장음표시 사용
581쪽
Ahasverus narratur convivis suis proposuiSse
v. T. . Deinde quod ad ingentem attinet numerum eorum, qui ad regias illas epnias invitati sunt, mos erat regum Ρersicorum, de abundantia sua omnes, qui Secum aliquo vinculo essent coniuncti, lautissime alere. Hanc munificentiam eximiam Xenophon a Cyro suo repetit et ita describit: σι α κώ τω οἰκετῶν ἀστὰ τῆς ὁποτε τίνα ἐπαινεσειε καὶ τον παντα δεσιτον et υν οἰώετ υν ἐπὶ G ν Gύτου τράπεων ἐπετίθετο , Oιο-atενος εὐσπερ κH τοῖς κυσὶν πο μιν τινα καὶ τωτο ευνo1αν εἰ δε καὶ θεοαπευεσ9aί τινα βουλοιτο τ υν φίλων υ πο πολ- . λιῶν καὶ τουω ἐπε3ιπεν α δ τρGπαρος ' καὶ νυν γαρ ειι, οις δν ooc0σι πεuπosιενα απὰ τῆς βασιλεως τραπεζας, τουτους παντες δε γαπε vol)σι ιιἄλλον κ. φλ. rop. 8, 2, 4. eli. Φ, 7. 8, 6 11. . Aperliora etiam sunt, quae Athenaeus et Plutarchus rese iunt. Ille cum mille bovum t ovium quotidie regi Persarum ma lari retulerit, pergit: τὰ δἐ στα τουτων τ υν ἱερει θν καὶ
laris Persarum mos actedat, quod de narratione nostra miremur 'lNeque vero a peculiari quodam de ingenti eorum, quos rex Persarum ad mensam suam advocare Soleret, copia documento desili- tuti sumus: ex Ciesia enim et Dinone Athenaeus haec exscribit:
Hanc consuetudinem Cyrus quoque Minor, quamquam Satrapae tantum habebat dignitatem, imitatas est. Anab. I, 9, 25. Ali. Diuili eo by Corale
582쪽
est singillaritin rerum, quae commemorantur, cum ceteris morum Persicorum documentis convenientia. Locus, ubi tanta convivarum multitudo coenabat, erat hortius regius v. 5.) Ηoenon solum propter necessitatem laetum est, sed bene cum Persarum consuetudine congruit. Etenim non solum horti in maximis regis Persarum deliciis habebantur esse. Xenopli. Oe eon. 4, 13. Diod. 16, 41. Plui. Artax. c. 25.), sed etiam
communem Asiaticorum esse consuetudinem foris coenandi poeplures tes*s recellitores, quibus de ipsis Persis addi potest
strat Dereseriis ad h. I. Tum vero ex iis, quae Aelianus et Athenaeus sapud Brisson. de regno Persic. p. 781. ed. Lederi. γnique Polyaenus sapud Clerie. ad li. l.) de Alexandri tabernaculis nobis reliquerunt, manifeSi uiti eSt, structuram illorum in-bernaculoruin deseriptioni, quam noSser exhibeat, admodum similem fuisse. Deinde ea quoque, quae Arvio, de Sullani tabernaculis narrat Ner Duria. Natarichten T. IV. p. 431ele. , bene cum loco nostro congruunt. Heerenius denique Ideen I, 1, p. 230. eie. cum descriptione liliri Estherae comparat porticus, quae in reliquiis PersepolitaniS cernantur. In legu- metitorum etiam diversis guneribus, quibus tentoria Ahasveri ornata esse dicuntur, I. H. Vossius, harum rerum peritissimus, Persarum morem manifeste apparere iudicat s. Νsuὐ- ω. BP. III. p. 307. 2. ed. De hac re Harimanaitis ipioque
conferri potest in libro: die Hebriter in I. III. p. 39 ete. 409 ete. .
