장음표시 사용
471쪽
onto'. , quemadmodum alius quicunque E in proxime antecedente D rationem sussicientem habet ac per ipsum ponitur; circulatio non minus continuabitur, si a D inceperit, quam si ab A initium sumserit. Si igitur non nisi circulationem per se spectes, ratio sussciens nulla est, cur ejus initium potius A, quam D esse debeat. Ut dicta facilius intelligantur, exemplo aliquo eadem illustrare lubet. Sol continuo revolvitur in Ecliptica, aut, si mavis, in plano Eclipticae. Sive principium revolutionum statuas indecimo gradu Scorpii , sive in alio quocunque gradu Eclipticar: revolutione semper intelligetur postibilis. Secat Ecliptica aequatorem in o Y & o & in nostra Zona
mediam distantiam a vertice habet inter maximam c d minimam in meridie. Quamobrem ubi nos Zonam temperatam borealem inhabitantes principium aliquod revolutionum pro arbitrio statuere debemus: id rectius sigilia o Y vel im, quam in decimo gradu Scoppii, aut alio quocunque gradu alterius cujuscunque signi facile conceditur. A principio Librae Sol infra aequatorem descendens Ra vertice nostro in meridie continuo recedens atque arcus
diurnos super horironte nostro continuo minores describens interitum quas Zonae nostrae minatur , Ut hominum atque animalium habitaculum subs stere non posse videatur.
Ast quando a principio Arietis supra aequatorem ascendit, adverticem nostrum in meridie continuo appropinquans atque arcus diurnos super horizonte nostro continuo majores describens starum illum reducit & aliquandiu conservat, qui Zonam nostram ab hominibus & animalibus habitabilem cssicit. Quod si ergo nobis, qui in Zona temperata boreali habitamus, principium aliquod revolutionum Solis in Ecliptica determinandum; non sire ratione id potius in o Y , quam in o figemus, quemadmodum in Zona temperata australi ratio magis militat pro principio Librae, quam Arietis. Ecquis vero est, qui non videar, quaesti nem hic non esse de eo, quodnam statui debeat principium revolutionum Solis in Ecliptica, ut continuatio intelligatur possibilis, sed ut revolutiones omnes, quotquor hactenus ab-
472쪽
solutae fuerint. snt illae unitates, per quas constituitur earundem numerus 3. 3 o. Ontoci, sive eundem finitum, sive infinitum ponere volueris. Sane si agnoscis, a creatione mundi tempus finitum clapsum esse, nil repugnat, quominus prima revolutio principium habuerit in decimo Scorpii gradu , ubi has revolutiones retro in infinitum multiplicare volueris' quod num fieri possit, in praesenti non disquirimus , hoc ipso in singulis revolutionibus nil immutabitur, adeoque manere debet idem earum principium, quod adesse debere agnoscimus, siquidem numerus earum non statuitur, nisi infinitus. Quemadmodum nimirum numerus finitus prodit, si unitatis continuae additio termin tur, ita infinitus emergere singitur ex continuata sine sine ejusdem unitatis additione.Nihil adeo in unitate variatur per hoc, quod continuo replicetur, sive ista replicatio terminetur, si ve sne sine fieri ponatur. Sicuti igitur in serie revolutionum terminata revolutio prima principium aliquod habere debet, quod commune est revolutionibus singulis, hoc vero principium in ipsa revolutione rationem sufficientem habere nequit; ita simpliciter in dubium revocari nequit, hoc ipsum principium permanere, nec rationem sussiciem tem in ipsa serie habere posse etiamsi eadem revolutio sine fine replicari debere contendatur. Satis igitur intelligitur, progressum circularem in infinitum independentem involvere, quod rationem sussicientem in ipsa serie circulantium minime habet, consequenter cum nec in ente alio extra seriem constituto habere possit f. 47s. , principio rationis sussicientis repugnare, atque adeo quoad actualitatem suam contradictionem involvere, R idcirco pro impossibili pronunciandum esse, ut detur. Eis autem hoc pacto tantummodo evictum videtur, progressum circula. rem in infinitum a parte ante impossibilem esse, independens ponatur: id tamen susscit, si vel maxime concedatur ut pro impossibili habendus. Atheus enim non alium admittit progressum circularem, quam qui retro continuatus infinitus est, eumque independentem facit g. 467. 478. . Neque vero omnino verum est, progressum circularem in infinitum
473쪽
sinitum per ea, quae evicimus , nonnisi a parte ante quoad
actualitatem suam involvere contradictionem: cum enim ii
volvant singulae in se spectatae, adeoque nec finities , nec infinities replicari possunt, etiam ubi id spectatur a parte post. . 48O.
