장음표시 사용
241쪽
1og ' H o M Oseptentriolae m. planeta igitur ab e describet portionem e f, motu veloci minuente. deinde vero Circitore mouente a prima quassa contrarium, quae est Meridionalis Orientalis , pelletur quideplaneta in longum primo paululum in Orientem directus , mox stabit, mox retroagetur Occidentem versus, in latus vero versus septentrionem. designabit igitur portionem fg, Circitore subalterno in medietate colatraria , ac planeta maxime ab ecliptica recedente,ac soli opposito: postremo si a quarta ultima moueat Circitor, quae est Orientalis Septentrionalis , agetur planeta in latus quidem versus eclipticam & Meridiem,in longum vero retro primum , mox circa finem eius quartae versus Orientem paulisper, motu primum retrogrado , mox tardo solum, quare describet portionem g h. peraci avia a re uolutione Circi tori atque helice a f g h. quae minima quidem omnium est, quoniam latitudo fit maxima circa punista midia, minor ero continenter versus sectiones. vilius enim circuli si medius punctus in oppositas partes pellitur,semper latitudo fit in mcdio,& in ventre maxima,minima circa extrema. ut si circulus a b c ducatur in opposita circa b, latitudo maior erit d b e. versusa autem & c minor cominue.pulso igitur Saturni circulo in opposita circa medium ubi d , describuntur duo hinc iniue circuli a sc. & a vc. in quibus latitudo fit maxima in sd u. 'Est autem dubiratio quaedam circa sectioncs, Arioniam in obseruatis apparet planeta circa se-etiones in ecliptica non solum in puncto sectioniss
242쪽
nis,sed modo ante, modo post. ut si ecliptica sed b c , sectio ubi a, apparet quidem planeta non solum ubi a, sed etia ubid & ubi e in eclipticaS.
dum non videtur posse in alio puncto videri quam in a ubi sectio. nullus enim alius est punctus in Saturni circulo qui eclipticam cortingat, nisi sectionis puchus. Ad quod dicimus,
quu circulus Saturni ad c, accedit ad ecliptica a b c. fitque circulus a ec.tunc ille adeo propin-Cuus eclipticae ni iuxta sectiones,ut discernino
possit per certum spartu, an planeta sit in ecliptica, an extra, quam ob rem in ecliptica, esse videatur. unde dc Astronomi sub alternum, dixere fieri in se stionibus cum ecliptica medium circulum epicycli. Est aute & alia quae dam dubitatio tum cir- ' ca Circitorem primum, tum & citeta secundum. videtur enim uterque tanrum debere in latitu-
243쪽
dinem mouere quantum in longitudinem mouet. at certe primus Circitor in latitudinem aut nihil aut quam minimum mouebat, in longitudinem vero multum modo citans,inodo tardansplatretam. secundus quoque & si quandam latitudinem facit circa helices non tamen tantum iulatus mouet,quantum in longum, si quidem Ptolemaeus scribit latitudinem maximam quae circa punista media fit non esse maiorem quam grad. T. quod vero in longum praestat, longe plus est. ad quae dicimus,in utroque causam esse Antici r-citores suos, qui latitudinem minuunt , ut iam dicemus. De ordine γ numero orbium seruiemium
CAP. XXI. Identur autem qui ad Saturnum orbes atim tinent, omnes numero decem. duo enim cum sint Circitores , unusquisque aurem Circitor,qui non tantum in latus moueat, qui um in longu,quinque orbibus cgeat, ut in Aplane minstratum est: sit quidem ut in Saturno ad demonstranda quae apparent , decem orbibus opus fit.
Ordo igitur prioris Circitoris in quinque consistit orbibus,Circuducenre, Circitore, Contravecto, Anticircitore, & suo Contrauecto. qu rum primus est Circunducens , qui sub Aplane in latitudinem per se sertur per puncta media intersectiones. circunfertur autem Saturno par annis 29.dieb. I62. horis n. sub eo est prior Circitor , qui eodem tempore simul in latitudinem ducitui a praedicto. per se autem in opposita omnia
244쪽
CENTRI CA. Iumnia mouet Saturno tardior. sub quo est Con- . trauechus suus , qui super polis Circunducentis contrafertur in latitudinem illo duplo velocior. mouetur autem hic a Circitore trepidationis motu ut in aliis diciti mei LPAb eo sequitur Αn circitor,qui, uti & in Aplane diximus, in latitudinem quidem semper opponitur Circi tori aut aequalis illi aut quam minimum cedens , in longitudinem vero semper in idem agitur cum Circitore. ex quo fit ut non tantum in latus moueatur Saturnus quantum in longum. sub quo est ultimus Contrauectus,a quo fit ut reliqui qui imse, sunt,non circunferantur in latitudinem. Ab his sequi tui ordo Circi toris sec di , in quinque orbibus pariter constitutus Circumducente, Circitore, Contraucisto, Anti circitore,&vltimo Contrauecto, quorum primus est Circu-
ducens.qui non per puncta media uti prior sied
per sectiones circumagitur in latitudinem , ac circuitionem explet diebus TS .hora I .m .so. k- irὸ, cuius reuolutiones 37. fi ut in annis AEgyptiis 39.die I .horis circiter I 8.seb eo est secudus Circitor. qui eodem tempore circinna ducitur a praedicto in latitudinem , caeterum proprio motu in opposita omnia mouet multo velocior Saturno. sub quo est C sit rauectus suus per trepidationem ab eo agitatus , duplo velocior Circumducente. A quo sequitur Anti circitor alter. qui per se semper opponitur in latitudine Circi tori, non aurem aequalis illi sed tamen tantum cotra nitens, qua tu satis est,ut latitudo in Saturno non maior fiat quam gr. 7. ac demum est ultimus Corrauetius.
