장음표시 사용
841쪽
D ISTINC. 4ς. M AESTIO I. vult ipsum viatore exaudire,& saluare, ita vult per determinata media,utpote per intercessionem ipsius sancti viatorem idipsum consequi. Si autem reveletur sanctis viatorem non esse exaudiendum,non orabunt, si neutrum reue letur,utique orant expectantes, vel reuelationem exauditionis,uel quod exaudientur.
Vm Iustitia proprie sit rectitudo voluntatis quasi habituatae,& per consequens, quasi naturaliter inclinans ad alteru vel ad se quasi ad alterur& volutas diuina non habeat rectitudine inclinante determinate ad aliquid, nisi ad suam bonitatε, quasi ad alterusna ad alia obiecta mere c5tingetor se habet sequitur qubd nulla habet iustitia, nisi ad reddedu suae bonitati,aut volutati,quod ea co- decet. Siquide ex parte ipsi' creaturae,no est iustitia,nec quippiam dicitur proprie iustu sicuti nec bonu,Nemo bonus,&c. nisi relatu ad prima iustitia: unde,N 5 sumus sufficietes ex nobis, tanquam ex nobis aliquid cogitare,&c.N 5 iustificabitur in cosipectu tuo omnis vives. Quocirca te' ipse nulli est simpliciter debitor,praeterqua bonitati suae ut diligat ea. Creaturis autedebitor est ex liberalitate tua, ut comunicet eis quod natura earu exigit,quae exi petia in eis ponitur quod da iustus δί dicitur iustitia laxato vocabulo quasi secudum obiectu iustitiae diuinae.
842쪽
Deinde dicitur debitor creaturae eX pacto, &compromisso legis, te quo vide Sagerum. DISTIN. . QVAEST. a. Vtrum in Deosit misericordiar MI sericordia in nobis ea est qua alteri' miseriam quamcunque seu spiritualem, seu
corporalem nolumus,& eade in nobis duplice habet effectu, primus quo proximu leuamus amiseria in qua costitui' est, aut si illi immineat M i'. eu praeseruam', Oculus fui caeco,&pes claudo, pater era pauperum,&c. Alter effectus copati& tristari ob alterius miseriatu, clim no possit-m' eu liberare, tristitia enim est ex his quae nobis noletibus accidui,S de hoc effectu dicitur, Factus su infirmus,&c. Si quid patitur unume- I.Coris. brum,&c.Quis infirmatur,& ego no infirmorὶ λ CR --&c.Vinistis compassi estis,&c. Et misericordia quidem iuxta huc effectu,non est in Deo, quia is non est capax tristitiae,doloris,& huiusmodi passionii, Sed est in eo primus effectus. Na sicut ipse est causa omnis boni, Omne datu Opti cim v,&c.ita ipse prohibet mala nobis aduenire, 'misericordiae domini, quia no sum' cosumpti,&c. deinde & ipse a praesentibus miseriis nos misericorditer eripit. Haec autem misericordia, seu nolle alterius miseriam, est in Deo duplex. Antecedes videlicet, & Conseques,eo modo
quo Augustinus ponit in ipso velle duplex, &uc semper habet velle antecedes,seu seper vult bonum creaturae antecedenter,ita & non vulteius malum, iuxta illud: Vult omnes homines
843쪽
saluos fieri, & caetera. De hoc etiam dicitur, Quis dat eos tale habere menter&c. Sed sicut no se per habet velle cos eques, nec nolle coseques respectu mali. Quare licet ipse possit omne auferre miseria, no tamen ea semper aufert exigetibus homina demeritis,ut innotescat ei' iustitia. Na & in nobis recta ratio dictat improbos non esse prorsus liberandos a poenis, iuxta illud: Quia non cito proferetur contra malos sententia, &c. Praeterea misericordia in Deo est duplex,libcrans, cisa omne prorsus aufert malum ut beatis. Abstergit Deus omnem lachrymam,&c. Parcens seu mitigans, cum partem tqllit malorum, sicut accidit damnatis, &his qui in hac vita affliguntur ob sua scelera. Et de misericordia liberante intelligitur illud Iacobi: Iudicium sine misericordia, &c. Et illud, In inferno nulla est redemptio. Porro misericordia, & iustitia sui elicitur ex subsequenti quaestione 3 formaliter, seu consideratione in
Deo distinguntur,non autem reipsa.
