장음표시 사용
121쪽
INTERROG. UEL s. PROP. rem ac magistrum,ab omni errore libera. , ut eae
ipsiq g mentiri non potest ipud Matthaeu didiis
cinalis. Vos nquit 'volite uocari Rabbi. Vn' est enim mu ster uester, oes aute uos fratres estis. Nec vocemni magiystri, ga magister uester unus est Christuη. Vnim ea mugistir uester, 'idelicet qui omnes homines naturaliter docet. Si enim borna bonisem erudiret , omnes homines discerent quod habent doctores. Nuc autem quia non horimo docet, sed Deus multi quidem docentur,pauc' autem distunt. Homo enim non intellictu praestat homini docendo. d a Deo praestitu per adsmonitionem exercet. Christus ergo natura in g ster est . quia ipse oes per intestigentia lumen inter sis docet. Porro quemadmodu unim per naturam De il in non praeiudicat citeriS, ne pero optronem filij Det uocentur tam limis mactgister non praeiudicat alijs,quo minus suo modo ministerialiter uocentur magistri Cyboc ex corfartio Crsub mygisterio unici er u rim g trLUnde Paulus ad Timotheum ait : Veritate dico, non mentior,doctor gentium in fide σueritate. Et iterussa quo β:licet Euangelio) postiussum ego praedicator Cr apostolus, Cr magister genistium. Onsed autem dominus ait: Vos aute nolite
uocari Rabbi,tutum est ac si dixisset ne uelitis, ne concupiscatis. Siquidem uocari ab alijs magister au: Rabbi non est in potestate nostrased uo
122쪽
tantium. Non enim prohibetur aliena actio,sid. propria ac per boc non uocari probibetur, sedo retiti ai nominAgloriam ii probibet Dominus uocari,sed uelle vocari.
Non est ergo absurdum ac hnconveniens boumvni mortali ac caduco magisteri j nomen triabuere saluo bouore christi, qui quomodo uniocus sit magister noster, abunde expositum est unconfutatione Apologia Ue i. Qii d aure subis longit Vesus, nos Papae tribuere quod errare non possit, necaside deficere, quatenus nimiruPonti fit, resuper cathedram Petri sedeat,ac ps torale munus exerceat, fallium epe ostendiis mus No enim dicimus Papa errare no posse, sed cathedram Petri Romanam Ecclesia errare nophse. Et tamen quia propter functitate pontificalis oscij potest a Deo accipere gratia ampliorem,quemadmodum de Caiphasupra dictu est, . non esse necesse, ut ostendamus eum, uel eo certe tempore, Cr secundum eam saltem junctione ab omni peccato absolutum er liberum,si non deo beat errare, cum Resuam auarm er simoniacus non solum no errauerit, sed Cr praeclara uaticima aed:derit. Sed feri nequit ait Vesus in qua
sit erroris causa Crquide continens, in eodem nosimul ererror inueniatur. Erroris aut cause nosolam antecedentes,sed etiam continentes animi perturbationes fiunt,vitia σpeccata. Nam pria F ς mum
123쪽
INTERROG. VEL s. PROP. mum quidem de auaritiasc apud Paulum legio
mus. caeterim qui uoluiit ditescere, incidunt in tetationem Cr laquom,erc. Ex quibus peripiscue cognoscere est, nutu continente causam omnium malorum radicem enim eam nominat feder aberrationis a fide,pecuniae studium c u
ritiam,cessere ad iritu uncto Medolium. Sed istulti ma est haec argutatio Vesi. cui causa -'Cresectu .Annesiit recteβq: Fctu posito,necesse est causas proprias esse velfuisse ,sidi non consequi qualicus causa posita, statim adose effictum Annesiitplus1ia. diuisiones esse causarussunt siquide cause per sie , funt cause paccides.Et tune causs quidepfepositis, necesssest simper effectu adeste,sed tutum causis per fiepositis in actu cum caeteris,necesse est sequi et mm.Et ingenere civi escietissunt cavi na
turalessunt uoluntariae.In uoluntarijs,quae ex
uoluntate prodeunt, non βgtur effectus necesD .ris,sed si penditur uel coartatur ad certam speciem sicundum deliberationem uoluntatis. sunt cavi totales, sunt cause partiales.In partialib' ubi no una tantum, sed multae cavi cocurrunt, adpositione caumelia naturalis, infitieui naturae agentis,non sequitur effectus. Sicμnt cause aliquae propinquae,aliquae remotae.Posita su
