Institutiones historiae ecclesiasticae novi foederis ad usum scholarum seraphici ordinis auctore R.P. Claro Vascotti

321쪽

post, cum res necdum esset composita, iisdem Episcopis provincia demandata, negem nominatim excommunieandi, si de sententia sua intra trimestro non desisteret, quod etiam diligentissime exequebantur. Exestuante sic Regis iracundia, plurimisque ab eo admissis lactis violentis, stontifex Ioannem e regia dignitate amovendum pronunciavit, et Philippo Augusto Begi Christianissimo negotium dedit, armis ut ipsum domaret, et Angliae regnum sibi subjiceret. Regni jacturam veritus

Rex insces denique submisit, ac teste Deo spopondit : Summo Pontifici in omnibus se subsecuturum, Stephanum Lonythonem recepturum, omnes Episcopos, Clericos et Monachos ab exilio revocaturum, iisque indemnitatem praestiturum, A gliam demum , ac Hiberniam cum consensu Bororum regni

in laudum Pontifici daturum, et in subjectionis Vasalliticae Signum , praeter consuetum S. Petri obulum, 1000 argenti marcas quotannis soluturum. Qua Regis demissione Angliae Proceres ossensi, anno 1215 tundamentalem legem Magnae Chartae titulo notissimam ab illo extorserunt, quae nostris adhuc temporibus praecipuum columen est libertatis Anglicanae fast. S. 14. Dissidium ejusdem Pontilitas eum Orione IV Imperatore. Mortuo anno 1197 Henrico VI, cum Ersordii a majori Principum parte primus in Regem electus fuisset Philippus Sue viae Dux , Henrici VI frater, ab aliis Otho IV, Henrici

Leonis Saxonia Ducis filius, Papa ab utroquo rivali interpellatus, in Othonis partes tacito propendebat, discussisque ea didatorum meritis, Othoni regnum Romanorum confirmabat. Armis deinde iura sua defendebant, nunc in hanc, nunc in illam partem inclinante victoria, donec Sedis Romanae Legati inducias inter utrumque conciliarunt an. 1207. 0uum varo Philippus anno sequenti ab Othone Villeisbachensi Comite P latino nefaria proditione Bambergae occisus suisset, Otho solus rerum summa potitus , jurisjurandi religione Ecclesiae iura confirmabat, inter alia pollicitus: l. in omnibus se Apost

limo sedi obedientiam, honorem et reverentiam praestiturum. 2. Liberam et canonicam Episcoporum per capitula electionem tuiturum. 3. Appellationes ad sedem Bomanam in causis E clesiam attinentinus haud impediturum; 4. omnem negotiorum clesiasticorum curam Ecclesiarum Pastoribus relicturum ;5. reditus vacantium ecclesiarum, bonaque defunctorum Praelatorum non sacrilego sibi vindicaturum; 6. Sedi Romanae in

322쪽

extirpandis haeresibus omni sua auctoritate adlaturum. I. Diti nes, quas InnocentiuS recuperaverat, non repetiturum, potissimum autem bona a Mathildo Comitissa Ecclesiae Romanae testamento legata. Haec et alia cum solemni jurejurando spopondisset, ab Innocentio III an. 1209 Romae coronatus est. Haec tamen pax Othonem inter et Innocentium inita brevissimi temporis erat. Cum enim Otho datae fidei immemor, Romanae Ecclesiae jura ditionemque invasisset, a Pontifice excommunicatus est, ejusque subditi obedientiae vinculo soluti suntan. 1210. Eo classico excitati Principes Fridericum Henri-

et VI filium, a summo Pontifice et a Philippo Galliae rego adjutum, Regem eligunt. Quo cognito Otho ex Italia , ubi res

