장음표시 사용
471쪽
68 DIs P v TATIO IV. davere equi generari scarabaeos asseverat, quia ibi sit anima scarabaei generans scarabatum exsterquilinio& cadavere.Scarabaeus enim scarabarum & mus murem generat ex suo semine non ex cadavere vel ster-qhilinio , S scarabaeus scarabarum generat, anima scarabati extra scarabaeum non generat scara
CXIX. Deinde notandum, quod Frant2ius animalia, quae aliis dicuntur ex putredine nata, dicat constituere rerum species. Ergo sunt species mundi habentque specificas formas, cum Subornatus t men has ad subordinatas releget. . Sed ad quam nam formarum suarum classem se rabaei ex cadavere equi, ranae ex limo,muris ex quis. quiliis, vermis in ulcere & carne putrida ver caseo nati formas referet Ex cadavere equi scarabaeos, boum apes, asini crabrones nasci asseverabat, quia
horum formae specificis majorum animalium essent subordinatae, quibus pereuntibus hae prodeant vel cum corpusculis, vel ut corpora fabricent, ut est in
ex quisquiliis generatorum, formis subordinatis a censeri non possunt, quia hae sunt concreatae speciebus mundi, &sub harum dominio degunt. Fimus, Vero, quisquiliae, lutum species mundi non constituunt,& veluti speciebus mundi sub ordinatas Deus quae absurditas antea abunde confutata est non concreavit, ita multo minus has formas Iuto, quisquiliis, simo concreavit.
CXXI. Neque hae sermae possunt reserri ad specifica ,quia generatio specierum illis fit ex specie simi-. libus,
472쪽
DE PARADox Is SAETAE SEN. 660libus,talibusque quae speciem mundi constituunt, in qua causa principalis ejusdem speciei sit cum genito.
At juxta D. Sennertum lib. de Chym. cum Galen. cons& disscap. I a. l.3q6. autoritate Scaligeri, fi-mus,ex quo mus nascitur, non est ejusdem naturae specificat cum semine maris & foemine murium. CXXII. Sed neque ad accidentarias referri ponsunt,cum hae origine vel cum specificis vel cu m sub- ordinatis conveniant:quamobrem hae nec certadiΩferentiam, nec peculiare formaru genus constituere poterunt, frustraque a morosophis excogitatae sunt. CXXIII. Ad partiales vero corporum naturalium formas referri non posse manifestum est , Ergo illis formae,quae dicuntur esse in luto, in sterquilinio, in quisquiliis, ob hanc causam, quia animarum omnia plena, nullae sunt, nuspiam sunt, & vanissimorum morosophorum commenta sunt.
CXXIV.Sed ut ipsis ad satietatem satissat, querere restat, an anima scarabaei, si sit in sterquilinio, vel rans si sit in luto, possit ibi fabricare animal sus speciei.
Atque ita latius rem despiciemus: omnis generatio D. Sennert. cjusque Ganymed. trasti deform. origi n. fol. I 6I. est uni voca : omnis generatio fit mediante semine, vel id quod seminalem rationem habet. Vnivocae generationis ratio illis in hoc consistit, quod generans communicat aliquid de sua essentia, hoc est uti dic ut, de sua materia & de sua forma. Formam communicat per di visione mediante semine, vel id, quod seminalem rationem habet. Non enim
potest fieri generatio illis) nisi abscedat pars formae
ab efficiente, quae ex propria materia, qua mediante ab eadem avulsa&divisa est , formet proprium Gg s , corpori
473쪽
o D Is v TATIO IV. corporis domicilium. Vt itaque fiat generatio uni- voca nulla vero aequivoca datur D. Sennerio ejus que Ganymedi necesse est ab essiciente separari, a-Felli & communicari generato formam' & male
CXXV. Vt itaque ex forma leonis divisa non potest fieri catus vel vulpes, sic nec forma leonis CX alio quam leonis semine potest formare leonem, neque forma muris ex alio semine, quam proprio, potest . formare murem, neque Arma muris ex semine cati, neque forma leonis ex semini asini, murem vel laonem faciun t: multo minus serma scarabaei timens in sterquilinio vel cadavere equi formabit ex iis scaraiabaeum, nec ranae forma ex luto ranam, aut muris ex quisquiliis murem, quia ad univocam generationemno tantu requiritur propria forma generantis, sed&propria a materia a generante profecta,qua mediante forma divisa &separata est, unde fiat linimal vel res generanda, siquidem.absque tali subjecto forma separari nequit illis ableffciente, & ex hac proprie
fabricat. .Et cum sine alia venire non possit, etiam de necessario ex alia nulla quam illa, cum qua venit corpus fabricare queat. i ἐι .
