장음표시 사용
81쪽
cente Aristot. Quaecunaue unum numero sunt, specie sunt unum 3 scd quaecunque suiu specie, non omnia unum numero, Existis verbis secuitur, quod nihil est unum specie nisi sit unum numero,vel plura ni
mero: adeo impossibile est qucd sit aliqua natura quae sit una specie, non sit una numero, vel plures res numero similiter impossibile est quod sit aliqua natura una genere, nisi illa sit specie una,vel specie plura. Et ideo dicendum est, quod plura individua sunt unum pecie; quod unum individuum est unum specie cum alio individuo similiter plura individua diversarum specierum sint unum genere,in unum individuum unius speciei est unum genere cum alio individuo alterius speciei sicut Socrates mille asinus sunt unum genere hoc, quia de Socrate cillo asino natum est unum genus praedicari: militer Socrates Plato sunt unum specie , hoc est, Socratesin Plato sub una species, ut sibtismine, continentur vel Socrates ruto sunt illa a uibus potest abstrahi una species communis eis. Et si dicatur quod tunc non essent unum realiter. Dicendum est quod sunt unum realiter, accipienda Mum secundum quod dicitur de illis quae sunt unum specie quia Socrates alata sunt realiter illa de quibus potest abstrahi una species: ita concedendum est quod est aliqua unitas realis minor unitate merali cita quid illa individua sunt unum realiter, illo modo accipiendo unum ',' nihil imaginabile distinctum ab individuo vel indiu duis est unum, illo modo accipiendo unum.
A P. XL. De hoe vocant Praedicatum, ct acceptionibis ejus 'de modi quibus dicitur esse aliquid n radi earnento.
Post praedicta restat dicere de inserioribus ad eas, quae sunt decem
praedicamenta. Est autem sciendum quod hoc nomen praedisamentum est nomen secundaeam sitionis vel intentionis sicut licenomenaeetur quamvis illa de quibus praedicatur sint incomplexa priam intentionis. Veruntamen praedicamenta dupliciter accipitur. Uno modo pro toto ordine aliquorum ordinatorum secundum 'perius
inserius. Alio modo accipitur pro primo & communissimo in tali ordine. Ethoe secundo modo accipiendo praedicamentum, quodlibet
praedicamentum est unum incomplexum primae intentionis: hoc,
quia significat res quae non sunt signa. Accipiendo autem praesic mentum primo modo , potest dici quod in aliqua tali ordinatione sunt incomplexa primae intentionis, aliqua incomplexa secundae intentionis. Vel potest dici quod aliqua talia sunt primae intentionis, Maliqua secundae intentionis: sicut secundum opinionem quae ponit quod Laiectis vel acceptus est qualitas subjective existens in mente; tunc hoc
82쪽
commune , gesus est in praedicamenti qualitatis vel relationis. Nam omne genus est qualitas secundum illam opinionem. Et hoc commune , gestas , est fecunda intentio vel nomen secundae intentionis; hoe autem commune, colori, est prima intentio in militer de multis aliis. Et si dicatur quod intentio prima non est superior ad intentionem secundam. Similiter intentio prima non praedicatur de intentione secunda , nec e converso. Similiter ens rationis non potest esse in praedicamento, reali intentio autem secunda est ens rationis, non est ergo 'in praedicamento reali. Ad primum illorum dicendum est, quod intentio prima superior est ad intentionem secundanis sicut eas est intemtio prima ,, tamen est superior ad intentionem secundam. Omnis enim intentio secunda est ens,& non e converso. Ad secundum est, quod quamvis intentio prima non praedicetur de intentione secunda , si utraque intentio supponit pro se; tunc enim oporteret concedere quod inten tio secunda esset intentio prima, quod falsum est; tamen intentio prima potest praedicari de intentione se a non pro unde illa,
Genus est qualitas , est vera non tamen praedicatur hoc praedicamentum qualitas pro se, sed pro intentione secunda quae est genus sicut in illa propositione prolata, nomen est qualitas, praedicatur nomen priamae impolitionis de ncmine secundae impositionis, non pro se , sed pro impositione fecitnda δε tamen nullumismen secundae impositionis
est numen primae mytisitionis. Ad tertium dicendum est, quod aliquid , se ias'; eaizimento dupliciter accipitur. Uno modo pro illo quod sic est in praedicamento , quod de promine demonstiante ipsum praeclicatur primum illius praedicamcnti sumptum significative , sic accipiendo esse in praedicamento, nihiI est in genere substantiae nisi se stantia particularis; quia nihil est substantia nisi substantia particularis. Et se accipiendo esse io prae icamento, omnia universalia quae important praecise substantia sunt in praedicamento qualitatis quia quodlibet universale est qualitas. Aliter accipitur egeri prδficamento, pro illo de quo significative sumpto pradicatur primum illius praedicamenti significatire sumptum lla quaedam universalia sunt in genere substantiae, quia de quibusdam universalibus significative lumptis praedicitur substantiaritiando sumitur significative, sic dicendo, omni Iapis est substantia, Omnis homo est substantia , Omne animal est subiactantia, &sede aliis. Et ideo illa propositio assumpta, En rationis:
non potest esse in praedicamento reali salsa est, sive accipitur gemmaedicamento uno modo , sive alio.
