장음표시 사용
251쪽
p non sectare, non h b: at, ergo non peccare est ei im-- possibile : ac proinde aliqua D ei praceptaIino conantii 'ci volenti, fecundum prasentes, quas habet vires, sent i, γ bilia. Ecce qu,nta videtur esse utramque inter Pro pontionein connexio. Sane & sunt possibilia praece pini isto gratia Iu cienti instructo , nec in vanum Dominus praecipit ei, qui tantum sus ens habet auxilium e cum eo quis absolute potest adimplere mandatum . Unde
Deus non praecipit inapos bilia . illud, quod pracipi Deus , is non est impossibile Homini ad serva dum A. ta
Thomas q. 14 de veritate art. I . ad I.
I9. Ita. Domine, omnia possibilia sunt ei, eui omnia possibilia facis, eadem opera nilo in illo. Est ε. se ilicet , Domine , omnia possibilia sunt et i cui omnia possibilia saeis per gratiam e carem , 5c non aliter secundum Aut horis principia.
dio. Quando Deus non emollit cor per interiorem tincti nem gratia sua, exhortationes, ct gratia exteriores non inferviunt , nisi ad iIlud magis obdurandum. Est s. Itaque sine interiori unistione gratiae effacis non enim datur hic alia exhortationes, dc gratiae exteri
tes nihil juvant . Nis Dominus , cita libelli spissi
adi aυerit domum, in vanum laboraverunt, qui adimant eam. Psalm. I 16. Sane Dominus aedificat etiam domum per gratiam suscientem , imo per illam orindinarie Spirituale ammae aedificium inchoatur . Ill intus movet, illa intellinum illustrat , ut considet et ea, quae annuntiantur, vel Proponuntur; illa voluntatem excitat ad vitae emendanda desiderium; illa pia ei cogitationes in setit, aliasque ad salutem dispositiones. Dominur, inquit Augustinus en rratione in Psalmum praesitum, in rus monet, ipse terret, ipse intelle' rum aperit. Falsum igitur est, sine gratia efficaci non Irodesta gratias exteriores, de quod pejus est , per il-as eor magis obdurari. Si besset omnino re se eiensi tunc in van m laborarent ad cautes domum , Duqsra sudarent praecones . de Ministri Verbi Dei . Econtra quod quis ad illos accedae , ordinarie signu inest , eum ad hoc interius moveri per gratiam istam Ipstremam , quae antelucana quKdam homini inspit p
252쪽
Ut vero omnino pateat, quod Ruesnet non admittat 'nisi gratia iii UFcacem, liquet ex his, quae nonnulli pro eo scripserunt magnum in illius favorem citantes Augu- is i num . Ceux qui objecterolent ara P. Q. qu' il ne reconoisu' aut re Grace, que celle qui a son esset, s' a essent a LAugustin . puis quil definir la Grace de la meme maniere. ibest: mi P. Q. Objiciunt, quod solam gratiam es a-cem agnoscat. S. Augustinum adeant, Τui gratiam eo indem modo desinit. IItane Eodem modo, quo Ceuesnet, Gratiam de . sinit Augustinus y non admisit S. Doctor aliam, quam ilIam , quae suum semper infert e L ctum , Se quam escacem ab intrinseco appellamus t hanc quidem plurimis in locis allegavit , explicuit , & pro aris , ac socis propugnavit Augustinus; sed Se tueri non desii ealiam, quae effectu suo privatur, seu cui voluntas h
De essi caci sie discurrit Lib. de Praedestinat. Sancto- Loearum ca p. 8. Hac gratia . nullo duro eorde respuitur, quia Augu- ideo datu , ut cordis duritia primιrus auferatur. Et lib. semi pro
de corrept. Zc gratia. Deus habet eordium inclinandorum Gratia omnipotentismam potestatem. Item epist. ar. ad Uita- escaci. Iem . Deus omnipotentissima facilitate conυertit, vo Ientes ex nolentιbus facit. Lib. etiam de Gratia Christi . Legant , inquit. atque intelligant , intueantur, ac fateantur, interna. atque occulta, mirabili, atque
