장음표시 사용
81쪽
etiam ratio , propterea quod non deest Ecclesiae potestas praecipiendi venialium consessionem, sicuti non deest illi facultas a venialibus absolvendit tum vero, quia E Iesia praxipit etiam Eucharistiam sumendam eo tempore , quo ius divinum non obligat: rursus quia in Clementina, Ne in agro , de statu monach. habetur: Sane singulis memfibus tam in mosasteriis, qu)m extra. sublata ouasione quaeanque, aseonfessionemsaltemsemei accedant omnes di singuli monaehi: ideoque confiteri debent, etiamsi venialia tantum patra Merint et & quamvis non appareat hoc in loco rigorosum praeceptum, ideoque Tridentina Synodus agens de sanctimonialibus , idemque praescribens, s s. xxUl. cap.
Io. caute & apposite utatur Ueibo, Admoneantur et cur tamen Clemens U. & Uiennensis Synodus non poterane id praestri here sub onere mortalis culpae Poterant utique; sicut Ecclesia indicit sepenumero jejunia, & observationem sestorum , aliaque bene multa , propter tem Porum opportunitatem , causasque consimiles utiIissima, quamquam non sint divino jure praescripta. Huic ego adhaerens sententiae, respondeo argumentis oppositis , non exclusa fore in casu , quo praeciperetur consessio venialium , remedia alia , quoniam prodessent ad augmentum gratiar, ad meritum, & ad satisfactionem poenarum ἰ quemadmodum ipsum sacramentum paenitentiae, etsi accedenti in gratia, &rursus confitenti peccata iam praecedenti confessione dimissa , non tri-huit peccatorum remissionem, quae est ejusdem confessionis effectus princeps, confert nihilominus maiorem animi tranquillitatem , virtutum incrementa, divinorumque beneficiorum amplitudinem . Uenialia autem , quae non sunt materia nectoria spectato divino iure.
talia fierent ex Ecclesiae praecepto; atque de priori quaestiuncula dictum satis.
Expeditior est altera de aperiendis in confessione singulis peccatis
mortalibus , memoriae occurrentibus, variisque eorum speciebus . Haec enim omnia aperienda esse definit Tridentina Synodus sess. XIV. cap.ς.& canone I. cui praeivere Conci Ilum Carthaginense I I. canone 3 .Laodicenum can. 2. Cabilonense I. can. 8. Moguntinum can. 26. Cotystantiense sess. vi ri. & Florentinum in Instructione Armenorum . Tridentini verba producta sunt supra cap. i. prop. s. ubi etiam inserta sunt argumenta, inde petita, quod alias sacerdos non posset rectum exercere iudicium, neque peccantibus statuere aequam satisfactionem, aut exhibere congruum, idoneumque remedium . Alia quaedam praesenti capiti sunt innexa . oportet autem hic duplicem confessionis integritatem distinguere; unam, quando aperiuntur omnia prorsus Peccata, quae patrata sunt ἰ alteram, quando enuntiantur omnia, quae Pra
misso diligenti examine succurrunt memoriae: quarum primZm aYIIant Theologi integritatem inaurialim, alteram formalem dicuat:
82쪽
Libri Trigesimi quarti Pars altera Cap. III. 7y
tantum necessariam asserimus: quis enim potest ea prodere, quorum non reminiscitur Z Hinc recte Tridentinum Concilium , Reliqua autem peceata, quae dilixemer eo itanti non oecurrunt, in universam eadem
eo efflane inciso esse intesistuntur, pro quibus fideliter eum Propheta
