장음표시 사용
281쪽
Sancti scribenda erant conc. quia continet Omnia,S singula credenda nego. Nempe persectio rerum aestimari debet ex persecta illarum congruentia cum prototypo , ad quod efformatae sunt, & hoc sensu etiam Scriptura sacra est maXime persecta, quia revera continet Omnia , quae inspirante Spiritu Sancto literis consignanda esse sacri Scriptores didicerunt: neque persectionem istam labefactare ullo modo potest, quod ex illa multa, quae ad fidem pertinent, o mi sa fuerint: nam cum Deus ipse sit auctor principalis sacrae Scripturae, prosecto aliunde aestimari neque debet, neque poteSt, utrum Scriptura sit persecta, vel non nisi ex eo , quod nihil in ipsa contineatur , vel praeter , vel contra Dei ipsius voluntatem . Ad Confirmationem nego ans. Nam Scriptura data est nobis , ut esset regula , non utique totalis. &completa, ut supra dictum eSt, sed partialis , atque praecipua : cujus ratio in eo consistit, quia ipsa ex divina dispositione continere debebat prima ac praemcipua fidei dogmata , & quia nihil omnino ad revelatam doctrinam , & fidei dogmata pertinere possit, quod
vel directe vel in directe sacrae Scripturae contrarium esse inveniretur : deinde sicut singularis quisque liber in sacra Scriptura contentus in Seipso perfectus est, iacontinet omnia ea, propter quae scriptus fuit, non ob aliam rationem, nisi quia illa continet, ad quae scribenda singularis quisque scriptor a Spiritu Sancto motus & inspiratus fuit , tametsi in nullo illorum seorsim spectato inveniantur omnia. & singula fidei,& morum dogmata, ita etiam integra Scriptura continet omnia, propter quae seripta fuit, non quia continet omnia & singula credenda . ut contendunt
Lutherant. & Calvinistae, sed quia nihil deest illorum , quae Deus ipse literis consignanda scriptori-hus sacris inspiravit.
282쪽
sectio II. Cap. II. 263 Ad tertium respondendum est sine dubio non ex negligentia, aut oscitantia sacrorum Scriptorum, sed Dei ipsius consilio . & jussione factum esSe , ut aliqua fidei, & morum dogmata non scriberentur, ne que tamen propterea in serri potest, quod Deus impersectam ordiuaverit Scripturam, aut quod integritati fidei minus congrue , & non satis prospexerit: nam licet quaedam, quae ad fidem pertinent, in sacra Scriptura omissa suerint, & scripta non habeantur , voluit tamen Deus , ut etiam ista nobis certo innotescere possent, hoc ipso , quia voluit, ut praeter verbum scriptum non dees et unquam etiam Uerbum traditum , in quo eadem omnia immutabiliter continerentur. & certo etiam, atque sine erroris periculo exinde quovis tempore edisci ; atque cognosci
Ad postremum responderi inprimis posset cum Tertulliano de Praescript . cap. . cedat curiositas fidei; sed directe ad argumentum ; transeat antecedens τnempe transeat quod in sacra Scriptura inveniantur inulta levia, quod verum esse potest, si spectentur in seipsis, non autem Si considerentur, quatenus inveniuntur in scriptura sacra , nam hoc sensu levia appellari non possunt , eo quia etiam ipsa , sicut alia omnia, divinitus inspirata fuerunt, ut scriberenturi deinde distinguitur consequens nempe credibile non est in sacra Scriptura omissa fuisse gravia, & ad fidem pertinentia nullo hahito respectu ad altitudinem consiliorum Dei, & in sensu diviso cone. habito respectu ad altitudinem consiliorum Dei, & in sensu
composito nego λ). Multa fiunt, quae verissima
Distinctio ista sensus di. quando sermo est in materia de visi & sensus compositi adhi- gratia S praedestinatione et &beri solet Ia scholis praecipue , quidem D. Thomae Discipuli
283쪽
sunt , R quae incredibilia videntur mentibus nostris spectata tantum in seipsis , & in sensu diviso ali tudinis sapientiae, 9 scientiae Dei sic v. g. quod ex duobus parvulis subinde unus bapti Eetur, & morte
