장음표시 사용
391쪽
has. Hinc illae extraordinariar Pecuniae, quas nullo duce, tamen aliqua ex particula investigamus, redundarunt; hinc ' ratio cum Q. et Cn. Postumis ' Curtiis, multis nominibus, quorum in tabulis iste habet nullum; hinc H-S quaterdecies Ρ. Τadio numeratum Athenis, testibus planum laciam; hinc empta apertissime praetura : Disi sorte id etiam dubium est, quomodo iste praetor factus sit. Homo scilicet aut industria, aut opera probata, aut seu galitatis existimatione prae- Clara, aut denique, id quod levissimum est, assiduitate st: qui ante quaeSturam Cum meretricibus lenonibusque vixisset; quaesturam ita gessisset, quemadmodum Cognovistis ; Romae post quaesturam illam Desariam vix triduum constitisset; absens non in oblivione jacuisset,
sed in assidua commemoratione omnibus Omnium flagitiorum suisset: is repente, ut Romam venit, gratis praetor tactus est Alia porro pecunia, ne aCCUSaretur,
data. Cui sit data, nihil ad me, nihil ad rem pertinere
arbitror : datam quidem esse tum inter omnes recenti Degotio facile constabat. Homo stultissime et amentissime, tabulas quum Conficeres, et quum extraordinariae pecuniae crimen Subterfugere velles; satis te
aliorum tabulis hahehat, quibus tamen tabulis convIncebatur. Cons. quae mox sequuntur : homo stultissimtis ... istimasti is. Ingeniosissime quidem, sed non ad Ioecim; et nimia mutandi euriositate. xx. Extraorinnariae. Extra ordiis nem; nempe quas, iniustis et turpi-titis modis conciliatas, non audet Verires ita tabulas aeceptorum referre, ne
ex iis eonvinei possit. vi Nullo duee is, i. e. tabul Is Verris deas tuitis. tu. Ratio. Hine pecuniae illa , quae plurimis artigraphis inclusae, in Curistiorum tabulis reseruntur. x3. Ste Ursinus optime, Pro Postumsis. I. V. L.
34. Quaterdecies. Quadragies gall.
82 . oo se.)-P. Tadio. Verris in si-ellia legato. Verr. II, 2 c. I S. Alli, n timerata. I. V. L. 16. Assi itate. Quotidiana praesentia. Sie Quintus de petitione: -jam
assiduitatἱs nullum est praeceptum. verbumque ipsum docet, quae res ait. Prodest quiuem vehementer, nusqnam deesse; sed tamen hie fructus est assiduitatis, non solum esse Romae atque in soro, etc. . I . Ulim edebatur . extraordinaria '
392쪽
IN VERREM AC T. II, LIB. I. 353
elapsurum omni Suspicione arbitrabare, si, quibus pecuniam credebaS, iis expenSum non ferres, neque in tuas tabulas ullum nomen referres, quum tot tibi
Dominibus acceptum Curtii reserrent λ Quid proderat tibi, te expensum illis non tulissep An tuis solis tabulis te causam dicturum existimasti XL. Verum ad illam jam veniamus praeclaram praeturam , criminaque ea, quae notiora sunt his, qui adsunt, quam nobis, qui meditati ad dicendum paratiquo venimus : in quibus non dubito, quin os sensionem negligentiae vitare atque effugere non possim. Multi enim ita dicent: u De illo nihil dixit, in quo ego inister sui : illam injuriam non attigit, quae mihi, aritu quae amico meo facta est, quibus ego in rebus in-α tersui. n His omnibus, qui istius injurias norunt, hoc
est. Populo romano uti iverso, me Vehementer excusatum volo, non negligentia mea sore, ut multa praeteream , sed quod alia testibus integra reservari velim, multa autem propter rationem brevitatis ac temporis praetermittenda existimem. Fatebor otiam illud invitus , me prorSus, quum iste punctum temporis nullum vacuum PeCcato Praeterire PaSSUS Sit, omnia, quae ab isto commissa sunt, non potia isse cognoSCere. Qua
propter ita me de p-turae criminibus auditote, ut ex utroque genere, et juris dicundi, et sartorum' tectorum exigendorum , ea PoStuletiS, quae maxime digna