sub quibus omRibus est Saturni orbis Planetam
245쪽
II 2 HOMO serens, qui ab occidente ita Orientem achiis ci cultionem explet annis 29. diebus 62. horis ra. in una medietate tardior, in alia velocior. & iii super modo directus 3c velox, modo consistens, modo & retrogradus per helices ut diximus inaequales circumactus, ac de Saturno quidem ha-ehenus dictum sit.
De 3s qua circa Iouem apparent. CAP. XXII. Identur planetae conuenientias inter se par-
-Ntiri, periores enim ircs,Saturnus, Iupiter,& Mars communia fere omnia habet,& magnopere unus cum alio consentit. Venus vero cum
Mercurio, Sol cum Luna. Quapropter quae de Saturno dicta sunt,eadem quasi repetentur & in Ioue,de quo consequentei agendum est, quoniaa Saturno inter Planetas statina sequitur. Ergo quod &Iupiter ab ortu in. occasum feratur diebus singulis a primo mobili,tardius quidem saturno, caeteris citius, Itim & quod proprium ipse motum habeat huic obliquum , dcclaratum satis est supra. Obseruant autem circuitionem suam ipsum obire annis circiter Ir. hoc cst annis H. diebus sis. horis Io. Secat autem tum aequinoctialem, tum &eclypticam, sectiones eclypticae
cancro tra- o O G 23 6 6 36 hora: ditur .grad. O 6 I9 6 η6 3i dies altera 2 29 37 ιχ s dies
246쪽
in Capricorno.Illud vero mirum fortasse videri hoc in orbe potest, quod quum superiores, ut dictum cst, trahant inferiores, Iuppiter tamen a Saturno minime trahi videtur. Sunt autem in eius motu inaequalitates non paucae , in primis illa, quae dc in Aplane de Saturno diei aest. qubd scilicet in via a medietate tardior , in alia velocior spectatur. tardior quidem in ea, quae est a cancro ad capricornum per virgine , velocior vero in ea, quae a capricorno ad cancrum per pisces: punctus autem maximae tarditatis in virgine, maximae velocitatis in piscibus gr. 23. Sed nec minus secundam inaequalitatem directionis status & retrogradationis habere cernitur. si quidem singulis I s. mensibus, diebus 8. horis feto 2I. certa periodo modo directus
N vcloae, modo tardus tantummodo stans, modo retrogradus apparet. cuius inaequalitatis re uolutiones 6S. annota
tur fieri in annis priis TI. quas ite i euo-hitiones si inter se com
pares , aequales non rc .perias.
candem habere ratio-Nem constat quam &Saturnus habuit, ut in coniumstione velocissimus, in oppositione tardissimus kideatur.
247쪽
ii HOMO. At vero & in latitudine eade quoque sortitus est, quae Saturnus. in omni enim Peuolutione inaequalitatis secundae ad c clipticam modo accedere, modo abscedere spectatur. accedere directus & velox,& soli coniunctus, abscedere vero
tardus & retrogradus. totum vero motum pecconsimiles helices obire . quarum quae prope sectiones sunt, in mimae, quae circa puncta media maximae sunt. prima helix a e fg h. secunda fi Et m n reliquae. Latitudo autem quae circa puri eta media fit maxima gra. q.tradi solet. De causis apparentium in Aue. CAp. XXIII. iorum igitur causas Astronomi per ecce n- , tricum atque epicyclum reddunt. primam inaequalitatem eccentrico,secundam epicycloal- signantes, V item eam quae in latitudinc fit. modus autem idem, qui & in Saturno dictus cst. Cur autem non simul cum Saturno trahatur Iupiter nulli quidem dixere , quod certe iniuste ire c-ctum videtur. si enim in a)iis multis videbant ii feriores orbes a superioribus trahi , debebant saltem dubitare cur idem & in Ioue non fiat. Nos autem ab hoc primum incipientcs, dicimus ob id contingere quod sub Saturno alius orbis sit, qui in longitudinem illi contra seratur. Ad ea vero quae in latitudine apparent,in Satur' no Contrauectos ponere non est nobis necessarium visum, quod confundi ea accidit cum Cit-citoribus Iouis dc Circunducentibus. quanto e nim pauciores inducere orbes possumus , tanto gratius & planius futuruin existimamus. Quod
248쪽
C E N T R I C L. autem in una medietate tardior, in alia velocior agatur Iupiter, catlsam primo Circitori damus. habet enim & ipse quemadmodum & Saturiatiis Circitor duos , quorum prior in latitudinem
circunducitur Ioui tempore par. proprio autem moru tardior. Cqterum modo in i dem cum Ioue modo in oppositum fertur. quare dc modo citat, imodo retardat . cavero proporsione ad plane- tam se habet, ut tum iubalternus sit in medietate contraria, olum pia iacta ita Si a. 2ῖ. virgipis inue nitur, ubi est maximae tarditatis plinctu I, quum vero planeta in gr. Is . plicium veliatur, tum Circitor i in iuuante medietare iubalternus fit Ioui. .