583쪽
Ingens aniem auri argentiqne copia non solum pocula anrea fuisse dicuntur sv. 7. , sed etiam ieetuli v. 6.), nemini, qui modicam lanium rerum Persicarum sibi comparaverit cognitionem, mira videbitur. Herodotus narrat 0, 81. , totum sere apparatum, quem XerXes ex Graecia fugiens Mare nio reliquerit, ex aRro argentoque si1iS8e consectum, maxim que effert κλινας χρο σεας καὶ αργυρεας καὶ παρασκευον με- γαλοπρεπέα του δείπνου. Curtius inter opes regias, quas Darius sectim gesserit, aurea Vasa dieit ei aureos frenos 3, 13.).
Et quam bene cum loco nostro P4 2ri In a Vr v. 7.) eonvenit, quod idem Curtius tradit
Alexandrum invenisse supellectilem Darii regiam non ad nsummodo sed ad ostentationem luxus eum paratam 5, 6. , praesertim cum Athenaeus dicat Persas pocula pretiosa magnopere amasse 11, 14.3. Maximii iii autem omnium huius luxuriae esse documentum videtur, quod ipsa pavimenta tentoriorum ex gemmis consecta esse dicuntur sv. 6.). Aisamen ne huius quidem rei desunt testimonia. Primum conStat, geminas multas inveniri in sinu Persico v. Heer. l. l. p. 105. . Cum huic gemmarum propinquitati magnum splendoris studium, quo Persae erant imbuti, Occurrerit, consentaneum est, multiplicem earum apud illos usum fuisse. Celeberrima fuit Persarum regum vitis aurea λιθοκολλητος, βοτρυaς εχουσα ἐκ των πολυτελεστατ ον pq φων συντεθwDους v. Brisson. p. 10b eic.). Deinde Bochartus, ut illam in gemmarum usu luxuriam, quae hoc loco commemoretur, demonstret ni inime esse incredibilem, testimonia huius rei ex Martiale et Seneca assert. Ille enim canit:. calceatusque tuo sub pede lucet onyx; et Seneca Romanos in erepat his verbis: eo deliciatum proveni mila, ut nisi gemmas ealcore nolimus Hier. III. p. 651. ed. ROSeum.), Aliud praeterea testimonium asseri Dereserus ad h. l. In uni-
'ν In Iectulis et stragulis pretiosis sternendis Persae excellebant. . Athenaeus ex Heraclida refert: πρῶτοι IIcρσια καὶ τοὐς λεγο ρεμους στου τας ἐφευρον, ἴνα κυσμον εχη η στρῶσις καὶ εὐάτειαν 2, 31. . Idem Artaxerxem narrat Timagorae misisse πολυτόλῆ arρω-
584쪽
versiim autem de lioc genere dignus est qui inspiciatur Ueere nius: hie rei uni Asiaticarnm inquisitor doctus et eausns ita prosletiir: der Onermessi che Neichthum an erien Mesallen, τογαεiglita an Gold, uer sich in den cives en nichi. 3 nigertiti in den nevern Misen scissi Chardin. I l. p. 370. Brittilaeus
Luxuriae, quae in epulis Aliasueri apparent, universas causas et singula veSligia persu'Iuuti sumus, et hoc, ni fallor, denici isti nium est, in hac narratione nostru nihil inesse, i iiiod suspicione dignum sit. Sed reliquum est, ni iis respondeamus, qui longa praesectorum absentia totum rerum publiearum ordinem periurbaverit necesse esse contendunt. Huic dubii alioni primum opponimus: hoccine prorsus inauditum est et ineredibile, res publicas per regum luxurias perturbatas esset mccine est, eorum ingenio abhorret, de quibus Athenaeus testatur: o
GH εic ν' Deinde Eictiliorati iis ipse, quamquam in tanta epu-lurum diuturnitate snspicionis aliquid inesse opinatur, censet, sat multos satile ministros inferioris ordinis in provinciis esse relictos, ut magiiae turbae possent coerceri p. 588. . Denique idem Eicli liqrnius renovavit interpretationem, quam antiquilibri nostri interpretes, Bonaritus, Salianus et Clericus protu- .
