Quinti Horatii Flacci Opera interpretatione et notis illustravit Ludovicus Desprez ... jussu christianissimi regis, in usum serenissimi Delphini ac serenissimorum principum Burgundiæ, Andium, Biturigum. Tomus primus secundus

발행: 1815년

분량: 368페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

5 Quae nunc oppositi, debilitat pumicibus mare Tyrrhenum sa Pias ; vina liques, et spatio brevi Spem longam reseces: dum loquimur, suserit invida aetas: carpe diem , quam minimum credula postero.

INTERPRETATIO.giaturi sise Postremam det hanc, quae modo vem langam rescindas. En dum fabulamur, Etruscum Pelagus frangit Objeetis rupibus. aeνum praeterit inpidum. Ergo diem L Sapiens si si Vinafundas , ac limite angusto diernam , sequenti minime conssa , arrire.

ANNOTATIONES.

se diserueiant aliqui, ut ostendant vocem . Memes, priori loco poni pro toto anno: posteriori vero Pro tempestate hueemali r quandoquidem satis patet quid vel t Horatius. s. Quiae nunc orrositis , etc. 9 Synecd. iust, qua fluctus Tyrrheni maris hyeme , ut fit, procellis agitati ad rupes alliduntur, debilitiai fur, frangi n-tur. Quidam legunt qui , et reserunt ad vocem. Iupiter. sed vulgata lectio praeserenda videtur doctissimis.

Pumicutis. J Pumex lapis est spongiosus, aspera ramine mu Itipliei pertusus , cavus , cavernosus , unde ah Cuid. multicavus, a virgil. s. v. II 4. et II. v. 38'. latebrosus dicitur. De isto lapidum heri re Plin. lib. 36. CaP. II. Nure Tynhetium. 9 Thu cum, Inserum, quod pars est maris Mediterraneir id vero nominis ei dedit Tyrrhenus Atyos Lydiae regis illius, postquam ad vicinas terras cum eolonia appulisset , Tu tiam nempe , ibique sedem fixisset. 6. suptis. ) Explicant nonnulli: si sapias, selis licet utere vita ; genio indulge , vina bibe quam optima , liquata, ete. Priscian. lih. I 8. cap. 3. Vinia liques. 9 Vel simplieiter , vina h has, ac veluti per guttur eoles. vel potius, hilaritatis eausa satage ut paret tibi vina saeco percolata , desacata , dulcia sic enecta, adeoque natura et palato muliebri aecommodatiora. veteres nempe mustum priusquam set buisset , per saccum loties cola- haut , ut desie earetur: a que sic adempta. quae vini vim alit augetqtie, ωce, liquidius , imbecilliut, at lenitis, dulatiis reddebant vinum , potuique tuiscundius. Hinc vocatur a Theophrast. lih. 6. cap, 24.

Oικρ η castratum , quod rempe sparteis est saevis colatum. Coel. Rhodi g. lib. a s. cap. 26. HI - .hum et ineminatum ev plutarcho mox citando , quiis percolutio illa vini nervos excit Ar , ac senui-xum restinguit calorem r monitis autem Deit ad pulue curiositiatem : hoe veluti sophismate invento et excogitato, ut perdendo nati vino piarimum vatiane ingurgitare. Plin. lih. 14. cap. 1 a. ut prus eviu-mus vini, sacco frangimus vires : et alia irrisumen tu excogitantur, lih. I9. cap. 4. Ferendum sane fuerit

. . . . inveterari xlaia, sacrasque castrari al. custigorii. 23. e. I. utilissimum visum omnibus succo viribus, nactis. P utarch. Sympos. s ve Convivat. quaest. Γh. Problem. I. ait, exolescere vinum , cum tiam cu-h o diffunditur . esse que ad bibacitarem commentum eiusmotii percolationem a denishi vino semitatem re Iieto blandimento , ut illa quae mentem seniciliat ea infestat eiecta et exclusu ; ipsum vero iucundius eosci e neque sicut a serro acumine deeusso; sed potius u lut rubigine et sordibus detersis. Quippe desacatis iliu vitii vim quae Oput tentias , detru hil , atque ad sta tim redigit mitem et salubrem. Spurio bre i spem longum resecis 2 Quanto hreis

vlus est vitae nostrae spatium, tanto resecanda spes Iono e minus expectandum . minus sidendum situ ro ; neque adeo differendum carpere praesentes la tandi occasiones. ode 4. supra dVitae summa' brevis frem nos vetat inchoare lan

gam.

r. Dum locu mur, figerit invida aetas. J Legunt alii , difffugit. Invida uetus. Dum enim sῖe Habitur et nos quasi fugit , nobis videtur invidere usuram

praesentis temporis. Iuvenal. Sat. s. v. I 16. festinat enim decurrere velox Floscultis , angustiae miseraeque brevissima visae Pollio : dum bibimus, dum serta, unguema, FuA-

m .imus, obteris non huellecta senectus. Pers. Sat. s.

Vive memor Iethir fugit hora. me quod Ioquor inde est. g. cis re diem. 9 Utere praesenti tere pore , Iniuem vive , Duere derietis et voluptatibus, dum licet et dum vita stat r nihilque iihi pollicere de suturo. Epicurea eolicitatio I ut norant vulgo , quae quidem frequens passim apud Horatium. Vide Sapient. cap. a. ubi sic impii loquuntur: suum tirhonis quiae sunt . tanquam ira iuvenιute celeriter erretioso vino et tinguentis nos impleamus: non praeterear nos flos temporis: coronemus rosis, antequam

miarcescatit. Martiat. .

. fugit uisque gaudia curre.

