Gulielmi Occhami, ... Summa totius logicae

발행: 1675년

분량: 579페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

ergo et a tu homo est occurrens, quocunque rerrente demonstrat 1 Nam sequim Tanti iam cinit ergo Nihil aliud ab homine earrit , vel Nullu curreus est aliud ab homines; et ultra, ergo Hoc curreus Oatefi aliud ab homMe re manifestum est si currens est aliquid ergo est

homo et per consequens Humo est hoc currens, ergo Tantum liomo est lite currens. iii a quando praedicatum est pronomen demonstrati-yum,vel aequivalens ei, semper ab indefinita ad exclusivam, respectu ea isdem praedicati, est bona consequentia, qualecunque sit praedicatum. Nam ista consequentia est bona, Tanti homo est ri bili. , ergo Tanta animal est risibile iam tenet per illam regulam, Ab inferιori ad superiussiae distributione, sive superius supponat anfuse aviu44υe

determinate, est bona o sequentia. ccut sequitur, Omnis homo e homo, ergo Omnis homo G auimati Secundo sciendum est, quod quando exclusu est negativa, subje-Ehim supponit sicut in exclusiva asurmativa, et praedicatum similiter; quia sequitur Aut sabstantia non est accideas, ergo Iami μbstantia noti est hoc accidens. Tertio sciendum est de suppositione terna Inorum in exilusiva, quando dictio exclysua ponitur a parte praedicati. Et est sciendiim, quod se ictium supponit in illa sicut in sua praejacente in idem est de praedicatu . Ratio est , quia idem de eodem non potest vere affirmari, negari; ideo ex praejacente sequitur semper exclusiva quando dictio nitur a parte praedicati, quod est intelligendum si sit propositio ae recto ; nam si sit propositio de obliqno, tunc non est universaliter verum Limo si propositio sit de obliquo,& dictio exclusix si determinatio praedicati,in

non determinatio compositionis, tune praedicatum stat coaefuse laotu. Nam ponatur quod Socrates videatur a multis hominibus,, a nullo alio animali nisi ab homines, vel hominibus; tunc ista est vera , Socrates videtur a soli,omines, quia illae exponentes sunt verae, Socrates videtur ab homine, et Socrates, detur a nullo alio qua ab homine; et tamen non sequitiar, Socrates videtur a sol homine, igitur Soer res videtur a solo isto homine, vela solo isto, o etiam nec sequitur Socrates videtur a sola homiηe, ergo Videtur ab isto hamine. Et ideo eraedicatum non stat nec consus, nec distributives, nec determinate; sed consus tantum. Si autem dictio exclusiva sit determinatio compositionis, tunc stat raedicatum sicut in praejacente, unde in ista Homo videtur tactu ab amitae, si plane sit determinati compolitionis . tune habet istas exponentes, Homo videriar ab homine,et Hamindi est aliud piam vis si ab homi e. Ex quo patet quod termini non supponunt aliter in exclusi va quam in sua praejacentciquia semper talis exclusiva, et sua praejacens, eonvertuntur. Si ai:tu fiubjectu exclusivae, in qua ponitur dictio exclusiva apute sibjecti, sumatur cum dictione distribativa, tunc sibjectulipponit

202쪽

LOGICAE Pars Secunda. I9 I

anntu ei distributive, tam assismative quam legativi, quia in ludit cunt radicticnem idco de isto non plus ad prasins. Est etiam nistandum quod omnia praedicta intelligenda sent, quando dictio exclusiva proprie accipitur; quando autem accipitur impropie non sint cmnia praedicta vera Sed quae sunt vera , quae non patebet breviter inspicienti impropria significatiouc dictionis ei clufixae de quibus dictum est prius. Ulterius videndae sunt aliquae cMla circa propystiones exclucvas una est quod exclas Oa ad Aciversale deuersi ii transposuises bona conseque tia, Me converso quia semper exclusiva iniversalis de terminis transpositis convertuntur. Et est intelligerda teguli, quando praejacens exclus varat universalis de terminis transpositis sentconvertibiles , ita quod utraque potest converti verein proprie et clpraejacens sit convertibilis, nulla mutatione facta circa terminos praeter solam transpositionem, tunc debet accipi aliqua consimilis cum qua comvertitur exclusiva, de quibus conversonibus, di de quibus modis dicetur in sequentibus. Per ista,vi per illa quae dicentur infra de conversio.. nibus, patet quod tales conlequentiae non valent , Sola necestaria su enecessari vera, igitur mesa vera sol necessa io ueaessaria quamvis haec consequentiast bona, Sola neces ta sunt vera, igitur iacia vera Iaη neeefaria. Similiter non sequitur, rast botao fuit albus, ergo

