Aristotelis Stagiritae Physicorum libri 8. Quibus adiecimus omnia illius opera, quae ad naturalem philosophiam spectare videbantur ..

발행: 1566년

분량: 828페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

221쪽

.Physicorum

p eiquod igitur est omne , quod mouetur , esse divisibile

mouetur , in semper diuisibilia. hoc enim ostensum est stimsibi- prius in iis , quae uniuersaliter de natura, quod is, idem ικ- omne,quod per se mouetur, continuum est. I stro rex. o. possibile igitur est ipsum mouens seipsum pe-O 6. Phasi. nitus mouere ipsum seipsum seretur enim totum, di seret secundum eandem lationem I, num s. .sa. existens, & individuum specie, di alterabitur,& alterabit: quare docebit utique , & docebitur simul, di sanabit, & sanabitur secundum eandem sanitatem. Amplius autem determinatum est quod mouetur id, quod mobile est. hoc autem est potentia , cum mouetur, non actu. quod autem potentia est , ad actum pergit. est autem motus actus mobilis imperfectus: mouens autem iam actu est .vt calefacit calidum, & omnino id, quod habet formam, generat. quare simul idem.& secundum idem calidum erit, & no calidum. similiter autem & aliorum unumquodque eorum . quae necesse est mouens habere univocum . eius ergo , quod se ipsum mouet, hoc quidem Tex. gr. mouet, illud autem mouetur. Quod autem non est ipsum seipsum mouens sic , ut utrunque ab utroque moueatur , ex his manifestum est. neque enim erit primu mouens ullum , si uriun-

an et ni in que, vitulique mouebit. quod enim P ius magis causa est mouendi , quam sequens , & moue -ε - mρὶ bit magis. Dupliciter enim mouere est, aliud ' 'iii. q*μ quidem id ipsum , quod ab alio mouetur, aliud I q0 i. υς Litem seipso. proximius autem est quod lon- β' μυxt- pius est ab eo , quod movetur a principio, ρεμ Id. quam quod in medio est. Amplius non necesse est mouens moueti, nisi a seipso. secundum accidens ergo contra mouet alterum . at

sumpsi cortingere non mouere. erit ergo aliud

videm

222쪽

Liber Octauu . a Is

quidem, quod mouetur , aliud autem mouens immobile. Amplius non necesse est mouens co- . si cmdtia moueri , sed aut immobile aliquid mouere monet, maia necelle est , aut ipsum a seipso moueri: si ne- ώ ri .lia... cesse quidem est Iemper motum eise. Amplius ira Meesse.

secundum quem mouet motum , etiam Utique mouebitur. quare calefaciens calefit.

At vero neque ipsius primo se ipsum m Tex. i.

uentis aut una pars, aut plures movebunt ipsa se ipsam unaquaeque. totουm enim si mouetucipium a sei pzo, aut ab aliquo eorum, quae stine ipsius, mouebitur,. aut totum a toto. Si igitur, quia mouetur aliqua pars ipsa a seipsa, haec utique erit illud pximum ipsum seipsum mouens.

separata enim haeciquidem ianouebit ipsa seipsam, totum autem non amphy .Si vero totum toto mouetur, secundum accidens hae moue

bunt i piae seipsas. Quare, si non necessario, ac cipiantur non moueri a seipsis. Ipsius igitur totius aliud mouebit cum immobile sit, aliud autem mouebitur. solum enim sic possibile est aliquid per seipsum motivum esse. Amplius si tota ipsa se ipsam mouet, hoc quidem mouebit ipsius, illud autem mouebitur. Quae igitul A B, di a seipsa mouebitur,& ab A. Quoniam ari-Tex. hiem mouet aliud qui dem,quod mouetur ab alio, aIiud autem immobile existens, & mouetur hoc quidem mouens,illud aute nihil mouens, ipsum seipsum mouens , nece ne est ex immobili esse,

mouente tamen ,5c adhuc ex eo , quod mouetur,no mouet aute ex necessitate, sed qualitetcunque

evenat. Sit enim A mouens quide, & immobile, B vero id, luod dc mouetur ab A,dc mouet id, in quo C,hoc aute motum quide ab ipso B, mouem

223쪽

do in C, sit per unum solum. totum ergo Au Cipsum seipsum mouet. sed, si aufero ipsum C, ipsum quidem A B mouebit ipsum seipsum: ipsum enim A est mouens, B vero, id quod mouetur. ipsum autem C non mouebit ipsum seipsum, neque penitus mouebitur. At vero neque

