장음표시 사용
201쪽
198 DISPUTATIO II. CXIX. Verum cum non solum per generationem uni vocam propagentur animalia a suae speciei similibus , sed etiam oriantur di generentur quaedam ex putredine cum cadaverum tum aliarum rerum, aut ex certa coitione & ruistione elementorum vi solis& astrorum,&certum sit omnem creaturam
vi divinae vocis productam & factam esse, & adhuc fieri quatenus illa potentia omnipotentis verbi pirtute animalibus elementis est indita, quaerunt Theologi quibus a Mose dictis exprimatur animalium quae non aspocie similibus fit generatio. Ad hoc respondent , generationem uni vocam specialiter suam, quae duret in seculum, virtutem habere ex illo benedictionis verbo, quo benedixit animalibus jam creatis: Crescite & multiplicaminit aequivocamvero generationem animalium et elemcntis, habe.
re se potestatem ex eo quod dixit Elohim αι Producant aquae, producat terra e quo verbo non tantum clementis concessa est potestas largiendi materiam animalibus ad sui similis generationςM ex elemcntis enim cibum capiunt unde chylus,sanguis. semcn) sed & potentia materialis aequivoce per putredinem vel alio modo & via,instinctu & operatione supcriorum essicientium producondi animal. Vnde de consensu Theologorum D. Zanchius in explic. oporis sextid. lib. I. cap. I. I. 4t 9. ait, nullum vel etiam minimum animal esse quod non sit factum
Deo. Ideo enim ait Scriptura, Deus fecit omne reptile : quasi dicat: ergo multo magis Iumenta Nomnem feram & bestiam. Fuerunt autem omnia facta a Deo aut actu: ut quae tunc prodie ni ex aqua
vel terra: aut in seminς anima tum cujusque speciei:
202쪽
DE PARADox Is SECTAE SEN. I99 ut quae jam generantur et aut in virtute produetiva quae in terra & elementis relicta & indita est: quomodo ea quae ex putrestentibus rebus oriuntur,nata sunt. Vi enim illius verbi generantur e terra quaecunque ex putrefactione aut alio modo aequivoce
GXX. Et ut nihil remaneat dubii de ortu & natura formarum seu animarum bestialium vel brutorum, inspicienda praeter vetetum Patrum & eorum qui hactenus nominati sunt, vittenbergensium &Ienensium,Theologorum celeberrimorum S longe clarissimorum judicia, idque ex eorum in haec loca commentariis, ex quibus impii & athei, exsculpere annitantur ratiuncula. tam de animς humanae quam bestialis mortalitate M interitu. Vbi videre est quod non minori veritatis defendendae ardore defendant animarum bestialium mortalitatem & corruptionem quam rationalium animarum post hanc vitam
immortalitatem. Uno ore omnes asserunt animas brutorum animalium in prima creatione ex elementisiprodiisse deoque una cum corporibus co
CXXI. Deinde ex Deut. cap. 12. v. 23. sanguis ipse'
anima est. Quod quidem Levit. I . ita ab iis explicatuν, anima est in sanguine, ut sanguis sit anima, quia hujus est vehiculum, sed, quia unum de altero in casu recto predicatur,dubium non est,id propterea fieri, ut significetur, eundem surguinis & animae
in bruto quovis ii cortum esse,ita & interitum;que- admodum enim sanguis ex elementis constat, inque ea vicissim abit & resolvitur, sic quoque utrumq; accidit auimabus brutorum. Hinc D .Frangius, Theo-i
203쪽
logus quondam vittebergensis celeberrimus, in historia antipalium c. I. pag. I scribit: Sciendum cst, animam bruti non esse spiritum incorporeum, qualis est nostra mens invisi bilis & immortalis, alias quoque bruta essent immortalia. Nihil igitur aliud est anima brutorum,pro facili Minerva, quam illud, quod nomen indicat, scilicet id est ventus, seu aer, seu halitus μεο ς, ω τος di mortalis, id est, ipse actus corporis sanguine viventis. Illud ergo, quod in sanguine bruu apparet, sentitur, tanquam flatus calidus & spirituolus in sanguine, est ipsissima anima bruti, per quem spiritu oliam & calidum satum corpus bruti edit omnes suas actiones& ope