ineffabilῖ potestate operari Deum in cordibus hominum bo. nas υoluntates. Adstipulantur has omnibus locus celeberrimus lib. de gratia dc libero tibi trio cap. l6 Certum Nnos υelle, dum volumus t certum est nos facere, dum facimui r sed ille is facit, ut faciamus prabendo vireseseacissimas volunt Ii,, . Den: que Lib. de corrept. de lGratia cap. rx. Subυentum est ergo infirmitati voluntatis Bumana , ut Diυina Gratia indeclinabiliter , ct infu-perabiliter ageretur. Atque in hoc sensu gratia escaeis dicit Augustinus ejusdem libri cap. I . Deo volenti faiapum facere nullum humanum resistit arbitrium . Uideamus mddo ab Augustino assertam gratiam . Zoc cui voluntas humrna reluctatur. Enarratione in Pul- Augmmum I 24. Cor eorum e peccatorum congelascit . in- stim pro ur: t. aduersus Deum, is ct sit durum adversus im gratia
253쪽
fuseid- brem gratia sua , ne fructum ferat is . In Psalm. etis si seu iam 53. eandem comparationem pluviae eadentis in ea . cui agruna spinosum , qua gratiam inescaeem , seu eLνt i. sectu carentem designet , eleganter adhibet . Ωuod par. pluit in agrum uberem dulce est , quod plute in agrum spinosum, dulce est: Numruid pluviam aeeu-Ias , quod spinas generet Nonne erit pliadia illa leastis in judicio, se dicet et Ego dulcis super omnia veani Tu ergo quid proferas , vide: profers frumentum. Dera horreum . profers spinas , ignem spera . Deinde Lib. I. de peccatorum meritis , loquens de concupis scentia in baptizato superstite , habet, ait , eum qua pugnete eamque adjuυante Deo superet , is si non in vacuum , gratiam ejus susceperit , si reprobus esse noluerit . Hinc Lib. 83. quaest. cap. 6 I inseri , eos qui Deo vocanti non obediunt , sibi debere tribue. te , quod non veniant . quia scilicet Deo resistunt .
Ad illam eoenam in Evantelio preparatam nec omm. nes, qui vocati sunt , venire voluerunt, nee illi qui venerunt, venire possent, nisi vocarentur . Itaque neque illi debent tribuere sibi, qui venerunt, neque ilia qui venire noluerunt, debent alteri tribuere, sed tan tum sibi, perversae suae voluntati, ut enim venirent. in eorum erat ρotestate. Confirmatur hoc ex lib. s
Homiliarum, Homilia 32. ubi sic disserit Antistes Hipponensis. Cum per Dei adjutorium in manu tua sit, utrum eonsentias diabolo ; quare non magis Deo, quam
ipsi obtemperara deliberas ' In potestate tua est , consenutire diabolo, in potestate tua Deo obsequi. Cur Deo non obtemperas En gratiam , qui suos privatur effectu . His adde cap. g. lib. v. de Symbolo ad Catechumenosὸ ubi Augustinus inducit Christum ad tortores, Ec crueis sxores suos sie loquentem. Videte vulnera, qua inflixi. sis, agnoscite id latus , quod pupugistis, quoniam per
vos, propter vos apertum G, nec tamen is intrare voluistis A. Voluntas erat gra tiae, quae ex vulneribus ejus profluxit, resistens, repugnans. Accedit famosum asntorium quo, dc sine quo, seu possibilitatis. Infinitussim . si omnia hue spectantia testimonia in medium proqferam, quare aliis supersedeo
Potio quod D. THOMAS aemittat glatiam , eui
254쪽
esistitat 3 patet ex antedictis , praesertim ad Propossitionem II. quae est numero 3. Gratia illa vocatur passim sufficiens : sussicientia autem si mentio.pluribus in locis . Primo quidem lect. i. ad Ephes. 3. ubi ait: Auxilium duplex est, uanum quidem facultas exequendi cen gratia sufficiens, dat hare enim sacultatem , seu potentiam expeditam exequendi aliud ipsa operatio, si υe actualitas: en gra-ela emcax, haec enim facit, ut homo statim in actum prorumpat. Deinde I. t. q. II 3. art. Io. in Corpore arti. tuli. M communis , O censuetus eursus sustificationis . Mi Deo movente interius animam, homo eonvertatur a tDeum , primo quidem conversione imperfecta per gratiam sussicientem , ut postmodum ad perfectam de υeniat per gratiam essicacem . Et art. r. in corpore . Deus facit disepositionem I scientem ad susceptionem gratia e Scacis. quandoque qui/em subιto , quandoque autem paulatim .ae Decesve; ita ut longa interdum sit illustrationum Seexcitationum quae sub gratia sussicienti continentur series . Quandoque vero non sunt i Ilar illustrationes.
