장음표시 사용
221쪽
C E N T R I C A. 87 Anti circitor in d. Vetum sub hoc quem Antici r-
citorem vocavimus, oportet & suurn contra ue
ctum in latitudine, collocare: alioqui Sc Aplane cum ipso circumduci poterit in latitudinem sub his omnibus si ipsa constituatur per se motum habens in longitudinem per eclypticam: fiet qui dem, ut sectionibus nihil inutatis ipsa modo citetur a Circitoribus, modo tardetur: citetur qui dem cum in idem uterque Circitor & Anticircitor modent,tardetur vero, quum Herque inop positum contrafer Intur.
Quetrat autem fortasse aliquis e praedictis modis omnibus, quis rationabilio existimandus sit, quo A planen moueri pulcmus. Ad quos dicimus quantum quidem nobis videtur rationabilius esse nunquam retrogradas agi stellas Api
nes existimare : quare nec moueri per trepida tionem, nec eo modo quo primi tradidere, nec
quo posteriores. quoniam a Metonis & Eudoxi temporibus usque ad Hipparchum , & Pt.emaeum , & ab his usque ad Alba tentum , & Alriphon sum , ac demum usque. ad haec tempo-Ia, nemo est , qui non directa semper sydera viderit, atque audiuerit. quare verisimilius existi-inandum est directam semper A planem ferri: directa in autem non per flexus , & sinus illos, qui dichi sunt, sed nulla mutatione circa sectiones facta, subalternam semper ecl3pticae primi orbis procedere : cui rei saris ea consonant, quae Ptolemaeus scripsit, quum inuestigat, an utitudo inerrantium stellaru ab eclyptica Solis mutetur,
222쪽
nochiale coparatae, ita progreditatur, ut processus Ieclypti hae designetur ad aequinoctialem: in tanta tenim amotione ab aequinoctiis eana proportio-
nem seritate scribit ad aequinoctialem quam M lipsa eclyptica in cassem amotione reddit.videtur ostendere hoc non mutati scdhioties Apianes inlinitudine, nec fieri aut ullos paruos circulos,aut lv llos flexus, vel siniis: si enim fierent,utique pro portio irena eclypticae ad aequinoctialem non ser, ' uarent Apianes stellae. - ramussit e planes motus. CApvT XVI.
PN Vpposito igitur hoc pacto moueri Aplanen, donec probabiliora sese offerant, reliquum
esse videtur & illud demum ostendere, quantus sit eius motus, & quantum ipsa recipiat a Circi, tore , quantumque amittat: & qualis Circitotis ipsius motus: & quo modo obseruata de tempo-ic in tempus cor sespondeant iis quae dicemus. - in primis autem dicamus, quae obseruata sint, si non omnia, at saltem praecipua & fide digna, i& ad nostrum hoc instu utum pertinentia. Primniu igitur illud certum esse debet per id tempus, quod inter Hipparchum Sc Ptolemaeu interfuit, stellas Aptanes motas fuisse tardo motu ita , ut
non pliis percgerinii in annis centum,quam gr. I. ut tecto Ptole iraeus animaduertit: neque enim deceptos iii ob sciuationibus tantos Astronomos
audendum cli dic re. Dcinde & illud criam num/ clatum est a Ptolcmaeo ad Albatenium usque adium fuisse carum stellarum moltim : quo A
Aibatciiij obsituationcs superius assignatae
223쪽
monstrant. inox vero ab Albaten ij temporibus ivsque ad nostra motum quidem velocem fuisse dicimus , sed continenter minuentem Velocitatem: quod paulo post apparebit ex obseruatis. Existimamus igitur proprium motum Aplanes per se saltem Hile,ut groi. in annis Ioo. perficiat, verum a Circitore modo velociorem,modo tar diorem reddi: in eo autem tempore, quod fuit ab Hipparcho ad Ptolemaetim , versatam farsse Α planen circa medium motum ac proprium , a Ptolemaeo autem ad Albatenium motum dicimus factum fuisse velocem augentem: ab Alba αtenio vero motum suisse velocem minuentem,in quo & nunc sumus: mox fiet motus tardus augens primo tarditatem, ac deinde tardus minues tarditatem.Vidctur igitur mihi tu sorte medius, ac propi ius in Aplanc motus fuisse, quum Filius Dci CH R i s T V s in lucem venit ante quem Hip parchus fuit annis circiter I 32. Ptolemaeus vero post annis fere Iqs. quantu enim deficiebat mo-.tus a taledio, Hipparchi tempore, tantum eXce debat Ptolemaei tempestato. quam ob causam mensurans ille motum ,redactis defectu de excessu ad mediu vidit,ut in annis Ioo.ab Aplane co- fici gr.t. si igitur a CARIsTI Natali mediu mo- tum A planes auspicemur,certu crit motu veloce a agente, qui ab inde secutus est,d alle per no-Dingentos annos ad Albatenium usque , & non vitia: quod ehiin usque ad ipsum moltri factus fuerit velox obseruationes eius demonstrant: quod vero & ab eo mox coeperit velocitas mi Dui,cx sequentibus apparebat. a Cha ISTo au-
