장음표시 사용
221쪽
ao IACOBI PROLII haec etiams Jesunt, uiseruentur,rel:qua , minus grata uidetur beneficentia accidere In quo quidem Junt: admodum reprehensiandi, qui diutius tenent homines benesci' expectatione sulem sonaiunt enim hoc quas quadam tarditate condiri. Uerum longe errant mea quidem sententia; tantumq; abes,uisera sa,quam
si intelligunti Ocb collocatio probandas ut ni i ad hanerem tarditate opus st)uel maxime sugienda esse uideatur : etes nim er excluitur a uirtute,quae ubi mature opus eiἶδε io, oras nem tollit inertiam Or nihil eo moles Ilus, quam bono carere es gentem,cuius potiundi certa si es pridemst animo concepta, rue:
serti insi per eum,a quo tribuitur,celeriter assequi illud possis:id ;perinde est, aes aquam stienti post demum propines, quem ius
dum ante poculo inhiantem torqueri ardore patiare. Atq; in hoc multi usqueadeo insuaues reperiuntur er duri, ut ab inuitis
benescium,in quo tanquam aere soluendosdem suam obtrinxerrunt, tum demum exprimi arbitrere, suum claudendae Ibera blastis prope facultas omnis est sublata. mirum hoc est , ut aiunt, aquam puram, is nitentem potum essectanti obturbare, aut in quinare. Quare cum ad omnem actionem, quae laudabilis si, tanquam ad forum quoddam honestismum propere eundum. Et, tum uer o ea, suam bene centia parit, omnem segnitiem rei it, ac moram: ut matura benefici, collatio duplo maius illud ejicere uideatur. Neq; illa nunc intelligo beneficia, ad quae siemper masma celeritate est opus, ut, cuius magno cum periculo agatur de fortunis,de honore, de libertate esalute capitis, huic illico prae sto est esunt enim haec,b huiusmodi nonnulla, quae nullam omnis no cunctationem patiantur,secus locus nullus plerums benescens
222쪽
DE BENEFICEN. LIB. III. cossit relinquitur sed tarditatem, quae ea, quae post tamen bene sis cia sunt, mimis grata es cit, aut liuiora, reprehenio . Atq; haec non maturitas tantum d etiam utilia ob praeclarum os iam gestientis animi,quam dant tir uultus, tr oculi, in catio consilitiora facit: tum oratio si ad haec signa ad libeatur comes, vis Zetur illai a quas exhilarare,, ornare. Nelli hic sat esse desbet, ut, qui dat, quo animo id faciat, tantum rese norit et rejori quidem non parum uel ad exemplum, uel ad ampli casionem besnoc uel ad aucupandum laudem ex benescentia , ut intelligat etiam is, cui aliquid tribuitur, accipere se ab eo, qui tir de iis evitetur, Ur ita dedisse , ut appareat fustitione omni aut repetistionis o aut quaestifaenoris carere. . Verumenimvero multarum, quas res haec habet,cautionum, illa. eis maxime nece saria, qua praecipitur Jabeniam esse rationem personarum, in quas beneficia conferantur. Nec locus quidem hos mini benesco in tota eius uita reperitur uel ad cognoscendum hoc obscurior uel discilior ad tractandum , uel ubi non recte agas, malorum feracior. Nam , hominum mores,ingeniaqi,ut instiscere tir uelis, tir noris, non nis stiuturna familiaritate,confestuitneq; deteguntur: ut illud non ab re dicisoleat, in dignos enio homine modium salis consci oportereur , ubi vix demum omnia intros exeris, atq;,in quo aut iuuando, aut ornanio recte, lautas' biliterque curam devias, probe intellexeris,lam ii icile ia,ut alis quando, aut etiam ope non erres, ut nihil aeque lubricum si, O s ecie interium honestatis ad Jecipiendum fallax: mouet es nim familiaritas, amicitia allicit, abnitas ad se trahit tir, quid in hoc agendum sit,optime cognoscentes, is rationi parere