aut excitationes. Deo tam vehementer animam movend
ie per gratiam essicacem, ut statim quandam perfectioqnem justitia assequatur, sicut fuit in conversone Pauli.
Praecitato articulo Io. circa haec vero notandum est, auu
xilia sουσeientia ita inter se ordinati connecti, ut nisi ilic veluti cursus intercipiatur . qui primum auxilium rMcipit, habiturus sit sequentia, nisi ipse ea intercipiat ἐae sistat, & sua culpa obicem ponat. Aliquis dicitur ea qnnquere Spiritum Sanctum, seu gratiam privare effectu ἐeum aliquis bonus motus in ipso surgit. O ,, ipse impas ait o. Lect. I. in c. I. Prioris ad Thellat.
id adiud remanes anima, qud Deum ἔ qua 'sius eratiam amisit, nisi pereatum, oepeceati eon secutiones , superba paupertas, e,segnis in gentia. Me est generalis impotentia , ad laborem, a/prationem . O ad omna Uus bonum m r. D. THOMAS s.2. q. ro. art. q. in corpore. Peccam .ertati tollis Iratiam gratum facitotem 1 non
255쪽
Lalirer vorrumpit bonum natura. Unde peccatores,i bonί opera , ad qua fuscit bonum natura ,, , seu opera inci saliter bona ,, operari possunt Non igitur in peccatore remanet generalis impotentia ad omne opus b xum, scilicet morale. aer. Peecator non es liber nisi ad malum sine graria Liberatoris. Est 38. Sic autem Ba1ana 27. liberum arbitrium sine Dei adjutorio non nisi ad pereandum valet. D. ΤHOMAS quest. a . de veritate art. 4. Bonum ἰquod est supra naturam , constat liberum arbritrium
non posse sine gratia , quia per hujusmodi bonum homo vitam aternam mori νrtur, constat autem. quod mne gratia homo mereri non potest . Illud autem bonum , quod est natura proportionatum , potest homo εν liberum arbitrium explere . Peccator autem per reccatum non amisit liberum arbitrium . Unde illaeotest sine gratia bonum naturae humanae propor tionatum exple . Falsum igitur est , quod peccatorison sit liber nisi ad malum sine gratia Liberatoris. 23. Voluntas, quam gratia non pravenit, niλι habet luminis nisi ad aberrandum: ardoris, nisi adse pra-cipitandum. virium, nisi ad se vulnerandum: es e .pax omnis mali, se incapax ad omne bonum . Esit 39. D. ΤHOMAS loco citato ad Propositionem penuia
timam. Peccatum non total ter corrumpit bonum ualuis
. Cur igitur peecator est capax Omnas mali, & inca pax ad omne bonum Audiatur Augustinus . qui do Spirit. α Littera haec scribit. Sicut non impediunt a v ta aterna justum quadam peccata venialia, sine quibus Me vita non ducitur a sic ad salutem eternam nihil ρν sciunt aliqua bona opera L moraliter 1, is sine quibur difficillime υita cujustibet hominis pes imi invenitur ri . Neque enim malus is omnino potest esse malus,, , ait Chrysost. H a milia 6 . ad Populum Antiochenum . sed evenit, ut is is aliquid habeat boni ,,. 24. Sine gratia nihil amare possumus , nisi ad nostram condemnationem. Est 4 . D. THOMAS r. a. quaest. Io9. art. S. in corp. Hom
me gratia potest facere opera parducentia ad bonum stiluod homini connaturais . . . . . sicut habere amri
256쪽
eum , ct alia hujusm di . Amare igitur poteli , potest colere, revereri, sustentare parentes sit ne glatsas potest amare dc Principem , & Patriam , potest in. nocentes, viduas, pupillos defendere. Absit hic pee.
