장음표시 사용
361쪽
Ego sapientia habito in consilio, et eru- , ditis intersum cogitationibus. Timor Dos mitii odit malum : arrogantiam, et SupeI- η biam, et viam pravam, et os bilingue dc v testor. Meum est consilium et aequitas, mean est prudentia, mea est soalitudo : per men reges regnant, et legum conditores justa a decernunt : per me principes imperant et v potentes decernunt justitiam.
, Si delectamini sedibus et sceptris, o regesi, populi, diligite sapientiam, ut in perpen tuum regnetis : diligite lumen sapientiae, ii qui praeestis populis n. Prov. 6. Rex qui judicat in veritate pauperes,
v thronus ejus in aetereum firmabitur v. Pr0V. 29. Christus ipse, qui traditiones antiquas auctoritate sua firmavit, dixit: u Reddite quaen sunt Caesaris Caesari, et quae sunt Dei Deo v Cum inter Romanos ad Christi fidem recens conversos, aliqui salso crederent omni subjectione sese tiberatos erga CaeSarem, erga magistratus ab ipso institutos, utpote paganos, erroneam hanc opinionem ita consutat Apostolus : si omnis anima potestatibus sublimio-Μ xibus subdita sit: non est enim potestas nisi
362쪽
η a Deo ' quae autem sunt, a Deo ordinatae v sunt. Itaque qui resistit potestati, Dei ordi- η nationi resistit. Qui autem resistunt, ipsi sibi γ, damnationem acquirunt. v Nam principes non sunt timori boni open vis, sed mali. Vis autem non timere potes,i tatem y bonum fac, et habebis laudem exis illa; Dei enim minister est tibi in bonum: D si autem malum feceris, time; non enimn sine causa gladium portat. Dei enim mi- D nister est, vindex in iram ei, qui malum a agit. v Ideo necessitate subditi estote, non solum ii propter iram, sed etiam propter Conscien- ω tiam. Ideo enim et tributa praestatis : mi-' ,, nistri Dei sunt in hoc ipsum servientes :,, reddite ergo omnibus debita; cui tribu-n tum, tributum, cui Vectigal, vectigal; cuin timorem, timorem; cui honorem, hono- , rem n. Rom. 33. B Solus potens Rex regum, Dominus domi- ,, nantium, qui solus habet immortalitatem n .
Subiecti estote omni humanae creaturae η propter Deum : sive regi, quasi praecellenti; ω si te ducibus, tanquam ab eo missis ad vindictam ivide saetorum, laudem vero bono-
363쪽
v rum : quia sic est voluntas Dei, ut bene n cientes obmutescere faciatis imprudentiumn hominum ignorantiam : quasi liberi, et non η quasi velamen habentes malitiae libertatem, i, sed sicut servi Dei. Omnes fratcrnitatem di- η ligite ; Deum timete : Regem honorificale n. i. Pet. 2. Quid habet his egregia coelestisque doctrina commune cum vacillantibus impiorum Somniis PIn ordinc morali religiosoque datur explicandum: I'. cur omnes homines, populique reposuerint intex bonum et malum discrimen
ex ipsa rei natura petitum; ipsi cur improbi
virtutem laudare, vitiumque contemnere CO-gantur. 2'. Cur omni aevo populi Deo cultum exhibuerint, cur aras ipsi dedicaverint, sacra secerint, ipsumque deprecati sint oratione. Facith solvuntur eae quaestiones, existentia Dei prius admissa; in impiorum systemate nodus
est indissolubilis. Positis hisce primis notionibus, metaphysicam in duas partes dividemus; in prima, de Deo; in secunda, de anima hominis, de ipsiussa cultatibus et de auxiliis agemus quae supPeditant ipsi sensus intimus, Veritatum prima
364쪽
rum testimonia, ratiocinium et immani geneΓ s auctoritas. Huicco posteriori parti siuem imponent pauca quae de anima bestiarum adducemus.
De ipsius existentia, dein de persectionibus
Admittat homo quicumque Sanu ratione praeditus Εns, cuius existentia probatur ejus cordi conscientiaeque, voce sensus inlimi, vexitatum primarum evidenti manifestatione, testimonio sensuum Corporeorum et humani generis auctoritate; jam vero cordi vestro, conscientiaeque probatur existentia Dei primis hisce cognitionum vestrarum principiis. Vel admittat impius maiorem propositi0nem , aut asserat aperte, sibi propositum esse de re quacumque siue ratione, sine iudicio Tatiocinari, et Philosophiae quaestiones e cogitationum arbitrio, e voto cordis, libidinum
365쪽
que dirimere ; probetur itaque propositio mi
Ubi mundum physicum et orbem intellectualem observatis, inter tot et tanta Phaenomena quae εe Vestris oculis o runt et intollectui, possit animus hisce sequentibus ad meditandum immorari: I'. Entia contingentia. α . Existentia materiae. 3'. Moliis existentia. 4'. Stupenda varietas et immota constantia legum, quibus orbis physicus regitur.5'. Nativi propriique materialium elementorum charactereS.
6'. Mineralia. 7'. Vegela semina. 8'. Animalia. 9'. ΗΟΠ O. io'. Mirabilis ordo qui in hoc orbe relucet
II '. Terrestris orbis et ipsius incolarum existentia recem. Iuv. Consensus unanimis hominum atque populorum.13'. Lex naturalis seu discrimcn inter borium atque malum.. Iam vero haec facta pust in operationibu*
366쪽
intellectds humani locum obtinent adeo eminentem, haud possunt, juxta dictamen intimi sensos atque juxta quaecumque principia cognitionum humanarum alia ratione quam admissa supremi Numinis existentia, sapienter explicari.