223쪽
ao6 IACOBl PHOLi Iconantes:ut uel mitti malimus his prodesse, quos nobis aliae, atq; probitas ipsa,causae concibauerunt. Plerumq; etiam, quia erbae, quas diximus, cause uideantur praetendere imaginem aequitastis, , natura ueniam aliquam promereri, maxima hominum
pars solos ducit , amore,er fauore dignos, quos aliqua sibi nesce bitudo commendauit. Quare, cuius in hac tota dissutatione essset explicatio necessaria , praterea Oscitu digna , b cognitu non iniucunda,illud, mihi uisum ol, ne praetermitterem proferstim cum illic labifatilbmum silet,ubi admissus error 1acile apud multos non tam gnaros ueri, quam blandos cupiditatumsuarum lenones excusationem haberet. In quos igitur conferenda sunt benescia nempe in eos,in quibus iuuandis ius iam causam sequis tur benemerentis laus:aut quoniam a nobis, qui Christum colismus, benefactis non leuia, ut laudis alterumfortasse ,si philosorphos sequimur, aut Lirica petuntur praemia b principis omnium, , moderatoris dei amor. At latet facile multos aequitas isti causarum ateor hoc quidem: quanquam ueri omnis ignoratio, cuius ipsi auctores sumus,excludit omnem ueniam peccato: ruri sequi,quam no1Se,multo est dissicilius. Quare, cum nobis uires propriae non sat suppetant ad currendum,ad eum pergamus, ab eo petamus auxilium,qui , norit iter comma Irare, tr ad honessissimum contentionis huiusce,ut reliquarum, laborem opem im plorantibus allaturum se receperit,uccfalsus unquam, nec quod homini uitium peculiare es ulla in re mendax:atque, quod nobis in nostra ipsiorum causa facientum Socrates praecipiebat, id in aliorum persequamur ,ut in uotissi,nihil ijs praestare,nisti, quod utile,, bonum deus ipse iudicarit: minus enim lubricos, O ins
224쪽
certos casus pertimesemus,ubi sapienti Omi, optimi gubernatos
ni studio, dei nofros commiserimus cursus . In primis aulcmst ea, quae benescentiam peperit, charisas duae nobis ad butu Me
virtutis cultum:nam aut errori minus relinquetur loci, cum pio,
Idincerob amori ceserit peruersus,ir, qui licitur cupiditas, ins quinatus a ;nor; aut deceptos aliquando quod omnino uitare diu scillimum Hyacilius a reprehensione uindicabit ex pietate laus, quae deumsui auctorem , parentem agnoscit, ac refert, tanto quidem ea praefantior, uam philosophi complures uocibus magis
in caelum usq; extulerunt, quam re,uita sequuti, quanto uerior, qui tenebras hominum e mentibus expellens ueritatem ijs omnem
patefecit. Ac, licet, qui hoc amore incenduntur, tum propensiore at promerendum, tum ad dandum prolixiores esciantur, isdem, tamen usu euenit, ut soleant este in collocatione biresciorum caustiores,illorum , quibus benesci es se uolunt,aut naturas, mores intueri,aut merita ponderare. Hoc ibost,quod is amor ratio σnem minus labefactat,er conuellit. Itaq; , qui ad prudentiam siσmul studium gratificandi adiunxerit, quanquam feri non postes,ut alterum omninoseparetur ab altero,quod ratio, quae id, quod boclum est, detegit,uideatur hominem ad amandum illud ex