Veruntamen sciendum quod secundum opinionem quae ponit quod
antentio, conceptus, sive passio animae est qualitas mentis, non ideo aliquid dicitur ens rationis, quia non est vera res existens in rerum natura sed ideo dicitur ens rationis , quia non est nisi in ratione quamcn utitur pro alio, vel intelligitur aliud. Et sic caene, propositiones,
83쪽
consequenti ',is termini mentales, sum emi rationis is tamen hin vered realiter existentia rerum natura,& entia persectioravi reali Ora quom qualitas quaecunque corporalis. Et ideo quando Commemtatorin Philosophus dividunt en in ens reales en rationis , sive ens in animad mens extra animam Dd postea ens reale in decem
praedicamenta : non est diris per simpliciter opposita, eo modo quo animal dividitur in anim1l rational 4 in animal irrationales sed magii est divi fio vocis in significationem, illo modo quo Philosophiis dividit primo priorum contingens, in contingens necessarium ad Otrumlibet, possibile cummune. Et ideo sicut unum illorum trium membrorum praedicatur de alio haec n.na est vera , Contingens, cessarium est possibile , similiter Continetens ad utrumlibet est posi-bilexita, non obstante illa divisione Entis, haec est vera . En rati nis est ens reale saccipiendo reale pro illo quod est vera qualitas existens
in rerum natura. Sed si tamen accipitur ens reales, Vel ens extra animam , praecise pro illa quod non est in anima, tunc d vis entis re lis in decem praedicamenta est d.vis entis insita inferiora e sed consimilis aequivalens illi Misioni , ens reale extra animam quoddam importatur perlue praedic mentum , quoddam per aliud , sede singulis vel talis, iis reale extra animam v l est in tali praedicamento, vel in tali, dc sic de aliis et cum quo etiam stat quod in illismaicamentis sunt muli aquae non sunt emi extra animam.
