cum spiritibus&calore quasi entelechia & vitae conservator est, omnibus partibus & in continuo fluxu constituti causa alimenti oritur necessitas , ita ut nul ritio semper ex
hoc sit in actu secundo. Quid hinc sodes 8 Anima dia scilicet ex Elementis non nutriri, sed alia sublimiori substantia, quale est humidum radicate, &spiritus quidam clementis &elementatis connatus, concreatusque, quem lib. s. Inst. c. r. balsamum &quintam essentiam vocat. Homo proinde nutritur quintis tantum essentiis , & cum ex iis constemus quibus nutrimur, id quod in nobis vere humanum corpus constituit ex elementis non constat. Hinc Paracelsici isti homines astrales, qui si instar caeterarum quintarum essentiarum possent ab elementorum coalitu tanquam matriculis & thecis ad veram substantiam non pertinentibus,liberari, forte cum caeteris essentiis & seminibus &spiritibus Paracelsicis, alterius mundi scenam & Iliadum beatitatis suae repetentibus immortales essemus, cujus farinae procul dubio illa rosae & herbarum spiritualis essentiae cinere apud Quercetanum emergens & exsiliens lib. de defension. Hermet. philos p. quam cum fabulam aut manes praestigiasque arbitrarer, uti censent etiam cordati & docti omnes , mirifice vapulo apud D. Sennertum lib.de Gai. cum Chym. cons
Sed qui & veritatis & antiquioris solidaeque Philosophiae & medicinae assertor & doctor praeclarus
134쪽
DE PARADox IS SEcTAE SEN. 1 s t toti mundo videri cupit, sub persona Dogmatici Medici Paracelsica deliramenta sensim, quasi aliud
agens, in scholam AEsculapicam introducere,& pruririenti juventuti, ingeniisque novarum dc monstrosarum opinionum avidis instillare non debebat;quid enim magis Paracelsicum , quam docere Elementa
esse nudas thecas & matrices, rerum essentias conti- .nentes, non constituentespLVI. Et ut hoc penetralius dispiciamus , cumGal. dicimus, corpus ex iis constare in quae resolvi tur. Elementum definitur Arist.lib.3. de coel. corpus simplex in . quod cum insit corpora dissolvuntur, ipsum v. in alia quae specie differunt, dissolvi nequit. Proinde si solvuntur, in illa,qua in alia specie dividi
nequeunt,solvitntur,& sic necessario haec iunt prima caeteraque ex iisdem composita. Rcsolutio fit ab arte vel natura. Arte separantur spiritus & olea, phlegma & cinis caputque mortuum. Haec omnia trania' eunt ad strum, unde nata, Elementum, eoque reducuntur. Spiritus ex aere R igne, uti principia sua sapiunt, ita in illa revertuntur. Oleum facillimo concipit calefacientem arentemve flammam seu ignem, specie & actu actioneque nihil ad elementarem ac cedentem & euntem. Phlegma est aqua, quae vincu tum & compagem terrae mista ad soliditatem praestabat corpori. Cum enim omnis mistio circa centrum mundi sit, terra necessario inerit, si terra &aqua quoque,quae terrae siccitatem continet & formabilem effcit: si terra & aqua, & horum contraria, ignis scilicet & aer, alioquin perse flamistio &misti dissolutio nunquam erit. Verum in mistis quae consistentia praedita sunt; terra aquam mole superat, ini. I a caeteris
135쪽
332 DIs PUTATIO Ι.cae teris non item. In omnibus aute terra & aqua ut praecipua materia, mole sua ignem S aere ex edunt, sed non virtute. Nam igni prima virtus & efficacia tribuenda,quae homogenea in unum cogit; Deinde aeri qui tenuitate sua massam ex terra & aqua penetrat, temperat, & quasi fermentat, adeo ut aer terrae& aquae permistus idoneum igni pabulum suppetat:& calor igneus cum aereo junctus, totam illam massam permeare, permiscere, definire & concoquere queat , ac ad eum finem perducere, quem natura, qualis in animatis anima,ac plastica vis in semine, ad caetera coelestium corporu motus intendit & dirigit. LVII. Vti corpus animale non poterat vita potiri sine calore, neque calor animantis pulmones, vel quod ipsi respondet habentis,sine aeratione& eveniatatione humidique nutritione conscr vari, neque sine terrea soliditate ab humido compaeta, corpus vitale exsistere, muniaque necessaria obire aut humidicalidique subjectum idoneum & capax esse, ita tam ex terra & aqua quam aere & igne corpus nostrum fabricatum esse oportuit,quod universim & per omnes partes, tam solidas ex terra & aqua, quam reliquas anima sua informatum vivens est &sentiens,ut nulla pars corporis seu solida terram & aquam magis redolens, seu calidior limpidiorque aere S igne magis constans, pro recrementitia,inutili& non necessaria reputanda. Si reponis sale e cineribus educto, terram remancre insipidam: Respondeo salem in spiritum oleum ve, hoc in ignem demum verti,omnia ad sua prima redire elementa, nihil praeter Elementa virtutis habentia. Vnde sequitur in mistis virtutes a minorum Iormis variis, subindeque novis