Nultam =s finitum es res a se. Etenim ens finitum Ascuas enti successive alios aliosque status habere potest, non vero I uo F Omnes stinui I. 834. Onuid, atque adeo si existit , datur in eodem successsivorum quaedam series. Ponamus itaque, si fieri potest, ens finitum esse ens a P. Quoniam adeo nullum existendi initium f. 3 s. pari. I. Neonnat.), finem nullum habet g. 36. pari. I. Nea. nat.); series illa succes.sivorum nec initium, nec finem habere potest, adeoque
utrinque interminata est. Series rerum contingentium interminata, in qua nec primum datur, nec ultimum, progressus in infinitum cst s. 91. Co οἱ ). Datur itaque in ente finito a se progressus in infinitum. Quainobrem cum progressus in infinitum omnis vel rectilineus sit, vel circularis s. 9et. Comol. 9 ; in cnte finito a se , qui datur progressus , vel rectilineus esse debet, vel circularis. Dnimvero Hogressus in infinitum rectilineus impossibilis est 3. 93. Comol. 2. Qui ergo datur in ente finito a se progressus in infinitum , rectilineus esse nequit. Jam cum
cias a se sit independens I. 3 o. pari. I. Theo nar. 22, pr gressus in infinitum , qui datur in cnte finito a se , independens esse debet, cumque vel rectilineus esse debeat, vel circularis per demonserata, rectilineus autem esse nequeat , itidem per demonserata ; erit progressus in infinitum circularis independens. Enimvero progressus in infinitum circularis independens impossibilis f. 4 9. . Inente adeo finito a se progressus in infinitum circularis
474쪽
dari nequit. Patet itaque ens finitum ens a se esse
non posse. Idem iam superius ostendimus alio modo f. 3 3 o. . Cum
enim ibidem evicerimus ens omne finitum esse contingens, adeoque necesi trium esse non posse f. 3II. Onis , ens a tem a se necessarium silens f. 3 3.Iint f. Theol natJ, quemadmodum ex altera inprimis demonstratione intelligitur, n quis arguteriar propositionem male converti : eo ipso evictum quoque est, .ens finitum non esse ens a se. Quoniam tamen athei ad progressum in infinitum tanquam ad sacram quandam anchoram confugiunt: ex eodem unpossibilitatem aseitatis entis finiti demonstrari non inconsultum du-
nimbos re- materialium entia finita sunt . et o 3. Cinmol. 9 ; animae ghoc quoque humana substantiae finitae fiunt V. 264. Poch. rat.),& de animabus brutorum idcin eodem prorsus modo, quo de humanis ostenditur. Quamobrem cum ens finitum a se esse nequeat. 3. 48o. ; nec clementa rerum mat rialium cum animabus tam hominum , quam brutorumentia a se esse possimi. Idem etiam ostenditur hoc modo. Unumquodque clementum continet seriem mutationum, quae diversa est a serie alterius cujuscunque s. 19 i. Colmol. . Unaqua que etiam anima humana continet seriem perceptionumac appetitionum atque avcrsionum , quae diversa est a si rie alterius cujuscunque animae' . sa 4. Is .rat. , &codem prorsius modo de animabus brutorum idem ostendiatur, quo de humanis. Hic igitur eodem prorsus modo de
ducitur porro quemadmodum in praecedente, nec clemei ra rerum materialium, nec animas brutorum esse entia a se.
