장음표시 사용
211쪽
acutum.Lumen a prima & secunda luce emanat,nec
in lineas vel pyramides,sed in latum diffunditur. Est autem lumen&radius non substantia, sed qualitas
seu accidens,& non saltem intentionale sed &reaIe, ut dicit D. Sennertus in physicis, utpote quod extra animi nostri operationem esse. habeat,& non solum ad repraesentationem sed ad alias essicaces operatio nes destinatum r a syderibus vero non calidis mediante Iumine & radiis, sed hisce primario generari calorem in inferioribus , lumenque illud & Jem
optimum caloris esse opificem, statuunt. CXXX. Deferunt itaque radii vim a stellis,qua terrena assiciunt; cum enim sint soboles istius lucis, quae est in stellis,naturam sus originis ejecti retinent ac referunt: utque lucis varietas multifaria & stellis singulis propria est; sic vires ex luce ceu fonte cum lumine & radiis propagatae, atque in acrem & inferiora impresse & dilatatae, variant. Stellae ag lint in hunc orbem elementarem , per accidens motu, per se ac praecipue lumine, quod di recto radiorum projectu ejaculantur in terram, ubi resultu replicatum colligitur , & conglomeratur Mexsistit,partimque obhaerescens terrae ad intima penetrat omnis enim influentiarum ibi concursus quasi concentratur & convenit partim in circumfusum aerem dilatatur. CXXXI. Lumen stellarum omne est connatum aut mutuatitium. Connatum natura singulis nest peculiare & proprium. Hoc rubent aliae, aliae pallent,livent, fulgide nitent,hoc naturas & vires proprias distinguit, quas non acquirunt aliunde, agunt
212쪽
I A RADox Is SsCTAE SEN. acySixius torrefacit & urit: intonat & ferit grandine Arcturus: aquas fundunt Pinades, &c. CXXXII. Alienum lumen a sole vel ab aliaiarum fulgidarum stellarum radiis, partim reflexione
partim refractione mutuantur: quod suo mixtum complicatumque refundunt emisso radiorum vibra
n. Praecipuum radii stellarum praestant, vel suo delati robore, vel excepti deductique a planetis. Praecipua autem vis est solis ac lunae, quod nativae lucis copia & fulgore atque essicacia accessu conjectuque
radiorum reliquas stellas aut moderantur, aut exstimulant, aut obtundunt. Luna solis luce imbuitur plurimum, & ut terris proxima, quicquid a caeteris derivatur exceptum colligit atque acervatim dimitiatit. Evidentissime vero etiam deprehenditur erran tium & inerrantium vis,& praecipue harum,cum sta tis anni temporibus recurrunt & tunc sese promunt quando nascenti vel assistunt Soli, vel exadverso cedunt, aut cum defluente, se condunt prodeuntve illo abeunte. Radii a syderibus projecti, concurrentes si fuerint similes, eundem effectum validissime pro ducunt: si contraria vi luctantur , effectus varii &male cohaerentes sequuntur.
CXXXI II. Modus stellarum loca mutat &sedes, ex quibus stellat vel solis lumere diversimode recipiunt, vel sese mutuo dissimiliter suis petunt &ceu pulsant ac percellunt radiis , vel exsertos & di spersos quoquo versus radios, aut in aere conferunt inter sese, aut in subjectas terras jaculatu contortos iisdem illidunt aut imprimunt aliter atque aliter. Et ut resin pauca redigatur. Influxus syderum est
duplex: simplex vel mistus. Simplex cum alia signa o Zodiaci
213쪽
axo DISPUTATIO. II. Zodiaci sunt ignea, aquea,&c. caeterae stellae suas peculiares habent vires, sed cum Sole illustriores. Iciplanetis virtus se manifestior exserit, veluti frigefaciendi in Saturno, in Iove calorem vitalem suppeditandi, in Marte exsiccandi, in Venere calefacicndi S humectandi: Solis praecipua est virtus, quae maxime efficax per calorem. Mistus influxus fit per
spectum , qui est certa planetarum in locis Zodiaci positio & habitudo inter se. Harum si conjunctio
annumeretur sunt quinque: conjunctio, sextilis, quadratus, trigonus & oppositio.De his in specie videantur author es.
