장음표시 사용
201쪽
Summa prima demonstrat motum ante, retroques pitern m fre. mma secunda , quod primus morer sit penitus im
mma quarta cfledit primu motore , indiuisbile esse, di imparilia e , nullas prorsu/ habere magnarudini. dumma prima Caputprimum. Propriam de sempiter tutare matus sementiam . Omprobat: ubi maum d Onriquorum interseris oliMonibu . Tex. I. Tium autem factus est aliquando motus, cum noesici prius, & corrumpitur rursus, adeo, ut moueatur nihil, anne i, factus est, neque corrumpitur,sed semper erat, & sem- per erit,dc hoc immortale,&sine quiete iis inest , quae sunt, veluti vita quae dam , quae inest natura subsistentibus omnibus' Elle igitur motum omnes affirmant de natus;
aliquid dicentes, propcerea quod mundum iaciunt, & de generatione ,& corruptione est coatemplatio omnibus ipsis, quam impossibile est e sse, nili sit motus. Sed quotquot quidem infini
202쪽
tos mundos Ec esse dicunt, &quosdam quidem
fieri , quosdam autem corrumpi mundos, sem-Per dicunt esse motum. necessarium enim est generationes, & corruptiones ipsorum esse cum motu. Quicuque autem Vnum, aut non esse semis Per, etiam de motu supponunt secundum rationem. Si igitur contingit aliquando nihil Tex. r. moueri, dupliciter necesse est hoc accidere. Aut enim ut Anaxagoras dicit. inquit enim ille , si- uaxavmul omnibus existentibus,aut quie scentibus infinito tempore, mentem secisse motum, & disgregasse. Aut ut Empedoc Ies, in parte moueti ,& Empedocleturius quiescere. moueri Guidem, cum amicitia ex multis facit unum, aut lis multa ex uno: quiescere vero in intermediis temporibus,sic dicens, Suatenus unum quιdem ex pluribua con eu tr na- , , βι, Et russ uno generaro plura perficiuntur. Eare- ,,ntis quidem O siunt, O non est ipsit Armum auum. , ,αuarenuo vera permutantur omnino, neque smul, , desinunt, Satenus sempersint immobiles secundum , , circulum. Hoc enim , quatenus permutamur, ,,
hine illuc dicere ipsum opinandum est. Consyderandum igitur de hoc quo modo Tex. I. se habet. operae precium enim est non solum ad eam, quae de natura est, consederationem aspicere veritatem , sed & ad methodum , quae de principio primo est. InciΡὶemus autem Tex. η- primum ex definitis a nobis prius in physicis. Dicimus itaque motum este actum ni obilis, secundum quod est mobile. Nece ite est ergo existere res,quae possunt moueti secundum unum- quenque motum. Et sine e tram motus definiti ne omnis utique confitebitur necessarium esse
moueri id,quod potest moueri secundum unum-9utaque motum. v x alterari quidem alte bile,
203쪽
ferri autem secundum locum mutabile. quate prius oportet combustibile esse antequam comburatur,& combustiuum,prius quam comburatrTex. I. Ergo ia haec necessariu est aut facta aliquanis do esse,cum non essent,aut perpetua esse. Tex.6. Si igitur factum est mobilium, ac motivo rum unumquodque,necessarium est Prius , quam accepta,aliam esse factam mutationem , ω motum, lecundum quem factum est id , quod potin esse motum, aut mouisse. si autem quae sunt, Tς γ ante erant semper, motu non existentet irrationabile quidem videtur etiam iis, qui a seipsis sciunt. At vero magis ultra progressis hoc necessatium est accidere.Si enim, aliis quidem mobilibus existetibus, aliis aute motivis,aliquandoquidem est quid primum mouens , aliquid autem , quod mouetur , aliquando autem nihil, sed quiescit, oportet hoc mutari prius .erat enim aliquid causa quietis.quies enim priuatio motus est . quare ante primam mutationem erit x. 8. mutatio prior. Alia enim mouent singulati-tex, alia autem & secundum contrarios motus. ut ignis quidem calefacit, stigesacit autem non:
scientia autem videtur conIrariorum esse una.