disimus, occultis meir munda me Domine. Forte dices , Plura huic positioni opponuntur. Primum quidem , quod possit in judiciis externis absolvi reus a selo crimine , de quo accusatur, etiamsi patraverit alia plura occulta S ignota: cur idem n quit contingere in conse sone sacramentali 2 Alterum , quod etiam in eo Eeelesiastico duplici innodatus censera potest soIνi ab una , licet non solvatur ab altera. ProXimum , quod multa sunt peccata consessariis iam manifesta ἰ ideoque non oportet, ut oris consessione proindantur . Ultimum , quia si in consessione formaliter duntaxat integra , peccata oblita intelligerentur inclusa, solverentur a sacerdote, nec enktit aperienda , dum absislutione percepti Ueniunt in mentem . At haec eadem facilitate, qua proposita sunt, diluuntur. Quod principio positum est, nil evincit; nam judicium forense spestat politiam , civiumque consertium , cui sat est, si tollantur quae perturbant rempublicam: O diudicium, quod in sacramento exercetur, attinet ad animae curationem , quae nequit haberi, nisi peccatis omnibus foras eiectis ς ac praeterea iudicium illud exterioris sori ordinatur ad punitionem malorum, istud vero ad iustificationem S gratiam: puniturque unum sine alio scelere, sed unum sine alio apud Deum minime condonatur. Diluitur eadem ratione quod sequitur ; nam absolutio sacramentalis ad sanctificandam animam, & absolutio a censuris ad producendum effectum alium, puta participationem sacramentorum , aut fidelium communionem , est ordinata. Ad aliud obvia cst responsio. requiri criminum etiam notissimorum confessionem , ut haheatur materia sacramenti sita in actibus poenitentis, percipiatque confessarius conscientiae statum, emendationis studium, & remedii exhibendi qualitatem . Ultimae oppositionis Blutio est illa , quod cum integritas Dr-ασοι sit de consessionis essentia, extenditur absolutio ad ea tantunia peccata, quae inculpare ignorantur; ideoque si in memoriam redeant, in sequenti consessione sunt exprimenda , ut docent S. Thomas q. IX. Supplem. art.3. Catechismus Romanus num.so. & Alexander VII. Pontifex O. M. a quo anno I 66s. confixa est haec propositio n. x r. Peccata tu eonfessone ooessa , seu oblita ob instans perieulum vitae, aut ob aliameaufam, non tenemur insequenti confessione exprimere. Immo si oblita fuerint ob culpabilem negligentiam , ct necessario examine non Praemi O , omnino oportet confessionem iterare, cum nulla fuerit & Ω-crilega, propter defectum formalis integritatis: de qua hactenus.
83쪽
i II. Quid autem dicendum de peccatorum circumstantiis 3 Comprenen duntur istae pervulgato versu , Qu/r, quid, ubi, quibus auxiliis, ear , quomodo, quando ζIn quo Versu admonemur, in crimine dijudicando attendendum esse nquaenam sit persena peccatrix ς quid, quantum re perpetraverit ἰ qu in loco deliquerit; quibus usa sit adminiculis ἔ qua impellente causa , Ignorantia ne, vel malitia , illud egerit οῦ qua ratione , & quo tem
Pore turpem ac sceleratam rem attentaverit. Atque hae quidem universis peccatorum generibus sunt communes . Connumerari solent cir cumstantiae aliae , quae crimen adaugent , tribus aliis versibus expressae:
Aetas , eonditio, numeruo, mora, copis, causa,
Et modus in eulpa, status altus, Iusta ρusilla. Significantur his primh Ecclesiasticorum status di deinde habenda sacris
Iocis reverentia; teri id per narum , ut virginum , seu conjugatorum conditio: in siuper plena rei agendae, aut fugiendi vitii notitia : ad haec temporis, ut Blemnis fusti, publicique ieiunii, circumstantia: insa per annorum gravitas, ct qualitas per narum, veluti si inhonesta admittat senex, aut dives furtum: ulterius multitudo culparum, idest, iteratum flagitium , Et inolita consuetudo: rursus quantitas, Vel co pia rei , nimirum in damno alteri illato: tum finis vel causa , ut in je iunio fracto gula, sive nimius appetitus delicatiorum ciborum ἶ
