Hugonis Grotii Florum sparsio ad ius Iustinianeum

261쪽

medicamentum dicitur venenum ita contra Venenum, id est: bonum venenum dicitur medicamentum: imitatione Graecae vocis ita Nonius Vide & L. qui venenum, infra de verborum significatione. Sed σid quod amatorium appellaru Inter ea quae disputari solent, ponit Quintilianus vii. q. & 9. & VIII. F. an ama torium venenum sit, necne. Amatorium virus habes

aliquoties apud Plinium in Naturali Historia. Sunt Modij pocula, de quibus habes duas declamationes, post institutiones Qvintiliani xiv. & xv. Vide, L .si quis, infra, de poenis. Alio denatu consiulto essectum est it pigmenta j, si criremere cicutam, salamandram , aconitum , pitvocampas, αμ tbubrostim, mandragoram-id quoὰ lustramenti causa dederint cantharidia, poena teneantur huius igni Quintilianus declamatione xui. Venenum leges habere, emere, nosse deni que ierant , ineuitabilem pestem occulta fraude grassantem. Videtur autem legendum: Aut, ni quid lustramenti causa

dedetint, canthar das. id eli cantharidas dederint, nisi parum aliquid ad piamenta, nimirum quia ut se illa ita cantharides usum habent, me ς sdipiscendae, recuperandae po stellionis eausal Non additur, retinenda. Et merito: quia vim vi licet repellere. L. Lege Cornelia. Qui mirilitatem amisierunt j Martialis :

Citra permissum praestidis non licuisse medicis quenquam castrare docemur Iustini Apologetico iti Adde quae habet Chrysos o mus r. ad Cor. XII. 23.

262쪽

-AD IVS I VSTINIANE V M.

L. Diuus. 247In nraileficiis moluntas syrcitatur, non exitus J Ita visum Romanis, etiam conatum qui aliquo usque processerat punire. Quintilianus Pater. Nunquam mens exituae manda est. Alibi: Inlidiatus civi, eitiamsi non qfeceris ste-lus, poenas tamen legibus soluet. Donatus ad Andriae i. Sc. . Mon perficere , sed conari velle ali uid ad sicelus, essi Alio st, etiamsi non pote I fieri. Paulus Sententiarum v. Consilium uniuscuiusque, non sedium puniendum e l. Apuleius : In

maleficiis etiam cogitata Icebra, non perffssa adhuc vindicantur , cruenta menIe, pura manu. Ambrosius Hexa emeron viii. Ideo etiam in iudiciis istiis Toluntarios reos non ex necestate compullos, culpa Liringit, poena condemnat Quae secuti & Graeco romani, ut videre est apud Michaelem Attalioram. Synt. i I. tit. 72. Morem nuic contrarium Germanicae gentes ab antiquo lenes in poenis, quae Vim coercent, introduxere. Caeterum de homicidio cui error interii enit me ant ludaei titulo de Sy nedrio, cap. s. Si quis, aiunt, intendat occidere bestiam,& occidat hominem: si intendat occidere gentilem, & occidat Israelitam, si apostatam,& occidat filium sederis, liber eae Si intendar plagam inferre lumbis alterius, quidem talem, quae non valuisset eum ista parte corporis occidere, & illa aberrans, impacta fuerit cordi siue pectori, fueritque talis, ut potuerit eum occidere illa parte corporis, & moriatur, ille liber est. Si intendat eiusmodi plagam infligere adulto, quae non valeret occidere adultum, oc illa per errorem infligatur paruulo, fueritque talia ut potuerit eum

263쪽

neci dare, & moriatur,liber erit. Si intendat percutere paruulum plaga, quae ipsi letalis esse potuisset, & illa incidat in adultum, cui letalis esse non poterat, α tamen moriatur, liber est. Atqui intendit plagam inferre lumbis alicuius, quae possit esse isthic loci letalis , & aberrans excipiatur pectore, & mors subsequa-- tur, ille reus est. Iterum, si quis intendat percu ere adultum plaga eiusmodi, quae ipsum leto dare posset, & per errorem laedatur paruulus, & mortem Oppetat, &ille reus est. R. Simeon ait: si intendat occide- . re hunc, & occidat illum, liber est.

DE LEGE POMPEIA DE PARRICIDIIS, '

Augustus manifesti parricidi j reum, ne culeo insueretur, quod non nisi confessi afficiuntur hac poena, ita fertur interrogasse: Certe patrem tuum non occidissi. SuetoniuS.

L. Vltima. .

Eorum qui parricidij pana teneri possint, simper accusatio permittitur J Id est ad xx. annos. L. querela, C. ad L. Corn. de falsis hoc ius est Romanorum. apud Graecos Veteres non obtinuit: nam Aristo cratem legimus Ar

cadum regem praelij in Cypro proditi poenas luisse post

annos xx. Habet id Plutarchus de sera numinis vindicta. Qui vero decem per annos poenam perpetuam exierant, eos habitos in ministeriis, quae non procul a poena aberant; testis Plinius x. epist. s.