B C mouebit ipsa seipsam sine ipso A. nam B

mouet ex eo, quia mouetur ab alio, non quia a

seipso parte aliqua. ipsum igitur Α Β solum seipsum mouet. Necesse est igitur ipsum seipsummouens habere mouens, immobile tamen,& id, quod mouetur, nihil autem mouet ex necessitate, tangentia autem aut utraque seinuicem , aut alterum alterum. Si igitur continuum est id , quod movet: quod enim mouetur continuum

esse necessarium est: in manifestum est quod totum ipsum seipsum mouet, non eo, quod ipsius aliquid huiusmodi sit, ut ipsum seipsum moueat, sed totu movet ipsum seipsum, & mouens, di motum,eo, quod ipuus ali quid est ipsum m

uens, & id, quod mouetur. non enim totum m uet. neque totum mouetur, sed mouet quidem

ipsum A, mouetur autem ipsum B solum. ipsum autem C ab ipso B non amplius impossibile Tex. . enim est. Dubitationem autem habet, si auferat aliquis aut ab ipso A, si continuum est, id, quod mouet quidem , sed immobile est, aut ab ipso B, quod mouetur , an reliquum utique ipsius A mouebit, aut reliquum ipsius B mouebitur. si enim hoc, non utique erit, quae primo mouetur a seipsa , quae AB. remota enim ab AB adhuc mouebit seipsam reliqua AB. An potentia quidem utrunque nihil prohibet, aut alterum, id scilicet,quod mquetur, diuisibile esse. actu autem indivisibile. si autem diuidatur, non ulte

224쪽

Liber Octauus. ai

v Iterius esse eandem. habens potentiam.quare nihil prohibet in iis,quae diuidi possitnt, potentia primo inesse. Manifestum est igitur ex his quod est primum mouens immobile .siue enim confestim id , quod mouetur, ab aliquo autem mouetur,stet ad immobile primum , siue ad id, quod mouetur quidem. ipsum autem seipiam. mouens est.& sistens, utroque modo accidit utique id, quod primum mouet, in omnibus esse motis immobile. caput Suintum. Trimum mouens esse perpetuum,ct unum, ipsimque nec per Anec per H

QVoniam autem oportet motum semper esse, x. s. & non intermitti, necessarium est esse aliquid perpetuum, quod primum mo- .uet, siue unum sit, siue plura, & primum mouens immobile esse. ' Unumquodque igitur im- Τex. Q mobilium quidem,mouentium aute,perpetuum la. t. Me esse nihil ad praesentem sermonem .Quod autem unumquod necessarium est esse aliquid,quod semper immo quia bile quidem ipsiim sit omni extranea mutatio. ne, & simpliciter, & secundum accidens, motiuum autem alterius, manifestum est con*derantibus sic. sit autem, si quis velit, in quibusdam contingens , ut sit aliquando , & non sit sine generatione, & corruptione. sottassis enim

necessarium est , si quid impartibile aliquandoquidem est, aliquando autem non est , sine mutatione aliquando quidem esse , aliquando au- . tem non esse omne tale. Et principiorum im- . mobilium quidem , motivorum autem quaedam aliquando quidem esse . aliquando autem

225쪽

ait Physicorum

non esse, contingat & hoc. sed nequaquam omnia quidem possibile est. manifestum enim est. quod causaquςdam iis,quae ipsa se ipsa mouent. inest, ut aliquando quidem sint, aliquando autem non sint. quod enim ipsiim seipsum mouens est, omne necesse est magnitudinem habere , si nihil mouetur impartibile. id autem, quod mouet, nulla necessitate est ex dictis. Vt igitur alia

quidem generentur, alia vero corrumpantur, Schoe sit continue, nulla causa est immobilium quidem , non semper autem existentium. neque rursus eorum,quae semper quidem haec mouent, horum autem alia. ipsius enim , quod semperest, & continui neque unumquodque ipsorum causa est, neque omnia. nam sic se habere perpetuum, & ex necessitate est. Omnia autem infinita, & non simul Omnia sunt.

3.Α7. Manifestum est igitur quod quamuis decies millies aliqua principia immobilium quidem,' mouentium autem,& multa eorum , quae ipsae' se ipsa mouent, corrumpantur, alia vero insuis per generentur ,& hoc quidem immobile existens hoc mouet, alterum autem hoc, at nihilominus aliquid esse, quod continet. & hoc praeter unumquodque esse id, quod est causa, ut alia quidem sint, alia Vero non .& continuae muta tionis. ω hoc quidem his, haec autem aliis cau-τex. 8. sa motus sint. si igitur perpetuus motus est. Aistam ac- perpetuum erit dc mouens primum, si unum esticulentib- sin vero plura,Plura perpetua. Vnum autem ma-

semper sim gis quam multa, di finita quam infinita opor-

Uuae tet existimare. eisdem enim accidentibus semincipera Orodi per finita magis accipere oportet. in iis enim m. quae natura sunt, oportet finitum,& id,quod melius est, si contingat , esse magis. lassiciens au-

