장음표시 사용
521쪽
ipse' vitiis non eareat, vitam moresque suos maetorum inimicorum judicio subjicit . Quia neque magistratus summo jure agunt, sed ex aequitate multa remittunt. Quia Deus, cujus summa est auctoritas, &infinita potentia, tamen erga homines mitissimus est. cur non homines erga homines ipsost die.
rio Severitate. J Anta est aliquorum in peetando temeritas S pervicaeia, ut vel a mitissimis poenas e torqueat. Nam clementia quoque ipsa suos te minos habere debet. ut virtutis nomen & rationem tueatur. Neminem puto ex omni antiquit iis memoria ad parcendum fuisse proniorem, quam Alexandrum Romanorum Imperatorem: quem unum iecirco ex omnibus nomino, quod non fatuitate aut inertia, sed ratione & consilio talis fuerit: siquidem suapte natura ad severitatem fe- . . rebatur, unde illi nomen. cum cognovisset. camillum quemdam Senatorem res novas mO
liri, ut tyrannidem occuparet, primum quidem ad se vocato gratias egit, quod reipublicae curam sponte susciperet; deinde in Senatu imperii participem appellavit: tum ne quid joco Iacere videretur , in aedes Palatinas recepit, Imperiali veste ornavit , & mensae adhibula e donee ipse in expeditionem profectus, renuentem sequi, oc im
522쪽
perium abdicantem ad rustica otia dimisit. Hune tamen ipsum longo post tempore Impetatoris juvsu oeelsum historici narrant. Quid rursus peccaverit. non constat; sed certe Alexandri patientiam fatigavit. Quod cum reputo, sic statuendum existimo, quemadmodum in eo oribus, ita etiam is animis morbos esse quosdam, qui fine ferro aeque igne curari nequeant.
GRATIAR UM ACTIO. MUlta igitur multis debent peccata remittit
Lex pulchra est, nobis non tamen aequa satis. Omnia si pueris iubeat peccata remitti, Quae nobis placeat, non erit ulla magis.
improborum felicitas non potest esse diuturna. P RO OEMIUM.
S', quam Graeci dicunt ἐθελοθρησκειαν , hominibus concederetur, varios sibi quisque Deos fingeret, di pro diversis cupiditatibus plane ridiculos. Mirabile dictu est, quam nihil sibi inter se conveniant ne duo quidem homines de re tanta ἰ atque adeo ne unus quidem sibi ipse in tota vita. Adolescens enim laeta numina facit dc ad indulgendum prona ; vir gravia di honorum eu-
523쪽
pida ; senex callida S rebus servandis intenta;
denique ut eujusque negotia pro temporum Varietate ferunt, modo facilia, modo severa, nullaque in re sibi constantia. Quid quaeritis Illi ipsi, qui probi sunt, & pro conditione rerum humanarum etiam prudentes, nonnumquam tamen
de Superis queruntur, quod latrones, proditores, adulteri diutius flore ne, quam ipsi pati pollint;& sua consilia quodammodo caelestibus oppinnunt. Etsi divina humanis rationibus pentitanda non sunt, nobis tamen in mentem venit. hae ipsa de re hodierna exercitatione disserere; di improborum felicitatem, quaecumque sit, in medium vocare. Magna vero res, S adolescentis ingenio longe majore nisi quod auspicio jussuque praesta tissimorum virorum conantibus nihil omnino difficile videri debet. Favete igitur, Auditores, cum ea, qua semper consuevistis humanitate, tum singulari aliqua, & in praesens discrimen accomm data, nequid indignum divina providentia pro nostra imbecillitate dicamus.
dum de Divina providentia, cum videmus improbis hominibus recte esse e nam fere in altum tolluntur, ut graviore easu ruant. Tum causisas & rationes persequemini, quibus felicitas corrumpi solet, nisi sit cum virtute conjuncta. I. Igitur nihil potest esse diu, quod a fortuna pendeat, non a ratione: improborum autem felicitas fortunae munus est.
