장음표시 사용
131쪽
. Item videmus, quod vaffalli, qui non alienantur inviti , ut post alios
num. 3. ex Gloss. in multuost. de eis. tibi ri O cap. I. Stratereὰ Ducaιus, de prohib.fud. alien. per Frideri eum, tamen si de voluntate Principis ali non tur,datur illis prelatio, ne sint de dominio alterius,ut late per Masril.
flc. rocur. Caesar.vbi etiam in locatios ne, Uni uerlitatibus praelatione con-c e di,testatur,& Reg Sans sic. dcc. 3 26. miam 9. non alia ratione, nisi ut quis seruitutis, & oneris nexu liberetur; eodem igitur modo prsferendus erat emphi te uta in venditione census, &directi domini j, ut ab illius onere liberaretur; aequitati enim conuenit ut quis ab obligationis nexu soluatur,& fatis quidem perdurum omnibus videndum, dum dominus directus censum vendit, non licere domino utili, rem suam soluto pretio liberam facere,vd in puncto decisum aest ri Camill Salern. in addit. ad Con- uet. Acopust. 326.inci p. vltra praefata, i ne,in ca a Alexandri de Muls.1 κ alio etia iure, praelatione sibi eoncedcnda, secundo loco dicebat, nempe ex capite directi domini j,cum enim ipse repres etaret iura illoru de Rc Zia, qui erant domini direm,dum ab eis census cum directo duio omerat procul dubio ei de competere videbatur praelatio, ex dispositione tex.eApris in d l. . Cae iure emphit. ubi ideo duoru mensum spatiu tribuiturdito ad deliberandu, ut si dnus,quantum pretiu ab alio re vera accipi potest, dare maluerit, ipse habeat; neq; in hoc aliqua videbatur esse dubita tio,cu ab omnibus admittatur,nisi in duobus casibus, nepe Primo, si dia us6 directus esset Fiscus,qui in hoc deterioris est conditionis,quam priuatus, quia sine illius consensu,& citra poenam com nulli, ipsius emphite uta iura tua gliea re potest, ι. I. c. desund. patrimon. lib. II. ubi notat Bariolus
hoc esse speciale in hypotheca Fisci.
sequitur Peregri rure Asci lib.6. tit. . de condoct. nu. o. & idem in emphy
lation. & nouissime Niger de laurimis
s us,nec Respublica gaudent beneficio Ll. . C. de iure cmphit. & firma remanet venditio alteri facta, per ea, quae refert Francis. Marc. decf. 32 s. lib. I. numcl. eq. ideo cessat praelatio, t. q. O seq. C. de diues V .υrban.
verso potes, ubi ratione affert, quia Fiscus potest a quocunq; possessore
petere pensionem, LI. O 'r totam ,
in priuato, qui oportet agere rei vendicatione, di coseque ter probare de dominio, s est difficilis probationis, capsaep8, cum ibi notatis de renittit.
in princ. quem sequitur Rendell.de tuis re prothom f. vers per emphiteusim, nu. 19. ex nouissime Niger de laudim.lib. r. quast. 47. num. 6.cumfq. ubi quaerit
quid in emphi te uta Ecclesiae Vel secundonninime locum haberet praelatio, quotiescumq; dominus
directus vellet alteri cedere, quia eo casu excludcretur a praelationi , Amad. de Ponte de laudim. quaeu. 3 3. T ra quesi.de retract.bgnag 9. 25 glosi.
Cu igitur cessaret in casu occurrεti huiusmodi exceptiones, nullo modo dubitari posse dicebatur,quin uti dominus directus, esset in huiusmodi ve-ditione profercndus pro eode pretio, Pro quo cinerat Ioseph de facto Elia. Attamen neutro ex capite praelationem
132쪽
lionem esse concedendam dicebam. Si quidem clarum est, nullo iure,nu I- Iaue lege caueri, in venditione directi domini j praelationem emphytet 8 tae fore concedendam; & ideo standum erat regulae, quod quilibet non prohibitus , poterit cuilibet rem sua
alienare,ad tex in dudum, de contrah.
