Epitomes omnium Galeni Pergameni operum, vniuersam illius viri doctrinam. & metthodum, quàm accuratissimè continentis, sectio prima tertia. Per Andream Lacunam Secobiensem, ... summa fide atque studio collecta

발행: 1548년

분량: 616페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

81쪽

rinnapessumma caliditatem& siccitatem. In terra simi . . . Ina frigiditatem & liccitatem. In reliquis reli quas quae Q i litates,pro Ut siti cuiust natura postulat. Assirmare aut Amresia sum tem esie aliquod elemetum summe humidum simul iume humid m- arbitrari illud else quippia ab aqua diuersum, tremae

. aeeedoite ad piςiQr sit,quod 3γ ill. accedete ad materiam ignis gi- . miseriam eon SHRtur, pro costiis ab omnibus habetur philosophis.ssitui ignem. i Qui quidem in uniuersum fatentur, materiam quanda prorius qualitatum expertem quae omnibus elemeix

iemsti . . etiam m. reriam ipsem Cilc ab omni penitus generatio iussit tale o- ne & interitu immunei . qualitatem autem id es te, quilla tum gignatur , tum pereat. At elementum eo ac viEme uti ae principi0 distςrr, i minime sit necesse principia in eoe principudiueti dςm ς ς genere,cum iis quorum sunt principia: elememen. ta Vero,ad idem semst genus pertineat. Simplex nam qualitas compositae, di simplex corpus, corporis compositi elementum existit. iam igitur calidum, frigi Calidum, m. dum humidum atq; siccum dicantur tripliciter: nem, .ugis dici ' pςVςisi ut qu-htRS, uel sicut impermistum corpus uel sicut illud quod mistum est. nec ipsa deinde qualitas es

. se elementum videaturmec etiam mistum , tempera- tum q, corpus:resvum est, Vt elementum id esse coemethziu quoa pui d:c-mus,quod est Omnis temperamenti, atm misesse corpus di sturae eXpers,necnon qualitatibus sitia aplex . Quare ad catur. ipsumignem aerem,aqugin,& terram,tandem ac iam

cessario deuenimus i quibus primis summus est calor . . . . sun rnum frigus, summus humor, & summa siccitas. 'ἡό, Quibus elementis Uniuersalibus, Vel synceris,n ipsos postpe pς Vtimur quemadmodum aqua quotidie, quum bi .ini. bimus,aut lavamur:&aere, qui nos undio ambit, da illum inspirando attrahimus. Igne etiam, duni frige , mus,Vt caleamus,utimur. Animantia praeterea, quae

82쪽

arena vel terra, Vel lapidibus vel etiam luto,essibus ne Vescuntur, terram manifeste introducut iii coeptis. Q Uyre no Video egie, cur dicat nonulli . nec igne nec aerem, nec aqua,nec terra,Vel detrahi ex corpis re nis stro vel illi etiam apponi: ac proinde ea minimEnostri corpor. selemeta existere. Qiaodsi qui ob idiaqputent ullum nos corpori elemetum offerre, τ nemo catenus calfiat,donec uratur: vel bibat, quoad disrumpatur,ti non intelligunt,si Vel Vnum elementum otii. iai no intereat,statis a etiam interiturum animal snteribit autem frigidum elementum si comburatur. Cali. dum,si nimis rςfrigeretur. Humidum si qrescat impaenin siccum deniq; si plus quam par sit,humectetur. Vnὸe aliter se habet res, quam illi sentiunt. Semper enim aut eximitur elementum aliquod, aut apponitur corpori: id quod moderate fieri debet ab iis, qui seruare 1 colume animal ipsum corialitur. Siquidem immoderatus elemento rum usus, ad iteriturn ducit. Ergo quum nulla qualitas reperiri seorsum a substantiis queat cogimur eas una cum substantiis assumere, aliu sta corpori bus, quae illis egct,offerre. Quae si illas summas exposcant,ipsum elementum administramus: igneminquam, aut aquam,aut terram, aut aerem. Ubiverb nidi discri op' est qualitate, misto ex elementis medicarneto, atq; interdum nutrimento Vtimur. Nem sane uniceu medicina elementum eX Usu est, nisi dum corpus

