Canonici Juris Institutionum libri tres

251쪽

r33 Juris Canonici Cognatio spiritualis olim pluribus

modis contrahebatur : Baptismo, &Confirmatione, Can. si quis 3 P. cy, Imo & Catechismo seu sponsione futuri Baptismi, cap. s. ext. de cog. spis. Confessione , & Communione, Canis omnes 3O- q. I. quod etiam exolevit. Olim adeo dissusa erat , ut multas quotidie ambages pareret. Ideo Trid. Concilium voluit ut ea obtineat tantum inter susceptum seu baptisatum, & ejus putrimum & matrimam , inter utrumque illam, & patrem & matrem suscepti. Ex ea oritur impedimentum prohibens & dirimens. Forte quidem non obtinebat S. Augustini tempore, ut

palam est ex ejus Epistola a 3. Sed ejus

tanquam vulgaris meminit Iustinianus in l. 16. Coae de Nupt. Unde Chilpericus Rex Galliae post eum agens, CX ea. causa uxorem suam repudiare potuit, &Fredegundem ducere , apud Aymoi- num lib. 3. cap. 6. Tertium est impedimentum assinitatis. Ea est necessitudo, quae oritur ex justis Nuptiis inter alterum ex conjugibus & alterius cognatos. Tot olim erant ejus gradus , quot consanguini talis : utraque ad quartum restricta est, ut ad eum sit impedimentum dirimens, d. cap. 8.

252쪽

Innutionum Liber II. ass Quartum est publicae honestatis, quod oritur ex solo pudore dc ex sola publicae honestatis ratione , quae semper in Nuptiis inspicienda est , & oritur etiam ex sponsalibus. Ex Trident. Concilio non excedit primum gradum , in quo est impedimentum dirimens. Ac si quoquo modo nulla aut irrita sint spo silia, impedimentum illud non pariunt, ex eo Concilio ct ejus declarationi-

TITULUS X.

De Ecclesiis.

ECcve si A est locus Sacramentorum, ait S. Augustinus in D. 6 . quiquacatholicorum coetum intra se continet, . Can. Q de Consecrat. dist. L. Est quodammodo divini juris ; nam ab homsenibus instituta est ad Dei cultum. Olim Fidelibus odiosum erat nomen Templi, Arnobius 6. a . Gentes ; illud relinquebant Ethnicis, Optatus lib. s. ali- . quando quidem occurrunt Templa veri Dei , sed eleganter Zeno Veron. in Germ. ad Val. i 26. ait receptae consuet dinis ςse, ut dicantur Ecclesiae vel do-

253쪽

datam certatim aedificatae sunt ardes sacrae , statim appellatae sunt Ecclesiae Hinc in utroque Cod. tit. de sacros Eccl.

bitum , ne conventicula haereticorum Ecclesi e nomen accipiant , l. 2. Cod.

71. de Fide Cath. Post Constantinum Magnum tot passim aedificari ceperunt Ecclesiae , ut statim primi Impp. Christiani modum iis imponere coacti fuerint. Quam in rem ,--primb lex ea aedificationi E clesiae imposita est, ne quis eam aedificet, absque consensu Dioecesini Episcopi, Can. . Calched. Concilii. Can. quidam 18. q. 2. Quod etiam Christianissimi Re

ges sua lege confirmarunt, lib. s. Capiatular. cap. 182. ut Episcopus causa cognita videat , an utilis & commoda sit plebi, ut ita facilius ad eam accedere possit , nec noceat Veteri ; quo casu Parochus Veteris consentire debet aedificationi novae, Can. multis I6. q. 1. de an ex sola pietate ut in ea Deus oretur& adoretur, an pro solo quaestu aedificetur. Puta ut aedificator decimas Moblationes cum Clericis dividat, ut in n. 8. de Consecrat . dist. i. Secundo, ut

non prius aediscetur Ecclesia, quam

certa

254쪽

A'milaram Liber II. et i certa dos ei assignata sit ad stipendia

omnium vel etiam minorum Clericorum , ad luminaria & ornamenta, ad

Regulariter quidem constdos , antequam Episcopus Ecclesiam aedificari permittat, sed saltem ante illius consecrationem. Impp. Zeno δίJustinianus voluerunt eam dotem insinuari, seu in acta publica referri, tum ut de ea constet, tum ut & ipse constructor & ipsius haeredes praenullam Eccle sam aedificare compellantur , sive inchoata sit sive non,instar operum publi