praereptus assumatur in regnum coelorum , a ter vero sine baptismo decedens ab eodem regno excludatur , quod argumentum pertractat S. P. Augustinus in lib. de dono perseverantiae cap. ig. incredibile apparet, nisi mens nostra Seipsam crigat ad altitu
dinem sapientiae , & scientiae Dei, & nisi duo isti
aptissIme confugiunt ad duplicem sensum istum ad salvanis dum S eonciliandum liberum hominis arbitrium sub physica praemotione , qua docent Deum
praemovere , atque praedeterminare omnes hominum actus, Idest tam naturalis quam Supernaturalis ordinis , & quidem In quovis hominis statu , idest . tam in statu culpae , quam justitiae originalis propter essentialem dependentiam , quam in quovis statu creatura rationalis habet a Deo, tanquam a prima rerum omnium causa, &Propter supremum huius in res omnes dominium c Uid. Met. I. cap. 1. NOta 4. non exceptis illis actibus in quibus a recto fine deflectitur , si spectentur In quantum sunt actiones, sive ut Ipsi loquuntur , relative ad materiale peccati ; & rectissime etiam ostendunt, quod sub prae- composito Justissimi con-
dicta praemotione persecte salvatur hominis libertas in eo , quia licet homo statue & pe
severante physica ista motione , sive praedeterminatione adactum, non potest non agere. dum ita motus actu agit , SI- quidem ut ait S. Thomas in a. secundae quaest. Ita. art. 3. eune habet necessitatem ad id , ad quod ordinatur a Deo , non quidem coaetionis , sed insalliabilitatis , quia intentio Dei deinficere non potest I potest ramen absolute , si ab ista prae mi tione praescindatur , sive in sensu diviso ἔ ut per se patet ;eandem distinet onem possumus iure & utiliter adhibere etiam in scholis nostris , quando Scialicet homo operari amrmatur sub gratia emcaci ab intrinse-cis suis , quam ad bene Op randum necessariam esse die lismus in statu tantum naturae lao
284쪽
uterque ex aequo participat, & in qua omnes pariter nascimur , idest sub reatu peccati originalis , unus ex illis juste relinquitur, seu , ut scholae loquuntur,
negative reprobatur, alter vero ex illa misericorditer liberatur: nisi inquam mens nostra, eo modo,
quo dictum est, seipsam erigat, haec omnia vid huntur incredibilia ; interim tamen non cessant esse Verissima, propter expressam Domini sententiam Joannis cap. g. v. s. Nisi quis renatus fuerit ex aqua, ct Spiritu Saneto, non mirat introire in regnum Dei. Eodem plane modo discurrendum est in casu nostro , nempe si praescindatur ab altissimo consilio
prae, qua fit ut eognita ranet amore faciamus ἔ sicut inquit S. P. Augustinus in lib. 4. contra duas Epistolas Pelagianorum cap. f. & quidem ex titulo infirmitatis contractae pro Pter peccatum primi Parentis , seu sub victrici delectatione gradibus superiori ad contrariam concupiscentiam , qua sisse. homo honuin velit , et
tantum velit , tantoque ανdore inligat , ut earnis υoluntatem
ἐuntate spiritus vineat: etenim etiam in hae nostra docti Ina , lieee quamdiu perseverat Uictrix delectatio relate ad opus honum perficiendum in sensis conposito fieri non possie , ut voluntas a bono illo opere pr sequendo actu desistat , potest tamen absolute , & in fissuriisso Idest, si a superiori illa delectatione , qua V0luntatem ali Ieit & exellat ad opus illud emcaciter ponendum , praesci in datur: quanquam quod hic specialiter notandum est, in scholis nostris ad salvandum hominis arbitrium sub absoluto diavlnae voluntatis decreto magIseommuniter adhiberi iam solethaee altera distinctio et nempe In statu naturae lapsae nam inhoe tantum statu admittimus decreta praedeterminantia , ELessieacta divinae voluntatis p
test homo agere vel . non age re , etiam sub deleetatione su
periori relative ad eliciendum actum bonum potentia possibilitatis eone . potentia poSitio. nis actus nego idest potest quidem liberum arbitrium suis pertori delectatione victrici mo tum dissentire . si velit, quo modo dum quis ambulat . se.