summa qualitate Miget. Quod autem Hi ppocrates no'mine qualitatis corpus sunmia priditurii qualitate saepenumero intellegat ex dictione illius licet nobis collyore. Siquidem ubi ait, quum interit homo , necessum esse Unumquod P ad. propriam naturana reuerti,sicca ad siccuna humidum ad humidum calidum ad calidis. Rigidum denim ad frigidum,non solas profecto qualitates, siccum, humidum, calidum,& frigidum. Vocat, sed substantias illas,in quibus qualitates eae reperiuni

Animal late iaturum, si uel

Elementu semper aut eximi, aut apponi corporibus nila.

Elementorum usum immoderatu ad inteo ritum ducere. alitas nulla esse abscvsuhestantiis potest.

83쪽

sithstgtias ei Ipsae enim sunt,quae animali vita functo abriae , quae ἔ, clementis vitiuersitatis miscentur . QValitates aurci e o. retiem ad di ςrimus animantc mortuo interire: ad propriam propria eleme Vero caS naturam reuerti, nol1 item . Quare non est

quod quispiam amplius persuadere conetur , ilIumineri binis, vΝ IR- b , , quae nc te sum quidem a corpoterite, animali D, H, coniiuςm possunt , animalia gigni arbitrari etiῶ ereunte. scd eκ corporibus, quibus summae illae qualitates ira.EIemcta secύ- sint.Ea quippe sunt comunia clementa omnium. Quae

quam excellentiam horum,dicvtur,propria sunt να-Ηominis com cui s. Homo igitur constat ex simplicissimis,sensibi '' busque elementis,quaesiimilaria uocBur. Ipsa autem e*quatuor humoribus Qui rursus ab esculentis & potit- lentis suam ducunt originem - At haec, ex aere, siὶi,. Rqu A terra gignuntur . Quae sane ex nullo ampliuςm in his is ςψU Qxς constitutR iunt sed eri materia & qualitatibuo malefia et qua xRRmn, quas ipsorum esse principia concedimus: eleistisatthus c5sti menta autem nequassi tametsi clementa ob ipsis quai nil duntaNat. talibus habeant,* elementa sint. Siquidem si sumniuς iuisis, C ς-ἰς xςriae Recedar,iam id totum elementum ignighoe . eleme ςu-dς silaniliterqi de caeteris qualitatibus tribus dicereta silit. dum Ex nulla aute qualitate alia praeter quam ex hix quatuor,judicat cise elementum. At Vero de propriiς EIementa anti animalium clementis hoc est de ipsis humoribus in ista ubiis., Pςnxi ς0mςnt-rio tractandum est.Ex eis enim partes humo,ej. similares gignuntur His rursus simuI coeuntibus, pri- lSimilares par mumidoc simplicissimum instruimentum absoluitur,rdi quod Vnius functionis gratia a natura productum esti ipsi se h.d νψη Rutςm,quum haec item Vna componuntur aliud unius stinctio, m-jus instrumentuna perficitur. Ac dein uniuersi inteonis gratia est gritas corporis Irgo, Vt totam repetamus disputatio produetum, nem,si nos dolemus,nem specie una erit nec imparibi iisses substantia. Atqui dolemus, no igitur erit spe t ieFna,ne v impatibilis Rursus, si patiatur, opori