Cum aedificata dotata cst Ecclesia, Diceceianus Episcopus eam dedicare debet, quae prima pars est Consccr Tionis ; eamque praecedere solet, ut in Paganicis observat etiam Cornelius Fronto iis verbis : Illud dedicatur, dc postea Deo consecratur. Olim quidem dedicabatur tantum sub nomine de inhonore Martyrum Can. s. de Cons. di LI. atque etiam sanctissimae Virginis , unde passim Martyrium , memoria Martyrum. Sed ipsis etiam Consessoribus Redicari cepit , unde dicuntur etiam Confessiones , in Can. si quis 2. 7.

Nec iis dedicatur quasi Diis , sed ut

sarta tecta , Capitui. Ub

255쪽

2 et Juris Canonoci memoria hominibus mortuis , quorum spiritus vivunt apud Deum, git S. Augustinus lib. 22. de Civit. Dei cap. I a. Statim etiam ille idem Episcopus eam consecrare debet multis precibus adhubitis. Eaque consecratio est omnino juris Episcopalis. Can. perlectu. dist. rycap. I. ext. de Relig. domib. Unde cum

Gelasius I. statuit Ecclesiam aedificari non posse absque praecepto Sedis Apostolicae in Can. de locorum. ct in Cay. praecepta. de Cons. dist. 1. Ecclesiae GalbPraesules jure protestati sunt illud esse novum de insolens , apud Glabrum Rod alphum lib. a. cap. 4. Ejus Conse-

crationis pars non est : nam

Episcopus eam Crucis sietionem facit, antequam Architecti sedes vel potius parietes aggrediantur, S consecratio est

complementum.

Sacri Canones vetant absque Rel, quiis Sanctorum consecrati Ecclesiam, atque ita ut deponendus sit ille Episco-ῖus qui Ecclesiam absque Reliquiis cos tecraverit, Can. 7. septima Synodi β qRyolim recondebantur sub majori altari. S. .Ambrosius in Ep. 81. & S. Paulispi in D. ia. Et hoc inde fluxisse videtur quod Ecclesiae a sepulchris Martyrsim

cepisse dicantur , ad quae Fideles dig

256쪽

Institutionum Liber II. a snoctuque conveniebant, ut orarent Asacra facerent. Olim etiam Ecclesiae Dominicis tantum diebus consecrari poterant, Can. I. Caesaraugustana Synodi. Sed placuit eas etiam consecrari posse .privatis, idest non solemnibus , aut Festivis cap. 2. ext. de Consecrat. Eccl. vel Ast. Cum Apostolus ad Hebraeos cap I3. dixit nos habere altare de quo edere non positant qui tabernaculo deserviunt:

invaluit in qualibet Ecesesia aedificari altare,& quidem lapideum instar Sepulchri Dominici,ut in eo sacra fiant. Olim

quidem unum tantummodo erat , quia

cuilibet Ecclesiae unus praeficiebatur Presbyter : sed cum crescente Fidelium multitudine, amplius frequentarentur Mysteria; & plures instituerentur Sacerdotes , multa etiam altaria in singulis Ecclesiis instituta sunt, vel etiam ante sextum saeculum , ut probari potest, ex L a . Od. N. de Epis, ct ex l. 4. eod.

Cossi de Haeret. ex Gregorio Turon. lib. i. de Gloria Martyrum CV. 33.

Cumque saepius superabundarent , iis etiam modum imposuit Carolus Magnus , in Capitulari ad Theodonis Vistam.