det , scribit, potest procul dubio non ambulare, uva edere
285쪽
sapientiae Dei, S in sensu diviso, fieri utique potest , ut incredibile videatur alicui, quod Spiritus
Sanctus sacris Scriptoribus inspiraverit scribenda non pauca, quae in Seipsis minuta, & levia esse videntur . neque quidquam conserunt, vel ad depositum fidei statuendum , & confirmandum , vel ad doctrinam salutis quovis modo promOVendam , Sicuti est, V. g. illud Tobiae cap. Ir. V. 9. Tunc Praecucurrit canis , qui simul Itierat in via , O quasi nuntius adveniens blandimento suae caudae graudebat s non ita
tamen res se habet in Sensu composito consiliorum
Dei, etenim sicut occulto Dei judicio , & simul
non scribere ς verum sicut is qui actu ambulat, sedet, & scribit,
di , sedendi , & scribendi simul
ponere actum oppositum , scruticet non ambulare, dum ambulat , non sedere, dum sedet , non seribere, dum scribit , id est, ut breviter dicamus, potentia positionis actus , ita etiam .voluntas efficaci gratia excitata , Se vietrici delectatione incita ad bonum aliquod
agendum , n n potest coniungere eum bona & flagrantissilia a charitate divinitus nobis inspiratar& infusa voluntatem oppositam , S simul aetu disse illi te; neque potentiam possibilitatis ullo modo laedit , vel laedere aliquo pacto potest νquod in se holis nostris natura gratiae constituatur in inspirata nobis sancta delectatione , quae
essicax dicitur, quando est Sra
dibus supellor , inefficax autem& tantum sussiciens , ut aliae scholae loquuntur , quando est gradibus inferior ad contrariam
concupiscentiam I nam univerissim neque sub sancia delectatione , neque sub contraria concupiscentia voluntas ita abripitur , ut ad agendum vel non agendum antecedente aliqua necessitate inducatur . etenim in nostsci 1ystemate , sicut subsancta delectatione , quam mus inisericorditer & absoluta sua voluntate inspirat, bonum quodcunque non ita proponitu v luntati , ut sub omni ratione boni seipsum manifestet, ita ut in eo nulla amplius apprehendi valeat species mali , sicuti hi cum beatis in patria , qui Deum
summum bonum sub omni r tione boni contemplantur, atque ideo etiam necessario illum diligunt, ita etiam econ. Di siligod by Cooste
286쪽
altissimo sapientiae ejus consilio factum est, ut plu
ra minuta, & quae ad fidem, atque ad aeternam salutem consequendam per se, & directe non pertinent . scriberentur clare atque perSpicue, plura auintem alia gravia, & quae ad fidem spectant scriberentur tantum Obscure, ita absolute loquendo, eo
dem Dei consilio fieri potuit, ut quaedam ad fidem
spectantia, penitus omitterentur, & scriberentur in interi in alia, quae immediate, & per se non pertinent ad materiam fidei. Neque tamen ideo Deus, vel abundavit in superfuis , vel defuit in necessarijs , ut inepte ratiocinan-tra , sub delectatione terrena ,sive sub contraria concupiscentia , quantumvis vehementi &lacertosa, intellectus nunquam adeo obnubilat ut , S excaecatur, ut nequeat apprehendere.. 3c proponere Voluntati speciem
a malo retrahere , ex quo iit, ut sub quacunque delectatione eam caelesti & sancta , quam prava , & terrena remaneat in homine vera & prourie dicta potestas ad agendum vel non agendum etiam contrarium , cum hoc tamen discrimine , quod voluntas , ut prodeat in
actum malum , se sola sussi- clat ut autem prodeat in actum bonum , eget super u adiutorio , quo fit ut iniit . et raritiam velit, tantoque ardore diligat, ut carnis voluntatem
contraria eoncupiscentem υolum o
rate Piritus vineat g ut Iupra
ex S. P. Augustino iam semel dictum est et praeterea ex his intelligitur etiam quod in libero hominis arbitrio sit sempecvera potestas ad agendum M. num absolute , quanquam L mota , & quae ex se non pro die in actum I nam ut mox
de corrept. di grat. num. 3 . liberum arbitrium ad malum sufeit, ad bonum autem Parum est nisi adjuυetur ab omnipotenti bono .
