장음표시 사용
231쪽
aut alterari id, quod sertur: neque igitur geo
rari aut corrumpi. horum autem nullum elle contingit si continuus non sit, secvadum quem mouet primum mCuens. τ .s7- Adhuc , tempore primum. perpetuis enim solum competit moueri secundum hunc. Sed in unoquoque eorum quidem, quae habent se x rationem lationem necesse est postremuas eue motuum . post enim generationem primum alteratio est, & augmentatio. sed latio iam perse--- loca ctorum motus est. Sed alterum nece illa est mo-
ιζ .st mο- ueti secundum lationem prius , quod& genera
tuum pes tionis causa erit iis, quae fiunt, non generatum,ctissim-. ut id, quod genuit, eo, quod generatum est. Vi-
in Eri mnetatio utique esse primam '
tuum, propterea quod factam esse oportet remvrimum. hoc autem in uno quidem quouis eorum .quae fiunt,sic se habet, sed alterum quid necesse est prius moueri ex iis, quae fiunt, quod Nipsum non fit, & hoc alterum prius. Quonia autem generationem impossibile est esse primam:
omnia enim , quae mouentur, essent corruptabiliai manifestum est quod neque eorum , qui consequenter sunt, motuum ullus prior en. Dico autem cosequenter, augmentationem, postea alterationem Aia diminutionem , & corrurtio- Te - 3- nem. omnes enim posteriores sunt generatione.
M P gm Quare, si neque generatio prior latione est, nerui ρης pφ' que aliarum ulla mutationum. pertu . nμ- Omnino autem vi detur, id, quod fit , ebor m m imperfectum , & ad principium ire quo fit, ut Idem Vide quod generatione posterius est , natura prima de purti' sit. vltimo autem latio inest omnibus iis , qua ε- μη . sum in generatione .Quapropter viventium ali quidem omnino immobilia sunt, propter indi' geritiam
232쪽
gentiam instrumenti, Ut plantae, & multa genera animalium : aliis autem , cum perficiuntur, inest. Quare, si magis inest latio iis , quae magis nacta sunt naturam, motus hic primus aliorum erit secundum substantiam. Et propter haec ,&quia minime, motuum, Tex .s' id quod mouetur, dum seitur, a substantia discedit. secundum enim solam nihil mutatur abesse.Vt, cum , quid alteratur, quale:cum vero augetur& diminuitur, quantum. Maxime autem manifestum est, qu bd mo. Tex.6,uens ipsum seipsum maxime secundum hune mouet proprie , qui secundu locum est. & etiam
dicimus hoc esse eorum, quae mouentur, & mo uent, Principium , ic primum iis , quae mouentur , id scilicet, quod ipsum seipsum mouet. caput Secundum. 2uod matvi ata, a latione
QVod igitur latio primus motuum sit, mani Tex.si.
. festum est ex his. Quae autem latio prima sit, nunc demonstrandum est. simul autem
ει quod nunc , & quod prius suppositum est,
quod contingit quendam motum continuum esse,& perpetuum, manifestum erit eadem Methodo. Quod igitur aliorum motrium continuum nullum contingit esse, ex his mani sectum est. Omnes enim ex oppositis ad apposita sunt, & motus , & mutationes. ut generationi quidem, & corruptioni ens, & non ens termini sunt. alterationi autem contratiae passiones. augmentationi vero , & diminutioni aut magni - tudo, 5 paruitas,aut perfectio magnitudinis, Mim Perseitio. contrari j autem, qui in contraria.
