장음표시 사용
91쪽
Homo est me alium in isto an: malium ge remperatu Corporia quo inplicater init
ealidus, quum supra medium temperie equum fuerIt. At uero in quom genere specieue sunt media, quae a summis in eo genere, specieue,finibus aequaliter distatὰ Ac genus quide est animal. Species equus ti canis. Me ἀdium temperie in toto animalium genere, est homo. Medium uel o ut in hominum specie, quem Graeci eu-la rcon, hoc est quadratum appellant ab omni excessu, defectuve remotus. Quisquis igitur supra hunc fuerit, is aut prorsus calidior aut frigidior,aut humidior, auesccior erit: idq; partim absoluto iermone, quia minimi, uni alicui priuatina collatus dicit talis : partim non absoluto,ir symmetro & medio totius speciei comparetur Ergo untiquodl horum quae tala sunt, aut calidum aut frigidum, aut humidum, aut siccum tripliciter dicimus. Nempe aut comparantes id c ilibet particulari indiuiduo: aut cum uniuscuiust tum generis , tum speciei medio id conferenites: uel denim summumiati impermistum ipsum eise aestimantes: id quod sanhad sola pertinet elementa. Quare ad tractationem de temperamentis illi duo primi modi nobis tantum sunt necessiarii. Quoniam autem multa genera sunt, quem admodum & indiuidua, ad quae comparare possumus, poterit idem corpus multis modis calidum, frigidum, humidum, arm siccum existere, simulq; suscipere uarias appellationes. Verum ubi stirpem animansue u lum, eucraton, siue optime temperatum dicimus, nequaquam in ea dictione , simpliciter contraria inter se comparamus: sed ad natura uel animalis, uel stirpis rς-- ferimus: quum eorum quodq; pro sua natura optimaestic habeat, optimeq, suas obeat functiones. Sic enitudicimus animalia ipsa &stirpes optima & mediam habere suo in genere temperaturam, non utit abiblut sermone ac si parito exquisita contrariorum in iis reperiatur, sed q ea mediocritas, quae ad potestatem re,
92쪽
elam, non quae mensura di pondere , sed quae eo quod
Pro dignitate conuel it,aequalitatem explorat. Eu ergo tcperatura aequalitas in omnibus animalibus tem peraris, stirpibusq,, non ea quae ex pari elementorum coninalitarum mole spectatur , ted quae tum anim dis , tum stirpis naturae conuenit. Conuenit autem alias, uehumidum sicco,& frigidum calido prsponderet. ital ad interrogantem cuius tempe ameri iit homo, si quidem ut in animalibus interrogatio fiat ad id quod in dio est inter animalia omnia temperanacto rcspicientes , respondere oportet. Si uero facta collatione cum indiuiduo aliquo,utit ad illud totum conferendo i lucrespondendum est. Si ablotu. b, atq; ut ad omnem subsantiam , sic iam contraria quae lunt in eo comparare oportet, ari aestimare, haudquail ad actione refcrentes temperiem ita potius ad elemeritorum portiones, hoc est ad substantiam quandam, quae pariter ab extrentis distet,quae prima omiuu sunt elementa. Siquidemqus supra cirraue hanc substantiam temperies fuerit, eam simpliciter calidam, fragidam, humida, siccamue asseremus. Ubi uel b cuni medio temperamento conferimus,non limpliciter, sed . ad meaiocre eiulde generis sic te habet. Porro generum omnium lueremiam substantia est, lub qua quidum tam animata, q inanima conti mentur Vltinia autem genera viperne defccdentibus nobis,sunt homo cornu , & ficu, , eoq, lpecies dicuntur inferiae uero ulcendentioui, icilicet ab indiuiduis substatiis, eadem iunt prim ι genera: in. icariamq; alio opere est,merito omnia quae media linat, inter iii diuidua δέ genera prima, tu genera, tum specie, a uetera bus nominari. Iam uerci,quemadi nodum nonae a bi , turn de colore albo,tu de corpore, qUodipium e lo rem luscipit, enunciatur sic etiam calidi nomen ,non solum de iubstantia calore praedita sed de ipsa eria ca-Mitate dicetur. Dacitur ita. ipia caliditas calidum: L.