84쪽

scidae

illa

ivis

ELEMENTIS. LI B. I. εν. ut calfacta vel frigefacta vel humectata, vel resiccata

Paciatur :quum nulla alia qualitate possint quae proxima sunt,alterari tota per tota. Quocirca manifestum et caliditatem ipsam frigiditatem , humiditatem, & Subtantia mosccitatem substantia cuiusm rei costituere. QDo pacto ' qμ'ΣHicin ea quae nulceratur,tota per tota muceantur, io ri, Iis nequalitatibus ut Aristoteles sensit Jan potius ipsis :aetiam iubstantias in sese penetrantibus mutuo, non est Upus Medicum explorasse. Hoc tamen dixisse imprae

sentiarum sit satis et si vinum exempli gratia ) aquae

miseeazur,particulae virtust horum infringuntur in minima mox I; inter se mutuo agunt, atm patiuntur: Missioni concoq; facilius sibi inuicem qualitates comunicant, quo Poris evietis. in minutiora redacta diutius hue comota.& comista me lim Hvri nutrita Tempore nanq, est opus,Vr eo rum quae commi' ---.o5 sientur mutuo particulae inter se inuice eXactC agant, motionem kαγαxacteq; etiam patiantur: ac ita totum id unum di sibi in ipse gres undiq; dc penitus simile euadat sumo M.

de Elementis. Libis. II. Gitur ut calidum, rigidum humidsi,

atq3 siccum omnium rerum convinia unt elementa ic nimirum sanguis,pi Elcincta prituita ac bilis tum atra, rum satia,om pria. nium animalium sanguine praedito* .dimu-xo PM propria elementa existunt. Caeterum hominum propriae sunt similares particulae: quavis &hae nonnullis sanguine praeditorum etiam communes Hi, wν adsint:vi bovi cani di equo: non tamen Vsip adeo hu manis similes. At Vero, omnes sanguineorum anima Mossinio 'extium partes ex materno gignanturtinguine,satis Otri . sanguineoeninibus constat qui quum sit non modo pituitae,sed utri φη ΠΡ l etiam bilis particeps,demonstratum est,qua ratio ης - ρο- ne adductus Hippocrates,ipsos quatuor humores Im

85쪽

numores qua/ teriam esse generando homini tradidit. Caro porro Spinor sin x neruus particula similarcs existimi. Quum autem caris en rationis. -nguinς- ut praeterea mollis di calida: at neruus exari: guis,durus,& frigidus: similiterq; aliae parricidae alia differentias sortiantur: rationi colentaneum videtur ipsa in sagacem itatura quo temp ore ex sanguiue meri Fotidiesea par struo eiso nabat foetum, quod crassius 1 eo erat, ad soles ex solidio. Iidiora: quod tenuius ad molliora: sicuti quod calidi 'ri mestrui por' ad calidiora:& quod frigidIus ad frigidiora corpora escias esse. tituen ἡ attraxi . Subiequenti autem tempore una Alimeti, lacte, qua B est concretis particulis sutina habuisse alimentsi,' mensim rapo. incrementum I, ,ex propria & peculiari materia. Nani

R PM quemadmodum in lacte reperitur & seruim , & quaedi

i caseosa substantia sic in sanguine reperire licet quendae tenuem liquorem sero lactis persimilem necno vehith

sanguis minime

tam io in yy qmkubus quum animalibus, xum

i pita. hominibus ester perpetuo simi lis. Cotrarium autem liket experientia cognoscere, cum ex varietate coloria, tum vel maximὶ ex iis quae Vacuant ope medicamentorum purgatiuna. Qtiae quidem si propinentur, ut d cet, pro differentia morborum, differentes ac peculiares sibi succos elicient: corra quam Asclepiades persuadere conatur: nempe medicamenta ipsa haud quident amiliares sibi succos attrahere sed transmutare illos. audiepiadis corrumper , ac in sui naturam ; qualescunt fuerincopinio refelli. illi,conuerterea Quae satu: ut sunt absurdissima, sic ea iquae per immodicas purgationes i iidies fieri videmus, - . ostendum euidentissimi , quemadmodum proprium Purganti humorem quodlibet pharmacum attrahat. Siquidem iquotiesculam aliquis medicamentum hausetit , quod Dahet ei quo viiii habet bilem stipra modum vacuandi, primo qui tham ordine. dem,mmitu talem humorem eiiciet. Nox pituitam e

