장음표시 사용
661쪽
minum , secundum sensorium hoc ingeniosos Iu is,
esse. α non ingeniosos, secundum autem aliud dura ιa j nullum . duri enim carne, inepti mente : molles V siunt the autem carne , bene apti. Est autem Vt sapor, ira metire hic quidem dulcis, ille vero amarus , sic & odo- ρκι υ m, res sunt. Sed alia quidem habent proportionali- les carne .hate et odorem , & saporem. dico autem dulcem ne apti. odorem. dc dulcem saporem : alia Vero contra. TcX.dis. similiter autem, di acer,& austerus,& acutus,&pinguis est odor. Sed, sicut diximus, propterea quod non multum manifesti sunt odores sicut sapores, ab his sumpta sunt nomina secundum
similitudinem rerum . dulcis enim a croco, Scmelle : acet aalcm a thymo,& huiusmodi. eodeautem modo & in aliis. Adhuc autem liciit Te .ss. auditus,& unusquisque sensuum, hic quidem audibilis et inaudibilis,ille vero visibilis di inuitibilis, &oli actus odorabilis & in odorabilis. . . Inodorabile autem, aliud quidem, secundum id quod omnino impossibile est habere odorem: aliud vero, paruum habens,lc prauum . simili- Duc ister autem dcingustabile dicitur. multi arra Est autem olfactus per medium, ut aerem, dici. Idem
aut aquam . e renim aquatica videntur odorem t. rao.
sentire. similiter autem &quae sanguinem ha-θIos. bent, di quae non habent, sitat di quae in aere. Tex. 97. etenim horum quaedam emitius accurrunt ad Iex. 8. alimentum ,ab odore mota. Sensi. ite,
Unde δ dobium videtur, si omnia quidem psium 1μ- similiter odorent, homo autem respirans qui- prosio' madem : non respirans autem, sed expirans, aut xc- ηοn causit tinens spiritum non odorat,neque eminus nem FVGmη
cominus, neque s in rasum intus ronatur. Et in id. sero ipso quidem positum sensorio insensibile esse itxt. 7s. re omnium commune est . sed sine respirationes s a non
662쪽
non sentire proprium est hominum. manife-τὰ,.que .siam autem est experientibus. Quare quae sanguinem non habent,quoniam non respirant, alium utique quendam sensum habent, praeter eos, qui dicti sunt. Sed impossibile est. si quidem odorem sentiunt. odorabilis enim sensus & ma-Ιe olentis, & bene olentis olfactus est. Amplius autem & corrumpi videntur a fortibus odoribus, a quibus homo corrumpitur, ut bituminis, dc sulphuris, & huiusmodi. Olfacere igitur ne- Tex .ioo. cessarium est, sed non respirantia. Videtur autem in hominibus differre hoc sensorium ab iis,quae aliorum animalium, sicut oculi ab oculis eorum, quae dutos habent oculos. Nam illa quidem habent v llum, & velut velamen, pal
pebras,quas quis, non mouens neque Ietrahens, non videt. hi autem eorum , quae duros habent
oculos, nihil tale habent, sed mox vident quae fiunt in perspicuo. Sic igitur & odorantium senis solium aliis quidem sine operculo est,sicut oculus :aliis vero acrem recipientibus habet cooperimentum,quod respirantibus disc*operitur,dilitatis venis,& meatibus. Propter hoc respirantia non odorant in aqua. necessarium enim est olfacere respirando. hoc utem sacere in humi -- , , do impossibile. Est autem odor sicci, sicut sapor humidi. Odoratiuum autem sensorium pozen- ΟΡ-- Ha huiusmodi est.
