장음표시 사용
481쪽
γ z. o 333. Uibus spumosae cisiones in alat profluviis , his de eapite pituita desu t -
,-U, I. UX experimentorum desectu multa praepostera protulerunt Ueteres deus ιι egestionibus spumosis, que eorum sequaces non solum amplexi sunt , qua di- sed de multis alienis sententiis ornarunt . Si vero rimamur solummodo , quae nobi ς experimenta suggerunt , multa edregia , & scitu necellaria peteria. f. re possumus ex hiς spumosis egestionibus. Constat experimentis, aerem in intestinis, & ventriculo colle um motu vermiculari aequabili ita uniri humoribus , ut plane evanescere videatur sed motu inordinato earum partium , etiamsi nihil aeris ingeratur, tantam aeris copiam generari, seu potius separari ab adhaerentibus humoribus, ut non solum intestina, & ventriculuς turgeant , verum etiam totum abdomen instar tympani tendatur ;&, quamvis inulti rufitias , & crepitus emitrantur, venter tamen non suo sideat , quasi generationiς aeris nunquatri esset finis . Generarur etiam in intestinis aer , uti extra corpus nostrum ex sermen ratione , veI putrescantia contentorum , si ventriculi , & intestinorum actio debilior non valeat spontaneatri hanc mutationem arcere. Tali modo natuς aer si uisecset, vel
pinguibus humoribus misceatue , exhibet liquorem spumosum et sed a quos sineris mistus liatim se extricanς non producit spumantem liquorem . Ut igitur spumose egestiones fiant in alvi profluviis , requiritur praeseraria hamoris subpinguis, saponacei , vel glutinosi , qui aeris bullulas retinere por
est, atque intestinorum motus inordinatus, qui aerem produci r , Ut monuimus , dc qui simul copiosiorem delemonem facit; nam iri tali motu aucto concipi nequit fieri poliis uel sermentat.onem , vel P redinem spontari almex deficiente motus intestinorum . Spuiriose ergo egestiones semper significant motum intestinorum perturbatum , sed prout color , odor , & consistentia variat , ita est humor morbo et diuersu , qui ex aree admisto spumantem egestionem praebet . Nunquam in praxi observare potui , spumosam egestionem dedisse bonum praesagiunt, quia semper indicat motum pedi
II. Quum Auistor accuset Pituitam , inde concIudere possumuς, eum foetsi Mi ei loco intelligere feces albicantes, seu pallidas, & spu molas , qnas etiam fer pe observavimus emiosas esse cum capitis dolore . Hoc eriairi eum observaveri csb. . Hippocrates , existi misit eam pituitam spumosam, quam eon spriit egestam Per alvum, nata esse in eapire, & inde cum impetu delatam ad in restina .& ita eiectam . Μulti, nescio quibus rationibus, sed ab urdis, adstruere hanu sententiam eo nati sunt; Elii Meo eandem ob magnam absurditatein repudiarunt, 'serentes talem pituitam spumantem cum impetu serri non posse ex capite ad intestina, obstare pulmonec , di aphragma, & intestina, quae exteri u in se nihil recipiunt adeoque iudicarunt hanc observationem esse falsam. Nos autem aliquoties experti sumuς in capitis doloribus huiusmodi facta suis se egestiones spumosas , quis puto provenire a succo nervoso acriori Praepri mis in Encephalo nato, capsulis nervorum , sensim secundum nervorum cursum ad intestina delato , ibi praebere humorem dictum pituitosum , qualis inservatur in gravedine. Si hie humor in ea uum intestinorum depositus suerit , simuIR Incestina vellicet, motu tunc inordinato intestinorum non is
482쪽
Ium generatur aer copiosior , verum etiam eodem motu ita miseetur huic Pituitae, ut praebeat recensitas alvi egestiones spumosas cum multis ventris torminibus.