224쪽
C E N T R I C A. 9oo. possumus rationabiliter ex obseruatis exci- κ. pere . a P colent eo cnim ad Albatenium constae motas fuisse stellas gr. I s. m. so. ut supra dixismus a Christo autem ad Ptolemaeum pesege runt gr. l. in .se Ieso. qui ad summum sunt gr. Isis
peracti in annis 9oo. si igitur per se Aplane gr.I' perficit in annis 1 so. certum erit in his 9 o. an nis stellas per se & motu proprio gr. 9. consectile ex illis is . . Relinquitur ergo gr. h. additos a Cir- .citore fuisse in una quarta annorum 9 OO. quare& tantum per seipsiam Circitorem mouere in quarta una, quod si gr. illi superadditi a Circito- rς dividantur per annos 6oo. ita ut motus supra . medium continentet a nono gradu augeatur usque ad gr. q.videbimus in primo centenario addi
sec. simul si componamus, resultabunt gr. q. qui additi gr. 9. medij mo' - tus coficient gr. Is . quos gr. m. sec. stellae a Christo ad Al- obatenium peregere. Videns auic in Albatenius a Ptolem i temporibus usque ad stia stellas perfecisse gr. II. mi.IO.dixit
ab A plane peragi,sed in annis circitur 66. sic e- .nim comperiebat diuis
225쪽
siis illis gr. II. mi .lo. per amaos T s. Nec Ptolemaeus igitur, nec Alba tentus in obseruationibus decepti sunt, sed in co magis uterque, quod id Perpetuu putarunt, quod in parte & certe rem pore viderant: atqui non ita futuru erat, na nec quale suo Ptolemaetis inuenit,annis sequentibus tale filii, nec quale Albatenius, cum inaequalitas motus Aptanes nondum manifesta illis foret.. 1 ost Albatenium autem motus secutus est ve- . ox minuens Circitore a secunda quarta iuuan tium praebente motum. in primo igitur celen
rio post ipsum addita stellis fuere m. 8. in secu-
ni & ea quoque respondent, quae successauis tem- poribus sunt obseruata post Albatentu. Alphon- tu. enim Rex,qui anno a Christo i1si. stellas di-geuit,post Albate uium annis circiter 3 o. anno . . Spicam stellam in t a gr. is. mi.
3o.quae ab Albarento reperta fuerat in gr. 8. per egit igitur spica in ann. 'SO.gr. .mi. q.ac tantu-
assignatam ratione debere videtur: nain pri- hujus quartae post Albarentum centenario diximusaddi motui medio m. 8. insecudo mi.
226쪽
C E N T R I C A. annis mi .sere I 6. quae omnia simul conflant gr. r. mi. I9. quibus si addas medium inotaim, qui tune gr. .m l .so. fient Omnino . . mi. q9. quare ratio haec obseritatis recte respondet. Post Alphosum quoque omnia praedictae rationi congruunt: accepimus enim Abranium Zactuum, qui perpotuas ephemeridas condidit, eandem Spica competisse annis post Alphqnsum 2IT . in libra gr. i T. mi .sere lo. quam & nos annis post Zacutum 69. inuenimus in Libra gr.I7. mi. fere T. ab Alph iso autem ad hoc te pus fluxere anni 28 o. in quibus Spica a gr. Is. mi. o. repertis ab Alphonso iprogressia est ad gr. 17 mi. se C 67. qui sunt gr.3. mi. 37. ac tantundem quoque e nostra ratione peractum suille oportet, si quidem eo in tempore annorum 28 o. motus me dij facti sunt gr.2. mi. 8.additi vero a Circitore gr. m. sec. fuere primum in O. cotinuis m. re II.iu sequenti 'centenario, qui est quintus huius quartae, addita
fuere imi. 26. in alio centenario,qui est sextus, addi
γ7 liquis annis Io. A circiter 8. quae omnia insuma sunt gr. .mj. T. quae peracta fuere in annis 18o. ex quib.patet & obseruata couenire rationi huic&motu post Albatentu procedere mimi edo velocitate,& annis nostris tedere versus tardu: nucenim debet stellae in annis Ioo. peragere gr.i mi. circiter I6. placuit aute tota imaequalitatis A planes reuolutione pug hac subscriptionem designa-
227쪽
96 Ho Motre, quam diuisimus in quartas quatuor, quamli
bet autem quartam in annos 9GO.. annosantcs
quid in unoquoque centenario addatur supra medium motum,& quid mox ab co dematur. l nprima igitur quarta est motus velox augens, qui supra medium motum addit singulo centenas tomi.& sec. descripta. in secunda quarta est motus velox minuens velocitatem,addens & ipse supra s
228쪽
C E N Τ R I C A. 93 medium in quolibet centenario mi. & sec. des.cripta. in tertia vero est motus tardus infra medium motum, di in primo centenario dcmuntur mi. . sec. 2 o. quare Aplane in eo centenario non plus peragit quam mi. 2.3. sec.qo. & ita deinceps de aliis. in ultima autem quarta est motus tardus minuens tarditatem : tota igitur retrolutio huius inaequalitatis annis s6oo. explicetur.