pecuniam. aervatum etiam a Ferrat. Galaton. Berk. Manntii vero emetida. tionem ut certissimam receperunt
Gra v. Emest. Mh. alii. I. . L. L. I. Priem ram. Hanc gemit Vertarea L. Luenllo et M. Cotta Cosa. annos s. De prae oris urbani muneribus adiad exearatim ad sinem huius orationis. a. Emes . vix dubitat. Ciceronem aeripsisse . haud invitus a. Alii e reis nitoribus duhitant . inter quos editor Lipsiensis. I. V. L. 3. Sartorum. Saritis et tretus d vata sunt a verbia sareis et emo rsaria ieeta subaud. opera proprie dimotur aediseia integra et in pari tititia et in ieeto. Saraia terari exigere, est eurare ut opera publica, nempe
393쪽
sint eo reo, cui parvum ac mediocre objici nihil
Nam ut praetor factus est, qui auspicato a Chelidone surrexisset, sortem nactuS est Urbanae provinciae,
magis ex sua et Chelidonis, quam ex populi romani voluntate : qui principio, qualis in edicto si consti
tuendo suerit, Cognoscite. XLI. P. Annius Asellus mortuus est, C. Sacerdote praetore. Is quum haberet unicam filiam, neque census esset; quod eum natura hortabatur, lex nulla pro
hibebat secit, ut filiam bonis suis heredem institueret. Heres erat filia : saciebant omnia cuin pupilla, leges',
iarbis templa, viae, aedisela publiea .ete. integra psestent redemptores, qui ea tuenda et aervanda certo pretio I caverunt. Ea eura ad censorea pertiis
nebat. Cie. de Leg. III, s r. sed
quum. Verre praetore, nulli essent, et muneri iste extra ordinem praesuit. De sartis raetis vide doctissimas explanationes Gronovit in Leet. Plaut. Ainstet edami I 4o. P. 43r sq. 4. Vulgo stine. sie tamen Priseian. P. II 53. I. V. L. s. Ativiento. Facete respieitur ad morem magistratuum auspirandi extra pomoeritim in tentorio; qui auspieium exspectantes, quum vocem avia lauatae audissent, surgebant statim et abἰ-hant: quod erat citispiamo surgere. Porro ehelidon Graeeis, Latinis hirtiti. do . est avis specIea, et meretricis Nereis amἱear, nomen. I ine locus; et addito verbo surrexisset, invidiosa tendit istum non a religione, de more, praeturam, sed a re turpissima. auspicatum fuisse. 6. Edicio. De praetoris urbani edi-eio plura vide in Exeuisu ad caleemorationis. xLI. r. costis esset. Q. VOeonina saxa trib. pl. anno 584 tulit, ne quὲ Census esset, h. e. qui professus esse saeuitates suas apnd censores, mulierem ne filiam quIdem tinἰeamὶ hermdem stila honti nupra quadrantem , an , ut Perἱκonio plaeet, supra centram millia sestertium dio, scio D. institum ret; ne plus Iegaret alli euiquam . quam ad heredem, heredesve Perventinis . sed rigidam hane legem multi sie Indebant, ut apud censores nomina haud profiterentur, et, quia non censi essent, illa lege teneri se negarent. P. Annius census non fuerat, sive quod legem subterfugerat, sive quod his annis intermisso rensu non Potu rat renseri, atque ideo, nulla lege prohibents , heredem honis suis filiam tin Ieam Instituerat. De lege Voconia vide Cie. de Fin. II, tr. A. Gell. XX , I, et maxime doetissimam Perigoni Idissertationem. qui hune loeum illustrat ; ae Montesqtiisti, Euris dos L is, lib. XXVII. qui hoc eaput et 1eqq. Op Imo de more interpretatur et expli. eat. Vid. Ind. Leg. 2. Sie Graevitis e Prisciano, XVIII,
394쪽
aequitas, Voluntas patris, edicta praetorum, consuetudo juris ejus, quod erat tum, quum Asellus est mortuus. Iste, praetor designatus utrum admonitus, an tentatus, an, qua est iste sagacitate in his rebus, sine duce ullo, sine indice, pervenerit ad hanc improbitatem, nescio:
vos tantum hominis audaciam amentiamque CognOScite ), appellat heredem L. Annium, qui erat institutus secundum 4 filiam non enim mihi persuadetur, istum ab illo prius appellatum); dicit, se posse ei condonare edicto si hereditatem; docet hominem, quid possit fieri'. Illi bona res, huic vendibilis videbatur. Iste,