magnas gerebat a. 121 1 redit in Germaniam, quam sequenti anno secutus Fridericus apud Moguntiam taronatur. Inde bellis ardere coepit Germania, sed fractis an. 1214 ad Bovinas Othonis viribus , praevaluit Friderieus. Otho in terras suas Brunsvicenses se recipiens obiit an. 1218 sui. S. 15. concillim Later ense IV Generati XII. Cum Latini Constantinopolim subegissent, et faciliorem adiium ad transmittendum in Asiam aperuissent Innocentius III ad propagandam in ulteriora Orientis fidem an. 1215 Concilium Lateranenso IV , Generato XII convocavit, cui adstiterunt Episcopi 412, et in his Patriarcha Constantinopolitanus, et Hierosolrmitanus, Apocrisarii Alexandria et Antiochia missi, Abbates et Priores plures, nec non Imperatorum Orientis et Occidentis Legati, multorumque Regum ac Principum.Concilii initium fiebat, sermono recitato ab Innocentio III super illud Lucae XXII:α Desiderio desideravi manducare hoc Pascha. In hoc concilio: l. condemnati sunt errores Albigensium, Almorici et Ioachimi Abbatis. 2. Decreta ast expeditio cruciata adversus S

racenos, et statutum, ut Clerici partem proventuum ecclesiast, corum per tres annos conferrent in subSidium ierrae sanctae.

3. Possessiones Baymundi Comitis Tolosani translatae in Simonem Monsortium. 4. Perculsi anathemate non solum pyratae, eorumque fautores; sed etiam Christiani, qui Saracenis arma, naves, instrumenta bellica subministrarent. 5. Actum etiam de rebus imperii, et Friderici II confirmata electio, rejecto Othone. Omnes canones sunt 70, quorum 2l obligat quemlibet Christi fidelem ad Consessionem et Communionem pasch Iem sub poena privationis ecclesiasticae sepulturae.

323쪽

16. Simultates Honorii III et Gregorii IX

eum Friderieo II.

Post obitum Innocentii III an. 1216 electus suit Ilon rius III Cantius Sabellius antea dictus , cui graves simultates

mox cum Friderico imperatore natae sunt. Cum enim Fridericus post solemnem inaugurationem an. 1220 nomae peractam, erucis signum ad expeditionem in terram sanctam Ruscipiendam, ex manu Hugolini Cardinalis Ostiensis accepisset, fidemque jureiurando firmasset, eam tamen in longum tempus variis usus tergiversalionibus distulit. Cum praeterea ditionem Pontificis mustii sariam vexasset, Episcopos diversos per Apuliam et Siciliam constituisset, depulsis, quos Papa eisdem pra secerat Ecelestis, collectos etiam et census novos ab Eeclesiis exegisset, acriorem Honorii Papae indignationem provocavit. Tandem Ioannis Briennii Ilierosolymorum Regis intemventu pacis foedus coaluit, et Principes christiani ad eamdem cum Imperatore expeditionem excitati sunt. Sed dum cunet retur Fridericus II, vitales auras linquit Honorius III an. 1227. Honorio III successit Hugolinus Romanus Ecclesiae Cardinalis, Gregorius IX ex in dictus, cujus precibus et monitis tandem victus Fridericus II, serios orientalis belli apparatos fecit. Cum vero expeditionem in loneum tempus dissertet mox morbum, mox negotia causatus, Pontifex eum anathemate percussit an. l227. Tandem post diuturnas moras , quin prius abxolutionem ab excommunicatione peteret, in Orientem pro- rtus est, ubi initis cum Sullano Babylonias induetis in de- rem annos duraturis, in templo sepulchri Domini suis ipse m nibus coronam regni Hierosolymitani eapili suo imposuit, et in Italiam inglorius rediit. Reducem Imperatorem Gregorius iterata excommunicatione excepit. Domum Imperator, recuperatis in Apulia omnibus, quae in ejus absentia Papa occupaverat, inlor ventu Mincipit m Pontifici reconciliatus, anathemate solvitur an. 1230, euin pariturum se mandalis Apostolicis, sacras electiones permissurum , Ecclesiae libertatem restituturum, damna Ecclesiae illain rosarciturum, et belli sumtus resuturum coram sedi' Apo lolicae I dgalis jurasset. Verum brevi

delibata pace, eum Fridericus quasdam Lombardiae civitales, Pontificis partibus addictas armis compescuisset, Ecellinum Gi- bellinae saetionis lyrannum Ducem con stiluisset, Sardiniam filio suo naturali Εnlio possidendam tradidisset iamque totus eo collinearet, ut urbem Romam summo Pontifici eriperet, aliaque jura Papalia everteret, Gregorius eum diris donuo devovii an. 1239. Tationem redditurus Friderieus, editis primum