Sunt tamen qui Munt , qua nam vςLO est ista vel sub physica praemotione , vel sub deis lectatione relative victrici , dc gradibos superiori libera agendi , vel non agendi potestas, quando Thomistae aeque , ac Augustiniani latentur, di pro pugnant aperte , quod ex ea nullus unquam vere prodiverit, aut proditurus sit actus l
287쪽
tur haeretici; nam quidquid voluntate Dei fit, neque superfluum . neque desectosum merito dici potest. Propositio III. Praeter Verbum Dei scriptum , ad determinandum ex integro omnia & singula fidei dogmata, admitti debet necessario etiam Uerbum traditum, seu divina traditio. Probat. Apostoli multa docuerunt Ecclesiam , quae ad fidem pertinent, sola traditione orati, nam ut modo vidimus, multa quae ad fidem pertinent, non fuerunt unquam in scripturam relata ab Apostolis :ergo praeter Verbum scriptum, ad determinandum
omnia S singula fidei dogmata, admitti debet ne-
verum qui ita arguunt, non animadvertunt multa esse , imo vix non innumerabilia , quae omnes vere & proprie loquendo sacere possumus , quin ea unquam vel faciamus, vel sa-cturi simus , saltem quousque rationis usus nos minime deserit et sic v. g. possumus no bis ioco & ludendo oeulos es sodere , possumus biduo , triduo & octiduo quoque sani cor pote & mente in lecto decum- here , possumus nudi e domola publicum prodire, & lnnumera hujusmodi alia perpetr re , quin tamen ullus sanae men. tis quidpiam istorum faciat, vel unquam facturus sit et igitur a pari, quia tam sub physica praemotione, quam sub delectatione relative victrici, &superiori ad bonum aliquod agendum Deus est qui opera. tur in nobis velle , et perficere pro bona voluntate , ex Apo stolo ad Philipp. cap. 1. v. 1 3. tametsi fieri non possit , ut actu non velimus , quousque volumus & non perficiamus bonum , quousque Deus ita ope. ratur In nobis velle & perse
re in sensti eomposito sive po tentia positionis actus Contra
rij. quia intentio Dei doeeνε non potest ut supra ex divo Thoma didicimus, & quia boenisi eredamus , sunt verba S. P. Augustini in Enchirid. cap. 96. perielitatur ipsius nostrae fides
confessionis initium, qua nos in Deum Patrem omnipotentem eredere eonfitemur I neque enim
ut ibi prosequitur s. Pater modo laudatus ob aliud voeatur Omnipotens, nisi quia quidquid υula potest nee voluntate cuin iam ereatura voluntatis omnipotensis impeditur effectus rnon tamen propterea tollitur a
288쪽
eessario etiam Verbum traditum , sive Divina traditatio : antecedens patet ex dictis, & confirmatur ulterius multiplici ratione: uam , ut magis obvia proinseramus , imprimis Apostolus in I. ad Corinth. cap. ii. v. a. ita alloquitur fideles laudo autem vos fratres. quod per omnia mei memores ratis, O sicut tradidi vobis praeeepta mea tenetioec Sane enim prae cepta Corinthiis tradita , quorum observantiam hic laudat Apostolus, non poterant esse pure humana runde merito S. Basilius in lib. de Spiritu Sancto in hunc locum Apostoli inquit arbitror Apostolietim
esse etiam non scriptis traditionibus inhaerere e laudo vos inquit Paulus , quod omnia mea memin stis , ct quemadmodum tradidi vobis traditiones tenetis : deinde idem Apostolus in a. ad Timoth. cap. I. v. I 3. hortatur eundem dicens formam habe san
Tum verborum, quae a me audisti in fide , b indileetione in Christo Iesu, bonum demsitum custodi per Diritum Sanctum, & in a. ad Thesalon.