tametsi singulari est audacia, tamen ad pupillae matrem summittebat 7 : malebat pecuniam accipere, ne quid novi ediceret, quam ut hoc edictum tam impro-hiun et inhumanum interponeret. Τutores, pecuniam praetori si pupillae nomine dedissent, grandem praesertim , quemadmodum in rationem' inducerent, quemadmo sum sine periculo suo dare possent, non videbant; simul et istum fore tam improbum non arbitrabantur: Saepe appellati, pernegaverunt. Iste ad arbitrium ejus, cui condonarat hereditatem ereptam liberis, quam sequum edictum scripserit, quaeso, cognoscite : QUUM
INTELLIGAM, LEGEM VOCONIAM. Qui S umquam crederet,
Verrem mulierum adversarium suturum p an ideo ali-
verἱ ἱme r et In ea de hoe testamento dieitur eap. 4a: a eum inre, legibus,
anetoritate omnium , quoa eonsuluia aet, testamentum Dei se .. Vulgo in legia aeqnita 1.. quod parem aptum est, quum
non hie agatur de una quadam lege. Graevitia ex eodem grammatieo edidit puella, quia nondum tutoria saetamentio est. Sed etiam mox pupilla
illa sine liheris moreretur, secundus Ι. cic. pars secundia. hἱe heres , hereditatem adiisse . Frane et hahet a qui erat substitutus ... 4. Istum M tuo. Non enim eredorem ah Annio Verri suis e propositam. s. condonare M eo. se aeriptum in eius gratiam edietum , quo hereis ditas haee ad eum perveniret.
6. Quid possit feri. Qua ratIone id seri possit; quid pro eo facere
possit. . . Stimmittebat. Clam millebat. 8. In rationem. In librum rationum.
395쪽
quid contra mulieres secit, ne totum edictum ad Chelidonis arbitrium scriptum videretur λ Cupiditati hominum ait se obviam ire. Quisv potius, non modo his temporibus, sed etiam apud majores nostros p quis tam remotus fuit a cupiditate λ Dic. quaeso, cetera :delectat enim me hominis gravitas, scientia juris, au
ctoritas : Qui ' AB A. POSTMMIO, Q. FULVIO CENSORIBUS, POSTvE EA FECIT , FECERIT. Fecit, seceriti Quis umquam
edixit isto modo λ quis umquam ejus rei fraudem aut periculum proposuit edicto, quae neque Post edictum, nequo ante edictum provideri potuit λXLII. Iure, legibus. auctoritate omnium, qui con
sulebantur, testamentum P. Annius fecerat, non im
probum non inofficiosum, non inhumanum: quod si ita secisset; tamen post illius mortem nihil de testamento illius novi juris constitui oporteret. Voconia lexio videlicet delectabat3 imitatus esses' ipsum illum Q. Voconium, qui lege sua hereditatem ademit nulli neque virgini. neque mulieri; Sanxit in posterum, qui post
eos Censores CenSuS Set, ne quis heredem virginem, neve mulierem faceret. In lege Voconia non est, FECIT, p c ERIT : neque in ulla Praeteritum tempus reprehen-
rἱbus, aed etiam apud majores no atros, quia tam rem tua fuit a eupidi.
talo p . I. V. L. - senatis est: Quia potius quam Verres eupiditati homi ritim Obviam luerit, non modo hia . .ed etiam prioribus temporibus. si vixi ei ps O. Qtii. Verha MIeti Verrini I a tempore quo A. Postumius et Q. FU-
vius censores fuerunt. h. e. ah annos I9, qui annus, quinquennio suἱε
ante V Oniam legem, postve illud
tempus . in testam n o mulierem hereiadem feeit, aut faciet, ea sum laetam testamentram. In Mo me vit Verrea, quod etIam in tempus praeter; omedietum auum valere voluit, quum satis ronstet neque Edictum, neque leges Ipsas vim hab re in praeteritum. XLII. r. Improbum. Contra Iem . In eiosum. Contra ratIonem osseti Inhumanum. In quo anile rem mentio nulla saeta est.-msi seris. Neque enim posteriorihus legibus testamen tum reseἰndi ult. v. miliares esses. Imitari debuisses.