Per . mox cit. loe. Orpemus utileia. Multo vero sapientius Seneca ad Lucit. Epist. cr. Id ago ur mihi instar totius vitiae sit diei quisque. Nec m hercule tanquam ultimum rarior seu ultimsie aspicio, tanquum esse rei ultimus pessit. Ante enectutcm curari , ut bene vivet cme in senectute, ut Ocnae morarer a lena autem meri, iat Itbcnter mori.

42쪽

AD AUGUSTUM, O DE MI.

Deos et heroas primum, dem AugusIum DPMd.

v E M virum aut heroa lyra vel acri Tibia stimes celebrare , Clio PQuom Deum 7 Cuius reeines iocosa I omen imago , 5 Aut in umbrosis uel leonis oris, Aut super Pindo , gelidove iti IIaemo P. Unde ψocalem temere insecutae

Orphea silvae ,

Ocr I O, quem virum , aut aercem , quem 'militudo D drica Apti in regione timbrifera προ Detim stiscipies laudaro eictara , et et Iieonis, seu in Pindo, seu in memo frigido2 acuta Ilitula 2 Eecujus laudes resonabiι si- Hinc siloae secutae sunt canentem Orpheum, ANNOTATIONES.

Mettum idem quod supra Ode I. I. Quem virum. 9 Plena est artis et elegantiarum hae Ode ; artis quidem eo plus h ihet , quo apparet minus. Elegantius autem , lepores , ac veneres assathn glomerat. Figuris lucet , varietate distur itur . rerum atque verborum copia et pulchritudine diues e t r m ra ua super suavitate conditur. Fingit Horatius restro ae eorreb tuin poetico . diguum ardori huiu divino argumentum quaerere. Nine Augusti grave texit elogium ex conglobata veluti artificiosa comparatione. Quanis quani enim Diis, sumideis, ae vitis illustribus sua laude noti negat , collineat tamen se recidit eo tandem, ut Augustum quasi Iovem alterum conis

it citat. Stinile adulationis genus in eumdem Aviamstum habet Virgilius Georg. Initio, et in finet hii primi. Hae etiam s..c i, quod ex Dione lib. sa. aflerunt; nimirum post Actiacam victoriam , decretum a Senatu fuiste, ut iiUHymnis solemni hus Augusti irremio fieret honorifiea , perinde ae Deorum immortalium. Est igitur Hymnus hie degetaere eorum . qui diebus festis ac profestis eant sold, ut inter epulas, ad tibiam lyramve, teste Horatio lib. 4. Ode is . Vide ibi Annot. Quem virum, aut heroa, etc. 9 Contra Pinda rus Olymp. Od. 2. Quem Deum . quem heroa , quem virium celebriabo. uter iretior ' lector erudiis te iudica. Mihi quidem potior videatur gradatio Horatii ab ho ne ad heroas ae Deos; quam descenins ille Pindari ab immtit talibus ad morta

te a

sera, vel aeri r id. y Lyram ei m tthia iungere amabant vetetes, ἱlia duleiori sonum huius aerioiarem hena temperaute. Alii sie ereplicutite caem ne Ilarico , suavi et moderato, Diis ae he cibus canend s idoneor vel Epico graviori, sublim Iorἱ-que, bellicis virorum nobilium sieinoiabus reserundis accommodato. videt Epist. ad Pisones v. I. et 8 s. r. clio. 9 Hane e Musis apte invoeat , quippe quae praesit laudationi virorum illustrium quibus et

celebritatem nominis et immortalitatem conserte dicitur. ωλι sti, tauri , celabrem reddo r κλίσε et κλειοε , Rm , semiviis splendor. Auson. de Musis ictio gesta canens, transactis tempora reddit. 3. cujus recinet iocosa nomen imago. 9 Cuius lau- sis nobis decantatas repetet Echo , quas est vocis imitatio, adeoque imago dicta quasi imita . Vide infra , Ode Io. eamdem locutionem, ibi sus ius explicatam. Quam tamen auctoritate propria Sc a per pervertit . legens e vetusta nomen imago :quo enimvero sensu ' Qua autem ratione fiat Echo , sic Plinius exponit lib. a. cap. 44. Nontium flexus, erebrique vertices, es c/nsalia cubito, aut anfracta in humeros iuga , vallium sinus concavi, scinduti inaequa ter inde resultantem aerar quae causa etiam voces multis in D.is reciprocas furi . s. Umbrosis Heliconis oris, ere. Tres montes Apollini Musisque saeros nominat o Heliconem

in Boeotia, Pindum in Areadia, Haemum in Ihra

cia.

r. L e voeatim , etc. Eκ Haemo Thracem

Orpheum alluae se cinae sunt dulcedine cantus -- lut animata , temere,id est, sacile et sine cun

43쪽

Arte materna rapidos morantem Io I inminum lapsus, Meresque ventos,

Ill tutum et auritas fidibus canoris

Ducere quercus.

Quid prius di eam solitis parentis . Lauditius; qui res hominum, ac Deorum,

i 5 Qui mare et terras , variisque mundum Temperat horis γUnde nil maius generatur ipso ;Nse viget quicqua in simile, aut seeundum rProximos illi tamen occupavituo Pallas honores. Procliis audax , neque te silebo , Liber, et saevis inimica virgo