dus etiam ac ratio agendi, nempe cum scandalo, & in aIiorum con
spectu: status quoque amplitudo, scilicet, antistitis , iudicis , principis; S exiguum denique incitamentum, ut si Iaharis minima ductus illecebra , aut deleres, caedasque injuria levissima lacessitus. Comprehenduntur etiam hae circumstantiae in cap. Cousideret, de Poenit. dist. s. Et apud Magistrum in i ν. Sent. dist. I 6. Consentiunt omnes, illas peccatorum circumstantias esse in conissessione aperiendas, quae speciem mutant, verbi gratia eum , qui su-xatur in templo, aut ibidem effundit sanguinem , debere loci circumo stantiam exprimere, eo quod de simplici furto, vel homicidio , fiat tunc sacrilega domus Dei profanatio: cum, qui sornicatur , teneri ad
enunciandum , an conjugatae, an virgini, an propinquae, an solem bnibus votis obstrictae se commiscuerit, quod inter se discrepent pluri-mlim adulterium , stuprum, incestus , sacrilegium , aliaeque turpitudinisspeeies; cum denique, mi unum scelus committit causa alterius, ut si mentiatur , intendens animo alicujus mortem, aut subripiat rem alienam, edatque cupedias & bellaria , vel in merum se ingurgitet, ad vehementius explendas cupiditates , obstringi ad manifestandam finis hujus pravitatem , quae peccato consummati operis addit alterum Mae cogitationis: quas, aliasque circumstantias accuratς exponunt
84쪽
Libri Τrigesimi quarti Pars altera Cap. III. 77
Moralis Theologiae tractatores, Toletus etiam lib. I. Instruct. sacerdot. Eap. 7. Suarea disput. 21. de P ait. Sylvius in Supplem O. ix. art. 2. q. 3. aliique permulti . Extat autem de hac re expressa delinitio Tridentini Concilii sese. x i v. cap. s. Colligitur straterea, etiam eas circuwsantias in confessione explicaudas esse , qua speciem peceati mutant, quod siue tuis peeeata ipsa nee u ρσuitentibus integre evouantur , nee iudie has innoteseant, ct fieri nequeat, ut de gravitate crimisum reste ceu-sere possint, θ' poenam, quam oportet, pro illis, paenitentibus impo Nere.
Atque ex his verbis etiam aperta ratio depromitur . Magis implicata videtur quaestio, an manifestandae sint circumstantiae , quae plurim lim peccatum adaugent, speese non variata, neque scelere propter finem, Vel aliam causam multiplicato . Enimvero antiquiorum , ct recentiorum plurimi negant circitin stantias hujus generis necessarib aperiendas esse: ac inter antiquiores c juniorum quippe numerum recensere non vacat id sensere Scholarum lumina, S.Th
mas in i v. sent. dist. I 6. quaest. I. art. a. q. s. S. Bona Mentura dist. l7. p. a. art. 2. q. I. Scotus eadem dith. num. 2 o. ut mittam Durandum ,
Paludanum , Angelum, Sylvestrum, S alios mille . Ab his tamen ob haec momenta recedo. Primb hi omnes, aliique fatentur, rem da hiam esse, in magna controversia positam, & consulte se gestiiros , qui circi inistantias ipsas expresserint: immo S. Thomas , si fides habenda Cth Soto & Cano, exponit aliorum, non propriam opinionem ς si audiendus Gonet, loquitur de selis circumstantiis, quae faut intra liveam pereari venians. S. iana ventura, praemissa contraria sententia, eam amplestitur quae tenet, hujusinodi circu instantias aperiendas esse de boso Σ'
aequo, ct qaauto Dut maxis sapisures oe perfilii, tauto magis debere dia sinctius eas explieare: sed non teneri ad hoc nisi forte ex propria co scientia oblige utur; & Scotus ad hunc loquitur modum, Non es ita