est. O l praedia, ver a ne siquis. C elocat praedior. ciuil lib. I I. sic in puncto tenuit Salic. U .in 6. col.C. de iure emphit 3c ante eum tenuit Speculat.inrit de locato sue emphit. g.nunc aliqua,num. II 6. ut Unonagesimorirtio qusro, licet de eo mentioncm non fecerit Salit. de ibidem Io. And. tenuit et tam Imola in d. cap.potuit,in s.colum locati,
deli. dri .emybiteusim, num. 26. sq.& idem Niger d quaes. 2 . t m. 2.n. 23. qui omnes unanimiter concludunt
9 nullam concedendam esse praelationem emphytcutae in venditione directi domini j; Et licet pars ex adueruerso allegauerit Bo ν.ind cfio 7.9Specul. Ubi supra, tamen nescio quo fato illos alleg tuerit, cum contrariuexpresse profiteaturi, Speculator enim cum pro emphi te ut a nonnullas adduxisset rationes, cocludit nihilominuS contra cum per text. in i dudum, prout etiam tenuit Boer. allegas ve-euc ubi Dyra. Nec obstat text. quem ad hoc al- Iegant Bart. in l. cotem ferro, S. I. ct Boer. & caeteri ex aduerso adducti in
quia praeterquam quod , textus ille Procedit in locatione, non autem in
Lib. II. emphiteusi, nihilominus ille texturloquitur in predijs fiscalibus, vel publicis , ut legitur ibifundorum publi-
Iocorum, ea ratione, quia cum possit primus conductor compelli a Fisco, remanere in eadem conductioni, aequitati congruit, ut qui in uno grauatur in alio honoretur, L cotem fer
gal. ubi Castr. ct BaILin LI. num. 2 O. C.de haereae vel action. Denae bene Sammient. lib. 3.receptfent. cap. 7. nu. 3. Pe regrin.de tu e ci lib. 6.tit. S.num. 6. de optime abas differentiae rones addu-ccns Gietzareli.decfs .nu. I 3 . eq.et per totam, ideo non poterat procede re in causis priuator urn ut contra Af
C.locati, de decisum pluries refert ideGiΣΣareli. Ubi supra, ct Dom. Reg. p a in decisS C. sy. & late de intellectu praedicito tu iuri u in I. congruit, O
discept fr. c. 3 3 7 .Per tot . ubi quid in re Ecclesiastica dicendii, docet. Et ideo in emphi te uta, quod no habeat prinlatione, tenet post superius allegatos idem mm . de Franch. in decis r T. eX
mente Andr. in cap. Imperiale m .nec dominus, col. s. in ne, nu.q6. Uerfnἀm emphitetita, de prohibseur altenat. per
Frider.ubi Liparui. de sic ipso existen te aduocato decisum asserit idem de Franch. num. 8. & idem in addit. ad Confuet.Si quis emit,de iure congrui in-
nam rationem addit Camill. Salere. II quia in incorporalibus non datur praelatio, nec ius congrui; qua ratio
ne sic etiam fuisse decisum in causa Io. Petri de Egiptiis, refert Eximius Iu reconsultus Io. Angelus Ponesius in addit . ad ae Con eae fol. 3 3 3. in sine, O seq. incip sempta occasione , refervalias decisiones Anna in singui. Iso.
cf. I 37.& idem in deess. Archiepisc. 27. A 3 par. I.
133쪽
par. I. & alibi passim , ita ut de hoc amplius dubitari non possit.
Nec multum ossiciebat ratio correlativorum, quia intelligitur quan-Ia do ambo correlativa uniformiter se habent,pec datur ratio diuersitatis, ut dixit Abbas in prooem.decreta nu. .
vel nisi speciali iure,aliquod in altero sit constitutum, quia tunc ad aliud
correlatiuum non extenditur, ut dixit Aletat. de verborsignis lib. 2.nu. 6
circa em; & ideo cum speciali iure hoc sit dispositum in domino directo,
ut habetur, in d. l .C.de iure emphit.& secundum illius dispositione fuerat facta concessio, non poterat trahi ad emphi te utam , de quo nulla adest legis, nec contra bentium dispositio: a 3 Praecipue cum in domino directo adsit disparitatis ratio; quia dominus directus habet ius in re, imo dominus est, unde concedendo potuit apponere legem, quam voluit in re sua, l. in traditionibus,ssis pari. I. non' et que adeo, J.si d pari qui uer. mamnum. & in te iminis emphite usi optime Corn. ωU 24. pεν totum lib. et ,
Calae de emini. emphit. cap. 3. num. II.