93쪽
cuti & corpus ipsum quod tamen taliquam calidiim νοῦ . . pellabitur, in caeteris , similiter qualitatibus eadem ratio est habenda. Quae corpora igitur has qualitates quatuor, caliditaretri inquam frigiditatem, humiditatem, siccitatem puras ta impermistas sortiuntur,absolu-Elementa qui te dicuntur talia , elementa F, genitoria &pereuiarii nam . eκistunt. Reliqua Uero uniuersa corpora in illoru me dio sunt collocata,quum non sitiat summis qualitatibus praedita, sed prorsus aut in medio contrariorum considant,aut ad alterum extremorii sinat procliuia &pro- --pςnsi, Iccirco nouem in V nivcrsum temperametortinaria noueni. differentiae exoriuntur: QΠῖrum Una quidem tempe is rata est Sc mediar octo Vero, non temperatae. Harii rur
sus, quatuo simplices sunt, calida, frigida, humida, dc sicca quatuor vero composilpae, calida es humida, cali da di sicca,frigida dc humido frigida & sicca Temps
Temperata ratam enim dicimus eii ,in qua ille quatuor qualitatee temperies. ad aequilibrium mi lcetur. Non remperatam a rem , iri. qua Vna, aut duae qualitates praepollent. At calida temP ' peraturam pronaiicio, in qua calor vincit ipsim fingi ditarem, alterius oppositionis, quae in humido , sicco cst,interim paritate seruata. Sina j literq; in frigida hua ri mida & isicca temperie simplici iudicandum Caerer ina
caudam oc humidam eam temperaturam centelinis,li
qua frigiditatem caliditas. siccitatem humiditas superat. Nec secus calida & sicca,frigida & humida, frigida & sicca temperies sunt aestimandae. In qualibet inteliqdi laru temperaturarum, permagnuῖ est excessitis, defectusque modus. Iccirco,ii cui agnoscend rum illa ruriri est cura incipiat exercitationem ab iis naturis in quo libet genere oportet, quae temperatae mediae is sunt et Temem ea, quandoquidem si cum his alias comparet, facile quoslidam dici uel in quavis superet, deficiat' ue,inuenerit. Quum igitur act/, Mi P0tς temperies calida alia quidem actu , alia potestate dica- ' tur,et uidelicet nodum sit ed possit esse quod dicitur. 4
94쪽
digeramus primum de iis, quae calida. rigida .humida,
aut sicca esse actu dicuntur, idq; auspicati ab uniuersa ubstatia: mox descenturi ad animalia dc stirpes . an aute quod in omni genere niaxime ii in uniuersa sub- Media in unustantia est medium, id ex mistione extremorum con- u rubratis
iletur,certe si a calidissimo igni, aut aqua feruenti, ad frigidissimam glaciem dranicamus, in ipso exquisitissi . bino medio,id quod symmetro est, intellectu deprehendemus. Quila etiam id nobis praeparare licebit, miscentibus aquae ferueti parem modum glaciei. Quod enim . a
ex ambobus est mistum pari interuallo ab Vtrole κ- ι tremorum aberit. Nare non erit dissicile ei qui tale mimina tetigerit,habere medium Vniuersae iiibstantiae, in
calidi & Digidi oppositione: atl alia omnia, illi ueluti
forme adaptata discernere. Quod si terram etiam pari aquae modo imbueris,medium in sicci humidii oppositione feceris. Quanquam hae non mistiones verae, ted in tantum particularum appositiones sunt. Siquidem mi- quisitam, sosicere corpora tota per tota , non hominis, sed Dei & lius Naturae est opus. Iam vero corpus de quo iudicaduin Nλ μ in est, mediocriter calens estor nam interdum nimio ca- π iflore liquatur adeo, ut humoris falsam imaginem prae se feratia Sicuti interdum etiam adeo cogitur frigore, .ut sicci iis quam sit mediocre nobis esse videatur. Por- Cuum uolaro ipsa hominis temperatissit ni cutis,ac praecipue quae manus in Main manu est. omnium eκtremorum est media: fuitq; m tura. Ex dictis igitur constat, inter omnia quidem cor- strumciuum iniunt duriores pliculae,in his Oibus 1 Icchi praeualet: quἴ- ratissimum.
cun p vero molliores,in iis humidi plus est quam sicci. Caeterum homo temperatissimus, qui tu hominum ,
95쪽
futurus sit animalium ciuinxerula,qualem tuam esse opcr
Manus tangendi atq; appreehendendi fratia esse tactas.
Manus durae Cutis media qualis nam es se debeat.
Carnem esse multi languet. nis calidaiu. Intepefies coloratae ad cutim
desmus. Tendo. Membrana. Arteria. Vena.