sput Smtum. et e guctu, ctgκHabili. Vstabile autem est tangibile quoddam. Et Q haee est causa, cur non sit sensibile per me
dium extraneum corpus. neque enim t*ctus, re
corpus autem, in quo est sapor, est gust bile in
663쪽
humido , ut in materia. hoc autem tangibile quoddam est. Unde di si in aqua essemus, sentiremus utique impositum dulce. non autem esset tunc nobis sensus per medium, sed eo quod misceretur humido, sicut in potu.Color autem non sic videtur, eo quod misceatur, neq; defuκioninbus. ut igitur medium nihil est.ut autem color visibile, sic gustabile sapor est. Nihil autem 'δ'
saeit saporis sensum sine humiditate , sed habet
actu , aut potentia humiditatem , ut sal. nam &facile liquabile ipsum est, re colliquefactivum linguae. Sicut autem visus di visibilis est & Tex. io . inuisibilis stenebrae enim inuisibiles sunt: iudi- 'cat aute & has visus adhuc autem & valde sple-didi tetenim hoc inuisibile est: alio aute modo, quam tenebraeὶ simi liter autem & auditus, & χ-ni, & silentij, quoru aliud audibile, aliud inaudibile est & magni soni, sicut visus est splendidi sicut enim paruus sonus inaudibilis quodammodo est, sic & magnus,& violentus. Inuisibile autem, aliud quidem omnino dicitur,sicut & in aliis quod impossibile: aliud autem si aptum natura non habet, aut praue, sicut carens pedibus,& carens nucleisin sic utiq;& gustus est di gustabilis & ingustabilis. hoc autem, est quod paruum, aut prauum habet saporem , aut corruptiuum gustus. Videtur autem principium esse potabile, & impotabile. gustus enim quida ambo, sed hoc quidem est prauum,& corruptiuum gustus, illud autem secundum naturam. Est autem comune tactus,& gustus potabile. Quoniam Potabiti .st autem humidum est gustabile, necesse en senso - comune tarium ipsius neque humidum esse actu, neq; non
664쪽
, Necessarium est ergo humectatum iri, quod potest humectari seruatum. non est autem humidum gustativum sensorium. Signum autem est, neque siccam existentem linguam sentire, neq; multum humidam. hic enim tactus fit primi bumidi. ut cum quis praegustaverit sortem sapoie, Propter gustet alterum, dc ut aegrotantibus amara omnia His agrota Videntur : propterea quod lingua plena huius-ribis. Omηia modi humiditate sentiunt. Species autem sa- amara υι. porum , sicut Min coloribus , simplices quidem dentur. contrariae sunt, ut dulce,& amarum. Consequun- Tex .ios. tur autem illud quide pingue , hoc vero salsum. Media autem horum,acre, M austerum, dc ace bum, de acidum. fere enim hae videntur esse saporum differentiae. Quare gustativum est, quod potentia est huiusmodi. Gustabile autem est sa- stiuum actu ipsius. Cisput Septimum. De tactu tangibilib-,ac media. Tex .i6ς. π1ξ tangibili autem , ec tactu eadem ratio. Sid enim tactus non unus est sensus, sed plures, necessariu est de tangibilia sensibilia plura esse,
Habet autem dubitationem , virum plures sunt, Tex Io7. an unus. Et quid est sensorium tangibilis, vitum caro, dc in aliis proportionale : an nossed hoc quidem est medium , primum autem senso-
omisi. tui' -liud quiddam est intus. Omnis etenim
μὰ iatitur senius Unius contrarietatis esse videtur. ut visus
eunt aries. mari di dulcis. In tangibili autem moliet insuntio. contrarietates , calidum frigidum, humidum siccum, durum molle , dc alioru quaecunque sanc 2.1o8. huiusmodi. Habet autem solutionem quandam ad hanc dubitationem.Nam dc in aliis sen
665쪽
sbus sunt contrarietates plures. Vt in voce, non solum acumen dc grauitas , sed & magnitudo &petiuitas, & lenitas, & asperitas vocis. modi alia. Sunt autem dc circa co Mem differentiae huiui oti ES. sit unum subiectum, sicut auditui sonus, sic tactu , non est manifestum. Vtrum autem sit sentiens intui Tex.I . an non, sed mox caro, nullum videtur esse signufieti sensam, simul atque res tanguntur. Etenim
nunc ,siquis circa carnem extenderit, ut pellicu- .