Et quia omnis forma generati a generante dividitur indiante semine, vel id quod seminalem rationem habet, neque mediante alio su bjecto dividi, neque cum alio esse potest, neque alia ratione pars cssentiae essicientis a generante cum generato com municari potest quam si pars materiae cum parte formae tribuatur, sane forma fabricans ex nulla alia materia, quam quae a generante profecta, potest fabricare corpus. Falsum itaque est formam scarabaei
474쪽
esse in sterquilinio & cadavere equi , & si incsse
queat, tamen non posset ex iis fabricare corpus, quia sterquilinium ti cadaver non sunt materia seminalis univoca scarabari, neque fimus materia stminalis muris, ex qua forma muris posset fabricare corpus. Unde Scaliger dicebat, fimum,ex quo nascitur mus, non esse ejusdem naturae specificae cum semine. maris&faeminae murium. Res adhuc luculentius illis monstratur ex effato Scaligerano, quod amplectitur atque exhschlatur D.Sennertus. Generatio fit cum producitur semen, non cum ex semine fabricatur corpus. Semen vero est απόατασμα a sorma & materia generantis, & tam materia quam forma a generante prosecta constat. inius itaque formae propagatio vel praesentia non perficit generationem, neque fit generatio, cum res vel domicilium animae seu corpus ab anima vel sorma fabricatur, sed cum producitur semen. Non itaque generatur scarabaeus ab anima scarabaei ex sterquilinio vel cadavere,etiamsi ibi extistere posset.Grum nec ibi exmiere potest, quia actu ormarum entitatι-vus commentitius ct friuolum vani simorune homιnum commentum est, ne quesitaretur amm adius enutatavus,
e in emne pro ιο pervenire posset , oesieo perveniat, neque ibidem operari posset , ct operara posset, ex aliena materia proprium domιcιlium fabricare nequeat. Vnde patet, quod neque animarum possunt esse omnsa plenώ, quιa
non datur earum actus entitatινus.
CXXVIsEx eo itaque quod ex sterquilinio generetur scarabaeus, ex cadaveribus variis varia animalcula, ex luto ranae & ex quisquiliis mures &ci velle concludere,omnia esse animarum plena,vani stimu m
475쪽
ε 2 DISPVT-ΑΥIO IV. est etiam juxta eorum opinionem , cum illi horum animalculorum formas speciebus mundi concretas Seis subordinatas praedicent, non vero luto , quis quiliis aliisque inesse statuant. CXXVII. Sed videamus nunc falsam hypothesin, cui superstruxerut hanc sua deformaru origine opinione. Ajunt Aristotele docere animaru esse omnia plena,atq; idcirco es te anima scarabsi in sterquilinio, di exinde generare scarabarum, & sic consequeter in luto, fimo aliisque rebus animas generantes animalcula inesse. Sed hςc opinio directe adversatur Aristoteli,qui animam esse entelechiam corporis organici, nulli bique aut operari aut exsistere posse, nisi ubi sitentelechia,& in propria materia,scilicet corpore organico, neque alibi operari posse quam in hoc & s rQus organa statuit. Animarum bestialium & corruptibilium nullam agnovit, vel scivit actu entitativum Aristoteles;nunqua id ipsi venit in mentem,ut uapra
ex lib. 2.degenerat.animal.cap.3. demonstratum est. CXXVIIs.Sed ut fraudem, fucum & cavillatione lectori aperiamus,videndum,quo candorelocum Aristotelis Illegatum describant & recitent.LO S ex stat apud Aristotelem lib. 3 .de generat. animal. cap. IO. Generantur In terra ct aqua humore) ct animalia ortlanta, )ropterea quod ιn terra quidem sit humor, an aqua vero θmtur, in toto cabditas animalis, ut quodam modo plena omnia anima te hactenus Aristoteles. CXXIX. Primo in eo fallunt novitii veteratores lectorem S auditores,quod textum ipsum corrumpendo & illud τρο-ινὰ stu modo quodam , Omittendo, diversum, qu/m qui Philosophi fuerit, sensum eidem assingunt, illudque quod ipse quodammodo