certum, quod oporteat illas confiteri; tamen tutum, or titile es id feri. E c mira hujus generis circumstantias absque ulla ambiguitate docent aperiendas, ex antiquioribus Marsilius, Gabriel, Mabir , Alexander Alensis,Dominicus Solo, in distinctionem l . aut rii proximam libri IV. missisque senioribus, viri ex unoquoque ordine praestantissimi. Id enim tradunt Thom istae omnes, auctore Goneto disput. x. de Poenit. art. I. aecessitque majoribus suis Cardinalis Gotti q. ν i. dub. I. de auctor An
nymus librorum de re sacrament.libro vi.q.s.cap. 2. In eam dein sententiam conspirant Scotistae, ut constat ex Promptuario Scotico v. Cou-
fessio , Claudio Frassenio tom. x. edit. Rom. pag. 6I s. & Francis O He no disput. v. q. 6. Concl. p. tametsi Mastrius disput. item U. q. I 8.art. I. oppositae sententiae adhaerescat. Accedunt ex inclyta societate Iesu, Iarti nonus, Amicus, Coninckius, Sa, aliique complures cum illustri Sua resio tom. i v. in p. p. disput. 22. si fit. I. Ex nostratibus idem
85쪽
pag. 4s. Guerrerius Tract. vir. num. 18s. Gibbon disputi xt . dub. Gavarili q. l. de Poenit. art. s.*.7. Postremo ut eos mittam,qui tanquam rigidiores audiunt , idest , Merbesium p. 4. Summae q. as. Florentium de Coeq. cap. 8. sect. 4. Natalem Alexandrum art. 6. 4. I. Iueninum
q. s. art. S Genetium tract. VI. cap. 6. q. 3. adoptarunt sententiam istam Estius disti a . q. q. Sylvius q. yx. Supplem. art. a. Tournely q. vi. art. vitasse quaest. IV. art. s. Du-Hamel. dissere. p. cap. q. Boucat differt. 4. de Poenit. instit. art. s. sect. l. Ergo cum in hac re alii haesitent, tot vero, tantique viri partem assirmantem propugnent , --nesque fateantur hanc tutiorem esse, & valde probabilem, agatur autem de re maxima; cogit nos ad subscribendum huic sententiae cum pondus auctoritatis, tum propriae salutis solicitudo . Accedunt momenta rationis. Ac primum , quia Tridentina Synodus, etsi noluit de quaestione Scholastica pronuntiare sententiam, suppeditavit tamen n his rationes prorsus invictas, dum citato cap. 4. ait necessariam esse omnium peccatorum confessionem, ut sacerdotes de gravitate erimi num recte eensere possint, edi paeaxam, quom oportet, pro illis parsitent has imponere. At nisi explicentur circumstantiae plurimum aggra Uantes , nequit recte cognosci peccati natura: quis enim dixerit , ejusdem
esse curationis antiquas vomicas, & carcinomata, ac sint nunc erumpentia , licet eiusdem sintspeeisi, peccatum scilioet pervetusta consuetudine commissum . & nunc primh humana lubricitate patratum P Aequitas ergo iudicii, Sc imponendae poenae mensura, quae hostulant singulorum peccatorum accusationem, requirunt etiam manisestationem illarum circumstantiarum, quae scelus aggravant, S adaugent. Deinde nominem arbitror futurum fore, qui neget huiusnodi circumstantias
aperiendas esse in multis casibus, in quibus Decior minime variatur,& quorum plerosque paullo post recensebo. Accedunt denique magnae auctoritatis praesidiar nam Catechismus Romanus de Confest. num. S. ait: Neque ver3solum pereata navia narrando explicare oportet, verum etiam ina , quae anumquodque pereatum elaeumstant, or Wayiιatem valde augent, vel minuunt. Innocent. III. serm. a. de Martyrinus, Debet peccator, inquit, omnem omnim preeati eiseumsiastiam eon'ero steandum quod magis peceavit, in Aeo , in rempore , is numero , in pediona; seeundum aetatem, seeundum mentiam , secundum ordinem; si faelis, si frequenter, si manifeste, si perseveranter. Similia Auctor operis de vera & falsa poenitentia cap. I ct is . cuius verba extant praecit. p. Consideret, sire , D Paenitentia , de Poenit. dist. v. num. I. S. Ber- nardinus Senensis sermone I s. primae partis pag.eto I edit. Iunt. S serm. a . P, 3. pag. 3s6. Petrus Blesensis Tract. vi. sive de Consess. volumine xxiv. Bibliothecae Patrum, Concilia, Vormaciense canone s. Sdinensu canone 4. producta a Uitassio, necnon synodi Farsensis S Sut Jacensis Caroli Cardinalis Barberini, & Ariminensis Cardinalis Curtii,