264쪽

AD IVs IVSTINI AN EUM. 243 AD LEGEM CORNELIAM DE FALSIS,

& de senatusconsulto Liboniano. Cappadoces eculeo se exercebant ad falsa testimonia, tradente ad Persium Scholiaste. Poenae variae, maiores, minores pro delicti modo. Seuerus falsarij digi- eos incidi iussit; alium fumo puniri, quod famos Veiis didisset. At Gallienus ad leonem damnato, capum immisit, iussitque dici: Imposturam fecit, & passus esti In Apollodoro habes A scalapho Acherontis filio, qui falsum testimonium contra Cerereth tulerat, a Cererc' saxum graue impositum.

L. Ia

Item ob instruendam aduocationem J Ad litem instruendam aduocatione, infra L. falsi poena: ad contrahendos multos qui tanquam amici, &-causae adessent. Meminit huius artifich Demosthenes aduersus Leocharem.

Societatem coierit ad obligationem innocentium t Graeci legerunt , ad oblocutionem innocentium , id est, ad infamandos innocentes. In Declamatione: Gener diuitis inimici, apud Senecam: sepuιntur . tot tiberi , tot clientes lit quicquiά dixerint , 'rumor fit. . Qicunque. Huicunque nummos aureos ρartim raserit ,partim limarit, vel finxerit J Apud Paulum sententiarum v. tit. xxv,lege Cornelia teneri dicitur, qui nummos aureos, argen- eos adulterauerit, lauerit, conssauerit, raserit, cohet

265쪽

ruperit, vitiaverit, vultuue Principum signatam mo netam, praeter adulterinam, reeroDauerit. Tertullia nus de poenitentia: Si qui venditam, pri u nummum quo. pae fcantur, examinant, ne siculpius, neve rasius, ne adulter.

μωα mi τῆο - , - - Arvmtaria ad explorandos nummos utitur a lectu, olfacto, ad mltimum O auditu. In formula qua moneta committitur apud Cassiodorum vii. 31. Aurisumma nulla muria permixtionis albescat , argenti color patia eanderis arrideat , aris rubor in natura quantitatis permaneat. Deinde: Pondus quin etiam constitutum denariis praecipimus seruari. AddeZenonem

11. de auaritia, & Xiphilinum de nummis Caracallae. L. Lege Comelia. Testimonia vel false inuisem disendat Cicero pro Flataco Vnde illud est 'da mihi testimonium mutuum. totum illud

Graecommest. L. Lege Cornelia testamentaria.

Ne pariu μπομοὶ Scholiastes ad Iuvenalem: D pta vota, quia Appositin est filiis. DE LEGE IULIA REPETUNDARVM.

De hoe iudicio vide Plinium iv. epist. I. Multa eius exempla apud Tacitum. L. Lege Iulia.

cum aliquam potestatem haberet, pecuniam ob iudieandam decemeia me acceperiit Cyprieturus ad Donatum:

266쪽

Inter leges ipsas delinquitur: intes iura peccatur. Idem ad Demetrianum: Vostem querem eourgere, quas m si ho-μ δεμ, esse pax inter ipsaι togas possit. Hostem quereris ex. surgere; quasi non, etsi externa de barbaris arma, oepericula comprimantur,feracius intia regrauius, de calumni, , cr inih-rii potentium ciuium,domestica inpugnationis tela grassentur. L. Lex Iulia. Qid enim si ob hominem nec dum pecuniam acceperint Plinius it. H. Nouissime consiui designatus Iulius Ferox, vir doctuso' sanctus , Maria quidem iudices interim tensiuit dan dos ζ euocandos. autem, quid in diceretur innocentium poenas

vendidisse. AD LEGEM IULIAM PECULATUS.

L. Diui Seuerus.

priuatorum si in aedem sileram deposita, siubreptae fuerint, furti actionem, non sacrilegi, esset Definitur hic qu*stio, quae est apud Sopurum & QEjntilianam uri. 4.

DE LEGE IULIA AMBIius

Coponius damnatus ambitus, qui vini amphoram dedisset dono ei, cui iussi agij latio foret. Plinius Historiae Natural. xxxv. ix. Cyprianust hic sordiabus emit ut se eat ' Hue pertinent nummorum aut sportularum in multos elargitio. in Glossa- .rior sportulae. restituenda haec vox Plinio & Traiano epistolis ii 7. ii I

267쪽

ubi diamones scriptum pro dianomes: sportulas explicat ipse Traianus.

. Quia ad curam Primipis magistratuum erratio pertinet, non ad populi fauorem J Iuuenalis: iam pridem ex φιο Aufragia nulli Vendimus, qfudit curia: nam qui dabat olim Imperium fasces, legiones, omnia, nunc fleContinet , atque Euag tantum res anxius optat, Panem, em Circenses.

