장음표시 사용
851쪽
sed comissarie,vel sub authoritatiuὸ, excellotertamen excelletia singulari, sic ut non possit esse alia authoriras comissa superior, & sic Christus ut homo iudicat, sicut commissum est Eucharistiam coficere,& alia sacramenta administrare. Na et si purae creaturae committi posset ut iudicaret indiciu illius demandaretur executioni a diuina volutate, non tamen ci posset committi, ut omne eius velle impleretur ab eadem persona , quia tunc pura creatura esset omnipotes. Quare suprema comissio possibilis est quod non solum omne determinatum a voluntate eueniat, sed quod ab eadem persona exequatur cui'est illa voluntas,hoc aute cocessum est animae Christi,ergo Christus secundum humanam naturam non iudicat principaliter sed commis sarie,& subauthoritatiuc, potestate tame eminenti, & summa possibili conferri creaturae: &sic interpretanda sunt loca scripturae quae videntur asserere iudiciariam potestatem collata
lia. '' Christo homini,vt illud Matthaei: Cum venerit
filius hominis,&c. Ioannis potestatem dedi eis iudicium facere,quia fili s hominis, est,&c. Et iterum, filius quos vult vivificat,&c.& illud Α-postoli, V t vivorum,& mortuorum dominetur&illud Actuum Apostolicorum, Iudex vivorii,&mortuoru,&c. d. Matthaei, Data est mihi om- Matib.υlt. nis potestas, &c. intelligenda sunt tanquam node domino, authoritate iudiciaria, ut potestate
principali,sed de authoritate sub ordibata emi. nentissima tamen,quae potest esse sub principali, unde, Omnia mihi tradita sunt a patre. Appa,
852쪽
LIBER QUARTV - rebit vero Christus in forma gloriosa, na post quam semel glorificatus est, nunquam erit non RM έ gloriosus sicut postquὶm resurrexit semper fuit immotialis,Christus resurges,&c. & in eadem gloria videbitur a beatis & r bis nec propterea sequetur aliqua delectatio in damnatis Deo
non cocurrente,quinimmo maior angustia, vel
afflictio,iuxta illud: Videbunt in quem transu-xerunt,&c. Adde quod obiectum conueniens videri possit absque delectatione,& non siit in-
conueniens oculum no gloriosus videre corpus gloriosum, &c. . DIST. 48. QV EST. a.
In iudicis cessabit ne cbrporum caelestium moltu.
Ristoteles sicut mundum posuit perpe 'IL Merais tuum, sic motum corporum coelestiti nun p . . 3 quam cessaturum existimauit. Sed haec assertio p'2 μ& sacris scripturis, dc Theologicis aduersatur. Ait enim Zacliarias, Erit dies una quae nota est domino,no dies neque nox,Et abbachuc sol dc a luna steterunt in ordine suo, &c. Sacri quoque doctores digitum ad hoc attollut omnes. Quo . circa illud G enesis,Cunctis terrae estas, hyems, nox,dies non r equiescent, intelligitur pro vita mortali hominu. Ad illud verb Aristotelis,semper agit sol,& astra,& totum coelum,no est autem timedum nequado stet,quod timet qui de natura,id est aliqui philosophi naturales,ut Empedocles existimat mundu depcer secundum
853쪽
quod nunc lis nunc amicitia regnet. Respod tur,in ea fuit haeresi Philosopli', sed non astruit susscienter suam opinionem,quia Deus contigenter concurrit no necessario ut putauit Aristoteles cum intelligentis ac mouendum coelum. Prima autem causa cotingeter a ente,effeci us est simpliciter contingens,&potest non est e: Quia si prima causia n 5 agat nulla alia producet effiactu, Patet ex Daniae, de igne forna. cis Babylo nica cessabit igitur coelorum motus cum placuerit primo motori.
