Manuale politicum de ratione status, seu Idolo principum in quo de vera & falsa forma gubernandi rempubl. de religione, de virtutibus principum, de potestate ecclesiastica, de bello & pace compendiose agitur, auctore ... Wilhelmo Ferdinando ab Effere

661쪽

ue 3 Manuale magni Duces, qui ut Zelatores iusti-

.E. V tiae magnam iasnam consequantur, insima. eo, quod nunquam erranti pepercorint, vane gloriantur. Habent illi sp culum iustitiae divinae , N examen conscientiae , in quo cog oscent, quando propter circumstantias facti& personae rigor legum sit mitigam dus. Sit exemplum. Quidam milites ob non Iuta stipendia nudi, famelici, in serrima ne cessitate per occasionem rusticis pauculas carnes, aut panes abstulerunt.

Vocantur accusati in judicium miliatare , condemnantur ex lege prohibutiva, quae capitis poenam imponit. Si

Ducibus referatur defaeso, circumstantiis, & de lege, pronunciant pro lege,non attendunt omissam soluti nem stipendiorum, nec duram famis necessitatem , sed hoc solum voluntrab.is sufficere, omnia errata in bello esse

monti- capitalia, non licere bis peccare, j - .u stitiam servandam, nemini parcen-

dum , ne leges fiant elusoriae. Tales. Duces

662쪽

Dura

emen

Politicum. 77s Duces ad iudicium Dei, &conscientiae remittor invenient non soluta stipendia sanguinis, in coelum clamare,& datam causam ad malum necessarium, iudicium in auctores provocare. Ita omnino limites justitiae estcedere videntur Duces, qui ad evitandos tumultus militibus non permittunt, ullam mentionem solutionis facere:& si vel minimum de stipendiis suis ad W-- instinuent, pro seditiosis jubent mise-tionem re strangulari. Sanes isti Duces con-'siderarent, quid cum milite pactum

sit, quam grave malum defraudare operarium mercede sua, & quod sine comparatione major sit culpa non solventis debitum, quam ex necessit te humiliter petentis stipendiumnon tam faciles essent ad decernendos laqueos, neque pro suo rigore Rationem liatus allegarent. Contigit anno Oxjm salutis I 6o6. in Belgio casus memo- plum. rabilis. Miles Germanus iuvenis mnatura facetus , cum ad excubias dato signo vocaretur , subridens '

663쪽

ν - -

commilitonibus dixit redeunt ad

, nos excubiae,utinam & pecuniae numcius veniret. Defert officialis hoc ve hum Capitaneo, examinatur a Praetore, & cum pis vace tumultuantis haberetur,apprehenditur miles, vomquetur misere capitis damnatur. Miles videns innogentiam non m. desse,&mortem instare terribili et more vocat Capitaneum suum , de

illi dicit:post tres septimanashacipsa hora noctis reddes Deo j usto rationem de sanguine meo, sed hoc non

attento miles duodecima hora noctis strangulatur,&mane ad terrorem exponitur cum titulo seditiosi in pra cordiis, transfixo. Capitaneus vero satis consternatus elapso termino in puncto hora 12. noctis exit ad visi, tandas excubias, labiture ponte na

vali, & submergitur. Uter hie fiterit securior in divino judicio . an Capi

taneus, qui ex rigore Ducis sui condemnavit militem, an vero miles,qui sententiam mortis excepit,hoc abysi

664쪽

Politicum.

salibut Dei D.N judiciis relinquendum existimo. Sunt alii Duces, qui per rationem D. ., , status in defectu justitiae graviter linquunt: ut enim animos militum sibi concilient, Sr suae avaritiae, vel ambitioni satis faetant, omnes exces- sus militares dissimulant, sacrilegia, rapinas, extorsiones, incendia, praedasque impune indulgend Arqve hirales valde periculosi sunt reipublinc que aliud, quam latrocinantium Du

cum nomen merentura

Qui vero Duces electi in adininistianda militari justitiaRationem

rus non respiciunt,crudelitatem devi- νὸν m-zant; vitiis justis poenas, virtutibus,s-- praemia decernunt, immortales laudes consequuntur, Sc tanquam Reipubl.conservatores venerandi sunt. , Quarto Ducem liberalem deside-Dux ro, non prodigum , multo minus a- bεllimis, rarum : quia cum prasectis legio-.4r si num,tribunis, & ossicialibus majori- 'bus honores, & promotiones conduc, Bb 3, gna ,

665쪽

s 8a Manuasognas Mistribuit, militibus vero utilas ex hoste praedas concedit, vix dici potest, quam vehementer omnium animos sibi devinciat, &ad ardua quaeque accendat. Si autem Dux nervum belli pecunias fine termino moder Dux tionis vane profundat, aut sibi turpia οπε - ter strictius reservet,unde milites is- p commoditates patjantur, seipsum, oc ' reinpubi. mille periculis exponit, Μ merito boni ducis nomen amittit. De temperantia, clementia, aliis. que virtutibus, quae in Duce belli dor . siderantur,ia de vitiis, quae in eodem culpantur, non extendo discursum,

, quia quae in libro de virtutibus,& vitiis principis dicta sunt, optimo jure,

cuicunque Duci militiae accomm . dari possunt, Restat libertas ire agendo , & disibelli de ponendo, quam Dux quilibet a reget βενεη- vel republaceipit: absolute,cuna sine ι. . et recurseM nova Π-data pro 'nata de summareistatuit,praelia, obsidio-

666쪽

politicum nes invasiones decernit: aecipit vero limitato modo, quando sine nbvo, summi principis mandato nihil attentare debet. Egregium Ducem,cui , salus Regni committitur,decet absoluta libertas , ne occasiones elabanis tur. Et periculosa est limitatio libertatis ad nova consilia, qui Ducis fortunam impedit,auctoritatem minuit,& regis committentis diffidentiam: ostendit.

