장음표시 사용
451쪽
48 DIs PUTA TIB IV. lem primum coepit esse actu substantia, cum semen
in utero caepit operari, & vi uter ad actionem incitatum est, sed quia perfectum semen fuit, constante parte animae N parte corporis parentis,antequam in uterum fuit transmissum, necessario aetu continuit animam ante conceptionem. , Hinc ipse Subornatus intras'. de forna. orig. sol. 2I.adeo insolenter&fastuose clamat: Uuicquid1emtostisam communicat essentιam , illud ism etιam suam commmvιcat formam:generans communicat essenisam: ergo ct communιcat formam. Communicat autem vel cum vel sine semine: non
sine semine, quia ipsum semen ipsi ejusque Praeceptori est apospasma & avulsum quid a corpore &anima, unde& potethiajuxta ejus mentem inesse nequit, quia inesse potest vel inest actu entitativo; quia cns in potentia statuit csse non ens ; quia formae expotcntia materiae originem negat.
LXXXII.Sed ut concludamus,ridiculum est quod fertur malc feriatus ille & mutilatus magister scripsisse in depositione suae sententiae de hac quaestione
in actu congressus patris cum matre ut corpuS a corpore, ita animam ab anima produci. luirifica sane animae & corporis generatiorin congressu & per congressum nec corpus, nec materia corpori , hec anima generatur ; sed si ejaculatio seminis in utroque parente jam generati &persecti , ut perficiatur in
utero conjunctio. Non congressus, non nisus v. amplexus conjugalis aut venereus format animam vel corpus: sola perficitur seminis utrinque ejaculatio in uterum. Hic quadrat illud Scaligeri a D. Sen-
452쪽
DE PAR AD ox Is SECTAE SE N. qq9nerto & ejus Ganymede receptum; Venerano perficiatur eum semen generatur. LXXXIII. Quaeritur an cum isto semine veniat anima, vel citra: si cum semine, ea inest actu vel potentia: non potentia, quia hanc rejicit Subornatus, si actu, tum sane actu fuit in semine,antequam in uterum veniret
si vero in ipso congressu animae particulam separari, & in semen transmitti, atque adeo cum seminevenire asserit in uterum, tum certe ipsa animae substanti factu semini iam inest, antequam vi uteri actu esse incipit. Secundo sequitur tunc animam primo & per se esse divisibilem. Tertio oportet magnum in coitu esse nisum, quia animae particulam avellit, cum nulla pars corporis avellatur. Talem ni sum oportuit habuisse illum magistrum, cum noctu vagans & boans in plateis manum cum animae mediante subjecto divisae partem amisit. Si coitu parentum anima generatur, tum spiri tualium essentiarum datur generatio, quod hactenus absurdum. Spiritus enim nec generat nec gene
Summa: mihi res est cum D. Sennerto, quem nititur defendere Sperlingius : atque ille statuit animam per divisionem mediante semine propagari, hoc defendet Praeceptor & discipulus. LXXXIV. Si vero formae ipsit fiant ex nihilo, ex nihilo vero nihil fiat nisi per divinam potentiam, sequitur animas & formas tam brutorum quam hominum divinitus infundi. LXXXV. Si verb citra semen traducatur, salsum est, animam & formas propagari per traductionem, di F f quae '
453쪽
ue o D I s P v T ATI O IV. quae illis fit mediante subjecto, quem ipse animae &formarum propagandarum modum proposuit in tride form. orig. Falsum est, semen esse apospasma animae & corporis. Denique det ille novorum parad xorum magister novum procreandae & propagandae animae & consequenter sobolis absque semine mo' dum, ubi essentia animae excipimus animam ratinalem propagetur absque semine ullo vel corpor Doceat ille quomodo actio congressiis & amplexus
producat animam non antea in 1emine haerentem a
ctu vel potentia D.Sennertus Ganymedis Praecepton omnia mediante semine vel id quod seminalem rationem habet generari voluit.