remota in subiecto,noctequitur effictus. Apostoici docti radicς omnium mulorum esse cupidita
124쪽
ι cir feri ut interdum quidam eam appetetes
erret a fide. Ηhnc uero inferre, ergo omnis cupidus errat in fide, est infinire.Nam rapi cupiditate no est causa totalis haeresis,nec causaper se sola,mec naturalis,nec propinqua,quomodo ergovesus instret ex hac causa, Pontifice Romana cupiditatis uitio laborante ut demuε talem aliisquefuisse, orsi interim id no esset uitium potisi tussed personae) ob idsequi necessario omnepotimem Romanu errare infide. Radix omnium criminu est concupisicentia, haere; in mebris nostris,er tamen ob id non omnes omni genere criminu sumus contaminati. Et qui in regeneratis reliquus est peccati Idimes, radix est omnis peccati actualis, quod post baptisma committiatur,er tamen no sequitur,qu)d ob id uu baptiaetatis a baptismo adsint contrivo peccata omnis generis, cum diuinae literae testentur, baptismo ablui et tolli omnia peccata, si maneat fomes. Praeterea haeresis uel sim distinguitur conotra luxurium,auaritia, ex reliquapeccat quae Paulus enumerat ad Galutas cap.ς.er dicit esse opera carnis, non babent ergo easdem causu immediatu. Et Apostolus arguit coriinthiosquὀd comunicarunt eu*rnicari s Cr auaris. I. comth. R. 6. Interim tame non solam corinthios coma
planis tes Ael rati id ipsos etia sceleratos, in
125쪽
INTERROG. VEL S. PROP. latus esse dicit.Notime sinquit de ijs,qui intus sunt, uos iudicatis Quod nemo dixerit de haere ticis, qui cu ex nobiK nt, ex nobis exieruti,ntel ιigi posse. E quo dicto quos Paulino Lutherus confutatur, qui Anxit quod quisquis is mortali peccato est, is statim e communicatin sit. Nantyrnicatores er auaros christιunos iritus in Ecis' clesia esse dicit Paulus. confutatur quos LMiberi discipul' Vesus, qriressonsione ad interrogatorium vigesimus l. . Diso dicit, foeneruo . tores,auaros, rapaces, bisbemos, perivros, ebriosos,gulosios, adulteros,scortatores, er id genus homirnu colluvie,omnes de Dcto excomur cor s. er tales,m quibκε Paulus iubeat ut Gat.1 ne cibum quidem capiamus, qu0s negat re ni Dei haeredes Diuros. Sed hoc suo loco. Ad haec Apostolvi exprese inquit r. r.l3. Et f bubuero omnem fidem,sta ut moles transfrum,cbaritatem autem no babuero,nihilsum. Potest ergo esse in bomise peccatore charitate destituto uerasdes, quid dicit,si habuero omnesdem, quam peccator habere potest ab*chaoritate. Porro hunc Iocsi non de uulgari desedde onceruauitegra et solida intelligendu e docent Origenes, Gennadius mTheopbFluctus. Vi, deunt ergo, qui eam a cburitate non distinguut, quam recte fientiant. caeterum si peccator cbari
126쪽
PRO PUGN ATIO. 47imo tanta, qua posit montes transsime, cur noposit ambiguitates e uaestiones in fidei negotio obortas resoluere ac definire' Deinde nostatim,quod quis aedificat superfundamentu quod estfides lignum, foenu, stipula, eo ipso amittit 1. cor. 3. fundamentum.Feret is quidem sua poenas poeo 'nituerit temporalesed ipse fatum erit,quod de haeretico dici no potest, inaeternum damnato erdamnando,nisi redeat ad uerum fidem Ecclesiae. o Libenter fatetur omnes functi se peccatores,sidi interim nolui haeretici esse. Orat chosiostomus communicatum in Mima, appellans christum: Nes inquit osculum tibi dabo,quemadmodia
Iudas,sid velati latro ille cofitebor tibi.Memeato mei domine,cim ueneris m regnum tuum. Hoc non animaduertit Vesus, Paussi non dicere:Radix omnium maiora est cupiditas, qua
omnis q*i appeti errat a me, sed quam quida
appetentes errauerunt a me,que in modu quoque in eadem epist. cap. . inquit.
Hoc praeceptum comendo tibi li Timotbee, ρομ dxm praecedentes in te prophetias, ut mili ' Φημ' tes in illis bonam militia habens fidem ex bona conficietiam. Onam quidam repellentes, circa si de naustagauerunt. Quida inquit non omnes.
Falsum est ergo quod Ves 'dicit hoc Pauli pronunciatum esse uniuersale. Nam licet cupiditate dicat omnium maiora radicem, tamen ab hac ra.