Belini se nec te metuende certa ,

Phoebo , sagitta. 25 Dieam et Alcidem , puerosque Ledae Iuune equis , illum superare pugnis

matris arte retardantem praDeipites fluoi riam curatis , velocesque ventos , alque sua-o m auritas quercus trahere chordis sonant hus. Quid vero ante canam, quam praeco nia consueta patris , qui res mortalium et immortalium, qui mare terrasque et orbem

diuersis temporibus moderatur I Quare nihil ipso majus oritur: imo neque par quidpiam mel proximum malit. Attamen paIlus obtinuit sequentem gradum. Nee tacebo te is Bacche , certriminibus strentie r neque te ivirgo . feris e delibus infesta i neque te , Apollo , telis ineluctahuibias formidand . canam etiam ueretilem , mec non s-tios Ledae, alterum equis , alterum Pagnis illustrem ; quorum sidus candirim ANNOTATIONES.9. Iste materna. 9 Mus ea . et suavitate vocis, ad quam sormatus a matre Calliope Orpheus. II. Blancium et aurisas, etc. 9 Tam glande ea. NEntem, ut arbores duceret, haud 'secus ac si aurita et animatae suissent illae.13. Quid prius Liam solitis parentis, etc. 9 Legunt aliqui , parentum, hoc sensu. Quill prius illiscam quam eas Jovis laudes , quas maiores nostri solent diaere Alii melius , parentis . id est , quid prἰus aut potius reseram, quam Hotas omnibus, ae passiin celehrari solitas laudet Iovis omnium parentis e qui res aeque Deorum ac mortalium curat, regit, moderatur . Is . Viariisque minutum temperat horis. J Variis tempestatibus, vere , aestate, autumno , hyeine rcalorem frigore , frigus calore temperat. 7. Utiae tis maius, etc. st Alii interpretantur; a quo Jove utpote optimo maximo nihil ipso majus gignitur. Alii unde, id est , quapropter. II. Simile au/ iecundum. 9 Par et proxime aereis

dens : aeque magnum ac potens. s. Proximos tamen . ere. 9 Non. Mareel. proximum dia abunt veteres non solum adhaereris et adiunctum , verum etiam longe remotum . si lumen inte

ἀώo discretia nihil medium extitisset. Virg. An. s. Proximus huie, lango , ted proximus intervatio Lue Irito Saliau. Tuli. un Bruto : Ge. Philippus Ausonio proxisus ac

rede5.r . sed Iongo tamen intei viatio proximus. Pallas honores occupat Iovi proximos i quippe nata illius cerebro. Alii volunt spectari ah Horatio . quod in Iovi, Capitolini templo celix tres erant . quarum media Iovis, dextra Minervi, sinistra Iunonis: unde Pallas ante Iunonem poni soleat. Varro a. de Ling. Lat. II. Proelias auriae neque re silebo Liber. J Quod curis liberet animum Baeelius Liber dictus di vel quod devictἰs hostibus se suosque asseruit in liberiatatem. De hellica eius virtute ae proeliis vide Diod. Sieul. lib. s. ete. item infra lib. 2, Od. I9.22. Et saevis in ira virgo belluis. 9 Diana venatriX, eodem cum Apolline partu edita. Ioviso filia, nemorum ac s varum Dea , arcu et sagittis seras sectari assueta. 23. Nee te metuende certa , Phoebe , sagitta. 9 Arcue lim et sagittis valere, praesertim ch N: hem cum filiis interfectam , semper creditus Apollo. Dictus autem Phoebus. quis is βίου, Iux vitae.1s. Alciden. 9 Hercules lia dictus . seu quod esset Alcaei nepos; seu vius' σκη ἁλους 4, ri robore. Puerosque Ledae. 3 Castorem, et Pollucem, alium equestri , alium pedestri inclytum pusna. ovid. Fast. 3.

Nobilem r

44쪽

CARMINUM LIBER I.

Nobilcm r quorum simul alba nautis Stella ri fulsit . . D fluit saxis agitatus humor , Io concidunt votiti, iugi uti iuue nubes , Et minax quoil sic voluere ponto Uuila recumbit. Bomulum post bis prius , an quietum Pompili regnum memorem, an furerbes 33 Tarquini scisces , dubito , an Catotiis Nobile lettium. Regulum, et Scauros , anim eque magnae

ubi primum nautis illuxit, statim concitata

rinita seopulis decillit, quiesciant et enli, nu-hila evanescunt, et maris tristi substi unt

fuctus , quonitim ita jussere. Post istos ANNO TA

I . Quorum rimul nn t nautis , ere. 9 Vide ΠΟ- meti Hymn. in Dio euros. Et supra od. 3. v. a. ad xerba lixe ; iuin tu sidera. Aiunt nempe Astrologi propitias ac salutares esse stellas geminas, non ita vero solitarias. 29. Defuit suxis as ratus humor. J unda spumans iactata in seopul ,s et in altum sublata defluit, cum primum D veni bus Castore et Polluee tempestas sedatur. Hi, aqua rei hyemem gelu eon creta et fasis adhaerens tum resolvitur ac si est , cum oriuntur Ca,toe et Pollux . vere 'i tum , et ascendente Ce nuiorum sidere. Quidam interia pretantur, distili , fluere et agitari desinit aqua maris , ante in rupes illisa per impulitonem veniatorum, et concitatii nem fluctuum. t. Quod sie voluere. 2 Pro 'sua potest te , atque hengus favere in navigIntes sic iussere placari omnia ante naufragium misitantia. Legunt alii, Di voluere , nempe castor et Pollux t quibus cum p ac rit , redit selenitas, et maris agitatio pla

ne cessat.

Fontestam post his. 9 post Deo a go semideos, Romae Romanique imi erit 'conditorem in primis

celebrare est aequum. 'eu erum Pompus reptum. 9 Numam deinde laudat seeundum Romanorum regem , qui mitigandum ferocem populum armorum desuetudine ratus, Iani templum clausit , noram ire civitatem vi et armis conditam , iure ac legibus , moribusque de ituro condere aggressus , quieta fecit omnia, et Rempn-hlieam religione iuuetitiaque firmavit. I it. Liv. lib.