clam cum fecerit, similiter sensum mox , cum tetigerit indicat. & tamen constat quod non est in hoc sensorium ., Si autem dc coniunctiam fuerir,
citius pertinget utique sensus. Quapropter ec Tex.i e. talis pars corporis videtur sic se habere, sicut si
circulariter nobis aditatus e stet aer. videremur enim uno quodam sentite & sonum,& colorem.&odorem : ec unus quid im sensus esse auditus, dc visus,& olfactus. nunc autem,quoniam determinatum est per quod fiunt motus , manifesta sunt praedicta fensoria diuersa esse. In tacita Tex .m. autem hoc nunc immani festu est. ex aere enim, εχ a r. 9 aut x tua impossibile est constare animatu cor aqua tuu-pus . oportet enim solidum quoddam esse. relin- 1ῶ mis. imquitat igitur mistu ex terra, di ex his esse . quale ρ,stibiis αἱ solet esse caro.& proportionale. Quare necessa euutare eaetium est,ic corpus ad natum esse medium ta- pin animu-ctui. per quod fiunt sensus qui plures sunt. rum. Ide . . Indicat autem quod plures sint, qui in lin-i x gua tactus. omnia enim tangibilia sentit secun- , . dum eandem partem, dc saporem. Si igitur N Tex .m.
alia caro sentiret saporem , viderenIur unus &idem esse lenius, gustus ,& tactus. nunc autem duo,propterea quod non conuertitur.
bubitabit autem aliquis. Si omne corpus Tex. m.
666쪽
tio fundum Labet, hoc autem est tertia magnitudo, quorum autem corporum medium est aliqud i)us,non contingit ipsa se inuicem tangere, huisti 'm aute non est sine corpore, neque
udum , sed nece si aquam esse . aut habere hae hoe -- aquam; quae Vero tangunt Sinuicem in aqua, Bitur quod cum extrema sicca non sint, necesse est aquam late= duo habere mediam, qua repleta sunt vitinia. si au-orpora di . tem hoc verum, impossibile est tangere aliud edit aliud in aqua. Eodem autem modo S in aere. ωι ium. similiter enim se habet aer. ad ea, quae sunt in ipso,& aqua ad ea quae sunt in ipsa. latet autem magis nos , sicut&quae sunt in aqua animalia, Tez.Ir . si v dum tangit udum. Vtrum igitur omnium similiter sit sensus,an aliorum aliter, sicut Runc videtur, gustus quidem, & tactus tangendo, ali j autem eminus 3 Hoc autem non est. sed durum,& molle per alia sentimus, sicut & sonatiuum,& visibile, & odorabile. sed alia quidε eminus, Omnia seu alia vero cominus. Quapropter latet. quoniam timus pre omnia sentimus per medium , sed in his latet. nudism. Et quidem sicut diximus prius, & si per pelliculam , quae nos lateret, sentiremus omnia tangibilia,similiter utique haberemus, sicut di nuc in aqua,& in aere. putamus enim nunc ipsa tange-
Tex .us. re, & nihil esse per medium. Sed differt tam gibile a visibilibus, & sonatiuis, quod linc quidem sentimus, eo quod medium mouet aliquid nos .langibilia vero non a medio, sed simul cum medio. sicut per Hypeum percussiis. non enimi clypeus percussiis percussit, sed simul accidit Tex.iis. Vtraque percuti. Omnino autem videtur caro' & lingua, sicut aer & aqua ad vicini,& auditum,
olfactum se habent, sic se habere ad sensori a. ipso autε sensorio tacto, neq; ibi, neque hic fiet utiquo
667쪽
utique sensus. ut si quis ponat corpus album super oculi ultimum. Qi re & Manifestum est, quod intus sit tangibilis sensorium. sic enim utiq; accidet,quod quide in aliis. apposita enim
super censorium,no sentiunt. super carnem autem apposita sentit. quare medium tactivi caro.