136쪽
ο n PARADoxis SECTAE SEN. XIIi per varias mistiones succedentibus profectaS es- ssa sunt pars corporis terrea & pulverulenta,
Int tamen, consumuntur& nutriuntur: ex se
i iis vero nata sunt , terreum itaque in semineiadpiam fuit. Eo nutrimur ex quo constamus. Hydropici ex alimento proferunt aquam, quod calor Epatis debilior non possit alimentarium naturaleta que producere sanguinem , quamobrem sibi si tum potest gignit simile, cum omne alterans ac si let sibi alteratum qualitate vel substantia, juxtaeva quam possidet virtutis quantitatem. Non vero posset ex alimentis producere aqua,nisi alimentum quatenus tale ex Elementis constaret. Si alimentum quinta quaedam foret essentia, non ex Elementis composita, uti vult D. Senn. utique ex eo non fieret humor aqueus. Quocirca si ex alimento potest fieri aqua, vel illud in aquam & Elementa resolvi, necessario ex Elementis vicissim potest generari alimentum, redit enim ad sua principia alimentum & resolvitur in aquam, quia calor epatis imbecillise humidum elementare cum sicco debite unire, determinare & massam sanguinis per coctionem idonee gcnerare nequibat. Atqui sic alimentum non est quinta quaedam essentia ab elementorum natura diversa , siquidem quale nutricns tale nutritum. omnibus partibus corporis inest desiderium convenientis & odium alieni. Illud autem maxime con-vonit, quod in naturam partis converti potest. QEa- , re oportet ut toti nutrientis substantiae cum nutriti 'natura communio similitudoque sit, ut vera dicatur nutritio, alimenti in substantiam nutriti conversio. QuAle est actu nutritum,tale necessum est ut
137쪽
xa Dis P. I. DE PARAD. SEcTAE SEN. sit nutriens potentia. Demum cum Epatis intemperiries corrigatur per qualitates Elementarias , ut ex chylo chymum sanguinemque bonum generet , n celsum est &Epatis& cibi qualitates &substantiam esse ex Elementis: calor enim non miscet nisi corpora elementaria sicco humidoque terminabili & mi scibili constantia.
138쪽
T iideas se ad satiem cognoscas, ami-
eis se candide lector, flaudulentum se
falsum esse, quod cornicatur subornatus a Doris. Senneno absurditatum se haereseon novaram ct Paracescarum defensor Sperlin genu, me livore aut invidia magis quam veritatis tuendae amore compulsum , strinxisse calamum adversub Sennertum , exiguam quandam praecipuorum se turpissimorum errorum, quos refutandos cum bono Deos q4 , scia- graphiam praemittere volui, qua breviter evoluta vide ni boni, quam impuros es turpes foveant pti Paracespici novatores novitiae doctrina articulos , quibus se indubitatam veteris Philosophiae veritatem evertere se blasphemis ulvinionibus sacrosanctam Christa-ηori dem consurcare , quin etiam divinabo humana taxare, nova Acbinarum fundamenta eruderatis pristis obtrudere orsatum nare satagunt. Et ne id verbis tantum propalare videar , exiguum , uti dixi , pHadoxo
139쪽
rum Paracepcarum catalogum , sorumque Cadmaeorum fratrum se novatorum contradioriones se absurditates saltem quasdam δε- tim in fontificio commemorare se ceu digito
eminus commonstrare aggrediar ; dem ordine paradoxa fingula ad vivum resecabo , es Dei, qui veritatis protector eis, auxilio , pro merito congrui es condigni arietati , , in orcum Iliadumque Paracesco-Sennertianum redis
140쪽
Continens initium refutationis eorum qua liabro deformarum origine adversu D. Heitagium eiusque disputationem proxime antecedentem conscripto, r. D. Daniel. Sennertus e cad. V Vittenberg. Fro-
Aser p. per subornatum quendam Magistrum Iohan. Sperongen, ejusdem Acad. Profess' evulgavit.
Quam Praeside IOHANNE FREI TAGIO Med.
Doct. & inceleberrima Illustrium Groningae& Omblandiae ordinum Academia Musiadem facultatis Professore P. Defendit IACOB Vs HOMO D,EVs Elbinga-
VBORNAT vs D. Sennexti ait & asserit formas fieri ex nihilo,& quidem non ex nihilo privativo
sed negativo in tradi. deform. Ο-rig. l. 6I.D. Sennertus contra inlio de Chym. cum Gal. cons. &is . dicere formas ex nihilo fieri,