ah Quod non procedit in emphite uta . squi nullum ius habet in dominio di
ad quod optime conferunt,quae scripsit Sarmient. lib. 3.recept sentent. c.7.m m. q. ubi hoc interesse ait inter dominum directum,& utilem; nam quias utilis est, debet recognoscere dominum directu, quia ea est natura dominii utilis,ut directum observet, eique in multis deferat, non autem C con trario,quia directus non habet expectare voluntatem domini utilis in venditione directi dominij. Ne quo bene applicabantur ea, quae de vas-sallis,& Universitate opponebantur, ut praefurantur etiam in locatione , quia praeterquam quod , hi iusmodi 26 praelatio potius ex consuetudino,
quam legis dispositione fuit in troa
ducta; tamen cum illa,personarunia libertatem potius,quam rerum respiciat, non mirum si benigna interpretatione lit auiuuanda,ex text. in l.libertas,I .de reg.tur. de conliderat Mais v. in ἀωλfυnicopos decis Io o. nu. 48. Oseq.-num. 83. & optime Nι-ger de laud. tom. 2 quaest.2 3 num. 24. Decisionem autem per Camill.Salern. adductam, neq; obstare diceba; quae videbatur fundari in quadam aequitatis ratione, ut cuiq; rem suam liberam facere liceret; quod etiam videbatur coliderasse Borr. in aericis o T. dtim asserit, quod ex qua das urbanitate , potius debeat praeferri
primus conductor, & emphi te ut i,17 quam alius, pro eodem tamen pre tio ; Quonia nqc urbanitas, & aequitas ad iuris neces state in trahenda non es alias tolleretur cuiq; renuis suam pro arbitrio vendere,& aliena
henaeempl. & in d.l. ne cui, C .locati, &ideo licet adesset aequitas, tamen cu18 de illa nihil in hoc casu lex statuerit;
non poterit praeferri rigori scripto,ut late post alios Monac. decfFloret. Io.
aequitatis, contra leges expressas iudicare , quia timc non aequitas , sed
iniquitas dici debet, Ias in t quod F
ephesi g. interdum in fine, FH eo, quod
Fq.lib. t e, Tusc.vbifupra nu. 17. Imis I9 potius aequitatem, quam rigorem continere videbatur opinio nostra , citin nedum aequitas, sed iustitia expostulet, quemlibet suo arbitrio, dore propria posse disponere, Iniquum enim e Ii inquit Caius, ingenuis homian:bus non esse liberam rerum suarum alienationem, in non que adeo Τ a parent quis fuer.manumi de ita respondet Boerio in aedecf. io7. Casii de sese. d. cap. 7q. num qq. Precipue clanin casu nostro aliud aderat remediurem liberam faciendi, ex potestat scilicet
134쪽
se ilicet a Dan candi, undξ non erat ei permictendum ad hoc praelationis remedium recurrere, quod esta contra ius commune, cui derogari non licet, cap. cum dilectus, de consuetud. vi gradatim, g. e F lege,de munt r. ct bonor. & late Gabri comm . opis. rit.de legibus,concl. I .per tot. maxime in
praeiudicium tertij,& ideo non mitu, si contra praefatam decisione per Salern . allegatam, pluries fuerit per S.C. iudicatum,ut diximus ex Pisanello,ode Franchis. Neque Secundo loco praelatione praetendere posse dicebam ex capite directi dominii, quamuis enim veris simum sit, domino directo praelationem concedi in venditione rei emphileuticae, siue meliorationum , pertextIn d. l. . C. de iure ι hit. ideoq; per duos menses ante, es Ie requirendum deciditur, ad fine ut si libuerit, rem ipsa habere, caeteris praeseratur, alias bimestre elapso , quilibet res vendere pro arbitrio poterit soluto
laudimio: Sed huius legis decisio nonon erar applicabilis ad nostra hyp-pothesim , non enim fuerat venditares emphi te utica, vel meliorationes in ea factae , vel x tile dominium , in quibus casibus vigore ael. . directo domino praelatio competeret; sed versabamur in venditione census per primum emphi te utam appositi, rem illam secundo emphi te utae sub concedendo, super quo quidem censua I nullum omnino dominium, dircctus dominus habere videbatur. Nec ea, quae pars ex aduerso ex suo capite nihil allegans, adducebat, obstare videbantur, scilicet quod dominus directus, nedum super re emphi te utica , sed super fructibus, imo pretio illius , iura dominicalia poterat exercere , & consequenter super dicto censu,qui erat pretium rei em
phileuticae. Quoniam quod fuerit dominus rei cmphi te uticae, bene dicebat, quia ipse coccisi, & etiam quod ius haberet super fructibus, qui a
proueniunt ex eade re, & ideo in eis et a praeferri debeat, prout quilibet alius cli4us in venditione fructuu coloni,
num. 6. de sun diter quod iura dominicalia super meliorationibus exercere valeat, quia cedunt solo, ut dicunt
omnes in Alsin.Sed quod possit hoc
ius dominicale super censu exercere, nemo DOctorum, quos adhuc viderim hoc dixit; census enim non aeonsistit in rebus soli, sed prorsus incorporalis, inuisibilis,&im palpabilis
iudicatur, Couarr. lib. 3. variar. cap. I. num. 2. in fine, Burgor de laudimpar. 2.2' inspect. ΣΟ. num. 3 o. & est quoddam ius abstractum, & de per se consideratum, consistens in persona creditoris,dixit Balae in Liubemus,in princ. C. de sacros Ecaefclem. exiui, g sed cum malui,de verb signis de facit Aret. in
& ideo nullum ius,dominus directus super eo habere videtur; alias dominus directus veniret praeferendus in qualibet alienatione annuorum introituum facienda per emphi te utam super re emphi te utica , quod nullo iure cauetur, nec aliquis dixit, Neq;
census huiusmodi in aliquo differro
videtur ab emptione annuorum introituum, nam cum res ipsa concedi
aq tur sub annuo censu, assean cabili tumen in pecunia,dicitur timc emptio,& venditio, neque aliquod ius dominicale remanet, adeo ut in ea locum
habeatius congrui, siue prothomi-seos , quod quidem in concessione in
emphiteusim perpetuam, Iocum non haberet,ut postNapodan. in aeConsuet. Si quis emit,in verbo emit, tradit Dom.