86쪽

iiii

ios modum bilem atram. Postrenab sanguinem purni

'uo evacuato agunt'animam. Quod si medicamentus ituitam soluens propines, illa in primis vacuabii.Dein fiatia bilis: et eductu sit facilis .Postquam,atra, admo in eum rebellis di contumax. Ultimb autem omni u sem Sanguinem ut

Per educitur sanguis: l naturae is admodum assinis exi tituo 'mnium mi. Vbi igitur primus ille humor prorsus vacuat' est, non potest iam esse incolume animal: quum Vnum ex turae.1bis Hemetis alii erit sed dissoluitur prorsus, et peris. Moκ autem ex reliquis profluit humor is, qui aptiore 'ut vacuetur.Qujppe naturalis quaedam Vis rei unicui- Auractrice ,- inest,ea,quae conueniunt sies, trahendi. Sicuti in magnete vis est attrahendi ferrum. Atiu per hanc facul a Mihith, eem tum nutritiones tum Vacuationes fiunt: ipsa qui 'hit fenum. dem semper id quod expediens est attrahente: nonnuquam tamen cum hoc aliquid eius quod non est con- . . 'Erutura:Vt an purgantibus medicinis usu aliquando venit Quae quide, ubi uniuersum id bilis,aut pituitae,qd Pur Henet in corpore fluitat attraxerint, peculiarem solidarum 'Partium humorem,Yi&labore arripiunt eas quasi dis coluentes & colliquantes, deducentesq, ad elementa, pti animal ipsum internicioni tradentes. Violentiam , .. verb illius attractioniselius quispiam humor consequi eur illi Mnis,qui primum vi attrahebatur. u

de temperamentis,Liber primus. H. ηonstare animalium corpora ex calidi frigidi, sicci humidiq; mistura net esse horum Omniv pam spari elonmovem in temperatura portionem demonstratum anti- tora misinu.

quis abunde est,tum philosophorum,tum medicorum Praecipuis. Quum autem ex calidi frigidi humidi & sicci temperie conflari corpora dicular,de iis quae summo gradu sic se habent,ipsis scilicet elementis, intelligendum alui. Quum vero animal,stirpem ue, calidam msidam,humidam,aut siccam esse,nqn licua. Nessi enim l

87쪽

τ1. . I GASU PERG. DE- . vllum animal aut calidum in summo esse posse, ut sumnalia non ignis: aut in summo humidum,Vt est aqua . Pari modo

differentias temperamentorum esse plures Q quatuorψμ hinc docere conantur, que duntaxat quatuprsint quali- rates quae in se agere,patiq possunt: nempe calor, frigus siccitas,di humiditas: ex quibus quatuor tantum: iudicio suo)oriuntur temperamentorum coniugationes, quae cosistere possint: nempe calidum S humiduc. calidum di siccum: frigidum di humidum: frigidum re siccum. Si quidem coniugia alia duo, quae ex contrariis qualitatibus constant, calidum nempe di frigidum nec non siccum di humidum,minime cosistere posse. Quae vero illi mihi praetermisisse videntur, nunc adiicienda Temperatam reor. Vnum igitur di primum id est, τ temperata na- naturam esse a turam,quae & virtute,& viribus,reliquis praestat, sine

qua de illis ne loqui quidem potuerunt, oino ac si nullast omiserunt. Quippe' vel in calida temperie calidupraeualet frigido vel i frigida temperie frigidum prae-- sh t calido id ne intellexiise quidem est, nisi prius po-

