장음표시 사용
241쪽
tingit. Quod enim ex A mouetur , simul mouebitur ad A, secundum idem propositum. ad quod enim Veniet, di mouetur ad hoc : sed non simul
mouebitur cotrariis,neque oppositis. Non enim.
. Omnis, qui est ad hoc, ei, qui est ex hoc. contrarius est, aut oppositus. Sed contrarius quidem est,qui super recta fit. huic enim est contractus secundum locum , ut qui secundum diametrum fit: distat enim plurimum: Oppositus autem est, qui est secundum eandem longitudinem. quare :nihil prohibet continue moueri, & nullo tem Circularis pore deficere. Circularis enim motus est, qui
motu, quis: i ab eodem in idem et Rectus autem, qui ableo-Rects quis. dem in aliud. Et qui in circulo quidem fit, nun--s a. l. a m quam in eisdem est: qui vero secundum rectam i otii μα- saepe in eisdem. Eo igitur, qui semper in alio
cum . alio fit, contingit moueri con-- FO 'exQ, lit' in se in eisdem Rpe,non contingit,necesse enim elici simul moueri oppositis. Quare neque in semicirculo,neque in alia circunferentia ulla contingit moueri continue. saepe enim necesse est lecunda eadem moueri, & contrariis mutari mutationibus . non enim copulatur principio finis:qui autem circuli est, copulatur,ta solus est perfectus.
Γλη. Manifestum autem est & ex hac diuisione
quod no alios contingit motus esse continuos .in omnibus enim accidit secundum eadem moueriispe ut in alteratione per media, & in eo, qui est quantitatis, per medias magnitudines, & in generatione,& corruptione similiter.nihil enim dissert ea pauca, vel multa facere , in quibus est
mutatio, aut medium addere quippiam, Vel au- se Ire utroque enim modo accidit per eadem moueri sae pe. Manifestum est igitur ex his , quod neque qui de natura disserunt, bene dicunt, qui
242쪽
omnia sensibilia moveri semper dicunt. moueri enim necesie est aliqcio illorum motuum ,& maxime secundum illos est alterari. fluere enim dicunt semper, atque diminui. amplius autem dc
generationem , & corruptionem , alterationem esIe dicunt. Ratio autem nunc dixit uniuersaliter. de omni motu , quod nullo motu contingit moueri continue, praeterquam circulari. quare neque secundum alterationem, neque secundum augmentationem .Qiiod igitur neque infinita sit mutatio ulla,neque continua,praeter circularem
lationem, tot a nobis dicta sint.
Caput Suintum. βuod circulatio primus sit
QVod autem lationum circulatio prima sit Tex.7s
manifestum est. Omnis enim latio,sicut& prius diximus, aut circularis est, aut su per recta, aut mista. Hac aute necesse est priores esse illas:ex illis enim constat. Recta autem circularis:simplex enim,& persecta est magis .in infinitum igitur non est secundum rectam serri. ruod enim sic est, infinitum non est. sed neque, esset, moueretur utique aliquid. non enim id, P, fit,quod impossibile est:transire autem infinitam tum,ct impossibile est. Ea autem latio, quae super finita tio et Ore- recta fit, si te flectatur quidem, composita est,& p re pςr duo motus : si vero non reflectatur , imperfecta ctu 3mperinest & corruptibilis. Prius autem & natura, de secto, θιον atione , & tempore , quod persectum quidem rupti ibin-
est. imperfecto est, corruptibili autem incorru- correptibι-ptibile. Amplius, motus prior est, quem contin- u. sit perpetuum esse, eo, quem non contingit. Cir- Circularem cula rein igitur contingit perpetuum esse, alio- motu con rum
243쪽