396쪽
IN VERREM AC T. II, LIB. I. 355
ditur, nisi ejus rei, quae sua sponte' scelerata ac nefaria est, Ut, etiamsi lex non esset, magnopere vitanda suerit. Atque in his rebus multa videmus ita sancta esse legibus, ut ante facta in judicium non Vocentur. Cornelia k testamentaria, nummaria, Ceterae complures : in quibus non jus aliquod novum populo constituitur, sed sancitur, ut, quod semper malum facinus suerit, ejus quaestio ad populum= pertineat, ex certo tempore. De jure vero civili si quis novi quid instituit, is non' omnia, quae ante acta Sunt, rata esse
patietur Cedo mihi leges Atinias, Furias Τ, ipsam, ut dixi, Voconiam, omnes praeterea de jure civili; hoc reperies in omnibus statui jus, quo post eam legem populus utatur. Qui plurimum tribuunt edicto, praetoris edictum legem annuam dicunt esse. Tu edicto plus complecteris, quam lege. Si finem edicto praetoris asserunt kalendae januarii; cur non initium quoque odicti nascitur a kalendis januarii λ an in eum annum progredi nemo poterit edicto, quo praetor alius suturus est; in illum, quo alius praetor fuit, regredietur pXLIII. Ac si hoc juris non unius causa hominis
edixisses , cautius composuisseS. Scribi S, SI QUIS HEREDEM FECIT, FECERIT. Quid Si plus legarit, quam ad
3. Sua Nonte. Ex nat rati interpro ratione. 4. Cornelia, erat. I. V. L. - sunt nominativi ahaoluti, quasi dicas, ae minina generia sunt, ete . . Has leges tuis
dieitim de eo habeatur. Quare n nerat, quod Η tom. et Lamhin. eorrigendum putarent: .. ad praetorem pertineatis. In huius enim generis eriminibus. euilibet e populo lieehat ae-ensare, idemne recte die utitur eorum quaestiones ad populum pertinere. Id. Dirin. in pro Em. 6. Ahest non, et Ieg. patittin se. quimur Prue. et eodd. Par. I. V. L. O. Alii, ω Furias, Fusias ... I. V. L. XLIII. a. olim quod. I. V. L.-Inhoe etiam peeeat Verres, quod unum tantum caput legis Voeoniae in edἱettim suum transtulerit, neglecto altero, a nepius cuiquam legaretur, quam ad legiti. mos heredes pervenire possetis . quod raput omitti non oportuerat . at revera
397쪽
heredem, heredesve perveniat, quod per legem Voconiam ei, qui census sit, non licet 'λ cur hoc, quum
in eodem genere Sit, non caves p Quia non generis, sed hominis causam verbis amplecteris : ut sacile are pareat, te pretio eme commotum. Atque hoc si in posterum edixisses, minus esset nefarium; tamen esset
improbum e sed tum vituperari posset, in dubium
venire non posset; nemo enim committeret. Nunc est
ejusmodi edictum, ni quivis intelligat, non Populo
esse scriptum, sed P. Atinii secundis heredibus. Itaque quum a te caput illud tam multis verbis, mercenario prooemio, esset ornatum; ecquis est inventus postea praetor, qui illud idem ediceret pinon modo nemo edixit; sed ne metuit quidem quisquam, ne quis edi- Ceret. Nam post te praetorem multi testamenta eodem modo secerunt: in his nuper Annia. Ea de multorum Propinquorum Sententia, pecuniosa mulier, quod censa non erat, testamento secit heredem filiam. Itaque hoc magnum judicium= hominum de istius singulari improbitate, quod Verres sua sponte instituisset, id neminem metuisse, ne quis reperiretur, qui istius institutum J sequi vellet. Solus enim tu inventus es, cui non satis fuerit corrigere voluntates vivorum, nisi etiam rescinderes mortuorum. Τu ipse' ex Siciliensi
jus commune omnititis rivihns Inati. tueretur. At verres, quum in eo sol legem Voconiam ali aequutris, quod mulieribus adversabatur. et de legatish;hil edixerit, satis manifeste convinis cliue dedita opera et ae pio pretio, ;etum suum composnἱsse. ut ab Anti ii sit Ia ad seeundum heredem he. reditatem transferret. v. sἱe nos post Lambinum. re, ut videtur. postulante; sere omnes alii, ω qni emana non alt, IIeetp M I. V. L. 3. Non generis. Non generatIm sis legem, sed L. Annium solum resplias.