L I B. VII. A P H. XXXI. 316. Uibus febricitantitas , in urina subsidentiae sunt erassiori farinae simia 3
I. CI in fundo uroscopii, quod continet urinam in quiete refrigeratam ἐμώ. s. D detegitur materia albicans instar farinae non exacte molitae, talest, dimens stens vocatur Sedimentum sarinosum , quod non multum distat a sedi- v far mento albo, & bono in febribus, quoad externum conspeEhum, nisi quod illae partes sint majores, nucusque aequaliter distributae, quam in sedimento albo . Quoniam hae partes tarinosae non apparent in calente urina , neque ramiam magnae ire possunt per tubulos renates, certe constat, istas formari iti di 'refrigerata urina . Illa ergo materia hoc Sedimentum sermans postidet ma-ἐ''' 'iorem concrescendi potentiam ,. quami quae observatur in Sedimento albo in quali, qua cunerescit in grumulos. Quum vero omnis materia Sedimentum
sormans sit materia morbi, quia illa ita fanorum urina non apparet, concludere potainus , tali in febre morbi materiem in corpore adhuc obe rantem pronam esse ad concretionem , & inde viribus vitae non facile separari posse . Per febres intelligere solet febres continuas, vel quae non inistermittunt , alias enim dici solet in Intermittentibus : quare hoc in loco praesagium sumendum ex urinae inspectione , ut promittamus longam infirmitatem . Hoc Auctor noster non desumsit ex speculatione theoretica , sed quia observavit in aegris febricitantibus , si talis prodiret urina , longam mansisse infirmitatem , quod etiam nos saepissime observavimus . Quamob- 'rem non omnino inutilis est urinae inspesio , ut multi ignorantes urinae arcana rimari contendunt , neque soli urinae inspectioni , uti agyrtae , 6c na. impostores ,.est fidendum , nam idem urinae signum in omni morbo non praebet idem praesegium . Propterea addit Amihoe hoe loeo in fibribus rinam materia febris continuae salubriter evacuari seIet sub Oema sedimenti albi, &aequalis, quod sedimentum tantum valet in sebribus, ut dicatur criticum . si vero reserat farinam crassiorem in febribus significat materiem phlogisticam, ex majori motu febrili natam, non abiisse in materiem suppuru-Ιenta in albam, & aequalem, quae a natura facile eliminatur, sed in materiem talem tenaciorem, quae non facile ope renum a tota massa segregari potest , & inde in corpore manens morbum protrahite aut si postea deficientibus viribus per spontaneam supervenientem corruptelam immutetur, frequentissime novum morbum Chronicum producit . Quamobrem ex tali conspecta urina non solum cum respondente essectu praedixi morbi longitudinem , verum etiam eius commutationem in alium morbum chronicum.
483쪽
3ue . bus autem bilissae subsidentiae, superne tenuer, acutum morbum μεα cant . I x Iquorem colorem flavum exhibentem , etiamsi non sit ora Bilis, a ' l. Veteribus vocari Biliosum, tam frequens occurrit, ut nullus dubitare possit: ita enim omnia excrementa, & humores morbosi flavescentes dicuntur Biliosi , quia non ex omnibus Bilis proprietatibus hoc nomen invenitur impositum , sed ex solo apparente colore. Itaque si id , quod ad fundum uro scopii in urina restigerata sertur, habet colorem flavum , hoc loco Hypost 1- sis biliosa vocatur. De tali Urina superne Tenui maxime disputant Commentatores etiam ante Galeni tempora, quidam ἄνων , superne , retulerunt ad Tempus alii ad Locum , quod ultimum ego amplector , quoniam in exercitatione practica talem saepe conspexi urinam , quae postea exhibuit morbum Acutum, id est validum, & vehementem . Si modo Commentatores propriam praxin seu observationes in morbis consuluissent, facile potuissent sensum , &veritatem Anteeessoris nostri intelligere, & confirmare : nam quod posuit Hippocrates, id non ex suo cerebro finxit, sed ex experientia medica desumsit, quod etiam dei neeps a nobis praxin exercentibus observari potest, ut estilla' urina in parte superiore tenuis in lando sedimentum flavum biliosum habens, postquam conspectam febris vehemens Acuta sequi solet. Si rimamur materiem hanc urinam praebentem, facile erit conceptu , morbum Acutum sequi debere. Materia est Biliosa, id est materia ichorosa flavescens, nata ex materia purulenta , vel inflammatoria corrupta , est enim pravior reliqua urinae malia , quia fundum petit, qualis maior 'ecifica gravitas non invenitur in Bile, quae supernataret. Ergo signum est in febribus materiem febrilem non mutatam esse in materiem albicantem criticam , sed in i chorosum aerem, Mstimulantem humorem , qui in corpore remanens, nam omnis non ita per urinam emittitur stimulo suo se brem intendet. Quia vero separatur a reliqua massa urinae, signum est, hanc materiem Biliosam non ita miscibilem esse communi vehiculo humorum aquoso , unde dissicilius eliminari in posterum poterit. Urinae superne tenues non igniscant urinam aquosam , sed pellucidam ,