Onne albu fuit homo. Et ita de ccnsimilibus de quibus in suo loco p

serius dicetur.

uentes, aras rmativa , O alia negativa ideo opposita e clusiva habet duas causas veritatis, quia veritas utri; que opposita exponentis est causa veritatis negativa exclusivae.

stinguedda ; scut ista est distinguenda, Tantum liominem esse Sonate est verum, eo quod F ntu , potest contina proferri cum hoc to obomiis esse Socrate os discontinae. Si disconti e proferetur sc, Tantu homine esse Socrate est vertici tunc est falsa, quia iste est ei sus aut haec ea vera, demonstrando istam propositionem, Homo est

Socrates. Si vero b tantu , continuetur cum hoc toto Hom:ne egesocrate, rit pars dicti tune iste est sensus asty homiue esse Socrate est veru, aequivalet isti, Haec est vera ast booe s

Socrates. Si auteni partes dicti non continuentur, tunc non denotatur

quod luc sit vera, Tantu homo est Socrates 3 sed quod de aliquo cor tento sub homine ver ficatur Socrates cum dictione exclusiva. undes mile est de verbis, ta de nominibus sumptis cum dictione exclusiva. Tamen variatio est, quando praedicatum est singulare,& uuando non. Unde ista, aut ualba currere est Osibile , si I tanta continuetur

cum Otu dicto, di paras dicti discentinuentor est .lsa, quia aliud

203쪽

cuam album est possibile tirrere. Si autem contintlem ut, tunc est vera qui tu inc denotaui quod haec est possibilis, antis albu init. Pc priorem autem propositioncm denotauir, quod nulla propositio ut postibilis in clini raedicatur currere de aliquo pronomine demonstrante

aliquid quod non est albuit , quod non est verum.

A P. XVIII.

te propositionibus exceptivis.

CIre propositiones excepti as est Primo sciendum quae proposit:Ones lunt exceptivae. Secundo quid requiritur ad veritatem earum. Tertio de supposit onibus terminorum in propusitionibus excepi. v . Quarto sim dandae quaedam regula de propcsinionibus ex

ceptivis.

Circa Primum sciendiim, quid tali syncategoremata, praeter nisi, de similia, faciunt propositiones in quibus ponuntur esse exceptivas Et priiro inteli gendum est, quod j nisi aliquando tenettire.xecratives; tunc facit propositionem hypollieticam , cui patet de ista, Socratestio potest chrrere nisi habeat pedes. Aliquando te tactu except- Qtunc non facit propositi unem hypollieticam , sed exceptivam, sicut patet hic , Nullus homo currit nisi Socrates is tune haec dictio ursi, habet idem oscium cum hac dictione praeter quando haec distio tenetur exceptive. Et est sciendum quod haec dictio praeter aliquando tencturhxceptive, d aliquando diminutives; sicut hic, .ce praeter quiaque suu quietive. Circa secundum principale est sciendum,quod ad veritatem exceptivae requiritu qued praedicatum removeatur a parte extra capta quod insit cuilibet alii contento sub subjecto si staffirmativa si sit negativa requiritur oppositum Mideo quaelibet talis exceptiva habet duas

exposse dies, scilicet affirmativam et negativam , sicut ista, Omnis hamo praeter Socrate currit, habet istas, Socrates nancurrit, et Omnis baino alius a Socrate currit. Et ista, Nullus hamo praeter Socrate currit,

habet istari Socrate currit, et milus alius a Socrate currit; ita quod impossibile est alicuam exceptivam esse veram, nisi utraque expouens suasit vera. Et ideo ad falsitatem utriusque, sive cujuscunque exponenti, sequitur salsitas cxceptivae; quamvis non e contra. Circa tertium principale est sciendum, quod praedicatum in exceptiva a firmativa habet stippositionem c Orfi6 ii tantae, quia nun contingit sescendere ad inferiora, nec per disjunctivam, nec per copulativam sed

subjectum habet uppositionem confusa et distributiva. Tamen disti pi:endum est de suppositione confusa et distributivo; quia quaedam enal soluta, quando scilice terminus distribuitur pro quolibet suo con