De invero praedican extorum. HI praemissi videndum est de numero praedicamenterum P
nuntur autem ab omnitivis authoribus decem praedicamenta , sed
in ni o ponendis ut mihi, de: ur multi modern d scordant ab antiqui, Nam multi ponunt quod in praedicamento sunt multa ordia. nata secundum superla d inferius ita quod superius per se primo modo, di in recto, praedicatur de inferiori , tali praedicatione qualis est luee et Omne A est B. unde, ut talam praedicationem habeant de adVerbiis, fingunt nomina abstracta sicut de quando quod est adverbium fingunt rate abstractum , quindeitas de ubi, bellas;&si de aliis. Sed antiqui non posuerunt talem ordinem in ovolibet rad eaimento. Et ideo hoc nomine praedicamectum limiliter talibus nominibus, geo , species, consimilibus , magis large utebantu quam faciunt multi moderni unde ipsi dicentes semper superius praedicari de inferiori quodlibet praedicamentum liabere sub se species, extendebant praedicari ad verba : quomodo dicimus quod ambulat praedicatur
homise dicendu Homo ambulat; militer, illa calciatur, ille
84쪽
armatur. Extendebant etiam praedicat onem prae licationem adverbiorum, propositionum cum suis casualibus, ut patet in laybus prcia positionibus, Illa est laedie, Ille fuit heri Ille est in domo, Ille est in civitate. Et ita in quolibet praedicamento invenietur aliqua talium praecationum non tamen oportet quod ibi sit semper praedicatio propria recti de recto. Et ideo non omnis ordo superioris anseriori est secundum praedicationem , stricte accipiendo praedic1tioncm sed est in consequendori infraedicando, large accipiendo praedicationem. Et quia intentio antiquorum mihi videtur rationabilior , ideo ipsam prosequendo primo ostendam quod haec suit eurtim intenti, quod probis pinest primu per Aristotelem enumerantem praedicamenta, ibi exprimit ea. Eorum quae secundum nullam complexionem dicuntur, sinetulum aut significat substantiam, aut quantitatem, aut qualitatem, aut ad aliquid, aut ubi,aut situm: ut habitam aut facere, aut pati Et postea eiplicando dicit ibi, ut in loco. Quando , ut in tempore, ut leti. Situm esse, ut sedet, jacet. Habere, ut calciatum esse, arma, tum esse Facere, ut secare, urere Pari, ut secari. Ide etiam patet in capitulo de sacereri pati. Item Damascenus diei in Logica sua, apitus 23. Oportet co in noscere quod decem sunt praedicamenta superiora, id est generalissima, sub quibus reponitur omnis vox simpliciter dicta, sunt autem haec. stantis, ut lapis. Quamum , ut duo, tia. Ad aliquid, ut pater, filius. Mitale, ut album, nigrum. ubi in Tiro, tamascor hoc autem loci ostensivum est Quando, ut heri:hoc enim est tempo- iis ostensivum. Habere, ut vestire, induere. Si tum esse , ut stare, acere. ingere, ut urere. Pati, ut uri. Et isti duo Doctores, unus Sanctus,&4lius Philosophus,susciant ad probandum, quod per praed. eamma non intendunt quaedam incomplexa continere sub e diutrias voces, vel intentiones animae, de quibus praedican:ur praedicatione propriari in recto. Ad cujus evidentiam clandum est, quod secundum mentionem
antiquorum existentia in praedicamentis non sunt nisi quaedam incomplex , ex quibus affirmatio legatio, scilicet provolationes assarma
tirae legitivae nata sunt constitui propter v d dicit Aristoteles ubi prius. Singula eorum quae dicti sunt, illa quidem secundum se in nulla affirmatione dicuntur . licet illorum ad se invicem complexio, ne assirmatio fit. Et similiter dicit Do Ucenus, sicut dictum est. quod sub decem praedicamenti reponitur omnis vox simpliciter dicta; noeest, omnis categorematica quae non est affirmatio vel negatio. Et ita constat esse de intentione eorum, quod illa quae sunt in radica
memis sum incomplera, ex quibus iunt propositiones rixae cumponi. Et hoc est verum tam de complixis,mtalibus quam vocalibus 1 crintalia tamen sunt principaliora sicut dictum est prius. Sumitur autem
disti sti illorum taedicamentorum, scut ianuit Cuaeaeen . .