& etiam coloratam, nam aeque inveniuntur urinae tenues coloratae quam de
colores : & , quam ego vidi in huiusmodi morbis urinam , illa erat colorata flavescens, & superne pellucida , indicans in communi illa massa nihil de
Uibus autem urinae distantes fiunt,
iis υehemens os in eorpore I. Uae mutationes in corpore nostro latentes fiunt, non nisi per phae nomena externa detegi possunt; illa autem ita sunt tradenda , ut nulla de sensu phaenomeni restet ambiguitas. Brevitas autem senten
484쪽
tiarum, & varia significatio verborum non parvain saepe parit obscuritatem, quae totam praedictionem incertam facit. Assutno, hoc in loco agi de urinae in- iis, ii spectione, quae reddita fuit ab aegro febricitante , quod ex nexu huius cum prae-nem 1gηι- cedentibus Aphorismis desumo, de quo nullus dubitare potest . Sed quae diean tur urinae distantes διε κότα τἀ ς', non consentiunt Auctores . Significationem hujus vocis Literatoribus relinquod ego autem quod in praxi observavi, & per hane vocem exprimi potest , proferam . Si Urina in febricitantibus emissa , refrigerata conspicitur , & invenitur quaedam materia ruditer , & inaequaliter conereta, dispersa per totam urinae massam , talem ego vocarem Urinam Distantem , Divulsam, Separatam, & Inaequalem in hoc loco . Alia autem habetur etiam species urinae inaequalis ratione temporis, sed tunc potius dicitur urina varia aut inconstans : Talis definita Urina Distans notat, morbi materiem cum reliqua massa uritiae emissam inaequaliter per totam massam esse distributa in : & quia urina declarare solet naturam miscellae materiar morbi cum humoribus circulatoriis , quod raro in urinae inspectione fallit, ut passim sumus demonstraturi, tuto concludere possumus ex Urinae in spemone , qualissimateriae morbi status in corpore ; nempe morbi materia turbata est , & mista homoribus circulantibus, quae nunc viribus instigatis, vi quasi ante debitam eo-ctionem extruditur, nunquam enim cruda nisi valida vi extruduntur. Quoties ergo talis divulsa emittitur urina , inter certissima signa magnae turbationis accipi potest . Hoc ulterius manifestabitur ex pulsu , anxietate, & inquietudine regri. Et scimus talem urinam non Praebere bonum praesagium , quum cruda
33ς. Uibus vero ἰn urinis bullae superstantoe longam fore invaletudinem ;renum assectiones significant,
I. T TR ina per urethram emissa, vastulo recepta , s si persecte sana, aerem, quem descendens urina secum duxit, prompte dimittit, ut sere instara quae purae est ae vix bullas, vel spumam per minimum tempus retineat: aer D. enim cum urina descendens sub recipientis urinae superficiem se in guttulas urina leviores colligens, sursum adscendit, formatque in urinae superficie bullu-Ias , vel spumam non diu persistentem : eodem modo etiam aer conquassando urinae si misceatur . Si vero illae enatae Bullae, vel Spuma per longum tempus Persistant, copiosius generentur, vel omnino non evanescant, talis dicitur Urina spumosa, vel cui Bullae superstant. Experimenta docent, aquam etiam espumosam tali modo fieri admisto glutinoso, vel si ponaceo , atque Urina stagnando corrupta, conquassata, etiam magis ἰpumosa redditur . Urina spumosa evacuatur, si in itinere corrumpatur, si ei ad miseeatur viscosum , aut si Proveniat ex putrefactis nostri corporis humoribus e inde tam frequens in febribus colli quati vis, putridis , hecti eis, phthisi , & omni nimia emaciatione codiporis, caleulosis, omnibusque morbis, qui faciunt exire liquefactam pingue-ginem e corpore nostro . Adeoque multo plures sunt morbi in quibus invenitue
Urina spumosa , quam qui ab Auctore ei tantur, quod iuniores Medicos decipit , existimantes Hippoeratem in Aphorismis omnes morbos citasse , quibus redditur Urina spumosa sed ita solitus est Auctor loqui, si unum a iterumve ea sum expertus sit, istos absolute ponere, non quod non haberentur plures, sed quia istos in praxi detexit. Ego autem ex cunctis locis Auctoris collectis, & ex Propria experientia multo plures causas inveni, quam quae hic ab Auctore ci-
485쪽
, , MEDICINA HIPPOCRATICA Aph. 3 sq.