476쪽
DE PAR AD Ox Is SEcTAE SEN. 73 modo taliter habere dictat,pro absolute & simpliciter dicto interpretantur &persuadere conantur, ac si omnia haec inferiora actu plena animarum,& quidem animarum actu entitativo exsistentium essent. Verum textus ipse & contextus reclamat. Vult enim
ibi Aristoteles docere,quomodo animalia,& in specie testacea, & plantae ex elementis &qua vi generantur. Ponit itaque terram & aquam, utpote materiam , mixtionis mole potiorem, humorem veris in terra,quo siccum cum humido debeat permisceri ad certum definitumque terminum spiritum autem in aqua,hoc est,aerem in aqua,qui tenuitate sua aquam di ter m penetret, temperet & quasi fermen et, adeo ut conveniens igni subjectum praebeat. Igneus vero calor aerio junctus universam massam per meat, permiscet,desinit,concoquit. Caliditas autem illa per omnia fusa, uti inanium qualitatum est actuosissima.& virtutis coelestis aemula, ita&proximum virtutis coelestis est instrumentum . . . .
CXXX. Hinc dicitur calor animalis, quia virtuteti calore coelesti fit generativus animantis & plantarum: Elementaris enim solitarie & per se nullum animal generat juxta eundem Aristotelem. Cum itaque virtute coeli ejusq; vivifico calore eo modo, quo anima in animatis, mixtionem & generationem pem agit , elementa ad mistionem dc generationem animalium & plantarum moveantur & excitentur &perdurentur, caliditas illa elementaris coelesti & vivifico calore directa dicitur animalis, &fit generatio animantium & plantarum, ut quodammodo seu hoc modo omnia animaru sint plena,hoc est videantur plena propter dicta operationes, vel plena sint
477쪽
q DIs PUTATIO IV. animae in potentia. Coeli enim virtute & calore vivifico Hementari unito di hunc dirigente fiunt ad generationem mistiones & inferiorum generationes omnes, idque vel mediate vel immediate, ut antea declaratum est, ut hoc pacto omnia sint animae plena, hoc est potentialiter. Pro coelestium enim corporum viribus, concursione, mixtione, alienatione
aliud atque aliud tum fit, tum est, tum fieri, tum es se desinit. Sic generationem aequivocam esse muris e luto & ranae e fimo, idem Scaliger praedicat exem
CXXXI. Hunc hutem esse hujus dicti Aristotelici sensum & peripateticorum, primi &saniores Smnes
docent, & ipse Scaliger exercitat.Σ6. ad oculum demonstrat.Cum enim explicata quomodo calor putridus a caelo soleque impressus sit, & hujus putridi auctor sit vitalis , gradumque sibi faciat ad generationem per putridum, subjicit universalem canonem: Solis aliorumque syderum calore per haec dis. fuso atque in haec infuso gigni omnia 'quaecunque non fiunt e seminibus. Nimirum semina quoque
ipsa ab eodem persei calore, quo adactum redu- , cantur: & hunc tribus ex Aristotele accersiffs locis, videlicet uno ex lib. I 1. divinae sapientiae, altero ex lib.de affectib. mister. & tertio ex lib. s. degenerat. animal. qui ipsus est, quem recitavimusα examinavimus, confirmat & munit. Hac itaque sententia cujus ut & caeterarim Scaliger ait esse verba divini praeceptoris nectarea probat idem vi coelesti elementa ad mistionem convocari & agi, & ad generationem animalium perduci, .
hujusque virtute sponte nascentia sine seminibus, alia
478쪽
C DE PARADOXIs.SECTAE SEN. q7salia vero mediate: Et mediate, cum sol & homo generent hominem; immediate, cum ex putredine sit animal, oriri. Cum hac Aristotelis sententia convenit, quod inquit Theophrastus lib.3 .de caus. plantar. cap. 26.