de Franch. in decis 3 9 a. ex dictis per Uict. ind of a. ubi Vrsili. & facitas Anna in singuLacyra. Neque primus emphi te uta, qui dominus utilis est, si rem ipsam subconcessit sub annuo censu,redimibili tamen in pecuniata,
135쪽
remanet dominus, quia illud dominium utile, quod habebat, in secundum emphi te uta transtulit, ut docet Molin. Isuita de contractib. disp. 47 I. num. s. de sequitur latissime Amic. deiur.euebit.quaes. 83.per tot. 8c ideo remanet tantum creditor illius annui census redimi bilis, quod nil aliud est nisi emptio annuorum introituum cum pacto de retro uendendo,& propterea nulla poterit praelatio domino directo competere in venditione illius,cum sit quodam ius incorpora-Ie,ut dicit Moh n. et bifupra num. 8. ct Amic. num. I r. & nihil commune habet cum re emphi te utica . Praeterea datur domino directo praelatio,e X eo quia debet alienatio-26 ni consensum praestare, ratione quadam superioritatis, & prae heminentiae ut habetur inae l. . C.de iure emphit. ideoq; data licentia alienandi in pi incipio, videtur remissa denunciatio allas de iure necessaria, & in consequentiam remissum quoq; ius praelationis, non enim ad alium fine domini consensus exigitur, nisi ut super praelatione deliberet, an rem ipsam velit, vel consensum alic nationi concedere: Hinc collistitur con-a 7 clusio ineuitabilis, quod ubicumque permissa est alienatio sine domini consensu, praelationi locus non est, ut in puncto tradit Amaaede Ponte quaes. laudem. 27. num. I s. & latius dixerat in quaes. I .num .9 S refert nouissmeide Niger de laudim. tom. I.quaesi s.
28 Sed cellum est, nec aliquis unquam in controuersiam deduxit in alienatione huiusmodi census , nullum requiri domini directi consensum, ideo neque praelatio eidem erit concedenda χρ Neq; intellectus ad text. in Li. . cuius decisionem aduersarius pro se facere comedebat, poterat ullo mo do procedere: etenim licet textus de cernat, emphileuta rem ipsa, vel ius suum emphite uticum, v edere volen te, domino directo infra bimestre esse faciendam de nunciationem, an
ipse velit praeserri; quasi quod illa
verba ne dum ipsam rem, sed etiam censum coprehendere videatur, dum dicit textus, vel ius suum emphitetit
eum, sub quo dicebat comprehendi huiusmodi censu; nam illud ius emphite uti cum intelligitur de utili dominio,vi optime explicat Ias in L L .in s .ressust o num. II. csterioli, ibidem: Nec verba illa adaptari possunt ad hunc censum, ut pars desiderabat; nam cu primus emphi te uta utile domini u distraxerit,& desierit natura- Iitὸr,& ciuiliter possidere, ut notatur in l/sυt certo, Ssi duobus, . commod. non dicitur amplius dominus , nec emphi te uta,eκ allegatis n. 2 3. ideo in alienatione facta per secundum em-3o phi te utam,non requiritur consensus primi emphi te utae , nec ei debetur laudem tum, sed tantum primo domino directo, ut post Glo .in d. M. in verbo alus vendere, Bart. Bald.Satis OLV refert latissime omnium Niger i
cum plumb sqq. ct Rota in una Romana laudim ij cora Ghislerio die 4 Moya 63 s. quae est decis 2 post tract. de Ludim. Nigri, nisi specialiter in contractu subem phileuticationis fuerit co- uentum,ut in decis s. O 6. ροH Nigrum in aetractatu. Idcirco illud ius, quod hic primus emphi te uta habet exigendi censum a secundo, non potest dici ius emphi te uticum, & propterea verba legis non adaptantur;
sed intelligi debent de venditio novillis dominii, in qua nulli dubium quin detur domino directo praelatio .