4. Captit intid. Ille articulna edieti tui. 5. Itidiatum. Argumentum iudieii, opinionis publicae. 6. Tu ipso. Illud tu eapnt de her dἱtalibus, in edietum quod proposuisti In stellia praetor. eallide non transtra. isti, et tamen voluisti ex hoe tuo
398쪽
IN VERREM AC Τ. II, LIB. I. 357
icto hoc sustulisti: voluisti, ex improviso Si quae res Datae essent, ex urbano edicto decernere. Quam postea tu tibi defensionem relinquebas, in ea maxime offendisti, quum tuam auctoritatem tute ipse edicto pro
vinciali repudiabas. XLIV. Atque ego nou dubito, quin, ut mihi, cui
filia maxime cordi' est, sic unicuique Vestrum, qui simili sensu, atque indulgentia filiarum commovemini, res haec acerba videatur atque indigna. Quid enim natura nobis jucundius, quid carius esse voluit λ quid est dignius, in quo omnis nostra diligentia indulgentiaque
consumatur 3 Homo importunissime, cur tantam injuriam P. Annio mortuo secisti λ cur hunc dolorem cineri ejus atque ossibus inussisti, ut liberis ejus bona patria, Voluntate patris, jure, legibus tradita, eriperes,
et, cui tibi esset commodum, condonares 3 QuibuS- cum vivi bona nostra partimur, iis Praetor adimere, nobis mortuis, bona fortunasque poterit λ NEC PETITIONEM ', inquit, NEC POSSEssIONEM DABO. Eripies igitur pupillae togam praetextam λ detrahes ornamenta non
urbano edicto Meernere, aἱ sorte insteilla hoe tibἱ esset utilius; hae aeἱ-I; t ratione ut eius deereti, quum reprehenderetur. hane defensionem in tibi relinqueres, nempe in edieto illo tuo qvod in tirbe propositum suerat, ita scriptum suisse. sed non animis advertebas tuam ealliditatem eontra te sacere, et tuam a te ipso auctoritatem repudiari et quum enim, si in provinciale edictum retulisses , postea dicere potuisses : urbanum decretum, in Provincia aram sequutus; hane to tibi defensionem ademiati, et In provinelai ediettim ideo transferre noluisse videris, quod tibi ipsi iniquum videretne. XLI . i. Fusa. Tulliola, quae apud Dolabellam ex partu decessit A. V. Og. Quantum eam dilexerit Ci ero. deelarat dolor, quem eepIt ex Illius inter; tu. AN. XII. XIII, Pasa.
u. cordi est, res Aree ... indigna, sic. . . eo οὐamini. Q. e. Nimia sorte
indolgentia et hie . et in aliis locis.
servamus illas ordinia mutationea ah Ernestis primum inveetas; quae si Iucontroveratam atque adeo In damnationem vocentur, se defendant auetoiaritate elatissimi viri. I. V. L. 3. Petitionem. Aetionem. qua Rpraetore postulatur ut ius Concedat. 4. Togam proel. Femina . antequam nutierent. Praetexta utebantur. Bene Ernestius monuit, erepto censu, eripi
399쪽
solum fortunae, sed etiam ingenuitatis Θ Miramur, ad arma contra istum hominem Lampsacenos isse Θ miramur istum de provincia decedentem clam SFracusis profugisse β Θ nos si alienam vicem pro nostra injuria doleremus, vestigium istius in foro non esset relictum. Pater dat filiae: prohibes. Leges sinunt: tamen te interponis. De suis bonis ita dat, ut ab jure non abeat:
quid habes, quod reprehendas p nihil, opinor. At ego concedo : prohibe, si potes; si habes, qui te audiat;
si potest tibi dicto audiens osso quisquam. Eripias tu voluntatem mortuis, bona vivis, jus omnibus λ Hoc Populus romanus non manu vindicasset, nisi tu huic tempori atque huic judicio reservasset λPosteaquam' jus praetorium constitutum CSt, Sem per hoc jure usi sumus : si tabulae testamenti non Proserrentur, tum, uti proximum quemque Potissimum heredem esse oporteret7, ita secundum eum posseSSio daretur. Quare hoc sit sequissimum, facile est docere :sed in re tam usitata satis est ostendere, omnes an
tea jus ita dixisse, et hoc vetus odictum η translati-
XLV. Cognoscito aliud hominis in re veloro edictum novum; et Simul, dum cst unde jus civile discatur, adolescentes ei in disciplinam tradite : mirum est ho-
I Ignia; et ornamentum fortuna esseticillam aur am. Ornamentiam ingenti talis togam praetextam. Cf. e. 58.