I. cap. x8. et seq. Flor. erc.

H. Superios Tarquini fuscia. I AmbitIosam dominationem Tarquinii non Superbi s Is enim indugnus Hymno celebrati J sed Prisci, qui hello strenuus imperium Romanorum devictis finitimis populis auxit a circo, ludis. fascibu , aliisque i sthii bus decoravit Flor. lib. r. cap. s. Tit. I lv. lib. i. cap. ram inium Priscum vitrum euo rasgrestum se via , qrom in retendo habuerat, etiam

lum in , an trian ι illum Numae imperium, an Tarquinii regnum potens, an mortem Catonis

regnantem amfisio est. Quidam non ahsurde Inteuiigi mr Junium Brutum , qui fasces Tarquiniis pulsis ereptos splendide gestavit ae tenu t. virg.

Vis et Tarquialos νeos, aru amque superham Uiuris Bruti , fuscisque viuere re tres. 3s. cirronis nobile Iethnm. 9 De eo Caesar dἱκIste sertune Inuiueo morti tuae , cito e niam et tu gloriae meae inuidisti. Nimirum ille ad Lileam obsessus . Pompejanas partes aspiciens victas propria manu se peremit, postquam his legisset Psaioui, lihrum de anima , inquiuiit r ae , ne Trannum videret , ut ait Cie. Ome. 1. Vide Appi g. piutarch. Dion. ete. s. Aug. de Civ. lib. I s. c. . 3. mortem Catonis indiguam laude asserit , ut qui Caesariandi de Pompeio victoriae impatientia, violentas sibi manus intulerit. r. Regulum. 9 Huius eg egla virtus postea suso lauditur , lib. 3. od. s. Vide et Cic. I. et q. de osse. et in Plionem ste habet r nee mihi ille Μ.scet rus, quem carthag&Enses resectis p Irebris iLIisurtim in mathina vig:lando' necaverunt, stirpili is vrucrur cffectus. - , Sciatiros. 9 Ilonim sumilia eo,ulari A gnitro illustria, et clara vἰrtus extitit in dammistranda Repuhliea. rq illi, , M. Heautus a Q. vario Hispano. accusatus eεt, quod Socios ad arma concitasset. Ita se vero ii e eonstantia plenus et gravi tate de udi se fertur di Q. Vallas Hispanis M. Scaurum Principem Senatus arguit Socios ad armaeone tas er M. se aurus Princeps senatus negat: testis nemo ρ Liri vos , uu ritus , credere debetis. 'Quibus quidem auditis absolutus est , vida vallari Maxim. lib. s. cap. r. tium. g. Plin. lib. 36. cap.

Animiaeque maguae prouisum Paulum P L. F -

milium Paluam , qui nullum periculi genus prone . pili: ca det tecta, it i et si non habuisset Colle. g iti Terentium Varronem . aut Plus teriam ui

cum ipso suo collega, quam cum Amaibale, ut

45쪽

Prodigum , Poen superante , Paulum is Gratus insigni reseram eamoena. 46 Fabriciurius uer

i Iunc ct incomptis Curium capillis Utilem l ,ello tulit , et Camillum

Saeva pati Pertas , et avitus aPto . Cum lare fundus. 7 Crescit occulto v cIut arbor aevo

INTERPRETATI o.

Paulum generosae vitae liberalem , victore Hunc et Curium imperis crinibus bello iam Caristoginensii quin et Fabricium benes- neum Pariter et Cum illum reo a uino in diι-cii memor eelebrabo. versibus magui icis. ris'et patrius agellus cum domo conoenienis. ANNOTATIONES.

ait Q. Fab. Maximus aputa Liv. lib. 22. cap. 3 . 9 roribus suis maior τ censu vero Par unieuique pauis iura malori qui item animo , at certe majori felicita- serrimo; decem aeris et quinque Porido arsenei, serte , melioriqLe exitu ad C: ita is His ras et. Ve- vosque totitam sibi missos a Samnitibus , quos uni-rum , ut est apud eumdem Liv. cod. l. b. cap. 4 I. ad ij bi trutidus clade Rom. canes as vrcente fuisl reseri . . . dum arier ricti bus togis, sitiem con- . aetiis re vi teritur , misere ibidem caesi, fati , sugatique sunt i atque Paulus unus insons tam horrendae cladis interiit , ut reete testatus Cn. Lentulus , cst. mox lib. cap. 47.

38. Stiperante. Poeno. 9 Annibal certe nusquam gis iusigni de Romanis victoria equitare potuit rnam plus quadraginta Romanorum millia . praeter Soe of ό octoginta senatores . ali que viri graves ne multi interciderunt. Vide caetera apud Livium loco cit. atc.

o. Fabricium qu ) Π e contra Pyrrhum regemmissus , cum nec ab ipso pilus, quarta regui pauerrumissa , sollicitati potuisset ue nee Puerrhi Medi-

cum veneno regem tollere spondentem audire vo-

Iu sset , imo Peisdum ilTum eateuis vinctum ad suum dominum remisisset o iustam hane xl, rese. mirabundo laudem prome it: Iae est Fabricius otii dis sellitis ob heneirare , quam Sol a sus cursu Hvcrri posset. Aurel. Victor. Alia Fabrieli elogia hauri es Plutarcho o Cic. 3. de Cmia. Gest. lib. I.

e. Id. vide et seq. not. at. Hunc, et incomptis citium capillis, etc. irtutem paupertate educatam . ae celebrem Diaetam , in tribus summis viris cum Horatio venerare, leetor ; in Fabricio , in Cullo . in Camillo.

