장음표시 사용
91쪽
Nunc de complice, scelerisque participe . Principio certum puto, complicem non esse manifestan tum , sit id necessu in non sit ad exprimendam criminis qualitatem . Nam S. Beri tardus . aut quisquis est auctor opusculi, cui titulus, Formula vitae honestae, De nullo strorsus, inquit, similire loquaris, quantuneuuque sit verum , vel manifestam , nisi in eoo fessione , er hoe ubi nou potes aliter manifestare ρeceatum tuum . Pariter S. Thomas opust. xit. ad Lect. Bi sunt inum q. 6. De ex refoue persong - .
eam qua aliquis peeeavit, videtur mihi quod nou sit in eonfessione facies-da quando potest vitari. Si vero speetem peccari exprimere non possit, nisi personam exprimendo, cum qua preeavit, puta si eum sorore concubuit, necesse es , ut exprimendo preeati Jeetem exprimat ρersnam , fessi fieri potes, debet quaerere talem eoufessarium, qui sororis personam penitus non
cognoscat. Similia alii omnes. Cuius illa ratio evidens est, quod famae proximi conssilere debeamus, neque absque gravi causa ipsam laedere. Assirmo deinde olim in consiletudine fuisse pti situm , in confessione socios criminum revelare . Constat enim ex praeced. cap. mulieres a Marco haetesiarcha compressas prodidimu eii mdem sceleris auctorem, ut refert Irenaeus:& sanctimoniales, quae cum viris cubaverant,unum inter
corruptores diaconum nominasse , patet ex epistolis Cyprianicis: atque accusavit item virum, qui eam vitiaverat, virgo lapsa , ad quam librum conscripsit Ambrosius . inae exempla cum aliis compluribus Vide apud Morinum lib. a. de administi Poenit. cap. I pag. io4. Idem evincitur οπvetustis Poenit. & canonum collemonibus; siquidem S. Basillus in Epist. ad Amphiloch. poenitentiam trium annorum can. 67. praescribit ei, qui cam propria ex patre, vel ex matre sorore pollutus es : eidemque poenae canone 79. eos subjicit,qui tu suas novercas insaniunt. Burchardus etiam libro xl x. cap. e. imponit catanam c. stilicet poenam ad obtinendam remissionem tu paue θ' aqua ad certum tempus,occidenti servum jenioris, aut conservum suum jussu domini: qui utique canones supponunt manifestationem consciorum . Mitto canones Concilii Tribu iensis , S Wormaciensis, aliosque plures ibidem a Morino collectos. Censeo praeterea, complicem esse manifestandum, quando id exigit integritas consessionis : quod primum demonstro pr. elaudatis testimoniis, necnon Theologorum omnium, quos pag. i l . laudat idem Mori- , nus, ct quibus accesserunt posteriores, quotquot perlegerim. Id praeterea insero ex integritate confessionis, quam absque necessitate nefas est violare. At nulla est necessitas complicem occultandi: nam si sciret necessitas aliqua , esset haec una, ne socium proderem , aut famam ipsius denigrarem . Haec Vero nullius ponderis ratio est; enim verb που est dicendus proditor, qui non dicit ut aliam prodat vel gravet, sed ut se Iiberet, quos alidr facere nou posset, inquit lib. I. cap. de Poenit. & remist. q. 24. S.R mundua. Insuper non minus juris habet homo ad servandam
92쪽
Libri Τrigesimi quarti Pars altera Cap. III. 8 s
proprii nominis existimationem , quam nominis alieni, immo unus quisqile se ceteris praeserre debet . si ergo teneor confiteri crimen occultum accusando meipium , cur non potam accusare alterum , si id postulet consessionis integritasὶ Exigit deinde eadem lex naturalis, quae me ad occultandum proximorum dedecus obligat, ut hac in re habeam majoris boni rationem: quis enim occulta flagitia non declararet, si ei innotesceret hominem nefarium moliri patrice perniciem quis non