5. Profugisse. Iloe non memini me .libi legere. 6. Posteaquam. Ex quo ins illod.
quod per praetorem exercetur, insti ut m st, ea stat semper apud nos iuris regula , ut eritia testamentum Non appareret, eius heres esset proximus agnatus, atque eἱ honorum ma- gessio a Praetore daretur. Vide Insiit. III, 24 I. Omneret, si is intestato mortutis esset, ita s. Glossa. I.V. L. s. Translatitiam. nomine appellabatur Edictum , quod praetor exsuperiorum praetorum edietis transtu- ierat ἔu Antam. V. r. Verere. Quae veteribus Qt
pridem usitatis iuris somniis dijudi
400쪽
ΙΝ VERREM ACT. II, LIB. I. 359
minis ingenium, mira prudentia. Minucius quidam
mortuus est ante iStum praetorem : ejus testamentum
erat nullum ' : lege hereditas ad gentem Minuciam
veniebat. Si habuisset iste edictum, quint ante istum et postea omnes habuerunt, possessio Minuciae genti esset data. Si quis testamento se heredem esse arbitraretur, quod tum non exstaret, lege ageret in hereditatem : aut, pro praede litis vindiciarum quum Satis accepiSset, sponsionem saceret: ita de hereditate
certaret. Hoc, opinor, jure et majores nostri, et nos semper usi sumus. Videto, ut hoc iste correxerit. Componit edictum iis verbis, ut quivis intelligere possit.
unius hominis causa conscriptum esse; tantum qu
a. miram. Toto eaelo errant h l. gommentatores ac galliacis interpres. Nec enim testamentum a Ninvesci omnIno faetum non esse, aut tunc
temporia non prodiisse ait Tullius, sed illud quod seripserat inre nullam vim habuisse, ae nullum stasse. Quae quum
ita essent, et ad hereditatem ab intestato Minaesa gena e et vocanda. quonam modo res geri solerent deseri-hit Ceero : sedlegi, quum parte alia herea testamentum valere, alia testatoria familia nullam esse eontenda , inter heredem institntum et familiam do hereditate eertatur. Duo hie possunt oerurrere : tu Aut heres testa iamento institutus bona destineti non possedit, tune heredes ah intestato in ius vorat, ut IpsI bona restituantur. lege agit in hereritatem. α' Ant ea
statim , exstincto testatore occupavit,
tune ipsum restἱtuenda ε hereditatis causa heredes ab Intestato In ius vo
cant. Ante omnἱa nee se est praelinxem statuere uter, pendente lite, pos
sessionem reiἰnere debeat: quod quidem lis Dindistariam diectatur. Qui interea possessionem retinere jussus suerit, aporisionem advereario laetet pro praeda litis mininetarum. nempe adstipulatus se et rem et Ductum re- , itutorum, at iudicio vietus decesseri .
aeeipiet ab Illo, id eat, satisdationem. qtia ae obstringat petitor ae . si petitiona Mileiatur. certam pecuniae gum. tuam. damni Causa, soluturum, quae quingentis assibus Constare solebat. . ubi supra. Quid antem egerat seris p Iste quum supervacaneum omnino duxisset, utrum possessorem oporteret statuere, hoe emeto
sanxerat ut qui possessor. II te itiei. Piente, esset, possessionem, pendente IIte, ad usque stiem retIneret, nec tamen sponsionem faceret. si quia autem honestus ae diligens praetor exstitisset, non ille quaesiisset, uter iacto possideret, sed uirtuti inre possidere oporteret. Ita sit, concludit Cleem. ut, neutra parte possidente, neutri Possessionem dare velis, quam cui iἱ-het alieno libentina permittas. PMN-