cap. 2. U. IS. ait ad illos itaque fratres state, O trinete traditiones, quias didicistis, sive Per Sermonem , Sive Per Distolam nostram. Quae necesSi ta-,tem divinarum traditionum ad integram fidem ita clare commendant, ut nihil clarius desiderari posse videatur , neque enim vel depositum, quod Apost
libero arbitrio absoluta potestas agendi vel non agendi: si quidem in sensu diviso , N
praescindendo a motione , qua Deus misericorditer nos praeve
nit , ut velimus & faciamus, idest potentia possibilitatis possumus etiam vere dc proprienva velle , & non perfidere,
quod volumus, & perficimus et sed ista notare hie placuit,
tametsi extra locum suuin , ut occasione accepta ex notione
sensus compositi S divisi, aliquo modo ostenderetur ratio &modus , quibus occurri possit inimi eis divinae gratiae , quando velo salvandi liberum hominis albitrium abrepti, gloriam cruiscis Christi evacuace pertenLant ἀ
289쪽
et 7o De loeis Theologieis lus Timotheo commendat in fide , S in dileetione
in Christo Iesu, vel traditiones quas Thessalonicen ses ex ipso didicerant, respicere posSunt res mere humanas, sed divinas, & ejus generis, quae pertinebant ad illas , quae ab omnibus credenda, & agenda erant: unde in postremum locum inquit S. Joannes Chrysostomus, est Perspicuum quod non omnia ostoli per Distolam tradiderunt, sed intilla etiam sine scriptis ; ct ea quoque sunt fide digna :quarnobrem quoque traditionem censeamus esse s dignam ; est traditio, nihil amρlius quoreas rursus in a. Epist. ad Timoth. cap. 2. Ueta. 2. hortatur
idem Apostolus discipulum suum dicens , O quae audisti a me Per multos testes haec commenda sidelibus hominibus quibus profecto expresSe monet Timotheum , ut tam ipse, quam reliqui ab eo edocti, permanerent in doctrina , quam Oretenus ab illo audiverunt : & in prima ad Corinth. cap. II. postquam plura docuisset relative ad institutionem Eucharistici Sacramenti, & dignam illius sumptionem , ita concludit : caetera autem , cum venero diVOnam , in quibus manifeste ostendit, quod multa alia de hoe argumento docere voluerit Corinthios solo verbo , Ssine scripto e ergo praeter Verbum Scriptum , ad integram fidem necessario admitti debet etiam verbum
traditum. Praeterea ad integram fidem satis non est, ut no-
his innotescant omnia, & singula fidei dogmata, quod sine traditionibus, sive sine doctrina absque scripto testimonio , & sola orati traditione ab Apostolis annos derivata , fieri non posse , usque modo ostendimus ; sed requiritur necessario ut certo & infallibiliter nobis constet , tum quinam in specie sint li-hri canonici , seu divinitus inspirati , tum quis sit verus , & genuinus illorum sensus a Spiritu Sancto
290쪽
intentus, praesertim vero respective ad illa loca, quae ad principalia nostrae fidei dogmata perti
nent ; sicuti sunt V. g. Deum esse unum , ct trinum: filium in divinis esse eiusdem cum Patre naturae, atque substantiae : Christum esse vere filum Dei: in eo esse unam tantum Personam , duas autem naturas, duasque voluntates, O' Ορerationes ; S
alia hujus generis : jam vero sine subsidio traditionum , nihil ex his nobis certo , & insallibiliter inno
tescere potest; non primum , ut patet ex probatio ne ad superiorem propositionem e sed neque secun
dum , ut patet ex haereticis, primitivae Ecclesiae, scilicet Gnosticis , Sabellianis , Arianis Nestorianis,
Eutychsanis ;'S Monothelitis , qui singuli , spretis
traditionibus in intelligenda sacra scriptura respe clive ad prae sata fidei dogmata pessime semper erraverunt, ita ut verba scripturae etiam in oppositos errores detorserint s) merito propterea Nicenu in Se
sapientes; qui ita vocari amabant quia superbissime credebant , quod ipsi soli vere saperent , & genuinum Sacrae Seri. pturae sensum intelligerent,&qui etiam alici nomine Valentiniani vocantiar a duce illorum Ualentino , qui secundo saeculo Ecclesiam dilacerarunt , erraverunt In primis circa Dei naturam Et essentiam in eo, quoniam in invexerunt Aeonum sabulam, idest certam quandam dimanationem, Seu expansionem divinitatis , distribuendo in XXX. Aeonas Omnes dimanationes illas , quarum complexum vocaverunt Heroma , idest plenitudinem Omnium di manationum Divinitatis e praeterea haeretici isti praeter alias impietates, docuerunt etiam M quod Christus ad salvandum humanum genus sine assumpta vera catne de coelo delapsus sit . ae proinde etiam quod non vere , sed apparenter tantum passus fuerit : Sooelliani Duce Sabellio Ptolemaide
nato affirmarunt tres personas
in Divinis Patrem , Filium , &Spiritum Sanctum convenire in unam hypostasim , tanquam tres appellationes, sive tanquam. tLia nomina unam eandemque subin