Scriptor de Pusis corruptae eloquentiae: multis' μή populum concionibus , cum de Republica non imperisI o multi delibereni, sed sapienissmus cr*nus y Tacitus de Augusti principatur Neque prouinciae illum rerum flatum a Mnuibant,sublecto senatus populique imperio, ob certamina potentium, oe auaritiam magistra m ,inualido legum auxilio, . qμα vi, ambitu, postremo pecunia turbabantur. Et nota quae

ibi dixit Tacitus, prasagia quaedam esse Reipublii ad

unum se inclinantis. Phaedrus: theὴ cum krerent aequis legibus, Protast liberari ciuitatem miscuitu .

Frenumque soluit pristinum licentia

268쪽

AD IVs IVS ΤINI AN EVM. tum est: itaque Cicero duas species tyrannidis facit,

AD sENATUSCONSULTUM TVRPILLI A

num, & de abolitionibus criminum. Hieronymus ad Pammachium, de optimo genere interpretandi; Leges etiam pro utilitare Iihi noxiis delatoribus prenM-Nota falsis delatoribus apposita a M. Antonino Philosopho. Macrinus delatores, si non probarent, cssite plexit: si probatent, dato praemio infames dimisit. Calumniatores exustos habes apud

DE REQUIRENDIS, VEL ABSENTIBVs

damnandis.

Ediisto citari absentes, vides apud Ammianum xxviii. quatuor edictis ait Appianus ciuilium 1.

mini inaudita causa te umquam damnari aequitaris ratio patitur J Diximus quaedam huc pertinentia ad titulum , supra de publicis iudiciis. Publice mille est ab- :flentes a quibuscu,que. definis. Nam re in capitalibas iudiciis 'defensio datur: et bicunque ibitur avens quis defendi potest, ibi

quemvis etesia pro eo facientem ιnnocentiam, excusantem, audire aequum eri , r ordinarium admittere. L. seruum, si

Publio, D.de procuratoribus. Cicero pro SextoRoscio: Villius est ubsolui nocentem, quam innocentem causam non dicere. causa cognita possunt multi absolui, incognita nemo con- , demnari potest. Tacitus Annal. xaia. Cuicunque, nedum pa-

I iij

269쪽

renii, defensionem tribuendam. Historiarum m. mamis

inuisium ac nocentem, more tamen audiendum. Tertullianus

Apologetico : Inauditum si damnant , inuidiam iniquitatis merebuntur. Alibi: Non posse crimina obiici, qua neque inis pitutum dirigit, neque prolatio assignat, neque sentenιia enumerat. Et quando non bcet indefenses o inauditos omnino damnari. Aristides altera in Platonem laudat illud, jur. A. Ferisi et is, sed interim audι. Apuleius x. Milesiorum: Nee ad instar barbarica feritatis, vel tyrannicae impotentia damnaretur aliquis inauditus: Vbi & quae praecedunt non indigna lectu Lactantius v. t. Saerilegiso' proditoribus m veneficis potestas defendendi sui datur. nee pratamnari quenquam incognita causa ticet.Sic Gildo,quamuis absens, a Senatu Romano damnatus legitimo or dine iudicij. Symmachus iv. 4. Is est Gildo, de quo exstat Claudiani carmen, cuius filia saluina nota Hieronymi scriptis. Lex fuit Lycurgi, ut eam vocat Sextus Empiricus m. quae de indemnatis supplicium sumi vetabat, ut Valerius Maximus VII. c. m. I 2.

Vide & si placet Ambrosium epistola 18. Salvianum, libro viii. Augustiisum epistola so. Acontius

apud Ovidium. . . Ignoras mi aiaura mora x ς- ὼνον absens

Et postea r ne Mus infelix absens agar: σmea cum sis

Quaedam huc pertinentia attulimus ad titulum de confessis. Chrysostomus a. de ieiuniis, tomo vi. ωα

270쪽

δύη- Sisut in foro proeηιibus accusatoribus. auditis te i bus, probationibus receptis, non ante iudices siententu ferunt, quam reus ipsi fui eriminis inese fat. Ad has quaeuiones pertinentia habes apud Isocratem Trapezitico, Isaeum . de Cironis hereditate,Demosthenem priore in Oneto- .rem. Ne quaestio de seruis in caput domini haberetur, lex apud Romanos vetus fuit. Diximus ad titulum de acculatoribus. In stupri quaestionibus id vetari ait Ammianus xxvi tr. Excipit Cicero pro Milone quaestiones de incestu. Sed Imperatores huic legi fraudem fecere, seruos prius publico mancipari iubentes. quod Augusto tribuit Xiphilinus ex Dione, Tiberio Tacitus Annal. II. .. De mlaore.

Vt moderata rationis temperamenta desideranti Et in hac re distinctio filii ex qualitate. Prudentius Romano: Persona quaque competenter plemtur, .' , Magnisi'e refert vilis an sit nobilis.

Gradu reorum,forma tormentis datur. .

- omnia quae sunt huius argumenti, latὸ tractauimus libro ii.de iure Belli ac Pacis c.xx.Non omittendus hic Plutarchi illustris locus quaestionum Romanarum 82.