Natura ubique animalggni modo calor cum humillitate debite coeat. De animarum propagat one.
CXXXII. Sennertus ex Maligero delibavit hanc opinionem, quod ad materiae divisionem dividatur anima, ita ut anima geniti sit pars animae genitoris: Viventia enim inquit dum generant, aliquid de sua materia &aliquid de sua forma communicant. Haec propagatio est illis animarum generatio, &fit Scaligero mediante semine. D. Sennerto mediante semine & illo, quot seminalem rationem obtinet, atque non tantum ad animata, sed ad inanimata &res omnes formam substantialem habentes extenditura mi II. Scaliger generationis animae per talem propagationem duo ponit exempla exercitat.σ.c II. cum inqui tr Gignit autem animavinimam sui promotione, eademsene ratione, quasi induit in alimenti materiam novam e Secundum est a flamma : & inquit habemur prae oculis exemplum, quomodo a lampadis flamma summam aeeipimus,lia nihiloste sintegra manente. Verum haec exempla per omnia non quadrant: Anima cum induit se in novam alimenti materiam
sese promovet, non augetur, non generat nΟVam formam a
479쪽
formam, ut ipse Scaliger inquit exercitat. Io I. E dem quaerat anima manet, in novam materiam applicata ct promota. Neque etiam modus propagationis animae convenire potest. Nam anima propagatur in accretione, di quicquid accrescit, illud fit pars corporis. Propagatur autem anima e ,quia necessario omnis pars t tius una cum toto debet esse anima praedita; at semen nec est nec fuit pars corporis, nee toti cohaesitrqua de re supra actum est.Non itaque in semen ut in partem corporis anima propagari potest.Et si posset, nequaquam illo mediante dividi posset, quia nulla est pars corporis animalia formata, qua mediante forma a corpore dividi atque avelli possit, ut supra demonstratum est. CXXXIV. Alterum exemplum de flamma adhue dissimilius est. Alia enim est generatio animatorum& inanimatorum, & a propagatione formae inani malorum ad generationem animae concludere, est abaculo ad angulum argumetari.Flamma enim flaminmam producit non propagando per divisionem suam formam in aliud subjectum, sed sibi similem formam producendo conversione subjecti in fimilem substantiam e quod juxta D. Sennertum fit forismae ex se riecto eductione,quae omnia idem D. Sen-
firmat,cu m inquit. Epygeneratio est transmutatio erisse cunque transimulabιlis, tot sus in togum, atque etiam inaη-matas similegenerare dicunturitamen hoc peculiari modo eo erat υιυentibus. Nam non viventia sitismilegenerare dicuntur agendo in aliud extra se, ct ex eo formam educendo,miaque desim tribuendo.' venna, vero aliqvid .
480쪽
DA PARADox Is SECTAE SEN. 677 de Fua materia ct de sua forma largiuntur, semen exhibendo. Hic vides, amice lector, D. Sennertum solis viventibus propagationem formarum, qua ipsi fit
per communicationem formae generantis mediante
semine tribuere, cum id in lib. de Galen.cum Cu-mic.cons.& diss. l. 23 2.& seqq.tribuat etiam inanimatis. Vbi primo turpis est contradictio. Quocirca exemplum ignis, uti rei inanimatae, ad demonstrationem propagationis animae non quadrat, nec in hoc consistit rei nervus & argumenti ratio,quod pars animae separatae si separari & communicari posset in alio constituat rationem totius, sed in hoc quod format pars non separetur cum semine, nec semen sit ejus apospasma, nec per hoc communicare generans aliquid de sua forma &sua &materia, ut loquuntur.
CXXV. Ex his & praemissis omnibus istis,quae hac
de re disputata sunt, luce meridiana clarius liquet, inane novum & frigidum nullaque ratione nixum esse illud commentum,de nova propagandi animam formasque modo, oppositum assertis & hucusque rite defensis propagationum modis. si eum dicimus faetum qu partem adharere matrici, ideo sequatur mutilatio matris cum in Iucem edatur fetus.
CXXXVI. OVod dixi in thesi 3 o. semen , scilicet
Mactuatu,scetumq;instar partis Vel instas brachii, vel uti partes corporis adhaerere matrici, id pro more suo malitiose calumniatur & cavillatur