Psalm.q9.v. I 2.& 21. de homine impio filii Corali canunt,eum similem esse bestiis, quae intereunt. In fonte verba hunc in modum fluunt ex versione Ariete Montani, Mimilatus est, sicu t jumenta excisi sunt, seu exciduntur. Nam verbum Nidmali, quod in Niphal hic usurpatur, significat idem, quod in silentium redactus est semper, va status, excisus,interfectus. Sic ergojumenta & bestiae pereant, ut cor por & animarad esse desinant, quod ,dum una vi Veient, fuerunt. Et hisce avari impii saltem adsimilantur, non per omnia ipsis aequiparantur, quasi & ipsi, qua animas suas, in morte prorsiis interierent. Simile enim non est idem. Bene super hunc locum commentatur Gesnerus fol. I9. sui comm . in psali. Quod Psaltes ait, hominem bcstIis similem factuin esse, partim de bestiali impiorum vita, partim etiam de bestiali interitu intelligendum est. Non enim coxapi debent haec verba. , quasi hominis mors plane
204쪽
DA PARA D OXIs SECTAE SEN. 2Oxeadem sit cum interitu bestiarum. Nam bestiae AM 1M A & corpore intereunt; hominis autem anima post mortem superstes est. Comparat autem Spiritus sanctus impii hominis mortem ob has causas. Primum ex opinione Epicurgorum,qui censent, hominem non aliter, quam jumentum,exstingui ut Hunt, Sap. 2. Ex nihilo nati sumus, & post hoc erimus,tanquam non fuerimus. Quoniam fumus flatus est in naribus nostris,& sermo Icintilla ad commovendum cor nostrum. Deinde ideo mor4 impiorum cum brutorum interitu confertur, quod mors Omnem ejusmodi. Euclionum & impiorum divitum memoriam abolet, cum sibi solis , tanquam beluar,
vixerint. Tertio mors impiorum multo etiam miserior & tristior est , quam bestiarum; tolerabilius
enim foret ipsis, si PROR svs Ex sΤ IN G vE RENTVR, quam quod in ignem taeternum incredibilis
torturae relegentur. Deniquesaepe sit, ut impii tragicum sortiantur exitum,& post mortem nihilo ho- racilius tractentur , quam canes aut porci, sicut regi I akim Dominus minaturέepulturam asini. Ier. 22.& et Regum. 9. de corpore Isabelis refertur , quod
Equorum ungulis conculcatum. a canibus devocatum sit. .
CXXII. Salomo Eccles3. v. 19. EC. 2I. scribit. Eventus filiorum hominum & eventus jumentoriam unus est. Sicut moritur illud,sic moritur ille,&spiritus unus omnibus, praestantia hominis prae animali nulla, quia omnia vanitas. Omnia pergunt ad Iocum unum , omnia fuerunt ex pulvere , & omnia
205쪽
IV MENTI descendat Sua Tvs TERRAM ὸ Non tollitur hic animae rationalis immortalitas. quippe quod infra c. I 2. v. . expresse stabilitur, sed collatio saltem instituitur hominis cum bestiis quoad necessitatem moriendi, non quoad statum & conditionem post mortem. Inter hinc recte colligitur,
brutorum animas reverti cum corporibus in pulverem &descendere subtus terram, seu in terram resolvi, sicut Hieronymus in comm. hujus loci exponit, inquieos: Inter homines & belliri haec sola est differentia , quod spiritus hominis ascendit in coelum, & spiritus iumenti descendit in aerram & cum
versat. sic explanat: Quod per prolepsim additur;
Quis novit,an spiritus dic. non est latius extendendum, qua comparationis tertium permittit. Loquitur enim Salomo de notitia naturali & experimentali,qua consequitur homo ex consideratione evem tuum,qui hominibus & bestiis ex aequo conveniunt, quod enim externos illos eventus in oculos incuriarentes attinet, illorum respectu homo a bestiis non videtur differre; ut enim bestia cadit,dolet,aegrotat, alget, sitit, moritur, ita eadem homini Obveniunt. Sed ex revelatione verbi per spiritualem notitiam cognoscimus, in morte hominum & brutorum maximum esse discrimen, cum anima hominis sit immortalis,& corpus ejus ex pulvere terri suo tempore suscitandum,quorum neutrum bestiis competit. CXXIII. His breviter evolutis, considera, amice lector,insignem D. Sennerti temeritatem, qui contra expressa & diserta sacrarum literaru testimonia,
206쪽
. DE PARADox Is s EeTAE SAN. 2O3 contra totius Ecclesiae & Theologorum ad unum omnium sive reformatorum & Augustanae confes-ssioni addictorum, sive pontificiorum sensum, expliacationem & decreta , in lib.de Galen. cum Chym.