85쪽
Meta Comment. Σ. distinctione in errugulon una de Libstantia , si ede individuo substantiae: inde secundum':iod ad quaestiones diversarfactas de substantia per diversa incomplexa respondetur, secundum hoc diverse in diversis praedicamentis collocantur unde omnia incom-pl: a, per quae convenienter respondetiit ad troestionem factam per .id de aliquo individuo substantiae sunt in laedicamentos stillantia: cu jusmodi sunt omnia talia , animal, homo , lapis , 0rpus a terra signis, sol, luna xlxujusmodi. Illa autem per uae convenienter ς Jzndetur ad quaestinnim factim per quale de substantia , sunt in tenere Malitatis cubi modi sum talia, album, candidum , scicias, s adratus, longus, latus 5 sed aliis. Illa vero per quae con ζΠlenter responde ouaestionem factam per reastum de substa tia , continemur ii titatis cujusmodi sunt talia, bici bitum , tricubitum , a ui e modi. Illa autem per quae respondetur pdq aestionem saetam per cujus, vel per consimile quia sorte deficitnzbis ibi nomen interrugativum generale sunt in genere relatiosis. Illieutem perqHae convcnienter re pondetur ad qLaestionem factam per bi, sunt in genere ubi Et quia nunquam convenienter ad quaesti nem factam per ubi respondetur nisi per adverbium , vel per praepositionem cum suo casuali sciit si quaeram ubi est Soerates conventcster respondetur , hic, vel ibi, vel in Tiro, vel Damasco, vel in mari, vel in terra ideo ista incomplexa , pro tanto que non sint Garmationes vel negationes dicuntur esse in genere ubi Similiter od inaestionem factam de substantia per uetudo, nunquam respondetur nisi per adverbia , vel praepostiones cum suis casualibus. scut si ii ram quando Socrates suit, convenienter respondetur, heri , vel tali hora , ideo talia sim praecise in genere qua da Similiter ad quaesti nem factam per hoc totum , quid facit Socrates, convenienter responderur per verba , scilicet quod ambulat , vel currit ideo talia sunt in genere actiortu si pr6porti nabiliter de aliis et quamvis Arte obp nuriam nominum, aliquanti interrogativa propria di generalia r dicamentorum nobis desciant. Ex isto sequitur quod illa Gncreta, album, nigrum, calidum, ama rum sunt magis directe in genere qualitatis quam eorum abstracta, propter quod Philosophus in praedicamentis exemplificans de illis quae sunt in praedicamento trilitatis dicit, malitas ut alb m. Veruntamen accipiendo taedicamentum qualitatis pro aliquo quod universaliter removetur a substanti Gic talia concreta non sunt in genere qualitatis,sed praecise abstracta. Et se intellexi quando dixi talia abstracta esse in genere per se, concreta per reductionem ; sed in talibus magis est dissicultas vocalis quam realis, ideo ad praesens transeo. Et susticiat scire quod omite incomplexum, per quod convenienter responderi potest ad liquam quaestiunem factam de substantia, est in aliquo praedicamento
sive illud sit ad abium, sive vel bum, sive numen, νοῦ praepositio cum
86쪽
suesca tali. Alia autem incomplexa nc sunt in at quo praedicamento; propter quod conjunctione , .syncategoremata , ii nullo praedic mento reponuntur. Per talia enim ad nullam quaessionem respon
EX dixi quibusdam generalibus circa prirdicamenta , quamvis multa alia possunt dici , de singuli, in speciali dicendum est primo de s Ua πιa Circa quod primo sciendum est quod
laatia multipliciter accipitur. Uno modo dicitur substantia quaecunque res distincta ab aliis sicut talia inveniuntti in autoribus see'quenter, Iubstantia albedinis, substantia coloris, sic de aliis. Aliter siccipitur substantia magis stricte, pro omni re quae non est accidens:
sic substantia dicitur tam de materia , quam de formes, quam etiam de composito ex utrisque Aliter dicitur substantia strictissime , de illo quod nec est accidens alteri inluerens, ille est pars essentialis alicujus et illo modo substantia ponitur genus generalissimum. Qi;od secundum Ar AEt dividitur in substantias rimas Jecaudas sed non est intelligendum quod sit divisio alicujus communis pra dicabilis de suis dividentibus per se, sive de pronominibus demonstrantibus illa divide otia. Nam demonstrando quamcunque substantiam secundam, lux est falsa, Hoc est substanties imo haec est vera , Nulla substantia est substantia secunda quod patere potest ex praecedentibus. iii im enim est prius quod nullum universale est substantia ; omnis autem substituta secim aest quoddam universales, cum si genus vel species secundum risol. igitur nulla substantia sic inda est substantia. Item secundum doctrinam Aristot. sicquid negatur ab omnibus conrentis sub aliquo communi, negatur universaliter ab illo communi substantia secunda negatur universaliter ab omni cmtent sub substantia ; ergo negatur univer i liter a substantia. Est igitur ista vera, Nulla substantia est substantia secutala per cuia equens cista, Nulla substantia secunda est se stantia Assumptum patet, nam lurc est vera, Nulla substantia cor rea est substantia secunda; laee similiter, Nulla substantia incorporea est secunda substantia quod prima sit vera, militerin secunda, patet peccandem rcgulam Litam haec est vera, Nullum corpus animatum est secunda substantia ; similiter. Nullum corpus inanimatum est secunda Lbstantia. Quo i prima si vera patet, quia niillum corpus an rnatamitu es bile est secunda substantia: I militer, Nullum cor mlensibile est secunda sit,stantia. Et quod prima illarum est Prob. .: cattacta r li sam lux est vera, Nullui ani-
87쪽
nutiim sensibile tationale est secunda substantia di eadem rat one illi, Nullum corpus animatum sensibile irrationale est secunda substantia. Et quod prima illarum si vera patet , nam sua convertibilis est vera. Nullus homo est secunda substantia ; quae ex denter patet ex hoc, quod quaelibet singularis est vera. Resinquitur ergo secundum doctrinam Aristat quod haec est simpliciter vera , Nulla sibst 1ntia est secuicia su stantia , . ideo, quacunque substantia secunda demonstrata, haec est simpliciter falli, Hoe est substantiae rideo dicendum est quia illi divisio ne est nis diuisio unius nominis communis in nomina minus cammunia, ut sit aequi alans isti divisoni Nominum importantium seusgnificantium substantias extra animam quaedam sunt nomina propria uni subtamiae, di illa nomina vocantur primae substantis. Quaedam vero sint nomina communia multis substantiis, Milla vocantur se)undas, a ti. quae nomina postea dividulatur; quia quaedam senti nera , c quaedam species quae tamen omnia sunt vere qualitates, de ideo omnia illa quae,scimur secundae substantiae sunt in praedicament qualitatis accipiendo esse a praedicament pro eo de cuius pronomi demonstrante ipsum praedicitur qualitas. Sunt tamen iis in praedic
inemo substantiae, accipiendo esse is praedicament pro eo de quo signi- siet: ve sumpto praedieatur substantia unde in illa propositione, Homo est animal, vel Homo est substantia, homo non supponit pro se, sed pro suo significat s enim supponeret pro se , haec esset salsi , Homo est subsianti, hae vera, Homo est qualitas sicut si haec vox bam supponit pro se, haec est falsi, Hama est substantia ; chaee vera, Hama est vox. Et ita patet quod secundae substantiae non sunt nisi quaedam nomina de qualitates praecise significantes substantias: propter liccidi non propter aliud, dicuntur esse in praedicamento substantiae. Et quod illud sit consonum dictis autorum patet, nam Pliilosophus in praedicamentis dicit, quod omnis substantia videtur hac alιqui ignificare dc de primis substantiis indubitanter est verum quod hoc alia ara significant. Ex quo patet quod rigat vult quod substantia prima significat hoc aliquid ; sed substantia particularis existens extra animam non sgnificat ioc aliquid, sed illa sanificatura ergo primm
substantiam vocat ibi Aristot mea substantiae particularis extra an, mam: eadem ratione, multo sortius, debet nominare sic dat