Ioraint', non omnes fortasse simul provinciarum praesectos ad , coiixi viii in regium adscitos esse, Sed diversos fuisse ordines, qui inter se exciperent. Concedo hanc opinionem ex solis verbis repeti non posse, neque tamen Beriholdtio assentiri pos- anm, hanc. interpretationem verbis loci nostri prorsus repugnaro. Sumnium autem est hoc, minime omnia, qnae de Persicis regibus tradita Sint, nil rationis et iusti ordinis normas posse necommodari, praesertim ubi libidi iis, summae in rebus Persarum reginae, cauSae Rique rationes manifestae Aint.
Deinde nou negligendum est, causam illius diuturnitatis, de
585쪽
aqua quaeritur, haud levem ex re quadam gravissima, quae id temporis solum Persarum regnum moveret, ut infra demonstrabimus, posse repeii.' Supra monitum est, quamvis plures exstiterint, qui fidem libri nostri historicam impugnarent, tamen nondum omnia prolata esse, quae suspicionis aliquam Speciem haberent. Huc reserenda est mentio Susorum in libro Estherae frequens. Si enim comparamus, quae veteres de domicilio magni regis nobis tradiderist, manifestum videtur, eum non Semper unam eandemque sedem habuisse. Xenophon de Cyro hoc iusiatur: Zον ιεν τὸν χει/uῖνα χρονον διῆγεν εν Βαβυλιονιεπτα ιιῆνας. - τον δἐ αμφὶ το εαρ τρεις ιιῆνας ἐν Σου- ooις, et ν δἐ ακι Div etoo θέρους δυο ιιῆνας ἐν Ἀβατανοις. 8, 6, 22.3. Hunc morem Plutarchus ad Miles Persarum reges transfert, de exit. c. 12. es. Xenoph. Exped. 3, 5, 15.).hin autem nostrum sequimur librum, Susa perpetuum regni Persici caput videtur fuisse: ibi non Solum per sex menses opulae illae regias habitae' sunt, sed ibidem etiam Alyisverus
cum tota aula sua omnibus temporis momeniis, quae nceii ra
v. 11 ele. habitasse narratur. Sed quaeritur satisne eerta sintilla Xenophoniis et Plutarchi testimonia. Longe aliud iradit Aelianus, is quidem reges Persarum dieit domicilium suum ex tempestatis ratione tum Susis, tum Ecbatanis ponere H. A. 3, 13. , sed alio loco ordinem istorum' prorsns invertit: .
parum probabile videtur, quod regio Susorum i calidissima erat v. Strab. 15, p. 323. . Sed alii accedunt Ioci, quorum fides dubitari nequit, qui cum trimestri illa habitatione, qua reges Persarum singulis annis Susorum urbem testibus Zenophonio et Plutarcho honorare soliti sint, male conveniunt. Mnesti enim . sunt luci veterum scriptorum, qui ita de Susis loquuntiir, iit haec urbs pro unico aut certe pro praecipuo imperii Persici eapito haberi debeat. Aristagoras per totam demonstrationem suam hoc sumit, Susa primariam Persarum esse urbem Ηdi.
