Philippi Ambrosii Marherr ... Praelectiones in Hermanni Boerhaave Institutiones medicas. Cum praefatione Crantzii. Transitvs et mvtationes alimentorvm per primas vias, nec non chyli per sva vasa [electronic resource]

발행: 1785년

분량: 614페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

561쪽

INs ΤΙΤ, Tio NE MEDICAS. sit, quomodo motu progressius actione musculari coli, ac potissimum ligamentorum eius, lente promoueatur, parte liquidiore, in lioc itinere resorpta, spolietur, quomodo omnes eas plicas valvulosas coli et flexuras superet, ac demum ultimo flexu superato in ec tum intestinum descendat. In hoc laxo et facile distensiilitubo iterum permoratur et congeritur, donec mole sua, aut quod rarius, etiam acrimonia intestinum hoc in contractionem stimulet. Tunc oritur tenesmus, seu conuulsivum huius intestini molimpia adegerendam saecem, in quod nulluminentis imperium est et cui nemo resistere potest. Et hoc certe magno hominis bono factum est. nam si excretio faecum omnimode ex nostra

voluntate penderet, ut eas aut retinere, aut XCernere

pro lubitu posi emus, tum, quia modo laxam, mododrictam aluum ducimus, modo grauibus etiam negotiis impediti sumus, forsan saepissime aluum deponeremus, ubi deceret eam supprimere, saepissime iterum eam supprimeremus, ubi eam sanitatis causa deponi oporteret. Hinc totum hoc nezotium natura sibi soli vindicauit et nostro arbitrio imponere noluit Uerum quidem

est, quod nix voluntatis aliquid ad expulsionem faecum conferamus vi praeli abdominati s sed id tum solum fit, quando prior iam tenesmus in intestino adest,

qui intestinum in contra stionem ciet hoc tenesmo absente frustra conaberis aluum deponere, etiam omni vi praeli abdominalis adhibita aut certe minimam solum portionem summo quamuis molimine eniteris.

Ex quo patet, potissimum ipsius intestini contractione

et promoueri faecem, et de corpore excerni. Ut vero

intelligamus, quemadmodum ea excretio sat situm et fabricam intestini recti noscere oportet, de quo iam sequente paragraph agemus.

562쪽

Cuius perpendicularis fere descensetis, thrita vinxi. me, sine lament musculoso, valvulisu interna supra sities, fatiunt ut hue impulsa cit descendat faex viole, uerirnonia, vel utraque irritet robristas fibras longas, ex intrescensibus, xpansis, concurrentibus ligamentis coli natas, undeqitaque externa recti amplexas, tu a coli et Ditimarem iungentes, acturiantes Didam et arctantes, pirales

eam comprimentes, ut ad locum phincteris usque pulsa haereat; ire columnas, valvulasque ultimi intestini. Ultima intestini coli pars, quae ab infima lumborum

vertebra iuxta ossis sacri longitudinem, iuxtaque coc- cygem deorsum excurrit, rectima intestinum appellatur, ora elliptica terminatum, quae anus dicitur. Hoc in-.ter os sacrum et vesicam, cui cellulos nexu et ope peritonaei iungitur, in viris decurrit in feminis autem inter os sacrum et vaginam teri, cum qua satis firmiter anterius cohaeret. Laxum es et amplum et valde distensile hoc intestinum, opportunum ergo recipiendae

saeci et accumulandae, donec maiore quantitate colle- tenesmum excitet. Licet vero rectum dicatur, non tamen stridie loquendo rectum est; nam primo deorsum excurrit, dein constanter antrorsum inclinatur, atque adeo unum saltem angulum facit. Multum etiam, quod ad fabricam attinet, ab aliis intestinis differt. Nam primo externam membranam non habet, ut alia intestina, sed peritonaeo, quod ipsi pro externa membrana est, anterius solum tegitur, duplici huius membranae plica semilianari instrata tumque ex ipso peritonae cauo oblique exit, ut facies eius posterior primo, dein etiam anterior pone vesiculas seminales e peritonaeo emergat. osterius laxistima cellulosa et multa

pinguedine et glandulis conglobatis reserta, ad os sa

crum

563쪽

crum religatur Musculares fibras validiores habet, quam alia intestina, easque longitudinales ac orbiculares. Alia vero fibrarum longitudinalium recti dispositio est quam in colo fuerat, licet ex fasciculis coli oriantur. Nam sibi a longae totum intestini recti tu-bum ambiunt, oriunturque ex fasciculis fabrosis coli intestini, dispersis ac veluti dissolutis; siquidem brae