Scriptis contumeliosis, Gregorium Papam acerrime perstrin-Diuitiam by Corale

324쪽

xii, deinde belli fortunam tentans, in propria illum ditione timvasit. In iis rerum angustiis Gregorius ad ulteriora progre sus , adversus Fridericum concilium Roma indixit anno 1239. At Imperator Episeopos ad Concilium prosciscentes , per Enitum situm in transitu maris captos, in custodiam conjecit, ingressusque Campaniae castellum quiadam, quo praecipui Papae consanguinei clausi erant, vi coepit, et omnes, quo ibi invenit, suspendi jussit. Quo dolore oppressus Gregorius obiit a . S. 17. conet Ilum Lugdunense I Generati XIII. Trigesimo quidem a Gregorii IX obitu die Pontifex olectus est Coelestinus IV, qui tamen dies dumtaxat 17 in Pontificatu vixit. Mortuo Coelestino IV, postquam Sedes Bomana annos sere duos vaeasset, communibus suffragiis Pontifex ro- nunciatus est Sinibaldus Cardinalis, qui nomen Inn eniti IV sumpsit. Is ab initio statipi Pontiscatus sui honorificam misit ad Fridericum togationem, quae de pace tractaret. Pontifex spopondit Fridori eo absolutionem sub sequentibus conditionibus 1. ut dimittat Episcopos captivos ; 2. ut Ecclesiis et Praesulibus damna illata rosarciat; 3. ut expeditionem in Orientem suscipiat. Fridericus anno 194 has conditiones acceptavit; at mente subito mutata non solum pacis conditiones ro-jecit, verum etiam Innocentio insidias struxit: Maro Papa in Gallias ad S. Ludovicum Regem prosectus ost, ibi quo conci lium Lugdunense I eelebrandum indixit anno 1245; quod inter oecumenica habetur XIII. Praesedit summus Pontifex, eique ad dexteram sedit Balduinus II Constantinopolitanus imperator, ad sinistram vero alii Principes laici. Interfuere, tres P triarchae, Constantinopolitanus, Antiochenus et Aqnileiensis, 140 Archiepiseopi et Episcopi Italiae, Galliae. Hispaniae, Britanniae, plures Abbates set eonventuum religiosorum superiores, Begum Galliae et Anglias oratores, ae Friderici imperatoris Proeuratores, quos inter praecipuus erat Thaddaeus de Suessa, vir disertissimus, qui in Concilio Frideriei causam audaeter propugnabat Synodum auspicatus est Pontifex, et solitis ei ameaeremoniis, habitoque ad Patres sermone dixit tot esse Ε lesiae mala , quot oristi vulnera, nemne Tartarorum in Christianorum terras irruptiones, sebisma Ecclesiae graecae, ba re es quaquaversus pullulantes, Saracenorum superbam in te

αὶ Alberi. stud ad an. 1259., Petrus de Vineis l. I. ep. S ., Murat ri ., Reynold ad an. 1222., Matth. Paris histi maj. ad 122I., Platina invii a Greg.

325쪽

ram sanctam dominationem, et simultates Friderici II imperatoris. Ab hoc itaque vulnere sanando exorsus Pontifex, in ipso statim concilii limine Friderici causam dijudicandam proposuit. Frustra spondebat imperatoris nomino Τhaddaeus, D

minum suum in terram sanctam cum valido milite prosecturum, provincias Ecclesiae Romanae creptas redditurum, omnia damna compensaturum, Graecorumque imperium ad obediemitam Sedis Apostolicae redacturum. Nulla fides promissis h hebatur; negabat enim Pontifex, sdem ullam haberi posse Fri-derico, homini fraudulento , qui saepius jam promissis non steterit. Cum Thaddaeus eloquentia nihil proficeret, et ad Co cilium generalius appellaret, Innocentius IV approbante 'nodo, iniperatorem haereseos, sacrilegii, periurii, aliorumque criminum accusatum sacrorum communione exclusit, et imperiali