LXXXVI. Hic vide & mirare levitatem & inconstantiam&contradictiones nugivendi illius Sperlua-gii D. Sennertum, quem defendere voluit, mistia deserit eique rabiose oggannit, sibi ipsi contradicit turpiter,& ipsemet ubi pedem figere possit nusquam invenit: duntaxat constatu in levitate sua& indignus quem responsionis opera vir bonus dignetur. ti LXXXVII. Ad constitutionem animalis requi
runtur corpus organicum & sorma totius; ratio horum est in semine , ita tamen ut partes spermatreae potentialiter omnes sint in semine , sanguineae in sanguine. Partes autem corporis habent sing. in suam substantialem formam, eaque actu est in semine & sanguine vel potentia.
LXXXVIII. Non actu, quia anima formans com pus animalis cuti loquitur & sentit D. Sennertusa'. de Galen.cum Chym.conc& disi cap.9. AI. a17. Ganymedes non unis in locis ex eo repetit) pluribus constans partibus, partim ex semine, partim ex materno
454쪽
DA PARADox Is SECTAE SE N. terno sanguine eas fabricat, quod si verum sit, certe falsissimum est, in semine esse formas ossium, carnis caeterarumque partium,quarum sibi quaelibet fabricet proprium domicilium, quod sibimet ipsi contrarius Ganymedes scribit in tract.de form.Orig.fol.3 4.& sol. 16s .id vero a me superius notatum, & pluribus digne refutatum est. , LXXXIX. Hae partes omnes, quarum formae potentia erant in semine, constituunt corpus organicum calore&spiritu seminali, quod proprie humidum est radicat e & calidum innatum , undiquaque perfusum,ita ut hoe mediante totius una & di versarum partium generalis quaedam in toto conspirans
oriatur temperies.' XC. Illud organicum corpus est materia adaequa ta &ultimata& οικῶα & proprium subjectum formae animalis, tam humanae quam bestiarum. De ortu animarum humanarum disquisitionem jam antea a nostra disceptatione removimus,saltem hoc in culcantes in praesentiarum, eam hullibi actu constituere formam hominis, nisi in corpore humano Superest igitur,u i inquiramus an animae caeterorum brutorum & rerum possint esse & exsistere actu extra proprium suum & hac ratione formatum cor- :pus: Ego id secundum Aristotelem & verae veteris Philosophiae canones & principia negavi. Illi contra formam in semine actu esse & fabricari sibi ex eo domicilium statuunt. XCLContra quos sic concludimus:Anima .vel somma animantium videlicet bestiarum est actu vel potentia in semine; si actu;inerit actu entitativo vel sormativo ; sed neutro horum inest. Siquidem actusFf 1 serim a-
455쪽
qsa DISPUTATI o IV. formarum entitativus, qualem novi isti disciplinarum corruptores commenti sunt, nullus datur; Et
formativo uti nominant)qui nobis est actus primu & entelechia, inesse nequit, quia hic non est seminis actus, sed corporis organici: nec esse potest in semine, propriam suam substanti3lem & ultimatam formam habente, neque qui est vel fuit forma seminis ultimata & substantialis, eadem quoque poterit esse
corporis animantis, & cum eo animal constituere. Et
uti non potest actu esse serma animalis in semine,ita nec in illud poterit pervenire, uti supra probatum est. Nam mediante sit bjecti formati divisione Gmam transferri, & hac ratione esse in semine , quod sit apospasma animae & corporis, vult D. Sennertus, cum nusquam semen animς animantis particeps fuerit , nec anima in id per divisionem emigrare po
XCII. Quaeritur porro, an, cum parentes producant semen prolificum, habens potentiam formae ad speciem sui similem, fiat generatio.Id quod ego juxta veteres indubitato adstruxi; Ganymedes vero negat, opponendo, non fieri generationem, nisi producatur forma. volemus rem ad limam examinis. Certum est; parentes ad generationes nihil conferre praeter semen.Ratio itaque generationis primo fundatur in hoc, quod producant & suppeditent semen prolificum seu foecundum. Semen autem non est animal actu sed potentia, seu materia, ex qua postea fiat animal. Illud continebit formam actu vel potentia. Actus est ex illorum phantasia nunc dissero entitativus vel formativus. Actus formarum enti tativus datur nullus, neque formae rerum corrupti