De ordine orbium struientium plana. CL p. XVII. iis autem orbibus, qui quodammodo fis mulantur Apianae, quoniam nondum Omilia dicta sunt, dignum erit postremo cxponere, quo pacto sese habeant omnes, & quanto tem pore quisque circumferatur. Omnium autem ut
diximusὰ prii'us & supremus est ille, quem dij
primum mobile vocant,qui tanta celeritate conuertitur,ut horis 1 q. ab ortu per occasum ad iderediens circumseratur, reliquos omnes, qui intra continentur, secum Veliens. est autem motus eius per aequinoctialem circulum simplicissimus, immutabilis,& aeternus, nisi quum eius conditoraliter forte volet. Sub eo est,quem Circumducentem appellauimus, qui per colurum superiorem a Septentrione in Meridiem annis tribus millibus & s centis in latitudinem circumagitur,& ipse secum vehens omnes,qui subsunt orbes, nisi quantam aliqui contrauecti impediant. quoniam auic hic a primo vehitur in lono itudi
nem,palam quod medij circuli utriusq; se: inui
ce ad rectos angulos secant. igitur quum duplici
229쪽
agatur idiotu, altero in latitudinem per se, altero iii longitudinem per accidens, trudillimus autem
sit, qui in latus est, veloci stimus qui in longum,
fit quidem,ut quae puncta raptu vetacissi ina lint, per se sint tardissima , quae vero per se velocissima, raptu tardillima fiant: altei ius enim poli in medio circulo alterius sunt : tardillimi autem semper poli sunt, velocissitariis medius circulus quo tandem fieri nec este est, ut tardissimus quisque punctus velocissimuε olim fiat, & velocissimus quisque tardissimus. Tertius autem orbis est,quem diximus Circitorem, cuius medius circulus sab alternus est inferiori coluro aequinoctiorum, caeterum in latitudinem circunducitur
praedicto annis 36oo. per se vero in opposita
omnia mouens, ac gr. q. peragens in una quarta circunductionis. agitur autem hic tribus motibus quae sese omnes ad rectos angulos inuicem secant, &in eo expleti sunt tres illi principali sesimi motus, quae in natura sphaerarum per se esse potant. Omnis quoque Velocillimus in eo p - .ctus tardissimus olim fiet,& tardissimus quisque velocissi nausata prouidentib. Diis ut virtutes colorum omnes undique & ad partem omnem ina partiantur. quartus orbis est Contra uectus Circi tori, ae Circunducenti in latitudinem, qui per Colutum superiorem duplo velocior Circunducente a meridie fertur in Septentrionem: sub quo est quintus Anticircitor appellatus, qui a praedicto in latitudinem circunducitur in Oppo sitam seinper Circitori partem ac proportionalem: unde fit ut proprio motu sen et oppona-
230쪽
, C E N T R I C A. cur Circitori in latitudine , in longitudine ver b 'semper conueniat ,-in idem pellat. ergo hic si
in latitudinem duci debet tantum in unam par- 'tem, quantum Circitor in aljamio Portet contrauectum quartum duplo vclociorem ijsse Circumducente lacundo, tu Circitore, quatenus ni latitudinem agitur etia in ip lc. Verum motibus p - priis aequalcs Junt Circitor tu Anti circitor ille. sub Anti circitore oportet & lutim Contrauectustatui illi aequalem , aut ii Hensibiliter cedentem,
alioqui continget & A planen simul in latitudinem circumduc i, quod quidem non apparet ut, si forte contingit, in se illibiliter quidem acciclit,& post longa iecula. Postr cmbsiis his omnibus est A plane orbis tot lum inibus clarus, dc lacteo
distinctus circulo, quae per se gr. I. in annis Io .
obit, totam autem reuolutionem iannorum millibus triginta sex linodo tardior modo velocior; medius autem circulus eius per eclypticam Solis protenditur quem situm per se,& per naturam habere non cst censendum: quoniam ut supra diximus θ' qui in natui a sphaerarum per se sunt motus , omnes sese secant ad i echos angulos. quapropter credendum est A planes circulunon eodem in situ manere scmper, sed de ipsum in latitudinem duci aut a Contra uect 6 vltimo, qui non omnino aequalis sit Anticii citori, aut a Circunducente 'primo, qui Coiurauechum quar tum orbem superet pauxillo aliquo: unde ncc circunductio Aplanes in latitudinc in deprehendi nisi post longa annorum curricula potest Inaequalitatis autem Apianes reuolutio annis