dignitate, regnoque Apuliae ac Siciliae spoliavit. Consecto hoc negotio , 17 Canones sunt editi , quorum priores duodecim

respiciunt formam iudiciorum ecclesiasticorum, decimus tertius honorum ecclesiasticorum conservationem praecipit, inter alia statuens, ne Episcopi Ecclesias sibi commissas pro aliis obligent, nee pro se, vel apsis Ecclesiis contrahant debita, quibus possit imminuere gravamen, decimus quartus rogante Balduino II decernit , ut dimidia pars omnium proventuum beneficiorum , in quibus per sex menses ad minus beneficiarii non resident, in subsidium imperii Constantinopolitani conseratur,

decimus quintus et decimus sextus denique agunt de subsidiis ad terram sanctam recuperandam et ad incursus Tartarorum cohibendos necessariis. Papa electionem novi Imperatoris urgens, Principum Germaniae suffragia in Henricum Baspe Hassiae ac Thurinoae Landoavium inclinavit, quem ut opprimeret Fridericus, collectas raptim copias Conradum silium contra ipsum ducere jussit. Acies juxta Francolarium commissae; susus quidem fuit Conradii exercitus, Friderici t men animus erectus , audito Henrici obitu , qui anno 1247 contigit. Verum mox imperatori alter obiectus est aemulus Gulielmus Hollandiae Comes, qui sub initium, imperatore in tumultus eisalpinos intento, rem satis prospere egit. Interim Fridoricus bellum in Italia continuans, rebelles quidem Sic Ios satis acerbe eastigavit; ast in Lombardia a. 1248 mulctatus, sub qualicunque conditione absolutionem Pontificiam petiiti Tergiversante autem Papa, ut polo qui levem atque instabilem Friderici animum toties fuerat expertus, extremas ad angu stias delapsus est Imperator; proscripto haud absimilis, sicariorum insidiis obnoxius, fidenum communione extorris, de-

326쪽

mum anno 1250 in Apulia mortuus est sine reconciliatione etesiastica tu . 18. Gregorius X eι Rudolphus Habsburgieus.

Quum post Conradi IV tempora, toto lanesti Interregni tempore misera Germania perennibus discordiis, rapinis ac caedibus dilaceraretur, Principes Electores Francolarii congregati , Budolphum Habsburgicum an. 1273 imperatorem designarunt, Virum exiguarum quidem opum, sed pietate, justistia, bellica virtute , ingeniique dexteritate celeberrimum, quo generis sui auctore gloriatur Augustissima domus Austriam. Hic mense post Aquisgrani coronatus totus in eo fuit, ut ros turbatas componeret, nemini plus concedere coactus, quam Patae Gregorio X. Cum enim Gregorius esset vir , iurium Sedis Romanae tuendorum studiosissimus, an. 1274 in Lugdunensi Concilio, Rudolphi Romanorum Regis electi oratoribus, qui regiae electionis confirmationem petituri illuc venerant, Othonis IV et Frederici II capitulationem signandam proposuit, ab iisque declarationem exegit, nudolphum Regem omnibus iuribus in urbem Romam renunciare, nec Siciliam imp rio esse obnoxiam. Eadem promissa Lausanae coram Pontifice confirmavit Budolphus an. 1274, saeram expeditionem se

subiturum pollicitus, hocque insigni obsequii specimine Gregorium adeo sibi conciliavit, ut Princihem illum haulo post Bomanorum Regem confirmaret, imperii insignia eidem promitteret, Alphonsum denique Castellae Principem, post obitum Conradi Friderici II filii, anno 1254 in Romanorum Regem

electum, incusso consurarum terrore, ad deponenda imperii

insignia excitaret ibi. S. 19. Conesitum Lugdunense II Generati XIV.