Dixi breviter de virtutibus in Du-ee belli requisitis; postularet nunc ordo, ut de ejus officio, & modo gerendi bellum agerem: sed quia noe meum institutum exeedit, & ab aliis felicissime praestitum est, ego tam in

rege, aut republ. committente, quam

in Duce commisso ad bellum nihil majoribus votis desidero, quam ut . c. fraudibus Idoli status caveat, ne sine a necessitate in bella cosentiat,ne bella ιιι MARex bello nectat,ne causas justas fingat, 'alias intendat; ne reges ducibus suis,

667쪽

σε Manuale Reges,aut Duces belli rat ne stitus in consiliis, & actionibus ducantur,

raro aut verius nunquam ad pacen si,

finem belli , perveniet: Respubl. Christiana, PuNCTu M IV. De militibus. militibus Christianis easdem - quas in Ducibus virtutes in gradu

t s. proportionato requiro. Sint pii, ita recta fide conscientiam puram conservandes, ut Christiana istitudine ammari ita agendo,&patiendo mortis pericula coi mnere friant. Pruden- es,vi intrepentinis occasionibus viis

ςes Dudum supplere possint. Juiti, ut coram superioribus intrepidi compareant, & fiduciam ad magna inveni.nt. Temperantes,ut avitiis liberi per virtutes ad altiora promovean-- tur.Ratio vero quare supra eommunem opinionem has virtutes in miliatibus desiderem, est haec potitana, quod per militum virtutes regna

668쪽

Cliristianorum conserventur,per impietatem aurem, & ntia laepius in ex trema pericula conjiciantu Deinde mi=ια- , hoc nemo sanae mentis negaverit, tes νε-

quod impius, &vitiosus milessibi &qut- i 'reipubl. inutilis sit:qui vero praeelhris virtutibus adi generosa facinora duacuntur , quod illi & rempubl. illustrant,&sibi ad immortalem gloriam. honores, & dignitates vias aperium. R uiro ergo virtutes in militibus, ut sibi, & reipubl.prosint, insigniter impius est , qui vitia virtutibus praesferta Hoc fundamentor progredior alobligationes, juramenta,leges,& d. - seiplinam militarem. obligationes militum oriuntur ruνα ex contractu voluntario, quem cum

nucibus , aut praefectis legionum i eunt, & consistunt maxime in eo, quod quamprimum nomina militum data in libros regis belligerantix re lata , & stipendia ex pacto assignaro sim:; ipso facto ad obedientiam,

669쪽

disciplinam, Stelitatem, onera, &quaevis pericula mortisteneantunae , Ante jus menta militum ne quis mitisa ignorantiam praetendere possit, in ν -- perto campo obligationes, & leges Misan- militates omnibus distincte prael - t guntur. Deinde ui consulia Christi norum forma Regi , seu principi in. manus meis belli fidelitatem,obedi- entiam, & legum observantiam si

lemnissime juranti υνι Leges autem militares sancts sunt, misits- ω justissima: : quia quae ad Dei glor,

E ' an accuIrum,ad Ecclesiae immunita-' - tem,& desensionem;ad pietatem religionem conserunt , strictissime servari iubent, vhrtutibus digna praemia assignantivitiis vero severissimas poenas capitalas statuunt:hoc ex ipsis legibus satis apertum est

Disciplina militaris soc agit ire νι-. Io, ut milites vigilantia meum adimilita- optimos mores, virtutes, scientiam, - - armorum feliciorem tuum , & labo-vum tolerantiam certia praeceptis

670쪽

Mitisam. 3 Teontinua exercitatione & consuetuis dine instituantur. Hanc virtutem Romani tam necessariam existima- . , runt, ut illi triumphos, & conservationem Reipubl. asscriberent. Turcae in bello disciplinam militarem di- .ligentissime servant, & a puritate ca-- strorum , a parsimonia vitae laudanis

tur. Christiani multa de disciplina

remiserunt , exercitationes sunt ra-- Tiores. ordo vitae in licentiam abiit, manent tamen praecepta disciplinae, quae a multis laudabiliter reasi

Cum itaque obligationes militum sua=osint maximae, juramenta sancta, leges milis capitales & disciplina militaris summe necessaria, non male mee quam movetur: quare milites Christiano- taxum sint tam dissoluit,vitiosi,insolerse iis rtes, & inobedientes pSi misites audiantur, dicent, quod επς

propter defectum solutionis stipem a tadiorum egestate premantur,ad furtην uiuam

di rapinas quasi copellantur, & quod, Bb G causa