204쪽

thino, ita quod non plus pro uno quam to altero , et alc su politionem consulamin distributivam non habet terna inussis subjectum in propositione exceptiva. Alii est limitatari articulata, quando scilicet rerininus pro aliquo contento distribuitur in h. non acc dit nisi quando illa propositio categorica aequivalet uni copulativa compositae ex una affirmativa, alia negativa , sicut accid. in propositione exceytiva, sicut dictum est. Si autem illa exceptiva suerit negativa, tunc tam subjectum quam praedicatum supponunt confusem distr biviave, sed limitate. Ex praedictis patet, quod tales regulae super: otidi tributo ad suam Uerlita est bona consequentia &Ab unia ei fati ad sing lare ebl oua conseqseatia, non sunt generaliter verae sed oportet adderes, quod illud inferius non siit extra captuma vel quod univer liciatin sit aequivaleni uni copulativae cona positae ex una affirmat va, Salia negativa. Circa quartum est sciendum quod maliae dantur regulae de except .vis. Quartim una est , iod si praeiaceus exceptietae sit vera , exceptiva est falsa, & hoc patet per praedicta. Alia est, quod unquam exceptiυas propria nisi ejus praejaceus sit viversalis unde haee

est impropria, Homo praeter Socratem curri talis nec est vera, nec falla ista sequitur alia regula, scilicet quc Noa semper ab t -- versali ad indesiuitam vel particularem est bona co sequentia tur denti sequitur, Omnis domo praeter Socratem currit , ero Aliquis homo praeter Socrate currit , nec ergo, Homo praeter Socrate currit.

Alia regula est , quc Noacurlibet propositiona viversali cortradicit proposivio indesiniti, nec particularis ei corresponde is sicut nec istae

contradicunt , Omnia hamo praeter Socrate therrit, momo Deter Socrate o carrit; nec istae, Nullus homo praeter Socrate turiat,

Aliquis hamo praeter Socrate currit: & consimiliter est d cen dum de indefinitis. Ex ista regula sequitur alia scilicet quod Masemper loca istAs, novomuis licitam est pouere aliquis non non enim illae aequivalent , Non omes homo praeter Socrate currit, Aliquis homs

praeter Socrate nec currit , quia una est inpropria, neque vera , neque fallis; alia est propria, veri, vel falsa. Alia regula sequens est, quod aut aliquae 'opositiones universales contrariae; quae ambunoa habent ali a proposiviones eategoricas subcoati arras , Vae icindefinitae vel particulares habeutes subsecta per se suinpta, vel determiuata signis partu nimbus , hoc patet per praedicta. Alia reaula est quod Semper illAd quod excipitur Hexceptiva' debet esse s er d contentu sub subjecto Dideo quaelibet talis est impropria, qt ni homo praeter animal currit , Omne anima prater sub a tἰ cauraimatu Alia renita est, Gaudo illud su er quod cadit rece tro eac'Mma .e, ad veritate talis exceptivae nou requiritur quod praecitat lusit u iversaliter illis aper quod cadit exceρtio si sit exceptiva c a xii , Vel quod moveatur, uiuersaliter si ii Drma iva accepit Ps. e Sc in

205쪽

Scitia luna est etiam quod F praeter nunquam tenetur diminutive, nil quando additur termino numerali, vel termino importanti aliquod totum in tunc non denotatur praedicatum removeri ab illo cui additur; sed mag, a subjecto: sicut per istam, Decem praeter quinque sunt quinque. Similiter per talem nun denotatur praedicatum inesse illi cui additur 3 sicut per istam . Dece praeter quatuor sunt se , non denot tur ouod quatuor sint sex, sed quod residua a quatuor sint sex 4 ita est de aliis. Et ista de exceptivis ad praesens uiliciant.

A P. XIX. 2 e pro sitIonibus d istis verbis incipit O definit.