G A L. P E R . , D E , tum reliquorum animalium futurus est regula, csi untii uersa substantia collatus,medius apparere in ea debetἔmagisq; cum hominibus alch bestiis . Dein uero sapientisimus sit oportet,habeati actiones corporeas contentientes animi moribus: ac non selum inediam temperaturam, sed optimam etiam formationem sortiari tr. Quod uero ad manus pertinet, quti ea gemini usus gratia lint factae,nempe tangendi ,ati comprehendendi, utim illῖ quae molles iunt,ad exquisitius tangedum, ut durae ad aliquid ut maiori capiendum,magis idoneaeeX.stunt. Quinctiarn cutis,quae uniuersis, quae generationi, corruptioni, , subiicitur,substatiae est media, nec dura lapideaue est, sed ab omni exuberantia renaota , at omnino secundum naturam se habens . Quo sciliscet cutis genere maxime perfectum esse tactum censemus. Etenim neruus omnis est eranguis di frigidus Caro multi sanguinis, at Ap calida. Media inter utrunt est cuIi, nec plane exanguis ut neruus,nec sanguine abundas ut caro, sed ueluti neruus sanguine praeditus. Si igitur hanc omnium animalium partium,ueluti normam iudicum q, proponens, reliqua illi coferas, octo in uniuersum aluersas intemperies reperies: de quibus Haembr*tim diiseram. Hunii distinuarii frigidissimu q, in corpore pituita est. Calidissimu sanguis: non tamen perinde is limnjdus est,ut pituita. Frigidissimum est ac siccissimum,pilus. Minus eo & frigidum,& siccitos. Hoc ueria minus siccum est chartilago. Proxime hac sequi tur chodrolyndelmos. Post hunc tedo. Deinceps mcn1 brana, di arteria, es uena. Succedunt dein nerui duri Mo leo; quippe in humiditate , siccitate mediam naturam,sicuti cutis, obtinent. Nam in altera oppossitione tantum caloris desyderant, quantum sanguinis. Ita uero et reliqua prius dicta,tato sunt frigidiora cute, quanto minus nabent sanguinis. Etiam uasorum tunics non
solum exansues sunt,sed etiam naturε frigidae. Con-
96쪽
actu tarnen sanguinis calfiunt atm ad medium tem- di in ea peramenti statum deueniunt. S i .ui ς O ipsς δ ς0 ibines iecit
de suum calorem accipit. IA uis , liquidem xuim QR fotum paenium animalis particularum maXime sanguineu , tum licularimi tum uero calidissimum est. Proximum illi est iecur. Uerum maxime san cor paulo minus qcutis est aurum iecui multo. At cam ro humidior cute est eadem tame calidior. Spinalis au- te medulla cute est humidior, atq; uigidior: sicuti hac Hepar. rursus humidius est cerebru. erebro aut ipso adeps, car cui concretio contingit, proptςrea g oleos a quum sit, membranis frigidis adiacet: ob quarum uiciniam co- C mehrum. gitur. At nec circa iecur coire δdeps potest, nec circa Adeps quo paarterias uenas,aut cor: sistiti neς circa ullam alia prae- ω calidam partem. Quoniam autem cogitur ab eo quod ualde est frigidum , iccirco calfacta liquatur, caeterorum coagialatorum more . At cerebsum caltastum liquatur mulinae eoq; adipe minus est hiinliduni.Minus
humida si adeps est ipia etiam pylmonum caro: qugine calfacta quidem liquatur. lam longe etiam si haec adipe
minus huinida est tuni lienis tum renum caro. Omnia' tamen haec cute sunt humidi Ora . Quarum rerum de-Honstrationes proximo commentario trademus.