Vtitur-ne Deus in malorum punitiane misericordia,
ct institiar Alorii punitio est perceptibilis con
uenientis boni carentia, aut disconuenientis mali praesentia etiam perceptibilis : inde sub oritur in ipsis quadruplex tristitia , duplex de priuatione boni duplicis , prima de priuatione boni honesti, id est, gratiae per culpam , tristantur enim de peccato quod in vita commiserunt, dc in
844쪽
LIBER ARTV s. 377 quo derelicti sunt,n5 quatenus est Dei offensa, sed quia demerito titi poenae aeternae,& haec tristitia dicitur poena verius in scripturis, Vermis Esa. ια. eorum,&c.vel tristitia ex remorsu peccati c5 missi. Secuda tristitia est ob carentia boni commodi scilicet beatitudinis,cu desiderium maximui est creaturae rationali potissimum sine no iustitiae derelictae,& vocatur tristitia absorptiva. Duplex vero est in eis tristitia de positivo discoueniente,ut puta de igne, prima cau satur in eis ex perpetua eorsi in igne deletione, qui eos definitive locat,&vocatur poena incarcerationis. Altera verb manat ex detentione intellect' illorum in intensa ignis vs obiecti finis
consideratione ) & dicitur poena executionis.
nempe priuationis gratiae,& beatitudinis scum ,nm habeant positivam causam) Deus ipse non est causa nisi negativa quia videlicet no consertillis gratiam, & beatitudinem,sed huius negationis ipsi sunt causa,quia id demeruerunt cum peccarent,&n5 respuerunt.Posteriorum verbDe' non est causa,& quidem positiva, siquide Deus eos in ignem coniecit,&ibidem eos deti- net suo decreto & volsitate,vino possint ignetesque egredi,neque no intense ipsum contemplari,quod tamen nolent sed cupiunt pro arbitrio posse quemvis adire locum,&vnumquod in 'que considerare obiectu.In hac vero punitionc
Porro isti' quadruplicis tristitiae scum sint effe-ct'positivi)Deus est cause,sed mediante apprehensione obiecti quadruplicis noliti. Duorum
845쪽
DISTIN. 4ς. 3. concurrit iustitia fecundum utranque acceptionem positam in resolui. I.hui' distinct. Quia &co decet diuinam bonitatem sic punire,&crea-
tura quoque id exigit. Et de prima quidem poe
na patet. Iuste enim Deus peccatori suam denegat gratiam,& non remittit peccata, quia hoo ipse demeruit peccado, in via,& in malitia perseuerado absque resipiscentia toto tempore ad poenitendum illi cocesso. Deinde offendit eum a quo solo liberavi poterat,quare merito in pecxato suo obstinatus derelinquitur,quemadmodum si quis libere se in fovea proiiceret, a qualiberari, nec per se, nec per alium posset quouis . modo,nisi iuvamine illius quem dum sic in foueam proiicit, grauiter offendit,iuste in eadem derelinqueretur. De secunda poena ostendo,na b . quCadmodum bonum honestum, seu opus vix tutis iuste exposcit bonum como du, siue mercedem,&c.ita peccatum priuas honestate, iure
requirit priuationem boni commodi, hoc est beatitudinis,& haec priuatio peccatum ordipatuo inodo quo stante ostensa ordinari potest, sicut putredo alicue membri quae est contra bo- . num ordinem corporis j si non tollatur, debet
impediri per aliquid quod prohibeat comuni- p .si g. ζῆ tiQuem talis membri cum aliis, & de hoc ait hiat bub. Boetiu Insceliciores sui improbi iniusta impii.