catum, absit condemnatio. 2s. Omnis cognitio Dei etiam naturalis , etiam tu
Philosophis ethnicis . non potest venire nisi a Deo: ct sine gratia non producit nisi praesumptionem , vanitatem, opositionem ad ipsum Deum, loco essectuum Adbrationis , Gratitudinis, ct Amoris . Eii 43. D. THOMAS i. p. quaest. 2. ad I Deum rise, is alia hv v modi, qua per ratioclem naturalem nota possunt esse de Deo, ut diei ur Rom. i. non furet articuli fidei. Ised pr ambula ad articulost Itaque cognitio Dei, usAuthoris naturalis non debet venire a Deo id est Dei gratiar aliud est de notitia Dei, ut Authoris supern tuνalis . quae ad fidem spectat , fides autem non ea nisi a gratia Dei. Sed cur cognitio Det naturalis non producit sine gratia nisi praesumptionem , vanitatem, di oppositionem ad ipsium Deum t quia scilicet, juxta praefixa principia, omne opus . cognitio, intelligentia με fide, est pereatum. Sed hoc ex antedictis refutatum est. 5c ulterius te selletur. 26. Sola gratia Christi reddit hominem aptum ad Sacrificium Dei s sine hoc nihiι nisi impuritar; nihil nisi
AdeIitas sit quoddam peccatum mortale, infideles quidem
gratia careiat: remanet tamen in is eis aliquod bonum nainsura ,, . Unde manifestum est, quod Infideles non ρο sunt operari bona opera, qua sunt ex gratia. scilιcet opera meritorιa: tamen bona opera, ad qua fuscit b num natura , seu opera moraliter bona operari possunt . Unde non oportet, is quod in omni suo .pere peccent Igitur sine Sacrificio Dei. non omnia sunt impuritas. indignitas. & ut infra dicetur . tenebrae, aberratio,
di peccatum. Quid aliud dixit haec sa1ana 2 s. omnia insidelium opera funt peccata 3 Quid aliud Alexandraepa Put nec e est Infidelem in omni opere pectare Sea audiatur & Augustinus libro ὸe Spiritu . Naxit tera cap. 27, & . . impiorum, nee Deum ver
257쪽
eiter, rusteque colentιum quadam tamen fac a et novi mus, vel tegimus, vel audivimus, qua secundum Iussi-ria regulam non solum vituperare non possumus , verum etiam merito. recteque laudamus. Ratio in promptu est . Ωuia non usque adeo i prosequitur magnus Aurelius ) i; ianima hamana Imago Dei terrenorum affectuum labὸ deis trisa es, ut nulla in ea velut lineamenta extrema r
manserant . unde merito diei potes s etiam in ipsa impie tate υita su e is facere ιllos aliqua legis, vel sapere Maria Sacte etia in luteri multorum opera laudant, qui Deum fi/e- verum non agnoverunt. Sic legimus laudari Cyium, Moum o- Datium Reges, quod remplum Ierosolymitanum insta aper uiari curarint , captivia atemque Populi Iudaici latati laudan- mandaverint. I. Esd ae I δε o. Laudatus est etiam Assue-t r m rus Rex, quia evecto Maidochaeo , dc Ainan justa vindi serptu' cta affecto, Iud os iniqua internecione liberavit EstheerV. 6. . dc 8. Commendantur quo Gue diabuchodonosor , quod
cum perfido, per juroque sedecia locutus sit judicium .
Regum 2 s. Actorum etiam ultimo, balba rotum Apostoqio Paulo . sociisque non modicam humanitatem prus an sitim hospitalitas celebiatur. Sed an dc peccavit Pharao Gen. in . an peccavit Abimelech ao. reddentes Sarana Abrahae, & ei talvum conductum praebentes, ac munera largientes ξ an peccarunt obse trices, qua timuerunt Deum.