Nos enimvero saeva paupertas, id est, magna seu-galitas, tenuis admodum res familiatis fundulus , seu pauca εgri iugera sibi ab uvis relicta . cum lu-- re iapto, id est, pariter modico, hello utilis secit.. Nimirum victu aspero indurati ad laborem, moiarim autem integritate ad virtutem omitem forma-

3 operam navaverunt ; apn tam suae quam publicae utilitati studeptes ἐν unde et summam laudem conis secuti sunt.

Hune. 9 Nempe C. Fabriclum . Luscinum , ter Consulem a de quo au' : et valer. Maium. lib. d. cap. 3. Is honori tui ct auctoritate omni cive ιιm4

versos in elientelia habebat , in Samnium remisit ;continetis ne suae benescio sine recurita praeuises ; sine usu familiae a nue comitatus : quia tocuplerem itiium suciebat non multu possiuere, sed morea desiderare. Ergo domus eius , ut aere et mancipiis vacua ι itia gloria ex his comtemptis parta referta . Dii . ete. Vide et eiusdem valer. ath. I. cap. 9.curium. θ caerius Denturus exactissima norma Romanae frugalitatis , irimque fortitudunis perstitissimae speeimen. Samnitium iegatis agresti se scamnonssidensem foco , atque Agmeo catulo ctinansem c quistis epulas apparatus imiicio est ) spectaridum praefuit. Ille eorum dixitias contempsit r ra Terr rem eius saniti tes mirati sunt. Offerentibus aurum reis spondit e mille se ro pleribus imperare , quum ipsum feri lorestitem: et curiam nee iacie vinei. nec meu- .nia ctiriumpi posse, etc. quae lege apud Val. Max.

lib. 4. e. 3. vide et Aurelium viator. de vitis illustribu Cie. de senectute, etc. Incomptis curium capillis. J Legunt quidam cum Quintiliano lib. 9. e. s. intonsis copiliis e sellicet priscis te oribus nondum erant Romae tonsores: et cultum ne Ihebant maκime hellatores viri. Hoc quidem perinde sigii Matur per vecum incomptis r sed non illud ', quod sane ab Horatio speetari oportuit: sie ovid. Fast. 1.

Noe apud into mos nornen halebat avos. Et Pasi. a. de Numa rsis eas ut intonsum fontana spargitur unda. Codices tamen sere omnes habent di incomptis cur um capillis e unde ab ea lectione temere disceiadendum non suit.

4r. cumulum. 2 M. Furius Camilliat quinquies D etator suit, de Gallis his triumphavit, Romamque iam ab his captam strenue pugnando vindieavit. Ad annos octoginta Reipublica se inper utilis vixit: hine pater patriae, alter Romulus ae ur- his conditor meritus appellati. Vide Liv. lib.

s. etc.

s. crescit ocetitio uelut arbor hevo fama Marceliati. 9 Sicut arbor reusim ac numine adveneu te cre-

46쪽

43 CARMINUM LIBER I.

Fama Marcelli. Mi eat inter omnes Iulium stans ,. velut inter igiles Luna mitior . Centis humanae Dater atque custos, 5o Orte Saturno, tibi cura magni Cesaris fatis data e tu, s undo

Caesare, regnes.

Ille , seu Partho, Latio imminentes Egerit 'iusto domitos triumpho is 55 dii, e stibiecto ε Orientis raris Seras et Indos:

Marcelli porro nomen augescit stetit arbor secreto tem oris progrcssu. At eaeteros intervi ridet astrum Ititii. ut Liana inter nimores

ris cuctor et conservator, commissa tibi est a

ANNOTA

scit, Meulto aevo , labente clam tempore , progres- au mensium et annorum . ita Mareulli iunia in dies augetur ae celebrior evadit. Erasmus hune locum sie illustrat: solent praeco lia subito saccescere e seu quod paulatim accrescit , rutile est. Unae Norarius Marcelli sumiam velut cum rore arborem stir-genum cerebrat.

M. Marcelli. 2 Quis ille . non plaue constat. Alii

volunt M. Marcellum octavia Augusti sororis s-lium . cui in imperii successorem adoptato suam ille siliam desponderat Iuliam. De eo virgil. . meid. 6. v 86 i. et seq. et Seraeca ad Marciam cap. a. Verum cum is admodum tu, enis, sola indole praetura nobilitatus ohierit . quo pacto eius fama crescere in dies ab Moratio dicatur itaque malim ego citra aliis intel igelu M. Claudium Marcellum . quinquies Consulem . qui Gallos Cermanosque deia hellavit , ipsumque Amtibalem invictum antea vinci

Posse docuit 2 atque ab eo demum circumventus ac caesus etiam coli et observari meruit post mo tem. Nam et honorisce cremandum Annibal curavit , ejusque cincres urna arsentea inelusos et cor

Na aurea deeoratos ad eius filium misit. Plutareti. Tit. Liv. lib. a 3. et virgil. AEneid. s. v. sss. Miciae inter omnes Ius uni statis. 9 sueton. Iul. cap. gg. ita scribit : In Deorum i merum retii ut si, non ore modo decernentium, seu ci persuasione vulgi. siquidem Lis , quos Primo conia secrato. et heres Augustum e Ahiat, stellia crinisu perreptem dies continuos fulsit . exoriens circa underi mum horum : creditumque est animiam esse caesaris in erilum recepti : et hae de eclusa simulacro eius in verrice additur stella. Idem reicitur in Epistolis Augusti. . Virgil. Eclog. 9, Ecce Dionaei prorassit caesaris Estrum. 'Ide et Ρlutarch. D os. ith. s. Senec. Quaest. Natura'. lib. 7. cap.. I . Plisa. lib. a. c.p. 23. ubi Auruati ipsius de crinito illo ridete testimonium reseit. Porro come: es ille Christi Servatoris uostii natale pra minti a se multo melius creditur.