C X X XIV. Restat ut inquiramus, an alia,praeterquam manifesta hac luminis vi, occulta quadam influentia particulariter & peculiariter agat coelum in haec inferiora. Ad haec respondet D. Scnnertus in physica; Caelum non solum per motum & lumen,&huic respondentem calorem, sed etiam pcr peculiares quasdam vires, quas influentias vocant, inferiora assicere, quod multa a caelo proficiscuntur, quae lumini adscribi non possunt. Siquidem lumen a corpore opaco vel denso impediri queat: cum tamen in profundissimis terrae cavernis & sub aquis, quo nec
lumen, nec calor a calo productus, penetrat, multa caelo concurrςnte generantur. Cumque magneti Ditisque rebus vulgaribus insignes sine lumine vires, in res dissitas agendi, in sint, casdem caelo corpori tam magnifico non esse denegandas. Tandem ab occultis caeli influentiis multarum sympathiarum &antipathiarum , quas sublunaria haec tum inter se,
tum cum caelo habent, causas petendas esse&-μπα ν τααναν mς κάτω concludit. idem confirmat
214쪽
Horati: Ausen. Epist. Med. lib. 8 .Epist. a. ubi ait influentias esse admittendas , & agere caelum in haec inferiora non solum motu&lumine,sed etiam qua piam magis particulari virtute , solis effectionibus a nobis cognita, de qua facult. Gal. lib. s .de dieb. de
CXXXV. Vsus& fines astrorum sunt. I. ut distinguant diem & noctem .a. ut sint in signa.3.ut sint in tempora, dies & annos, ε.m sint in luminaria,seu
C XX X VI. Praecipuos propius nonnihil despiciemus. Primo, quomodo conficiatur annus: sicut
Sol motu diurno primi mobilis ab ortu in occasumessicit diem naturalem , sic motu proprio contrario ab occasu in ortum definit annum. Est enim annus illud temporis spacium,quo sol peragrans duodecim Zodiaci signa, ad idem punctum, unde fuerit egreΩsus, revertitur: & hic dicitur annus Solaris,constans mensibus I a. septimanis 3 2. diebus. 36s. cum quadrante fere. Annus Lunaris solari undecim fere diebus brevior A motu Luna duodecies revoluto seu duodecim lunationibus seu mensibus solaribus descriptus, constat diebus 3 3 q. & horis aliquot. Hic in anno definiendo usus Solis & Lunae apparet. CXXXVII. Constituit proinde Deus Zodiacum, cujus signa Sol uno anno permeando , & singulis
mensibus unum animalis signum percurrendo,ipsum annum eonficit, quatuor anni partes, longe inter se dissimiles, variaque effecta rerumque generationes & oecasus, caeterorum astrorum virtute coopς- rante, edit.
215쪽
212 DISPUTATIO II. CXXXVIII. Consideremus autem quatuor anni partesjuxta varios solis & lunae cursas, & planetarum positus, dc fixarum stellarum ortus & occasus: unde non tantum de generatione frugum, sed & aliarum rerum tam generatione quam conservatione conjicere licet, & agnoscere, quod pulcherrima illucorpora coelestis exercitus a creatore ad hoc sint condita, ut rerum corruptibilium generationem &ortum certo ordine procurent & moderentur. Solem itaque constituit, ut per Zodiacum gradiendo diversas temporum constitutiones essiceret in nostram utilitatem: sementis jacitur in agrum autumno humido; fovetur in utero terrae, hyeme frigida, calore per in uterum penitus adactae vere egreditur tempore tempe te humido& remperate calido, ut ita adolescat capto e terra nutriamento copiosor aestate vero calida maturatur,utau: tumno colligatur: Quae tempora quatuor, nisi diversis qualitatibus astesta forent, generatio natura liter fieri nequeat. Sed lisc tempora non constituuntur ab inferioribus corporibus,neque hae tempor uri affectiones: Ideoque dicit scriptura, condidit lumi naria, ut sint in tempora & annos. Corpora itaqde coelestia haec procurant tempora, & rerum generationes. In his Sol primarius quasi est opisex,sed cum
sit causa naturaliter agens, quae semper unisermiter agat, necessum est , plures concurrere rationes&causas ad diversos& particulares contrarios hos effectus edendum.
CXXXIX. Consideranda sunt itaque etiam signa Zodiaci,quae vulgo his versibus continentur. Sunt eisHes,1 aurus, Geminti cancer, Leo, Virgo, Li a.