detegeret amico insidias, quibus illum hostis est aggressurus Z quis patri ignaro non revelaret Meretriciam filiae consuetudinem Z quis superiori fratres suos, quos indicando corrigere potest, si nil aliud proficeret , non accusaret Nullus quidem aequi bonique amator haec non ageret, ad quae nos compellunt ordo caritatis, Euangelii praecepta, necnon Regula , quam profitemur. Revelare igitur debeo facinoris mei
complicem, si alias nequeam explicare delim magnitudinem ς aut si hac revelatione possim plurimum illi prodesse, ipsum monitis sacerdotum, quantum patitur consessionis inviolabile sigillum, ad meliorem frugem revocando . Est enim bonum longe praestantius salus animae , pravorumque morum emendatio, quam sit salutaris erubescentia, Se probrosi diffamatio hominis . Quid Z nec diffamare dicendus est, qui apud rectum judicem , apud prudentem medicum, apud virum miseri in
cordem revelat crimen alterius, non conviciandi exprobrandique
animo , sed consulendi propriae, aliorumque saluti. His vero abunde refellitur eorum obiectio, qui aiunt revelare conscium criminis esse
famam alterius laedere, S ius invadere: quod ex dictis falsum esse deprehenditur ἰ praesertim quod illo, qui se implicuit sceleri, eo ipso cesserit juri suo, ne tanquam criminosias traduceretur. Advertendum tantummodo, quando detegendus est conscius, faciendam esse consessionem apud eum,qui minime illum noverit,si id fieri possit, nec aliud suadeat eiusdem utilitas : tunc enim nulla adest ratio derogandi ejus existimationi apud personam notam . Quapropter me moria retinendum est monitum Angelici Doctoris initio positum ς cui subseribens sanctissimus Archiepiscopus Ualentinus Thomas a Villanciva Conc. in Dominica rν. Quadragesimae pag. edit. Colon. 149. inquit: Neminem in eonfessione prodas, neminem aceuser, nisi peccati tui circumfamia ueeessario confitenda requirat: θ' hoe quantum sat es, er apus eum, qui personam non noverit quam revelas, si possibile est.
V I. Non debet dividi peccatorum consessio, adeo, ut quaedam uni, qua: dam alteri sacerdoti enuntientur . Caput enim , Consideret, de Poenit. diit. V. num. r. exscriptum , ut diximus, ex Auctore libri de vera , &falsa poenit. cap. xv. n. 3 i. de poenitente ait: Gutus sit, ne verecundia
fias dimidat apud se eonfessionem, ut diversa dive sis velit Deerdotibus manifestare . Oidam .niis sui celant, qua alteri manifestanda rescr.
93쪽
mant: qaod est se laudare er ad Θpoerisim tendere, O semper ventirere , od quam per frusta putant totam pervenire. Atque huius canonis multiplex ratio potest assignari: prior, quia sacerdos fungitur vice Dei, ejusque mysteria dispensat; & per consequens crimina sunt sacerdoti enuntianda, quemadmodum Deo innote uni: altera, quia plura simul peccata commonstrant majorem animi perversitatem , ac statum conscientiae deteriorem g gravius est enim morbi vitium , cui alter morbus accedit: postrema autem ratio haec est, quod si lethalia sint crimina , neutrius sacerdotis valeat absolutio ς quia peccatum unum non dimittitur sine alio.
Quid vero , si quisfam in grave scelus prolapsus, ne apud consiletum conscientiae suae directorem suam existimationem deperdat,pe catum illud enuntiet alteri, ipsi autem directori detegat leviora Damnat hunc Natalis Alexander art. vir. Regula 2. hypocrisis, de qua praecitatum cap. Consideret, inanis gloriae , & imprudentiae, qua exponit sese periculo iterum patrandi peccatum illud mortale. Alii tamen viri doctissimi censent hoc esse licitum , modb vera habeatur contritio,
S emendationis propositum : ita nimirum sentiunt NaνarruS cap.XXI. num. o. Suarcet disput. xxl I. scct. I. Sylviusq. IX. suppl. art. a. q. 4.& alii quamplurimi. Qua in re nil dicam aliud, nisi cavendum magnopere , ne decipiat nos fallax erubescentia, inanis cupiditas , & amari medicamenti fastidium, memoria repetens quae S.I rosper edidit in Carmine de Providentia Tom. v lli. Bibl. PP. pag. C .