tantur, quas omnes pertractare nimis extra scopum excurreret. Talis igitueueina viscosa, saponacea, vel pinguetudὲ ne impraegnata , par mittit quidem bullulas aeris urina leviores adscendere, sed hae si ad superficie in venerint, totam non relinquunt massam , sed obteguntur tenui expansa pellicula ex tali uri ns iacta , quae semper indicat aliquam ut urina et se tenacitatem .' atque quo spuama est copiosior, diutiusque persistens, eo maiorem Ienacitatem in urma arguit . Quare non solum ex urina spumante Praecedentia dignoscere pota uinus , verum etiam magnitudinem, & parvitatem mali. l I. Talis urina cum , dc sine febre evacuari potest , ut observavi in Acutis , - θ & Gieonteis morbis, sed quoniam observavit Auctor saepe reddi in assectis reris,M Vs nibus, inde ex conspecta tali urina quoque intulit, significar Renum affectio Dctiones nes. Si enim aliquis renum calculo laborat, duplici ex causa urinam spumanari' t tem reddit. Calculus enim semper assiuente urina perfusus speciem corruptionis inducit . quare calculosi etiam reddunt urinam strentem , hoc putrefactum urinam spumosam facit, uti patet ex urina sana dein putrefacta. Caleuius etiam continuo terendo abradit naturalem viarum mucilaginem. quς urinae milia , & simul exiens, urinam magis glutinosem facit, & inde magis spumanistem , inde etiam Calculosi reddere Qtent urinam crassiorem , & contentis fa- tueam . Si vero pinguedo in corpore liquefacta, & aerior reddita per urint vias emittitur , in suo transitu quoque dolorem renibus inserre potest , omnibusque viis urint, quibus abradit seu abstergit mucilaginem has vias naturaliter tegentem , ita illa urina ex sua natura acrior, nudas Iangensi partes, dolores nephri ti eos inseri, quod saepe in febribus putridis observatur . , III. Si quis febre laborans reddere incipit Urinam spumosam, se ira per ego /φ'' quoque in praxi observavi, istos aegros tarde recuperasse pristinam sanitatem ' quod etiam rationibus est conveniens, nam omnis febris commutatio in putre pinem morbum prolongat, quum vis vitae nesciat putrefactum emendare , &gii u f ea remus organo putreiactum separante a bonos hinc diu durat, priusquam omne putrefactum fuit evacuatum: quod alio modo fit in materia purulenta , di critica, quam natura novit eliminare. Hinc per nullum emunctorium invenimus humorem corruptum evacuatum fuisse criticum : imo uisera quandici putrefacta emittunt, non consolidantur. uia vero spumosa urina signifieaemu pationem materiae se ilis in putrilaginem, ex generali lege putrefacti longa est exspectanda in valetudo .
Uibus autem pineue es', oe confertum quod supernatat , bis assectiones nephriticas, o acutas significat.