86쪽
Libri Trigesimi quarti Pars altera Cap. III. 7s
de quibus praecitato in loco Genetius . Ouae omnia idcirco praetermitto , quod videatur unus suffcere S. Carolus Borromeus, qui in Instructionibus Consessariorum, jussu Innocentii XII. iterum anno i oo. in lucem editis, ut habentur in Actis Ecclesiae Mediolan. pag. 232. a pii si simo auctore vernacula lingua conscriptae, ita plane loquitur: II Con-
ere. Ut enumerem nunc istarum circumstantiarum nonnullas, quas omnino aperiendas censeo cum Theologis praestantissimis, tenet primum locum consuetudo peccandi, quae utique in eadem sperie peccatum valde aggravat; quoniam Consessarius tenetur hanc explorare , nec poenitens occultare illam potest, cum Innocentius X l. proscripserit hanc propositionem num. 98. Abu teoemur Uesario interroganti fureri alia eritis peceati ensuetudinem . 2. Nullum praeterea dubium est, quin manifestari debeat quantitas, ct qualitas criminis, quando consessario providendum est de modo restitutionis faciendae tertiae alicui persisnae , ut in furto minori, vel graviori, prout citato cap. 7. fatetur Toletus. 3. Aperienda est insuper circumllantia loci sacri, non tantum si peccatum ad Wersetur illius sanctitati, vel immunitati, verum etiam ii adsit intentio locum illum dehonestandi, quod redolet singularem malitiam, ut recte Sylvius est. art. a. q. I. concl. r. additque religiosissimus seriis pior Ludovicus a Ponte tract. I. cap. 6, si turpis res fiat coram SS. Sacramento , vel dum Sacrum peragitur. 4. Manifestanda est personae conditio, si plurimum adaugeat crimen : in rapina , si raptor sit Praetor, ad quem attinet rapinas coercere: in praetermissa correptione, si reus sit superior & rector, etiam in casu, quo ad correptionem teneatur duntaxat ex caritate ; Sin scandalo, si veniat a viro in dignitate constituto , ut I. a. q. 7 I. art. Io. docet Angelicus: nam ct Iuvenalis
satyra 8. aiebat, Omne animi vitium tanto eonspemus tu se' Crimen habet, quanto major qui pereat , babetur :ae rursus, ut ait memorato in loco Ludovicus a Ponte, in illata injuria, Si ingrati animi vitio, si offensori collatum sit recens ac maximum beneficium . In eadem luxuriae specie opus est exprimere conditionem personae: in incestu , si committatur cum matre vel filia, ob malitiae excessum , ut scribit Navarrus in Enchiridio cap. 7. num. q. in adulterio , si uterque, mas S semina sint conjugati, ex eodem auctore cap. 6. in stupro, si virgo per sponsalia viro obligata sit, ex Nicolao Lyrano in cap. 22. Deuteronomii; nec sitfficit exprimere in priori casu inceonum, in altero adulterium , in tertio stuprum, lichi non varieturrier peccati. 6. Nefandum denique critum, juxt/ c u es, ac prR sertim
87쪽
sertim i . Ancyranum exigit pro varia peccantium aetate diversas p . nas ; ideoque explicandum est , num patratum sit ab iinpubere , num ab ephebo, num a viro. Ex quibus, aliisque exemplis magis magis.
que praecedens actrtio corroboratur .