cons.& diff. c. I 2- l. 332. asseverare non veretur, Deum creandosorinas,ita rebus omnibus indidisse, ut ea S ex elementis non composuerit. produXerit
dicere debebat Sed qua ratione compulsus D. Sen nerius,ita toti Ecclesiae & omnibus Tbeologis contrariam & haereticam adducit & defendere nititur Opinionem, ea,ut loco allegato videre potes, duplex est , prima quod sicut Moses aeris & ignis menti O-nem non facit ,& nihilominus non excluduntur enumero elementorum, ita animae plantarum.& animalium non excludentur a nobiliori quam elementa fiant,origine, licet illud Moses non dixerit.Secunda ratio est, testimonium Scaligeri. CXXIV. Primam quod attinet, rancida & valde jejuna est,& hominis proterve scripturae & Ecclesiae obloquentis. I. enim Geneseos aperte & clare dicitur, Producat terra, producat aqua animam viventem: an non disertc ibi asseritur, animas bestiarum ex Hementari natura productas & ortas)an non unl-
versaEcclesia omnesque Theologi ita &- accipiunt &interpretantur & credunt fideliter' Moses non conticuit,sed originem animarum bestialium satis clare ,& diuerte descripsit, ut non sit opus cum novatori bus & protervis ingeniis in regione idaearum alium harum venari ortum, quo insano labore sacrae literae
8c bonae artes ulterius contaminentur. Quomodo vero caeterorum etiam clementorum videlicet acris N ignis creationem. posuerit Moses , neque ea recensere
207쪽
eto DIs PUTA TI II. censere oblitus sit, ut vani homines putant,ex superioribus patet.. CXXV. In altera vero suo argumento Scaligerum ejusque argumenta sacrae scripturae, Ecclesiae, Mositi Theologis omnibus nec non senae N antiquae Aristotelis di. Peripateticae philosophiae non solum opponit, sed & anteponit. Et licet Moses animas ani mantium & rerum omnium,praeter humanam, rismas ex elementis productas & ortas asserat, tamen quia Scaligero & novatori, novae Sennertiano-parac et sicae philosophiae conditori & monarchae aliter visum est, taceat Moses,sileant Theologi , valcat Ecclesia. Et hoc pacto animae brutorum non ex eleis mentari & corruptibili materia conditς cum corporibus quae possident elementaribus non intereunt, non pereunt, habentque suam entitatem seu essentiam & substantiam , ut ait Subornisus in tract. deform.orisesol.1 I3 .qua exsistunt & necessario perennantia materia propria separata .Plura de hac re vide disputatione sequente , ubi Scaligeri argumenta
I Rutorum Asint anima postfata peremi es, Idens eadem peeudum qua Ganymedis e=rat. Credite quod nos bis animis rivinior aura est.
uuam Sennertus eam eum Ganymedefcιt.
siquis pecudessese detrudit ad imaι Se faeit insanί cum ratione pecud. Pol obitum quoniam pecudum hi Juritin exstet, Humanis animu ta mibisque foret
' ullam homines inter iusirimen ct horrιL bruta, Sensibus asimilessunt arum quepare .
208쪽
orem, ct illorum nosterque erit exitu. idem, suo mis dei materiaquepares.
I nunc atque animaspecudum ct ratione earentum Ex Aementari mole venire puta:
mandoquidem solo terra de pulvere corpus Equeselo atque salo bruti anιmam ese negant. Milicet illorum dat quinta essentia corpuπ, e brutis animas dant Hementa seum. Curi noυam siensn vel te hine age proripe AEGyes Et Genesis pyulo jam patefacta recens.
