장음표시 사용
31쪽
V. Manuale Cum itaque ex supradictis consim solos Atheos rerum omnium dependentiam a Deo, ipsiumque Deum,&rationem in homine, hoc est, ipsum hominis esse, nimis impie negare, merito Reges,Principes, & omnes vere Christiani, ab iis abhorrebunt, cavc-bunim quod ipse Deus omnia creat, omnia conservat,& gubernat, Indubitanter tenebunt. Stultis autem his respondebimus secundum stultitiam suam, ne videantur sibi sapere. Dixit in spiens in corde suo , non est Deus.
Ipse est, qui fecit nos, & omnia Deus
Restat unum, quid apud Christi nos dici debeat fatum, ne hoc nomen alicui dissicultatem gignat. Dicimus ergo fatum esse inevitabilem rerum
vi. disposixionem, per quam divina pro
videntia suis quaeque nectit ordinibus, di hoc fatum non necessitat hominis Voluntatem, nec astris, aut sortunae inarhitrium humanum tribuit imperium PuN Fati Christianid fini
32쪽
λ RUI. TIs disputationibus finem imponemus si de fine status seu reipub. ex fundamentis Christianae no- Ethnistrae fidei statuamus. Et quia hoc no- μ' ην bis propositum est, Ethnicorum errores, Epicuri sordes, voluptates,alioru T . divitias, honores,seelicitatem tempo--.ralem, aut ipsius reipub. conserva isOnem, ut supremam legem, pro ultimo fine status non admittimus. Ratio cst, quia haec sunt media ad finem , non ipse finis.Deinde, quia illa omnia facile peritura, non habent proportionem cum fine qui hominis animae immortali & spirituali debetur. Tertio quia ipsi Gentiles philosophi, naturali discursu fundati, summum bonum, hoe est, Deum rerum omnium ultimum finem constituerunt. Quarto, quia divina providentia aeterno decreto statuit suam gloriam esse hominis , &
33쪽
- Manualema. . rerum omnium creatarum ultimum mnium finem, ad quem aeterna felicitate con-ον aio sequendum, opes, honores, sanitaten rum se virtutes, & alia convenientia media in B.; . yψpub- certis legibus concessit. Nemo ais is Oreo serue mentis aut vere Christianux alium, & quidem ultimates mstatus Κ-- nein sibi proponat, quam ipsum De- lum, & ejus gloriam, in qua vera & aeternum duratura stetscitas, omniaque desiderabilia hominis essentialiterdi consistunt.
Si quis objiciat, ex hac Chiistiano-
ρμ' rum doctrina sequi, omnes sapiente
Gentilium, quod durum sit) in fine
objε- Id omni modo profitemur , quia φιρη- omnes illi rebus terrenis immei si, potatis erroribus ebrii sibi studuerunt,
suos honores, opes, commoda quaesiverunt, Deum per rationcs natu ales agnoscentes non glorificaycrunt,& defuturis aeternis perperam sentientes
sh1 divinos honores statuerunt, ideo dati in reprobum sensum ab ultimo
34쪽
Politicum. ITnostro fine aberrarunt, & fcelicitate temporali vehementer etc vati aeternam amiserunt. Si dicas secundo , eodem modo Ohe Politicos in falsa ratione status ab ulti- δ'' mo fine aberrare, eo quod fortunae omnia tribuant, &scelicitate personali omnia concludant.
Respondeo distinguendo, si Politici, hoc est, athei, intrinsece exami- ' .
nentur, non tantum errant In ultimo 1.
fine status ut Gentiles, sed multo gra/vius in Deum peccant. Quia Gentiles Deum non glorificaverunt , hi nec
Deum agnoscere, nec honorare vo- Iuntalli in tenebris errarunt, hi in lu-ν. Gen. mine gratiam contemnunt. Si autem tilibiubi sapientes mundi in suis arcanis considerentur,sic regi b. suam sanctitatem ad gloriam Dei directam in quacun-.que religione accommodant, ut eX- terna fronte verum ultimum finem i. status propositum habere videamur.
Caveant ergo reges sibi ab istis Diaboli simiis, qui pro re nata in quemli- oc bet
35쪽
18 Manualebet eventum, mores, consilia,& reILgionem efformare norunt , cognoscent autem illos ex fructib. si verba &' actiones ad normam Christianae religionis prudenter secernant. Opi. Dicunt alii tertio, etiam Christia. nos reges & magistratus, salutem, &eonservationem regnorum suorum &reipub. pro fine suae intentionis habere, quod ab effectibus demonstrant, quia pro communi salute vitam,&so
tunas exponunt, bella movent, &pro conservatione extrema quaevis molia
untur, ergo non pure Deum , ejusque gloriam ut finem certum propositum οἰμι ρ habent.His respondetur, aliud esse du
eere quid fiat a Christianis,aliud quid, Christiani vere facere debeant. Si igitur Reges Politicorum impiis con sitis seducantur, ut conservatione re gnorum sibi destinatum finem habe ant, errant graviter; si autem conserinvationem regnorum per honesta justaque media sectentur, ut cum salute singulorum omnia ad Dei majorem gloriu
36쪽
politicum. 19 gloriam redigantur, faciunt, quod debent, & erit illis merces copiosa, elicitas aeterna.