O ni propos i in qua ponitur aliquod istoriim verborum incipit.

desilit, tabct diversas exporeotes; quia quaelibet aequivale ni copulativae : tamen ab aliqui biis diversimode assignantur e ponentes respectu diversorum unde dicitur quod aliter exponitur respectu successivorum , S permanentium. Sed quamvis sic posset esse

ad voluntatem utenti uiri, non tamen videtur multum rationabiles, ideo

dico quod respectu cujusibet possitia laabere easdc exponentes. Sed aliae sunt in quibus ponitur hoc verbum ilicipit in aliae in quibusonitur hoc verbum desinit. unde propositio in qua ponitur hoc verbum incipit habet duas ex poeteutes, quarum una est de praesenti affirmativa in alia de praeterito negativa , sicut exponentes istius, Socrates incipit esse albus, sunt istae, Socrate seu albM Socrates ante inmediate nou erat albus. Non enim exponens sua negativa est talis, Socrates κρη fuit albui quia i lis propos n.o in qua ponitur incipit , potest esse vera & ista de pra terito salsa. Sicut si Socrates nunc sit primo albus postea niger , tertio fiat albus tunc in aliquo instanti haec est vera, Socrates lac pit esse albus in tamen haec est falsa , Socrates non fuit albus , quia ponitur quod prius sui albus scut etiam dicimus quod Haec arbor i cipit modo florere in tamen floruit anno praeterito. Veruntamen sciendum est, quod hoc vernum incipi potest dupliciter accipi scilice gricis proprie , tunc exponitur scut dictum est. Aliter potest accipi large O improprie in tunc sic exponitur , Eli, nou diu aues sicut dicimus quod Haec arbor incipit florere, qua dotunctaret,is non multum ante isto anno foruit, tamen heri floruit; sicut etiam vulgariter dicimus Iste incipit missam , quamvis dixerit introitum. Et ista est distinctio consimilis illi quam Philosophus ponit Q sarto physicorum dea nas,scilicet quod potest accipi dupliciter cilicet pro ind: visbili,et pro tempore paruo propinquo praesenti. Intelligenduna est etiam, quod quamvis talis propositio secundum vir

206쪽

LOGI CH Pars Secunda. 9s

nitem sermonis habeat tales exponentes tamen aliquando secundum usu loquentium non habet tales exponentes, sed ponitur pro alia qu e talibus exponentibus caret; et tunc est talis propositio distinguenda secundum amphibologiam Propter hoc potest videri quid est sciendum de talibus propositionibus , eas incipit beatificare must homine u beatificat Deus inciρit punire ne homines quos punit tis incipit beatificare istos , demonstratis quibu dam , quorum unum

ante beatificavit ; et alium non ante beatificav nam si talc secundum virtutem sermonis, hoc est secundum regulas generales per quas tales et consimiles judicari debent, exponantur, ccncedi possent. Sicut ista , Teus incipit beatificare istos, concedi potest; quia utraque istarum est vera, eas beati icat issos, o Deus non immediate ante beatificavit istos tamen alitim sensum habere potest, ut istae sint e. ponentes, Deus beatificiat istos , et milum prius beati radiit i et iste sensus est falsus. Similiter unus sensus istius Deus iacipit beat care omnes homines quos nunc beatisicat, est iste, eas beat ea Omnes homines. vel omne homine qxe vr beatificari, et Deu ano prius

immediat, ne homine que nunc beatificat beatifica tuet iste sensus et verus. Alius sensus est istes, Deus beati sicat omu homin quEnunc beatificat,et Nulli que nune beatim immediate aut beat ea-ιit et iste sensus est salses similiter est de istis, Deus incipit panire omne homine De nunc uait.