Exodi 1.3 Itaque ruit illud , Sine Sacrificio Fides nihil nisi
indignitas, tenebrae, eberratio. 3c peccatum , II. Non sunt nisi duo amores, unde volitiones , se acta ones omnes nostrg nascuntur, Amor Dei, qui omqnia agit propter Drum , quemque Deus remuneratur φct amor, quo nos ipsos , ac mundum diligimus , qui quod ad Deum referendum est, non refert, ct propter
Sic veroBajana .omnu amor ereatura rationalis aut
vitiosa est cupiditas , qua mundus diligitust , qua a Ioanne prohibetur, aut laudabilis illa eharisas , qua per Spiritum Sanctam in eorde dissi a Deus amatur. Arsinis est 5e isti Alexandrina . Omnis humana actio deliberata essDei dilectio, υel mundit Si Dei, charitas Patria est, si mundi, concupiscentia earnis, hoc est, maia est. Resellitur velo Propositio . quod duos inter am res Des , dc mundi mediet amo; boni honesti. Non enim
258쪽
putatum totaliter eorrumpit bonum natura, ut supri D. THOMAS 2. 2. quaest. Io. art. q. Per amoena illum peccator expers amoris Dei potest elicere actus morali reν bonos, ut diligere, & honorare parentes , eleemo in
synam largiri indigentibus ; aliaque praestare hujusmodi. Reliquae particulae. Qui quod ad Deum referendum es, non refert, propter hες ipsums malus, in infra in fine opusculi discutientur .a g. Amore Dei in eorde peccatortim non amplius regna ate , necesse est, at in eo carnalis regnet cupidιras omnesque actione3 ejus eorrumpat. Est 4s. Videtur haec renovare Baianas istas . omne quod agistheecator, vel servus peccati, peccatum es. 3 s. In omni-lus suis actibus peceator fervit dominanis cupidιtati. 4'.
Convellitur Propositio eadem ratione D. THOMA: Non ita prosecto peccatum dominatur , ut nulla omnino actio ab ejus vinculi si immunis. Iuxta assertionent ista in non solum metus gehennae in peccatore, sed Sc alii actus justificationem praecedentes', qui proinde non ploveniunt ab amore illo praedomi nante, serent peccata, quod damnavit Concilium Τrident intim sess. 6. Canone r. & 8. Si quis dι xerit Gehenna metum , per quem ad misericordiam D/i e peccatis dolendo eonfugimus, te catum esse, anathema sit. Si quis dixerit opera omnia , qua ante jum Dari raonem nt, vere esse peccata, anathema sit. a Q. Cupiditas, aut Charitas usum sensuum bonum , vel malum faciunt. Est q6. Si sola charitas usum sensuum bonum faciat, pecca. hit igitur ille, qui oculos, ne in periclitosum serantur objelium , ex timore inferni refrenat : peccabie , qui expers gratiae cibo , de potu modice utitur , ubi tamen talis ordinate agit ad fustentationem fui eorἴoris . D. THOMAS I. a. q. 18. art. 9. ad 3. Porro frustra hic allegantur hae , similesve aut ho. Objρα ritates Augustini'. Sine amore Craatoris nullus quisquam bene utitur Creaturis. Peccator quidem numquam meritoris utitur Creaturi S, caret enim gratia, qua est principium cujuslibet operis ,, meritorii,,. D. THOMAS I.2. q. II q. arr. '
ipsi i men facere aluuoa opus de genere bosorum mora lutin
259쪽
Iium 2.2. q. Iω. art. q. ad 3. Pioinde bene moraliter sine ἡ ἀmore Creatoris potest ille uti Creatu i is.