Cum Gregorius X ardenter euperet, ut nova expeditio cruciata in Orientem susciperetur, Graeci ad fidei unitatem revocarentur et disciplina ecclesiastica restauraretur , missis quaquaversum litteris et nunciis, Principes et Antistites, inprimis Michaelem Palaeologum imperatorem Graecorum ad generale Concilium Lugduni celebrandum incitavit. Convenero

ad hoc Concilium an. 1274 quingenti Episcopi, multi Abbates ac Principum oratores, inter quos suere nuncii Palaeviogi Im-

327쪽

peratoris, eum litteris unionem, obedientiam, sinceramque cum Sede Apostolica fidem profitentibus. Sunodo praefuit ipse Ge gorius Papa. Nihil quod memorari magnopere mereatur, in prioribus duabus sessionibus actum est. Tempore vero interutramque medio Gregorius Papa Archiepiseopis et Episcopis pomsuasit , ut decimas omnium reddituum ecclesiasticorum in subsidium belli Hierosolymitani ad sexennium se daturos sponderent. In sessione III, jussu Pontificis lectae sunt constitutiones quaedam de electionibus, postulationibus ac provisi nibus , et inter alia statutum, ut si quando fuerit electio in aliqua Eeclesia celebrata, electores electionem ipsam, quam

citius electo communicent, eIectus vero consonsum suum imira mensem a tempore iactae communicationis praestaro teneatur; caelerum quivis electus intra tres menses post datumaonsensum consirmationem electionis a Superioro petere non omittat. Post sessionem tertiam advenere Graecorum orat res, significantes esse se omnino paratos ad agnoscendum R.

Pontificis Primatum , nec ullo modo repugnare , Spiritum Sanelum a Filio quoque procedere. Facta unione Summus Pomiisex 29 Iunii Missam solemnem celebravit , ol s1mbolum fuit cantatum graeco ei latine cum additamenio particulast Filio M. Terque Graeei repetivere illa verba: ου Qui ex patro Filioque procedit. η Paulo post in sessione quarta Imperatoris , Orator ejus nomine schisma duravit idemque Graecorum Pra solum Legati praestitere. In sessione quinta et sessione sexta aeultima lectae sunt plures constitutiones Pontificiae,quarum notatu digniores agunt do coercenda nimia Religionum non approbatarum multitudine, et de reformanda Ecclesiae disciplina. Demum persolutis precibus consuetis, Pontifex synodo finem imposuit. tIniversim 30 Canones numerantur in Concilio Lugdunensi Ileonditi. Absoluto Concilio Graeci pro lubrica animi sui ni bilitate a formula Congilii Lugdunensis recesserunt, atque ita lotum unionis negotium mox in irritum cecidit. Quapropter Martinus IV Papa Michaelem imperatorem an. 1281 excommunicavit, 3 te ol vero Pontificem in liturgia aulica commorari vatis. Nortuo anno 128l Mishaele, eius filius et successor Andronteus publice prolestalus est, se nonnisi patris voluntati cedentem, unioni eum Latinis accossisse, et Voceo Patriarchae Constantinopolitano consilium suggessit munero suo se abdicandi, quod mox Iosephus reeepit. Is suis sedibus diaspulit Episcopos, qui unionem inierant cum Latinis, et schismaticos substituit: ita malum revocatum est sa).

M Mansi T. XXIV. p. 57.. Ioan . tamen. hist. l. d. , Leo Allatius de

Eeal. Meid. et orient. eonsentione.