Caeteria dum pars ex aduerso venditionem non ignorans, per biennium, nedum tacuerit, sed census annuos emptori soluerit, tanquam emphi te uta, & posse star domorum, certum est sibimet praeiudicium intuli D
136쪽
se, exemplo directi domini, qui Iausi dimia, & canones exegit, quo casune diim caducitatem, sed praelationε remisisse dicitur,nec poterit variare quod semel elegerit,ut per Glus Pa-xorm. de alios in d. cap. Didiit, extra locat. argAm.lpoIt diem de lige commissτιraquesi. late de retra EI. unag. f. q. glossvnica,num. 7. ubi innumeros pro more adducit,& num. II. tenet,quod
per simplicem laudim ij petitionem etiam extraiudicialem, vidctur elegisse, ut amplius praelationem petere nequeat, sequitur post Ferron, Mu
Quanto sortius igitur in hoc casu, in quo sciens venditionem factam, nedum per bimestre, sed per biennium, census decursos ipsemet soluit losepho emptori, eumq; in dominium ii lius census recognouit Ideoq; peractum contrarium , praelationi forte alias competenti renuncia sic praesumendum crat ad text. in cap. l. de di-uινt ijs, ibi, Νam si proclamare volu ras .cur tamdiu tacusi, praecipue cum ipsemet aduersarius, bonam fidem agnoscens, depositum pro amancatione fecerat, & duinde reuolutoniant ullo, praelationem postulauerat, quam nullatenus ei ex supradictis concedendam, dicebamuβ. Die ia. Ianuarii I 629.
facto verbo in Aula tunc Regii Consiliari j Sanfelicii , fuit decisurro non esse locum petitae praelationi. In Ba acade Ferrarijs.
Iituit inter eluitim, O eriminatem tur ictionem per pragm. 2.de iuris d. inuicem non turband. a Pragm. a. de iurisd. inuic. non ita b. vim legis generalis obtinet.
. . a muti in casu particulari fue
. . Nam lata fuit eum assi Aria S. C. O pro declaratione res dubia uti
Rex,ct Dominus... An autem respiciat praeterita re
Pragm. a.de iuris i .inuicem non turband. an habeat locum in M. C. V. num scilicet J1. C. in criminalibus mssit cognωcere de omnibus criminibus, an autem solummori de contentis in d. pragm. a. . Criminales causae dicuntuν in quibus venit imponenda poena in d. pragm.
. . Ceterae vero ciuius iudiciatu ex generalitate d.pragm. ς Pragmat. .de iuris d. inuic. non tur band .generalis est.
. . auia es inferta in corpore in Regni . 6 massiones ebea causas criminal s,o
ciuiles procedunt de iure communi.
. . Sed cessans 1n Regno propter generalitatcm d. prag.qus illas disinxit. Damnum dare, malis tum est.
8 Damnum dans in vin a, vel in agra: cum Lia culpater Iudicem in ciui- , olims cognoscitur in R gno..., EuamuIs de iure communi crimia
. mali sit ex maleficio. 9 Pragmat.sanctio, de iurisd.inuici no - turband nil aliud volui nisi disin-: guere carefas, quae adcivilem, quaeq; ad criminali m Iudice pectant... Non autem decidere, quod causas infra relegationem sint ciuiles.
Io Pragmarica adunum emanata,non . debet ad alium extendi . .
xi Causa ciuilis ea, cuius sinis s commodum partis, O interessepriuatum... Criminalis vero, cuius interesse en publicu, quia publice interes maleficia puniri. I 2 Poena corporalis dicitur criminalis, quia ex illa, nullum commodum babet pari. at 3 causa criminalis dicitur,quiado poena applicatur Fisco... auia intelligitur vindicta sepublica a. 14 Cau- .
137쪽
r causaespectanter ad Ecclesiam Sancti
Nicolai Barensis habentem iuris iactionem ciuilem in Terra. Rutilia ni, sunt partim ciuiles,partim crimi
. . auia non sunt de exceptuatis; seid. . praeter excepta, caetepa dicebantur concessae quamuis criminales.
Is Poena quando defendit ex delicto,etiaquod sit pecuniaria,dicitur criminalis, nam origo inoicitur. I 6 Rf. C. V. quἀmuis habeat fudices c iam ales, O ciuiles distinctos, unum tamen Tribunal HI, 17 Iudices M. C. in eriminalibus cogne sunt de omnibus ea ι eriminalibus
. . Im. etiam defuso commisso cora Iudieibus in civilibus. I 8 Iudices in eluitibus, non 8abent iurisdictionem cr minale, neq; pro punie-do coram eis delinquentes.
is obseruantia inter stativa no regu rit longissimum temur. . . Sediusficit ad illam inducendam
a o Mutanda non sunt, quae antiquam interprstationem habuerunt.