I. A Lterum phaenomenon , quod in febricitantium urinae superficie conspici. tur, est Pingue , & Consertum , Mρω , in unum tollectum , Coacervatum ; si nempe brevi tempore in urinae emissae superficie formatu e collectio pinguedinis, neque guttatim , neque instar telae aranearum, neque in modum spumae, sed consertim , satis dense stipatum, & collectum. Hoc fit, si ipsa pura nostri corporis pinguedo cum urina exeat sine praegressa putredine : nam Pinguia urinae mista quia leviora supernatabunt instar cremoris lactis, & obtenent brevi tempore totam urinae superficiein ; sed si putrefacta sint, & ita aquosis iniscibilia . spumantem faciunt urinain , & non separantur a reliqua urinae massa . Talis ergo Vrina signum est, veram pinguedinem in corpore liquatam
486쪽
II. Pinguedinem eorporis in tuni ea cellulosa collectam, a Vehementi calore c. talis liquatam, & circulatione aucta propulsam, sanguini primo venoso mista in , tilina m& ita ad eor delatam , non solum in subito superveniente febre acuta ardente, verum etiam in motu mustulari validiore, praeprimis in obesis, obseevarunt multi Medici d ex Calore aucto enim fit pinguedo fluxilis, naturalis 'ridiei est via ex cellulis in venas, ut docet Analome, & aucta circulatione haec Mutua promovetur protrusio. Igitur non est mirum in ardentibus Acutis morbis ut pinguedo sanguini misceatur magna copia. Sed ex aucta illa circulatione sequitur, Pinguedinem receptam evacuari cum urina: nisi enim motus pamticularis renum major simul aecedat, recepta pinguedo in sanguine cum urina evacuari nequit, ut saepe observamus in Ardentibus . Ut illa ergo pinguedo exeat, neque sola careulatio maior cum ardore sussicit, quia his nocigeneratur pinguedinis transitus per Renes; neque sola actio renum valet talem producere Urinam , quia si cum sanguine arrerioso copia pinguedinis non adseratur , renes eam excernere nequeunt. Recte igitur observavit Auctor has duas conjunctas affectiones, nempe Nephriti eas, & Acutas. Quod opponunt in Marasmo, & Phthisi non est alleums momenti, quod hi reddant talem Urinam , etiamsi pinguedo totius corporis consumatur : his enim pinguedo non consumitur forma pinguedinis, sed quando Pinguedo in his corrupta fuit, & degenerata evacuatur. Quamobrem his frequentior est urina spumosa, quam quae habet Pingue consertum supernatans.
36i. Uibus vero nephr t e s ex stentibus , praed Aa signa are dunt, o dolores AE circa musculos spinales fiunt, si quidem ad exteriora loca fiunt , abscese sum exspeela futurum extrorsum . Si vero dolores fani magis ad interna loea, etiam abscessum magis introrsum fore exspecta . I. ATon omnes Nephriti eas affectiones I ro. VI. oriri a renum cal- ωρμι iaculo, imo ipsos renes interdum imiri unes esse, supra observavimus . m urtu h. 276. II. Istud etiam in hoc loeo in tenendum , nam qui renum ealculo laborant, nunquami reddunt Urinam , cui pingue consertum si per stipisiso natat, sed urinam foetentem, sabulosam, puruleritam, vel & merum sanis m,m d
guinem miniunt. Qnare Nephritis hoc loco est generaliter accipienda pro torra re lumborum dolore , eo ei rei ter loco ubi Renes harment . Nulla est in toto δ' ' . corpore pars doletis, quae ingenia etiam peritissimorum magis fatigat , ad fine, designandam partem a sectam , quam Dolor lumborum , ipsa enim medul- , la spinalis ejusque membranae cingentes, & nervi inde nati , mesenterium' annexum, renes aecumbentes, musculi spinam moventes , si doleant , eo-aitiai. dem in loco doloris sensum faeiunt; sed in esse tribus toto coelo disserunt rinde tam disti ei te est a priori definire, num Lumborum dolor fiat a renum calculo, vel quavis alia causa . Noster quidem Aufi or tanquam Divino ingenio praeditus retinuit quidem Nephritidis nomen, sed bene intellexit hune dolorem non generari ex Calculo , sed voluit ex perseverante Lumborum dolore praesagire Abscessum vel internum , vel externum , qualem quoque casum in quodam etiam viro observavimus, ut de veritate hujus observationis minime sit dubitandum, sed potius mirandum , Nostrum senem in rimandis phaenomenis , ut ex iis formaret praesagium , neminem habuisse parem. Equidem fateor, etiamsi similem tractavi casum, me non potuisse,
nisi ab Auctore monitum, talem sermare praedictionem. Ponit Auctor ali- O o o a quom,
487쪽
νε MEDICINA HIPPOCRATICA Aph. 361.