furis summi caesaris itileia r ergo tu runa primus uesar atilem sit a te sectindus. Stoe

49. ceritis humanae puter . ere. I Praeclare ad Augustum, quo totus tendebat, laudandum venit tandem . per apostrophen ad Iovem , cui diu sum cum ipso imperium asserit. o. Tibi .ura magni Gesaris sutis datu. 9 Duo nempe veteribus credita : primum , reges. imperatores , principes in tutela esse Iovise alterum, sato , sic omnia decerni, gubernati, subus se , utis,i Dii sali legibus te uerentur. II. Tu , secundo caesare, regn/s. J Tu quidem ita supremum rerum omnium dominium habe , o Iupiter, ut Augustus sit a te secundus. 13. Ille seu PMtthos , ere. 9 Sueton. Augiast. cap. a I. Parthi quoque ei Arm nium vin aediariti facile .cesser re et signa misitu lia quae m. crasso et M. Ahionio videmerunt, reposcenti redd uerunt, obsidesque iustis et obstiteratia . deniqtie pluribus qtiondiam de regno con mansilias , nonnisi .ab ipso eiectum comprehiat erunt. vide et infra ou. I9. vers. ar. Annot. Quoniam vero Parthos antea victor is seroces , Romanisque etiam terribi es iam eo dedu- Nerat Augusti fama , ut ultro virtuti Romanae obis servantiam deserrent ue hinc hene ominatur Horatius , iustα eos triumpho aliquando profligan

dos.

47쪽

Q. Η ΟΙ ΑΤΙI FLACCI

TO minor latum res )t aequus orbem y Tu gravi curru quaties Ol3mpum , Tu parum castis inimica mittes , Fulmina lucis.

INTERPRETATIO.

T. quidem inferior iuste gubernabit illo euerti eoelum concultis: tu infesta in eo Diiuue orbem amplam: tu vero tremando taminatos lueos tonitrua vibrabis. ANNOTATIONE S.

ιμυρ sutvs , et abunde silvae sublucidae, a quibui

virbo, iam fretus aquarum asperginibus crehris , velut quaedam vellaria molientes , ex Iastigiue et Iiquore mixtam sabtilitatem tιnerrimam rect I ; nentes ruestillegmina conficiunt sertium ad usum antehae no

1ilium , nune etiam iris merum siue ultu uiseretionerroseleris. Ipsi praeter caeteros frugalissimi, paca

rioris vitae cutiores . etc.

Inuos. 9 Horum regio India Asiae est ad ortuma inplissima ab Indo fluvio dicta r Ganga fluvio itemr;scitur, et scinditur media: abortu Sinas habet, a Septentrione Tartariam , ab Oecatu Persiam , tib Austio Oceanum Iudicum. Parte septentriolia is i. inter Gangem et Indum. fluvios , continetur hodie imperium magni Mosolis , in quo numerantur provinciae Iriknta septem satis amia ptae. set. Te mυεor latum reget aequus orbem , ete. 9sensus est e Augustus autem , o Iupiter , sic or- hem hunc inferiorem , ita volentihus satis . reger, ut se gerat semper minorem te . sicut Meet et

aequum est. Et quanquam laudibus omnium iam effertur 3 et virtutis moderationisque fama Indos etiam ad Sothas , auditu modo cognitos , re rex tau amicirium suam Populique Nomiam vitro per legatos reten iam ἔ t m sueton. Octav. eap. II. 9q tanquam Parthos etiam nominis sui splendore similiter pereulit , eorumque ferociam sine armis seg*t : attamen ille seu novis in dies triumphis augeatur, seu tot poparos si hi subiectos cernat , nunquam tamen animos ultra quam fas est, s pei hos tollet.

His ego nec metus rerum , nee ' tempora po

no Legunt alii fuerum . n mirum Oh aequitatem Augmati , qui ius summa lenitate piriter ae diligetitiadiqisse serib tur sueton o. 18. Tu gravi curru quaties Obmpum. 9 Tu in coelo regnabis ; indeque tonitru in hae ins-ma , cum sueris ad iustam provoeatus iram , vibrabis. Nempe vulgus opinabatur e curru Iovis coelum quatiente formari tonitrua , et mitris ulminia. 39. Tu parum Ostis , ere. θ Quoniam luet Diis saeri habebantur . hine si aliquo scelere ae flagitio in iis perpetrato eo: ininata es erit, Iovis excitari credebant surorem , et sacrileg:um uindicari , misso sulmine. Unde et satagebant expiare locum , caesis hostiis Numinis' itam placare.

48쪽

CARMINUM LIBER I. 45 AD LYDIA II,

o DE XIII.

Zelodipum se pingit Horatius, ac risalem suum rellicat. CvΜ tu. Lydia, Telephi. H

Cervicem roseam, et ter a Telephi . . Laudas hi ac laia , vae, meum Feruetis dissicili bile tumet ieeur.5 Tunc nee mens milii , nec color ' . Certa sede manet r humor. et in genas Furiim labitur , arguens Quam lentis petiitus macerer ignibus. Uror, seu tibi calididos

Otro I a , quanan tu collaudas eoliam rubieti adultim Telephi , et molles laeertos Tel phi. Mae , metim hepar turg scit aeri cholera insummatum. Tum neque animus mihi, neque eo&r s alu Irrmo eoustat. Tram etiam lue Iemas Eliam deri. dunt in malas , patefucientes quantum letistitis absumar flammis secretis.