226쪽

rem est, etiam si unum, quod, cum ptimum immobilium perpetuum sit , erit aliis principium motus. Manifestum autem est ex hoc, quod Tex. λnecesse est esse aliquid unum,dc perpetoum primum mouens. Ostensum est enim quod necesse est semper motum esse. si vero semper, necesse est 3c continuum esse. etenim quod semper est, continuum est : quod autem consequenter est. non est continuum. At vero, si continuus est. Vnus est. unus autem , si & ab uno mouente , dcvnius sit, quod mouetur. si enim quiddam aliud,

dc aliud mouebit, non continuus totus motus,

sed consequenter erit. Ex his igitur crediderit aliquis esse quid primum immobile.

Et rursus cum respexerit ad principia mo- Tex. IO. Mentium. Esse igitur quaedam entium , quae aliquando quidem mouentur , aliquando Vero quiescunt, manifestum est. Et per hoc factum fuit manifestum quod neque omnia mouentur, neque omnia quiescunt, neque alia quidem semper quiescunt, alia vero semper mouentur. quae nanque ad ambo prona tant, di potentia habent ut aliquando quidem moueantur, aliquando vero quiescant, demonstrant de ipsis. Quoniam autem huiuscemodi omnibus lunt manifesta : volumus autem demonstrare dc duorum utranque naturam, qubdiunt alia, quidem semper immobilia, alia autem, quae semper mouentur:procedentes autem ad hoc , dc ponentes omne . quod mouetur ab aliquo moueri , 8c hoc esse aut immobile , aut quod mouetur, dc quod mouetur aut a seipso, aut ab alio semper , processimus ut accipiamus quod eorum , quae momuentur,est principium. eorum quidem,quae mO- uentur,id, quod ipsum seipsum moueta.Omnium

autem,

227쪽

Physicorum

autem id, quod immobile est. videmus autem di mani seste esse eiuscemodi, quae mouent ipsa seipsa,vi animatoru ,&animalium genus. Hαc igitur & opinionem praebebant, ne forte contingat motum fieri,cum non esset omnino: pro- pterea quod nos in his videmus hoc contigere. immobilia enim cum sint aliquando, mouen- tur rursus , ut videtur. Hoc autem oportet accipere quod secundum unum motum ipsa

mouent, & quod secundum hunc non proprie. non enim ex ipsis est causa, sed insunt alij motus naturales animalibus , secundum quos non mouentur per seipsa: Vt augmentatio , diminuistio , respiratio , quibus moueturianimalium unumquodque , cum quiescit ,& non mouetur secundum eum motum,qui est a seipso. Huius autem causa est continens, & multa ingrediemtium .ut quorundam alimentum .nam,dum concoquitur , dormiunt, dum autem disgregatur, excitantur,& mouent se ipsa,cum primum principium ab externo sit.quapropter non semper mouentur continua a seipsis. aliud enim est mouens ipsum,quod mouetur,& mutatur ad unum quodque mouentium seipsa. In omnibus autem - . his mouetur primum mouens, di causa ut ipsum. - seipsum moueat a seipso, secundum accidens p 'tamen. mutat enim locum corpus:quare &quod i 'corpore existit:&quod in vecte mouens se-φφ ipsum. Ex quibus credere licet quod, si quid

βιν in ορ' immobilium quidem , mouentium autem.' τὰ mouentur secundum accidens,

'ς impossibi Ie est continuo motu movere. Quare, si necesse est quidem continue esse motum , esse quid oportet primum mouens immobile, Mnon secundum accidens, si futurum est ut diximus

228쪽

Liber Octauus. ira

mus in iis, quae sunt, ut sit incessabilis quidam,

di immortalis motus ,& manere ens ipsum in seipso,& in eodem. principio enim manente ne- Prmeliis celse dc omne manere, continuum existens ad manete, ne

principium. Non est autem idem moueri secun- eesse 9 Omdum accidens a seipso , & ab altero moueri ne manere, enim ab alio,& eoru , quae sunt in coelo, quibus- ιontinuumdam principiis inest, qux secundum plures fe- exissens ad runtur lationes et alterum autem corruptibilibus principiu.

solum. At vero , si aliquid est semper hu- Tex.ss. iusmodi, mouens quidem, immobile autem, &ipsum perpetuum, ne cesse est & ipsum primum, quod ab hoc mouetur, perpetuum esse. Est autem hoc manifestum quidem & ex eo, quod non aliter esset generatio , & corruptio, & mutatio an aliis nisi aliquid moueat id, quod mouetur.