Similiter debet dici de talibus, Petrus incipit spe talis salis est

Paulus ponatur quod uterque sit primo insidetis, et postea uterque fiat fidelis , tune illa propositio Petrus incipit ege talis qualis est Paulus simpliciter potest concedi, quia nunc prims est talis qualis est Pati lus, et aliquando non fuit talis qualis est Paullic tamen tuebe: si sede virtute sermcni Petrus incipit se similis Paulo, quia prius erat similis ei improprie tamen accipi potest sub hoc sensii, Petrus est similis Paulo; et prius non erat similis Paulo, secundum aliquam qualitatem secundum quam nunc est similis. Sic igitur patet quod illair positio in qua ponitur hoc verbum incipit duas habet exponentes, et Per consequens equivalet uni copulativae. Et similiter illa propositio in qua ponitur hoc verbum defuit dii habet exponentes, Una est pro positio de praesenti affirmativa. et alia dilaturo negativa, non qualicunque , sed eum hoc addito, immedia e post non erit , cui ista, Socrates desiαit esse albus, habet istas exponentes, S/crates est albus, et immediate post nou erit albus. Et sicut dictum est de istis propositionibus in quibus pon tur hoc verbum inlisit, quod possunt istingui secundum amphibilogiam , eo quod potest accipi proprie vel improprie ita post in prop6stiones, in quibus ponitur hoc verbum desiait, distingui secundum amphibologiam Circa suppositionem terminori in talibus propositionibus cst sciendii,

207쪽

suis iraejac ntilius; sed difficultas est de suppositi ne praedicati. Et est

sciendum qu praedicatum in tali propositione universali affirmativa stipponit co fuse autum, quia non contingit descendere nec cui lative, necta: si in ii non enim sequitur, Omnis homo defuit esse albas, i init inuis homo desieti esse hoc ribu, vel tibia albuci nec peris se iren contini ei descendere copulative. Similiter etiam in universalimgCuυ, latis distrib8tive, sed in propositione non universalio it cler una te. Verunt alvenduo sunt hic dicenda. Prinaim quod sus ipsitio de crminata, et confusa, ct distributiva duplex est . una est quando contingi descendere ad illa pro quibus terminus sui ponit, vel supponer potest per prinomina demonstrati an sciit in ista, Homo cumi, biam supponit pro hoc homine, oro illo homine, sic de singulis , equitur bine, Homo chrrit , igitur Hic currit de monstrato illo hontine, ire currit demonstrato alio S sic de aliis. Aliquando autem contina: dc scendere non per pronomina demonstrativa sola; sed per pronomina dc monstrativa simul sumpta cum illo te mino communi sub quo debet esse descensus. Primo mori non lapis ponit praedicatum in propositione ubi ponitur incipit , vel de sinit determinate. Non enim sequitur, Socrates incipit esse albus, igitur Socrates ines ut ege hoc, vel hoc quocunque demonstrato. Nam si S9-- crates mutetur de albedine in nigredinem, haec est vera, Socrates a

cipit esse niger tamen quocunque demonstrates, hac est salsa, o crate incipit esse hoc, quia altera istarum cst falli, Socrates eII hoc

Sonates no fust hoc. Secundo modo praedicatum supponit determinate. Nam bene sequitur, Socrates in ripit obe albi , ergo Iucipit esse hoc albi , vel illud alby in sic de sin illis unde haec est vera Socrates incipit se

hac albulacmonstrando Socratem; quia Socrates est modo hoc album, R nunquam prius fuit hoc album . Nec valet consequentia, Socrates

lucipit esse baca bu rego Socrates incipit esse hoc , demonstrando idem , sed est fallacia figurae dictionis, mutando quale quid in hoc

ali iu/d. Nam arguendo frequenter ab siquo termino connotatiVo, sive sit praedicatum totale, sive sumptum cum pronomine demonstrativo,

ad pronomen demonstrativum per se suinptum , est fallacia sat rae

Et si dicatiar, quod hoc albam ω-, demonstrando idem, convertuntur i igitur ab uno ad reliquiam cst bona eonsequentia. Dicendum. est quod haec regula , Ab ua coavertibili ad reliquum est bona con se pitia, hibet multas instantias. Primo quando termini non sup-ironum personaliter quando etiam additur aliquod syncategorena a 'erbo; sicut non secti itur, Homo est per se secunda modo risibilis, ergo Hoc est per se secundo modo homo et maxime enim non valet in d;ultis propositionibus de praeterito & futuro, quando illa convertibilia

sint convertibilia At Me non sit liciter, qualiter est de istis dii

208쪽

LOGICH PM Secunda. 797

bus, Noe, Soc albi , nam quando hoc non est albu termini non con-

Vatuntur.