328쪽

S. 20. Alii Pontistere meeuli XIII.

Mortuo anno 1276 Arotii Gregorio X tres successere Pontillaes: Innocentius V, Hadrianus V, Ioannes XXl eodem omnes anno electi, et a Vivis erepti, quorum Pontificatus nihil sero complectitur, quod nostra sit memoria dignum. Ioanni XXIan. 1277 successit Nicolaus III Ursinus, magni animi et singularis prudentiae vir , sub quo auctoritati Sedis Romanae novae additae sunt vires. Quum enim carolus Ande avensis Sicilias Bex Vieariatum imperii a Clemente IV Papa, imperio vacanto sibi delatum, etiam post Budolphi HabsDurgici electionem adhuc relineret , nudolphus aegarrimis propterea quaerelis Nicolaum III oppugnaret, Papa, expositis gravissimis periculis in totam inde Italiam redundaturis , Siciliae regem eo adduxit, ut non tantum Hetruriae cederet, imperiique vicariatum dimitteret, sed etiam urbis imperio, quod senatorio nomine a Clemente IV acceperat, lubens discederet. BudoLphus vicissim omnia Romanast Ecclesiae privilegia et donationes a priscis Imperatoribus saetas diplomate confirmavit, cumque paulo post Cancellarius Caesaris in Italam eum potestate missus, ecclesiasticac ditionis populos in verba Imperatoris Satramento adegisset, Nicolaus Iu graves adeo effudit quaerelas, ut Budolphus novo diplomate Romanae Ecclesiae iura ratih heret, in primis vero Romandi olam, Exarchatum navennatem et Bononiam Ponti sei donaret. Post Nicolai III obitum communibus suffragiis electus est anno 1281 Martinus IV natione Gallus, qui regibus polentissimis resistere non est veritus. Cum quippe Carolus Anuegavensis Siculos graviori jugo premeret,

Procerum complures exteras et alienas regiones pelierunt, eο-rumque unus Ioannes ad Petrum III Aragonum regem prosectus, publicas Siculorum calamitates adeo graphice descripsit, ut is Siciliam iure uxoris vindieare sibi statueret, et Michaelis P laeologi Graecorum imperatoris, sibi a Carolo metuentis, adhortiationibus benignas aures praeberet. Dum res haec gliscebat,an. 1282. 30 Martii, quae tum dies aliora erat Paschalis, cum pro consuetudine sua hilaritatis causa ad Regium montem , procerum ac plebeiorum inusissima mulli ludo so conserret , Gallus quidam vim conatus ost asserro mulieri Siculae. Ad hanc lasciviam Panormi lani imo eodemque tempore, dum cam panae ad vespertinum osscium pulsarentur funde Sicularum Vesperarum nomenin striciis undique gladiis convolantes, inopinantes Gallos ad unum omnes confoderunt. Quod exemplum aliae quoque Siciliae civitates et loca seeuta eamdem Stragem a tinuarunt, ut in universa sicilia landitus Oxtirparentur Galli. Hac opportunitate Petrus Λrragoniae Rex in rem Suam

329쪽

usus, Stelliam occupavit, atque Panormi, universo populo plaudente regni coronam accepit, etsi Papa Martinus anathematis sententiam tulerit in Panormitanos, eosque omnes, qui regnum Εeelesiae Romanae stipendiarium invaderent, vel coniuratis opem serrent. Rebus in summo utrinque discrimine positis, Papa Petrum Arragoniae regem cedere nescium diris devovit,

eumquo ecclesiasticas censuras contemnentem Arragoniae regno, et Catalauniae et Valentiae Principatibus privatum dixit , totamque ejus ditionem Philippo III Galliarum Bogi attribuit , Carolo Valesio filio minori armis vindicandam. Haec

tamen omnia sperato caruerunt essectu. Petrus namque Siciliao mansit dominus, contraria Papae molimina insolenter risit, seque Arragoniae ac Siciliae Equitem jocoso appellavit. Carolus vero Andegavensis, recuperatione Siciliae binis vicibuΑfrustra tentata, tantum inde aegritudinis contraxit, ut an. 1285 diem obierit supremum, quem eodem adhuc anno secutus est

Martinus IV su). S. 21. Controversia Bonifarii VIII eum Philippo Pulehro Rege Galliae. Cum Philippus Galliae Rex a clero Gallicano subventionem postulasset ad belli, quod cum Eduardo I Angliae rege gerebat,

sumptus sustinendos, Bonifacius omnia bellorum lamenta i ter Franciae et Angliae Reges extingui cupiens, Philippo Begi non solum injunxit , ut bello desisteret, verum etiam odita a. 1296 Constitutione, quae incipit his verbis: u Clerieis laicos n Praelatis de proventibus vel Donis ecclesiasticis aliquid dare, Principibus civilibus aliquid exigere absque licenita Sedis Apostolicae sub poena excomunicationis prohibuit. Haec constitutio adeo ossendit Philippum, ut extraneis ingre