quem, qui diu Lumborum dolore laboravit, sed nullam mentionem calculi , vel difficultatis urinae mentionem facit , qualia quoque in casu nostro non suere observata; potuit ergo illa doloris causa haerere in partibus lum. horum circa renes. Quando illa materia acris ibidem satis diu haesit, tandem aucta acredine circumiacentes partes magis vellicare incipit , ut inde cirea locum hune concitetur inflammatio hucusque incerti sumus , qu .enam sit pars dolens, & quid sit exspectandum 9 multat tunc a medicis fiunt coniecturae, sed obstupescunt ab eo dolore non reddi calculum, neque urinae difficultatem fieri, vel reddi cum urina quaedam aliena . Hoc nunc imambiguo statu si concitatur febris acuta , & redditur urina, sui pingue, &consertum supernatat, ex monitu Auctoris, certum praesagium formare posisumus, circa hutae locum suturum ess e abscessum vel externum , vel interianum . Nam si doloris exacerbatio tactu externo non exasperatur, verendu
est Abscessus internus , quia tunc inflammatio altius latet r sed si attactu Ievi intendatur dolor, spes est, externe fieri posse Abscessum , quia locus
inflammatus cuti propior est. Istud nunc acre circa lumbos hirens inflammationem localem iaciens , per consensum generat febrem Inflammatoriam ardentem per totum corpus, uti aliae magnae instam mationes locales , quae febre ardente, ut superius monuimus, liquescit pinguedo , & traditur eieculanti sanguini. Et quoniam Renes proxime adjacent , ab eodem stimulo etiam agitantur , ut non solum urinam copiosius extrudant , sed & etiam Pinguedinem transmittant . Quando igitur post Dolores lumborum diutumniores accedat Dolor circa Musculos spinales, febris ardens per totum compus, & cum tali descripta urina, signum est , acre id tamdiu latitans ita . . partibus adiacentibus concitasse validam inflammationem localem , quae ita abseessum desinere debet nam si causa inflammationem Producens manet , ut fit in hoc humore aeri , concitata Inflammatio semper abire debet iri purulentiam , & nunquam critice resolvi potest . Pus dein factum in hoe Abscessu nato per renes reddi nequit, quia extra renis substantiam suit laematum ; si vero ipsi Renes inflammentur , saepe redditur cum urina pus , quod in hoc casu fieri nequit . Inde sequitur necessario puris collectio veI in parte cellulosa externa peritonaei , quando dicitur Asiscellas internus , vel in tunica cellulosa sub cute , quod melius , quando formatur abscessus. externus . Fieri etiam potest, ut pus colIigatur in tunica cellulosa inter m sculos lumborum, quod rarius . IIuiusnodi abscessus interni periculosissimi sunt , sive maneant in sacco dilatato peritonaei , & se exonerent per Iom amfistulam externe, quod etiam observavi, sive interne rumpantur, sui entes pus in ventris cavitatem, ubi dein Tympanitidem producunt. Naim
fistula talis inter musculos decurrens difficile aperta servari potest , & clausa
relinquit pus intus; & quamvis aperta maneat, saccus internus formatus vix
depurari poterit, suppeditans continuam Puris , vel Ichoris scaturiginem .
488쪽
malum . Curandum autem refrig antibus, oe adseringentibus .
x nulli bi observationem practicam ponat, quin eam in aegris detexe. g πιε υρrit, in theoreticis autem hinc inde a veritate decedit, non vero malo animo , sed quia praecepta theoretica desectu experimentorum non satis suere e--. ruta. Quamvis igitur paradoxum videatur, Uomitum cruentum esse salu- f. ', tarem, si fiat sine febre, quum superius h. I 33. , II. dixerit, malum esse omnem sanguinem sursum emissum , non tamen credo, hanc sententiam posuisse sine alubri detecto essectu r quod nempe homo abundantia sanguinis laborans per vomitum cruentum supervenientem fuerit liberatus ab istic urgentibus symptomatibus. Uerum hujusmodi casus tam rari sunt, ut vomitus cruentus sine febre contingens non mereatur salutaris dici. Sed si comparetur ad haemoplysin , censendus est minus periculosus , quia fanguis in ventriculo restans commodius per inseriora etiam potest emitti, quam sursum ex Pubmonibus . atque satis longa quies ad consolidandum concedi potest Uentrieulo , quae Pulmonibus non est concessa . Neque tam absolute hic vomitus salutaris potest dici ex mente Auctoris, quum in fine addri curationem cohibentem ulteriorem vomitum cruentum.