citare ei ne Iaquam uerendum erit,amore nimio ne peccet, alit
labatur,ut temere a sciat beneficio, quem satiussi negligentem praeterire: cavebit enim, ac diligenter omnia circumliciet, ne cum alicui, tum uero et o byciat, quem ludeat siuis opibus a)e sus bleuari, aut tolli. Atq; hoc quidem,prit ter caetera, statuatur, ut ij Jeligantur, qui norint ita frui bene icto accepto , ut nullius ii ti is causa detrimenti. Hoc autem quiuis a sequetur siquod praes
225쪽
ro 8 IACOBI PROLi Icipiunt hi,qui de ossciisseribunt, non fortunam sibi decreuerit, sed mores cuiussi e sestecunios. Quod ab illis quidem Japienditer , at i in eam sententiam mihi dictumjui se uidetur, ut non tam fortunam parvipendoremus, quam , quid in accipientium Jesleolusequi oporteret, loceremur: nemo enim benescio abutitur, quem uirtus nihil agere, ni si,quoi rectum sit, em linum, edoce at: tr uulgi semper fortuni e blandientis accusatur error,de quo sc Horii tira, At uulgus in ium,ir meretrix retro Periura cest: ii fugiunt caiis nuCui eoesccatis amici Ferre iugum pariter dolosi. Quo nec deformius quicquam ,nee homine indignius 'scelus enim non unum ab eo, quisc peccat, committitur , inhumanitatis alte rum 'iterum quasi proditionis. Auxilio de te egenti, cum ferre id polys aue impium est, tr inhumanum: deserere in aduersis, quemJequutus sis in secundis, proiere est,er amicitiam, qua nihil melius eis, turpiter ,1 j deq; abnegare. Et miramur pollea non magis, quam dolemus,qaod liberalitas, algi istaec gratificandi opes rasaepe accipienti ingrata accidat, aut etiam suo non parum noσceat auctori. Iccirco mala lurc eueniunt, quoniam nec, qui e damus,
nec quibus,no se laboramus: negligimus, aut etiam celerate aes primimus, quossui' amplecti, b tollererquum erat: qui iure neoligenti ob io nauiam, aut obscelera procul ableganti, horum patrocinia si cipimus, his liberales, bene icis fumus: ita quotidie
res eunt in deterius tum, quae res exactam niministrandi ratio
nem postulat, ad eam nullum consilium adhibemus, nullam cus
226쪽
DE BENEFICEN. LIB. ΠI. et Osiram,nullam moderationem , sed temeritateferimur languescismus socordia , libidine concitatisnes egredimur a ratione prae scriptos:ut non mirandum sit , s maximum benescium)uinmaquandoq; iniuria consepatur. Morci igitur cute insticiendi sunt ianimi latebrae detegendae ;aperiendi recesstus, ne in ea , quae diximus, incommoda, malae; incidamus: O ubi suc erimus use liuit,reiecta omni cupiditate,quae uirtuti inimica retrahit nos ab hon lo, toto sudio, b, animo in benescentiam incubamus, frusctus eos demum relaturi,qui optimo cuil, ω uirtutum omnium reginam colenti debentur. Ac legem quidem hanc, qua praecipio tur in collocatione beneficiorum mores se lectandos, iccirco arbitramur e se asapientibus latam, ut non tam rem, em laus danda sequeremur, quam, ad quos procliuiores sumus, uitaremus erroresseri uero non potes, ut illic quis peccet,ubi nulla rdinuquitur occaso delinquenti : ut ad exercendam benescentiam nes.