quare de illic pune has maximae velocitatis enascitur. Commodissime autem fit haec proportio, quoniam circunductio Circi toris aequalis est motui Iouis. variantur autem puncta haec ob Α- planes motum, ut in Saturno dictdm ess . Secundam autem inaequalitatem directionis. & retrogradationis aliter Circi tori ascribimus, qui tum circundu hibiae, tum proprio motu ve- locior multo est Ioue. si quidem circunducitur
anno uno, mense via ὁ, diebus s. horis fere II. vnde reuolutiones6S i I annis II. coficiuntur, pro prio autem motu rctroducere phane tam potest .
ergo & hic quoniam modo in idem, modo in
, oppositum sertur, nanc quid 'in planetam citat, nunc retardat , pro natura condirio neque Circitorum, nec tardat solum, ted de sistit atque etiam retrod ii, quoniam velocior est Ioue. .
Quod vero veloci similis sit quum soli coniun- ictus est, tardissimus quum opponituro causa ca-
249쪽
enim habtmere tres superiores planetae, Ut quo tempore sol a coniunctionibus eorum, ad oppo-stiones sese traducit,eodem & Circitor ab una sub alternatione ad aliam sese conuertit. oportet autem mensurare permotum medium quod dictum est , alioqui perpetuum non erit ut Iuppiter in coniunctione velocissimus sit, in oppositione tardissimus. Potio quae in latitudine in Ioue apparent,eo- .dem modo contingunt,quo & in Saturno dicebatur. Circitore enim secundo per sectiones in latitudinem acto, puncta media maxime in opposita ducutur. Vnde & consimiles helices fiunt,
nullo alio ab iis,quae in Saturno fiebant differentes,nisi qubd Iouis helices productiores sunt,
directionem longiorem habent. De ordine orbium Iouis. CAΡ. XXIV. Navi vero ad Iouem orbes pertinent, ndecim ad summum omnes sunt, quorum primus
est solitarius ille Contrauectus, qui statim sub Saturno subest : Reliqui vero decem sunt, quinque ad priorem Circitorem attinentes, & quinque ad secundum. in primo ordine est primus Circunducens qui per puncta media in latitum dinem sese conuertit Ioui par. secundus est Circitor primus, qui citcuductione & ipse Ioui parcst. proprio autem motu tardior , sub quo est Contrauectus suus duplo velocior Circunducente, ac sub eo Anticircitor, qui circitori semper op
250쪽
C E N T R I C A. III per opponitur in latitudine, aut par illi aut modicum quid cedens mam & in prima inaequalitate quanda insensibilem latitudinem diligentiores notant .sub eo est suus Contrauechus. secundi autem ordinis primus est Circunducens,qui persectiones in latitudinem agitur mensiSus I s. die bus 8.horis circiter, i . sub quo est secundus Circitor, per easdem sectiones circunductus: proprio autem motu puncta media in opposita maximo mouens. ac sub eo est Cotrauectus suus,&sub ipso Anti circitor alter, qui in latitudine eate- tenus Circi tori opponitur, ut latitudo quae in punctis mediis maxima fit, no maior inueniatur quam gra. q. a quo postremo est Contra uectus suus. Sc sub ipso Iuppiter, qui per tot inaequalita-tcs actus Oibem demum obit annis II. diebus
sis. horis fere Eo. ita igitur se habet & Iuppiter.
YPe iis quae in Ararte apparent. CAPUT XXV.
in Ais qui proximum locum inter Planetas
Ioui tener , coiti munia fere omnia cum praedictis habet. mo intra ipse tuum annis se re duobus explet. hoc es 'an tu, I. diebus f M. horis circiter 23. medius autem circulus eiustum aequinoctialem O tum eclipticam secat sectiones eclipticae altera in tauro gradu& l . at tela in scorpio tempestate nostia traduntur, puncta media in aquario 8c leone. Habet item Mars ut nec ipse cum Ioue rapiatur. Porio