Tangibiles igitur sunt disserentiae corpotis, secundum quod corpus. Dico autem differeti Mntias, quae elementa determinant,calidum, Rigidum, humidum, siccum et de quibus plius dictum est in iis , quae de elementis. Sensorium autem ipsarum tactivum, & in quo sensus, qui vocatur tactus,inest primo, potentia huiusmodi pars est. sentire enim pati quoddam est. Quare fa-r - .ciens quale ipsum actu , huiusmodi illud taeit. φη δὲ cum sit potentia. Unde simile calidum & stigidum,aut durum & molle non sentimus, sed exu perantias i tanquam sensu, velut medietate quadam existente eius, quae in sensibilibus, contrarietatis. Et propter hoc discernit,ac iudicat sensibilia. medium enim iudicatorium est. fit enim ad utrunque ipsorum alterum ultimorum. Et ut oportet id, quoa debet sentire album i di nigraim, neutrum ipsorum esse actu, potentia 'veto utrunque, sic autem & in aliis, ita de in tactu neque calidum, neque frigidum.
Amplius autem sicut vilibilis & inuisibilis taest quodammodo visus , similiter autem & relii Tςη qui oppositorum , sic dc tactus tangibilis it ilia tangibilis. Intangibile autem est paruam otiinlano habens distirenitam tangibilium, quomodo
se habet aes,ta tangibilium exuperantiae, Ut ea, quae corruptiua sunt. secundum igitur unum.
quemque sensum dictum est figura.
668쪽
caput octauum. Sensin reciperes Gibι emat ria. Drsensibilium exuperantiae corrumpant ipsa senseria. Item quo pacto non solientia a sensibili-bvi patiuntur.
Portet autem uniuersaliter ge omni sensit: accipere, quod sensus est id , quod est susceptiuum formarum sine materia. ut cera annuli, sine ferro dc auto, recipit signum. accipit autem aureum , aut aeneum signum , sed non in- Omnis sen- quantum aurum,aut aes. Similiter autem & senis
μι juscepti sus uniuscuiusq; ab habente odorem, aut sapo-M es ei Ffr- rem, aut sonum patitur . sed non inquantummam sine unumquodque illorum dicitur, sed inquantum materia. huiusmodi,oc secundum rationem. Sensorium Idem iusta autem primum est , in quo huiusmodi potentia. rex, rss. Est igitur idem , sed esse alterum est. magnitudo Tex. zzz. enim quaedam erit id, quod sentit,non tamen est Tex. 3. sensitivo esse . neq, sensus magnitudo est, sed ra Proptηr tio quaedam,& potetia illius. Manifestum au- qtri excet tem ex his, dc propter quid sensibilium exupe- lentiae sin si- rantiae corrumpunt sensoria. Si nanq; sit forti ochilium com sensorio motus, soluitur ratio. hoc aurem erat rumpatuen sensus. sicut & consonantia, & tonus, percussis Ama. Ide fortiter chordis. Et propter quid plantae non 3nsia t. I s. sentiunt, cum habeant quandam Partem anima- ct s. huim lem patiantur a tangibilibus. etenim stige- rex. I. scunt , & calescunt. Causa enim est, non habere
Tex.I2 medietatem , neq; huiusmodi principiti, Ut pota Praptar sint recipere formas sensibilium, sed pati cum quidpianta materia. Dubitabit autem aliquis, si patia- noscΠtiunt. tur aliquid ab odore , quod non potest ollacere, Tex, δἰ s. aut a colore, quod non potest videre. similitet
autem & in aliis. Si autem olfactibile sit odor, si quid facit olfactum, inquantum odor est, facit. Quare
669쪽
Quare no potentium olfacere , nihil pati potest