DISTINC T. 4'. QVAE. Codisiislsine beatitudo per sie in operatisne
Nier omnia naturae intellectualis ap-
, petibilia aliquod essentialiter,& sim- ζ pliciter est supremum,& illud suprem ulla est solum illud quod cuilibet naturae imtellectuali simpliciter propter te est appetendum, nec in alio natura intellectualis ultima te,& completo perficitur, quam habendo supremum appexitum, & hoc perfecte eo modo Di pleχρὸν quo potest ipsum habere. Nihilominus obsertiandum est in omnibus esse duplicem perfectio ne in,primam videlicet quado nihil deficit pertinens ad primum esse reia scilicet essetiale, dc secundam quando nihil deficit ad esse secti dii, videlicet ad bene esse,&in hac perfectione secuda cosistit beatitudo, quado videlicet natura intellectualis per silia operationem coniugitur enti perfectiori seipsa, nempe Deo. Est igi-
854쪽
tur beatitudo etiam secundu philo phos bonum sussciens videlicet exclutans defectu Aindulgentia perfectu excludens imperfectionem,seu diminutionem) vltimatum excludes tendentiam ad aliud completius bonum id est bonum, quo habito complete bene est bonusti habenti. Est aut e duplex beatitudo, videlicet . Simplex,quq coiungit subiecto nobilissimo,&Secudum quid, quae colungit inies nobili per- duplex s. sectivo. Cossistit vero beatitudo in operatione, quia no potest alicuivltimate bene ζsip&cQin biailiis. petere,nisi habedo illud, quod est sume appe- .s..tendum,nempe Deu,iuxta illud: Satiabor cum apparuerit gloria tua, atqui haberi nequit nisi per coniuctionem naturae intellectualis ad ipsum: Quae sanh coniunctio no habetur citra operationem,quia necessetia,nec potentia Deo coniuguntur nisi per operationem. Huc accedit A ristoteles, elicitas est Operati Optima, i, Libi . secundu optimam virtutem &in Vita perfecta. io. I te specificat in qua operatione,quia in specu- 'Metapis.
latiua. Et alibi ait,omnii substatia cui' est operatio est propter operatione sua. Augustinus,
Summa uterces estut ipso perfruamur, Deo scilicet, summa autem merces est beatitudo tecu- ωρ. s.
dum ipsium ipso aute perfrui est operatio,qua- bcatitudo ipsa in operatione consistit.
DISTIN. 4'. QV. 2. Hrum immediatius perficit beatitudo r Mim, an potentiam ipsius beati '
855쪽
4'. V. Iue alia sit essentiae perfectio, & alia potentiae,siue eadem, Munica sit essentiae, dc potentiae perfectio, cu beae titudo ex praecedenti resolutione), in operatione consistat,operatio autem immediatius potentiam perficiat,quam essentiam squia non competit operatio essentiae nisi mediante potentia ex A ristotcle)consequitur beatitudine VI iapha. immediatius potentiam perficere.
DIST. 43. QVAEST. 3. Vtrum beatitudo per se conmt in pluribus operationibus simulix T Ariat plane doctores in explicatione hu-
ius quaestionis: nam Richardus asserit beatitudinem consistere in actu intellectus, dc voluntatis sic in duabus operationibus, Beatus uerli Thomas in una operatione duntaxat. Veruntamen ut exactius id explicetur operaepraetium fuerit obseruare primum hic non agi debeatitudine obiectiva, siue extrinseca, quae est Deus ipse, sed de illo quo natura intellectualis immediate eoniungitur obiecto beatifico: Et iuxta hanc secundam acceptionem dupliciter intelligi potest,uel de beatitudine potentiae,vel de beatitudine ipsius natur . Intellectualis bea-- ' titudo utriusque potentiae seorsim consistit in Unica operation beatitudo intellectus in claraa hastati Visione verbi diuini voluntatis in perfecta stiri,ut ile ἱ-- tione eiusdem, Beatitudo autem totius naturaei' Dplex. intellectualis est duplex, videlicet extensiua,&
856쪽
LIBER ARTV s. 383 intensiva. Prima & totalis constitit in duabus operationibus duarum potentiarum animae, quia per utramque coniungitur immediatὸ ipsi obiecto diuino.Secunda & perfecta beatitudo consistit in unica operatione ipsius voluntatis: quia sola voluntas perfectissime, & vltimate v- ' nit ipsi Deo naturam intellectualem. His consentit Aristoteles, ita definiens beatitudinem, r. Eibis. Relicitas est operatio optima, secundum optimam virtutem,& in vita perfecta.