233쪽
id autem , quod non semper mouetur hac motione , existit autem prius,necesse est prius quiescere. menisestum est igitur quod quiescet in contrario id , quod mutatur. similiter autem &in mutationibus. opponuntur enim generatio, di corruptio simpliciter, & singulatis singulari. Muare , si impossibile est simul mutari. Iecundum oppositas , non erit continua mutatio, sed inter ipsas medium erit tempus nihil enim di
fert contrarias, aut non contrarias esse, quae secundGna contrad .ctionem sunt, mutationes . si
modo impossibile sit simul eidem adesse. hoc
enim rationi nihil utile est. Nec si non necesse est quiescere in contradictione, neque est mutatio quieti contrarium et non enim fortassis quiescit, quod non est , corruptio autem est in non ens. sed si solum me diu sic tempus : sic enim non est mutatio continua. neque enim.in prioribus contrarietas utilis erax, sed non contingere simul esse. Non oportet aute turbari quod idem pluribus erit contrarium, ut motus statui , & motui , qui est in contrarium : sed solum hoc accipere , quod opponitur quodammodo di motui, & quieti motus contrarius, Ut arquale,& modios re excedenti, ic et,quod exceditur:
ει quod non contingit simul oppositos esse , aut
zez.Q. Amplius autem dc in generatione , ω cormptione etiam penitus absurdum esse videbiatur , si tactum confisum necesse est corrumpi,dc Dullo tempore permanere. Quare ex his utique
afides aliis fiet. phy sicum enim est similites sese habere in omnibus. Caput
234쪽
caput Tertium. Nullam lationem, nec rectam, neque etiam reflexam aliqua, siue rectam, siue circularem passe esse perpetuo continuam.
QVod autem contingit esse quendam infini- Tex.
tum unum ex istentem, di continuum,& hic est circularis , nunc dicamus. Omne enim,quod se itur, mouetur aut circulari, intus Acaraut recto, aut misto. quare,si neque illorum alter tu diuisio. continuus est,neque illum,qui ex utrisque com- Idem infra. positus est esse est possibile, quod autem id,quod rex. c. 7s.fertur recto,& finito, non feratur continue, manifestum est. reflectitur enim. reflexum autem Resexμ- recto contrariis mouetur motibus . contrarius recto conir enim secund m locum est is, qui est sursum, ei, πιι ηnquetur
qui est deorsum :& qui est in ante, ei, qui est in motibM. retro: & qui est ad sinistra, ei, qui est ad dextra.
loci enim contrarietates hae sunt. Quis autem est. unus,& continuus motus , prius definitum est, quod is, qui est unus , & in uno tempore , Min non disserenti secundum speciem. Tria enim Admotu sunt, di quod mouetur, ut homo , aut Deus : Sc isti re misquando ,ut tempus :& tertium id,in quo . hoc au- tria. tem est aut passio, aut forma, aut locus, aut m gnatudo. contraria autem disserunt specie , Mnon unum sunt. loci autem sunt dictae disserentiae. Si gnum autem est quod motus contrarius est,
qui est ab A ad B ei qui est ab ipso B ad A, quia
sistunt.& ce siare faciut seinuicem, si simul fiant. Et in circulo similiter. ut qui est ab A ad B ei, qui est ab A ad C. sistunt enim, si continui sint, ω non fiat re flexio; propterea quod contratia mutuo se corrumpunt.& impediant: sed non is, qui est in latus, ei, qui est sursum. Maxime autem mani sellum est quod im- Tex. 6 P v
235쪽
3 ossibile est eum motum e sse continuum, qui sis.
ret recta fit. quia reflexum necessarium est. stare , non solum super recta, sed etiam si secundum circulum feratur. non enim idem est circu- Io ferri , dc circulum. est enim aliquando quidem ut id continuet, quod mouetur, aliquando autem ut in idem profectum , unde moueri co rit, reflectatur iterum. Quod autem necesse est nate, fides est non solum in lensu , sed & in ratione. Principium autem hoc est. tribus enim exinentibus principio, medio, & fine, medium ad utrunque ambo est,ic numero quidem unum, ratione vero duo. Amplius autem aliud est esse potentia , dc esse actu. Quare recte quodlibet lignum eorum, quae inter extrema sunt, potentia quidem est medium: actu autem non est , nisi diui serit hanc, superstans iterum coeperit moueri. sic autem medium ipsum principium fit. dc finis principium quidem posterioris , finis