nitate damnati,qua iusta punitate puniti. Nec miru,quia in primo nullum est bonum nisi naturae,in secundo ultra bona naturae est aliquod bonum reformans culpam,scilicet iusta correspondentia poenae ad culpa. In tertia poena satis
846쪽
HOBER QUARTVs 3 8 apparet iustitia,quia sicut bonis cogruit collo- acari in loco amoenissimo cu facultate adeundi alibere alia loca, ita c5uenit improbis constitui in loco vilissimo, quod est terra in cuius centro est infernus, & qudd vetentur exire eu locum,quia si possent egredi abuterentur hac facultate. In quarta poena constat esse iustitiam, nam sicut intellectui beatoru conceditur contemplatio nobilissimi obiecti,videlicet essetiae diuime&voluntati eiusdem fruitio, cum facultate cosi deradi,aut amandi alia obiecta, sic intellectus damnatorii determinatur ad cosi derandum obiectum disconueniens,quia nolit &imperfectum, quia corporale Sc voluntas ad nolendu aliquid quod tamen assistit, &est co- tristativum,& aufertur facultas co siderandi & prosequendi alia obieeta,per quod punitio illa minueretur, Et ratio eoru tam in beatis, quam in damnatis est,quia per intellectum,&voluntatem praecise meruerunt: Et hae sunt obilissimae potetiae naturae intellectualis, in quaru percosequens perfectione, vel imperfectione praecise cosistit talis naturae perfectio,vel imperfectio. In quatuor aliis poenis,id est tristitiis,constat quoque esse iustitia, quia cosummatio poenae tristitiam requirit. Hominibus insuper damnatis resumptis corporibus adiicientur hae poeiae,quia&ardebunt in igne illo,&subsequetur ingens dolor in appetitu sensitivo, & ibi quoque erit iustitia ex correspondentia illius acerbitatis ad inordinatam delectationem quam iliabuit in peccato. V eruntamen in his omnia
847쪽
bus amictionibus concurret Dei misericordia Iacobi t. non liberans,sed parcens de qua χ. quaest. hui' distinct. iuxta illud Iacobi, Superexaltat aute, id est,commendat misericordia iudiciv. Quanto enim ad aliquod opusplures concurrunt virtutes, tanto est illud perfectius,ergo si ad iudicium concurrant iustitia, & misericordia,erit perfectius. Quod autem concurrant patet ex phl. L . Psalmista, Vniuersiae viae Domini misericordia, Val. 1o. & Veritas,&c.Iustus Dominus, & iustitias di-Psal. 3. lexit,&c. Non obliuiscetur misereri Deus,nec D c5tinebit in ira misericordias. Quod si ex Deuteronomio arguas bi esse iniustitiam, clim ibii dicatur secudum modu delicti,&c.Sed delictu est teporale,& finitum,ergo&poena debet esse talis.Respodetur quod multi perpetud peccassent si semper vixissent,aliiverb qui peccauerim cuproposito resipiscendi exposuerunt se periculo perpetud mane di in peccato, maxime cui LDε ἀ- noluerunt tepore opportuno resipiscere. Meuit. p. m. lius aute dicitur, secundum Augustinum,quo
non requirit iustitia poenam infligi perpetuam, ut sit sufficies culpae, sed est perpetua de per accidens,propterea quod persona sit perpetua
IAE 2 cq perpetuo manet in culpa. Si vero ex Iacobo dixeris ibi nullam esse misericordiam chm dicat, iudicium sine misericordia,S c. Respondetur eum locum intelligi de misericordia liberante,& non de parcente.