longitudinales coli in tres praecipuos fasciculos colle stae, circa finem illius intestini naturam ligamentorum eXuunt et a se inuicem secedulit, iamque latius sparsae per totum intὀstini recti tracitum in omni ambitu excurrunt et in eius sphincterem internum desinunt Fibrae autem transuersae seu orbiculares intestini recti, etiam

robustae quas BoERHA Avius male spirales vocat, in fine intestini oualem actu mentem annulum coustituunt,

qui ipse phistacter an intermis dicitur et anum perfecte

elaudit Denique vitiosa recti tunica, porosissima reticulata, teneras solum rugas habet, iugis valvulosis caret; venim in ipso no ubi haec tunica iam cuti proxima est, circulum album, firmum, valvularem efficit, in quem in omni ambitu plicae longitudinales ad se mutuo confluentes descendunt is limbus crassior circularis et ea plicae longitudinales faciunt, ut aniostium eo accuratius claudaturi Simul vero inter eas plicas sinus caui, profundi, magnis glandulis muciparis referti, delitescunt, ex quibus tempore excretionis faecum mucus lubricus exprimitur, ne a sicciore cybh-lo durius assiciatur angustior haec et extrema intestihi. ora. Ambitum vero an glandulae paruae, sebaceae.

pinguem humorem ac lentum praeparantes circumsi i

dent et defendunt, ne ab acrimonia vel duritie saeculii excorietur Vasa sanguifera intestinum rectum non a sol me senterico systemate habet, sed etiam ab hypo gastricis vasis, seu iliacis internis ramos obtinet notabiles. Vocantur haec vos haemorrhoidalia , suntque

564쪽

arteirio su et venosa. Ex arteriis praecipue notari merentur prinio arteria haemorrhoidea interna, quae ramus cst arteriae meselitericae inferioris, aut potius mesocolicae Ῥιcundo hae)iiorrhoide media tertio haemorrhoiaden externa, quae duae ex ramis hypogastricis oriuntur et cum prior anastomosibus variis iunguntur. Venae similes sunt et eorundem nominum haemorrhoi ea in- urna ramus mesentericae, media, porro externa ad pudendam et alios hypogastricarum venarum ramos sanguinem reuehentes; et hae, pariter cum haemorrhoide interna communicant, quod bene notandum, ut

explicari possint symptomata haemorrhoidum fluentium in pathologicis. Potissimum quidem haemorrhoides nascuntur in externa vena haemorrhoidca, ut obseruat in L LAE R v sciualem VlI pag. 6 . Potest tamen iisdem aperti sanguis etiam ex interna haemorrhoidea, atque adeo ex systemate venae mesentericae pro liuere, ob eam communicationem ramorum hypogas ricorum cum mesentericis Nerui partim a plexu colico sinistro, partim ab infimis intercostalibus, partimeti alii' neruis sacris in rectum intestinum descendunt. Nun supersunt adhuc dicendi muscus: qui anum regunt. De interno an sphinctere, qui ex orbicularibu intestini redii fibris in crassum ac tumentem annulum collectis sit, iam dixi. Est autem praeter hunc alius adhuc an sphiucter, isque externus p subculaneus est hic musculus, ac dupli ei fibrarum strato semielliptico constat, quae fibrae posterius ad os coccygis, anterius vero in perinae se decussant et in ipsam cutem utrimque desiliunt aliquos etiam lacertulos in acceleratorem et bulbum urethrae mittunt. Actio huius musculi est, quae alioruni sphinc,rum claudit nempe ani ostium sibi interiectum, duplici sibi arum strato ad se mutuo aceedente et manifeste voluntatis imperio subiacet, ut quisque experiri potest in se ipso non ergo agit

565쪽

IN ΤΙΤ ΤIONES ME Dic As. 5 3 perpetuo. Anus tamen perpetuo clausus est; sed i sphincteris interni, non voluntarii, et plicis tunicae internae intestini recti, ostiunt an cingentibus ea perpetua aniconstrici io tribuenda est; non huic externo sphincteri. Habet praeterea intestinum rectum alios duos musculos, qui eiιatores an ab ossicio dicuntur, amplissimos, in latitudinem sparsos, di stu dissiciles, nisi iri cadauere videantur. Hi oriuntur a spina ostis schii et proxima interna huius ossis facie et ea parte, quae supra tuber est, tum porro ab osse ilium et anterius ab osse pubis haud longe ab eius synchondro11. Ex his locis ortae fibrae amplum quasi velum carneum cauum que formant, quod late se subiicit intestino recto ante coccygem posterius, anterius autem vessicissis seminali bus, prostatae, vesicae urinariae et in feminis vaginae. Demum fibrae horum musculorum partim inseruntur in os coccygis, partim in sphincterem ani. Hinc agentes coccygem antrorsum curuant, simulque intestinum rectum attollunt, idque a vi scybalorum et praeli abdominalis sub alui exoneratione depressuin aut protrusum sursum retrahunt. Videntur etiam in bulabum rethrae et in prostatam et in vesiculas seminales aliquam actionem exercere; sed istud quidem huc non

pertinet.