Jubstantiis illa nomina item Boetius in diversis locis super praedicamenta dici; quod Philosephus in illo libro tractu de vocibus4 citas consequens vocatis imas substantias secundas, ipsas voces. Simie dicit ristoli primas ibst intia & secundas esse in praedicamento substantiae. ibidem ponit illa quae sunt in praedicamento effera
complexa ex quibus componuntur propositiones propositiones autemron campomntur ex substantii extra animam eristentibus: quare, di c. Item si scea ponit voces collocari in praedicamento substantiae. Est
ritu coactonum dictis antiquorum dicre: quod pistri. v ea substan-
88쪽
tus secundas nomina commiliari substantiarii in Nee istis obstat illud quod dicit Aristat quod species sunt magis substantiae quam genus: quia per tales prop stiones nuntius intendit , nisi quia convenientius responditur, ad quaesti nem saliam per qui sede substantia demonis strata, per speciem quam per pretis: adeo talis propositio, Species est magis substantia quam genus, siliis est de virtute sermonio ted est vera secundum mentcm quam habuit de ea Philosophus. Simpliciter igitur dicendum est quc talista vis est divis in
Mina, quorum aliqua sunt propria, quaedam cammuata. Nomina propria dicuntur primae substantiar smina cumnlimia dicuntur secunde substantiae. Vt rutilamen sciendum est quod Philosophi: utitur cui- voce nomine primae strbstantiae. Nam aliquando utitur illo pro i lia nominibus substantiarum exist mium extra anina an sicut ibi, Omnis
substansia videtur lide aliquid en ficare. Alio modo utitur pro ipsis substantiis existentibas extra anima n ut ibi, Substantia est quae proprie principaliter, Mna1xime substare dicitur. Unde quando Plitioso-ylius dicit quod omnia alia , aut de substantiis princip,libus d cunnii , aut in substantiis eisdem sunt vocat subjedia non quidem subi stentia realiter aliis, subjecis propolitionum unde, licut d cit Damascenus Gn Logica sua cap. q. Dupliciter accipitur subjinum, scilicet secundum 'exi lentiam γε sic substantia sine ibris existens extra animam est sub jectum accidentium. Vel securi dum pro icatio rem sic partitulare
est subjectum ad universite. Et illo secundo modo accipit Pnilosophus subjectum, quando dicit , Secundas substantia dici de subjecto is ita primae substantiae non sunt subjecta realiter subfstentia secundis subitantiis, sed sunt subjecta cr praedicationem. Ex quo patet, uod quandoque Phil seplius non vocat secundas substantias nisi mina: quia dicit subtantia secundis d. ci de substantiis primis tanquam de se Iectis quod non potest esse nisi per pradicationem r ergo substantia prima in praedicatione est subjectum, Se substanti secunda est praedicatum; sed nulla propositio compon tu ex substantiis extra animam . ergo illa sibstantia prima quae est subjectum propositionis respectu se
cundae substantiae, non est substantia existen extra animam. Propter
quod quando dicit Aristoteles quod destructis primis substantiis, cte. non intendi de destruitione ream, consistentia reali sed intendit
de desti iactione per praedicationem, scilicet per propositionen negativam sub hoc sensu, Qtiando esse existere non praedicatur de aliquo contento sub hoc communi substantia, quod tunc eae existere vere negatur ab illo communi, ab accidentibus propriis, itoprietatibus illius comae nis: pihil aliud intendens nisi quod tales consequentiae sunt horiae, Ille λοmo non est, ille homo non est, Mille homo nὸ est, sic de sngulis Peroo nullus homo est, ergo nullum risibile est. ita de aliis. Si enim iii-telligeret de destruct pe reali salsum diceret quamvis en m nultu
lapi: Et adhuc hoc genus , lapis, posset remanere , de Dist aliquis
89쪽
sormare istam propositionem, Nullus linino est lapis 3 quod non potest facere nisi partes propositionis sient , ter consequens hoc genus, lapis, esset tunc,' tamen de nullo a firmative Praelicaretur in propositione mere de illusse,ac uere de praesenti.
Is quae ponuntur in linea praedicamentali praedicamenti substan.