456쪽
DA PARADox Is SECTAE SEN. q 3bilium eo ipse alibi exsistere possunt.Sed videamus,
an si concedatur a mi in semine entitativo esse, tunc facta sit generatio, uti volunt astruere, cum dicunt fieri generationem non cum ex semine res pullulet, sed cum semen generetur: ratio enim est, quia in semine est forma actu entitativo fabricans corpus ex
semine, & hoc pacto Scaliger semen canis dicebat
XCIII. Verum materia, in qua consistit forma ctu entitativo , ex qua formare sibi domicilium seii corpus queat, non potest dici jam per praesentiam formae entitativae res generata. Forma scarabaei est actu entitativo illis in sterquilinio,in cadavere equi, in semine proprio, unde sibi domicilium formare
dicunt, neque tamen haec praesentia parit generationis terminum, neque sterquilinium , neque partes cadaveris equini, neque starabaei dici possunt scata-baeus. Et hac opinione forma pulli esset in ovo ex hoc fabric*ns pullum, & hoc pacto ovum esset pullus. Quare generatio non est productio formae,cum est actu entitativo in materia, sed produetio & emerso formae, ut sit adius in materia, in qua est, formativus, facit, ut fiat generatio. XCIV. Generatio itaque fit, cum pro ducitur sorma informans: sine informatione enim materiae non est generatio rei. Nec eductio vel productio formae in rebus corruptioni obnoxiis fit sine informatione, quia in hoc rationem & essentiam formae constare
diximus,quod sit & persectio rei actusque
Sine informatione praecipue rerum corruptibilium forma non est forma, quia in eo consistit ejus
457쪽
sq DISPV T A Tro IV. tatio, ut si perfectio & informatio, qua de re sup rius. Neque sufficit ad generationem & constitutionem rei adesse formam, sed requiritur, ut sit in materia propria adaequata&ultimata forma. Forma enim animalis cum pede vel capite non constituit animal, quia est actus corporis organici ex pluribus d bile constantis partibus, extra quod uti esse nequit, ita citra id non constituit animal. Tam enim de eL sentia animalis est materia,quq est subjectum corpus corganicum variis partibus, diversis suae naturae formis constantibus, vicem subiecti induentibus, & s se dominio potioris formae in subjecto submittentibus, effigiatum, quam forma. XCV. Neque tantum corpus organicum, sed &ultimata&propria requiritur serma. Nec enim anima canis potest cum corpore leonis statuere canem, nec anima Apulei in corpore asini esse vel statuere hominem. Summa: nec ratione formae, nec
propter ineptitudinem materiae semen potest dici
animal. - . Conserunt itaque parentes brutorum in generatione prolium,nec actu sor mam, nec ultimam materiam & su bjectum formae. Generant itaque eum construnt semen talo in*ructum poten, appamtu, ut ex eo corpus organicum cum omnibus a partibus, simarernum
adjiciat sanguinem, es liari, ct ipsa totius forma educi stproducipossit. Etsi itaque in semine non sit forma animalis actu
praesens, ideo tamen negandum non est, parentes generasse, aut nullam esse parentum generationem: nec generatio animalis, quatenus fit a parentibus,
perficitur actu statim generando formam & statuendo
458쪽
DE PA RADox Is SE OTAE SE N. Assetuendo actum formativum. Entitativus enim non datur. Ita autem si fieret generatio, non excernere tur a parentibus semen in actu generationis pro Ilum, sed fartus jam formatus, qualiter actu cum suis corpusculis scarabari sunt concreati equis, & haerent juxta Ganymedem in equis, aliaque animalcula minora in grandioribus. Ex quibus patet ineptia argumentorum Subo . nati in trin. de form. orig. fol. Ioa. & seqq. Parentes dicuntur generare , non cum semen anima tum & formatum anima , ex semine generanda , suppeditant , sed cum conserunt semen, in quo potentia proxima ad animal ,- talisque potentia , quae loco & qualitatibus debitis rite possit