Laxat fi Iphinctere largo erasio, armo, memiam, vel emptico finem intestini rem complictente, et tibI utcunque recondente bras leuatorum contrahuntur is vatores uni, qui ab interna sum pubis, i chii, et lacri

conturgentibus bris mitis, robusis, fu ipso sphidim,re

infertis intestini rem smem petentes, eum dilatant tu ombem, leuon 'que, peritonoei, eluim superne in entis, iam deorsum press magis evomini; in inspira-

566쪽

ti, retenti rarefacti, thorace arctat compressi aeris ope, tun diaphragmatis, et abd0minalium muscistortim, contractione res pelui muc copio O, ibricante leniente, molli ex copiosi hic suis laciniis, glandulisqtte, expriss faece expressa, laxantur priora omnia, bolus Iphinae contrahitur vi ingenti. Ingens hic astu ue n-dique pinguitudinis copia, amplitudo nati ambientis, sola pingui molli impleti, commodissimam tenendis faecibiis

oream, praebent.

Cognita iam fructura intestini recti, ultima crassorum intestinorum actio explicanda superest, nempe faecum excretio Anus naturaliter semper clausus est partim vi sphincteris interni potissimum, partim rugis illis et columnis internae tunicae, sibi mutuo respondentibus. Fae ergo ex ultimo coli intestini fine inrec tum protrusa non protinus elabi potest. Praeterea intestinum rectum satis amplum est et facile distensile ob fibras longas iam non amplius in fasciculos collectas et ob circumfusam undique extrinsecus laxam cellulosam, molli pinguedine farci am. Itaque faex in recto intestino et moram patitur et paulatim magis magisque accumulatur, cum facilius cedant latera intestini, quam spl1incte anum claudens. Verum ubi moles scybalorum ita adauci est, ut plenum iam intestinumniihil ultra facile recipere possit, tum quidem ex mole

et pondere faecis irritantur fibrae musculares intestini, irritatur etiam sphincter internus ani quem ae pro-Xima iam urget. Ex ea irritatione oritur tenesmus, seu aluum deponendi conatus, cui resistere non post urimus. Convelluntur ergo ac valide contrahuntur irritamenti impatientes fibrae, et orbiculares et longitudinales recti hac contractione scybala urgentur. Nunc

necesse est, ut se subducant pressioni et vel in colon

redeant, vel per anum extrudantur. Verum et colon

faece plenum est, et contractio ea spasmodica a stoincipit,

567쪽

IN si 1 Tvaeio NE ME Dic As meipit, ut id intestinum constrictum se antequam o

ctum contrahatur Non possunt in s colon superest v eYiti in subrati bi isti V 'rum pliancte an accurate clausus est tu haudquaquan facilis. Ergo faex insterta quas ' in b

tanto maiorem in intestino irritatiotibiti si 'arritatione augetur coliti actio fibrarum ij usu ; mutuorbicular1um, tum lo11gitti litialium. s. maior cum fibrae longitudinale, his

sphin stereti an aliternum inserantur, una uti l xapsa ea fibras extendat et iis quasi rivom,

fibrae longitudinales, non sottim faedem -

hac vi in integruin vincitur, neuti in f hi

tur anus quantuni pro trutis ii d ii

qu0rum simultantia aestion . sebi ' μ' inprimis intestina deorsum in pesti m

trus urgetur, ac tandem p ;tictbi ui hugitudinalibus intestini distrahi eberi u '

sinu agunt musculi buum o uti 'p' mant, ne Vi ingente praeli abdoinitiata' 'trudatur aut penitus prolabatur 'iidem

568쪽

ΡRAELECT IN H. BOER Η ΑΑVEiidem musculi anum paululum detrusum eleuant et in

oriorem situm reducunt simul tunc sphincte ani non amplius distractus, sponte contrahitur et anum denuo exacte claudit Quum vero eadem vis praeia abdominalis perinde vesicam urinariam, ut intestinum rectum uroeat hinc fit, vi simul rina cum aluo excernatur ;et hincte quidem vesicae longe minus resistit, quam sollincte ani Notari adhuc velim, eo maiore 1 praelia dominalis opus esse, quo faex magis compacta, durior sicciorque fuerit, item, quo minor nauci copia in intestino, aut eius lacunis praesens est; sed et tune simul dolorifica aluus egeritur. Jae liquida, quas quidem

praeternaturam est, non multo nix respirationas in

iste et fere vi contractili ipsius inteoni propel ' tr.