FRgo quot sint in uniuersiim temperanacta, quotque ii modis unumquodque illorum dicatu , in proximo
definitum est libro. Vbj a nobis etiam est traditum, ani Animalia hi mal ipsum minime quidem absoluto iermone calidurn rida quae.&humidum dici, τ in eo scilicet humiditas aut salor exuperet sic enim liceret inuenire animalia licca , fri, gidaq; complura, ucluti culices, Mulcas, apes, formi- plicitet,sed ad casq,)sed tantum ad demortua collatur monstratumq; demortuac similiter est,cutem Volat manus,in homine qui OptimR ubiis rtemperatura sit praeditus, esse temperatissim*m , xQm se medium t rivis medium substantiae.in autem plurima in homi - tiua iubstantis
97쪽
nibus differentia. Verum maxime temperatus is est 'ita . . . P u corporis habitu medius horum extremorum vi . detul ,gracilitati' crassitudinis,molliriei,duritiei ite is caloris di frigori; Nam interdum in animali fanquinei prVdiro di hurnido ,frigiditatem quandam pollente ... . repprias) quieti etiam liber quum sit ab immodicis ani: nn dilecti bus, Omnes tam narurales, quam animalevactiones di facultates habet inculpatissimas. Idem me- itis oporter fir inter somnolentu ali peruigilem in inbrum di hirrum inter nigrum di candidum: Hii l sq, habear quii puer est magis rufos quam nigros: Ἀν quum in flore consistit,contra. Caeterum quandoquidem le nobis occasio iam obtulit, de aetatibus nonni . hil dicenduiti est. Prima constitutio animalis recessor Pormationem a nati in utero ex semine & sanguine est: qui humoreurrimam ani . calidi sunt & hunaidi. His autem magis sciriper sicce- stantibus,prinali ni quidem forniatuς membranae, insensuine men Rjς V, DCrui, Viscera ti,di i .nguinis uasa, nempe illo-inuo. rum substantia renia. Ultima vero perfici itur otia. Vngues, di chartilagines, scilicet substantia ipsiorum con
tu,' otiis ut ςζR QuibVS pCrfecti in Ut O, ita deinde paritur ii faris , adeo tame mollis di humidus omnibus partibua
luiS,Vr omnia ipsius membra nurrices, Perinde ac si coeRecens cilita rea sint pro arbitrio forment, & fingam. Iccirco nu- animalii in cor per nati animalis corpus, maxime si Lillum, ovillu uehis id sit, propter redundantem in eo humorem, litas non carreolorum comedas- Nam caprilium , quod siccius fit, & meliust carnes laudis elui est,& iucundius . contra vero si in nouellis porcel--- lis , quaecunt iam consenuerunt, haec, omnes parto praesiccas rigidas i ,& sine succo possident. Quae in dio statu horum,ac nuper natorum, sunt, ea quantum a senio absunt tantum & ab extrema sunt siccitate remota. Quae minora sunt,at B adhuc augescunt, latum ea quom absunt ab humore fartus delitescentis utero quantu Et ocellarunt aetate. Florescens uero aeras olum
98쪽
Volatium, maxime in medio extremorum est. Porro se- AetatE flore mes naturali particularum remperamento sunt sicci,li--.- hi 'vit copia eκcrementorum humidi esse dicantur. Si qui rem dem quum particulae senilium corporum per caloris Senes essenao imbecillitatem similiter nutriri non possint qua ra- 'myrtione dicuntur silicae foris illis copia hximidi excre- b, Mi. menti redundat, & superfluitat . His itaP siectis est si . mentorum coisnex,quibus scilicet puer est humidus et ipsis nimirum so pia. aidis corporis partibus. Quod igitur siccissima aetatuni S item 1erulis sit ex iam dictis constat. Qilod autem & frigidis Ssintra eκ tactu ipso ex liuore qui uidetur in senibus, ex & ffigidissso frigidis morbis, quibus facile corripiuntur, ac deni v inam. ex imbecillitate naturalium functio inum, facile etiam suis iudicauerit .Et quid quaeso aliud est seniuria, quarn solita aavia adii iteritum E Si enim mors, naturalis caloris egrin intesitu uiam. etio est,utim senium veluti tabes qnaedam eius fuerit. Mortem era
At vero, de puerorum di florentium aetate, utra nam : Izzz i
sit calidior maxima inter medicos digladiatio est. Qiij a quidem onines perperam mihi videntur facere , dum sensibilium rerum cognitionem laborioso colequi nceiocinio moliuntur. Nam quum eo'um quae actu cali- da sunt, alius esse iudeκ quam tactus tullus possit, fariἴ Vsi nullios uiros,lum senes,tum adolescentes tum pueὶ calida sunt. ros tum infantes tetigerint,inuenient facile, sit mai egis, minus ue calidi sivit. Ego liquidem, quod achi cali- dum est, tactu iudico : siicuti & quod potestate cali- rdum iudicatur, id ratione conor inuestigate. Calidum P tetate caimitatii quod in aetatibus cos noscere cupimus urim4- d' ii'vestigarata maxime racsti diiudicemus. Fiet autem optianissima ictu in alicuius infantis corpore. Pot nancti & qualis ci . xlor illi ante bieluti fuerit, in memoria reponi: di qualis inunc sit, post duos forib,vel treis interpositos annos, t TNam si mutatio omnino ulla ad calidum, nisi ustue Aetarum e infanti facta videbitur, millii praeterea negotium erit qui usi ad florentem aetatem eκcesius futurus sit,ces di.