Duleia sunt etenim gustu, spreteque de ramorbos, mortemque anima generaπtque foventque, Caneerisinritu languentia viseera carpunt. Cumque Deus medicam eaelo demittere curam
Dignatur , penitusque putres abscindere fibrar,
Deusamus opem teneri, tabescere morbo Malumus, antidoti quam vim tolerare severi. VII. A consessionis integritate consensu omnium sequentes casus excusant. Primus est , dum quis commissi sceleris obliviscitur, post accuratam tamen , ac diligentem discussionem , ut dixi num. 2. Casiis alterest, cum imminet mortis periculum , E. G. in incendio, naufragio , a poplexi, hostili incursione, aut eventu alio consimili. Tertius est casus, quando ex alicujus circumstantiae manifestatione, sit in cXemplo accusatio complicis timet consessus sibi, aut alteri maximum gravissimumqtie detrimentum . Pertractant de his accurate S. Thomas in V. dist. I . q. 3. Dominicus Soto dist. Nui I r. q. a. art. s. Suarea dis put. 23. de Poenit. sect. 3. Cardinalis de Lugo disput. κwi. seR. I. alii que permulti. In hoc tamen tertio casu aliqua sunt diligenter servanda:
ac primo sat non esse inanem trepidationem, dubiumque suturi damni Disitigod by Cooste
94쪽
Libri Τrigesimi quarti Pars altera Cap. III. 8
le issimum ; sed requiri graVe, constans, firmissimumque momentum. Deinde adeundum confessarios alios, si fieri possit, ct consessionem ., nisi maximum sequatur incommodum , differendam esse . Tertio si taceatur aliquid necessario e Xplicandum , cum primum dabitur opportuis nitas , alteri consessario esse manifestandum . Postremo, nisi consessio differri possit, puta ob communionem Paschalem, aut ingruens periis culum , reliqua omnia peccata integre esse enuntianda L Cavendum summopere , ne his aliquis abutatur; nec enim desint viri praestantis simi, qui censent plurimum expedire, ne de iis laici instruantur. Vide a Theologiam Moralem Epistopi Petrocorensis tona. i v. pag. 62. Quidam dixerunt excusari ab hac integritate eos, qui in magna OIemnitate, populorumque concurla integre non confiteantur , non ob eruhescentiam , aversumque animum , sed ob inopiam Consessariorum, & angustias temporis . Movit eos , ut quisque possit indulgentias Iucrari, S maiori cultu celebrare sustivitates. Sed infirmissima haec sunt: quoniam non adest hoc in casti illa necessitas , aut maximum detrimentum, quorum duntaxat cauSa ab integritate excusamur; ac Deo tunc acceptum est vehemens desiderium , animique propositum. Adde sacrilegii periculum, atque ex parte sacerdotis imprudentiam proferendo ineunita eausa judicium. Confixit propterea Innoc. XI.proopositionem illam num.s9.Licet Sacramentaliter absolvere dimidiate tantum confessos ratione magni concursus menitentium , qualis v. g. potes contingere in die magnae alie ur festivitatis, aut Indulgentiae. De qua propositione vide Hennum disp. v. q. I x. concl. 7. Milantium Exercitia
34. secundi voluminis , S Riccium disput.