Nedue vero faex tantummodo mole sua aut pondere intestinum ad excretionem stimulat; stimulat etiam acrimonia et quidem multo magis, ut nec necesse itintestinum distendi, dum fae valde acris; nam e Xigua otiam l1uius quantitas acrimonia sua tenelinum excitate intestini fibras in conuissionem ciet. Hinc in dysen- silui deiectiones frequenti si una et simul exiguae, si seorsim spectentur Verum in statu naturali faex non admodum videtur acris esse hinc diu moratur, donec maiore copia accumulata, mole sua, viritie, pondere potissimum intestinum cieat.

f. XII. Ex quibus siquet, quae materies faecum' an et con- ω eje eulis ilis anquiuis, ut aliuae, I uae ἶdiis usa ius mularis et an a jermento stercoreo γ u:zii O plures glandulos, plusque mucι, habent,

569쪽

urina cur tenesmus his, qui calculo scae laborant cur interitis toties stranguria cur in stranguria tenesmiu cur rectum Dentur liberum ab omni tist, et v-Jculo, in patio magno ol pingui repleto. qitibus sigitet, quae materies faecum Nimirum

faeces constant omni parte irresolubili ingestorum, tum etiam parte nostrorum humorum, deprauata et rasi Iore. facta, quam vi per vasa bibula denuo resorberi possit. Ita autem mutari humores nostros, licet ceterum tenues, econium in foetu docet.

An et constat recrementis hilis, muci, saliuae, gymphae, sanguinis' Ita certe videtur. De bile quidem nullum dubium est. Quamdiu enim bilis libere periduci um choledochum in duodenum effunditur in latunaturali faece semper flauo colore tinctae sunt et perpetua est obseruatio, quod bile vigente semper intensior sit inecum color. Contra vero dum inertior bilis est, aut parcius ad intestina affluit, etiam color faecum minus nauus cernitur. Et in ictero perfecto, ubi omnis biliosi humoris ad intestina afluxus interceptus est, sta-vedo in faecibus constanter evanescit et color gryseus, subcineritius, vel albus conspicitur in excrementi S. Rursus inter praecipua es eri sanescentis signa est rediens illa in faecibus flauedo. Hinc quia color flauus saecum deficit absente bile, ea praesente vero cons anter adest, merito concludimus, partem aliquam bilis cum faecibus permixtam esse et una de corpore excerni. Neque obstat, quod faeces amarae non sint; etenim reputandum est, quanta copia aliorum humorum bilis ea diluatur in toto tractu intestinorum; et denique putrefactione ita potuit mutari, ut omnem amaritiem eX- veret; nam putredo natiuos rerum sapores et odores mutat, destruit, ut omnia experimenta chenticates Antur.

570쪽

MMim aedibus admixtum csse, etiam dubitari nequit, quum hisce lubricandis in toto tractu crasti intesiui mucus affundatur copiosus et ex ipso hoc muco faeces s endescant et parcius secreto hoc muco, tar- distima, dissicilis ac dolorifica sit alui excretio. Ad haec, si lentorem muci consideres, quem staonando in propriis folliculis contrahit, si perpendas, etiam in ali is corporis locis secretum mucum crassescere et in emas coalescere facile perspicies, squam nec adeo paruam muci intestinatis quantitatem, usu suo functam crasse-1cere, sic ineptam fieri ad subeundas venas bibulas, atque adeo faecibus commisceri et de corpore una X-

Saliuae et lymphae recrementis num faece quoque conssent, minus euidens est probabile tamen et hoc ipsum sit, si cogitemus, in foetu tenuissimos et aquo-1os lymphaticos humores in cauum intestinorum se- Cretos, excrementitium relinquere econium et id tanta copia, ut aliquot dierum spatio infans recens natus opus habeat, donec ab eo liberetur. Sanguinis vero recrementis in statu naturali faeces neutiquam constant. In morbis nonnullis sanguis cum 1aecibus aluinis excernitur, non raro utiliter, dum criticam euacuationem per has vias molitur naturi saepe Vero etiam cum periculo aegri et maiore sanitatis detrunento, maxime dum erosis ab acrimonia vasis intesimorum viguis prolicitur, ut in dysenteria, morbo

nigro HIPPOCRATI etC.

Quae nisi eius singularis' Multa non putrescentia in cibis assumimus, qualia sunt omnia vegetabilia acida potus etiam fermentati, fructus horaei etc. Tamen aece constanter putridae sunt, etiam in animalibus solo vegetabili cibo pastis. Unde non immerito quaeritur, Hae huius phaenomen causa sit Ad hoc

quae

SEARCH

MENU NAVIGATION