DIST. 4'. QV. 4. Beatitudo an conssat per si in actu intellectus,
CVm asseveret beatus Augustinus , & ex iprofesso dicat summam mercedem esse ut christia.
Deo perfruamur,&stui sit voluntatis act' quia est amore inhaerere) summa merces nostra est nisbeatitudo,& eadem in voluntate consistit. Ide etiam astruit dicens, Solo illo illustrari perfruique sussciet, & Beatus est qui habet quidquid
vult. Adde quod beatitudo consistere debet in L oom. operation o illius potentiae quae intimius, perfecti iis ac immediatius, seu prim b prioritate perfectionis coiugit ipsi Deo, sed voluntas est huiusmodi, Quocirca cu dixerit Christus, Hac est y7 vita aeterna,hoc accipiendum est non inchoatiue,sed termicatiue,& completiue in visione M . fruitione,&in isto perfectius consistit. Illud ve- ' 'id Augustini,visio est tota merces,&c.intelligi- 'tur de mercede seu beatitudine ipsi intellectus
857쪽
solum&non idi mercede totius hominis,&c5 similiter accipiedae su ni omnes authoritates,&rationes quae astruunt beatitudinem consistere in actu intellect', ut philosophus ait in Ethicis, ubi probat talicitarem substatiarum separatarum cosistere in speculatione. Hoc enim veruest de talicitate,quae est in intellectu, Nec obstat illud Philippi, Domine ostende nobis patrem,&c.&sufficit nobis, &c. quia non loquebatur de visione beata, Vt patet ex responsione Christi dicentis,tanto tempore,&c. sed devisione fidei,id est, de cognitione trinitatis, quam
adhuc non in telligebat, sed putabat plane inatelligere patre sibi ostenso. DISTIN. 4s. QVAEST. s. Beatitudo consistitue perse in fruitioner . INtellectualis naturae beatitudo in fruitione
simpliciter consistit, in fruitione inquam irr-sius Dei quae habetur in patria,non in ea quam viator habere potest. Hae porro fruitiones specie dissident,perinde ac intuitiua notitia,&ab-Am disp. stractiva, Amor verb duplex est,uidelicet coim cupi sicentiar, quo diligimus quippiam propter nos ipsos eu propter bonum nostrum,de quo Ibais. c. illud Ioannis: Quaeritis mς no quia idistis signa,sed quia saturati estis ex panibus. Et amor amicitiae, quo amam' quippiam propter se, seu propter illius bonum ultimate, de quo, Diliges
Deum tuum ex toto corde, olus autem amiel tiae amor fruitio dicitur. aestituti
858쪽
pertinet ne ad beatitudinis esentiumsecurita Z
- ξδ lxvdi noni fore perpetuam satis sua Beatit.
