장음표시 사용
251쪽
Ponius P. S. D. Francisio Phileb M suo.
ARDIUSCULUS sui in respondendo , qu- res postulabat , praesertim , & cui facillime poterat rescribi. Sed, ut nonnullos negintiorum multitudo saepius retrahit ab ossicio scribendi; ita milii e contrario continuum otium, & ab rebus agendis vacatio, qua marcemus, torpedinem quandam attulit: ut, quod diutius non feci, & incipere negligam. Acuitur ingenium exercitio, & acrius fu, otio vero ignavo pigrescit, dormitans, adeo ut ne exurgere quidem curet. Otium, in quo jamdudum versamur, ad ignaviam rediit. Veniam igitur da- his tarditati meae. Audieram antea de libello , de quo a m petis fieri ceuior, sed nondum 1 ideram ', non enim me admodum movent rumores imperitorum, in huiusmodi praesertim rebus, in quibus saepius deceptus sum. Sed, acceptis literis tuis, statim postulavi libellum, eumque uno spiritu legi, ut viderem quanti aestimandus esset. Non est neque prooemium in eo, neque auctoris adscriptum nomen: ex verbis tameastis conjicio fuisse Christianum. Liber parvulus est, paulo mNnor quam Laelius Ciceronis ; continet autem differentias quasdam verborum, quae synonyma videntur. Multa sunt in eo saperflua, ut qui eandem rem frequenter repetat, neque magni sacienda: nonnulla improbari positant aperte, aliqua non rejicienda , sed quae non multum adjuvent; neque enim strvan-
at ouiosa, tur & diligentia ' curiosae Commendandus est tamen, qui siquis is suerit, labore & diligentia, qui, quod potuit, attulit
ad communem utilitatem. Incipit: Inter polliceri oe promittere hoc interes , promittimus rotati, pollicemur ultro. hoc ex
exseribi, aut melioribus eiu Tu videtis, an eum strita velis: obseuuat
252쪽
EPISTOLAE. ' ΣIx voluntati tuae. Vale, & tuum esse persuadeas tibi. Romae, ISKal. Novemb.
Eidem. e R r ni s ad me, certiorem te factum, inep- 8 Habeturediditias& deliramenta. quaedam adversus Philelphum divulgari per homines stultissimos, nem Epulo-& me eorum dici auctorem. Ego quid stulti divulgent, aut loquantur, neque curae mihi fuit unquam , neque erit, neque etiam scio, quid ii de me dicant. Unum scio, quicquid id fit, quod deliramenta , aut ineptiae appellari possit, non esse meum, qui Vel delirare, vel ineptus esse non consuevi. Nec ita, ut opinor, sum Iudis, atque rerum inops, ut quaeram adjtimenta stultorum ad Vulganda scripta mea, quae edere & tueri satis ipse novi. Quod me non existimas 'ad maledicendi arma concurrisse , ' Vere & recte arbitraris. . ., G. Nam & jam senex iron satis commode postum currere, &temeritatis culpam effugi, ' cum ita ad hanc diem Vixerim, . s. cui nihil egerim de rebus loquor graVioribus) cujus non pro- ut in babilem rationem possim reddere. Si contumeliam ferre non consuevisti, cogites quoque & aliis suum esse ingenium, qui non minus quam Philelphus contumeliam' abhorrent. Non . autem ita imperiosus sis, ut tibi conviciandi, maledicendi, obtrectandi licentiam concessam velis, ceteris vero se tuen. di , aut maledicta tua rejiciendi ficultatem ademptam. inod vero vis , ut me purgem, Vel accusem, neutrum I nelae enim est opus, neque libet facere. Nam & satis siam mundus, de valetudine prospera, ut purgatione aliqua non egeam; & ex
cusare me tanquam alicujus erroris, aut criminis reum, a
quibus longe absum, stultissimuta videretur. Quod ad te via
253쪽
deserti, si quid adversum te sit scriptum, id eorum cura sit, ad quos hoc spectat; nam mea id minime refert. Quod postremo non cupis meas inimicitias, neque ego itidem tuas, daboque operam, ut nullus mihi jure possit esse inimicus. Nam ego didici ita non homines, sed vitia odio esse habenda. Tu, qualiscumque sis, & animo & corpore recte valeas opto. Florentiae, die 1 . Martii.