εἰ repetua rum autem neque' corruptionem , neque alium .sse,arusve Vllum, statum enim oportet fieri. si autem sta-Nmn. tus est, corruptus est. Rationabiliter autemeta.Gatia- accidit circularem unum esse, & continuum, Mium. non eum, qui super recta sit. Eius enim, qui super
Tex. s. recta fit, determinatum est & principium,& medium , & finis , & omnia habet in seipso quare est unde id incipiat, quod mouetur, & ubi desi-
aiat. apud enim terminos quiescit omne, aut 'a .l. aut unde aut ubi. Ipsius autem circularis, inde ter- γε minata sunt. cur enim magis quodvis eorum, quae sunt in linea, terminus erit similiter enim
unumquodque & principium, & medium, & finis est, ut semper quaedam sint in principio, de
fine , & nunquam. Quare mouetur, di quiescit quodammodo sphaera et eundem enim occupat locum . Causa autem cst, quonia omnia haec acciderunt ipfi centro: principium enim,& medita magnitudinis,& finis est. Quare fit ut , propterea quU hoc extra circunserentiam est, non sit ubi id, quod fertur , quiescat, quasi transierit. semper enim sertur circa medium, sed non ad extremum. propterea autem , quod hoc manet, cuiatis & semper quiescit quodammodo totum, & mo-
mensura est uetuet continue. Accidit autem e conuerso. et noruum. enim, quoniam mensura motuum circumlatio
Omnia me est, primum necesse est ipsam esse : omnia enim furaturΠi- mensurantur primo. dc, quia primus est, men--. sura est aborum. Amplius autem & regularem contingit circularem esse solum . qui enim super recta fiunt, irregulariter a principio seruntur, dc ad finem. omnia enim quanto plus distant ab eo , quod quiescit, seruntur velocius. circularis autem solius neque principium , neque finis in ipso natura est,sed extra.
244쪽
Qubd autem ea, quae est secundum locum Tex. HIatio, primus motuum sit, testantur omnes, quieunque de motu secerunt mentionem. principia enim ipsius tribuunt mouentibus secundum huiusmodi motum. Di regatio enim, & congregatio motus secundum locum sunt.' sic autem mouent amicitia, dc lis : ipsarum enim haec dita gregat, illa autem congregat. Atque mentem primum mouentem dicit Anaxagoras disgregare. Similiter autem & quicunque talem qui 'dem nullam causam dicunt, sed propter vacuum moueri dicunt. etenim hi eo, qui secundum locum est, motu naturam moueri dicunt. motus
enim, qui propter vacuum fit, latio est, & ut in loco t aliorum autem nullum inesse primis, sedi is quae sunt ex his, putant. augmentari enim, &diminui,& alterari , cum congregantur, & dita gregantur, impartibilia corpora dicunt. Eodem autem modo & quicunque per densitatem , aut
raritatem conficiunt generationem . aut corru- ὶptionem: congregatione enim, & disgregatione haec disponunt. Amplius autem & praeter hos. qui animam causam motus faciunt. ipsum enim seipsum mouens principium esse dicunt e
rum , quae mouentur. mouet autem animal seipsum,& omne animatum eo, qui secundum locum est, motu . Et proprie quoque moueri dicimus solum quod mouetur eo , qui secundum locum est, motu . si autem quiescat quidem in eodem, augmentetur autem , aut di minuatur, aut alteretur, quodammodo moueri, simpliciter autem moueri, non dicimus. Quod igitur semper ω motus erat,& erit omni tempore , fc quodnam sit principium perpetui motus, adhaec autem quis motus Primus, & quem motum per- Petuum
245쪽
8.petuum contingit solum esse , & quod ptimum mouens immobile sit dictum est.
mma Suarta. Frimum motorem iudiuisibialem esse, ct imparribilem. nudamque prorsuo . habere magnitudinem.