Te Iaera rictaiunt nee vate volumina verum:
. Nestio quo veniat spiritus orbe hovus. Qui nova fert magnum contra musteria Mosen Et veterissophia scit sephista ruit. Admissus sacros Erymantiam ursed in affros, Spumat , ct intactam depopulatur humum. e teneri ineuitas iuvener advertis mentes, Ad nova queis anim- dogmata prurit iners. Fos, ct Lepraesens nον- es Platonisin annus
Omnsa cum mundo qui renovata feret 'Cum nova spargentur totum paradoxa per orbem,
Et nova vis naesurget ubiqueriei. Uuum pecudes hominu,ati hominespecudum similes
' Ei fuerint animιs, ortu.obituque pares. Int, Scilicet hue ratidaου dux t vesania mentes, Cedere qua Dero dedecue esseputant. ntiquata diu ut malint paradoxa tueri, Seu tua Pthagor Pe E cure tua. Democrιti hine atoma rusHdglomerantur in orbem, Et redit eri orum quod fuit ante Chaos.
209쪽
ε De operibus quartae diei. Ubi is caeli ct astrorum in hac inferiora operatione universali ct particulari
CXXVI. Et dixit Gen. c. I. v. I . Elohim, Fiant luminaria in expansione Rahia) seu firmamento caelorum, ad dividendum inter diem & noclcm, & sint in signa,& tempora,& dies,& annos, ut luceant in firmamento caeli, vel ut sint in luminaria in expansione coelorum ad illuminandum super terram. Fecitque Deus duo luminaria magna: & dixit, &c. Verbo itaque Dei, sicut reliqua omnia,sic etiam haec facta sunt: quo pertinet illud Psalmi u 3. v. 6. verbo Domini coeli firmati sunt, quod eli iactum die secundo & spiritu oris us omnis virtus excercitus eorum:hoc factum est die quarto. Virtutes enim coeloru sunt astra, ajunt Theologi)quia per haec coelum in haec inseriora essicaciter operatur. CXXVII. Vbi notant Theologi, quod non dixit, sicut de terra, producat coelum luminaria; sed sint in coelo luminaria;In coelo enim nulla est generatio, sicut in terra neque sicut terra vim habet producendi astra per generationem. De inusitatarum RcIIarum apparitione hic non disputo nec disquiro. In& ab astris duo sunt , corpus ipsum seu substantia astri,& lux,lumen de radii de quibus deinceps. Materiam astrorum Patres aliquot arbitrati sunt esse lucem primo die creatam, quae contracta sit in RcIIas. Et praesertim in solem & sic tran1lata,& in φώθ -
ρας seu astra distributa, quod cum bona fuerit, nihil-
210쪽
DA PARADox IS SECTAE SEN. 2O que eorum, quae Deus fecerit, evanuerit,non sit putandum,eam in nihilum redactam esse.
CXXVIII. Alii ajunt, non extra coelos,sed in ipsis coelis flacta esse, ac proinde ex materia caelorum, ut nihil aliud sint, quam densiores coelorum partes, atque hac de causa lucere, quod in diaphano quidem spargatur lux, sed transeat &reflecti nequeat, secus quam in densiore corpore. Alii ex nihilo condita esse volunt: alii aliter sentiunt.Sed haec remitto venerandis Theologis. Corpora igitur sunt lucida,lucem &lumen εμφυπν habentia. Sunt autem astra posita in
singulis orbibus,nobis spectabilibus,ab octavasphqra usque ad Lunam, ut nullum esset coelum sine suo ornamento, hoc est,tuminari,& orbes a se invicem
discerni possunt. In primis octava sphaera, tanquam pars nobilior, cum sit supra alias, innumeris stellis ornata est : in medio positus cst sol tanquam rex astrorum. Cur nulla vel deprehensa vel facta sit stella
in orbe nono,novit ille,qui novit omnia.Litem,qua contendunt quidam acrocephali, astra in coelo natare velut pisces in mari, non facio meam.
CXXIX. Nunc qua vi astra agant in haec inferiora videndum. Scriptura inquit, condita esse a Deo, ut lucxant in firmamento,& illuminent terram a Vnde concludunt Theologi omnes & Philosophi Chri- 1liani luminc suo & radiis in haec inferiora operari. Disterunt vero lux, radius & lumen .Lux est qualitas& essentialis proprietas corporis lucidi; alii substantiam esse volunt. A luce promanant radii & lumen. Hi differunt ita,quod lumen sine radiis;hi vero sine lumine esse nequeunt. Radius est quasi lux secudaria,