V tu, P 3 Ma θῖα Domino meo, Domιno Leonesio de Ese Equiri. 'o M essem hodie in secretiori aula summi
Pontificis, un, cum egregiis quibusdam ubris, in quibus vir praestans, atque omni laude dignus Omiliadus ' stater tuus, ac Fel trinus Eques Ferrariensis , doctrina &dicendi copia excellens ; inter loquendum iri illi in eum sermonem ut laudarem multis verbis Titum Livium Patavinum, eumque omnibus Historicis Latinis & Graecis dicerem praeferendum. Nam ne apud Graecos. quidem reperitur quispiam , qui tanta elegantia & gravitate sermonis, septingentorum annorum tam amplam materiam scribendi, tam diffusam,. tam Variam, tam magnificam, & populi omnium gentium domini, ac victoris, res pace & bello gestas fuerit complexus, quae adeo excellentes & egregiae extiterunt, ut omnibus omnium aliarum nationum, populorum, regumque longo intervallo anteponendae esse videantur. Sentiat Plutarchus quid velit, &Graecos Latinis comparet: nequaquam tamen illos adeo e tollere verborum magnificenti1 in test, ut non excellant no- VUδ Rid, stri inter ' suos, & veluti heroes inter alios judicentur. Cum igitur Felirinus meam sententiam comprobaret, subdidi m
nimum luctum accessurum Latinis literia, si reliqui e us libri Disitirco by Gorale
254쪽
reperirentur, quod ego facile suturum esse arbitrabar. Cum
ille haee tanquam vana existimaret, dixi non tantum moveri me iis , quae nuper intellexeram prodire a Mantua , quantum assertione cujusdam docti viri, qui olim in urbe, pluribus aliis mihique narraverat se decades Livii decem vidisse, ac legisse in monasterio quodam in Daciaue quo in loco eas esse, hunc alterum postmodum retulisse dicant. Is fuit Nic laus quidam, natione Gothus, Vir Vagus atque inconstans, licet admodum eruditus, qui sancte juravit esse in quodam monasterio ordinis Cisterciensitum tria praegrandia volumina,& oblonga , conscripta literis Longobardis, dc nonnullis praeterea Gothicis intermixtis, in quibus continerentur decerta Livii decades, quarum capita ipse legisset. Atque hoc ita as.
severanter amrmavit, ut eidem fidem haberem, praesertim eum non esset ibi aliqua causa tam impuno mcntiendi. Itaque perfacile adducor, ut existimem eas decades ibi esse, cum nunc quoque alius testis horum librorum reperiatur, qui suquoque decades omnes vidisse asseveret. Hoc ut ad te scriberem, summopcre Felirinus rogavit. Itaque veluti argumentum epistolae nactus sumpsi, & quidem libens occasionem ad te scribendi, praesertim cum itam mihi asseruerit, te studiis deditum Humanitatis, Guarini nostri doctissimi viri opera, jam doctum atque eloquentem evasisse. Quod eb mihi gratius suis, quo pauciores sunt de potentioribus loquor; qui vel literarum studiis delectentur, vel doctis viris;&, si v
rum fateri volumus, excepto praestantistrino atque excellentissimo Principe parente tuo, qui complures doctissimos homines ad se conquisivit, nullos vel paucos doctos in Italia reperies nam apud exteros, polsis dc cibi potius, quam doctorum ratio habetur qui vel sint liberali aliqua disciplina imbuti, vel eos in quibus illa vigent, aliquo honore dignentur. Atqui haec quidem causa est potissima, cur multa pei verse a Principibus agantur, cum neque ipsi sapientiae si dere velint, neque colant sapientiae studiosos. 4amobrem gaudeo ipse mecum, tibi vero gratulor, cpii tuam adolescentiam non corporis illecebris, aut voluptati, ut multi mort
255쪽
ealium, dedicasti, sed studiis, & doctrinae , qua quoniam ad
vitam bene agendam, hoc est, ad virtutem, & honestatem in xime conserunt, persevera, oro, ut cepisti, Zc mentem revoca ad ea, quae te excelsum & praeclarum possunt reddere. Nam, si quem decet vacare studio virtutis, Principem maxime oportet illius consequendae curam praecipuam habere. Turpe est enim, ab iis, quibus opibus & potestate praesiis, virtute aut sapientia superari; dc, quamvis consilia amicorum plurinatim soleant conferre potentibus ad deliberandum, atque age dum; tamen non egere alterius consilio, quid sit utile, quid honestum, quid liceat, quid expediat, per se ipsum cognoscere, praeclarum atque egregium haberi solet, & supra communem hominum facultatem. Quare incumbe, quaeso, atque invigila bonarum artium studiis, quae tibi multarum rerum copiam subministrabunt, per quae possis ad summam laudem dc Sloriam pervenire. Ego tuus sum, licet pusillus. Vale. Florrentiae. 4. Nonas Maii.
Ponius P. S. D. Gaspari Vercinens. E cΕPI pridem a te literas semilaceras, atque ita corruptas multis in locis, ut vix legi possent: quod accidit culp1 portitoris , ut puto. Verum intellexi optime quae a te scribantur, plena humanitatis& benevolentiae. Ego, mi Gaspar, vellem aliquod extare meum in te beneficium , ut, quae mihi debere te asseris, merito meo vera essent.