autem prioris. Dico autem,ut si Α, quod fertur, set in B,dc iterum seratur in C. cum autem continue seratur, neque adesse, neque abesse potest
A in B signo sed solum esse in ipso nunc ,in tem pore autem nullo, nisi cuius ipsum nunc diuisio est, in toto. Si autem affuisse ponat utiquis , Mabfuisse , semper stabit A, quod ferturi impossibile enim est simul εc astixisse A in B, & abfui tase. in alio ergo, dc alio signo temporis . tempus igitur erit, quod in medio est. quare quiescet Ain B. similiter autem dc in aliis signis. eadem
enim ratio est 3c in omnibus. Cum autem viatur ipsum A, quod sertur, ipso B medio, dc fine.& principio, necesse est stare , propterea quod duo facit similiter, atque si cogi tauerit. sed ab
A quidem signo abluit, principio, in C autem assuit
236쪽
assuit, cum finierit, &steterit. Quapropter 5 ad dubitationem hoc est Tex.6Gdicendum. habet enim dubitationem hanc. Si enim sit ipsa E ipsi F aequalis , dc Α fetatur continue ab extremo ad C, simul autem sit A in B signo , & D feratur ab F extremo ipsius ad Gregulariter, & velocitate eadem ipsi Α, ipsum D ante veniet ad ipsum G, quam ipsum A ad C. prius enim se mouens , & discedens prius venire necesse est. Non ergo simul assuit A in B, & abfuit ab eodem. quapropter & posterius fit. si enim simul, non posterius erit, sed necen se erit stare. Non ergo ponendum est, cum Aaffuit in B, ipsum D moueri simul ab F extremo. si enim assuerit A in B, erit & ab suisse , de non simul , sed erat in sectione temporis , Mnon in tempore. Hic igitur est impossibile siedicere in continuo , sed in eo , quod reflectitur, necesse est sic dicere. Si enim G seratur ad ipsum D , & iterum reflectens deorsum seratur , extremo D fine , & principio utetur uno signo, ut duobus. quapropter stet necesse est, dc
non simul affuit in ipso D , & abiit ab ipso D. ibi enim simul esset , & non esset in eodem
nunc. At vero quae olim illata ibit solutio, Tex.6 . non dicenda est. Non enim contingit dicere quod est in D ipsum G in sectione neque assuit, neque abfuit. necesse enim est ad finem venire , qui actu est, non potentia. quod igitur in medio est, potentia est, hoc autem actu,&finis quidem a deorsum , principium autem desursum. Et motum ergo similiter. necesse est ergo stare quod reflectitur super recta. non igi
237쪽
Zenoni ra rendum est&iis, qui interrogant Zenonis init nem,& volunt si semper dimidium transii re oportet:haec autem infinita sunt. infinita autem transite impossibile est. Aut ut eandem hanc rationem quidam aliter interrogant, volentes simul, cum quid mouetur , dimidium prius numerare, cum adest, secundum unumquodque dimidium. quare, cum pertransierit totam, infinitum accidit numeraste numerum. hoc autem in conse
est impossibile esse. Tex.68. In primis ergo de motu sermonibus soluebamus , quia tempus infinita' habet in seipso. nihil enim absurdum est, si in infinito tempore infinita transit aliquis. similiter autem infinitum &in longitudine est,&in tempore. Sed haec solutio ad interrogantem quidem se habet lassicienter. interrogabatur enim , si in finito tempore contingit infinita transire , aut
numerare f. ad rem autem ipsam, atque veritatem non sussicienter. si enim aliquis dimittens magnitudinem, & interrogationem, si in finito tempore contingit infinita transire, interroget de ipso tempore haec iliabet enim tempus infinitas diuisiones 3 non amplius lassiciens erit haec solutio,sed verum illud dicendum est, quod quidem diximus in nuper dictis sermonibus. Si enim aliquis continuam diuiserit in duo dimidia , hic uno signo , tanquam duobus, Vtitur. facit enim ipsum G principium,& finem. siet autem facit 5 qui numerat,&qui in dimidia di-
In tantinuo uidit. Sic autem diuidente , neque erit continua insunt in linea,neque motus. continuus enim motus Con-mta dimi- tinui est : in continuo autem insunt quidem india potetia, finita di midia, sed non actu, sed potentia. Si ve- non actu. TO faciat actu, non faciet continuum, sed stabir.