Denique sacri Canones semper volue- sunt certam aliquam redituum Eccle

257쪽

sasticorum partem reparationibus Ecclesiarum deputari; in Hispania tertiam, in Gallia quartam. Cumque sensim i valuisset multos ex iis bonis aliquid sibi vindicare , Carolus Magnus lib. Capitul, cap. o. quod etiam exscribit Regino liν. 1. de Dissipi. Eccles cap. 36. ) statuit, ut de opere & restauratio no Ecclesiarum unusquisque tantum accipiat, quantum habere dignoscitur

ex rebus Ecclesiae. Unde dicendum esset hodie Decimatores , Rectores ut vocant primitivos, M ipsos etiam pem sonarios pro rata conferre teneri ad reparationes Ecclesiarum. Sed invaluit Ecclesiasticarum rerum & Decimarum possesIbres teneri ad reparationem Chori , quod proprie sit corum , & Parochianos Ecclesiae navim reparare, quasi ea pars Ecclesiae ad eos pertineat. Fit .etiam distinctio inter majores & minores reparationes , ut primas quibus

non factis periret Ecclesia) illi omnes agnoscant, qui aliquid capiunt ex bonis

Ecclesiasticis, Sc alias agnoscant titui res Clerici, nisi ad eas teneantur promcuratores fabricae.

258쪽

TITULUS XI.

De Iebus Sacris , Sanctis , O Religiosis. F Α omnos accurate distinguunt I

risconsulti : sed Canon istae saepius

eas promiscue usurpant. Res sacras, definit Iustinianus ex suae Religionis Christianae usu, quae Deo rite per Pomtifices consecratae sunt, ut puta, inquit, aedes sacrae , & donaria , id est sacra Vasa & Ornamenta, quae ad divinam Religionem pertinent , ut ipse interpretatur in I. sancimus et t. Cod. de S cros. Eccl. pos: pacem Ecclesiae datam statim etiam Vasa illa, vel aurea, vel argentea fuisse docet Optatus Mile vir.

lib. I. contra Parmenianum. Baronius

contendit Calicem Domini ctiam vitreum fuisse sub Apostolis, cujus meminerunt Hieronymus , & Bonifacius Martyr : sed propter nimiam ejus fi gilitatem placuit eum saltem esse sta neum , s pauperrimus sit Clericus, Can. 3. de Consecrat. dist. I. Ac tandem invaluit saepius aureos vel argenteos esse Calices, eosque i

259쪽

ter res sacras recenseri, sive sint munisteriales , sive communicales, squ0rum usus erat ad communicandum sive sint ad ornatum, de quibus omnibus apud Anastasium. Ex rebus sacris sunt oratoria, baptisteria, altaria , sanctuaria, seu thecae ire quibus conduntur Reliquiae Sancto,

rum.

Res sanctae, sunt quae sanctionequa' dam prophanae esse dcsierunt, & exemptae sunt hominum commercio. Is dorus ob. I S. Orig. cap . ait Sancta Veteribus esse exteriora Ecclesiae, quae nihil aliud sunt, quam cinctum, ambitum, septum Ecclesiae ut in L . Cod. Th. de iis 3 ii ad Eccc confugiunt. Sunt etiam res Religiosae. Iurisconsilii non aliud habent earum exem

plum , quam locum illum in quem illatus fuerit mortuus , eumque vocant

Religiosem, vel quod relictus sit extra res humanas , vel quod Religione xς neatur , cujus interest sepeliri mortuos Forte ramen addendum ex M. Tullio lib. 2. de legib. non aliter locum esse Rς ligiosum sola illatione mortui , Πος aliter Religione teneri , quam si Pomtifices decreverint & ab iis justa solo

vi sepultis. Sed apud Christianos nom

260쪽

Institutioram Liber i T. Heritae quilibet locus fit Religiosus sola

illatione mortui. Habent Coemeteria, idest dormitoria, in quibus nempe dormiunt mortui ad futuram resurrectionem. cnim quidem deputata erant pro CorporibusMartyrum: sed cum pax Ecclesiae data est , humandis quibustibet Christianis relicta sint: & constat semper ea sacris ritibus consecrata aut benedicta fuisse. S. Cyprianus in D. 68. Gregorius Turon. in lib. de Gloria Coms . cap. io6. ct cap. consuluisti 7.. ext. de Consecrat. Eccl. vel Atto

De Decimis. D Ectissime notat Glossa ad cap. I7. A m. h. t. ius percipiendarum decimarum esse mere spirituale , quod ita Cum rebus temporalibus permutari non potest cap. sit. ext. de rer. perm. Sed nectissime etiam S. Thomas, Io. Gerson, M Molinaeus docent ipsas Decimas ex se omnino esse res temporales, & applicative tantum spirituales , quod rebus spiritualibus puta Ecclesiae & ejus ministerio annexae Sc deputatae sint, de

L iiij