586쪽
ιῆσ2αι οἰκησιν καὶ θ/ αυρους καὶ παρaθεσεις, ων ἐπράντοντο φορων, υποι ιν lita ta τῆς οικονοsuaς p. 329. . Deinde Ammianus Marcellinus: inter oppida Susianorum emi nei Susa, saepe domicilium regum 23, 6. P. 293. ed. Ern.). Et quod Herodotus atque Stratio de illesauris regiis Susis conditis dicunt, historia ipsa eousrmntur; quamquam enim alia quoque oppida commemorantur, ubi Ale auder magnas peeu niae copias deprehenderii, SuSis tamen praeier immpnsam pe-euniam omnem regiam supelleeiilem quaeque Xerxes ex Gra cla secum duxisset reperisse narratur Arrian. EX ped. 3, 16. Curt. b, 2. in. Deinde id quod gravissimum est argumentum, ubieunque in Herodolea historia Pereariam copiosa de sede regis sermo est, Susa nominantur: ibi Cambyses domicilium
suum habebat 3, 64. 65. , ibi Darius 3, 129. 132. 4, 83. b, 2b. 30. 107. 6, 1. 20. 119. 7, 3.), ibi denique Xerxes
7, 6. 135. 136. 9, 107. in habitasse narrantur. Cum his Ioeis bene songruit initium libri Nehemiae, ubi regis Aria-xerxis pincerna Susis suisse narratiar mense Cisleu, qui m0nsis cum sit decimus anni Hebraeomim, inter tres illos vernos quos Xenophon et PIlitaretius loquuntur, referri vix potest. ψuae cum ita sint, non sane Ievis eSt causa, cur istud tesiim nutum de sol ouili regum Persarum more domicilium suum ex tempestatis ratione mutandi, in Stispirioltein vocemus. Origo eius inite sortasse potest explicari, quod reges nonnul quam, Cyro antecedente, si liberet et per temporis rationes nihil ob- . si aret, frigoriS et caloris incommoda coelo per vasium suum , imperium mulando evitare studebant. Hoc sacile adeo .potuit nugori et exornWi, ut id quod identidem factum esset, pro eonsuetudine haberetur perpetua. Heerentiis qnoque illis Ioeis non prohibitus est, quo minus Susa diceret ex tempore Darii Hystaspis, per i quem hanc' urbem renovaliam essse constat
587쪽
Aelian. n. A. 1, 59. , vulgarem regum Persarum sedem fuisse p. 302.3.
Si ordinem historiae nostrae sequimur, id quo deinceps offenditur eritica dubitatio, est mandatum Ahasveri propter Va- sibiae pertinaciam editum. Maurerus in Commentario suo ad 1, 22. haec scribit: postrema verba non intelligo, neque apud
interpretes probabilem eorum inveni interpretationem. Fortasse ad regem reserenda sunt hoc modo: edixit rex, ut suae quisque domus principatum teneret, Ilieris cuiusque populi sermone scriptis, prop. et loquutus est sc. rex secundum linguam populi sui, ita ui repetantur, quae alite dicta sunt. - Haec Sane admodum contorta est interpretandi ratio, nam quid sibi vult repetitio eius sententiae, quae modo prolata eraly Deinde quam molestum et contra orationis concinnitatem, ad Participium ari , eui aecurate respondet proxime antecedens, ali nam regis personam subintelligeret Tum contra rei naturam non minus quam contra loquendi rationem in libro nostro co flantem pugnaret, si omnes totius imperii Persiet gentes unius
populi DV DI Σὶ notione comprehenderentur. Aliam viam
ingressus est Calmbergius, recentissimus libri nostri interpres, qui ita hunc locum vertit: edixit rex ut quisque paterfamilias domus suae imperium haberet, idque provinciae Sune Sermone proclamaret. Sed quid suillius hoc postremo additameitto sngi potest' Haec enim edicti regii promulgatio non nisi ad singulas familias pertinere posset, cuin publica promulgatio,