Tria ex adversb possunt opponi. Primum, Tridcntinos Patres deelarasse explicandas esse in confessione circumstantias , quae speciem peeeati mutant , ct nihil de circumstantiis aggravantibus defint Wisse . . Alterum,oppositam sententiam teneri ab innumeris gravissi misque theo logis, etiam a scholarum principe S.Thoma. Tertium,exprimendas non esse circumstantias, quae imminuunt peccatum . ideoque neque illud
Respondemus ad i. hanc quaestionem non pertinere ad fidem, Aeeonsulto Tridentinos PP. abstinuisse , ut sepissime dictum est, a definiendis scholarum opinionibus; rationem tamen , quam attulerunt de eircumstantiis , quae mutant peccati speciem, Valere etiam de circi im- stantiis culpam plurimum aggravantibusin fortasse nomen peeiei usurpatum fuisse a patribus , non mervbdifica significatione, sed generatiis ad significanda peccata graviora, ct leviora ἰ quo sensu Iatine di cimus diversas esse species tritici, olei, argenti, &c. Ad alterum ex dictis aperta est responsio; ne reponamus cum Natali Alex. tom IV. pag. 32 l. edit. Paris. S. Thomam , ceterosque in aliam opinionem ituros , si post Tride tinam EF dum, ct ejus Caractimum ab Delesia approbatam, ct Pastoribus traditum, scripsissent. Vide etiam , quam recte S. Thomas de circumstantiis, quae aggra ut peccatum , 'ererRctet I. a. q. 73. art. 7. ac tribus sequentibus, necnon quae docet de incestu in primo gradu, Opustulo ia. q. 6. Ad ultimum respondet Franc. Suarmcit. sect. g. num. 26. latissimum esse discrimen, quia circumstantiae, quae
peccatum imminuunt, nou deserviunt ad aeeusationem , sed ad exeas tionem, quae non tueumbit ipsi reo . Sed alii permulti aiunt, etiam circumstantias , si notabiliter imminuant, esse manifestandas, ut salvetur in sacerdote judicii aequitas; cum non sit subiicienda, E. G. eidem poenae mulier ob grave metum consentiens viro improbo, ct quae sponte ultroque se turpitudinibus implicat: quamquam , si arrideat responsio Suaresit, dici potest nullum hinc sequi incommodum, quoniam subiiciis tur graviori poenae consessus, cedens juri suo . Suaresio accedo, si poenitens id faciat humilitatis causa, non hypocrisis , aut scrupulosae m testiae.
IV. Peccata dubia, quae appareant talia prudenti ac rationabili causa, non levi atque inani. aperienda esse in consessione docent sere omnes cum S. Th. q. VI. Supplem. art. g. idque prae ceteris accurate S impense adversius Caramuelem demonstrarunt ex instituto nostro Franciscus Faris
Vacques in dissiqui Dione neuogies de hoc argumento conicripta, Ni-
88쪽
Libri Τrigesimi quarti Pars altera Cap. III. 8 r
eolaus Girchen tract. U. q. 4. dub. 2. Leonardus Vanroy cap. IX. q. 6. &Aurelius Piette q. 7. His accedo primam quia olim in lege veteri ad sacerdotes non tantum leprosi adducendi erant, vertim etiam ii, in quorum cute candor apparuisset , ac suborta esset leprae suspicio, ut conflatex cap. I Levit. Versa. & 38. quod erat symbolum consessionis ex cap. paenitet, de Poenit. dist. I.n.88.& Angelico Doctore cit.art.4.ad 3. Praeterea a Leone X. damnati sunt anno I seto. articuli Lutherant XL r. quorum octavus erat: Nullo modo pr jumas eo teri peccata venialia.
sed nee omnia mortalis , quia impossibile est, ut Omvia mortalia cognostas tande iis primitiva Deum solum massessa mortalia confitebantur. Lutherum manifesta peeeata intellexisse, non publica, sed quae certo mortalia fiant, premuntque conscientiam, testantur Erasmus Roterodamus in Epistola ad Albertum Cardinalem Moguntinum , Lutherus ipse in Asia sert. articulorum suorum , ct auctores Colloquii Germanici a Iacobo Gret sero latinitate donati: quaecum monimentis aliis legi poterunt in laudata Faruaequesii disquisitione. Ii praeterea, qui consutarunt articu tum illum Lutheranum , profligarunt simul fluxam Caramuelis opinionem . Nam Joannes Rostensis ita pag. I 2I. Lutherum alloquebatur: Si velis artieulum tutelisti de mortalibus , quae fugerinc auimum consitentis. nec adhibita eongrua diligestia redeunt in mentem , nihil ab DeIesia dif- es . Sin de iis intellexerit, quae eonfessus norit, et ei dubitat esse mortalia , tum proferto articulus meritissime damnatur ἔ eam nullum horum in