3o. Obedunt ia ιgis debet pro ere ex sente; ct hie
fons est charitas . Ruando Deι amor est illius Prin ripium interius, O Dei Gloria ejus finis, tunc purum es, quod innari t exterius ἔ atioquin non es nisi Upocrisis , aut
Concordat haec eum Baiana 36. Non es vera legis obe. dientia,qua non fit ex Charitate. Sane legi V. G. de laon randis parentibus, de reddendo cuique quod suum est vere obeditur etiam ab eo , qui charitate, seu gratia caret. Sed videatur D. THOMAS i. a. q. s. art. 2. quaerit ibidem S. Doctor ἐν an virtutes morales possint esse sine charitate quaestio est eadem, quae hic moVetur e qu sito sic respondet Angeluus in corpore. Lirtutes mora. Ies prout sunt operatιυa boni in orέtne ad finem, qui non excedit facultatem naturalem hominis .... togunt esse ia e charitate ,, . Ruit igitur illud. Sive charitate, seu
gratia nihil est nisi Hypocrisis , nisi salsa justitia. Aliud, quod ex hac Propositione erui videtur , est hoc . quod scilicet sit H pocrisis, dum quis ex metu gehennae, re nondum ex cheritate detestatur peccatum . quod est proscriptum in Luthero per Tradentinum.
31. Ruid aliud eo possumus, nisi tenebra ἰ nisi aler- ratio , in nisi peccatum sine fidei lumine , sine Christo, ct
sine charιtata Est 48. Igitur omnia infidelium ct petratorum opera sunt peccata. Quod est Bajahimus. Nullane ergo in talibus residua est scintilla boni honesti Uide supra n. 26. aut horitatem SS. Anugini Thoma . 3 2. Ut nullum est peceatum sine amore nostri, Da nni. Ium est opus bonum sine amore Dei. Est 49. Uetum quidem est . nullum est peccatum,. intellige
mortale sine amore nostri peccans enim mortaliter coninnituit ultimum finem in ereatura , quae est ipse peccans. Finis ultimus in Amore commutabilium bonorum est ipse homo, propter quem omnia alia quaerit peccator . D. TD. in Φdist. 42.q.1.art. I. Non tamen sequitur: ita nullum essopus bonum sine amore DeLUtrumque enim inter amorem mediat amor boni honesti, qui per peccatum mortale non
260쪽
PAscMAsi I QUES NEE. 239 . Porro incassum hac in maceria ellantur illa vel ba olea.
Orationis post Dominicam primam Trinit vis. Deus si, ne quo nihil est validum, nihil Sanctum.
Sine Deo enim, sine amore ipsius nihil est Sanctum, Ebis nullum est opus bonum meritorium, secus vero opus honum morale. Vide D. THOMAM n. 26. & 29. 33. Gratio Impiorum es novum peccatum, O quoἀDeus iItis concessit. es novum in eos judicium..Est s. D. THOMAS 22. qS3. art. I 6. ad 2. Peccator non patest pie Orare, quasi ejus oratio ex habitu virtutis insemetur. Potes tamen ejus oratio esse pia quantum ad Me,quod . petit alιquid ad pietatem pertinens :scut illa, qui non habet habitum jusitia, Aotest aliquid justum velle: mquam. vis e)us oratio nou sit meritoria, potia tamen esse impetratiυa. Unde Augustinus dicit supra Ioannem Si pec- ν πνas eatores non exaudiret Deus, frustra Pubticanus cxsset, iis Domine, Propitius esto mihi peccctori. Si oratio pec. catoris possit esse pia, si peccatores Deus exaudiat s sci. 'licet ex misericordia) oratio igitur Impiorum, seu peccatorum non est novum peccatum , nec quod Deus illis concedit, est novum in eos judicinm.
i s . Ratia Adami est sequella ereationis, fi eras a ri ita natura sana. ct integra. Est 3s. Gr- is, Adam quidem fuit creatus ingratia D. THOMASI. p. q. 9s .art. I. Sed ea hoc ipso eruitur, quod gratia. in dami non esset debita naturae, licet sanae, di integrae. Gradia enim non debetur, sed gratis consertur , alioquin gratia jam non esset gratia ad Rom. II. t Inde gratiam eo. Dana sanitatir semper est gratuitum Dei donum excedensi proportionem natura creata. I 2. q. I I .are. 2 incor P. Uide, supra pag. s. Proposition. Baji 23. 8c I9. sed potissimum.16. quae est haec. Integritu prima creatumis non fuit,, inoli debita ,, natura eXali rio, sed naturalis ejus conditio . l . Gratia Adami non producebat nisi merita huma- na . Est 3 .i Gratia itaque Adami non erat donum supernatu i, rate sed Naturale humanis meritis producendis desti