non esset patrumfamilias, sed ministrorum regiorem. Nihil vero abundantius eSSe potest, quam edicto publico, quod Spe-elet ad patrisfamilias potestatem, addere mandatum, ut noquis paterfamilias hoc edielum eum familia sua communicare obliviscatur. Si autem praeterea adii ingeretur, patremfamiliam hoc edictum non alio sermone, quam quo a rege Scriptum esset et quo eodem ipse a puero uteretur, pronuntiare debere, omnis sane stultitiae modus cumulatus esset. Quamvis non laudationem Ahasveri sapientiae seribamus, eiusmodi tamen res scurriles ηb imperio eius areendas esse opinamur. Haec duo interpretamenta inde videntur ortη esse, quia interpretes ipsa
loci sententia offensi sint. Vulgaris enim huius loci interpretatio per se tam plana est atque simplex, ut vix ambigi po
588쪽
et quidem potestalis paries ei sorma grammatica et Senientin inter Se respondent, . ita ut posterior alteram accuratius circumscribaι ei desinint, . quae posterioris membri vis atque ratio admodum vulgaris, eSi in .loque do. Sententia vero est haec, patremfamiliaS potestatem suam eo maxime debere tueri, ut . cum familia. Sua Peregrino ser mone uii non sustinent. Haec res mira . Videri . potest, sed si consideramus, . PlureS uXores eodem tempore in . matrimonio ha
bendi licentiam et . libidinis . intemperantiam . siue dubio iam
antiquitus ,. iut temporibus recentioribuS, in causa fuisse, ut permultae peregrinae mulieres in Persarum familitis inducere ivr, . et baS . peregrim mulieres saeile suas . consuetudines
suumque : sermonem retinere ei maritiS Suis commendare siu-duisse, hoc edictum a probabilitate minime destitulum est. Videntur viri, inquit Ludovicus de Dieu ad h. L, ex ignavia uxoribus tantum Coneessisse, iit si peregrini idiomatis nxorent quis duxisset, . eius linguam cum ipsa in familiam introduci
pateretur. . . EXStat huius rei exemplum Salis testatum. Nehemias nareat. tempore suo suisse Iudaeos , qm uxores ducerent Asdodaeas, liberos vero ex his conitigiis procreatos non Hebraee seivisse. Sed Sermonem eorum dialecto Asdodaeorum eo
rupium fuisse Nehem. 13 23. 24. . Deinde conferri etiam potest illustre exemplum Salomonis, qui quamvis vir haud mediocria suerit pietatis et ingenii, a peregrinis tamen uxoribus ad impietatem indueius sit 1 Reg. 11, 1-8. . Beriholdiius quidem in ipso Ahasveri edicto de non spernendis martiis causam desiderat, quae Fasihiam ad perlinacium. Suam impulerit, itaque. edicti rationem non satis potuisse perspiei eontendit p. 2 32.ὶ. Sed bao In re V. D. pr0rsus negligit totam huius edicii naturam, etenim Ahasverus tyrannus est, qui nullum dominationis suae terminum agnoseat, ideoque mandata sua ad ipsa familiarem interiora negotia extendat; ab hoc rege prorsus alienum est, edictis suis longam rationum expositionem adiicere. Probabiliorem habet speciem id quod opponii Dederes p. 117 ete. 3, totum edicium. ideo pror-SuS abundans suisse, quia . per totum orientem haec valeat lex, ut mariti domini sint, uxores autem ad ancillaruin locum de-
589쪽
tradaninta cum autem plura alia libro nostro narrentur, quascum hac opinione parum videantur congruere, haee statim addamus. Rhgina Persarum, qualis volumine Estherae nobis proponitur, non solum signo regiae dignitatis ornata est 1, 11.2. 17. . sed Esthera tantam etiam habet potusuileni in rebus publicis admiuistrandis, ut suo nomine mandata ad omnes Iudaeos' imperio Persarum snbiecios 'ederes 9, 29-32. . Sumile semineae potestatis exemplum cerni inr in uxore Hamanis, ea 'enim ad conelliam de ro 'quadam gravissima ab Hamane institulum adsciscitur, eiusque auctoritas tinnium valet, ut e