tiae, videndum est de quibusdam proprietatibus substantiae. Ponit autem Ara Zot unam proprietatem in praedicamento su stantiae, quam dicit esse communem omni substantiae, scilicet primae Scsecunde , ouod Substantia non est in aliquo subjecto. Quae si inteli gatur de substantia prima existente extra animam manifesta est, nulla .enim talis est in aliquo subjecto. Si autem intelligatur de substantiis primis' secundis qua sunt nomina substantiarum existentium extra .animam , scier hanc propostionem , Substantia non est in subjecto,
debet intelligi illa propositio quae est actus senatus de nullo no mine sub tantiae, proprio vel communi , significative simplo praedicatur his lecto ; sed removetur a quolibet tali significative sumpto egeia f. ecto. unde quaelibet talis vera est, Homo non est in subjecto, innimal non est in subjecto Socrates non est in subjecto; Uc de aliis: tamen si talis termini supponerent pro seri non pro suis significatis, vere posset dici quod sub in subjecti sicut vere dicitur quod sunt partes
propositionum, d per 'nsequens quod sunt vel conceptus, vel voces, vel scripturae Sc contra illud videtur At sat esse Nam de secundisi sub tantiis concedit quod dicuntur de subjecto, negat eas esse in sub bjecto , sed accipiendo vivoce sibiect/ m, non plus competit sibi unumquam aliud. Dicendum est quod Philosophus non univoce accipit me hoc est necessarium, scd frequenter utile est propter brevitatem diffor, Imiter accipere eundem terminum. unde per tales propositiones nilesii aliud intendunt nis quod nomina communia substantiarum praedicantur de primis substantiis; α tamen de eisdem eodem modo supprnentibus quo supponunt in illis actibus exercitis non erificatur esse in subjecto. Unde haec est vera , orates est animal tamen de animali eodem modo supponcnte quo supponit in illa , Soc aras est animal, non verssi
catur esse in subjecti ; quia si sς supponati animal, haec erit salsa, nimal est in subjecto. Securula proprietas se stantiae est qucd omnibus substantiis se dici
etiamtasserentiis, convenit. Hoc pia dicari quamvis illa pr* prietas non conveniat prim substantiis S tendum est autem quod
nillil praedicatur u voce, torri loqu:ndo, nisi quod est cotata in ad
90쪽
multa, vel natum est signiscare multa: 'ideo substanti Ir irae qua
sunt propriae, men signiscantes multa, non praedicantur uni oces secundae autem substantiae signiscant multa hoc enim nomen homo non significat primo unam naturam communem omnibus hominibus, sicut mulit errantes imaginantur, sed significat primo omnes homines particulares, sicut authoritate , prius ostentum est. Ille enim
qui primo imposei hanc vocem homo ad significandum, videns aliquem hominem particularem instituit hanc vocem amo ad significandum il- Ium hominem , quamlibet talem substantiam qualis est homo ille.
Unde de commani natura non oportuit eum cogitare, cum non sit talis natura communis non tamen hae vcx homo est aequivoca, quamvis
significet multa aeque primo quia est signum subordinatum uni conceptui, non pluribus. Ignificando illos laomines plures aeque trimo. Tertia proprietas assignatur quod prima subitantia signiscat hoc aliquid, secunda autem substantia sanificat le quid. Et ex hac proprietate manifeste patet, quod cum significare hoc aliquid, S quale quid, tinctim petat lubstantiis extra anipiam existentibus, sed tantum signis talium .sidstantiarum. Quod substantiae primaevi secundae vocantii spira propria dc communia substantiarum extra animam existentiun , quid con 'cedendum est. Est antepa advertendum quod fgnificare hoc aliqhid 1 6n est aliud quam gnificare unum monilura Significare autem quale quid est esse natum significare plura. Et ideo quando dicit Aristo: quod substantia secundae significant quale quid , non interdit quod secundae substantiae significant aliquam qualitatem , vel aliquid reale adveniens individu, hoc enim simpliciter falsum est, sicut patere potest ex cradictis sed intendit quod significat plura non unum solum quod evidenter probatur ex liter sua in praedicamentis, sicut patet in ex pusitione quam edidi. Quarta proprietas substantiae est , quid Substantiae, hi est contrarium Circa quam sciendum est, quod com arietas dupliciter accipitur uno modo pro contrarietate quadam terminorum illo mcdo quo dicimus albumis nigrum esse contraria , quia impossibile est illos duos terminos, album & nigrum, de ecdem: pro eodem simul veri cari. Aliter accipitur pro quadam contrarietate rebus conveniente;
sic potest accipi tripliciter, scilicet stricte, large, xlarg stiuae Stricte dicuntur illa res ccntrariae, quae in eodem subjecto mutuo se expellunt, ct partibiliter in eodem subjecto acquiruntur , vel acquiri possunt;
saltem naturaliter millo modo nulla sub tantia contrariatur alteri. Large dicuntur illae res contrariae,quae mutuo se expellunt in eodem sub jecto, quamvis naturaliter partibiliter acquiri non possunt in eodem subjecto primo ris sic sermae substantiales sunt contrariae, quia mutuo se expellunt in eadem materia. Largissime dicuntur illa contraria, hi aecomponuntn ex talibus contrariis: . se aer ignis sum corur ita.
quia componuntur ex formis substantialibus contrariis. Secundo mcda