ARGUMENTUM. Pragmaticam a. de iurisdictionibus inuicem non turbandis norta procedere in Tribunali M. C. Vicariae, in qua Iudices in criminalibus cognoscunt, etiam de causis infra relegationem .
Nuictissimus , & immo talis memorie Rex Femdinandus Catholicus in
trouersias dirimere, que inter D. Ferdinandum
Casti totam Ducem Sancti Petri in Galatina, & Monasterium Sactae Catharinae Nouellae ordinis Sancti Benedicti Congregationis Montis oliveti, illa tempestate vertebantur,ciris ea iurisdictionem ciuilem, & mixta, quam habere pretendebat in Casilibus Turris Padularum, Ara dei,& At- theoli; cum assistentia Sacri Consi iij, x distinistionem constituit, ciuilem inter, & criminalem iurisdictionem, &Tribunal: declarando, omnes casuS, culpas, & crimina, pro quibus poena mortis naturalis, seli ciuilis, vel me-hri mutilatio principaliter infligenda non venit,pertinere ad iurisdicti nem ciuilem , eiusq; Offciales: In quibus vero mortis naturalis,aut ciuilis,seu membri mutilatio principaliter veniret imponenda , ad iurisdictionem criminalem,eiusq; Tribunal spostate , & pertinere, ut litteraliter legitur in pragm. 2.sub tit.de tum Bonibus inuicem non turbandis, secunda compilationem Regentis Rouiti directa Vicet egi, inci p. Illustrι,et et grauiter; & per extensum ponitur,& egregio comentario illustratur per Campagn. inter Capit. Regni , pos Capit. Odelatas 2 3 s.focmihι 2Os. a Huius autem Pragmattea dispositionem,generalem esse in R egno, aelegis vim obtinere, ex multis fundat idem Campagn in dpragmfub num . .
mers sed licet aliqui, & pro generali
eam allegat Io. de Arnono filium. 2 quia fuit lata cum assistentia S.C. &pro declaratione rei dubiae uti Rex, S Dominus,cui spectat leges conde- rein declarare, ut idem Rex in ea testatur, & secundum formam humanum, ubi Bald.C.de legibus,de dirigitur Viceregi, iustitiario,& Gubernatoribus Regni, ut post Campagn. tenet nouissime Dominus Marchio Belmoniis Regens Tapia decisS.C. Io. Num.3 I.
138쪽
D 3 2. ubi etiam eomprobat,respiceis
re etiam praeterita, cum fuerit per viam declarationis,de cuius materia alibi Deo Duce tractabimus. Huius occasione fuit in M. C. Vicariae,& S.C. in anno I 624. dubitas tum an praedictae Pragmaticae dispositio locum etiam obtineret in M. C. penes quam, utraque residet iurisdictio,ciuilis nimirtim,& criminalis, Iicet per diuersos Iudices exerceatur, num scilicet Mag. Cur. in criminalibus possit de omnibus criminibus, &delictis cognoscere, an autem de illis solummodo , in quibus iuxta dispositionem dictae Pragmatica venit
imponenda poena mortis naturalis,
vel ciuilis , vel membri abscissionis ξPorrecto enim maximo cumulo querelarsi contra Ferdinandum de Ale-do Regium Gubernatorem Civitatis Rhegij in Prouincia Calabriae ultra ad tollendam infinitatem, ut ipse asserebat, quae legibus odiosa est,cap. 2. de res ripi. in 6. O ι .st .de teHib. fuit instatum pro diuisione querelarum ,
ut ciuiles remitterentur ad Magnam
Curiam in ciuilibus decidendae. Dicebatur aute per Aledum causas criminales illas tantummodo diei, in quibus venit imponenda poena 4 in praefata Regia Pragmatica conte ta ἱ caeteras autem ciuiles esse iudicandas ex generalitate illius,ut praeter superius allegatos refert etiam Regmonii. ibidem in princi Anna in gui. 3 84.c, Praeses de Frach in dec. 3I6. qui pro absoluto hoc tenere videntur, quia no poterat dubitari, quin il
Iius dispositio fuerit generalis,& vim s legis generalis obtineat,& propterea in corpore legum Regni fuit inserta,
ut notat Paris defndici is verbo Fn-
ca flvem, verso Ultimo sciendia, Cas
δεο ν '. . Et proinde etiam, 'in multis quς- relis veniret imponenda poena infra
relegatione, im h vItia, no tamen erat procedendum in M. C. in criminalibus , sed erant remittendae ad M. C. in ciuilibus. At cum fuissem ab uno ex Dominis Iudicantibus requisitus,quid de hac quaestione sentirem ; dicebam , quod licet Campagn.nu. 9.dicat, quod 6 quaestiones circa causas criminales,& ciuiles procedat de iure communi, non autem de iure Regni propter generalitatem praedictae Pragmaticaei quae illas declarauit,ac distinxit, ita