99쪽
durum est,idem statim & siccum erit, nisi mediocriter existat calidum. Nam Sc quod a fiigoi e coci elum est . DR ' ' si .
durum cernitur,licuti glaciei. QVare nec ii qua a cu uer tib Emi, hementi calore sit molle idem statim est numida . Ver Ubite eu in rimi quum mediocriter est calidum,tum aestimare dii. diocri calore. rum' ne, an molle lit, oportet. Si enim molle lit,humi -
dum est. Si durum siccum. Quae quidem si sic se laabcx, Partium quae in humano corpore durae lunt, nulla est humida. Neq; enim tanta in eo eise frigiditas potest, vi 2 aliquid in iplo cocrescere in duritiem queat. Potest tamen quod prius fuit fluxile,alj quando concreicere, ut adeps at durum,ne sic quidem euaserit. Commod igitur dictum ueteribus est, numidissimam esse adipe. Se- cudo post eam loco carnosum genus. hius plures lunt' μ' species. Prima quidem, quae proprii' caro appςllatur , quam scilicet nusquam in corpore persei lana inue' Cam miris linies sed est perpetuo mulculi pars. Dein cuiusq; Viscer per se te thrum propria substantia est, cui ipsorum tota actio triabuitur. Porro cerebri pulmonisqῆ corpus, proximum adipi est, humiditatis ratione. Propinqua habet naturam his,o,siuina medulla. Non est tamen eiusdem gene .ris cum ipso cerebro, uel etiam cum spinali medulla. Hac cerebrum calidius est, & humidius, eo mollius. cuius anteriores partes tanto hun diores sunt, quai - to molliores. Omnia tamen haec cute humidiora & frigidiora existunt: ac breuiter omne exangue, frigidius S angula est sanguine presito. proxima cuti est mollium neruorum natura. Duriores autem in humido dc sicco, fecuno' dum cutis naturam se habent. At calore ab eius natur tantum ablunt,quantum contentiens est exagiae corrvus 3 languine praedito bese. Lienis autem, requia
di ecinoris caro , tanto cute est humidior, quanto est . . .S, , ni Oiaior calidior uero quanto magis abunu.it sanguine. I ana cordis caro iis omnibus fianto est siccior qitan
100쪽
Cordis caro nibus absolutb corporis partibus. At iecoris, lienis, M. CalidiQx μ' niim pulmonis vi caro. simplicis cuiusdam naturae est.
cordis sinapi x carnis natura no est ted sunt i eo fibrae, quales in niusculis cernimus: quibus caro circumheret Atl hae quidem carnes cute sunt calidiores: fibrae uero si cutis, partim paulo magis, partim paulo minus tum frigidae sunt, tu siccae: partim similes omnino cu-Mem UAE. tis subs antiae. Porro omnes membranae cute sunt sic ciores: ligamentaque ipsa, quanto cute duriora sunt, tanto etiam sicciora. Tendones quo longe duriores fune E cute. chartilago uerb post ligamentum estinc delueeps CliQndrosν - medium quoddam inter ea corpus, quod rivem a ' ' συ quidam anatomici appellant,ac si dixeris , Iisamentum chartilagineum. Os uerb omnium quς --tis operit,durissimum eae At eorum quae cute extant, Dilua. . siccissimus est pilus. Deinde cornu. Mox ungues, imo Faneuis succo lae, calcaria,& rostra. Succorum optimus, ac maximEMim optim fantili ris,est sanguis Huius ueluti sedimentum & fex ,
cis, atra bilis. Quae iccirco tum frigidior,tum crassior 1an- Pituita frigi - guine est,sicuti flava bilis loge calidior. Frigidissimum dissimu S hu- uerb ac humidissimum omnium quae in animali haber1Miici simu qm tur.pituita est. Instrumentum autem quo id cognosci-: Elii sciuἡ tur,ipseo tactus . Ac particulae quidem, & succi co Ita, est iti poris, ad hunc modum se habent. Iam uerli crassitudo strumentii qua & gracilitas habitus,corporum temperamenta sequuniiratum dis r tui . non ea modo quae naturalia sunt , sed etiani si qua A liud, ita toga consuetudine iunt cotracta. Multos siquidem vi contrahes. qui natura graciles fuerant,pingues redditos vidi: eo ira et, qui pingues fuerant, graciles: illis quide ex otio a & delicata uita toto teperamento adhuntidius mu- Gracilitas tato: his uero, multa tolerantia, &curis, di tenui victis dς π/M rsiccatis. Caeterum quibuscunq; latiores sunt uena hus praedit ea n calidiores natura sunt. Quibus angultiores conir si ores. si ii magis frigidi. caloris na opus est,has dilataro. Qila