Hugonis Grotii Florum sparsio ad ius Iustinianeum

271쪽

magistrati m τι gae feruntui colligatae, appendentibus . sicuribus' An signum hoc est, non debere promtam solutam'ιe. iram esse magistratus ' An meia quia cunctationem quandam, o moram irae adferunt lente euoluta fascibus virgae , idque saepe nonnuses ad decreta poenae poenitentiam duxiι s Pandoquiadem mero vitia alia siuni Anabiba , aba insanabuιa: metae eos corrigunt, qui in melius mutari possent; secures praecidunt, id quod corrigi non potest. Duae hic quaestiones oriri possunt: prior est. rectiusne poenae omnes iudicum permittantur arbitrio, an definiantur legibus. Apud Locrenses prius illud diu valuerat: sed posterius a beleuco praelatum docet nos Strabo, lib. vi. Altera est, an iudices minores legibus poenas constituere possint, non iam dico in cassibus, in quibus leges ipsae id permittunt, , sed generaliter. Augustinus epist. CLv III. 'oleo enim aurire in potestate esse iudicis, mollire sententiam, cr mitius vindicare quam iubent leges. Certe sublimioribus iudiciabus ferme solet id ius dari. Plinius libro vi. s. Coepiscum putaret licere senatui, cuti leges m intendere, non sine raιione veniam dedit , Iacto vetito quidem, sed inusitato. Etiam iotendendi leges potestatem sat senatui, nempe ob circunstantias atrocitatem addentes facinori Sic eorum qui poenam et eo i poena dupli- catur. Plinius x. epistos s. Vide ivxta legem Relegati.

L. aut daniEsina: f. quisquis. Ad isnuendam poenam

valet

272쪽

AD IUS IUSTINI AN EUM.

valet & ius superioris. Profuisse id Herculi, qui sacram D ianae ceruam occiderat, iussu Eurysthei, tradit Apollodorus libro II. L. Praegnantis. Puerantis mulieris consiumenda damnata poena differturi Ab .Hgyptiorum aequitate id primum venit, teste Diodoro. Secuti Graeci& Romani, ut alij notarunt, quibus addendus hic Chrysostomi locus ti . de Poeni

lis, cr ut diserte iubent Romanorum Icita, praegnans semiana, si quid dignum morte commiserit , non prius interficitu quam partum edideris , idque merito. neque enim iustum iudia carunt , i, qui prudenter scripserunt leges, pariter cum ea quae deliquerit tolli, id quod delicti est expers. dsi leges ab Dominibvi repertae,parcant iis, qui non peccarunt, quanto magis Dein seruabit radicem, seruans IoctbM siuam, poenitentia ouasione,beneficentiam. . L. Si quis forte. Nunc genera poenarum nobis enumeranda J Sunt multae poenae locorum propriae, ut Alexandriae serpentibus

273쪽

,18 HVGONIS GROΤII FL. SP. pectori admotis, quod esse lenissimum poenae genus censet Galenus de Theriaca ad Pisonem.

L. Veluti. Vinculorum merberatio J-vinculorum, merseratio. Et ad illud vinculorum, lubaudi,poena, ex superiore. Cicero de Repub rii. Hu panu, quas etiam Jtu tisimi sentiunt, egeli. te, exsilio vinculu,verberibus, elabuntur saepe priuati. De finibus: Mitto

De officiis: Eos morte, exsiliu , vinculu, damno coercent. L. Aut damnum.

Vel fUbJ Fustibus caedere grauius quam loris: Schois liastes Horatij. . Et si in decem annos damnatus sit J Quod tempus in ipsis damnationibus frequens, ut ex Plinij quoque

epistolis apparet. . , L. Moris est.

. Moris est aduocationibuι quoque praesides interdixere JExemplum eius interdictionis habes apud Symma. Claum v. I. ix. 28. ubi dicitur hoc inconsultae linguae pretium. vide L. quisquis C. de postulandio. i i 1, L. Aut se L. Euenisu flectetur et: a clementissimo quoquo facta J Aliae . editiones habent, a putem scriptum fuisse:

Ut astimentur animo quoquoIacta: ut aestimationem suam recipiant ex animo quocunque ea facta apparet, non ex nudis factis. i