immobile enim eode, & uno motu semper mouebit eodem modo, tanquam nihil ipsum mutetur ad id, quod mouetur. quod autem mouetur ab eo quidem, quod mouetur, ab immobili

autem mouetur iam , propterea quod aliter , ac aliter se habet ad res ipsas, non eiusdem motus erit causa: sed propterea, quod in contrariis est locis, aut sormis, contrarie praestabit ut moueatur unumquodque aliorum , & aliquando quidem quiescat, aliquando autem moueatur. Manifestum igitur factum est ex dictis & quod in

principio dubitamus, curnam non omnia aut mouentur, aut quiescunt, aut alia quidem mo-

uentur semper,alia vero quiescunt, sed quaedam aliquando quidem, aliquando autem non. Huius enim causa manifesta nunc est, quod alia quidem ab immobili sempiterno mouentur, quapropter semper mutantur : alia vero ab eo, quod mouetur, & mutatur: quare di ipsa necensarium .

229쪽

am Physicorum

satium est mutari. Immobile autem , ut dictum est, tanquam simpliciter, di eodem modo. N ia

eodem permanens, secundum Vnum, d -a cem mouebit motum. Summa renia. on detur motu. continum quo moruum sit primu caput FrimMm. Larisnem esse caterisbus priorem.

The ea line--R T vero di alio facto principio,

niagis erit de his mani fistu .con-syderandum enim est,utrum aliquem motum contingat este continuum, an non.&, si contingit,

J quis est hic , dc quis primus est

motuum. Manilastu enim est quod, si necessariuquidem est semper motum esse,primus aute hic, di continuus est, quod primum mouens na Ouet secundum hunc motum , quem necessarium est Tex. s. unum,&eunde esse continuum,& primum. Motuου tria Tribus autem existentibus motibus , alio plex. quidem secundum magnitudinem , & alio secu- Latias pra dum passionem, de alio secundum locum , quem mη motusi. vocamus lationem, hunc necessarium est esse vide contri primum. Impossibile enim est augmentationem Zim . esse , alteratione non praeexistente. quod enim in dura- augmentatur, est quidem ut simili augeatur, est metatur,est autem ut dissimul. contrarium enim alimen- qm e Pisi- tum dicitur esse contrario. adiungitur autem mili augea- omne tactum simile simili. necesse igitur est al-tμr, terationem esse eam , quae in contrarium est, tum H d si mutationem. At vero,si alteratur, oportebit esse

V, alterans , di avus ex potentia calido actu calidum

230쪽

Liber Octauus. 223

ssum. Manifestum est igitur quod movens non simi liter se habet, sed aliquando quidem propinquius est, aliquando autem longius ab eo, quod alteratur, est. Iaaec autem sine i latione noneotingit esse. Si ergo necesse est semper motum

esse, necesse est dc lationem esse semper primam motuum. dc, si lationis alia quidem prior, alia V de e trivero posterior est, primam. Amplius autem om- ramo. nium passionum principium est densitas, dc raritas. etenim graue & leue , dc molle dc durum.& calidum & frigidum, densitates videntur esse, de raritates quaedam. densitas autem , dc raritas congregatio,& disgregatio , secundum quas generatio m corruptio substantiarum dicitur. quae autem congregantur, dc diigregantur , nece sieest dc secundum locum mutari. At vero Zc eius. quod augmentatur, dc diminuitur, mutatur secundum locum magnitudo.

Amplius & hinc con syderantibus erit m a. Tex.Iς. nisestum quod latio prima est. primum enim, ut Zc in aliis . sic dc in motu dicetur utique multi sariam. Dicitur autem prius , dc quo non exi- 'Prim emenente non erunt alia, illud vero sine reliquis. mi dua- Et quod tempore. Et quod secundum substan- viri in

viam. Quare, quoniam motum quidem necessa-mtrium esst esse continue, erit autem continue, aut 1. qui continuus est, aut qui consequenter , ma- Mc M. .gis autem qui continuus est, dc melius est con- ι ,. tintium, quam consequenter esse : quod autem Digniuι

melius est, semper arbitramur in natura esse . si semperacta possibile esti possibile autem est continuum esse, timin in nAE demonstrabitur autem posterius , nune autem tura, si sit hoc supponatur . dc hunc nullum posse esse nisi disii ας. Iationem : necesse est itaque lationem esie prica am. nulla enim necessitas est aut augmentari,

SEARCH

MENU NAVIGATION