Secundo sciendum est, quod aliquando est suppositio deterinisata,

ita quod contingit descendere ad inferiorae e converso contingit ascendere aliquando autem non unde bene sequitur Iste homo currit, vel Ille homo currit, ergo Immo carrit. Shd nun sic semper est de teris mino determinate sumpto a parte praedicati in pro litione in qua ponitur incipit,4 desinio unde bene sequitur, Socrates ii:cipit esse hoc coloratim ergo acipit esse albu vel nigrii. sic de aliis sed non E converso. Non enim sequitur, Socrate ιncipit esse albus, crgo Deipites e coloratus , quia negativa exponens antecedentis non insert eoativam exponentem conlequentis , non enim sequitur, Socrates non fιit albus, igitur Socrates nou fuit coloratus. Et est regilla generalis, quod quando antecedens et conlequens habent exponentes, una inpenens consequentis non sequitur ad aliam eIponentem mecedentia, conle quentia non valet inter antecedens et consequens.

Ex praedictis colligi potest qucd ab inferiori ad superius cum hoc verbo incipit, vel siit, ns valet consequentia sicut in equitur, Socrates incipit se albus, ergo Socrates iac0ἰ es e coloratus. Simili ter non sequitur, Fitius Dei lucipit esse homo ergo Filii us Dei incipit esse auri iud, sed st fallacia accidentis. Sicut enim est fallacia acci- demi quando in prima figura major est assirmativa, et minor negativa; ita semper est fallacia acc dentis quando in prima figura major est affirmativa, et minor habet aliquam exponente negativam sicut hae, Gras homo est vimal, Taut ri sibile est hamo, ergo Tantu risi le β animala sic est in proposito, nam ista, Filitas Dei incipit esse homo h ibet illam neg3IiVam exponentem , Filuas Dei nocti ait ηinediate ante homo et de in tali discursu est fallacia accidentis. Similiter I test patere quid illa consequentiaidii valet, Uias Dei incipit esse homo , ergo Aliquis homo iacipit esse siluas Dei. Veruntamen sciendum est, quod quando Sancti concedimi tales propositiones, non accipiunt eas proprie, et de virtute sermonis, sed secundum suum intcllectum quem ipsi h

bebant.

Veruntamen sciendum est, quod aliquando aliqua in seriora ii com possibilia non possitiit erificari successive de aliouo c: miser ficatione superioris de eodem semper tunc arguendo a tali inseri iri ad suum superius est bona consequentia sicut bene sequitur, s orate iecipit ese homo, ergo Iucipit esse rimati; et lice quia impini te est quod alicuid dum sit an mal, non sit hcino, et postea sit homo Sinai I er, secui dum intentionem Aristot bene secuitur, Socrates .icipi esse ratioaalis, ergo Ocipit esse sensibitiis. Eodem modo bene se uitur, Sona es in cipit esse homo , igitur Incipit esse au imal et tamen P n equitur,

209쪽

C A P. XX. De propositionibus is quibus i nisu hoe verbum sit et

faeium est. SIcut enim propositi in qua penitur aliquod istorum duorum verborum habet duas exponentes: sic etiam propositio in qua ponitur hoc verbum sit, vel ei aequivalens, quale est hoc verbum ficto est, uri factam est,uel hujusmodi, habet duas exponentes, quarum una est de prasen , et alia de praeterito vel de suturo. Sicut Socrates sit alb*s, habet istas exponentes, Socrates est albus . et Masar semper alb- . Similiter ista, Socrates fiet albus, habet istas, Socrates pro aliq4 tempore nod erit albus, et Socrates post erit albus. Et similiter de istis, Socrateo factus est homo, Socialesfactus est coloratus et sic de consimilibus unde sicut quandu in propositione ponitii hoc verbum lucipit, vel desidit, propositio non miaxertitur nulla mutatione facta praeter sola transpositionem illius quod praecedit, et illius quod sequitur verbum: sic est de istis; et ideo de virtute sermonis, si consilluentia est neganda, Filius Dei factus est homo , igitur Homo Dorus est suius Dei; quamvis tales propositiones aliquando Sancti concedunt sub uno intellectu Similitcr non sequitur, Filim Dei sit homo, ergo Homo sit filio Dei lioc quia altera exponens non convertitur illo modo. Non enim sequitur, Filius Dei nou semper fuit homo , ergo Masemper hamo fuit filius Dei. unde secundum veritatem sive proprietatem ser monis concedi debet, quod Homo semper fuit filius Dei. Unde Chri stus dixit, antequam Astraham fieret ego sum. Similiter etiam ab inferiori ad superius a parte praedicati non tenet consequentia in talibus proptationibus ut non sequitur, Socrates sit albus, ergo Socrate sit coloratus. Similiter secundum proprietatem sermonis non sequitur,