Templia ha iratur φucratos,suς temperata: ad quam sunt intentio raram esse re, quum victum sanitatis tuendae inuestigant, essicereq; la constitue- temperatum quendam statum conantur . Ergo quem ἐς viri Nilo assidue sectantur di quo semper respicientes, intemperatos status corrigunt, hunc ego quidem primum omnium statuum censuerim. Hi autem tantu abest ut eiul meminerint,vi etiam totum praetereant. At non pra s terimus inquiunt ex iis aliqui. In calido nanq; & humido comprehenditur. Quam sententiani Athenaei sectatores se Uentes,ipsas quatuor temperaturas, quatuo anni temporibus comparant. Hyernem ital frigidam,

di humidam dicunt. Aestatem autem, calidam simul di. siccam. Autumnum frigidum atm siccum. Ver denim, tum temperatum sum calidum di humidum Vocant.

Ad eundem

88쪽

Aa eundem modum et ex glatibus, puerilem hitide, sitimperatam esse, tum uero calidam, humidum'. sed di mortem aiunt animantium corpora ad frigidum tisiccum perducere. Vnde colligunt uitana.quuin illi contraria sit calidam dc humidam esse ac proinde calidum ti humidum temperamentum, optimum & tempera

tisinum ella. Bifariam auteni hallucinantur. Primum bi2 ζ' ii, a quidem,et in quatuor anni temporibus, quartam tςm ra assignasii

peramentorum coniugationem inueti'ri contendunt: hem temper id quod non uidetur necesse. Dein, v ea ratione conciti mentorum.

diat, Uer calidum & humidum esse , et sit hyeme quidem calidius: aestate autem humidius. Siquidem eodem is noniine dicetur frigidum simul di siccum, propterea ietestate frigidius est, sicuti&siccius hyeme. Quare nec aestati, nec hyemi ver comparare est aeqvu, ea potius ipsum per se aestimare: quum quodlibet anni teni Porum, non ex alterius comparatione, sed suapte aesti ' . . malum natura iudicari debeat tale, uel tale. Ad quam vis is i. v. formam si expendas ver videbitur tibi plaiah in Omnis omnis ' inces σκcelsus medio consistes. Proinde recte ab Hippocrate sis coniicit est dictum, ver saluberrimum eise , minini eq; morbis Perniciosis obnoκium. Est & auturn nus ut d aestas mi- μ' , nus calidus,sic uti P q hyems minus frigidus. Quare ra . tione hac nec calidus absoluto sermone est , nec frigi- ' ldus: quippe quum ambo sit, ac neutrum ad summunia caeterum alterum in eo est incommodum, nempς in Autumni in aequalis ipsa temperies, quae autumnum maxime nior qualis temp bificum facit. Quod Hippocrates etiam signifieauit di- ries,ulum moecens , quum eodem die modo calor, modo frigus ii H bci in facis. assicit, expectados dine autumnales morbos, Ilam non recte frigidus,siccus is dicitur . Nec tamen aequabiliter est temperatus Vt ver: quin potius hoc ni in E ab illo ,, . . ctempore dissidet mediam remperiem di aequalita- 'iu bs sudrem perpetuo parem no seruet. Quippe meridie saluti a

m est calidior et mane, aut uesai t nec in humido & si

Tomus. I. E

89쪽

alarumniis ad eo omnino medium statum obtinet, quemadmodum sicci dmV ver sed ad siccius declinat. Iccirco patere arbitror,'eCVer non esti Rutumni/m absoluto sermone , di citra exceptionem kHicendum ea, frigidum & siccum dicendum esse: sicuti nem ver cali-lidum de dum arm humidum. Ego siquidem,tatuna abest ut ver

μ aut si quid aliud est temperatum, calidum & humidum esse credam,ut quod plane cotrarium est, id affrinem vim--- omnium stilicet aeris temperamelorum id pessimiliai fictis eatidam humidum est di calidum. Quod sane tempe

atin humida. ramentum in quatuor anni temporibus inuenire noti esse omnium possis: quis id in pestilenti aeris constitutione incidere is, P σε a uania videatur: quemadmodu Hippocrates olliati