Nam scis nihil a me prosectum, quo vel paulum satisfacere possem desiderio & affectioni erga te meae, nisi sorsan, quod Viri grati solent , voluntatem ossicii praestandi pro beneficio accipis. Quod si agis, sateor te mihi plurimum debere;
256쪽
amo enim te majorem in modum, propter vIrtutem tham dc
humanitatem, tum vero propter studiorum conjunctionem, quod est maximum vinculum amoris conciliandi. Nam, cum
vidissem te dudum studiis deditum humanitatis , quibus ego quoque paulum delector , optimo etiam ingenio, de summa diligentia, non solum bene dicendi facultatem , sed .
bene quoque vivendi doctrinam appetentem, complexus sum te animo statim , dc praecipua quadam benevolentii affectus erga ingenium tuum. Nihil tamen accidit, neque ulla data est facultas, qua meam in te affectionem ostem dere possem, non quidem mea , sed temporum cuspa: facultas tantum defuit, non voluntas. Tu vaca doctrinae & bonae menti, quae sola satis dignum praemium doctrinae videtur afferre possidentibus. Haec scripsi manu festina, ne vel me superbum, vel te contemptum putares. Vale, & me praestantissimo equiti Romano Stephano de Porcariis commenda. Romae, Kal. Februarii.
. Poratus P. S. D. Nicolao Lusio. ITERAS, quas nuper ad doctissimum ubrum Cincium Romanum, & me misisti, summa cum voluptate animi legi, delectatus ingenio tuo, quod, ultra quam anni ferant, excultum literis perspexi & dicendi facultate. Gratulor tibi, & aetati tuae, qui talem naturam nactus sis, ut &patris clarissimi oc eruditissimi doctoris eloquentiam discipli- Iramque repraesentes. Equidem video te eo ingenii acumine
praeditum, ut, si illud colueris diligentia, qua cepisti , mit,sicos fructus sit nobis allaturum. Hortor itaque te , pro amicitia , quae summa est mihi cum tuo patre, ut omni cura acyigilantia, prout cepisti, prosequaris eloquentiae doctrinam. . E e
257쪽
quae tibi in omni vita magnum afferet ornamentum. Sed &hoc tibi persuadeas volo, ut non solum dicendi facultatem tibi amplectendam putes, sed etiam bene vivendi instituti
nem, ad quae capessienda Omnis tua cogitatio versetur , omne tibi sit propositum in omni aetate certamen. Summa quidem utriusque rei assequendae necessitas tibi videtur esse imposita, tum propter parentem, tum propter doctorem , quorum utriusque & virtus & doctrina laudatur. Habes enim parrentem, virum egregium, atque omni literarum genere prae- stantem, cujus laus summa cum dignitate longe lateque dissula est. Habes Guarinum nostrum, praeceptorem atque institutorem vitae doctissimum, atque integerrimum virum, cujus eam maximam laudem duco, quod virtutis curam semper coniunxit cum studiis literarum, cujus doctrina & moeres, nisi tibi ipse desueris, abunde te instituere poterunt ad omnem & bene dicendi, & honeste sentiendi rationem. V . ca igitur, fili, simul literis & virtuti, atque horum imitationem ita tibi propositam arbitreris, ut tamen omnes ape te intelligant, te magis sponte tua erectum, qu1m imitandi necessitate impulsum ad laudem & gloriam consequentana Romae, I 3. Kal. Octobris I 33.