127쪽
INTERROG. VEL s. PROP. dice non oriutur semper in auaro uictu omnia astia peccatu,ita quod necessest auarum infidele esse,aut haereticum. Deinde quae adsertex Euattgelio Muttthaei, sicut nihil faciut cotra nos, ita nihil prorsius pro Veso. Ibi enim Dominim dea hortatur nos ab avaritiae studio dicens: Nolite thesaurietare uobis thesauros in terra , erc. Quod uerro siquitur. Lucerna corporis tui est oculus tuus. Si oculus tuus fuerit simplex, totucorpus tuu lucidu erit. si aut oculus tuus fuerit . nequa totu corpus tuu tenebrosum erit. Si ergo lumen quod in te est,tenebraefiunt, ipse tenebrae quantae erunis ita accipiendu est ut per oculum interiore corpu3 morale nouerimus designata rationem istuminatrice ac directrice,quiasiis gnatum est super ea lume uultus diu me boominis intentione er uniuerstatem seu congerie opera. Ratio enim illuminata, vel intella recta mulio melius homine dirigit in agedo qua lucerna corporea corporis ocula ira eudo. Si ergo ocuivi tuus fuerit Amplex roc est, ratio no puersa, Cr latentio bona, totu corpuου tuum, idest, con geries operum tuorum erit lucida pura cripia
re uirtutum ornata.Si aut oculus tuus nequa
fuerit, ct intentio obliqua, er ratio errabunda, totum corpuε tenebrosium erit, quia opera tua erunt comaculatu Cr uitios. Si ergo Iume quod
in te est tenebr.esin id est,st lume rationis tuae tenebris
128쪽
terebris ignoratis er peccatoru ita obnubiluis' tur ac obscuratur,ut ipsa quoq- latentio peruertatur psae tenebrae,ipsa peccata quae recte dissitur opera tenebraru qνanta eruntes Erut enim
duplici iure uitiosa, primo quide,quia insima, id sunt,deinde ga ex praua intelionefacta sunt. Sed nemo inquit) potest duob' dominis struire:
aut enim unum odio habebi et alterum diliget, aut unum fustinebit, ex alterum contemnet. Napotestis Deo feruire ex mamonae. Ex quibus inafri Vesus, obtenebrationis mentis, uniuersis;
animi pecuniae studium ut quod ad instriora tosta detrahens, auaritiae fordibus totum eum opapleat causam a christo constitui. Nes uero &u sed grauis imum, cum dicat, Ergo si lumen quod in te est,tenebrae sin ipsae tenebrae quante erunt Verum de quibuου tenebris loquatur dominus, iam explicatum est. Esse autem prcuniae studium causam obtenebrationis mentis,uniuersis animi, adsiensium expositum libenter admittismus. sed quod in omnibus qui pecun*s converagadsis studentit caina aberrationis a Ade, nunquam comprobabit vesus.
Sed et quod dominus ait: Nemine posse duoabus dominis struis c. gd hoc facit ad propositusNon enim loquitur de credulitate siue inacredulitate,sid mei fundamento iampraeiacto,
129쪽
. . per aedificandis bonis operibus, nimirum de ipsius Dei sumulatu, er feruitute di)ferit. Nemo enim siquit potest duobus dominas beruire . No aute ait: Nemo potest is duos dominos creadere, fled nemo potest duobus dominis feruire , qui quum adinvice contrari sint , contraria Crpugnantia iubetit. Duobus aute interse d idei tibins domaeis, ex contraria iubentibin seruire CT obtemperare it tapinibile. Quod deinde adfra canonem So. apostolis
attributu albenter amplectimur, et omnino cena.Tim r. semM in Ecclesii reuocandre,cui cobentit S. Pauulus in epist. ad Timotheu dicens: Nemo militas' Deo implicat si negotijs siecularibui, ut ei placeaticvisee probauit. Quo etia respicit clementis autoritas. Si enim quis mundialibin curis fuerit Occupatus, non tam plene ais persecte singulis quibusci distinguere potest, quae adfutute perti, nent, queadmodum ille qui liber er expeditus a negoti s secularibus,rificio suo diligenter ini ea dit. Porro crsi propter studium auaritiae quis
impediatur, quo minus comode ueritati inueniaendae, cognoscendae ac docendae simul metus o non tamen inde conficitur, eum necessario emrare in fide ex nain agrum pati. Quod etiam ad ri de uentris Cr voluptatis
studio, defustu quos, ambitione Cr inanis gloriae cupiditate, quid quaest faciunt ad rei Μιra
130쪽
PROPUGNATIO. 49 plane est Vesum tantum Philosophum, eundes Platonicum,quo hocseculo,'ues uo iudicio, non fit superior alter,concupiscentiam carnis Cr ocularii, ignorasse alias habere cavsas propinquas, quam habeat error in fide. Ita enim sunti uitia appetitus concupiscibilis appetente per infirmitatem uoluntate.
Error autem in Meseu baeresis, ex mero prabo iudicio rationis,m elictione corruptae uoluntatis. Dicta est enim Leresis ab electione, quonia
uninquisis eligit sibi sententium,quam putat esse
meliorem,secundumsanctu Hieron inum in epis stola ad Galatas. Quae ex Ioanne citat christi uerba,scentse ad iIudaeos.Quomodo vos potestis credere,qui gloriam abinuicem accipitis,e gloriam quae a solo Deo est,non quaeritus non ostendunt, feri nutaratione posscivi in qgo ambitio,honorunis esset
contentio, eum credere ac rectet de religionis uearae ac fidei negotio constituere ualere. Multos enim videmus ambitiosios er arrogantes, uer uer catholicum fidem habentes,qui etiam plerunque contra aduersarios fidei miro ac struenti etero armantur, eamq; scriptis eT praedicationibus defindunt, rectes negotia mei er religionis tractant, qui tamen, quum sint ambitiost, honoressulfictant mundanos ex humanos,duntaxat mora. tuam fidem habent,vacui charitate. O Mindiuera g.