Oportet deinde, ut sacramentalis confessio sit libera 9praemedia.
rata, idest, non coacta, qualis est consessio latronum, ac desperantium ; sed libens & spontanea, nec caeco modo peracta , sed posteXactum examen, & dishussionem conscientiae. Sunt quaedam Voluntatis
Vincula: pudor, in pueris maxime, sexuque muliebri; spes longioris vitaeς nimius iustitiae timor, atque de summa Dei pietate prasumptio. Sed
ad ymiorem vincendum, praestat plurimum in mentem revocare, quod nihil supremum Iudicem Iateat, quod longe major verecundiae causa futurum sit impoenitentium crimina vulgari in theatro universi orbis terrarum, quόm si nunc enuntientur conservo , infirmitate circumdato , fraterna praedito caritate, ac religiose servaturo plenum altissimumque silentium .. Arguit vero-consessionis illatιonem, noxiumque torporem incertus vitae exitus,& quae facile potest contingere, supervenientis impotentiae multiplex causit; tum erga pervicaces Numinis indignatio, hujusque exempla interrinia et infelix etiam degentium in cul- Diqilirco by GOrale
95쪽
conditio, ingratus erga Deum animus, ct scelerota eonscientiae sit mulus, horror , ac turpitudo . Tvimentem erigunt Dei pietas immensis erga humanum genus benesciis confirmata, sincera salvandi omnes vo Iunias , maximum Redemptionis beneficium, effusio pretiumque sanguinis Christi, instituta sacramentorum remedia horumque essicacitas, venia scelestissimis quoque promissa, ct concessa latroni, mulieri peccatrici , Ecclesiae persecutoribus , atque in eos ipsos , qui Digent timore, benefacta complura , quotidiana invitamenta, ac poenitentiat summa aequitas, celebris commendatio, merces eximia . Amovetur deniaque praesumptio , sive nimia pes ac temeritas propositis sacrarii m literarum comminationibus, incommutabilis justitiae aequitato , ac dolo se amoris proprii suasone , de qua serm. 6. in Cantica S. Bernardus r ferieordiae fillax assentatio pessimam frenerat securitateis. At de his plura Augustinus serm. 397. alias homilia 4 i. ex quinquaginta . S. Fulgentius epist. 7. ad Venantiam, S Salvianus lib. i. ad Eccl. cath. pag. edit. Paris. seqq. Conscientiae discussionem , & accuratum examen praemittendum esse consessioni indu constat, quod prima medela peccatoris sit, ut ἐπ-eipiat nosse quod langueat, ait S. Prosper ad Capitul. Gallorum cap. 6. Hinc S. P. Augustinus narrans lib. VI ll. Consess. cap. 7. num. l. quo pacto ad conversonem excitaretur , Constituebas me , inquit, ante faciem meam, ut viaerem quam turpis essem, quam disortus er sordidus, maea usus er ulceroses . Et oidebam se horrebam, se quo a me fugerem
non erat: ct si conabar a me avertere aspetitam tu me rursus ορ- ponebas mihi, ct impingebas me in oculos meos, ut invenirem iniquitatem meam, or odissem . Quare conscientiae scrutatio consert ad dolorem excitandum, & omnino necessaria est ad consessionis integritatem; proinde facienda non dissolute or remisse , sed omni adhibita diligentia , ne consessiost nulla, & omnino iteranda, ut docet Catechitatis Romanus de Poenit. num. so. De praemittendo examine plura non dicam :s enim statis ae ὸ euhiansurreximus, anteqtiam pedem in forum inferamus, aut aliquod privarum publieumque negotium aggrediamur , vocato fovo rationem ab eo exigimus expensarum , ut videamus quid perperais , quid in legitimos