524쪽
II. Quia, ut refert Cicero ex Naevio Philipp. a. c. 27. male parta male dilabuntur: nihil enim est eonstans nisi virtus, & quod virtute nititur. III. Quia . improbi neque per se ipsi retinere fortunam possunt, ejusque bona tueri, quia ea rent prudentia ; neque per alios, quia carent amicis., IV. Quia interest publicae felicitatis improbos
perire,, aut jacere ; itaque oppugnatores multos inveniunt. U. Ponite vobis ante oculos Romanos Impe ' ratores, orbis terrarum Dominos. Improbissimus
quisque pessime periit. 'i VI. Sed esto. Tota improbi vita felix sit si quidem felix dici potest, quem malefactorum eo n-stientiae diu noctuque vexant attamen felix sit more suo, seu potius communi hoe nostro, qui felicem appellamus, cui plurima sint fortunae bona, quid An haec diuturna diei felicitas potest ZQuid est, oro, in hoc tam exiguo vitae spatio diuturnum Manent illum sempiterni cruciatus,
Hie vero ex Fidei Christianae regulis ostendite, quomodo brevissimam vitae hujus felicitatem aeterna supplicia tandem aliquando consequantur. Sic porro illa refelli possunt , quae adversus Deorum providentiam in libro ciceronis tertio de Nat. Deor. cotta disputat, ubi tantopere miratur, Dionysium tyrannum, post natos homines seeleltissimum, in suo lectulo mori potuisse; eamque potestatem, quam ipse per scelus nactus erat,
quasi justam & legitimam, haereditatis to eo filio
525쪽
Mare. e. ra. Sylla Felix. Nempe Ethni- ei de Diis suis faeile judicabant, quos & fato du- et , & pugnare secum ipsos, S multis perturba.
tionibus agitari arbitrabantur. Nos qui de divinitate ita sentimus, quςmadmodum homines decet superiore quodam lumine illustratos, neque infelicitate proborum hominum, neque improborum felicitate movemur, ut de arcana illa providentia dubitemus, quae caelos terrasque moderatur. Quamquam fere homines in eo falluntur, quod veram felicitatis, atqui infelicitatis rationem S naturam non recte metiantur. Hane enim totam fortunae bonis & corporis robore definiunt; cum in quadam potius mentis tranquillitate, in fortitudine animi, in omnium dictorum atque factorum eonstantia & veritate ponenda sit. Εη veteribus Philosophis nulli minus peccarunt hae in parte, quam Stoici: itaque etiam maxime omnium cum Christianis institutis eo ςm instituta conse tiunt. At enim Seneca, qui Deos criminatur, totus a Zenone est. Est videlicet a Zenone r sed ipse quidem, si recte perpendimus, Deos non criminatur. Nam eo in loco ubi invidiam commemorat Diis conflatam ob Syllae felicitatem , vulgus notat. Imo, si Seneeam audis, non est Sylla inter improbos numerandus, qui arma b
ne sumsit , di bene posuit. Quid , inquiunt,
526쪽
si Diogenes quoque dicere solebat, Harpalum praedonem nimis felicem contra Deos testimonium dicere ξ Nempe ex illa. quam profitebatur, Cynica disciplina, quae neque Diis, neque hominibus parceret. Nemini umquam Diogenis erimi
MUnera vestra libens eepi; nee verba re. quiro, Debita queis solvam. Debeo nempe libens.