Vod aute hoc necesse est impartibile esse, & nullam habere magnitudinem, nunc dicamus, primum de priotibus ipso determi
-al dem est,quod impossibile est ulla
finitum mouere infinito tepore. tria enim sunt, quod mouetur,& mouens,& tertium, in quo sci- Iicet, tempus. haec autem , aut omnia infinita sunt, aut omnia finita, aut aliqua, Vt duo, aut v num. Sit igitur A mouens,quod autem mouetuet
B,tempus infinitu, in quo C. Ipsum ipitur D moueat aliquam partem ipsius B, quae ut in quo E. Non igitul in aequali ipsi C. in maiore enim maius. quare non est infinitum tem pus illud, quo est ipsius F. sic itaque ipsi D addendo consumam ipsum A,& ipsi E ipsum B:tempus aute non consumam ,semper remoues aequale infinitum enim est:quare totum A totum B mouebit in tempore finito ipsius C.Non ergo possibile est a finito moueri aliquid secundum infinitum motum. Quod igitur non contingit finitum infinito tempore Tex.7'. mouere manifestum est. Quod autem omnino non contingit in magnitudine finita infinitam esse potentiam, ex his manifestum est. Sit enim maior potentia semper , quae aequale in minori tempore facit, ut quae calefacit, aut dulcesacit, aut proiicit, omnino mouet. Necesse est
246쪽
est ergo Zc a finitio quidem , infinitam aute habente potentiam , pati aliquid patiens, ta plus
quam ab alio. maior ectim est inlinita potentia. At vero tempus quidem non concingic ςlle vllum. Si enim sit in quo A,tempus, in quo infinita vis cale iecit, aut pc Patit, A B , autem, in quo . finita quaedam, ad nanc,maiorem se in per acci PILndo fini iram, peruenia aliquando ad id,quod est in A tepore mouisse. ad finitu enim semper
addens excedam omne determinatum :& auterens semper deficere tactam similiter: inaequali ergo tempore movebunt finita , ac infinita. hoc autem cst impossibile. nullum itaque finitum contingit infinitam potentiam habere. Neque igitur nec in infinito finitam. atta- Tex .so. men contingit in minori magnitudine maiore potentiam eli .sed adhuc magis in maiori maiorem. Sit igitor id ,in quo A b , infinitum. pars igitur B C habet potentiam aliquam , quae in aliquo tempore mouit D In tempore, scilicet in quo E F Si igitur ipsius B C duplum accipiam, in dimidio mouebit tempore ipsius E I:sit enim
haec proportio: quare tu F H mouebit. ergo sic accipiendo, semper ipsum AB nuquam transibo: tepore aute dato, semper mi nus accipiam: infinita ergo potentia erit: omnem enim finita
potentiam excedit. Omnis autem finitae poten- - . - ἀ
tiae Decesse est finitum esse & tempus. si enim in quodam tanta, metor in minori quidem, sed φ pq 'flde terminato mouebit tempore, secundum con . . uersionem proportionis. Infinita autem om nis potentia est , ut & multitudo, & magnitudo, ' .aux excedit omnem finitam. Est autem S c demonstrare hoc. accipiemus enim quandi Tς Potentiam, eandem genere ei, quae est in infini-
247쪽
in magnitudine, in magnitudine finita existentem, quae mensurabit eam, quae in infinita est finitam potentiam. Quod igitur non infinitam contingit esse potentiam ita finita magnitudiisne,neque finitam in infinita ex his palam est. Tex. 82. De iis autem , quae sexuntur, bene se habet dubitare quandam dubitationem primum. si
enim omne,quod movetur, mouetur ab aliquo, quaecunque non ipsa se ipsa mouent, quomodo mouent aliqua continue , non tangete eo, quod
mouit, ut proiecta. Si aute simul mouet & aliud quid is, qui mouit, Vt aerem, qui, cum mouetur, mouet, similiter impossibile est primo non tangente, neque mouente moueri, sed simul omniadi moueri. & quiescere , cum id, quod primum mouet, cessauerit.& si facit, quemadmodum lapis, veluti si mouet id, quod mouit. Necesse autem est hoc quidem dicere, quod primum m ues facit, ut possit mouere aut aεr hic, aut aqua, aut aliud quid huiusmodi , quod aptum natura est mouere,& moueri, sed non simul cessat mouere, & moueri. sed moueri quidem simul, cum
mouens cessauerit moueri. mouens aute adhuc
est qua proptermovetur quid alij contiguum. Scin hoc eadem. ratio est. Cessat autem , cum in ipso contiguo minor fuerit virtus, quam ut moueat. tandem autem cessat, cum non amplius fecerit prius mouens, sed motum patiens solum. haec autem necesse est simul cessare , hoc quidemouere ,hoc autem moueri, & totam motionem.