usus insumptum fuerit, quantumque sit reliquum; quod si perexiguum
te viderimus id quod restat, omnes vias augendorum redituum excogia tamar, ne forte incauti fame eon iamur; quanto magis id in actioπibus nolisis faciamus, ct aduceata eonseientia nostra rationes exigamus sue ea verborum, actionum, eogitationum Ita loquitur in Hom. qua osi tendit non esse ad gratiam eonesonandum, tom. I. pag. ed. novi sit mae, magnum Graeciae ornamentum Chrysbstomus . In eadem Homilia docet maiorem curam esse iis adhibendam . qui peccant quotidie . Admonemur etiam ibidem verbis Psalmi iv. s. Is eubuibus vestris compa
96쪽
Libri Trigesimi quarti Pars altera Cap. III. 8s
gisIna, mentem excitare, eum soli fuerimus vesperi , ct frui licuerit
tranquillitate , ne scelera laWanda lacrymis mandentur Ohlivioni. Mi rum vero nullam de his solicitudinem gerere illos , qui norunt agendae poenitentiae necessitatem ζ cum in id toto pectore incubuerint propter blam humanae vitae honestatem , morumque compositionem philosophi, supernae fidei lumine destituti; quorum unus, idest, Pythago. rasin aurcis carminibus , Curterio interprete, ajebat ramilia nee prius admittant tibi lumina somnum, Exacta quὰm ter reputaris euncta diei:
praeteriressus i quae gessi Z quae mau omisi;
Singula pereurrens a primosa ita , quibus tu Vei pravis doleas, evias vel gaudia justis . me Deito : haec fatue : isoram ribi eura geratur. Nil autem dicam de conscientiae discutiendae modo, de quo singulorum
manibus libri teruntur. Praestant ceteris, omniaque peccatorum genera singillatim enumerant, juxta decalogi , S: Ecclesiae praecepta, variasque hominum conditiones, Confessionalia S. Antonini, & Ioannis Nider , Gerson de Arte audiendi consessiones , BarthoIomaeus Medina
lib. i. Instruct. Confess. cap. r4. & seq. Ludovieus a Ponte tradi. I. cap.6. Nicolaus Tombeur in Praxi administrandi sacramenti Poenitentiae . Monita autem , ac praecepta universim tradunt Toletus lib.I. Inis struct.sacerdot. cap. i .Paulus Segneri in Consessarii Institutione cap. a. S ne singulos commemorem, praeceptores sanctissimi ceterorum, Carolus Borromeus in Ast. Mediol pag. 23 a. & Franciscus Salesius Instruct. Consessar. cap. S. CONDITIO III. IV. Er v. De tribus proximis conditionibus breviter est agendum , cum ex praecedentibus consequantur. Itaque confessio debet esse verax, scilicet, elara , nuda , aperta, ποπ velata , non aliquo Deo colorata, sicut nudum siposset eor suam sacerdoti monstraret, ut anima sua vulnera , sicut
ipse novit, agnoscat, inquit S.Thomas de Villanova conc. in Dom. IV. adr. Et quidem cum semper mentiri iniquum sit; perniciosissimum esse debet mendacium in sacramento, cujus materia est sincera criminum manifestatio: nec perniciosissimum δuntaxat ob mortem animae spiritalem, vertim etiam maximum sacrilegium propter ejusdem sacramenti contemptum. A nemine idcirco revocatur in dubium , quis mentiri circa peccata mortalia sit mortale pereatum , cum reddat sacramentum nullum , ct consessionem sacrilegam. Idem dicendum est de mendacio circa venialia , si haec tantum enuntientur ut sint sacramenti materies, ob eamdem rationem, quoniam scilicet tunc mendacium , etsi in re parva , reddit cassum, nullumque sacranientum .