Ultimatus ergo finis status, aut re-gis Christiani erit, gloria Dei, secun- Ch=iadarius, salus regni, seu reipub. Et quia manireges divino favente numine facilius se suosque status conservam, quando secundum Dei leges administrati. - .siis. neminstituunt, quod plurimis exemplis historiae testantur, stultum est, neglecto Deo, spreta religione;fortunae casibus regna exponere, &utrumque finem infaeliciter amittere.
meliore Tria MENTER solet haec quae stio Politicos exercere, dum hi Monarchiam, alii Aristo cratiam, alii Democratiam optimam formam re, publ. esse contendunt. Sed quia parum utilitatis exinde in Principem Christianum redundat, dicam simpliciter,
37쪽
Manuali Illa serma status seu rei p. est omHum Optima,quae proxime verum & uia timum finem suum attingit, hoc est, quae magis Dei cultum,R gloriam tale tur , & amplificat. Ratio est, quia eX fine ponderanda venit cujusque rei bonitas, & cum Deus in sua gloria in dubitanter sit summum bonum, con sequens necessarium ost, ut quae forma
regnandi proxime ad Deum ducit, illa omnium optima dicenda sit non secus atque optimus Dux itineris habetur, qui ad desideratum terminum sibi commissum sne errore foeliciter deducit. Et sic libere mecum in genere sentire potest quilibet Christianus
princeps. In specie vero, ne videamur solitas quaestiones, & ingeniorum exercitia contemnere, Monarchiam, seu imperium unius, omnibus aliis praeferendum censemus, si subordinatione personarum, legibus, & virtutibus instructum sit. Rationes sunt plurimae, quae in hunc finem a Politicis adferuniatur, sit prima. Quia creator omnium DeuS
38쪽
Politicum. 21 Deus unus est, qui infinita sua providentia per admirabilem hierarchiam spirituum, angelorum , & hominum, coelestia omnia, ct terrenagubernat,&conservat. Secunda, quia Dei exemplusecuti homines a principio mundi ut plurimum sub regibus vixerunt.Ter tia, quia ex animalibus patet etiam humanae naturae insitum esse, unum ducem sequi. Quarta, quia experientia docuit, regiam potestatem esse diutur- Ciorem , & constantiorem. Quinta,
quia aliae formae reipublic. optimatum populi nunquam quiete, vel keliciter praesunt, nisi Monarchiam imitentur,caput unum ad bella, & ad imperium constituant , quod exemplis palam fit iis, qui historias legunt, ergo monarchia aliis reip. speciebus melior est, & praesertur. Contra hanc sententiam in lanit suoamore Macchiavellus, asserens monarchiam sibi prospicere, civibus nocere, libertatem auferre, & ideo fugiendam Ut clarior sit re osio,ponderemus
39쪽
a2 Manuales his . singula verba.Dicit primo monarchia Aqua am sibi prospicere, hoc est, sua eominuunti. moda quaerere. Et quare princeps nori quaerat juste, & moderate sibi utilia' unde, si negligat commoda, potest tem arcendi vim a civibus obtinebit plane Christianus Princeps per ieita
media opes comparat, ut suos defeni dat, Tyrannus ut opprimat. Dicit secundo Monarchiam nocere civibus, 1 ita est, sit monarcha Macchiavelli tyrannus sit , non item si Christianus Princeps, quia hic patrem agit in cives,&singulorum saluti, ut propriae, multa' vigilantia consulit. Dicit tertio mois narchiam libertatem auferre. Hoc Princeps Christianus non faciet, quia lege divina prohibetur,tyrannus conabitur, ut solus liber vivat, timeatur ab omnibus. Ex quibus sequitur, antecedens de tyranno agere, & consequens esse, quod fugiendus sit, quod optamus: nihil vero contra justam mona chiam infertur.
40쪽
Politicum. 23 narchiam improbet, liberas civitate M is solas scelices existimet, si hominis in- .hia genium spectes,facile assequeris. Ideo vessi cnim monarchas contemnit, qui a tales
putat esse omnes, quales ipse in suo Princi pe instruit, tum etiam, quia generosi PrincipekChristiani solent tales impios severius punire.Civitates vero liberas extollit, quia in illis quilibet pro genio credit, agit, &pro delictis vix poenas metuit, quod merito praedicabat Macchiavellus , qui orbem Christianum impietate horrenda inficiebati Coeterum si veram libertatem exispendas, sine comparatione majorem illam sub monarchia, quam sub optimatum, aut populi statu invenies. Experiuntur hoc omnes, qui dum unius imperium rebelles exuunt, in multo. rum miserrimam servitutem incidunt,& idem est de aliis omnium imperantium in republ. excessibus judiciisum , eadem ad objectiones responis a PuN.