tori eonsiliarii in mulieris sententiam pedibus ire non dubitent 5, 14. , et alio loeo Serescha sententiam illorem konfirmasse narratur 613.3. Haec longe aliud demon8irant, quam se vItulis infimae eonditionem, qua omnes oriensis mulieres eonstitutae esse plerumque habenturi ' , . Quod ad privataram uxorum attinet conditionem quae In 'edieio illo Ahasveri respieiendae est, plures scriptores retenti res iis Ionge maior0m libertatem et potestatem, quam vulgo existimelnr, tribuendam esse defendunt Niebuhr Nesseia heschr. II. p. 317'eie. Richarmon ii fler Spracto p Litoratur,nu Gebriaticte mor M. V ker, sibers. N. Federare. ἰ LeΦα1779. p. 267. Leben una Sitte in Pressen.' Aus ilem EngLGers. v. Lin v. oread. 1829. II. p. 57. ' 'Abti lib. Re se. p. 305 eie. midem. 1812. . De reginarum antem pol state ex antiquitato iam aperta habhmus 'testimoniant quii quid ex illis locis dubitatistiis oriatur,' tanditus evertere possunobis videamur. Ηue maxime pertinent verba Plutarchir o γε ΙΙερσων βασιλευς παπτας δουλους, Ἀλλὶν α
του γυναικος,' ἐς μαλιστα δεσπότης ωφελεν εἶναι ad pri
rip. indoei. p. 780. b. . Unam autem in tanto pellicum et uxorum legitimarum grege, i qui in regis gynaeeeis lini, rentur, tantopere expelluisse, ut regi esset proxima, mauis sium ex loco Athenaei: παρα Περσαις ανέχεται η βασίλεια ' του μλοθους τῶν παλλακίδων, δια ευς δεσποτζν oracla
τῆς γαμετῆς τὸν βασιλέα ἐτι δἐ καὶ διὰ την βασιλίδα
IIuio laco Plutarchi ,erba non repugnant. Nam quamvis saepe rege Persarum uxores suus maximis affecerint honoribus . t
590쪽
in ζσκειεσθαι, προ -ουσι γουν αυτον. l. 13. . Iam vero mi reg4us adorationis honor primari ἐκ regis uxoribus tribuebatur, non mirum, quod Vasthia et Esthera ipsa corona o natae esse narrantur; deinde quod noli solum Estherae nuptiae
publice celebratae sunt 2, 18.ὶ, sed ipsum Vasthiae repudium per omned provincias promulgatum est. ) Νoque vero
has inanes apud Persas Disse caeremonias, ipsa testatur Pe sarum historia antiqua. In universum enim hoc iam satis est memorabile, in regum Persarum rebus gestis narrandis lix rum nomina saepius commemorari. Nonnunquam vere auctoritatem
et potestatem earum in rebus publieis gerendis manifestameernimus. De Ocho Sive Dariaeo Ctesias haec refert: ευνουχοετρεῖς ηδυνασο παρ αυτ s ιιεγιστα ιιδε, ἐχρῆτο δε ιιάλμα γυναικὶ συμβουλ υ Persic. e. 49. . Atossa Darii uxor admodum sortiter regem ad bellum Graecis inserendum adhor iniue Udi. 3, 134. , et de eadem regina Aiussa alio loco Herodotus scribile 'Ἀ-σσα ειχε παν τὸ κρατος 7, 4. . Nehemias tradit, cum rex Artaxerxes secum de itinere suo Uie- , rosolymas faciendo deliberaret, reginam quoque', quae iuxta regem Sederet, Verba Sua interposuisse s2, 6. . Cyrum Mianorem, qui quamvis non haberet regiam potestatem, eam i
men assectaret, Aeliatius V. H. 12, 1. perhibet, de rebus
suis saepius Aspasiae suae consilio usum esse. Et maxima identidem rerum momenta ex reginarum Persicarum arbiιrio
pependerunt. Athenaeus scribit: επι Αἰγυπτου Καμβυσου στρατεία, υς φησιν Mζσέας, διὰ γυνάικα εγένετο 18, 10 ; erat autem haec semina Nileiis uxor Cambysis. r. Udι. 3, 1 eic. . Delude quantam potestatem in omnibus sere, quae publice gererentur, habuit Pa satis nxor Darii Ochi et matermen consentaneum est, eosdem nonnunquam non Ienius cum illis egia aB, quam cum ceteris. Bene enim tenendum est, honorem illum reginarum multo magis ex libidino regum mutabili, quam ex virtute eorum et constantia esse repetendum. Ipsa nostra liistoria non solum nobis narrat sumiti alii Estherae potestatem, sed etiam violentum Vasthiae repudium.
Admodum similia sunt quae Ludolsus apud Paullaen Regier. der Mors . S. Ia. de honoribus reginae apud Habessinios testatur.