238쪽
inod quidem In numeriste dimidiae manifestum est quod accidit. unum enim signum necesse est ipsi numerare duo. alterius enim diis mi dij principium . asterius autem finis erit, si non unam numeret continuam , sed duo dimidia. Quare dicendum est ad interrogantem , si contingit infinita transire , aut in tempore , aut
in longitudine , quod est quidem sic, est autem
non sic. actu enim si sint, non contingit, potentia autem contingit. qui enim continue mouetur secundum accidens , infinita transiuit, simpliciter autem non accidit enim lineae infinita
dimidia esse. substantia autem ipsa altera est , dcesse. Manifestum auti ix-- in o. quod, nisi ali- Tex suis seri .cioporis signum quod prius, & po-lterius diuidit in semper posterioris ad ipsam rem erit simul idem ens, & non ens, di, quando factum erit , non erit. signum igitur utrisque commune est, re priori, & posteriori, dc idem,&Vnum numero, ratione autem non idem. huius
enim finis est, alterius autem principium : ad ipsam autem rem semper posterioris passionis i est. Sit enim tempus , in quo A C B, res in quo D. haec in A quidem tempore alba,in B vero noalba:in C ergo alba,& no alba. in quolibet enim ipsius A verum est dicere albam ,si toto hoc rem pore erat alba, & in B non albam: C autem in viri sque. non ergo dandum est in toto, sed praeter ultimum nunc, in quo C : hoc autem iam posterius. &, si fiebat non album , dc si corrumpebatur album in toto A, lactum est, aut corruptum in C. quare album, aut non album frimum in illo verum est dicere , aut, cum est factum , non esit, &, cum corruptum est, erit: aut
239쪽
non ens esse necesse est. Si vero quod fuerit prius non ens, necesse est fieri ens,dc, cum fit, non est. non est possibile in impartibilia tempora diuidi tempus. si enim in A tempore fiebat D album , factium est autem simul & in altero impartibili tempore, sed contiguo, in B, si in Α fiebat & non erat, in B vero est, generationem oportet esse quandam mediam . quare dc tempus erat, in quo fiebat. Non enim eadem' ratio erit & iis, qui non impartibilia dicu sed ipsius temporis,in quo fiebat, factum est , Sc est
in ultimo signo, cui nullum est contiguum , aut consequenter : impartibilia aute tempora consequenter sunt. Μααὶ Qtin autem quod, si in A toto tem pore fiebat, quod non en---
pus, in quo factum est,& fiebat, quam id, in quo Tex.7o. toto solum fiebat. Quibus igitur aliquis
tanquam propriis credet rationibus, hae,& huiusmodi quaedam sunt. Logice autem con*decantibus & ex his videbitur alicui idem hoc 3 accidere. Omne enim , quod continue mouetur, si a nullo prohibeatur, in quod quidem venit secundum lationem , in hoc & prius fereba- tur. ut, si ad B venit,ferebatur ad B : dc non, cum prope erat, sed mox ut coepit moueri. cur enim magi; nunc, quam prius tum i liter autem dc in aliis. Quod autem ab A ad C fertur, rursus veniet ad A, continue motum. Cum ergo ab A ad C ferebatur, tunc &ad A sertur,eo, qui a C est, motu . quare simul contrariis. contrari j enim sunt, qui secundum rectam fiunt. simul autem& ex hoc mutatur, in quo non est. si igitur hoc impossibile est , necesse est stetur in C .. non est ergo unus motus. qui enim statu intercipitur, Tex. i. non est unus. Amplius autem dc ex his ma-
240쪽
nifestum est uniuersaliter magis de omni motu. Si enim omne. quod mouetur, moueatur aliquo dictorum motuum ,& quiescat aliqua oppositarum quietum z non enim erat alius praeter istos: quod autem non semper mouetur secundum hunc motum, dico autem qui cunque sunt diuersi specie , & non si qua pars est totius, necesse est prius quiescere secundum oppositam quietem. quies enim priuatio motus est. Si igitur contrarii quidem motus sunt , qui secundum rectam nunt , simul autem non continis git moueri contrariis motibus, quod ab A ad C fertur , non utique feretur simul & ab ipso C ad A. Quoniam autem non simul fertur, mouebitur autem secundum hunc motum , ne--n prius quiescat apud C. haec enim est opis posita quies, ei, -- C, motui. Manifestum
igitur est ex iis , quae dicta sunt, quod non est
Amplius autem & haec ratio magis propria Tex. 1. est iis, quae dicta sunt. simul enim corruptum est non album, di factum est album . si igitur continua alterati o est ad album,& ex albo,& non manet aliquo tempore, simul corruptum est non album, & tactum est non album. trium enim erit idem tempus. Amplius non si continuum est tempus, di motus, sed consequenter. quomodo enim erit ultimum idem contrariorum,ut dealbationis, & denigrationis sput 2-artum. Suod motus senu cireularis
Vi autem super circularem fit, erit unus, & τςMI continuus. niuit enim impossibile con