258쪽
Pontus P. S. D. Guariso Veron i. U. CL ip TIM U s adolescens Nicolaus Luscus discipulus tuus scripsit literas parenti, in quibus narrat quemdam hominem nobis notum ad te venisse , attulisseque nescio quem libellum,quem composuerat in lain dem , sive defensionem sectae Epicureorum , quaesisse insuper a te ut aliquid ederes in laudem sui operis, idque a te rincusatum. Addit illum multa collocutum de me, deque Α tonio Lusco, ac Cincio, ad detractionem nostram: quod ego minime sum admiratus , qui novi mores illius, ac loquendi arrogantiam. Illud admiror, unde tanta philosophandi doctrina illi innata, seu potius divinitus sit infusa, ut sectae iam multis saeculis obliteratae, & pene sepultae, atque ab omnibus Philosophis reprobatae, patrocinium hic novus Apollo sibi sumpserit, qui ne summis quidem labiis aliquam partem unquam attigit Philosophiae. Sed omnia stultitiae patere videntur. Non est mirandum, eum qui Ciceronem arguit in arte dicendi & oratoria facultate, Aristotelem quoque, ac reliquos Philosophiae antistites velle reprehendere. Legit enim
apud Ciceronem , postquam verecundiae fines transieris, bene & graviter oportere esse impudentem. Hunc vero a te rejectum & contemptum tanquam ridiculum hominem scribit Nicolaus. Cupio tamen a te ipso hoc, quicquid est, latius scire. Itaque te rogo majorem in modum, ut ad me perscribas hum suum, quem tecum habuit, primum ingressam & cob locutionem , tum vero quid de homine sentias, & ejus doctrina, moribusque; &, si quia de eo ceteri sentiant, perce-Pisti. Num Papiae aliquandiu fuerit, etiam perscribe, atque Disiligod by Coos
259쪽
id vere & ex animo facias, ut quamprimum mihi nota sit tua de hoc homine sententia. Quanquam vereor, ut jocari incipiam, ne cum illo conspiraveris : ut, quemadmodum Triumviri sibi Imperium Romanum quondam partiti sunt, ita nunc inatuor-viri, quorum tu unus es, Musarum & Academiae regnum sibi solis partiantur, exclusis reliquis, qui saltem in familia non honestum locum tenebant: satis erit, dummodo non verrant, neque ungant. Ait quidam hujus viri, multis adstantibus, affinis, quatuor esse in Italia solos Latinae linguae principes; primum Leonardum Aretinum posuit, secundo loco te significavit, tertia in acie hunc vestrum collocavit , quartum attribuit nescio cui Leonardo. Atque hoc astute abs te fabricatum puto: ut, cum duabus rebus summa gloria pariatur hominibus, armis scilicri, & literarum scientia, quo in loco olim Romani Imperii per Triumviros par- villa, ibid. titio facta extitit ', nunc in eodem a quatuor, quandoquidem Imperii non licet, montis Heliconis sortitio, atque haereditas dividatur. Ab hoc enim viro . de quo sermo est , existimo hanc dc constitutam, & praescriptam esse divisionem eorum, qui in orbis terrae domicilio literarum obtinent principatum. Fac ergo, te oro, ut, quemadmodum tunc Maecenati & Pollioni apud Augustum summus dignitatis locus fuit, ita nobis amicis, licci indoctis, aliquem esse gradum honoris apud te liceat ; nam ab illo scio me exclusum iri, velut mordacem hominem, & qui multorum ineptias non possum serre. Sed, cum novem Musae' a Poetis esse dicantur, hi vero, quibus vallabbid. sortitio earum contigit, quatuor existant, duas quilibet ' sortietur. Nonam, ne discerpatur, quod ecit iniquum nobis aliis, qui in vulgi numerum adscribimur, oro, relinquite integram atque incorruptam: hanc nos, hebeti ingenio atque imbecillo, intactam, postquam ita libet, relinquentes, proculque adstantes, Venerabimur, dc colemus ut Deam, dc muximi muneris loco ducemus, si quando vestimentorum fimbrias contingere licebit. Sed jam fatis jocati sumus. Communices has cum Francisco nostro Barbaro, ut ipse quoque videat hunc vestrum quatuorviratum. Vale, dc me ama. Rotmae, I S. Octobris.
260쪽
1MsNs dudum, Reverendissime Pater, sin turas nostras calamitates , atque animo prospiciens, tum Vestra illa divinatione, tum Vero certa quadam conjectura , eas tempestates, quarum jam magna initia ubdemus , scripsi ad te epistolam perlongam ita enim res postulabat quam minime ad
te misi , veritus non tuam neque enim id mores tui patium tur) sed temporum indignationem. Licet enim nihil me m verit ad scribendum, praeter publicam utilitatem, & causam communem , dubitavi tamen, ne qui aliter existimarent, &vel adulandi , vel benevolentiae captandae gratia, a me scriptam arbitrarentur. Tu vero testis es mihi, per multi alii esse possunt, longe me abhorrere ' hoc vitii genus I neque enim ηvs pag. 31M unquam mea tulit natura, ut vel assentari, vel assentiri possem, aut honoris gratia, aut utilitatis; αγcuitque aliquando mihi libertas verborum, nihil dissimulare, aut simulare cupienti. Sed, cum scirem dissensiones potentiorum solere esse periculosas, vestras autem periculosissimas, utpote secum perniciem etiam animarum trahentes, legissem quoque, atque audissem finpius, parva quaedam contentionum momenta, ad maxima india & certamina evasisse , & rerum publicarum eversiones, timebam ne haec nova inter principes Sacerdotum concerta. tio aliquod maius periculum excitaret, cui neque tu, cum velles, neque ceteri possent obsistere. Nam principia rerum agendarum in nostro arbitrio sita sunt, cum adhuc re int gra deliberandi & consulendi ficultas datur; ubi vero negintium coeptum est, rerum humanarum imperatrix fortuna
ventum exitumque *judicat, ac mαitini magis ex libidine, Disiligod by Coosti