ab odore .eadem autem ratio & in aliis . neq; potentium nisi inquantu unxiquodque sensitivum. Simul autem manifestu est & sic. neq; enim Tex i,c 'lumen 6 tenebrae, neq; sonus, neque odor quicquam facit in corpora, sed ea, in quibus est. vi aer, qui cum tonitruo findit lignum. Sed tangibilia , & sapores faciunt. si enim non, a quo utique paterentur. inani mala,& alterarentur. Ergone& illa faciunt Z An non omne cor-
pus passivum est ab odore, & sono: & patientia 'indetermi nata sunt, & non manent, ut aer 3 olet
enim tanquam passiis aliquid. Quid igitur est odorare,praeter pati aliquid' An odorare sentire est aer autem passi mox sensibilis fit. Iuxta Graeorum sectionem hie incipit liber
Summa Irinta. Non dari tum sum. Cars non unum, s. rures habeamus sensu. reddιtur causa. Vod autem non sit sensus alius prα- Tax.ugier quinque,dico autem hos, visum, auditum, olfactum, gustam,tactum, ex his credet aliquis. Etenim omnis eius , cuius est sensus tactus , etiamnunc sensum habemus. omnes enim tangibilis, inquantum tangibile, passiones tactu nobis sen- Irim t. missibiles sunt. Necesseque, siquidem deficit aliquis ster. te.ιi . sensus,dc sentorium aliquod nobis deesse. Et quaecunque quidem ipsi tangentes senti- Tex. Ir'. mus,tachii sensibilia sunt, quem habemus. quae cunque vero per media, &non ipsa tangentes, ' o.Laddit simplicibus . t dico aute, ut aere & aqua. Habet ἄβς η, autene
670쪽
autem sic, ut, si quidε per unum plura sensibilia
snt existeti adiuersa abinuicem genere , necesse fit habentem huiusmodi sensoriumviror simque sensitiuu esse ut si ex aere est sensorium, & est aetoc soni,& coloris. Si vero plura eiusdem sint, ut coloris ic aer & aqua et utraque enim perspicua: ec qui alterum ipsorum habet sonum, sentiet id, Tex .Ho. quod per utraque. Ex simplicibus autem dum
vide eotra. bus his sensoria solum sunt,ex aere dc aqua. Pu-zim. pilla enim aquae, auditus vero aeris, olfactus autem horum alterius est. Ignis autem aut nullius est;aut communis omnibus . nihil enim sine calore sensitiuum est. Texra vero aut nullius est, aut intactu maxime miscetur. Quapropter relinquitur iam nullum esse sensori u praeter aer ε, Tex. ni. & aquam. Haec autem & nunc quaedam habent animalia. Omnes igitur sensus habentur 1 non impet sectis, aeqi mutilatis. videtur enim &Tex.i31. talpa sub pelle habere oculos. Quare, si non Talpa M- est aliud aliquod corpus , dc passio , quae nullius diiuν habe sit eorum.quae sunt hic,corporum, nullus utiqueri oeulos bub deficiet sensus. At vero neque comunium po- est.. Ide r. test esse sensorium aliquod proprium, quae uno-
de Hist. ani quoque sensu sentimus non secudum accidens, macap.s . Vt motus, status, figurae, magnitudinis, numeri, Tex.i33. Unius. Haec enim omnia motu sentimus, vi magnitudinem motu, quare dc figuram . magnitudo enim quae clam dc figura est , quiescens autem, . eo Ohdnd mouetui, numerus veto negatione' Iecorem continui,& propriisτ .unusquisque enim sensuraim. unum sentit. Quare manifestu est quod in1- et η.c.. ad possibile est cuiussibet horum proprium e landit OUmsii sunt, ut motus. sic enim esset, ut nunc visu dulce sentimus. hoc autem est, quoniam amborsi h bemus sensum,Po,ca cocurIuat,cognoscimus.