perque cx sacris colligitur, dicente Christ': ibunt iusti in vitam sternam, Mar. 11 'consimiliter dicitur quod beati erunt sicut an- LM aD. geli Dei in coelis: Et apud Psalmistam,in secuta seculoru laudabunt te.Duc accedit Augustin', 'in B ζ t vita esse non potest, nisi sit immortali,. Causa aute hui perpetuitatis no est ipsa forma seu natura beatitudinis,ut ait Thomas,nec natura ipsarum potentiarum sintellect' videlicet,&voluntatis)quq neces lario perpetuo circa tale obiectum operatur, ut ait Henricus, nec ha- bitus in potentiis hoc est tum e gloriae in intellectu,&haritas in voluntate qui necessarid determinet ipsasporentias ad perpetud operadu, ut ait etiam. D. Thomas,sed hui' perpetuitatis causa est ipsa diuina volutas,quae sicut beatitudinem confert,ita eande in ipsis coseruat perpetuo. Quod si hoc admisso exquiras quonam q- pacto beati exul impeccabiles, cum per nihil si -- ρ ρ bi intrinsecum habeat, quin cotingenter ope- ' μ' rentur, & pes conseques possint non frui & ita peccare,quod tamen est absurdum. Respode-
tu sod beat' in potetia propinqua,seu in se- ficto posito est impeccabilis, hoc est,eat' nequit sitnul esse beat', eccare,sed in potentia remota, siue in sensu diuiso peccare potest ,si
859쪽
lud videlicet quod beatus in sensu composito peccare non potest,biseria intelligi potest. Pri
mum qubd hoc insit illi per pliquid sibi, seu suc
es voluntati intrinsecunn,& hoc non est verit. Secundum qubd per aliquam causam extrinseca auferentem ab eo propinquam peccandi pote- tiam&hoc est verum. Haec aute causa est Deus ipse praeuenies beati voluntate,ut semper frue di actum continet,&ita nunquam ponit remotam non fiuendi, & peccandi potentia ad actu reducere: Siquidem nuqua causa secunda praeuentaacausa luperiori agente ad unum oppositum potest poteria propinqua in aliud opposii. Gmi. tum,ut Paulus praeuentus a Deo nequibatamplius ecclesiam persequi. Hius rei exemptu desume ab aliquo in carcerem obscurissimum detruso qui nihil videat,is quidem videndi potetiam habet sed temotam, propinqua vero no, sed hoc prouenitacausa extrinlecasnempe Carcere impediente ipsum,non a causa intrinseca, supposito qubd sensus vid in eo fuerit integerrsic est in beatis peccandi potentra. Haec autem . perpetuitas non mensuratur aeternitate ut ait Thomas sed aevo,&potest esse,&ob esse. Co seruatur tamen a Deo,nec est de ratione, eu essentia beatitudinis, licet oppositum existi m et beatus Thomas) accipiεdo beatitudinem inte-' sue,hoc est,pro aliqua perfectione per mete. Quia quaecunque persectio permanet, dc 1-tacumque eadem,& aequalis potest esse per instans,vel in aliquo breui tempore quae &quatapotori
860쪽
t I B E R QUARTUS. 38s potest esse in toto tempore. Equ e enim perfe- LEibἰ.cta est albedo unius diei, sicut unius anni. Sin beatitudo acciperetur extensiue,id est,pro aliqua persectione permanente no solum inten-sa,sed etiam extensa,hoc est durante quantum potest, tuc perpetuitas includeretur in eius tatione. Si quaeris an huiusimodi beatitudinis perpetuitas possit mereri. Respondetur qudd lo- qu,do de stricta iustitia, oe'nulli propter quaecunque m erita est debitor perfectionis tantae, propter immoderatu excellu illius perfectionis supra merita. Si etia loquamur de illa iustitia Dei,quet eius liberalitati innititur,qua etiam supererogat in praemiis,& statuit meritis hominum conferre beatitudine n5 propterea ne-
cessario consequitur propter hanc iustitia esse reddedam perennem beatitudinem tanquam praemium immb abundans fieret retributio in beatitudine unius momenti. Perpetuo igitur conseruat Deus hanc in electis beatitudinem,no ex iustitia quidem , sed ex mera liberalitate. Si verb volueris asserere quδd cadat sub metito, oportet dicere correspondentia perpetuia . tatis beatitudinis ad meritum inniti iustitiae, &Iiberalitati superefflueti. Beati aute securi sunt, dc certi quod eorum beatitudo erit perpetua,&hoc ex reuelatione sola ipsius Dei,non propterea quod videant beatitudinem esse necessariam,nec item per rationem naturalem, quia
per illam non potest esse notum qubd a tota diuina pendet voluntate. Securitas idcircb