Videtur igitur 5: illic esse aliquid eiusmodi. frigidum enim calefacit, versum quodam modo,dcabscedens, sicut N peccat Voluntarius sciens, quando econtrario utitur scientia. At vero quae-Seientia eo cunque possunt tacere , aut pati, aut mouere .rranisu vi aut moueri, ea moueri non penitus possunt,sed
Etrur ina si sic se habeant, M appropinquent sibi inui-es.. cem. quare , cum propinqua' iuerint, B: ita fuerit, ut sit hoc quidem motivum , illud autem mobile, aliud quidem mouet, aliud mam mmVς ' uetur. Si igitur non semper mouebatur. maviso
204쪽
manifestum est quod non sic se habebant , ut
Posset hoc quidem movete , illud autem moueri,sed oportebat mutari alterum ipsorum .necense enim est in iis,quae sunt ad aliquid, hoc accidere. ut, si non erat duplum , nunc duplum est, mutari,si non vinanque, alterum, erit ergo quaedam mutatio prior prima . Ad haec autem, Texad. prius ,& posterius quonam modo erunt, tem Pore non ex: stente , aut tempus , non existente motu Si vero tem pus est ipsius motus numerus, aut motus quidam si quidem tempus semper est, nec este est & motum perpetuum esse. At vero de ipso quidem tempore , praeter Vnum , concordes esse videntur omnes. ingenitum enim esse dicunt propter hoc Democritus monstrat quod Demum impossibile est omnia esse facta . tempus enim t 'et ingenitum esse . Plato vero ipsum generat so TAtqs- Ius . simul enim ipsum cum coelo factum esse: Coelum autem factum esse ait. rempus.
si igitur impossibile est & esse,& intellige Himnfra tempus sine ipso nunc : nunc autem est
dium quoddam,& principium, & finem habens 'st simul, principium quidem futuri temporis, fi ninnem Vero praeteriti et necesse est semper esse tem. Zim Pus. Ultimum enim finiti accepti temporis in Tςx ii aliquo ipsorum nune erit. nihil enim est acci- ωδε ἰPere in tempore,praeter nunc. Quare, quoniam Προς est N principium , & finis ipsum nunc, necesse pqVir i est ipsus utraque ex parte semper esse tem pus.at ημης Vero, si tempus , manifestum est quod necesse est ΠN- si di motum elae. siquidem tempus passo quaedam momotus est. Eadem autem est ratio & de eo, quod est incoiruptibilem esse motum . Ut enim Tς i in eo . quod est factum esse motum , accidit quandam esse priorem mutationem prima: sic
205쪽
hic posteriorem ultima. non enim simul de si net moueri, dc essem obi te, ut comburi, & e se combustibile. cosingit enim combustibile esse, quod
non comburitur, nec motivum,& mouenS.
Tex .ia. Et ipsum autem corruptibile oportebit co ruptum esse , cum corrumpitur. dc huius corruptiuum rursus posterius. corruptio enim mutatio quaedam est. Si igitur haec impossibi Ita sunt, manifestum est quod est perpetuus motus , A non aliquando quidem est, aliquando autem non . etenim sie dicere figmento magis τε es assimilatur. similiter autem re dicere quod ''' aptum natura sic est , & hoc oportere Putate Empedoes. principium esse . quod quidem videtur Empedo- eles dixisse , quod vincere , 5 mouere iri Parte amicitiam ,& litem inest rebus ipsis ex necessitate, quiescere vero in medio tempore.