ut potestatem etiam contrarium faciendi, cum nullitatis decreto sub stulerit,adeo ut ipsemet Campag. nu. 4. asseveret,quod licet de iure communi damnum inferens in vinea, vel in agro,cum lata culpa, quo casu habet
locum nedum actio legis Aquiliae, sed 7 etiam actio criminalis ex maleficio, clam damnum dare maleficium sit, . ex maleficio, d . de amon. O oblig. &
dici possit causia criminalis, & cotam Iudice in criminalibus agitari, ut te net Gand in tras. de mal e subrubri
8 ver pone quaestionem : Tamen de Iure Regni inquit Campagn. esse causa ciuilem, & ad Iudicem in ciuilibus
Nihilominus contrariu veritis esse affirmaba r quia licet praedicta Pradimatica generalis fuerit,tamen intelli. gitur in casu suo, nempe inter Baro nes habentes iurisdictionem distinctas; non autem respectu ipsius Ma- gnae Curiae, quae unum,& idem dicitur Tribunal, di utramq; habet iurisdictionem ordinariam, licet per diuersos Iudices exerceat; & ideo debet intelligi in casu de quo loquitur, cum fuerit correctoria iuris com
Praeterea praedicta Pragmattea nil aliud ooste
139쪽
aliud voluit , nisi distinguere causas,
quae ad ciuilem , quaeq; ad criminalem Iudicem spectarent , non autem declarare, & decidere, quod vere causae infra relegationem sint ciuiles, ut optime refert carauit. in pragm. I .ad Senat. ConfMaced. in b. 3. Bum.4.Vbi expresse dicit,quod 'agmatica Regis cottholici fuit emanata ad effectum distinguendarum iurisdictionum inter Barones,qui habent
in eadem Terra iurisdictionem ciui- Iem , & criminalem separatam, no autem quod vere essent ciuiles,& refert etiam capiHanc. in pragmat. 8. de
Rarouib.par. a. num. 267. in fine, dixit enim tantummodo Pragmatica causas ultra relegationem pertinere ad
criminalem iurisdictionem,& Tribunal, infra autem relegationem ad ciuilem,non autem dixit illas esse civi. 1es, sed remisit dispositioni iuri communi , quae in hoc casu est attendenis Io da: ac propterea cu praedicta Prag- mattea fuerit emanata ad illum fine, non poterat procedere in hoc casu , ubi militat diuersa ratio, & in dies
contrarium experimur: cum clarumst Magna Curia in criminalibus procedere quotidie nedum in causis, in quibus principaliter venit imponenda poena mortis naturalis,vel ciuilis, xel membroru abscissionis, sed quae libet alia I quis poena, ut exiiij. fustiagationis, remigationis,& similium , quin etiam pecuniaria Fisco tamen applicanda, & hoc ex eo quia Pragmati ea locum minime sibi vindicat
in hoc casu, & ideo dixit Capibl. ubi
supra nu. 2 3. quotidie expediri prouisiones per Collaterale Consilium , ut de quolibet minimo crimine Iudex in criminalibus cognoscat nulla habita ratione dictae Pragmaticae.
De iure autem communi, relictis nonnullis Doctorum opinionibus, de quibus per Bart. m Lait praetor, ubi Addentes desepulchr.violat.& per Me
ad hoc allegat Reg.Rouις. in diras. 1. de iurisae inuici non turband. in principio , illa ab omnibus communiter recipitur sententia, & distinctio, II quod causa ciuilis est, cuius finis est commodum partis,& interesse priuatum : causa vero criminalis, cuius fianis est interesse publicum, quia publicὸ interest, ne maleficia remane1t impunita, t. ita vulneratur, g ad leg. Aquil. cap.vr fauor, de sentent. ex m. xi & ideo poena corporalis dicitur criminalis , quia ex tali poena nullum commodum habet pars, ut dixit Ia
trans I. ubi etia asserit, quod quan-33 do poena applicatur Fisco, caul a dicitur criminalis, quia ita intelligitue vindicta publica per poenam pecu
niariam , sicut per poenam corporis affli ctivam, seu per poenam infamiae,& allegat text. in L 3. despulibro violato, si vero applicatur parti, dicitur causa ciuilis,quia vertitur interesse pii vatum,& ita residet Iacob. Biatri.
iudic. col . verser ideo, & pro communi refert Maranta in straxi par. q. 9.deuenis, in I. dis in I. & idem Ioan. Ant.Niger,alias Campagn in Zpragm.