de est eleolos distrephos, ut tertia supra, Sic te Diva, etc. a. cum tu , sed a, Telephi, etc. J Non earet arte repetitio vovis Telephi. Nam et qui amant , nunquam satis id loquuntur quod amant et et Teia Iotuero ii:ud idem est intolerabile. Lydia cervueem roseam Telephi , limumque celea brachia Telephi laudare gaudet r at Horatio id ei et hi- Iem , doletque quod rivalem suum in ore frequentius habeat. Unde , eum praesentem conveeerellinorem nequeat, de futura ejus inunutasone se

consolatur.

a. cervicem roseam. Pulchram instar rosae , et Dagrantem 2 Ael ri sei coloris. Sealiger hic Horatium graviter reprehendit, et De eam dici oportuis se contendit, non roseam. Verum quidul adolescens amore timidus rosea cervice et rubicundula ce e-bretuit Virgil. Aneid. I. rosea cerulae resutiit.

cerea brachiu. 9 Mollia , tenera . fortaste etiam candida , politula . nitida , pura , puta , se mosa Instar imagnum cerearum, que /ine ossibus, laes- via, pelle , pilis. Vide Non. M rceu . in voce , rutus. 3. Viae. Inimie etio dolorem indieatu atqLe indiguationem. Sunt qui legant niae , ψαι , id est, certe , heriae. 4. Biti tumet jerer. P Ii tumescit fellJs receptaculum iecori nnexum. In se te ira , in jecore amorae libido , In splene risus, in corde satrientia proprie resident. At Horati ut modo libidinem in j cote statuit, ut lib. 4. Od. I. si torrere ieeur quaeris idoneum. Alias iracundiam , ut hic: pariter et Iuvenalis Sat.

I. v. 4s. .

Quid restiam quanta sistam ieeur ordae ut ira secuti videntur Archilochum, χηλam vn εχ t εχπασι , bilem. non habes in hepate. Apud Athen. lib. 3. cap. 24. s. Tune nee mens mihi ,. nee eotir, ete. J variisse pertu thationi hus asitari iudicat, pudore , timorire , ira. opportune Macrob. lib. 7. cap. II. Niatura , cum quiu et oecurrit honesio pudore dignum ,

imum petereri penetrat sanetuinem , quo ccmmors a que diffuso ctitis sirigitur, i,utique nascitur rabor . . . gestiaeum extrinsecus. contingit. A I hoo unimoso tura occursu festinat , quum sanguis comitiando , . quasi alacriture integritiatis suiae compotem tingit cutem; et inde simois color noscitur. contra . qui metuunt , pulleseunt. Natura enim, cum quid δι cotrinsecus contingentibus metuit , in nitum tota domergitur . sicut nos quoque cum iii lemur Rrebras quiacrimus. Sic natura tota diue: deus, ut lateat , trahat serem sunguinem. me His demerso , humor

dilutior cuti e manet , et inde pulciscit, ere. . Furiis Libitur. 9 Invito mihi excidunt lacrymae , propter vim indigna innis et ariotis; . Nunc de criti l lusus Tuscus. d. n. as. aegrittiI ncm vices quoia iakιν potiat r eo , quod ipsa concupicrit. 8. Nieret. 9 Porphyrio legit, cencremer.

6. Uror seu tibi cuti indos , ete. 9 Dolore' gravi

49쪽

4 6 Q. HORATII FLACCI

Io Turparunt humoros immodicae mero, Bixae; sive puer furens . . Impressit memor m dente labris notam. Non. si me satis audias, Speres Pcrpetuum , dulcia barbarer 5 Laedentem oscula, quae Venus Quinta parte sui nectaris. imbuit. Felicos ter et amplius, Quos irrupta tenet copula ; neo inalis Divulsus querimoniis, O Suprema cilius solvet amor die l

IJ TERPRETATIO.

Efferoeseo , si e Iurgia ex vino immode- ois sistit, quibus Indutiit Venus quIntum' rata deformarunt anas tibi scaptitas ; sura dulcedinis gradum. O ter plus bea- siue juvenis insaniens memorem cicatri- ti quos nectie stahitis eo unctio a neecem Iaheliis tuis dente inusit. O si mihi amor improbis querelis dististis separabie sal ausetitio, ne expectet constantem etina ante diem vitimam lsore qui immaniter utilnerat basia sti ANNOTATIONES.

Yssetor, euvi video te milii adamatam vexari crudeliter . atque letibus laniari ah iuvene temulento , et post epotum vinum petulco, sine modo lascivienti, rustice iurganti , imo dure ac barbare te molliculam tractanti. Horatius nempe ut Lydiam demereatur . suuin ei tenerum exponit amorem , qui eius crueiatus persentiat, illumque opponit saevae rivalis libidini , 'uvi , ut se expleat , amicae haud pareit : sicque Telephum in invidiam

adducere conatur. Illae et maligne 'interpretatur comessationes illas, nee non morsiunculas amatorias 1, ac velut diras plagas trucesque ac helluinos morsus traducit, ut Lydiam a Telepho quacumque ratione rhstrahat.

II. Sive puer furens . ete. 9 sive Telephus en 'haenata et Impotenti abreptus libidine, ac prope furiosus momordit labia tua , ad relinquendam qua-

Iemcurnale sui memoriam . in crudeli etiam cicatrice. Cic. act. τ . in ve rem , n. 32. Mettiendum ... ne excitetur a mei . ne denudertir a prirere, ne P pultis Nomanus assi ius cicatrivis ex IruI.crum mo su . vcstigia tibi diuis ut e nequitiae.

II. Non Ueres p. petuum P ,si rellii eredit, Lydia I re perpetuum tui amatorem spera illum fore qui sic abutitur iunore tuo , ut odiculaudo vulnera infligat oestro velut pere;tus. Nam, ut alunρ οῦ

omne violentum non est durabiti.