τεὰ se Fortassis autem & Vnum principium facien . , vij. xe , Vt M Anaxagoras, sic utique dixerint. At ve- Nihil odid, το inordinatum est eorum, quae natura,&-ῶ st.. secundum naturam fiunt. i Natura enim causia νώ, qua ha Ordinis omnibus: infinitum autem ad infi- νὰ Θ K. nuum nullam rationem habet:ordo autem om- eundum mi nis ratio Iofinito autem tempore quiesce--ra Uuist Vst, postea motum esse aliquando , huius autem'. mrara nullam esse differentiam : quare nunc potius causa est ., qu in prius, neque rursus aliquem ordinem ha- u .multa bere non amplius naturae est opus , aut enim
.. simpliciter se habere oportet id, quod natura est, & non aliquando quidem sic, aliquando vero aliter : ut ignis sursum nasura sertur , ω non . . in aliquando quidem , aliquando vero non: aut
rationem habere quod non simpliciter. Quare Emperi. Hyelius est,ut Empedocles, & si quis alius dixit. sic se habere . in parte uniuersum quiescere, ac ruinis
206쪽
rursus moueri. ordinem enim iam quendam habet quod tale est. Sed & hoc dicentem oportet non assirmare solum , sed & causam ipsius dicere,& non ponere, neque censere vllam sententiam irrationabilem , sed aut inductionem. aut de monitiationem afferre . haec enim, quae supposita sunt, causae non sunt. neque hoc erat
litis . vel amicitiae esse , sed huius quidem congregare, illius vero disgregare. Si vero insuper determinetur ipsum in parte , dicendum est in quibus sic: ut quod est aliquid, quod congregat homines , scilicet amicitia, & fugiunt inimicia binuicem .hoc enim supponitur Sc in toto esse. videtur enim in quibusdam sic esse. hoc autem N per aequalia tempora indiget aliqua ratione. Omnino autem existimare principium esse hoc sufficiens , quod semper aut est sic, aut fit, non recte est opinari : ad quod Democritus reducit D/mocr de natura causas , quod sic di prius fiebat: i psius tis.
autem semper non vult principium quaerere, dicens in quibusdam recte , in omnibus autem non recte. etenim triangulus habet duobus rectis semper angulos aequales. sed tamen est quaedam perpetuitatis huius altera causa. princi- m Piorum tamen, quae perpetua sunt, non est alte c 'ra causa. Quod igitur nullum tempus aut erat, Tam erit, quando motus non erat, aut non etit, riis Aicta si ut nouot alte. Cisput Semudum. Soluit rationum apparentiam
Contraria autem his non dissicile est solue - Τex .is.
re. Videbitur autem ex hisce confuderantibus contingere maxime motum esse aliquado,
207쪽
cum non esset omnino. Primo quidem , quia nulla perpetua mutatio est. mutatio enim omisnis apta natura est esse ex quodam in quoddam. quare necesse est omnis mutationis terminum esse contraria , in quibus fit: in infinitum autem
ex.i . moueri nihil. Amplius, videmus quod possibile est id moueri,quod neque mouetur. neque habet in seipso ullum motum: ut in inanim alis, quorum neque pars ulla, neque totum mouetur , sed quiescens mouetur aliquando. oportebat autem aut sem per moueri, aut nunquam, si non fit, cum non esset. Multo autem magis quod tale est in animatis manifestum est. cum enim in nobis nullus insit motus aliquando, sed quiescamus, movemur tamen aliquando , & fit aliquando in nobis ex nobisipsis principium motus, & si nihil extrinsecus moueat. hoc enim in inanimatis similiter non videmus, sed semper mouet ipsa aliquid aliud eorum , quae sunt extra: animal autem ipsum dicimus seipsum mouere. quare,si quiescit aliquando penitus,in immobili motus utique fiet a seipso, & non ab externo. Si autem in animali hoc possibile est fieri , quid prohibet idem hoc accidere & in uniuersol si enim in paruo mundo fit, & in magnorti, si in mundo, & in infinito si contingit quidem moueri infinitum totum,& quiescere. x.is. Horum igitur id, quod primum dithum est, non eundem semper, & unum numero esse mo- tum, qui ad opposita fit, recte dicitur. hoc enim soriasiis necessarium est, si non semper unum, di eundem esse possibile est unius, & eiusdem
motum. dico autem, ut virum unius chordae
unus, & idem sonus sit, an semper alius, ipsa similiter se habente, dc mota. Attamen qualitercumque
208쪽
eumque tadem se habeat, nihil prohibet unum.
di eundem esse aliquem,quo continuus est,atque Perpetuus. manifestum autem erit magis ex iis, quae posterius. Moueri autem id, quod non Tex .i mouetur,nullum est inconueniens, si aliquando quidem sit id, quod mouet, extrinsecus , aliquando autem n5.Hoc tamen, quomodo Vtique erit inquirendum est. dico autem, ut idem ab eodem motivo existente aliquando quidem moueatur, aliquando autem non . nihil enim aliud dubitat hoc dicens, quam propter quid no sem-Per eorum, quae sunt, alia quidem quiescunt,
Maxime autem videbitur Tertium habere Tex xo. dubitationem , propterea quod fit , cum non esset prius motus : id videlicet, quod accidit in animatis. quiescens enim prius postea vadit, mouente exteriorum nullo, ut videtur. Hoc autem falsum est. conspicimus enim semper aliis qui deorum, quae congenita sunt anoueri in ant mali. huius autem motus ipsum animal causa non est , sed continens forsitan . Ipsum autem idicimus seipsum mouere non secundum Omnem motum , sed secundum motum secundum locum. Nihil igitur prohibet, magis autem foris lassis necessarium est in corpore multos fieri motus a continente. horum autem quibusdam intellectum, aut appetitum mouere et illo autem totum iam animal mouere, quale accidit circa somnos, sensibili enim nullo inexistente motu, inexistente tamen aliquo rursus excitantur
animalia. sed manifestum erit di de his ex setquentibus.