527쪽
qaae bis in hebdomada in Seminario Pata vino puluere haleri flent .
quam sane intelligere potui, quemadmodum, fiat , ut eum veterani milites quotidie hostem aciemque cupiant , gre garii vero insistentia rerum ex nimati ad quemlibet armorum strepitum de fuga cogitent ; in nostra tamen hae umbratili militia tirones plus animo valeant, quam qui viribus usuque probati triariorum I cum tenent. Ego equidem primis adolescentiae annis in hane arenam descendere iussus. non solum nihil cunctabar, sed tamquam ad victoriam vocatus, horas ipsas impatientissime numerabam, quae cuilibet ex more atque instituto ad se comis Paran-
528쪽
parandum eoneedi solent. Nunc seu cognitione periculi, seu majore famae cura ita locum hune reformido, ut nihil beatius putem, quam latere, aliorumque contentiones procul a sollicitudine spectare, S ex illis proficere. Quam multa tent rim, quam multa moverim, qua arte, quibus precibus usum sim, ne huc prodirem, meque aleae tam periculosae committerem, in praesenti non vacat exponere: illud tamen tacere non
debeo, me quidquid egerim, non ignavia egi Gse, sed formidine quadam pugnae, quae cum ipsa per se dissicilis, multarum rerum apparatum & ingenia exercitatissima postulat, tum vero mihi di valde infirmo, & parum animose,
S ex tam longa vacatione modo redeunti plane intolerabilis videbatur. Parere tamen necesse fuit; in quo deinde ne alacritas quidem defuit, ubi praesertini eogitare coepi, cum illis rem fore, qui judicia sua ad aequitatem referre solent; omnemque hujusmodi exercitationem ex cujusque inge-.nio, ex loco, ex tempore humani facileique m tiri.
ΡRimus ego, charites, posco mihi munera v
stras. Queis ornem Deiles in mea vota viros.
Siqua negare placet, postrema negabitis olim. Officiosae animae non bene prima negat.
529쪽
dere soleo, quotieseumque de suae disciplinae difficultate tam multa praedicant, ipse quoque ad hune scopulum appellere deberem, aliisque ludo esse. Videlicet id mihi proponitur ad disputandum, utrum futurum fuerit, ut Deus humanam naturam sibi a/jungeret , si Adam non peccasser: est- ne, ut nobis tamquam in facili negotio blandiamur 8 Si in iis cognoscendis, quae facta sunt, tantopere alii sudare se atque algere dicunt, quid reliquum est, ut ego dicam, qui in ipsa divinae voluntatis arcana penetrare jubeor; atque adeo voluntatem ipsam quodammodo praegredi, quidque factura fuerit, si non fecisset quod fecit, divinare t At enim illi, qui se unos Theologos p tant , & locum tam gravem numero ipso de n. dunt , in hae se disputatione privatim ac publice frequentissime iactant. Ego vero Theologicam hane multitudinem laeessere nolo: sed tamen inu, titudo est. Utinam tam bene cum litteri. ageretur, ut Theologi multi esse possent. Quotidie disputant, non quidem ut veritas tamquam ex aeris lapidisque eonflictu expressa refulgeat, sed ut exire volens, suoque ingenio refulgere. barbararum formularum tenebris plusquam cimmos riis
530쪽
tiis obruatur. Qui in hoe sibi persuadent posse tam esse disserendi laudem, nihil debent reformidare. Ergo qui alio specto, ad haec tam recondita aegerrime aecedo; veritus scilicet, ne per ambages ingenii mei non solum nihil promam hae luce dignum, sed 'ea ipsa, quae plana ac lucida sunt, aliqua umbra deformem. Cavete vobis dis ligenter, Auditores; c'vete nobis: neque quidpiam abire sinatis , quod temere excidite videa
GRATIARUM, ACTIO. GRates, Musa, refer, dixi: tum reddidit illa: Non est feminei Numinis istud opus .
miraberis fortasse, quid nos tanto rerum ac verborum apparatu ludicrum certamen instituamus, quo demum eonfecto, nihil victores supra victos referant; totumque negotium vanis gratulationibus definiatur. Verumtamen si reputabis, per m las has pugnas eo denique perveniri, ubi tu tantopere emines, hoc est ad veras & solidas recte