216쪽
DA PARA Dox Is SECTAE SEN. 2II Libraque, Morinus, reitenens, Caper, Amphora,
Haec referuntur ab astrologis ad trigonos igneos, terreOS, aeros, aqueos, & mitigantur horum efficaciae juxta planetarum naturas. Igneus trigonus ipsis
est, Aries, Leo & Sagittarius: haeccalida & sicca sunt agentia: sed regitur vel mitigatur Aries a Marte, Leo a Sole, & Sagittarius a Iove. Terreus trigonus ipsis est, Taurus, Virgo, Capricornus, quae frigida sunt & sicca & melancholica: Tauro Venus: Virgini Mercurius , Capricorno Saturnus praeesse dicitur. Aereus trigonus illis est, Gemini, Libra, Aquarius, quae calida feruntur & humida &sanguinea: Geminis Mercurius,Librae Venus,Aquario Saturnus prae esse dicitur. Aqueus trigonus ipsis est, Cancer, Scorpius, Pisces, quae in genere frigida & humida & phlegmatica feruntur, sed a Luna Cancrum, Marte
Scorpionem, a Iove Pisces mitigari feruntur. Quomodo augeant vel languefaciant signorum proprias qualitates, longius alii tradant. C XL. Quomodo vero haec signa dicantur calida humida, &c. videlicet quod non in se ipsis sunt talia, sed propter effecta sua, quae in hisce inferioribus edunt, propter cavillatores est monendum. Facit autem Sol cursu suo quatuor anni partes ex Dei ordinatione, hoc modo: AEstatem conficit, dum per coeli summa fertur a Cancri signo initio facto:contra Hyemem ; cum in Austrum depressus Capricornum intrat ε, quae sunt duo extrema & e diametro opposita. Bis vero in anno dies & noctes aequat: In Arietem ingressus . Vernum tempus auspicatur : in Libram vero Autumnum.' Quod lucu-
217쪽
FLumina verna cient obsecuro lumine Tisices,
Curriculumque e ries aequat noctisque Heique. Cornua quem condunt,florum praenuncia Tauri.
Aridaque aestatis Gemininimordia pandunt, Longaque jam minuit praciarm lumina Cancer. Languificusque Leo proflat ferus ore calores. Fost moricum quatieni Virgo se ae orta vapstrem. --utumni reserat portas, aequatque diurna Tempora nocturnis δ enses dere Libra. Et fetos ramos denuda flamma Nepai. Pigra Sagittipotens jaculatur frigora terris. Bruma gelu glacians jubare irat Capricorni.' uua equιtur nebvias rorans liquor altus Aquari Tentastuper circaque vigent uia flumina mundi. At dextra lavseue ciet rota fulgida selis Mobile curriculum, oe Lunae sim ulacra feruntur. uamasub aeterno con*ectu torta Draconis Eminet, hunc inter fulgentem sidera septem Magna quatι estans, qua ervansferus in alta Conitur Oceam ripa cum luce Bootes. Ausonii sunt sequentia. Principium Iaηι sensit tropicus Capricornus. I Ue Numa in medio solidi satotas Aquari. Procedunt duplices in Mona tempora Psces. Rossutis Apriles e Hesphyrae calentas.
Majus e genorer miratur cornua Tauri: Iunius aequatos caelo videt ire Laeon M.
Sopitio ardentis Cancri fert Iulius astrum. Multi in mensem Leo fervidus igne perurit. Sudere Uirgo illo Bacchum September opimat. M sat
218쪽
Terminat Arcιtenens medios2a sena Decembri.
XLI. Hic singularis iapientia Dei est consideranda, quomodo luminaria ista secerit in signa
dc annos & dies , quomodo solis cursum sic direxerit, ut generationibus rerum sit utilis , quod magis etiam intelligitur, cum conjunctiones&oppositiOnes Solis& Lunae singulis mensibus confici erantur,&cum stellarum fixarum ortus & occasus ad mensium discrimina conferuntur.