confessione leti possit obsque manifesta fictione : neque Naua, quae te jure
damuat, alias ob id Gnvitiis meretur lacerari . Joannes Echius lib. I. de Poenit. cap. I I. pag. I 8 . admissa praecitata Erasini interpretatione , Sit
ita, inquit, quod Ludder Manifestum θλeposuerit nou contra Oreultum, sed eontra Dabiam, quia peceata manifesta, idest, qua uota sunt se pee-eata , illa Dul eonfitenda: assero adbae Lud erum errare, 9 peee ein veritatem eatholieam. Iacobus Latomus in articulum p. Lutheri damnatum a Theologis Lovaniensibus pag. 3 i. ait: mi dubitat au peccaverit mortaliter , an non , θ' an eoufensus ad illicitum sit mortalis, vel per-
fedius er plenus, as non nonne tutius erit eousteri ὶ dr quis seeundum Martinum cillest, Lutherum securum reddet paenitentem de remissione 3 nonne in tali casu non eonfitens amat perieulum contra inud Dele mei tertio , Dui amat perieulum, peribit in illo λ Et Cardinalis Bellarminus
Ith. l M. de Poenit. cap. i. num. Io. ita librata ratiocinatione concludit:
Dubitari solet, quid per mavifesta peccata, qua sola ad coufessionem pertiuere voluit, Lutherus intellexerit: non enim defuerunt olim , qui eum excusare velleui. ut igitur manifesta peccata oeeultis opposuit, aut dubiis, aut omnino incognitis etiam Usipeecatori. De owuiuo ineognitis noumtes esse loeutus: ea siquidem ne Carbonei quidem volunt esse confitenda . neque carni inam Luiberus appellib=st sententiam Catholicorum , si iuearim furentia etiam ipse fuisset. Dr occultis nosse etiam locutum, tesa- To. IV. L tur
89쪽
tur ipse in assertioue artieuli v i t r. mare id solum resat, ut de dubiis ἰου-tellexerit: qui erete non parvares error . Igitur qui negant accusanda esse peccata, de quibus dubitatur , num patrata sint, sive num sint venialia, an mortalia, videntur consentire Luthero: eosque cum Luthero damnant Martyr Roffensis, Fckius, Latomus, ac Bellarminus. Praeter hae laxa illa opinio refellitur ex Tridentino Concilio, quod sess. x l U. Cap.s. praecipit, ut a poenitentibus recenseantur omula preeata mortalia,
quorum post diligentem fui dise lanem renseteuriam habent, ct infra deis
clarat ea crimina intelligi inclusa , quae diligenter eo tanti ποπ oeeurrust . Igitur peccata dubia, quae comprehenduntur in amplissimo illo vocabulo Crinnia, dum occurrunt memoriae, sunt a poenitentibus enuntianda . Huc spectat quod etiam in dubiis tenetur sacerdos consilia praebere , S remedia praescribere. Clamant denique omnia sura, in dubiis tutiorem partem esse eligendam ; quod praesertim in sacramentis servandum csse constat ex prima propositione damnata ab Innoc. XI. quanta, frequentissime commemoravimus: unde in nova editione Sylvii, volumine IV. pag. 392. ad ea νerba art. 4. quaestionis Ui. haesitaret,
ut tamen strobabiliter opinaretur veI se non eommisisse id, de quo agitur, vel non esse mortale, vel se alias fuisse eonfessum, non perearet mortaliter illud non eonfitendo; haec nota est apposita, Came ab Mesententia, postquam texeris propositiovem nam. I. ab unoeentis XL damnatam. Confirmat hoc argumentum Echius comparatione aegroti, qui in ancipiti valetudine , nisi arcesseret medicum , ad quem 6 Etat iudicare de morbi
qualitate, non amaret corpoream vitam: addit Far acquea pag. a. ne