Ulterius poenitens debet esse accusator sui: Cave, eave ne deestari. VIII. o M nes Dissiliaco by Corale
97쪽
nar eor tuum in verba malitia ad mensiudas exessatisnes in peeeatis r ne eulpam tuam tu mulierem , vel is serpentem retietas , ut
dam, Me est, in carnem, Φηl diaboli funestum. Nunquid non ae-eusaturus venisi λ ut quid exessas quid pallias λ Ne ergo dixeris, Dia-hotur me deeepit, circumventusfuis a Satana , aeravissima fuit tentatio, intolerabilis impulsus, earnis mea passio , sensualitatis impetus me δε- evit : sed acenotionis euspidem verte in te, disendo : Meeavi ut mais lus er iniquus , ut i ratus ter impius, quia Dei amorem dr timorem nos habeo, ct non sum dignxr letore oeulos meos in extam prae multituis dine peleatorum meorum, resimilia: ita in praelaudata concione Ua. lentinus Archiepiscopus . Neque vitandae tantum sunt peccatorum e X cusationes ; sed etiam hypocrisis , S meritorum suorum fastidiosa cintentatio , quae tendit ad imminuendam scelerum magnitudinem . Non si ergo poenitens pharisaei imitator , sed publicani, de quibus Lucae X vlli. io. sive , ut phrasi utar Naalangeni carmine s8. non sit hypocrita , minis nee tinesa earina , Atque nothosplendore nitens, falsoque deeore. Enimvero , ut prax lare Augustinus serm. Io I. num. 2. diusto per tinet eonfessio pereatorum , adfuperbos pertinet defensio meritorum . Hinc sequitur conditio altera , ne aperiantur in confessione aliena scelera , nisi id exigat integritas inviolabilis . Superborum quippe est aliorum pressione seipsos extollere; quod constat ex praecitat capite Lucae , versu II. Prosequitur idcirco in praelaudata Concione
S. Thomas : 2uidam dum se justi are praetendunt, fiunt proximi δε- traiiorer , re ubi quaerebant remedia delictorum , peccata accumulant, ct discedunt a eonfessione deteriores. Dieunt enim, odi hominem ermerito , quia pravus es 9 iuiquas , nutus eum potest tolerare , haemata mibifeeit, ct similis. Iujustitiam meam c inquit Psalm. not
alienam, non virtutes, non gratias . nos eleemos as . Accusare te venis , quare te commendas Injustitiam meam, non longar bimriar ison fabulas. Hactenus S. Thomas . CONDITIO VI. Praeterea necessum est consessonem esse feretam , & ab iis , qui auribus illam excipiunt, altos lentio sepeliri. Demonstravi cnim secundo capite eos , qui aliquando in conventu enuntiabant crimen aliquod , ad hoc nulla di Wina. aut Ecclesiastica lege suisse compulsos , siamina id cautione factum a poenitentibus, cum causa gravissima postula ret; consessarios autem ab initio praeditos maxima taciturnitate ac prudentia , ut narrat Soetomenus . Addendum igitur hoc in loco quod docent Theologi de Confessionis Aguis . nempe qua lege teneamur ad cu Disiligod by Cooste
98쪽
Libri Τrigesimi quarti Pars altera Cap. III.
stodiendum confessionis arcanum , quid insuper Iex ipsa comprehendat, ct quomodo possit violari, S infringi.
Ad primam itaque quaestionem dicimus eos, qui audiunt consensiones , adsigillum teneri naturali, divino, & Ecclesiastico jure . Te
nentur iure naturali, quia revelare crimen alterius est illum diffamare, & lacere adversus proximum, quod sibimet nemo vellet. Illud etiam mutuae benevolentiae ordo postulat, ut servetursecretum, praesertim sponte, & fidenter creditum ς unde Prov. XI. legitur : Qui ambulat fraudulenter, revelat arcana: qui autem fidelis est animi, ee- Iot amisi commissum. Norunt id etiam ethnici, quorum Alexander Macedo Hephaestioni Iegenti epistolam , quae continebat quasdam adversus Antipatrum criminationes, anulo manui suae detraeio , ori sigillum imposuit, uti narrant Plutarchi Apophthogmata . Ouum verb hoc servandum sit in humanis officiis ς quanto magis custodiendum in conseiasione, quam haeretici tanquam odiolam traducunt, ct exprobrant
Accedit, ut dixi, iuris divini praeceptum , quod nonnulli cum Sylvio