CXLII. Siquidem post Aquarium frigidum& fatuosium,& post Pisces,sequiturAries desiccans terram & praeparans arationi r subsequitur Taurussationi idoneus, in quo etiam accessus Solis ad Pleiadas& Hyadas imbres ciet : deinde Gemini calidi
fovent: Cancer rursus humectat: Leo urens & Canicula maturitatem essiciunt: Virgo aestum mitigat: Libra rursum humidior praeparat terram noVae sementi, ut terra faecunda complectatur semen & ceu fetum foveat: Scorpius humectat sata : Sagittarius temperat frigus es humiditates, ut genita semina edi possent: deinde claudit terram Capricornus, ut inchoati fartus in terra plus virium a matre accipiant tota deinde hyeme;donec laxata terra in Vere majore vi seges extrudatur.
CXLIlI. Ajunt itaque Theologi interpretes, quod sine lumine Solis&Lunae& astrorum dispositione frugum proventus & rerum generatio cessaret. Sol enim calefacit, Luna humectat , caetera uvant suo ordine. Omnis vero plantarum & animalium generatio & yita & conservatio in ca-
219쪽
Σ16 DIs PUTATIO II. lido & humido consistit. Omnia illa ex elementis constare dictat scriptura, ideoque in calido, humido, frigido & sicco contemperatis consistere vitam
ct valetudinem .Haec in animante sex rerum non naturalium usu rite conservatur e in quem usum, haec, praeter caetera,temporum vicissitudo ordinata. Quid enim faceremus aut quomodo vivere possemus , si continua aestate aestuaret caelum, aut semper frigore
rigeret, aut jugiter humesccretὸ Quas astrorum alii atque alii ortus excitent tempestates & quales hinc morbi propullulent, videatur apud Hippocrat. in Epidem iis & 3. aphor. CXLIV. Manifesta est experientia magnis conjunctionibus siccorum Planetarum in signis calidis magnos aestus effici, dc congressus in humidis signis
magnas humiditates afferre: ut cum anno I 24.magna conjunctio fuisset in piscibus, magnae suini di tates secutae sunt, anno Is o. cii in eclipsis solis in Ariste fuisset & postea secuta essct conjunctio Saturni Martis in Libra, & deinde conjunctio Solis & Io- . Vis in Leone, fuit ingens Ninusitatus aestus. Similia exempla universalit cr cx omnium seculorum memoria repeti possunt , uti a D. Philippo notatum est.
CXLV. Quas mutationes sentiant pisces & animalia, & plantae, & elementa ex quibus ea constant, ab astris, i psa rerum evidentia ob oculos ponit. Vasti illius corporis sementaris,uidelicet maris aestum, fluxum rcfluxumque dependere ex Lunae lumine &Operatione , philosophorum acutissimi haut vaneaslerunt. .Vndo & Scaliger ait,maris aquas augescere in pleniluniis, quo tempore maximas vires illius sy- deris
220쪽
DE PAR AD Ox Is SE OTAE S A N. 2IT deris in maximo lumine contineri par sit. Suspendi enim aquas illo tempore tanquam ferrum a magne te, asserit: & in humida inferiorum dominari maxime Lunam,patet in ostreisHancris δέ in conchilium generibus ; imo in stirpium & arborum animantiumq; medullis, cerebro & foeminarum menstruationibus apparet. Luna crescens humiditates affundit corporibus , quas Upetit & resorbet marcens; Hinc catarrhosis & debile cerebrum habentibus twtopere infensos Lunae radios eosque cavendos 'esse monent medici in suis consiliis. Exempla innumera huc referre,supervacuum fuerit; Quomodo
ad Lunae schemata & solis syderumq; positus rusticani etiam suas arationes, sationes, arborum amputationes,lignorum sectiones caeter/que opera ruralia dirigant, & ni faciant, frustra sint, docet ipsa experientia.Scaliger porro inquit exercit. 3 3. certis sy-deribus certas terrarum plagas a sapientibus esse alia
tributas. Quin imo ipsas herbas directione coeli pro vario syderum positu & virtute diversas diversis mcnsibus prodire , aliasque aere rigente & adhuc
ninguido evocari e terra , & coeli austerioris esse tolerantiores, alias aliis demum mensibus, ut suas sibi vendicet ver, aestas & autumnus peculiares, quarum exitum & in lucem egressum causatur non innata illis scicntia, qua instructae formae ex orco veniunt, in scenam mundi , assumentes persenam & corpus ex elementis ut generationem perficiant, non inna tus formis impetus, quo sponte sine superiorum di- recitione ferantur ad corporum procreationem , ut volunt alii disciplinarum corruptores; sed veluti re rum omnium generationes & mutationes , Deo sic