cessitatem suscipiendi baptismum , si prudenter haesitetur non fuisse collatum , de quo & nos diximus lib. xxx I. cap. i4. quod multo magis est asserendum de consessione, cum nulturii crimen si cam repetere: proserunt denique alii cum Florentio de Cocq. cap. 8. sect. s. canones Conis ciliorum , statuentes ut iterum consecrentur templa, si de eorum consecratione dubitetur; quod multo magis serondum est in templis animatis , ne ob sacramentorum neglectum priventur gratia , S unctione Spiritus sancti: at hoc postremum congruenter, cetera inconcusse vi dentur asserta. opponebat Caramuel: Definit Tridentinum Concilium , debere poenitentem confiteri omnia peceata mortalia, quorum post diligeutem sui diseussionem eonfitentiam habet ' de peccatis autem dubiis non habetur eonycientia, scilicet, aperta notitia, certumque judicium: non emo te. netur poenitens enuntiare peccata dubia . Insiper ex codem Tridentino requiritur consessio, quia Deerdotes judietum tueognita eauso exercere
non possunt; causa autem dubia quomodo potest dici caua eognitar Ruris sum in judicio forensi nulla pro riue sententia de dubio incertoque facinore ς ideoque nec est pronuntianda a judice Ecclesiastico . Ulterius si impendatur absolutio peccatis dubiis, sacramentum exponitur periculo nulli. Dissili od by Gorale
90쪽
Libri Τrigesimi quarti pars altera Cap. III. 83
nullitatis; quod utique nefarium est, & sacrilegum . Praeterea obligatio, quae oritur ex fundamento dubio, & ipsa dubia est: obligatio auten confitendi oritur ex admissione peccati; ergo si dubium sit admissum esse peceatum , non erit certa ct indubia obligatio illud confitendi. Tandem, ut omittam argumenta petita ex regulis iuris, & quae discussa sunt
volumine I v. libro XXI. cap. q. & I s. si in confessione oportet recensere peccata , de quibus fit sermo; cur id non permittitur nimium an
Resp. ad i. eonscientia nomine intelligi a Tridentino interius iudicium, sive certum sit,sive dubium;nam ait conscientiam esse eorum, quae post discussionem in memoriam veniunt: immo cum dicat exigi a poenitente, ut se excutiat, e loretque conscientiae fua sinus omnes ct lutebras, apparet appellare confitentiam intimum sensum , qui facta approbat, vel aliquo modo redarguit: quamquam & de peccatis dubiis potest haberi certa persuaso si hanc velis significari eonfiientiae nomine illa revera esse dubia. Ex his diluitur objectio altera; nam poenitens potest, ac debet animadvertere manifestanda esse peccata dubia, quemadmodum infirmus detegendum esse vulnus , quod timet esse mortiferum;
S sacerdos . qui judicis pariter ac medici personam sustinet, potest ac debet deprehendere, cujus generis sit culpa , de qua poenitens haestat:& qnid consilii, quidve remedii sit opus. Ad tertium dicendum primo, etiam in iudieio suens de incertis dubiisque, si haud levem ingerant suis
spicionem , frequentissime disceptari: deinde magnum versiri discrimen inter serense, ct sacramentale iudicium , cum in illo consessioni suppli-eium, in isto subsequatur venia ac remissio . Proximum sic diluitur; aut dubium in consessione exprimendum, est de quantate peccati, scilicet, an sit veniale, an mortale; aut de peccati exsentia , nempe an sit, Vel non sit perpetratum: si occurrat dubium primi generis, nullum est periculum nullitatis, quia peccatum, tametsi veniale, cst sufficiens sacramenti materia ; S si adsit haesitatio secundi generis, evitatur illud periculum, si consessus addat peccatum aliquod veniale , aut mortale certum; aut si nullum habeat, cquod rei privilegium maximum gratiae impertiendo ab lutionem eouditione', quam ipse Caramuel approbat pag.6s9. Addo esse sententiam Vasquesii I. p. q. I9. art. a. num. 39. S IoanniSGersenis in serm. de Poenit. quod peccato dubio possit impendi absislutio sine conditione; de qua sententia plura scripsimus tom. VI. pag. I 26. Ad objectionem sequentem dico , posse ex dubio certam obligationem oriri, si eidem dubio aliquod sit annexum periculum , sicuti tenetur ad medicinam adhibendam qui dubitat de sumpto veneno; tunc enim ori tur obligatio potius a periculi evidentia, quam a rei dubietate. Postrema oppositio nimium fracti est; cum dubia eorum, qui scrupulis exagitantur , levissimis sint innixa momentis .