sum in Regnum denegaverit, commercium cum illis exercere, et pecunias extra Regnum esserri vetuerit, tandemque amplo edito responso declaraverit, jus naturae subverti, cum

prohibeatur Clericis, ne contra hostiles incursus Begi, regno et seipsis manum porrigant adiutricem. His oppido insimus Bonifacius, scriptis ad Regem litteris, inter alia significavit, se non prohibuisse Regi pro suis regnique necessitatibus subsidia praestari, dummodo id non fieret absque Sedis Apostolicao licentia. Quinimo Episcopis et Abbatibus Provinciae Rhemensis enixe rogantibus, ut omnes quaerelarum causae resci a cenni Mon. dominat. ponti sie. T. II. p. 124., Raynald. ad 267. n. 1., Fontanini det Dominio temporale p. I., Gi annone Hist. Neap. P. III. p. bi, Martini litterae apud Aeher. T. III. p. 684., Daniel hist. Fraue.

330쪽

dantur, Bonifacius, edito anno 1297 alio diplomate, quod imcipit: α Noveritis nos, M sensum prioris Bullae mitigavit. - Sublata quidem videbatur dissidii causa, ast nova improviSO emersit, quum Philippus Rex ambos Cardinales Columnenses, Iacobum et Petrum, Ghibellinorum fautores, adeoque insensissimos Papae adversarios in amicitiam ac tutelam suam recopisset, etsi a Pontifice dignitato ac redditibus fuissent spolia-ii. Infausto dissidio novas addidit vires Bemardus Salsseii Apamensis Episcopus, qui missus a Bonifacio ad Regem, ut illum ad bellum sacrum impelleret, indictasque eum in finem

decimas ad alium usum convertero vetaret, non solum verbis

contumeliosis negem proscidit, sed etiam censuras illi intentavit, nisi statim obtemperaverit. Rex indignatus Narbonensi Archiepiscopo eum in custodiam tradidit, missoque ad Pontificem nuntio rogavit, ut eum exauctoraret et iustitiae pedimitteret. Pontifex novas ad Regem epistolas minaces Scripsit, quae spectanta Rege in ignem conjectao sunt. Attamen Solutus est Apamensis Episcopus, regnoque abire jussus, Bonifacius asperiores ad Regem dedit litteras, quae incipiunt his verbis: κ Ausculta fili charissimo, B eumdem aeerbius redarguit, quod Vicario Christi obedire recuset, viris ecclesiasticis ac p pulo gravissimas molestias asserat, boneficiorum collectiones a Romano Pontifico factas impugnet, in his et similibus pausis sibi jus dicat, Regaliorum juro abutatur, vacantium Eoclosiarum Cathedralium redditus immoderato percipiat etc. Quibus perleeiis Rex acri percitus ira, anno 1302 non solum II gni Gallicani Barones, ac Praelatos sed Qtiam urbium, com

munitatum, et universitatum Procuratores congregavit, mav

dans iisdem, ut de nulla Bonifacii, aliisque litteris, suam sententiam dicerent. Proceres asseruerunt, so paratos eSSe in

regni jura defendenda; ast Clerus datis litteris Pontificem rogabat, ut concordiae conservandae studeret. Pontifex edita EO-dem adhuc anno Bulla, cujus initium: α Unam sanctam, B mamnifestavit: temporalem potestatem subesse spirituali, ab eaque instrui ac judicari. His oppido exulceratus Rex, an. 1303 0rdinum conventum Parisiis celebravit, in quo Guillelmus de Ples-siaco acerbe in Pontificem invectus, variorum criminum eum accusavit, et in generali Concilio exauctorandum edixit. Tandem Bonifacius VIII morarum impatiens Regem exeomunicavit, regno sacris interdixit, et subditos ab obedientia absolvit. Rex in iram actus Guillelmum Nogareium celeberrimum iuris Magistrum, regii luo sigilli custodem cum Sciarra Columna in Italiam misit, ut si qua ratione possent, Pontificem inter-eiperent, et in Gallias abducercnt. Nec eorum conatum tuna omnino destituit. Collecta quippe exigua mflitum manu,