Dantur entia contingentia, scilicet entia quae sic existant ut possint non existere. Intimo sensu clamante vobis asseritur esse possibile ut non existatis ; haud existebatis ante centum annos, annisque centum elapsis non existetis eo modo quo nunc existitis. Λd ripam Sequanae deambulantes accipite manu grana centum arenae; an auderetis assc-xere ita necessario existere haec omnia grana, ut sit absurditas atque contradictio ea vel unum ex ipsis non existere P Idem asseratis do Parte quacumque materiae, quae in hoc orbe playsico vestris oculis occurrit. PROPOSITIO. Necessarium Ens existero probatur entium contingentium existentia. PROBATUR. Tres solum hypotheses hic ad vertit Tatio : aut admittite, sana philosophia
367쪽
duce, praelucentibus aut i quis humani genetis traditionibus, christianae religionis lumine dirigente, necessarium Ens existere, quod entia contingentia creaverit; aut instans, aliquod punctum fuisse temporis in quo res quaelibet esset contingens et itaque nihil existevet, asserite ; aut res cs1ascumque nunc existentes existere necessario et ab aevo aeterno; jam vero principiis humanarum cognitionum expelluntur ut absurdae posteriores hae duae hypo
I'. Absurde supponeretur temporis Punctum in quo nihil extiterit; esset enim et ultra supponendum, entia potuisse a nihilo produci: quae inter hypotheses omnium est Ebsurdissima. Impio, qui ad talia confugeret in causa desperata, aeontradicerent vox intimi sensus et humani generis auctoritas. α'. Quis ausit dicere se ipsum ita necessa rio existere, ut contradictio sit et absurditas in suppositione quod non existatῖ Quae necessitas urget impium, ut tot entia necessaria supponat, cum unicum sussiciat P Cum existentia Entis necessarii sese nostro intellectui offerat uti mysterium altissimum, quid acquirit impius inde quod illud iti insinitum et absque ratione multiplicet P
368쪽
o . Asserit sana philosophia, praeeunte toto genere humano : datur unicum Ens necessarium, quod creavit calum et teri am, quod producit entia contingentia, et ea, tanquam rerum omnium supremus Dominus, lege sapienti regit. Ens illud existetis ante alia Duxumque, vi propriae naturae, limites ab exteriore causa non potuit accipere, cum ipsi res nulla prae- extiterit; est ergo in sinite persectum. Cum sit insinite liberum, potuit e creaturis alicui tribuere quod alteri denegaverit; unde perscctionum illa varietias, quam in entibus creatis Observamus, seliciter explicatur. Hanc ultimam hypothesiin admittite, cum sola rationis vota solutionibus et explicationibus ingenuis expleat. t L Ecre par Li-meme, ait Fenet O , cst len plus etro de tous les etreS; On ne petit rieres luit sotiter: il est Mnc dans la Supreme per Afections car Petro et M perfection ne sont
369쪽
ObjectiHeS. Obj. 1'. Inutile sic ret Ens necessarium, supposita contingentium entium, quae se producerent invicem, infinita serie; iam vero rationi consona prorsus haec hypothesis. R. F. min. I'. Nil juvat haec hypothesis; in hac serie primum ens exigitur, quod Secundo dederit existentiam. α'. Series illa laretin yotentia solum insinita, cum ea successurucatena die quolibet augeri debeat accessu no-Verum ecllium, neque finem accipere possit
unquam. Cum integra numquam existere
possit, non potest esse infinita. In hac serie, quam insinitam appellare placet impio, caecos in innumerabili quantumcunque ordine Coi
Iocate; numquid inde fient oculo perspicaci videntes Θ Dabitne sexies id quod ipsa nori habet Quid prodest hisce contingentibus entibus haec ampla longitudo lineae supra qu amimpius ea collocare nititur Θ Numquid eo sortuito casu mutabitur eorum natura P Descendens secundum catenam impius asserere
quidem poterit ens C ab ente B, et D abente C producta suisse; si vero rursus ascendens ad ens A pervenia , quid respondebit quaerenti quae causa fuerit illius entis primi P i
370쪽
obj. et '. Ad quid hoc ens necessarium in serie, quae nihil praeter effectus nullamque causam complectitur 3 Iam vero In hac impiorum hypothetica serie nihil praeter essectus nullamque causam observamus; et haec hyp thesis qgregie rationi consona. R. N. min. E contra qui velit hanc hypo
inesim admittere, claudat oculos corporis et intellectus, ne quidquam videat aut apprehendat. EPectus ultima messe productus erat certe granum frumenti, quod aiste menseSaliquot terrae commisit arator; atenim annonidem granum crit quoque causa Pro meSSequam aliquot abhinc mensibus cxssectamus POratonis argumentum.
Ad soriam Ullogisticam reducantur evolva turque sustus ea quae fiantius objicit contra exi lentis vi Entis necessarii deductam e contingentibus entibus; eadem forma quoque coercete reSponsa. . Obj. 1'. Nullas habetis praeter empiricas ideas; a sensibus oriuntur omnes. Earum auxilio, qui necessarium Ens, quod appellatis Deum, quodque iuxta vos est Ens in sinite simplex, attingere Va- Iealis 2 R. i'. Certus asserere quis audeat, praeter empiricas , nobis haud alias ideas adesse, eas omnes a sensibus oriri λ Si contemplemini orbem hunc uni-