II. Sanguinis fluxum curare febrem h. I7o. , II. & praevenire absces- sum h. I 84. , II. demonstravimus, quod autem idem sanguis per vomitum redditus in febribus malum fignificet, ex aliqua accedente ratione veni- tus ιum re debet. Qui enim sanguinem in febre vomunt, his signum est impetum se sis , ri ad interiora viscera , quod malum est, dein conatu vomendi, ex quo nul- ' 'Ium fit levamen, & agitatione febrili finant fatigatur; denique portio sanguinis in ventriculo restitans calore febrili promtem corruptelam con Uertitur, quae nova ingesta etiam corrumpere valet. Igitur etiamsi salutaris sit haemorrhagia narium in febribus, vomitus tamen cruentus ratione organi, & ac eidentium rerum , malus esse solet.
III. Generalem curationem in sanguinis vomitu hoc loco proponit, quia s-- non determinat, an sit adhibenda in vomitu illo cum vel fine febre . Absolu- vili obvii te eemo monet. adhibenda esse adstringentia, & refrigerantia, qualis curario ius an m adhiberi solet in omni sanguinis profluvio ; atque invenio, omnes quoque pra- πε , cti eos hanc Methodum sequi . Postquam vero bene omnia ponderaveram , quae issio in tali vomitu eruento fiunt, & experiebar hanc methodum non bene proce- -ribus de re, ob fraves aliquas rationes eam methodum in meis aegris repudiavi, cur aliam institui, quam reticere in publicum commodum nolui. Si ab acribus assumtis generetur sanguinis Vomitus, ne aliquid de eo acri res aret in ventriis culo , danda est potio diluens quae vomitu rejecta id aere simul aufert, sed si fiat a causa interna, vomendi conatus compescendus parva quantitate vini rhenani diluti eum citri succo, & laudano liquido, cavendum ab omni adstringente, & coagulante: haec enim sensu ini in ventriculo effuso mista , eum in thrombum contrahent, qui vomitu dissicile potest reddi, & sua duritie,& tandem acrimonia lacesset ventriculum , & ad novum vomitum instigabit, dum interim coagulans datum contentis ventriculi, ut 8c sanguini mistum, ad contrahendum vasculum apertum sanguinem sundens nihil praestare pocsit. Quare adstringentia magis obsunt quam prosunt in sanguinis vomitu τ
489쪽
ήν g - MEDICINA HIP POCRAT IC A Aph. 361.
sed retentus ventriculus vacuus ita contrahet vasculum antea apertum , ut sponte sistatur sine damno emuens sanguis, & ita adducta vastuli latera inter se consolidantur. Quare praecipua curationis pars est facere, & servare ventriculum quantum fieri potest vacuum per aliquot dies , ingerendo alimenta i quida tam parva copia, & partitis vicibus, ut vita servari possit, evitando omnia duriora acria , & copiosiora . Quibus continuatis sponte cessabit sanguinis vomitus, quod adstringentibus facile fieri non potuit .