16. Quintia rarie sui nectaris. a Missa plurium

Interpretatione in putidis et Ohsecenis plus aequo sagae tum se ego cum paucis sentio , et oscula quae Venus quin a parte sui nectaris imbuit , intelligo valde fragrantia . nectaris. instar suavia. Eo sere modo apud Allieu. I h. r. cap. I. sub snem, I-hyeus, ut significet mel esse dulcissimum, ait, mei nonam esse patrem ambrosiae r id est , haherestonam partem suavitatis quae est in ambrosia. I . Felices ter , etc. 9 Sic denique tentat Horatius opugnare Lydiae amorem . Seens longe selieiorem eam sore , si se Horatium constanter amaturum praeserat Telepho nunc ardenter quidem , sed ad tempus duntaXat amanti. g. Matis divulsus querimoniis. J Bonae sunt In amore querimoniae ob absentiam , ob desiderium et malae vero ob inconstantiam, muttiti finem , ae sisdem stactam. 2o. Suprema citius soIuet , ete. J Non ante desinam te amare , Lydia , si me ames , quam desiero

vivere , inquit Horatius : imo , ut 'ait ipse in persona Lydiae, Ode 9. lih. Tecum vivere amem, tecum obeam libens.

50쪽

CARMINUM LIBER L

Non esse redin grandum ripile bellum.

O Avis, reserent in mare te novi. Flucti M. V qii id a is p sortiter occupa

Portum. Nonne vidio ut

Nudum remigio latus , 5 Et malus celeri saucius Africo .

Λntennaeque gemant , ac sine suuibus Vix durare carinae

INTERPRETA ΤΙΟ.

Mettum est idem Non pauca ex Al o imitatus est Horatius in

hae Ode, quam sere omnes allegoricam agnoscunt totam . ipseque Quintis . lib. s. cap. 6. In ea certe plurima dicuntur figliris ae tropis involuta, quae aperte nequaquam dici fas suisset. Vel Rempubliacam, vel Brutum, vel seκtum Pompeium alioquitur, dehortaturque a reparandis civilibus tumultliabus , quibus velut navis proae lis noti nisi ingenti suo malo nespublica concutienda sit. Porro sic interpretari singula nohis licet. Nucis , est Resputilita Romana e mare, civile hellum: fuctus , discordiae ae tumultus : portus , parer mittam remigio lutus, Cassius eum sinis ncornu eui praeerat, militibus casis ac fugatis, fractus : malas africo saueius , Magnus Pompeius a Ptolem o asypti, rege nefarie obtruncatus r 'n-lemtire gemenses, senatores aliique yrincipes Pompeii satum do entes e carinae sine sunthus , aerarium sine pecudita , quae nervus helli est 3 lintea naem in tegra , vexilla et legiones dissipatae r oequora c, cliadas nitentes inrersusa , quae caveri atque evitari debeant ; quorumdam potentium Oeeulta ambitio , invidiaque alienae gloriae. Quippe hi saepe speeioso publieae utilitatis praetextu , rebus suis student . atque ut militaria imperia, dignitates ac magistra. tus captent, pacem impediuut , turbas fovent , populis illudunt , perniciem eivium moliunturiri Nauis. θ Bruti pars intelligi potest, sicut Pompeianae partes navi designantur apud Cicer. Is . a. Epist. s. . et Iib. II. Epist. 26. Novi iluctus. 9 Primum civile hellum exarsit Caesarem inter et Magnum Pompeium : alterum inter Augustum Antoniumque , et Caesaris per cussores Cassium et Brutum r tertium biter

sextum. Pompeium Magni filium et Augustum ιdestitutum 1 el malus austro praeeipiti labe- Detus atque antennae strideant: et hiae carina absiue rudentibus valeat sustinere Τ I O N E S. quod supra ode s. de quibus vide Appian. lib. d. Plutarch. ere. Σ. Ο quia asA 8 9 Nempe Antovio lio te patriae

iudicato, literasque per Senatum datis ad Iulii Caesaris intersectores de recuperanda libertate , quid adiud quum ine diret grave hellum, ae Romanum pessumdatur imperium Porriter ouum portum. 3 Una salutis ratio est , eostpone pacem tum Octav. Augusto , cui nisi

summam deters rerum , mrmquam sane conquiesces. Coniecturam audaciorem quorumdam retunde.

re videtur iste Deus. Nec est quod aut Alureius Quintiliano dormitationem ita obiiciat, aut Faber Critie. Epist. 14. alterque ei adstipulatus sibi p--

dant et aeelame ut, velut invento Api, exultantes; ευωρηκάμε v συγχαιροι Mam: enim vero si , quod volunt illi , citra metaphoram aut allegoriam scribat ad eam navim , qua sui amici iratum Augustum metuentes fugere properabant, sique hae O.le seeundam ei navigationem apprecatur , non secus ac navi Athenas virgilium transvehenti. Od.'quo sensu diceret hier fortiter oecupa portum I Iino vero de huisset inclamare ad immorantes, solvite protinus rad navim autemχ portum hune cito desere non tu tum e friatione male fida statim eriti. in quia peri Iositis quam in alio muri versarere.

s. Meleo. 9 vento meridionali , de quo Virgil.

Eneid. I. v. 89. ercterque proauis elaus 6. Antentureque gemant. J Fraeto navis malo , dependentes eκ eo anten iam eoncidant necesse est: s e et senatores ae Proeeres , qui adliarserant Pompeio . eo quidem sublato gemunt ae dilabuntur. Hi certe alii in alias dissuxere provincias , ure A plano cit. loe . antennae , trabs in summo navis

malo transverra, cui velum alligatur.

SEARCH

MENU NAVIGATION