Hie igitur in iis,quae possiant aliquando quidem
moueri, aliquando autem quiescere , fit motus. de non continuus, sed videtur. aut enim existen- tium consequenter est, aut se tangentium e non enim unum mouens est, sed contigua adi nul-
248쪽
eem sunt. Quapropter & in aere ,&in aqua fit huiusmodi motus,quem dicunt quidam circum- ά rim L obsistentiam esse. Impossibile autem est aliter dubitata soluere, nisi dicto modo. Circumobsistentia autem simul omnia moueri facit, &mouere equare &cessant: nunc autem videtur unualiquid continue moueri: ab aliquo igitur: non enim ab eodem. Quoniam autem in iis, quae Tex.89
sunt, necesse est semper motum esse continuum: hic autem unus est: necesse autem est unum lcmagnitudinis alicuius esse: non enim mouetur
quod magnitudine caret: in & unius, & ab uno. non enim esset continuus, sed contiguus alte calteri, dc diuisus: mouens igitur, si unum est, aut
subiens motum mouet, aut immobile existens.
Si igitur motum subiens, consequi oportebit, SI mutati ipsum , simul autem moueri ab aliquo: quare stabit, & perueniet ad id , quod est moueri ab immobili. hoc enim non necesse eli simul mutati, sed semper poterit aliquid mouere. nam sine labore est sic mouere. Et regularis hic motus, aut solus,aut maxime . non enim habet mutationem ullam id, quod mouet. Oportet autem
id, quod mouetur ab illo, non habere mutationem, ut similis sit motus. Necesse est autem Tex 8 . aut in medio, aut in circulo esse ,haec enim prin Prim3 momcipia sunt: sed celerrime mouentur quae proqi m se dii innia sunt mouenti: huiusmodi autem est ipsius Grέμ-- totius ' motus : illic ergo ipsum mouens. cir Habet autem dubitationem , si contingat ομο motu . aliquid, quod mouetur , mouere continue , ed Te non, ut id, quod pellit, iterum & iterum, & eo quod consequenter sit,c5tinue. Aut enim ipsum
oportet pellere, aut trahere , vel utrunque, aut
alterum aliquid excipiens aliud ab alio, sicut Arist. Physic.
249쪽
dudum dictum est in iis , quae proiiciuntur,fi, eum diuisibilis sit aer,aut aqua,mouet, sed ut qui semper mouetur. Vtroque autem modo non possibile est unum esse, sed contiguum. Solus itaque is continuus est , quo ipsum immobile mouet. semper enim similiter se habens, & ad id, quod mouetur similiter se habebit,& continue. Tex.8ς. Determinatis autem his manifestum est quod impossibile est primum mouens , & immobile habere aliquam magnitudinem. Si enim magnitudinem habet , necesse est aut finitam ipsam esse , aut infinitam. Quod igitur infinitam non contingat magnitudinem esse . ostensum est prius in Physicis. Quod autem finitam impossibile est habere infinitam Potentiam , ec quod impossibile est a finita moueri aliquid infinito tempore , demonstratum est nunc et Ptimum autem mouens perpetuo mouet motu , & infinito temporeumanifestum itaque est quod 'indiuisibile est,& imis 3 partibile,dc nulla
Ligrarum Octo de radi eo auditu. Finis.
250쪽
In primo tractatu iasius libri continentur decem sim mae mania. Pxima est de subirantia ictius artis. Seetida de definitione corporunatural , eo quod ipsum solum inter omniaatia corpora est complerum.. Tertia in demon Irarime, quod munam est perstolis. Auarta in demon matione eius , quod est corpus esse plex rotundum,disiimissi natura cuiuslbet ι oris porum simplicium motorum motu redio. Auinta in demon inatione, quod hoc corpuου non es graue neque leve. Sexta in demon Iratione, quod non accipit generationem neque corruptionem, neque aliquam specierumotuum , misi localem taurum. O quod numerus se licium est quinque. prima, quod totum est finita quantitatis. Omua,quod mundus est unus numero tantum. Nona, quod non est extra mundum neque vacuum neque plenum. Decima in demon Iratione, quod mundi, neque generabilis esit, neque cὸrruptibilis, teque habet porcn-riam eorrvtionis : ct quod impossibile est aliquod generabile esἰ imorruptibile, neque aliquod nong nerabile esse corruptibile.