in q. XI. Supplem. putant peculiariter Apostolis a Christo intimatum . . Vetus Ecclesiae consuetudo, cuius initia inveniri non possunt post aetatem Apostolorum , opinionem Sylvii magna probabilitate confirmat. At S. Thomas eadem quaest. art. I. planiori incedens via, idem probat ex ipsa Poenitentiae institutione , quae postulat, ut poenitens iacerdo firemetipsum sithiiciat, in signum interioris humilitatis , qua subjicitur Deo . Sicut ergo Deus tegit peccata eorum , qui sibi subiiciuntur per poenitentiam; sic illa tegere debet & occultare sacerdos ἔ aΓὰrpee ι tanquam violator sacramenti, ad quod spectat, ut quae exterius geruntur , fut Igna rerum qua interius eontivunt. Atque ita qui arcanum confessionis revelat, laedit divinum jus, ipsemque institutionem , ae symbolum sacramenti. Apposite in praelaudata concione S. Episcopus
Valentinus : Domi eo teris, non homini; ct si homini, nou quasi homini, sed quasi Deo r er qui audit, ποπ quasi homo : uude valla ratione , nulla violentἰa , nutu eafu Deerdoti licet eonfessionem revelare. Consonat jus Ecclesiasticum ς enimvero cap. Sacerdos , de Poenit. itfl.6. Gregorius , ut vulgo creditur, Ut I. inquit: Sacerdos ante omnia ea-veat , ne de his, qui ei eonfitentur peeeata, alicui reeitet e nou propiu-
quis , Non extraneis, neque , quod abyit, pro aliquo scaudais . Nam si hoc fecerit, deponatur, ct omnibus diebus vitae suae ignominiosus peregrinando peraeat . Eundem canonem continent MSS. Anselmi Lueensis lib. xl. cap. as. In cap. Omnis utriusque similia leguntur 3 commutata tantummodo poena peregrinationis in arctam alicujus monasterii custodiam , his verbis r Qui peeeatum in paeuitentiali judieio sibi delectunt proam erit revelare, non solum a sacerdotali Ueio deponendum δε-
99쪽
cervimus. Serum etiam ad agendam perpetuam paenitentiam is arsum monasterium detrudendum.
At oppones : Non desunt viri clarissimi , qui tenent posse sigillum
consessionis impune frangi. Gabriel enim, ut assirmat VasqueZ in 3.p. disp. 9 I. art. 4. diab. 9. docuit dist. al. consessionem revolari posse , si consessario grave damnum immineat. Gulielmus Altissi orensis in . Summa lib. 4. tract. 6. q. assirmat a consessario manifestari posse Episcopo impedimentum criminis ad matrimonium contrahendum , ct irregularitatem 2d sacros ordines accedentium , tametsi per secretam consessionem ea noverit , & Innocentius III. reprehendit abbate utaquemdam, qui non revelaverat consessionem sibi factam monachi ad presbyteratum non promoti, & quotidie tamen sacrum celebrantis , ut in Historiis rerum memorabilium narrat Caesarius Monachus Huiis serbacenss . Deinde obtinuerunt aliquando consessio publica , & publica poenitentia; quae utique sine manifestatione peccatorum peragi
non potuerunt. Praeterea nisi liceat revelare consessionis arcanum, necessum erit consessario mentiri, si de alicujus apud se confessi crimine interrmetur; immo non mentiri tantum , sed etiam peierare , si compellatur a iudice iuramentum exigente. Rursus etiam integritas consessionis praescribitur divino jure , nihilo tamen minus ab illa non una excusat ratici : ideoque frangi poterit etiam confessionis sigillum, qua vis divino jure praescriptum sit. Tandem si quis in confessione sciat moliri aliquem eversionem civitatis , proditionem regni, perniciemquQreipublicae, nisi id revelet, privatam unius hominis famam praeseret uni Uersorum exitio , adversus communem juris naturaiiS pssceptionem: ipsum ergo ius naturae exigit aliquando hujI fractionem . Resp. Vasquesium , nisi Gabrielis commentaria IectitanS accepit pro assertis,nibus obiecta, selemnem illi impegisse calumniam : Guileianium AItissi orensem scribere, suisse opinionem illam quorumdam Parisiensium , quam ob supinum errorem amplecti non possumus; Iu- nocentium autem III. mentem suam aperuisse in Lateranensi