cesse sis horum sententia deligi, quorum conditionem morum se quatur promerentis lauso laudabiles hisnt aut reprehensio ,sculpabiles, er inhonesii. Vtrumq; autem ex uitio, , uirtute oris
ri Joleliquae quia aut adipiscendi, aut refellenii auctores ex partet jumus,propterea aut laudamur, si uirtutem cape simus , aut vituperamur , si ad contrariam partem delabimur: ne cperindest, atqi in his, quae sunt corporis duorum Zeformitas,ni s sit delinquentis culpa contracta, ei dedecoris nihil affingit, cui
sit potius accusanda natura: ut hoc ipso nomine morum uirtutes, O uitia accipiantur, quorum ali gratiam promereantur omnis mn, locumq; ad beneficium quoiuis sibi relinquant, alios odia masneant, , poenae . Quamobrem puerilia omnis beneficiorum ex
227쪽
aio IACOBi Puo Li Ipers esse debebit,cui fortitudo, temperantia , tu litia , borum iconsimiles mores prorsus desunt, qui non nisi spatio annorum,
exercitationeq; comparantur: ut enim ad aetatis huius errata furcile connivent leges,quia malitia sti plectatur, quae nequaquam ignorantia nullam excusationem admittente salii potuerit, ita indignasoria se potest haberi, quae, quid ab ipsa extet boni,niis nus praemio assiicienda uideatur:quippe quae imprudens fortassee, nulloque consito illud agat,quod in uiro propter uirtutem ipsam sit laudandum:ita relinquituro uirtutem solam sicitemus,ut molli, ac tenerae aetati fores benescentia priccludat. Aut igitur de hoe melius a nobis satuendum Ul quanquam recte illi ad redars guendum tantum, tollendum 'ue errorem uulgi e P aut sua quos pueris est uirtus ,quam quas rudem, tr inchoatam cernere est,sicum ea conferatur, quam tu uiro diuturna exercitatio , b acre
sitidium expotait,9 perfecit, uirtutem tamen eius artatis prospriam, quae, cum suis turibus niti sat nequeat, prorsus alterius egeat adminiculo, qui labantem fulciat, ac ustentet. Haec, sue indoles fit quaeiam, quae s em indicet futurae probitatis, aut alicus ius magnae , consumatori; uirtutis sue quouis alio nomine eam appellari libeat, cuius impulsu laudatissimorum incendatur mos rum,ir desierio ,ssu lioq; pulcherrimarum artium detineatur,
atq; d quod praecipuum est in pueris, mulieribusq; , γ, si qua squam aliud laudandum, hoc enim potismum ab in tanquam desbitum reposeitur parentibus, senibusq; , ut illae uiris te hi afusue cant libenter obtemperare, istuc inquam, quod e pueritia quiuis exigit,ir oscijs eget maxime, tr , quo plus indiget, haec
aetas auratio hoc maioresubleuanda. Verum in eorum benescios
228쪽
DE BENEFICEN. LIB. III. 2I Irum,quae pueris dentur, deleotu magnostulo , , consilio Aiopus. Pleriq, putant maximum benescum illud fore in liberos ,si amplis mas his opes cumulent,ac relinquant: illud autem negli gunt, quod i desit, tantum abdit,ut alterum sit benescium , ut, uelutifurenti gladius ad caedem , scys, cum paulo adoleverint,
tanquam arma adsuum ipsorum interitum, ruinamq; diuitiae pasrentur, , opes. Quamobrem, ut lautiores accipiant fortunas, et multoru bonorum coni lituatur haeredes, neq; id praetermit astur,quod utiq, beneficium elisi post uti nouerint,illud omnino a parentibus in liberos conferendum est, quod unum cum es illus
ure, tum diuturnum,acfrmum reliquas res aut secundas ornat,
aut fulcit aduersan laboraniumq,,ut boni e se uelint, casi,mos derati, er isti, ut discant unum deum ita colere, ut , ipse coli uoluit x Christo addicti homines docuerunt: Nec, proeter ad uictum necessaria, pueris quicquam suppeditare ullus debet, nisi perceptionis horum animi bonorum causa quos , simulis torspentes excitare, em alacres sudijs omnibus ad pro antis smaqu egi prouehere oportet. Auto haec minus placeant, nec pueris virtutes prole se uelitis, quia hae nullae sint, lectitur potius, quam quicquam aliud, cuiuisis, necessias: ut, cum huic confultum ferit, sequatur pos ratio probitatis: hoc enim , naturae magis