475쪽
Equidem elementa rerum materialium non esse entia a se jam aliter ostendimus g. sa. 736.pari, I. Theol nat J Jc similiter idem de animabus evicimus 3.39. pari. I. Theoc nat. οῦ immo etiam huc pertinet, quod elementa rerum materialium & animae tam brutorum , quam hominum sint entia contingentia cf. 3 3 i.) , quemadmodum ex iis intelligitur, quae ad propostionem antecedentem annotavimus 3. 48 I. : ex adducta tamen ibidem ratione etiam intelligitur , cur ex progressu in infinitum colligi impossibilitatem astitatis elementoruin & animarum consultum sit.
s. 4 82. Mundus hic adjectabilis ens a si esse nequit. Etenim Acesias mundus hic ad spe stabilis prodit ex clementorum combin monditiistione, juxta principium rationis sufficientis facta& junctis a- a poetibili Dimabus corporibus hominum atque brutorum eX eadem repugnans. combinatione resiuitantibus f. ioo.): id quod etiam ex eo patet, quod corpora non sint nisi substantiarum simplicium, hoc celi, elementorum . 18 a. Gosemes aggregata I. 176. Comes. , ex quibus mundus constat .ii 9. Cosmo ) , nec clementa aliter combinari possint, ut prodeat idea mundi,
nisi per principium rationis sufficientis s. 316. . Quoniam
itaque clementa rerum materialium & animae tam homunum,quam brutorum entia a se non sunt s. 48 i. ; nec mundus hic adspectabilis ens a se esse potest.
Mundum hunc adspectabilem non esse ens a se jam ostendimus f. 3 o. sint l. Theolnat . Et huc etiam pertinet,quod mundum non esse ens contingens supra, etiam independenter; ab existentia Dei demonstravimus 3. 3 32. J.Contingentiam enim destruere astitatem ex iis patet, quae paulo ante annotaVimus t. f. 8o.). Enimvero quae ibidem adducta suit ratio, cur constitium suerit, etiam ex progressu in infinitum colligi impossibilitatem astitatis entium finitorum ἔ eadem quoque huc trahenda , ut intelligatur consultum esse
476쪽
seitatem mundi adspectabilis etiam tolli dependenter a progressu in infinitum. Ceterum praesens propositio etiam d pendenter ab eodem progressu demonstrari potest hoc modo. Omnia corpora esse limitara, adeoque etiam finita f.
I 73lari. I. Theo nat. , nemo non concedit & ex iis, quod mutationibus obnoxia observentur . vi definitionis entis finiti concluditur f. 837. Ontol.). Quoniam itaque ens sini-rum nullum estens a se 3. 48o. ; nec corpus ullum ens a se esse potest. Quamobrem cum mundus ex corporibus tanquam ex partibus constet 3. II9. Cosmia. & 3. 3 4I .smol); mundus quoque ens a se esse nequit. Demonstrationem hanc addimus in eorum gratiam, qui elementorum theoriam in Cosmologia traditam vel non capiunt , vel admittere
s. 483. Atheseia Si mundus cum suis elementis V animam lominum ara funda-em que brutorum es res a se , nulgus datur Deus , mundi S et
rum. mentorum ejus auror atque animarum. Cum enim ens a se
rationem sussicientem existentiae Bae in essentia sua habeat g. 3I. para. I. Theol. nat. 9, si mundus cum suis et mentis & animabus hominum atque brutorum est ens a se, mundus cum elementis & animae tam brutorum, quam hominum rationem sussicientem existentiae suae in essentia sua habent, consequenter eandem minime habent inente alio ab ipsis diverso. Non igitur datur ens a mundo & clementis ejus atque animabus tam hominum, quam brutorum diversium , in quo ratio sussiciens existentiae mundi & elementorum ejusdem atque animarum tam hinminum , quam brutorum continetur. Quamobrem cum Deus sit ens a se , in quo continetur ratio sitissiciens ex stentiae hujus mundi adspectabilis & elementorum ejus atque animarum I. 67. 'art. I. TLA. nat. , & hoc ipsium cias mundum & ipsa elementa rerum materialium fecerit