Eri pisil h contigissς in Cranone memorat, ubi nimirum assidue quatuor anni per aestum largo imbri pluerat quod calidi, humidiq; semporibus. status est proprium quana intemperie aeris comitati sunt uarii & grauissimi affectus, haud dubie dirae pu-.η Tt 'r tredinis soboles. Nam ut a frigido dc sicco omnia in ει ceerbi, corrupta seruatur,sic a calido&humido facillim co putrefieri a ca putrescunt. Boreas etenim, flatus siccus, di frigidus,rido & humi. omnia si diutissime imputria conseruat. Austrinus auia flatus, qui calidus & humidus est, illa subito ad comitieisa. ruptionem perducit. Ver ita P haudquaq calidu & hu- Austrinum fia. naidum pronunciamus: quum nec tale sit, nec si es et . M putrefacere utim salubre esset, aut sanitati accommodum. At qua- ν' - tuor qualitatum mistionis aequalitas, di mediae tempe- ies et raturae eius, di salubritatis est caussa - Perperam etiam

tintinium. faciunt, dum artatum temperamenta, ad quatuor annii tempora transferunt: quum non idem sit, aut similiter. dicatur animalis temperies calida & humida, sicuti ae- Mimantia dL ris temperamentum calidum & humidum dicitur. Qui

error incla videtur non meminerint ani-

ι uti mRntia ueteribus pronunciata fuisse calida di humida

aollata ad stiti non propri* temperaturae ratione, nec sermone absoauto, sed ad stirpes; di demortua collata. Quippe de-niortuis distirpibui animantia calidiora. nudio Poe

90쪽

. di sitim. Qiain etiam ex animantibus ipsis inter se sp i -

tim collatis,canis quidem est siccior: homo autem hu- Canis icca-midior. At si formicae,uel api ipsum canem compares, . illas sicciores: himc humidiorem inuenies. Ita idenIani dior formicinimans prae tit homo siccum: prae rit apicula, humidum &apibus. , fuerit. Rurins ad hominem collatum calidum: ad leo- Tempῆ aQ. Mem, frigidum erit. Calidus etiam est canis, ut uiuens mortuus non amplius calidus sit)non calidus an . tem, si ad alterum comparetur canem. Atl haec quidem Umnia per collationem inter te di tur. Quae ue-i FG in animantium genere conferutur,alia ratione . Si-- cuti etiam quae ni in aliqua animalium specie. Ca- . Mis nanc ad Arnascaria est humiduscin animatium ge--i ' Mere estis us . Ruesiis, ipsbruna speciatim canum, hic ' Ῥ

siccus ille hinvidus alius sui fas est cani)temperatus Qxistit. Quod ergo in luto sermone, nec ad aliud uia Ium collatum uocatur siccum, id in solis est clementis: Rementa se a smiliterq; de caeteris qualitatibus est sentiendum. Nuia dici inselute. Ium enim caeterorum corporum prorses calidum aut

tigidum est, sedsola elementa'. Quicquid praeter haec 'μ

coeperis,ex his missis constat. Ac propterea per secundam fgnificationem no amplius absoluta ratione, um

uti syncerum & . missione alienum, reliquoru quod-Miscalidum aut frigidum dicitur. Ac duo quide signifi-

cata calidi frigiis humidi, & sicci haec sunt: alteru,ab- soluto sermone loque ilium, nustura carens atm sync cerei asterum contrariis quidem missis constans caria tertim is pollentis in mistura nomine appellatii. Quo - genere sanguis humidus dicitur,sicuti di os siccu. Fora mica uero sicca est, & uermis humidus: scilicet ut sene animalia . Dicitur porri, uniam quodcv secsidum genus uel speciem non modo calidum esse aut frigidum, sed 'aliis etiam qualitatibus naeditum quum supra medio: mrc atm mediu fuerit. Verbi gratia animal dicitur cali- .:, . 'dum quum supra medium temperie sit animal. Equus

SEARCH

MENU NAVIGATION