274쪽

Apud Graecos exfilio voluntario fortuiti casius luebanturi Homicidij scilicet, ut explicat sequens exemplum. Graeci hoc a Phoenicibus habuere, Phoenices ab Hebraeis. causam in vita Mosis sic explicat Philo: ο κ αίων e-- ἀμνυνοηδμος, ὰ διοιegli, ad Arai τω οείωτατω e κωνί- συγs νέου. ui hominem interficit, etiamsi iuste cid est defendens , ac coous, tamen reus videtur, ob illam siummam communemque inter homines cunationem. Nimirum creditur illis Deus hoc non permisisse, nisi ob culpam aliquam latentei'. Quod de homicidio in sui tutelam facto dictum est, idem &ad homicidia, ex mero casu, aut culpa leui facta, pari ratione producendum est. Comparat haec etiam Valentiniani Nouella, ne quis purgetur de caede, casu, vel sui tuendi causa facta, sine annotatione Principis: quod ius, ut teraque Romana ante Iustinianum, ab eo tempore in Galliis receptum etiam nunc manet. Sic Cephalus ob homicidium per ignorantiam commissum in Procrin exsilio punitus: item Hercules ob Linum, narrante Apollodoro. Idem de Apolline xradit Seruius ad ui. Georgicon. Nicolaus Damascenus talibus' annuum exsilium irrogatum dicit Graeciae more. Numae legibus cautum, Ut si quu imprudens occidisset hominem , pry capite occisim natu eius in cautione osse'. ret aristem. Ita seruius ad EcIogam iv. sed lege: incomti

tis osserret. .

- ties nimirum multis personis Passantibus exemplo σμεμ 4 Aurelius Uictbr Albino: Ea debesorum quas sari immodice imperint ,plus pene quam puere Acirinia sun

275쪽

Symmachus M., Tantum denuo legibis seueritatu aiam dum est, quantum flagitia creuerunt. L. Capitalim poenarum. Proxima morti poma metalli coercitio J Ideo Clemens Alexandrinus Q. in . ad metallum damnatos vocat κριμίνους. Sic Silanus Consul cum dixisset vitiamo supplicio assiciendos eos, qui cum Catilina coniurauerant, Caesaris oratione deterritus , vltimum supplicium intdpretari volebat de carcere. Sed Catonis auctoritate motus, rediit ad sententiam seueriorem. Sic Plutarchus Catone V licensi. L. Si quis. i abortionis, aut amatorium poculum dantJ De amatorio diximus supra, ad Titulum Legis Corneliae de Sicariis. De abortionis causa vide Baba Kamma Vii I. a. Legem Salicam Tit. XXVIII. F. .

L. Cicero.

Accepta peennia partum sibi medicam/ntis ipsis abegisset JNon puniebatur Graecorum aut Romanorum legibus mulier, quae abortum fecisset volente marito. Ideo Christianos in hoc ipso gentibus opponit Tertullianus: Noἶis vero homicidio femel interdicto , etiam conce'um Hero, dum adhue sanguu in hominem deliberatur , dissoluere non licet. homicidii seiunatio est,prohibere nasti. nee resera natam quis eripiat animam, an nastentem iussurbet; homo est σqui est futuris. Idem discere potes ex tecunda B j ad

276쪽

Amphilochium epistola, num. 1. & 8. Neque distinguunt Christiani, ut Hippo rates & Aristoteles, animatusne iam fuerit partus an nondum. De sensu letagis Exodi xxi. 1 1 ad eum locum dicemus.

DE BONI s DAMNATORUM.

Cicero in Epistola ad M. Brutum 1 . esse ait omnium ciuitatum, ut ad liberos poena perueniat: bonis scilicet publicatis , ut intelligitur ex Epistola eiusdem ad eundem undecima. A ddit & Themistoclis liberos .eguisse: & si Lepidus iudicio de vi damnatus fuisset, eandem calamitatem subituros liberos fuisse. Notandum vero &Athenis,&in libera republica Romana,iis qui urbe excederent ante latam sententiam, in integro filisse & bona & vitam, excepto si a populo iudicarentur, sicut Themistocli euenerat,& Ciceroni per priuilegium , ut Romani loquebantur Mutare coepit Caesar. 'rericidas enim omnibus bonis, reliquos diis,midia parte mulctauit, nimirum, ut notat suetonius, quod locupletes eo facilius scelere se obstringerent, quod integris patrimoniis exsularent.

Qid enim saluis infrania nummis '

Vestem aua is fuera. t milatus J Post mortem. Carnifex enim exustus,quod damnatam mulierem denudaverat. Ammianus libro XXVIII.