conuenit,cui prima,ac praecipua sunt , quae nece aria ; b Chrissiana petas ab unoquoq; requirit: quae non ininus pridem uolustatum caeno peccatorum, demum re piscentem reuerti ad meliosra cupit,quam latatur hominem nunquam deliqui sie: nec minus
operam dat,ut ex con se pone dclitii ueniam postulet, qui se fel re obtrinxerit, quam ut ne se eo contaminet, ac polluat. Quod si
229쪽
2I2 IACOBI PHOL 1 Ibenescium haud leue est, cui bene, rezieq; confidentis opera uistiorumsordes eluantur,cur nihil agat, qui rudem adhuc aetatem in forinet idemq; exeolat quasi incultum, et squalictitem agrum
prasrtim qui multo labore optimarum frugum sitferax, nullo
1 inarum. Hic uero labor,hoc studium, haec cura tam esἱ neces1aria,quam,quae maxim is,qui nunc reguntur, O parent, pὸs
uenientibus annis rerum omnium O lis regimen,ais imperium in caeteros t habituri. Qua re,ut praesentem puerorum uirtustem nullam, quae tamen,ut diramus,aliqua es,contemnat bene issicentia uturam certe amplectetur:nec tanquam benigna parens
omnino deseret, qui propria uirtute carentes paulo seuerius sespientum detrectant iugum:quae etiam , qua late praedita est, uim fasti proferens coget hominem de omnibus, qui egeant, benemes reri μbebitq; nec animum solum cui pergas nec communita: tem,nec societatem uitae,nec ad fas utilitates onicia ante collatas effare,illorum praescripta egredientem,qui has, quas dixi, besnouorum causias esse uoluerunt. Atq; , ut id, de quo loquimur, quambreuissime seri poJit, deliniatur, iustam causam conferendi bellescis affert probitantusiorem necessitas et haec enim refirigisor,i la bilior:ornari altera magis postulat, altera iuuari:iusifirmam necestas adiuncta probitati. Ergo, inquit Antonius, beneficum sie improbis pret lare licebit, quod nece sitastem Ganiisecum plerumqJert improbitas magis, quam, quα huic contraria ess,uirtus.Recte,inquit Iulius, Antoni id huic obj cis, quem,nis tu prior occupasses, omnino uolebam interpellarer
mihὶ enim rei huiusce modo in mentem uenerat, cuius aures non
minus,quam tuas, abdius, molesusq; deprecatoribus patere nes
230쪽
ce ste es. Quamobrem hoc totum de his iuuantis, qui delinquum, qualeJit,scire percupio ,ut cognoscam , quibus aut ignosci possit,
aut aliquando juccurri. Atq; tum isuo,tum illa , ei re, qui nos olerit, praeterea, qui aut habuerit,aut i referre potuit,accepti bene sic gratiam nullam rettulerit, benescium ullum nos dare velit:pojtremo, quo facilius omnia recordari possim , eius, in quo informando dudum hunc elaborare cernimus, breuem quandam tanquam depictam in tabula formam quaero, quam uno quasi ins: tuisu oculorum percurram. Reliqua, inquit Antonius Gubte cet Iacobus, ubi hoc primum enodauerit. Quidni, inquam, Antoni, Iuli liceat malis hominum misereri, is quibus potest, etiam 'mederi, quem tangat humanitas, moueat insericordia, tr nyces
pii muneris dignitas impellat,ac decus At improbi sunt,bonis insfesti flagitio φ,alieni appetentes:ut homines tamen: quos pilem modis omnibus eniti debemus ab infantu reuocare: iis ab his imσε petrari non possi, ne sit cuipiam uinculum amicitiae, aut societatiSullum cum hominibus, qui e con pectu omnium procul ablegati at 'sunt; nedum beneficio ullo dignos putes, b, qui aut patronum in
ueniant, aut deprecatorem mereantur. Ed autem in quibustam in ignis aleo improbitas, ata; cum licelere coniuina audacia, ut 'satius sit homines e medio tolli, quam uiuere: buru noti sunt, quos rum malitia 6ὶ perditissi a contra aut immortalem deum, cujuS atrocissimo impugnant Ecclesiam , aut commune otium, aut ps σ' triam, in qua protenti, facii sim ; dilaceranda nihil omnino' pensi habent: de his bosibus humani generis nihil nunc loqui:
mur, quibus aqua, b igni. interdici iura omnia uoluerunt. Quos rum autem improbitas non Ut aut tam nefanda , tamq; omnibν