848쪽
Enerale iudicium fore demonstrari ncquit per naturam,est enim minus no . tum, quam resurrectio ipsi, qua tamen naturales ignor rut philosophi, ut patet 3. dist. insuperest unum suturum contingens dependens a sola diuina v oluntate, quocirsa cognosci nequisini sivoluntas ipsa cognosceretur, 'cogruentiae tamen aliquae assignari possunt. Prima,congruum est omnes malos tadem separari ab omnibus boliis iuxta parabolam, Simile est Maiib. i regnum coelorum sagenae,ibi, seculi,& C. Non enim mali commixti sunt bonis, nisi ut vel malus corrigatur, vel bon' per eum exerceatur secundum Augustinum in illud Psalmistae, Con 'tristatus sum in exercitatione mea,&c. Sed haec non fient post hac vitam, ergo congruit cos separari. Et licet in morte particulari cuius ibet haec separatio fuerit facta, congruit tam e ut fiat generaliter in iudicio,vi manifestetur omnibus
Dei iustitia,quq fuit in secretisiudiciis cuiuslbet
particularis personae,& haec est secunda cogruentia.Tertia congruentia, sicut res sunt a primo essiciente, ita reducentur in ipsum ut in finem, unde in Apocalypsi,Ego sum α. & ω. Atqui praeter speciales exitus, seu productiones reru quae Apstc. I fiunt quotidie iuxta illud Ioannis, Pater meus, usque modb operatur, fuit unus exitus uniuer- Ioa s. salis in prima reru creatione, Qui vivit in aeternum creauit omnia simul,&c. Congruum est i- l. 1 8. gitur a simili, ut praeter singulares reductiones, si una uniuersalis reductio omnium bonorum
in finem suum, & per consequens una finalis
849쪽
& yniuersalis sententia discretiua malom quino reducuntur. Quarta congruentia,quia prς- ter hoc quod unusquisque adscribatur regno vel carceri seorsim debet tota multitudo inordinata ad regnu,aliqua lo determinari ad illud possidendum, & mitti in possessione regni, Muniuersa alia multitudo relinqui carceri, ut sic fiat sequestratio duarum familiaria seu ciuitatu, de quib' Augustin' de ciuitate Dei per totum. In illo autem iudicio erit aliquid praemiu,nem
pe clara cognitio meritorum,&demeritorum,
cuiuslibet,iuxta ilud Apostoli: ui & illuminabit, &c. . Quod quoquo modo fiat relinquitur Iotestati diuinit. Erit&aliud completivum sci-icet latio sententiae,&eiusde executio. De Ioco vero dicitur,qubd erit vallis Iosaphat,secudum illud Ioelis : A dducam omnes gentes in vallem Iosaphat,&c. Apostolus ait quod boni rapientur obuiam Christo in aera,&c. mali re- Maiis 'i, linquentur in terra in valle illa, vel in circuitu: Ma Christus vero existimatur descesut' in aere ad Luci io. loca ubi transfiguratus coram Apostolis,ostedit eis signum futurae gloriae.
Orto mundus reditur per ignem prius purgandus iuxta illud Psalmistae: Ignis ante illum praecedet, &c. & Petri: Coeli ardentes calore soluentur,& patet ex aliis locis Prophetarum. Quomodo autem id fiet nouit Dominus, & cui voluerit reuelare.
850쪽
DI ST. s. QVAE. I. Iudicabstine Christus informa humana 38 o Vm iudicum sit completa determinatio eius quod reddendii ast alicui promeritis, id haec completa inquam determinatio includat perfectum dictamen i tellectus hui' rei,&velle perfectum,ac effcax Voluntatis,c5sequiturqu'od principaliter iudi- care in cliidit dictare, Sc principaliterhabere, velle efficax. Nihil autem dicitur principaliter quidpiam agere, quod in agendo dependet ab alio principali. Vnde colligitur quod principaliter iudi care ei soli competat cuius intel- lectus non siibordinatur, seu dependet ab alio in iudicando, nec voluntas in cffcaciter volendo, & imperando, sic ut ad aliud imperium mox sequatur effectus . Intellectus autem a- nimae Christisiibordinatus diuinae voluntati inclictando , & voluntas eius diuinae voluntatis in volendo. Nam licet quippiam cssicaciter velit,&illud eueniat, subordinatur tamen ne- .cessarib diuinae voluntati, quia eius voluntas non est omnipotens. Ideo fieri nequit, ut Christus secundum humanam naturam principaliter iudicet. Adde quod fieri nequeat ut aliqua creatura essicaciter imperet,&e sciat ut quispiam videat Deum,sed hoc fit a diuina voluntate, nec Christus, ut homo hoc praesume - .ret.vnde illud, Sedere autem ad dexteram meam non est mea dare vobis. Alio modo potest uatib. αλ accipi iudicare non sic omnino principaliter,