209쪽
Eumma Secunda. 2uod primus motor sit penitu/rmmobilis, perpetuuου, O vnm. caput Primum. Diuisionem exam, set rerum om-mum, quo ad morum. O quierem : probat I nec omnia quiescere, nec omnia moueri continκe.
Rincipium aut e consederationis id erit, quod di dictis dubitationis , quare quaedam eorum, quae sunt, aliquando quide mouentur, aliquando aute rursus quiescunt. Necesse est aute, aut omnia quiescere semper,aut omnia semper moueri,aut alia quidem moueri, alia autem quiescere. Et rursus horum aut ea , quae mouentur, moueri semperet quae vero quiescunt quiescere, aut omnia apta
nata esse simi liter moueri,& quiescere, aut reliquum adhuc & tertium contingit enim eorum, quae sunt, alia quidsm semper immobilia esse, alia vero semper moueri,alia aute utraque participare. quod quidem a nobis dicendum est. hoc enim habet solutionem omni u dubitatorum, MTex. 11. finis nobis est huius negoti j. Dicere igitulctuarerera omnia quiescere,& huius rationem quaerere, ditione, Odia mittentes sensum,infirmitas quaedam est intellemittere sen ctus. & de toto aliquo, sed no de parte ambiguisum insr tas est .neque solum contra Physicum,sed ad om- uas qua- nes scientias sut ita dicam & omnes opiniones, dam est in- propterea quod motu utuntur omnes. Amplius Diti ι. autem de principiis inflatiae, ut in iis, quae circa Mathemata sunt, rationibus nihil sunt ad Mathematicum, simi liter aute & in aliis, sic neque de eo quod nunc dictum est, ad Physicum. suppositio enim est quod natura principium mo
210쪽
tus est. Fere autem & omnia dicere moueri, Tex .is salsum quidem est, minus autem hoc piae ter me- 'thodum. posita enim est natura in naturalibus Principium sicuti motus, di quietis : tamen physicum magis est motus. Et dicunt quidam moueri eorum , quae sunt, non aliqua quidem , alia Veronun, sed omnia ,&semper , sed latere hoc nostium sensum. Ad quos , quamuis non determinent, quo motu dicant, an omnibus, non est dissicile occurrere . neque enim augeri, neque
minui possibile est continue, sed est & medium. Ne tu nisEst autem similis ratio illi, quae est de eo, quod' si νηφνε est guttam conterere , di enascentia lapides dis
scindere. non enim si tantum expulit, aut te mo- qtμης, si
uit gutta, & dimidium in dimidio tepore prius.
sed ut nauis tractio, ita&guttae tot tantummo Pouent; pars autem illarum in nullo tempore tan- ς-tr ram
tum . diuiditur enim quod remotum est in plura , sed nihil eorum motum est seorsum, sed simul. Manifestum est igitur quod non est necessarium semper aliquid abire , quia diuidi tui ipsa diminutio in infinita, sed totum aliquando abire. Similiter autem & in alicratione quais libet. non enim si partibile est in infinitum id, quod alteratur,ob idia alteratio, sed simul uniuersa fit saepe , sicut congelatio. Amplius , cum aegrotauerit aliquis , necesse est tempus fieri, in
quo sanabitur , & non in termino temporis mutari. necesse est autem in sanitatem mutari.& in aliud nihil. Quare dicere continue alte rari valde manifestis est aduersari. in contra. tium enim alteratio est. Atque lapis neque durior fit, neque mollior.
Et de ipso ferri mirabile est, si latuit lapis qui Tex. a
deorsum fertur, aut manens in te Ira. Amplius .ci autem v fmm .