I romtur . Destilum I. Atarrhorum theoriam omnium maxime inuenio intricatam , & muru tis obseuritatibus obrutam , tam ratione originis, quam extrus , &z---' cursus. Maxima pars medicorum Cararrhos e Capite ovem re, M Hveo g topinan- nerari contendit, uti in organo destillatorio condensatum aquae Opor frigi- - ' ditate capitelli , quum cerebrum frigidius assurgentes vapores condenset ,& dein destillare faciat : haec autem sententia per demonstrationes anatomicas diu resutata suit, quia assurgentes ex ventricuIo per cesso a m , &ex pulmonibus per tracheam vapores ad cerebrum pertingere Neqrieant . Neque conveniunt de exitu catarthorun , arteriae enim oppositu in cursum servant, & venae materiem omnem ducerent ad cor, sed non cogitarunt se
nervos quoque ex Cerebro oriri, &. varias adire partes. Si igitur in eo succo, qui humectat, tk nutrit partes encephali, aliqua generatur acrimonia illa capsulis neruorum a dura, & pia matre mutuatis ad varias partes duci potest. Quare de origine, & cursu catarrhorum nulla obstar via, qui raduci possit ad variaς corporis partes, & ita etiam ad ventrem superiorent seu Petillus , qualis pars hoe Ioco intelligitue . Sed tune illa reitat summae difficultas, quomodo materia catarrhoia acris lymphatica possit ira suppurationem commutari , quoniam experimur , catarrhos in nares, ve I fauces vel pulmones descendentes raro puruIentiam proserre, sed mucum, aut re nuem humorem corrodentem , vel magis spissum, uti experimur in Coryza , Brancho , Sc tussi ex catarrho natis nisi velimus per suppurationem hoc loco intelligere male eiae huius tenuioris degenerationem in mareriem crassiorem , & albicantem , qualem mutationem frequentissime in catarrhis
Observamus , non vero commutationem in verum pus . Materia enim a
cris, & tenui et nullibi in verum pus commutatur, sed in materiem albam tenaciorem , quae quoad adspectu ri non multum a pure differt. Quod a tem partes catarrho vexatae tandem verum pus proferant, istud non fit ex mutata materia cararrhoia in purulentiam . sed si ista materia corrosericPartem, & ulcus sermaverit, quod pus fundit, sicuti etiam superius in materia Erysipelatosa h. ῖ 3.3 observavimuς. Igitur deducerem ex hac obserVatione , quo i etiam praxi respondet, materiem c Marrhoiam in Uenrrem
superiorem destillantem , intra viginti dies commutari in materiem albam
magis cohaerentem , seu concoqui.
490쪽
364. I . a s fanguinem, grumor mingat , franguriam habeat, ρο δε ita lor incidat ad perinaeum , σ imum ventrem , ct pectinem , partes cim ca vesicam laborare significat. I. 'otiis hic superius hor. I9o. invenitur , quare non opus repe
I tere a L I B. VII. A P H. X L. 353. I lingua ex improviso impotens far, aut reliqua corporis pars fiderata O melancholi m Re ipsum fit. I. R dAterianiorbosa in corpore haerens, uti est Melancholica h. ii q. 1 1 II. quaedam constantia insere symptomata seu phaenomena , ex DV Mia quibus detectis cognoscimus , illam materiem intus latere: alia autem in-.
terdum superveniunt , interdum vero non conspiciuntur; haec adduci pos- , , ω sunt ad maiorem firmitatem , uti hoc loco Linguae impotentia, & pars cor- parais mporis a poplecticae cognoscimus haec symptomata ex melancholia venire, sevis homo melancholia laborans, & nullo alio morbo, ex improviso corripiatur Linsuae impotentia , & Apoplexia partis . Illa autem observatio videtur inutilis, quia iam constabat aegrum laborare melancholia, & propterea non opus esse ex reliquis advenientibus symptomatibus hanc detectionem cau- a.. ε
adstruere. Alio autem modo fit in exercitatione practica ; si enim inscius ' 'sim, Linguae impotentiam, & Apoplex iam partis oriri posse a materia melancholica, & consulae de his duobus fimul subito obortis symptomatibus,
quae curanda sunt ablatione causae, incertus haereo , quid sit praesagiendum ,& iaciendum, nisi sciam monitus, haec oriri posse ex materia melancholica . Sed si monitus fuero per hanc observationem , ulterius inquirere valeo, num characteristica melancholiae signa h. a 88., I. adsint, quae si invenero , hac symptomata ut morbum melancholicum curare h. 139. , III. debeo. De his ergo symptomatibus statim pronunciare valeo , Periculum esse, quia omnis materiae melancholicae decubitus periculosus est h. 3ar. ,
I. Nam Linguae impotentia ἀκρατους notat debiliorem, & minus validum motum , quam qui ad loquelam formandam requiritur . Illa autem linguae impotentia, qua delirantes absurda effutiunt, species delirii est, in quo sensu hic non videtur accipi, quia addit Apoplexiam alicujus partis h. 3 al. ,
vero superius demonstravimus h. 321. materiem melancholicam in ence phalo ad principia nervorum applicatam, interdum earum partium , ad quas tendunt hi nervi , exstinguere , vel turbare motum, & sensum animalem, eodem etiam modo haec duo symptomata ex melancholia nata sunt intel- igenda.