Haec autem communis distinctio non tollitur per Pragmar. quae notus
declarauit causas inta relegationε esse ciuiles,ctim vere criminales sint, sed tantum disposuit illas pertinero ad iurisdictionem ciuilem, & conse-uenthrad Monasterium, eiusq, OLciales, & ideo in cassi simili dixitD . de Franch. in decf. II 6. quem
pars pro se allegabat, & ante eum clarius dixit Canc. in decisa . Quod rq causae spectantes ad Ecclesiam Sacti Nicolai de Bari, quae habet iurisdictionem ciuilem in Terra Rutiliani, errat partim ciuiles,&partim criminale s
140쪽
nales,& ille erat omnes, exceptis illis tribus contenriS in priuilegio ; & in specie de exilio teporali dicit ,-est criminalis , sed spectabat ad Ecclesiain,quia non erat de exceptu alis,&ideo praeter exceptis,omnes aliae dicebantur concessae, quamuis essent criminales, de quo late etiam D. Reg. Tapia in d. deeis Io. quam in dicta , causa Sancti Nicolai exarauit,& Aniana in d. gul. 384. quem etiam Pars Is adducebat asserit, quod quando pena descendit ex delicto,etiam si agatur ad poenam pecuniariam, dicitur adhuc causa criminalis; nam origo inspicitur, quod etiam amplectitur
O Copiblanc.vbs supra nu. 2 S I. Oseq.&subdit Anna obtinuisse, quod cau- Ise, in quibus veniebat imponenda poena bannorum frumenti, & poena incursa per Barones in Doliana me- ane pecudu, fuissent comprςhensae in indultu Suae Maiestatis tanquam cit-
Caeterum predictae Pragmaticae di- 3spositio, non poterat pro ederet cI 6 M. C. Uicariae, quae licet habeat diuersos Iudices distinctos, ina tamen,& eadem est,& ide Tribunal tram- qque iurisdictione habens'. distinctio autem D st facta pro faciliori causarum expeditione;& ideo Iudices cri- sminaIes cognoscut de omnibus cau-x7,sis crimin libus generalitEr,imo etiade falso commisso coram iudicibus in eluilibus, licet sint dilansi iidem 6 Iudices inuiuilibus,& remittitur ad Iudices in criminalibus,quia eadem est M C. ut dicit Dom. de Francb. tuta decis. 722. m. I9. O 2o ct Fabius de Anna in cons Io 7.num. 3. per doctrina IBart. in i AEquis obrepserit,& in s. diuus
in verbo notorium, col. 2.versia mere ia 2
18 Qui Iudices in ciuilibus non habent iurisdictionem criminalem, ne que pro puniendo coram eis delin- 8quentes, scd Iudices criminales cognoscunt, ut dicit Dom. de Franch. d.
decis 22. num. 2 o. Et haec obseruantia dicitur interprstativa Pragmatia ea, in qua neque requiritur praescriptio,sed tantum longi temporis Iap-
iu ut per Decian. in cons. I q. nu. 27. voL 2.3c Cancertar. 3. cap. 9.nu. 7q. Et ideo non erant mutanda, quae anti
quam interpretationem habuerunt, να decis. 3ys. num. I. 8. ubi Ioviquitur de obseruantia M. C.&S.C. Die mensis Octobris I 6 a 4. Facta relatione per Magn. Curi in Sacr. Const. , fuit simpliciter re missa causa ad M. C. in criminalibus, penes Secretarium.
ordinarius hab/ι pros iuris a te
. Ruicquid enim ιst intra Mestis opatus, censetur de Loecesi. -Priuilegio exemptionis allegans. ω
exhibens, β fuerit in quasi ρο ssione
exemptionis, in ea, lite pendente ma-
Priuilegium exhibens , si non fuerit in qua ossessione in manuinionis tuis
dieio non obtinebit. Exemptio non praesumitur ex eosolo, quoa ordinarius non exercuerit iurisimonem in illum, nisiprobexureuenisse casum. Praefriptionem tantum alleg inst , etia
si fuerit in quosi poss Pone , non erit
.. auia ius resistit illi,er assi sit O
Priuilegium, O praesνiptionem ait gans ,ribet in qua ossessione manu,
. . Lieet priuilegium de ptr se non ssu Oiens, sed tantum causa prasr bindi tribuat . . Prefriptio immemorabilis requiritu ais probandam exemptione ab ordianario. in qua ius commhner tit. L . . VA