Concilio ἀ& abbatem praedictum in hoc reprehensionem pr eruisse , quod subiecti sibi monaehi conditionem potuerit alia via investigare . Ad alterum dico, nullum crimen ex publica poenitentia potuisse dignosci, quoniam S multi viri pii decurrendo poenitentiae stadio sese addicebant , ac praeterea permulta scelera subjiciebantur eidem poenae, omnesque substrati, cujuscunque criminis rei, in codem squalore vestis degebant moerentes ac sordidati ; quae res omnibus aedificationi, nemini erat scandalo. Hujus generis erat consessio publica, aut publicorum lcelerum, aut saltim sponte a poenitentibus facta , & consilio, prudentia , que iudieii pondere indicta . Tertium sic diluitur : interrogatio facta alteri, semper accipienda est in eo sensu, ut revelet quae scit tanquam homo et quemadmodum docet S. Thomas q. XI. Supplem. art. I. ad a. ita
100쪽
Libri Τrigesimi quarti Pars altera Cap. III. Si 3
iis quippe , quae novit aliquis tanquam Dei minister, Qti Deo, ct nulli mortalium subjicitur. Si ergo imprudens aliquis interroget confessarium de crimine ipsi in consessione detecto , non mentitur . si ait illud
a se ne iri r & si ab ipso consessario judex exigat jusjurandum , iurare
potest quod nesciat, quoniam , ut ait eodem art. ad 3. sanctus Thomas:
Homo non ad eitur in testimomum , nisi ut homo : ct ideosne iasione eonseientiae potes jurare se nescise , quod scit tantam ut Deus. Asserri potest exemplum Christi. qui Matth. XXIV. 9s. ait, nescire se diem
iudicii , sensu explicato libro V Il. cap. I a. Si autem eo procederet temeritas iudicis , ut ita sacerdotem coaretaret, Pura Me a te nesciri, etiam tanquam Dei ministro , ct adepta per eonfusiovem notitis, non deberet mentiri, aut jurare, numquam enim id licitum est; sed jus Ecclesasticum S muneris sui dignitatem defendens respondere, interrogationem illam esse audacem, sacrilegam , iniquissimam, nulli hominum hae in re subiici Dei ministros , nec posse aliquid, modo sola consessione inceptum sit, astirmari a se, vel negari. Vide Maldona
pag. 238. Vanroy cap. XI. pag. 287. Estium in dist. I . q. I . pag. edit. Paris. 234. Proponendum igitur Consessariis exemplum beatissimi mam tyris Ioannis Nepomuceni, qui omnem artem Vincuslao Caesare adhibente ut rcvelaret confessionem Ioannae conjugis suae, ut narrat Auctor vitae ejus apud Hensthenium tom. I. Maii pag. 6 t. ccepit exeelso animo honores ae misas contemsere , Confessarii munus explicare , silientiiD-crofanZIam istem extollere, paenas temporales, o sempiternas iis, quiseeretum non tenuerint, paratas exaggerare , denique regem monere,
abstineret ea andis quae uni Deo euubeenda servantur, siue saeriugis talia tentari non posse , in eeteris omnibus regis imperia adorare His , unum boe depreeari, quod si mille mortes subeunda essent, non faceret. Atque id Ioannes opere confirmavit, in MoIdavam fluvium , qui alluit Pragensem urbem, anno ι383. Vincestat jussu dejectus. Objectio proxima nullius est momenti; nam illa tantum integritas confessionis est de jure divino , quae possibilis est hominum ficultati; undo ex quo
teneatur omne peccatum enuntiare qui mente pollet, & prospera utitur valetudine , non sequitur obstringi eadem lege inculpata ignorantia , extremaque virium defectione laborantes . Ad ultimum haec sit responso; qui frangit consessionisAHI - , non tantum laedit famam proximi , sed etiam sacramento maximam irrogat injuriam , exosam reddit consessionem, Deum, cuius ministerium exercet, afficit contumelia , pcssumque deiicit maximum Ecclesiae commodum. Quae omnis cum praestantioris sint ordinis, quam salus & selicitas rei publicae ; apparet sigillam , de quo loquimur, frangi non posse, quamvis mundus rueret universus et sed magis esse inviolabile, qu1m sit arcanum ad jura naturae spectans, & ab amico fidei alterius concreditum , puta oecultR ia