Filius Dei sit homo , ergo Filius Dei fit existeas nec etiam sequitur, igitur Fit aliqώid, secundum proprietatem sermonis. Eis dicatur, Filius Dei sit homo , vel Filius Dei fam est homo. Aut igitur si aliquid, aut nihil: non fit aliquid ergo si nihil. Dicendum est quod nen sequitur, Filius Dei sit ocio, ergo Filius Dei sit aliquid, et ni bit seu non sequitur, Socrates ιncipit se albus, ergo Socrates incipit esse eus, et incipit esse tibi Mide utraque pars

talium disjimctivarum est neganda. Veruntamen sciendum, quod multae tales propositiones inveniuntur a Sanctis sicut tales, Homo factus essDeus, Homo incipit esse Deus, quae non sunt verae secundum proprietatem sermonis, s d. secundum intellectum Sanctorum. Similiter sicut talis discursus non vaIet, Omne album est coloratum , socrates incipites albos, ergo Socrates incipit esse coloratus. Similiter talis dis

cui sus

210쪽

LOGICAE Pars secunda r

eursus non valet, Om is homo est aliquid, illas Dei factius est homo,

ergo sitius ti factu est aliquid; loc propter consimilem causam. Ista de propositionibus categoricis aequivalentibus propositionibus a potheticis ad praesens sufficiant, quamvis restent ulta dicenda, de quiabus in diversis locis dicetur.

A P. . XXI. De conversionibu , ct primo da conicersione proposuis mde inesse, ' de praesenti.

Postquam dictum est quid requiritur ad veritatem propostionum

categoricarum, nunc restat dicere de conversonibus. Et primo de conversionibus propcsitionum de inesse. Secundo de conversitinibus propositionum modalium. Circa primum dicendum est, primo de conversone propositionum de in elae praesentiti Secundo de inege de praeterito de de futuro. Est autem primo sciendum,quod conversio est quando fit de praedicato subjectum e converso. Aliquando autem fit talis transpositio nulla

mutatione facta ex parte vocis aliquando sit aliqua mutatione facta a parte vocis praeter transpositionem terminorum. Secundo sciendum

est,quod propositi de inesse de praesenti aliquando est in recto, aliquando in oblilio Tertio sciendum est, quod converso est triplex cilicet simplex, per accideas,3 per transpositionem seu contrapositionem terminorum. Converso simplex est , quando permanet eadem qualitas, quantitas utriusque pro stionis. Potest mei magis large fumi conversio simplex, ut dicatur, Conversi smplex est, quando est munia o

Versio ita quod sicut ex ratione complexorum, ex coavertente sequitur

coaversi ital converso requenter accidit , quamvis sid versa qua litas antecedentisa consequentis sicut quando singa laris convertitur an particularem converso. Conversio per accidens dicitur illa, quando non manet eadem quantitas antecedentis,4 consequentis. Potest tamenes ter vocari converso per accidens scilicet quando non esto nversio mutua Sicut bene sequitur, Omnis homo est albiιs, igitur Alba est homo sed e converso non sequitur. Converso per coatra. positionem est, quando termini finiti mutantur in terminos infinitos. Quarto sciendum, quod universalis negativa de recto convertitur simpliciter, large accipiendu conversionem simplicem, & hoc nulla mutatione facta ex parte vocis praeter transpositionem terminorum nisi i 0rte vox mutetur secuidum genus Grammaticale sed stricte accipiendo conversionem smplicem non semper sc convertitur. Sicut non sequitur : Nullus asiuus et Soctates, ergo Nullus Socrates cst sinu sed sequ. tu , ergo Socrates non est siqu3. Similiter sinoulaiis assirmari-va cun ertitur in particularem, atac finitam, di singularem Sicut se-

SEARCH

MENU NAVIGATION