477쪽
s. 7 38. pari. I. Neol. nat.) , immo etiam animas tam h minum s. 78 o. para. L. Tt L nat. 9 , quam brutorum
T 83. 'rt. I. Neol. nai.9 , adeoque eorundem autor sit; si mundus cum sivis clementis & animabus tam hominum, quam brutorum sit clas a se, nullus datur Deus, mundi &clementorum ejus atque animarum tam hominum, quam
Superius jam ostendimus, quod atheus mundum habeat pro ente a se f. 4 37. , hoc est, quod mundus si ens a se, si non datur Deus : hic vero demonstratur, si mundus stens a se, non dari Deum, mundi autorem. Atheisinus adeo cum astitate mundi adeo arcte connectitur , ut posta mundi a seitate ponatur athuismus & posito vicissim atheicmo ponatur aseitas mundi. Unde dubitari nequit, genuinum atheisini iundamentum esse mundi astitatem, quemadmodum jam supra notavimus not. f. 447.). Quodsi quae-sveris, utrum atheus neget dari Deum, quia sumit mundum cum suis elementis S animabus hominum atque brutorum esse ens a se ; an assirmet, mundum cum suis elementis & animabus hominum atque brutorum esse ens a se, quia negat dari Deum : nemo non videt, utrumque fieri poste. Sunt enim rationes erroris multiplices, seu, quemadmodum vulgo loquimur, infinitae, quarum nec in casu dato inire facile licet numerum, nec in genere numerus determinari potest, praesertim cum & magna sit ex parte subjecti in assensu eliciendo varietas. Susicit itaque agnosci, quod negato Deo admittenda st mundi astitas, & a rmata aseitate mundi, nullus sit ejus autor, qualem Deum Vene
484. Ens a si contingens ese nequis es nultam ens contingens Eepugnaxes a se. Etenim ens a se rationem sufficientem exilientia: tia astitatis in essentia sua habet . ai .part. I. Theon nat. . Quan O conii Obrem cum contingens esse ncqueat, quod rationem sui-gent . Muim a ficiei
478쪽
46o Para II. Sect. II. Cap. I.
ficientem existentiae suae in essentia sua habet I. 3i o. tot. ;ensa se contingens esse nequit. Iuod erat unum. Ex adverso nullum ens contingens rationem existentiae suae in essentia sua habet f. 3io. tol. . Quamobrem cum ens a se rationem cristentiae sussicientem in essentia sua habeat I. 33 .petu. I. Theol. nat. ; cim nullum contingens a se esse potest. O Fod erat alterum.
Propositionem praesentem ideo addere visum est, ut tanto clarius repugnantia astitatis & contingentiae in oculos illucescat, quoniam in prassienti argumento plurimum refert nosse quod posita aseitate tollatur contingentia & posita contingentia tollatur astitas, ut adeo perinde sit, sive contingentiam mundi neges, sive astitatem amrmes.
& 3. 332. 334. it. 3. 482. 8art. II. The . nat. ) , nec et menta rerum materialium , quibus aggregatis oriuntur corpora mundum constatuentia f. I 76. a Sa. ii 9. Co mola sunt entia a se I. 32. 736. pari. I. Tleon nat. &s. 33 I. it. g. 48i . para. II. Neoc nat. : immo si concedatur, mundum oriri ex atomis materialibus , vel materia uniformi
indivisa, nec dici potest, illas, vel hanc csse clas a se g.
3. 3 q. para. I. Ticol. 8at. . In hypothesi adeo athei affirmandum , quod negari debebat .aos. Log. . Quamobrem cum contradictio duabus contineatur propolitionibus, quarum una idem esse negatur, quodque altera affirmatur s. 3 i. Onia. ; cX athcistica hypothesi colligitur, quod propositioni verae contradicit. Enimvero istud contradictionem involvit, ex quo colligitur, quod propositioni
479쪽
tioni alicui verae contradicit I. 46. Ontol. . Patet itaque atheisnum involvere contradicitionem.