277쪽

Non enim facit siceleritatem esse obnoxiam J Scripsit Papinianus celeritatem. Sic mortem in se festinauit. Tacitus Annal. iv. Et Annalium vi. Eorum qui de se statuebant, humabantur corpora, manebant testamenta, pretium festinandi. Nullum in ipsa morte sponte quaesita scelus. agnoscebat Papinianus. Christiani quoque Principes, si abesset mali facinoris conscientia , publicorum iudiciorum poenis id non sunt exsecuri: sed Canonibus&Ecclesiae eam curam reliquere. Multa sunt legibus impunita, quae cum Christi regulis pugnant. Fuere ta- . men etiam extra Christianos, qiii certis de causis a m-ςwου puniuere, ut Tarquinius, improbante Plinio xxxVI. I s. Ptolemaeus in Cleomene. Vide quae diximus libro ii. de iure Belli ac Pacis Xix. s.

DE INTERDICTIS, ET RELEGATIS, ET

DEPORTATIS.

. Depor andi-em in ins iam tu praefidibus prouincia non ea datum, licet praefecto urbi detur Pur praetorio. Vide an eo spectet Epistola Traiani ad Plinium

278쪽

AD IUS IUSTINIANER M. 263 DE SENTENTIAM PAssIS ET

L. Si deportatus. Indulgentia Principis J Neque enim Procmnsulibus id licebat. Plinius ad Traianum s4. Literae a principe in honorem scriptae alicuius, praesertim si & statuarum honor accesserit, benigne hanc interpretationem recipitat, ut restituisse eum conita sententiam credantur. Ibinem epist 68.

DE GADAUERIBUS PUNITORUM.

Vide quae diximus ad Math. XXVII. IS.

RELATIONIBUS.

Athenis dabatur aduersus id, quod magistratus dicti eis ον ας, aut κληρωmi sorte dati arbitri, pronuntiauerant. Paulinus in Epistola ad Zosimum : Mavime cum nihil agente appellatore, secundam etiam humania leges superior sis semper iste, qui micit. 'L. Illud. :Illud siciendum est, eum qui prouocauit , non debere conu tiari J Ο μυιλου ες ἐώ .ce Y ρον Appellans si priori iudici cρm sim ingerat , Uamis fit. Sic Atta liata LviI1. In Capitulari Caroli Magni vi I. I 2. Aotatur infamia quicuniue dum appellat , ιn iudicem conuitium dixerit.

279쪽

L. Si express/m. Contra turis rigorem J Rigor hic rectitudinem signis cat, ut apud scriptores de limitibus.

QVANDO APPELLANDUM SI Τ, ET

intra quae tempora. vocat Aristides sacro ser

mone I v. . .

NIHIL NOVARI APPELLATIONE

INTERPOSITA.

Hoc tuitio vocatur apud Symmachum x. 36.Si quid contra factum est, illico reformatur. Idem Symmachus x. 36 prouocatio enim sententiam suspendit, ut ait idem x. 11. Augustinus Epistola i36. In causis secularibus quando ad maιorem pote rem refertur arbitrium iudicandi, manentibus sicut erant omnibus rebus, e lectatur ilia sintentia, unde iam non liceat prouocare. Epistola sequente. uod neque in negotiis saecularibus iudices faciunt , quando causis dubitatio ad maiorem potesatem refertur, ut pendente relatione aliquiά audeant eommutare. Vide edictum

Theodorici, C. 1 F. .

SI TUTOR, VEL CVRATOR, VEL

Magistratus appellauerit. Vide dictam orationem Aristidae.

280쪽

AD Ius IVSTINI AN EUM. 26sDE IURE FISCI.

Sicut sportulae sunt nummum receptacula,ita & fisci, sed ad maioris summae pecunias capiendas. A Iconius ad Verrinam secundam. Hinc factum ut Caesarum vocaretur fiscus, sicut populi aerarium, quomodo & distinguit in Panegyrico Plinius. Non autem bona tantum debitorum fisco vindicata, de quo videri potest Cassiodorus v. s. 7. verum &ipsi saepe debitores venditi , ut ad uiuenalem ait Scholiastes.

L '. Non puto. Non puto delinquere eum, qui in dubiis qMestionibus eontra Dcum facile res Onderit J Fisci caiisa mala noh est nisi sub bono Principe. Talis M. Antoninus Philosophus, qui fisco in caulis compendij non fauebat.

L. Diuus.

Obsidum bona, sicut evtiuorum, omnimodo in fissum cogenda J Sine ea Commodi Constitutione futura fuerant occupantis. Vide diista a nobis, libro 111. de iure Belliae Pacis VI. IL.

DE CAPTIVIs, ET DE POsT LIMINIO

& redemptis ab hostibus. . Nauibus Angu. Diximus libro iti. de iure Belli ac Pacis ix Iε