Et hic locum habet regula, quod proxiRa potentia habeatur pro actu,& haecact'atio, quatenus se scitatur aqualitatibus externis & calore vivifico in ar- , qui vocis, a caeso in animalibus vi canesti & calore animantium, non est formae generatio sed principii istius in semine a generante inditi excitatio , quod principium, seu quae potentia ita ex eo, quod actu
erat, est astecta & comparata eamque accepit natu ram, ut commota externi caloris proprietate in a- actum specie similem exeaticujus erat ipse generans,
qui semen generavit,& hanc potentiam semini indidit,ut sui simile inde produci posset, semen vi plasti-
. ca ab anima instruiturin testiculis , quemadmodum spiritus vitalis in corde accepit virtutem reficiendi vires vitales in toto.Et constat semen spirituum ominnium mixtura & unione quae vim partium sormatricem in testibus accipiunt, uti satis evidenter apparet. - - F f 4 ex
459쪽
ex hoc quod extesticulati & emasculati semen proli
Vnde liquet fraus & impost ura ejus dicterii, quod
objiciunt & ostetorie clamitant, 11 calor uteri deducit, ad actum potentiam in semine, qualitas generat substantiam. Substantialis enim haec potentia, a generante sic erat affecta & comparata, i ut qualitatum hoc suscitaculo erumperet in actum substantialem, generanti specie similem. Atque haec summi Philo 1ophi mens est lib. a. degenorat animal. cap. I. Omnia, quaecunque aut natura aut arte ejiciuntur, ab eo quod actu e fifiant ex eo, ruodpotentia est tale.Semen totur talae est, motumque habet oeprinci um tale, ut motuperacto para quaeque exsistat, eaquefit animata; & paulo post,ratio, qua caro aut os est, a motupro cistente licitur, ab eo quo enuit, quodque actu ea ιd, quod potentia Z, ex quo gignitur .Et paulo post: Matus autem natura in Ese profectus es ab alterί natura, qua actu obtinet formam. Rationem horum canonum addit, 'uod niti ipsi mge
NOVI. Tertium argumentum quod fol.ao3. de blaterat, uti nugacissimum est, ita me non commovet.Semper enim ego a me litem de animae rationalis origine declinavi & excepi. Interim argumenti ab illo prolati nulla est sequela, quod qui animas negat
statim a conceptione actu esse in semine, adstruat uianimam rationalem ex potentia materiae oriri: Cur deserit D Sennertum, quem vir lepidus defenden- η dum receperat, & non statuit cum illo jant ante immissionem seminis in uterum esse id animatum p Et ut nemo tam est prophanus, ut animam, quam inspirando primum Deus creavit, educat e potentia; materiae,
460쪽
DE PARADOXIs SECTAE SEN. que 7 materiae, & materialem adeoque corruptibilem statuat, ita oportet eum deploratae impietatis esse hominem, qui animas pecudum in ateriales seu ex potentia materiae, contra divina oracula , non esse Ortas, adeoque immortales & incorruptibiles esse,
absurde statuit. Quod sane necessum est credi ab illis , qui animas brutorum ex nihilo generari asserunt, uti exdiscursu Scaligeri de origine animae, exercitat. 27.s2O. videre licet. suod enim immediate ex nihil t, idineorruptibile est. XCVlI. Caeterum, argumentum secundum fol. 1o3 .merus vitilitigatoris est cavillu s falsimoniis subnixus. Animalia quae pariunt,parentes sunt suae prolis. Scaligerum ludere exercitat. s.f.2.cum quaerit,an catelli anima sit canis patris vel genitoris pars,nemo sapiens, nec quisquam, nisi qui cavillandi libidine aestuet, censebit. Ovid. lib. Io. Methamorphoseam
Nec habetur turpe juvenca Ferre patrem tergo i e ριο seu ba conjunx. , Et quid est, quod&in herbis sexum ponunt &in mares &fa minas distinguunt, quod sive figurate aut tropice dicatur si ve non, argumentum & cavillus adversus me prolatus in cauros abit. Sed his cribrandis operatin perdere, praeter rei, quam profert Spermologus, dignitatem est, & caetera quae garrit