Hinc patet, quomodo ad absurdum reducatur atheus. Etenim vi hypotheseos impiae admittere tenetur , mundum esse ens a se: immo dum negat existere Deum, mundi auistorem f. II .),hoc in ipso assirmat,mundum esse a se.Quodsi ergo ex principiis ab ipso concedendis, hoc est, independenter ab existentia Dei, autoris mundi, demonstraveris, quemadmodum a nobis factum est locis citatis, mundum nullo modo haberi posse pro ente a se, sive eum spectes sub ea, qua nobis apparet forma; sive ad ea, unde pendet, respicias, elementa nempe rerum materialium, vel etiam atomos materiales & massam uniformem neque enim opus est,
ut cum atheo de principiis essendi disputemus ) ; demonstratione apogogica eum ad absurdum redegisti s f. s 3 3. Lag. . Principia igitur, quae dedimus cum in parte prima tum in hac altera Theologiae naturalis citra ambages atheis. mi absurditatem oculis subjiciunt.
g. 486. Impossibile es non diri Deum , mundi autorem. Etenim Impossium si ponamus non dari Deum mundi autorcm, cum atheis. tas non eximus in negatione Dei autoris mundi conssistat . 41 i Asentia Dei. atheisinum ponimus. Sed atheismus contradictionem involvit 3. 483. , consequenter si ponimus non dari Deum, quod contradictionem involvit, ponimus. Quamobrem cum impossibile sit , quod contradictionem involvit g. et s. ontes. ; quod impossibile est, ponitur, si ponatur non dari Deum mundi autorem, seu, quod perinde est, non d ii Deum mundi autorem impossibile est. sIdem ostenditur. Si non datur Deus, mundus est eras necessarium I. 44 a. , adeoque contingens esse nequit I. 3ai. Onto . Mundus vero ens necessarium Mium 3 non
480쪽
non est, sed contingens .s s. pari. I. Theon nat. & 3 3 2. pari. II. Theol. nut.), etiamsi elementorum rationem simul habeas . 3 6 .part. L. Neol. nat. DI. 33 I. staret. II. Theotnar. , vel ei tantummodo idealem in animabus existentiam tribuas G. 6 i. L. Neol. nat. S g. 331 II. NM. nai. . Impossibile igitur est non dari Deum.
Patet adeo, si atheus convincatur contingentiae mundi &animarum nostrarum, sive realem mundi existentiam admittat, sive cum Ιdealistis ci tantummodo idealem in animabus hominum concedat 3. 36. IDM. rato, eum hypotheseos impiae, quae Deum non dari ponit 3. II. , absurditatem agnoscere tenere. Contingentia igitur mundi & animarum nostrarum adstructa evertitur atticismus, quemadmodum aedificium corruit fundamento subverso.
3. 48 T. I Uδάμ Impossibile es ut de stretur , non dari Deam , munditas demon- autorem. Ponamus, si fieri potest, seu, ut alii loquuntur, strandi non per impossibile, atheum demonstrarc posse hanc proposis Misentiam tionem : Non datur Deus. Quoniam vera est proposi- divinam. tio, quae Vel directe, vel per indirectum dcmonstrari potest 3. 344. 337. Di) ; vera erit propositio: Non datur Deus, consequenter ci opposita astrinativa, Datur Deus, falsia q. si a. Log. . Enimvero demonstrari potest dari
Deum mundi autorem s. 69.6 7. pari. I. Theol. nar. &I. II. 3so. pari. II. N L nat. , consequenter propositio haec :Datur Deus, mundi autor, vera cst . 344. . . Quoniam itaque impossibile est , ut eadem propositio, datur Deus, mundi autor & vera sit, & simul falsa s. a 8. Oniol. ; impossibile est, ut demonstretur, non dari Deum, mundi autorem. Quaecunque igitur ad probandam im i hypothesn assicus asserat argumenta, talia esi e oporter, ut, s ad eam. formam , quam dςmonstrationibus in Logica praescripsi